ბს-1203-1148(გ-09) 15 ოქტომბერი, 2009 წ.
ქ. თბილისი
ადმინისტრაციულ და სხვა კატეგორიის საქმეთა პალატა
შემადგენლობა:
ნინო ქადაგიძე (თავმჯდომარე, მომხსენებელი),
მოსამართლეები: ნუგზარ სხირტლაძე, ლევან მურუსიძე
საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 408-ე მუხლის მე-3 ნაწილის შესაბამისად, განიხილა თბილისის სააპელაციო სასამართლოს სისხლის სამართლის საქმეთა პალატასა და თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიას შორის დავა ბ. მ-შვილის განცხადების განსჯადობის თაობაზე.
ა ღ წ ე რ ი ლ ო ბ ი თ ი ნ ა წ ი ლ ი:
2009 წლის 5 მაისს ბ. მ-შვილმა განცხადებით მიმართა თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატას, რომლითაც იგი ითხოვდა ქსნის კოლონიის ხელმძღვანელის მიერ უკანონოდ გამოყენებული ღონისძიების, საპყრობილეში გადაყვანის, გაუქმებას.
განმცხადებლის მითითებით, ის სასჯელს იხდიდა ქსნის ¹7 კოლონიაში. ხელმძღვანელის გადაწყვეტილებით 20 მარტს მოათავსეს კარცერში, ხოლო შემდეგ 21 მარტს ეტაპირებული იყო ქ. თბილისის ¹1 საპყრობილეში, სადაც მისთვის ცნობილი გახდა, რომ ქსნის კოლონიის ხელმძღვანელობის მიერ მის მიმართ განხორციელდა სადამსჯელო პროცედურული ზომა _ 9 თვე იზოლირება.
განმცხადებელის განმარტებით, მას არავითარი დანაშაული არ ჩაუდენია, არ იყო შემჩნეული დანაშაულის ჩადენაში. დოკუმენტზე, რომლითაც მისთვის ცნობილი გახდებოდა მისი დანაშაულის არსი ხელი არ მოუწერია. შესაბამისად, განმცხადებელმა მოითხოვა სასჯელის ერთგვარი ზომის – იზოლირების მოხსნა.
თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2009 წლის 6 მაისის განჩინებით ბ. მ-შვილის განცხადება განსჯადობით განსახილველად გადაეცა თბილისის საქალაქო სასამართლოს სისხლის სამართლის საქმეთა კოლეგიას.
ადმინისტრაციული კოლეგია განჩინებაში მიუთითებდა, რომ საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის მე-2 მუხლის შესაბამისად, ადმინისტრაციული სამართალწარმოების წესით განსახილველი საქმეებია: ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის შესაბამისობა საქართველოს კანონმდებლობასთან, ადმინისტრაციული ხელშეკრულების დადება, შესრულება ან შეწყვეტა, ადმინისტრაციული ორგანოს ვალდებულება ზიანის ანაზღაურების, ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის გამოცემის ან სხვა რაიმე ქმედების განხორციელების თაობაზე, აქტის არარად აღიარება, უფლების ან სამართალურთიერთობის არსებობა-არარსებობის დადგენა; აგრეთვე სხვა საქმეებიც იმ სამართლებრივ ურთიერთობებთან დაკავშირებით, რომლებიც გამომდინარეობს ადმინისტრაციული სამართლის კანონმდებლობიდან.
საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის მე-3 მუხლის მე-4 ნაწილის ,,გ» ქვეპუნტის თანახმად ამ კოდექსის მოქმედება არ ვრცელდება აღმასრულებელი ხელისუფლების ორგანოთა იმ საქმიანობაზე, რომელიც დაკავშირებულია სასამართლოს მიერ გამოტანილ და კანონიერ ძალაში შესული გადაწყვეტილების აღსრულებასთან.
,,პატიმრობის შესახებ» საქართველოს კანონის მე-4 მუხლის თანხმად, სასჯელაღსრულების დეპარტამენტი არის სასჯელაღსრულების ორგანო, რომელიც შედის საქართველოს სასჯელაღსრულების, პრობაციისა და იურიდიული დახმარების საკითხთა სამინისტროს სისტემაში, როგორც სახელმწიფო საქვეუწყებო დაწესებულება; დეპარტამენტს ხელმძღვანელობს დეპარტამენტის თავმჯდომარე, რომელსაც თანამდებობაზე ნიშნავს და თანამდებობიდან ათავისუფლებს საქართველოს სასჯელაღსრულების, პრობაციისა და იურიდიული დახმარების საკითხთა მინისტრი.
