ბს-1239-1201(კ-08) 21 მაისი, 2009 წელი
ქ. თბილისი

ადმინისტრაციულ და სხვა კატეგორიის საქმეთა პალატა
შემადგენლობა:


თავმჯდომარე მაია ვაჩაძე (მომხსენებელი)
მოსამართლეები: ლევან მურუსიძე
ნინო ქადაგიძე



სხდომის მდივანი _ ნინო გოგატიშვილი

კასატორი (მოსარჩელე) _ ი/მ «თ. თ-შვილი»

წარმომადგენლები _ კ. ც-ძე, ნ. გ-იანი

მოწინააღმდეგე მხარე (მოპასუხე) _ საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს შემოსავლების სამსახურის თბილისის რეგიონალური ცენტრი (საგადასახადო ინსპექცია)

წარმომადგენელი _ მ. ბ-ძე

გასაჩივრებული გადაწყვეტილება _ თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2008 წლის 11 ივნისის გადაწყვეტილება

სარჩელის საგანი _ ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის ბათილად ცნობა

ა ღ წ ე რ ი ლ ო ბ ი თ ი ნ ა წ ი ლ ი :

2006 წლის 11 ოქტომბერს ი/მ «თ. თ-შვილმა» სასარჩელო განცხადებით მიმართა თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიას, მოპასუხე ქ. თბილისის საგადასახადო ინსპექციის მიმართ.
მოსარჩელემ აღნიშნა, რომ ქ. თბილისის საგადასახადო ინსპექციამ 2006 წლის 31 ივლისის ¹29 საგადასახადო მოთხოვნით საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 139-ე მუხლის პირველი ნაწილის საფუძველზე დაარიცხა ჯარიმა 500 ლარის ოდენობით, მოსახლეობასთან ფულადი ანგარიშსწორებისას საკონტროლო-სალარო აპარატის გამოყენების წესების დარღვევისათვის. ქ. თბილისის საგადასახადო ინსპექციამ 2006 წლის 25 სექტემბრის ¹302670 საგადასახადო მოთხოვნით კი, ზემოაღნიშნული წესების დარღვევისათვის, საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 159-ე მუხლის მე-2 ნაწილის საფუძველზე დააკისრა ჯარიმა 5000 ლარის ოდენობით.
მოსარჩელემ ქ. თბილისის საგადასახადო ინსპექციის 2006 წლის 31 ივლისისა და 25 სექტემბრის საგადასახადო მოთხოვნები უკანონოდ მიიჩნია და განმარტა, რომ ხსენებული აქტები ბათილად უნდა ყოფილიყო ცნობილი.
მოსარჩელემ აღნიშნა, რომ ქ. თბილისის საგადასახადო ინსპექციის 2006 წლის 31 ივლისის ¹29 საგადასახადო მოთხოვნა გამოცემული იყო საგადასახადო სამართალდარღვევის შესახებ 2006 წლის 8 ივნისის ოქმის საფუძველზე. ხსენებულ ოქმში აღნიშნული იყო, რომ ი/მ «თ. თ-შვილი» აწარმოებდა მომხმარებელთან ანგარიშსწორებას დაურეგისტრირებელი სალარო აპარატის მეშვეობით. მითითებული სამართალდარღვევა დაკვალიფიცირდა საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 139-ე მუხლის პირველი ნაწილით. ამ მუხლის შესაბამისად კი დასჯადი იყო მხოლოდ მოსახლეობასთან ფულადი ანგარიშსწორებისას საკონტროლო-სალარო აპარატის გარეშე მუშაობა და არა დაურეგისტრირებელი აპარატით მუშაობა. მოსარჩელის განმარტებით, მოცემულ შემთხვევაში დადგენილი იყო და აღნიშნული 2006 წლის 8 ივნისის ოქმშიც იყო მითითებული, რომ მოსარჩელე მუშაობდა დაურეგისტრირებელი სალარო აპარატით, რაც საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 139-ე მუხლის პირველი ნაწილის თანახმად, დასჯადი არ იყო.
მოსარჩელემ ასევე უკანონოდ მიიჩნია ქ. თბილისის საგადასახადო ინსპექციის 2006 წლის 25 სექტემბრის ¹302670 საგადასახადო მოთხოვნაც, რომელიც ეფუძნებოდა საგადასახადო სამართალდარღვევის შესახებ 2006 წლის 24 ივლისის ოქმს. ამ ოქმში აღნიშნული იყო, რომ დაზიანებული იყო სალარო აპარატი და მოსარჩელე მოსახლეობას ემსახურებოდა სალარო აპარატის გარეშე. ოქმზე მოსარჩელის მიერ გაკეთებული იყო შენიშვნა იმის თაობაზე, რომ ქაღალდის შეცვლასთან დაკავშირებით მწყობრიდან გამოვიდა სალარო აპარატი და ამიტომაც ვერ იყენებდა მას. მოსარჩელემ მიუთითა, რომ ოქმში არ იყო დაფიქსირებული იმ პერიოდში მოსარჩელის მიერ მოსახლეობის მომსახურება რაში გამოიხატებოდა, მაშინ, როდესაც წაყენებული ბრალდება უნდა ყოფილიყო კონკრეტული. ამასთან, საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 139-ე მუხლის თანახმად, დასჯადი იყო არა მოსახლეობის მომსახურება, არამედ მოსახლეობასთან ფულადი ანგარიშსწორებისას სალარო აპარატის გარეშე მუშაობა. მოსარჩელემ ასევე აღნიშნა, რომ ხსენებული ოქმით მოსარჩელის მიერ ჩადენილი სამართალდარღვევა დაკვალიფიცირდა საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 139-ე მუხლით. ქ. თბილისის საგადასახადო ინსპექციის 2006 წლის 25 სექტემბრის ¹302670 საგადასახადო მოთხოვნაში კი მითითებული იყო, რომ მოსარჩელემ ჩაიდინა საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 139-ე მუხლის მე-2 ნაწილით გათვალისწინებული სამართალდარღვევა.
მოსარჩელის განმარტებით, საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 139-ე მუხლის მე-2 ნაწილის თანახმად, დასჯადი იყო ამავე მუხლის პირველი ნაწილით გათვალისწინებული ქმედების განმეორებით ჩადენა. საგადასახადო სამართალდარღვევის შესახებ 2006 წლის 24 ივლისის ¹302670 ოქმში და ასევე 2006 წლი 25 სექტემბრის ¹302670 საგადასახადო მოთხოვნაში არ იყო დაფიქსირებული, რომ მოსარჩელე განმეორებით აწარმოებდა მოსახლეობასთან ფულად ანგარიშსწორებას საკონტროლო-სალარო აპარატის გარეშე. ასეთ შემთხვევაში, მოსარჩელის დაჯარიმება საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 139-ე მუხლის მე-2 ნაწილით უკანონო იყო. ამდენად, მოსარჩელემ მიიჩნია, რომ ქ. თბილისის საგადასახადო ინსპექციის 2006 წლის 25 სექტემბრის ¹302670 საგადასახადო მოთხოვნაც ბათილად უნდა ყოფილიყო ცნობილი.
ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, მოსარჩელემ ქ. თბილისის საგადასახადო ინსპექციის 2006 წლის 31 ივლისის ¹29 და 2006 წლის 25 სექტემბრის ¹302670 საგადასახადო მოთხოვნების ბათილად ცნობა მოითხოვა.
საქალაქო სასამართლოს 2006 წლის 18 დეკემბრის სხდომაზე მოსარჩელემ შეამცირა სასარჩელო მოთხოვნათა ოდენობა ქ. თბილისის საგადასახადო ინსპექციის 2006 წლის 31 ივლისის ¹29 საგადასახადო მოთხოვნის ბათილად ცნობის ნაწილში და მოითხოვა მხოლოდ ქ. თბილისის საგადასახადო ინსპექციის 2006 წლის 25 სექტემბრის ¹302670 საგადასახადო მოთხოვნის ბათილად ცნობა.
თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2006 წლის 18 დეკემბრის გადაწყვეტილებით ი/მ «თ. თ-შვილის» სარჩელი დაკმაყოფილდა; ბათილად იქნა ცნობილი ქ. თბილისის საგადასახადო ინსპექციის 2006 წლის 25 სექტემბრის ¹302670 საგადასახადო მოთხოვნა.
აღნიშნული გადაწყვეტილება საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს შემოსავლების სამსახურის ქ. თბილისის საგადასახადო ინსპექციამ სააპელაციო წესით გაასაჩივრა. აპელანტმა გასაჩივრებული გადაწყვეტილების გაუქმება და ახალი გადაწყვეტილებით სარჩელის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმა მოითხოვა.
თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2008 წლის 11 ივნისის საოქმო განჩინებით საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს შემოსავლების სამსახურის ქ. თბილისის საგადასახადო ინსპექცია შეიცვალა უფლებამონაცვლე _ საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს შემოსავლების სამსახურის თბილისის რეგიონალური ცენტრით (საგადასახადო ინსპექცია).
თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2008 წლის 11 ივნისის გადაწყვეტილებით საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს შემოსავლების სამსახურის ქ. თბილისის საგადასახადო ინსპექციის (უფლებამონაცვლე _ საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს შემოსავლების სამსახურის თბილისის რეგიონალური ცენტრი (საგადასახადო ინსპექცია) სააპელაციო საჩივარი დაკმაყოფილდა; გაუქმდა თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2006 წლის 18 დეკემბრის გადაწყვეტილება და მიღებულ იქნა ახალი გადაწყვეტილება, რომლითაც ი/მ «თ. თ-შვილის» სარჩელი არ დაკმაყოფილდა.
სააპელაციო სასამართლომ მიუთითა, რომ 2006 წლის 11 ოქტომბერს სასამართლოში აღძრული სარჩელით ი/მ «თ. თ-შვილმა» მოითხოვა 2006 წლის 31 ივლისისა და 25 სექტემბრის საგადასახადო მოთხოვნების ბათილად ცნობა. 2006 წლის 18 დეკემბრის სასამართლო მთავარ სხდომაზე მოსარჩელემ შეამცირა დავის საგანი და მოითხოვა მხოლოდ 2006 წლის 25 სექტემბრის საგადასახადო მოთხოვნის ბათილად ცნობა. შესაბამისად, საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საგადასახადო დეპარტამენტის ქ. თბილისის საგადასახადო ინსპექციის 2006 წლის 31 ივლისის ¹29 საგადასახადო მოთხოვნა და ამავე ინსპექციის 2006 წლის 5 ივლისის ¹303190 ბრძანება, რომლის საფუძველზეც გამოიცა აღნიშნული საგადასახადო მოთხოვნა, მოსარჩელეს სადავოდ არ გაუხდია და ისინი ძალაში იყო. აღნიშნულიდან გამომდინარე, სააპელაციო სასამართლომ მიუთითა, რომ იგი ვერ იმსჯელებდა ამ აქტების კანონშესაბამისობაზე.
სააპელაციო სასამართლომ უსაფუძვლოდ მიიჩნია სასამართლო სხდომაზე მოწინააღმდეგე მხარის წარმომადგენლების მიერ გამოთქმული მოსაზრება იმის თაობაზე, რომ 2006 წლის 24 ივლისს თენგიზ თაფლიაშვილი საერთოდ არ იმყოფებოდა მაღაზიაში, რომ მან სალარო აპარატის გაფუჭების შემდეგ დაკეტა მაღაზია და აღარ ამუშავებდა მას, ხოლო ოქმის შედგენის დროს იქ იმყოფებოდა მისი რძალი, რომელმაც გააკეთა ოქმზე შენიშვნა.
სააპელაციო სასამართლომ მიუთითა, რომ ი/მ «თ. თ-შვილის» წარმომადგენლების აღნიშნული მოსაზრებები უარყოფილი იყო 2006 წლის 24 ივლისს საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საგადასახადო დეპარტამენტის ისანი-სამგორისა და მთაწმინდა-კრწანისის საგადასახადო ინსპექციის თანამშრომლების მიერ შედგენილი ¹302670 საგადასახადო სამართალდარღვევის ოქმით და თ. თ-შვილის სასარჩელო განცხადებით, რომელშიც უთითებდა, რომ ოქმში მის მიერ გაკეთებული იყო შემდეგი სახის შენიშვნა: ქაღალდის შეცვლასთან დაკავშირებით მწყობრიდან გამოვიდა სალარო აპარატი და ამიტომაც ვერ იყენებდა მას.
სააპელაციო სასამართლომ საქმეში არსებული მტკიცებულებების შეფასების საფუძველზე დადგენილად მიიჩნია მოცემული საქმისათვის გადამწყვეტი მნიშვნელობის მქონე გარემოება იმის თაობაზე, რომ ქ. თბილისში, ... ქ. ¹47-ში არსებულ ი/მ «თ. თ-შვილის» კუთვნილ სასურსათო მაღაზიაში 2006 წლის 24 ივლისს, განმეორებით, ადგილი ჰქონდა საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 139-ე მუხლის პირველი ნაწილით გათვალისწინებულ სამართალდარღვევას – მომხმარებელთან ნაღდი ფულით ანგარიშსწორებისას საკონტროლო-სალარო აპარატის გარეშე მუშაობას, რითაც დაირღვა იმავე კოდექსის 971-ე მუხლის პირველი და მეორე ნაწილების მოთხოვნები, კერძოდ, მითითებული მუხლის პირველი ნაწილის თანახმად, ეკონომიკური საქმიანობის განმახორციელებელი პირების მიერ საქონლის/მომსახურების მიწოდების დროს მომხმარებელთან ნაღდი ფულით ანგარიშსწორებისას შესაბამისი მონაცემები აღირიცხებოდა მხოლოდ საკონტროლო-სალდარო აპარატის გამოყენებით. იმავე მუხლის მეორე ნაწილის მიხედვით, საკონტროლო-სალარო აპარატები უნდა ყოფილიყო ქართულენოვანი, ფისკალური მეხსიერების მქონე, სახელმწიფო რეესტრში შეტანილი, ტექნიკურად გამართული, საგადასახადო ორაგნოში რეგისტრირებული და სათანადო წესით დალუქული. აღნიშნული პირობებიდან რომელიმეს არარსებობის შემთხვევაში ითვლებოდა, რომ ობიექტი ფუნქციონირებდა საკონტროლო-სალარო აპარატის გარეშე.