ამავე კანონის 23-ე მუხლის თანახმად, თავისუფლება აღკვეთილი მსჯავრდებული სასჯელის მთელ ვადას იხდის დეპარტამენტის თავმჯდომარის მიერ განსაზღვრულ სასჯელაღსრულების დაწესებულებაში; მსჯავრდებულის სხვა დაწესებულებაში გადაყვანის წესი და პირობები განსიზაღვრება დეპარტამენტის თავმჯდომარის ბრძანებით. ამავე კანონის 25-ე მუხლის მე-3 პუნქტის თანახმად, მსჯავრდებულის გადაყვანა ერთი რეჟიმის სასჯელაღსრულების დაწესებულებიდან სხვა რეჟიმის სასჯელაღსრულების დაწესებულებაში ხდება დეპარტამენტის თავმჯდომარის ბრძანებით, ამ კანონით დადგენილი წესით; ამავე მუხლის მე-6-7 პუნქტების თანახმად, დეპარტამენტის თავმჯდომარეს მსჯავრდებული შედარებით მკაცრი რეჟიმის სასჯელაღსრულების დაწესებულებაში გადაჰყავს ამ დაწესებულების დირექტორის წარდგინებით, რის შესახებაც ეცნობება სასჯელაღსრულების დაწესებულების კომისას. მსჯავრდებულების გადაყვანა მკაცრი რეჟიმის სასჯელაღსრულების დაწესებულებაში დასაშვებია 3 წლამდე ვადით, ხოლო საპყრობილეში – 1 წლამდე ვადით.
სასამართლოს განმარტებით, ბ. მ-შვილის მიერ სადავოდ ქცეული ქმედებით იცვლება სასჯელის მოხდის რეჟიმი; ეს ქმედება უშუალოდ არის დაკავშირებული სასამართლო განაჩენის აღსრულებასთან. ამდენად, იგი არ წარმოადგენს ადმინისტრაციულ-სამართლებრივ აქტს, არც ადმინისტრაციული სამართლის კანონმდებლობიდან გამომდინარე ქმედებას, ვინაიდან საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსი კანონიერ ძალაში შესული განაჩენის აღსრულებისას წარმოშობილ ურთიერთობებზე არ ვრცელდება.
საქართველოს სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსის 606-ე მუხლის მე-3 ნაწილის თანახმად, მსჯავრდებულს უფლება აქვს მიმართოს განაჩენის დამდგენ სასამართლოს განცხადებით სხვადასხვა საკითხების, მათ შორის – სასჯელაღსრულებით დაწესებულებაში ყოფნის პირობების შეცვლის საკითხების გადაწყვეტის შესახებ. წარმოდგენილი განცხადებით ფაქტობრივად, ბ. მ-შვილი ითხოვს პირვანდელი მდგომარეობის აღდგენას, ანუ – სადავო ქმდების საფუძველზე დადგენილი საპყრობილის რეჟიმის შეცვლას და ისევ ქსნის სასჯელაღსრულებით დაწესებულებაში დაბრუნებას, რაც სასამართლოს მოსაზრებით, წარმოადგენს მსჯავრდებულის მოთხოვნას სასჯელაღსრულებით დაწესებულებაში ყოფნის პირობების შეცვლის თაობაზე და წარმოადგენს საქართველოს სისხლის სამართლის საპროცესო კანონმდებლობით დადაგენილი წესით განსახილველი საქმეს.
თბილისის საქალაქო სასამართლოს სისხლის სამართლის საქმეთა კოლეგიის 2009 წლის 5 ივნისის დადგენილებით მსჯავრდებულ ბ. მ-შვილის განცხადება თანდართული მასალებით განსჯადობით განსახილველად გადაეგზავნა მცხეთის რაიონულ სასამართლოს, როგორც განაჩენის დამდგენ სასამართლოს.
მცხეთის რაიონული სასამართლოს სასამართლო სხდომაზე მსჯავრდებულმა ბ. მ-შვილმა დააზუსტა განცხადება და აღნიშნა, რომ ითხოვდა სასჯელაღსრულების დეპარტამენტის თავმჯდომარის 2009 წლის 19 მარტის ¹1284 ბრძანების მსჯავრდებულის შედარებით მკაცრ რეჟიმზე გადაყვანის შესახებ გაუქმებასა და პირვანდელი მდგომარეობის აღდგენას, ანუ დაბრუნებას სასჯელაღსრულების დეპარტამენტის ქსნის ¹7 საერთო, მკაცრი და საპყრობილის რეჟიმის დაწესებულებაში.