სააპელაციო სასამართლომ აღნიშნა, რომ საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 139-ე მუხლის მე-2 ნაწილი ამ სამართალდარღვევის განმეორებით ჩადენისათვის საგადასახადო სანქციის სახით ითვალისწინებდა დაჯარიმებას 5000 ლარის ოდეობით. სწორედ ამ თანხით იქნა დაჯარიმებული ი/მ «თ. თ-შვილი» საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საგადასახადო დეპარტამენტის ქ. თბილისის საგადასახადო ინსპექციის უფროსის მოადგილის 2006 წლის 18 აგვისტოს ¹302670 ბრძანებით. სააპელაციო სასამართლოს მოსაზრებით, მითითებული ბრძანება გამოტანილი იყო უფლებამოსილი პირის მიერ საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 127-ე მუხლის მოთხოვნათა დაცვით.
სააპელაციო სასამართლომ გასაჩივრებული გადაწყვეტილებისა და ი/მ «თ. თ-შვილის» წარმომადგენლების მოსაზრებაზე იმის შესახებ, რომ არც 2006 წლის 24 ივლისის ოქმში და არც 2006 წლის 25 სექტემბრის საგადასახადო მოთხოვნაში არ იყო დაფიქსირებული, რომ თ. თ-შვილი განმეორებით აწარმოებდა მოსახლეობასთან ფულად ანგრიშსწორებას საკონტროლო-სალარო აპარატის გარეშე, რის გამოც მისი დაჯარიმება საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 139-ე მუხლის მე-2 ნაწილით უკანონო იყო, აღნიშნა, რომ საგადასახადო სამართალდარღვევის ოქმის შემდგენს არ მოეთხოვებოდა სამართალდარღვევის იურიდიული კვალიფიკაცია.
რაც შეეხება ქ. თბილისის საგადასახადო ინსპექციის 2006 წლის 25 სექტემბრის ¹302670 საგადასახადო მოთხოვნას, სააპელაციო სასამართლომ მიიჩნია, რომ იგი გამოტანილი იყო საქართველოს საგადასახადო კოდექსის მე-80 მუხლისა და 127-ე მუხლის მე-16 პუნქტის მოთხოვნათა დაცვით, რის გამოც არ არსებობდა მისი ბათილად ცნობის საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის მე-601 მუხლით გათვალისწინებული საფუძველი.
თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2008 წლის 11 ივნისის გადაწყვეტილება ი/მ «თ. თ-შვილმა» საკასაციო წესით გაასაჩივრა. კასატორმა გასაჩივრებული გადაწყვეტილების გაუქმება და ახალი გადაწყვეტილებით სარჩელის დაკმაყოფილება მოითხოვა.
კასატორი აღნიშნავს, რომ სააპელაციო სასამართლოს მიერ გასაჩივრებული გადაწყვეტილების მიღებისას დარღვეულ იქნა საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 393-ე მუხლის მოთხოვნები, კერძოდ, სასამართლომ არ გამოიყენა კანონი, რომელიც უნდა გამოეყენებინა, გამოიყენა კანონი, რომელიც არ უნდა გამოეყენებინა და არასწორად განმარტა იგი. ამასთან, გადაწყვეტილება არ იყო საკმარისად დასაბუთებული, რაც, საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 394-ე მუხლის «ე» ქვეპუნქტის თანახმად, გადაწყვეტილების გაუქმების აბსოლუტურ საფუძველს წარმოადგენდა.
კასატორის განმარტებით, სააპელაციო სასამართლომ დადგენილად მიიჩნია, რომ ი/მ «თ. თ-შვილის» კუთვნილ მაღაზიაში 2006 წლის 24 ივლისს, განმეორებით, ადგილი ჰქონდა საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 139-ე მუხლის პირველი ნაწილით გათვალისწინებულ სამართალდარღვევას – მომხმარებელთან ნაღდი ფულით ანგარიშსწორებისას საკონტროლო-სალარო აპარატის გარეშე მუშაობას, რითაც დარღვეულ იქნა ამავე კოდექსის 971-ე მუხლის პირველი და მეორე ნაწილების მოთხოვნები. თბილისის საგადასახადო ინსპექციის უფროსის მოადგილის 2006 წლის 18 აგვისტოს ¹302670 ბრძანება და 2006 წლის 25 სექტემბრის ¹302670 საგადასახადო მოთხოვნა გამოტანილი იყო საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 127-ე და 80-ე მუხლების შესაბამისად, რის გამოც არ არსებობდა მათი ბათილად ცნობის საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის მე-601 მუხლით გათვალისწინებული საფუძველი. აღნიშნულთან დაკავშირებით, კასატორი მიუთითებს, იმისათვის, რომ სახეზე იყოს საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 971-ე მუხლით დადგენილი ვალდებულების შეუსრულებლობა და საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 139-ე მუხლის მე-2 ნაწილით გათვალისწინებული პასუხისმგებლობის საფუძველი, აუცილებელია, არსებობდეს საქონლის/მომსახურების მიწოდების კონკრეტული ფაქტი, როდესაც კონკრეტულ მომხმარებელთან ნაღდი ფულით ანგარიშსწორებას ჰქონდა ადგილი და სწორედ ამ დროს არ მოხდა საკონტროლო-სალარო აპარატის გამოყენება. შესაბამისად, საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 971-ე მუხლით დადგენილი ვალდებულება დარღვეულად რომ ჩაითვალოს, აუცილებელია, აღნიშნული ნორმით დადგენილი ყველა პირობის არსებობა ერთობლიობაში. მოსარჩელის მტკიცებით კი, მის შემთხვევაში არ არსებობდა საქონლის/მომსახურების მიწოდების კონკრეტული ფაქტი, მომხმარებელთან ნაღდი ფულით ანგარიშსწორების კონკრეტული შემთხვევა და სახეზე იყო მხოლოდ საკონტროლო-სალარო აპარატის დაზიანების ფაქტი, რაც თავისთავად არ იძლეოდა საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 139-ე მუხლის მე-2 ნაწილით გათვალისწინებული სამართალდარღვევის შემადგენლობას. აღნიშნულის მიუხედავად, სააპელაციო სასამართლომ ვერ მიუთითა რა მომხმარებელთან ნაღდი ფულით ანგარიშსწორების კონკრეტულ ფაქტზე (რადგან ასეთ ფაქტს ადგილი არ ჰქონია და ამას მოწმობდა 2006 წლის 25 ივლისის ოქმი), მხოლოდ საკონტროლო-სალარო აპარატის დაზიანების საფუძველზე ცნო საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 139-ე მუხლის მე-2 ნაწილით გათვალისწინებული სამართალდარღვევის შემადგენლობის არსებობა დადასტურებულად.
საქართველოს უზენაესი სასამართლოს ადმინისტრაციულ და სხვა კატეგორიის საქმეთა პალატის 2008 წლის 24 ნოემბრის განჩინებით, საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილის შესაბამისად, დასაშვებობის შესამოწმებლად წარმოებაში იქნა მიღებული ი/მ «თ. თ-შვილის» საკასაციო საჩივარი; მხარეებს მიეცათ უფლება, 2008 წლის 24 ნოემბრის განჩინების ჩაბარებიდან 14 დღის ვადაში წარმოედგინათ მოსაზრება, თუ რამდენად იყო დასაშვები განსახილველად საკასაციო საჩივარი საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილის მიხედვით; საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილით გათვალისწინებული დასაშვებობის შემოწმება განისაზღვრა 2009 წლის 29 იანვრამდე.
საქართველოს უზენაესი სასამართლოს ადმინისტრაციულ და სხვა კატეგორიის საქმეთა პალატის 2009 წლის 29 იანვრის განჩინებით ი/მ «თ. თ-შვილის» საკასაციო საჩივარი მიჩნეულ იქნა დასაშვებად საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილის «ა» ქვეპუნქტით და მისი განხილვა დაინიშნა მხარეთა დასწრებით 2009 წლის 2 აპრილს, 12.00 საათზე.
საქართველოს უზენაესი სასამართლოს ადმინისტრაციულ და სხვა კატეგორიის საქმეთა პალატის 2009 წლის 12 მარტის განჩინებით ი/მ «თ. თ-შვილის» საკასაციო საჩივრის განხილვის თარიღი გადაინიშნა და მისი განხილვა დაინიშნა მხარეთა დასწრებით 2009 წლის 10 აპრილს, 12.00 საათზე.

ს ა მ ო ტ ი ვ ა ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი :

საკასაციო სასამართლო გაეცნო საქმის მასალებს, მოისმინა მხარეთა ახსნა-განმარტებანი, შეამოწმა გასაჩივრებული გადაწყვეტილების კანონიერება-დასაბუთებულობა, წარმოდგენილი საკასაციო საჩივრის საფუძვლიანობა და მიაჩნია, რომ საკასაციო საჩივარი არ უნდა დაკმაყოფილდეს.
საკასაციო სასამართლო აღნიშნავს, რომ, ვინაიდან კასატორს არ წამოუყენებია დასაშვები და დასაბუთებული პრეტენზია (შედავება), საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 407-ე მუხლის მე-2 ნაწილის საფუძველზე, სააპელაციო სასამართლოს მიერ საქმეზე დამტკიცებულად ცნობილი ფაქტობრივი გარემოებები სავალდებულოა საკასაციო სასამართლოსათვის, კერძოდ, 2006 წლის 8 ივნისს საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საგადასახადო დეპარტამენტის ისანი-სამგორისა და მთაწმინდა-კრწანისის საგადასახადო ინსპექციის მთავარი ინსპექტორის გოჩა უძილაურის მიერ ი/მ «თ. თ-შვილის» მიმართ შედგენილ იქნა ¹303190 საგადასახადო სამართალდარღვევის ოქმი, მასზედ, რომ ი/მ «თ. თ-შვილი» ქ. თბილისში, ... ქ. ¹47-ში არსებულ კუთვნილ სასურსათო მაღაზიაში ახორციელებდა მომხმარებელთან ნაღდი ფულით ანგარიშსწორებას დაურეგისტრირებელი სალარო აპარატის მეშვეობით (გაუფორმებელი სალარო აპარატი). საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საგადასახადო დეპარტამენტის ქ. თბილისის საგადასახადო ინსპექციის უფროსის მოადგილის 2006 წლის 5 ივლისის ¹303190 ბრძანებით, ხსენებული ოქმის საფუძველზე, საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 139-ე მუხლის პირველი ნაწილის შესაბამისად, ი/მ «თ. თ-შვილი» დაჯარიმდა 500 ლარით. საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საგადასახადო დეპარტამენტის ქ. თბილისის საგადასახადო ინსპექციის მიერ 2006 წლის 31 ივლისს ი/მ «თ. თ-შვილის» მიმართ მიღებული იქნა ¹29 საგადასახადო მოთხოვნა მითითებულ თანხაზე.
საკასაციო სასამართლო მიუთითებს, რომ ი/მ «თ. თ-შვილმა» საკონტროლო-სალარო აპარატი ისანი-სამგორის საგადასახადო ინსპექციაში დაარეგისტრირა 2006 წლის 21 ივნისს.
საკასაციო სასამართლოს ასევე დადგენილად მიაჩნია, რომ 2006 წლის 24 ივლისს საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საგადასახადო დეპარტამენტის ისანი-სამგორისა და მთაწმინდა-კრწანისის საგადასახადო ინსპექციის თანამშრომლების მიერ ი/მ «თ. თ-შვილის» მიმართ შედგენილ იქნა ¹302670 საგადასახადო სამართალდარღვევის ოქმი მასზედ, რომ ქ. თბილისში, ... ქ. ¹47-ში მდებარე სასურსათო მაღაზიაში სალარო აპარატი დაზიანებული იყო და მოსახლეობის მომსახურება ხდებოდა სალარო აპარატის გარეშე. მითითებულ ოქმზე დამრღვევის მიერ გაკეთებული შენიშვნის მიხედვით, სალარო აპარატი მწყობრიდან იყო გამოსული ქაღალდის შეცვლასთან დაკავშირებით. საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საგადასახადო დეპარტამენტის ქ. თბილისის საგადასახადო ინსპექციის უფროსის მოადგილის 2006 წლის 18 აგვისტოს ¹302670 ბრძანებით, მითითებული ოქმის საფუძველზე, საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 139-ე მუხლის მე-2 ნაწილის შესაბამისად, ი/მ «თ. თ-შვილი» დაჯარიმდა 5000 ლარით. საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საგადასახადო დეპარტამენტის ქ. თბილისის საგადასახადო ინსპექციის მიერ კი 2006 წლის 25 სექტემბერს ი/მ «თ. თ-შვილის» მიმართ მიღებულ იქნა ¹302670 საგადასახადო მოთხოვნა მითითებულ თანხაზე.
საკასაციო სასამართლო ყურადღებას მიაქცევს იმ გარემოებას, რომ 2006 წლის 11 ოქტომბერს სასამართლოში აღძრული სარჩელით ი/მ «თ. თ-შვილმა» მოითხოვა ქ. თბილისის საგადასახადო ინსპექციის 2006 წლის 31 ივლისისა და 25 სექტემბრის საგადასახადო მოთხოვნების ბათილად ცნობა. საქალაქო სასამართლოს 2006 წლის 18 დეკემბრის სხდომაზე მოსარჩელემ შეამცირა სასარჩელო მოთხოვნათა ოდენობა ქ. თბილისის საგადასახადო ინსპექციის 2006 წლის 31 ივლისის ¹29 საგადასახადო მოთხოვნის ბათილად ცნობის ნაწილში და მხოლოდ ქ. თბილისის საგადასახადო ინსპექციის 2006 წლის 25 სექტემბრის ¹302670 საგადასახადო მოთხოვნის ბათილად ცნობა მოითხოვა. ამდენად, საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საგადასახადო დეპარტამენტის ქ. თბილისის საგადასახადო ინსპექციის 2006 წლის 31 ივლისის ¹29 საგადასახადო მოთხოვნა და ამავე ინსპექციის 2006 წლის 5 ივლისის ¹303190 ბრძანება, რომლის საფუძველზეც გამოიცა აღნიშნული საგადასახადო მოთხოვნა, მოსარჩელეს სადავოდ არ გაუხდია, შესაბამისად, ვერც სააპელაციო და ვერც საკასაციო სასამართლო ვერ იმსჯელებდა საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საგადასახადო დეპარტამენტის ქ. თბილისის საგადასახადო ინსპექციის 2006 წლის 31 ივლისის ¹29 საგადასახადო მოთხოვნის კანონიერებაზე.
საკასაციო სასამართლო უსაფუძვლოდ მიიჩნევს კასატორის მოსაზრებას იმის თაობაზე, რომ 2006 წლის 24 ივლისს თ. თ-შვილი საერთოდ არ იმყოფებოდა მაღაზიაში, რომ მან სალარო აპარატის გაფუჭების შემდეგ დაკეტა მაღაზია და აღარ ამუშავებდა მას, ხოლო ოქმის შედგენის დროს იქ იმყოფებოდა მისი რძალი, რომელმაც გააკეთა ოქმზე შენიშვნა. აღნიშნულთან დაკავშირებით, საკასაციო სასამართლო მიუთითებს, რომ ი/მ «თ. თ-შვილის» სასარჩელო განცხადების თანახმად, ოქმზე მის მიერ გაკეთებული იქნა შემდეგი სახის შენიშვნა: ქაღალდის შეცვლასთან დაკავშირებით მწყობრიდან გამოვიდა სალარო აპარატი და ამიტომაც ვერ იყენებდა მას. ამასთან, საკასაციო სასამართლო მიუთითებს, რომ საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 139-ე მუხლის თანახმად, მოსარჩელე ვალდებული იყო საკონტროლო-სალარო აპარატის დაზიანების თაობაზე შეტყობინება გაეგზავნა საგადასახადო ორგანოსთვის დაზიანების დაფიქსირებიდან არა უგვიანეს მეორე სამუშაო დღისა, რაც მოსარჩელის მიერ არ იქნა განხორციელებული.
საკასაციო სასამართლო მიუთითებს, რომ საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 102-ე მუხლის პირველი ნაწილის თანახმად, თითოეულმა მხარემ უნდა დაამტკიცოს გარემოებანი, რომლებზედაც იგი ამყარებს თავის მოთხოვნებსა და შესაგებელს. ამავე მუხლის მე-2 ნაწილის შესაბამისად, ამ გარემოებათა დამტკიცება შეიძლება თვით მხარეთა (მესამე პირთა) ახსნა-განმარტებით, მოწმეთა ჩვენებით, წერილობითი თუ ნივთიერი მტკიცებულებებითა და ექსპერტთა დასკვნებით. საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 105-ე მუხლის პირველი ნაწილის თანახმად, სასამართლოსათვის არავითარ მტკიცებულებას არა აქვს წინასწარ დადგენილი ძალა, ხოლო ამ მუხლის მე-2 ნაწილის მიხედვით, სასამართლო მტკიცებულებებს აფასებს თავისი შინაგანი რწმენით, რომელიც უნდა ემყარებოდეს მათ ყოველმხრივ, სრულ და ობიექტურ განხილვას, რის შედეგად მას გამოაქვს დასკვნა საქმისათვის მნიშვნელობის მქონე გარემოებების არსებობის ან არარსებობის შესახებ. ამასთან, საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის მე-17 მუხლის მე-2 ნაწილის თანახმად, თუ კანონით სხვა რამ არ არის დადგენილი, ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის ბათილად ცნობის შესახებ სარჩელის წარდგენის შემთხვევაში მტკიცების ტვირთი ეკისრება ადმინისტრაციულ ორგანოს, რომელმაც გამოსცა ეს აქტი.
საკასაციო სასამართლო საქმეში არსებული მტკიცებულებების შეფასების საფუძველზე იზიარებს სააპელაციო სასამართლოს მიერ დადგენილ, მოცემული საქმისათვის გადამწყვეტი მნიშვნელობის მქონე გარემოებას იმის თაობაზე, რომ ქ. თბილისში, ... ქ. ¹47-ში არსებულ ი/მ «თ. თ-შვილის» კუთვნილ სასურსათო მაღაზიაში 2006 წლის 24 ივლისს, განმეორებით, ადგილი ჰქონდა საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 139-ე მუხლის პირველი ნაწილით გათვალისწინებულ სამართალდარღვევას – მომხმარებელთან ნაღდი ფულით ანგარიშსწორებისას საკონტროლო-სალარო აპარატის გარეშე მუშაობას, რითაც დაირღვა იმავე კოდექსის 971-ე მუხლის პირველი და მეორე ნაწილების მოთხოვნები, კერძოდ, მითითებული მუხლის პირველი ნაწილის თანახმად, ეკონომიკური საქმიანობის განმახორციელებელი პირების მიერ საქონლის/მომსახურების მიწოდების დროს მომხმარებელთან ნაღდი ფულით ანგარიშსწორებისას შესაბამისი მონაცემები აღირიცხებოდა მხოლოდ საკონტროლო-სალარო აპარატის გამოყენებით. იმავე მუხლის მე-2 ნაწილის მიხედვით, საკონტროლო-სალარო აპარატები უნდა Uიყოს ქართულენოვანი, ფისკალური მეხსიერების მქონე, სახელმწიფო რეესტრში შეტანილი, ტექნიკურად გამართული, საგადასახადო ორაგნოში რეგისტრირებული და სათანადო წესით დალუქული. აღნიშნული პირობებიდან რომელიმეს არარსებობის შემთხვევაში ითვლება, რომ ობიექტი ფუნქციონირებს საკონტროლო-სალარო აპარატის გარეშე.
საკასაციო სასამართლო მიუთითებს საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 139-ე მუხლზე, რომელიც ითვალისწინებს პასუხისმგებლობას მომხმარებლებთან ნაღდი ფულით ანგარიშსწორებისას საკონტროლო-სალარო აპარატების გამოყენების წესების დარღვევისათვის. ამ მუხლის პირველი ნაწილის თანახმად, მომხმარებლებთან ნაღდი ფულით ანგარიშსწორებისას საკონტროლო-სალარო აპარატების გარეშე მუშაობა, თუ ასეთი ვალდებულება დადგენილია ამ კოდექსით, იწვევს დაჯარიმებას 500 ლარის ოდენობით. ხსენებული მუხლის მე-2 ნაწილის მიხედვით კი, ამ მუხლის პირველი ნაწილით განსაზღვრული ქმედება, ჩადენილი განმეორებით, იწვევს დაჯარიმებას 5000 ლარის ოდენობით. ამდენად, საკასაციო სასამართლოს მიუთითებს, რომ საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საგადასახადო დეპარტამენტის ქ. თბილისის საგადასახადო ინსპექციის უფროსის მოადგილის 2006 წლის 18 აგვისტოს ¹302670 ბრძანებით ი/მ «თ. თ-შვილი» საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 139-ე მუხლის მე-2 ნაწილის საფუძველზე, უფლებამოსილი პირის მიერ სწორად იქნა დაჯარიმებული _ 5000 ლარით, საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 127-ე მუხლის მოთხოვნათა დაცვით.
საკასაციო სასამართლო უსაფუძვლოდ მიიჩნევს კასატორის მოსაზრებას იმის თაობაზე, რომ არც 2006 წლის 24 ივლისის ოქმში და არც 2006 წლის 25 სექტემბრის საგადასახადო მოთხოვნაში არ იყო დაფიქსირებული, რომ თ. თ-შვილი განმეორებით აწარმოებდა მოსახლეობასთან ფულად ანგრიშსწორებას საკონტროლო-სალარო აპარატის გარეშე, რის გამოც მისი დაჯარიმება საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 139-ე მუხლის მე-2 ნაწილით უკანონოა. აღნიშნულთან დაკავშირებით, საკასაციო სასამართლო იზიარებს სააპელაციო სასამართლოს მსჯელობას იმის თაობაზე, რომ საგადასახადო სამართალდარღვევის ოქმის შემდგენს არ მოეთხოვება სამართალდარღვევის იურიდიული კვალიფიკაცია. ამასთან, ოქმის შედგენისას შეუძლებელია გადასახადის გადამხდელის მიერ კონკრეტული სამართალდარღვევის ჩადენის განმეორებითობის განსაზღვრა, რის გამოც ოქმში აღნიშნულის მიუთითებლობა არ წარმოადგენს კანონის დარღვევას. საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 127-ე მუხლის შესაბამისად, საგადასახადო სამართალდარღვევის იურიდიული კვალიფიკაცია, ანუ ნორმის შეფარდება, საგადასახადო ინსპექციის უფროსის/მოადგილის კომპეტენციაა, რაც ხორციელდება საგადასახადო სამართალდარღვევის საქმის განხილვისა და გადაწყვეტილების მიღების სტადიაზე.
საკასაციო სასამართლო ქ. თბილისის საგადასახადო ინსპექციის 2006 წლის 25 სექტემბრის ¹302670 საგადასახადო მოთხოვნასთან დაკავშირებით, ეთანხმება სააპელაციო სასამართლოს მოსაზრებას იმის თაობაზე, რომ იგი გამოტანილია საქართველოს საგადასახადო კოდექსის მე-80 მუხლისა და 127-ე მუხლის მე-16 პუნქტის მოთხოვნათა დაცვით, რის გამოც არ არსებობს მისი ბათილად ცნობის საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის მე-601 მუხლით გათვალისწინებული საფუძველი.
ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, საკასაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ სააპელაციო სასამართლომ მოცემულ საქმეზე მიიღო კანონიერი და დასაბუთებული გადაწყვეტილება, რის გამოც არ არსებობს საკასაციო საჩივრის დაკმაყოფილებისა და გასაჩივრებული გადაწყვეტილების გაუქმების საფუძველი.

ს ა რ ე ზ ო ლ უ ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი :

საკასაციო სასამართლომ იხელმძღვანელა საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის პირველი მუხლის მე-2 ნაწილით, საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 410-ე მუხლით და

დ ა ა დ გ ი ნ ა :

1. ი/მ «თ. თ-შვილის» საკასაციო საჩივარი არ დაკმაყოფილდეს;
2. უცვლელად დარჩეს თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2008 წლის 11 ივნისის გადაწყვეტილება;
3. საკასაციო სასამართლოს განჩინება საბოლოოა და არ საჩივრდება.