მცხეთის რაიონული სასამართლოს 2009 წლის 7 ივლისის დადგენილებით მსჯავრდებულ ბ. მ-შვილის განცხადება განსჯადობის საკითხის გადასაწყვეტად გადაეგზავნა თბილისის სააპელაციო სასამართლოს, შემდეგ გარემოებებზე მითითებით:
რაიონული სასამართლო დადგენილებაში მიუთითებდა, რომ მსჯავრდებულ ბ. მ-შვილის მიერ სადავოდ ქცეული, სასჯელაღსრულების დეპარტამენტის თავმჯდომარის 2009 წლის 19 მარტის ¹1284 ბრძანება, მსჯავრდებულის შედარებით მკაცრ რეჟიმზე გადაყვანის შესახებ, წარმოადგენს ადმინისტრაციულ სამართლებრივ აქტს და იგი ვერ იქნება განხილული სისხლის სამართლებრივი წესით, ვინაიდან საქართველოს სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსში 2006 წლის შეტანილი ცვლილებებით, სასჯელის მოხდის რეჟიმი და პირობები აღარ მიეკუთვნება სისხლის საპროცესო სამართლებრივი რეგულირების საკითხს და აღნიშნული საკითხი წყდება ,,პატიმრობის შესახებ» საქართველოს კანონის შესაბამისად. მითითებული კანონის მე-6 მუხლის პირველი პუნქტის შესაბამისად, სასამართლოს განაჩენით განსაზღვრულ თავისუფლების აღკვეთას აღასრულებენ სასჯელაღსრულების, პრობაციისა და იურიდიული დახმარების საკითხთა სამინისტროს სასჯელაღსრულების დაწესებულებები. ამავე კანონის მე-19 მუხლის პირველი პუნქტის თანახმად, თავისუფლების აღკვეთის აღსრულებისა და მოხდის რეჟიმს განსაზღვრავს დეპარტამენტის თავმჯდომარე, კანონით დადგენილი წესით. ამავე კანონის 25-ე მუხლის მე-3 პუნქტის შესაბამისად, მსჯავრდებულის გადაყვანა ერთი რეჟიმის სასჯელაღსრულების დაწესებულებიდან სხვა რეჟიმის სასჯელაღსრულების დაწესებულებაში ხდება დეპარტამენტის თავმჯდომარის ბრძანებით, ამ კანონით დადგენილი წესით.
,,ნორმატიული აქტების შესახებ» საქართველოს კანონის 25-ე მუხლის მე-2 პუნქტის შესაბამისად, იერარქიის ერთი და იგივე საფეხურის ნორმატიულ აქტებს შორის წინააღმდეგობის წარმოქმნისას მოქმედებს უფრო გვიან მიღებული (გამოცემული) აქტით დადგენილი ნორმა.
სასჯელის მოხდის რეჟიმი და პირობები რეგულირდება ,,პატიმრობის შესახებ» საქართველოს კანონით, რომელიც უფრო გვიან არის მიღებული. აღნიშნულიდან გამომდინარე, სასამართლოს განმარტებით, მსჯავრდებულ ბ. მ-შვილის მიერ სადავოდ ქცეული საკითხი განხილულ უნდა იქნეს არა სისხლის სამართლის, არამედ ადმინისტრაციული სამართლის წესით, ვინაიდან სასჯელაღსრულების დეპარტამენტის თავმჯდომარის 2009 წლის 19 მარტის ¹1284 ბრძანება, მსჯავრდებულის შედარებით მკაცრ რეჟიმზე გადაყვანის შესახებ, წარმოადგენს ადმინისტრაციულ სამართლებრივ აქტს.
თბილისის სააპელაციო სასამართლოს სისხლის სამართლის საქმეთა პალატის 2009 წლის 28 ივლისის განჩინებით მსჯავრდებულ ბ. მ-შვილის განცხადება განსჯადობის წესის შესაბამისად გადაეგზავნა თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიას.
თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2009 წლის 3 აგვისტოს განჩინებით ბ. მ-შვილის განცხადება განსჯადობის საკითხის გადასაწყვეტად გადმოეგზავნა საქართველოს უზენაეს სასამართლოს, შემდეგ გარემოებებზე მითითებით:
ადმინისტრაციული კოლეგია განჩინებაში მიუთითებდა, რომ საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის მე-2 მუხლით განისაზღვრება ადმინისტრაციული სამართალწარმოების წესით განსახილველი საქმეები. ესენია: ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის შესაბამისობა საქართველოს კანონმდებლობასთან, ადმინისტრაციული ხელშეკრულების დადება, შესრულება ან შეწყვეტა, ადმინისტრაციული ორგანოს ვალდებულება ზიანის ანაზღაურების, ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის გამოცემის ან სხვა რაიმე ქმედების განხორციელების თაობაზე, აქტის არარად აღიარება, უფლების ან სამართალურთიერთობის არსებობა-არარსებობის დადგენა; აგრეთვე სხვა საქმეებიც იმ სამართლებრივ ურთიერთბებთან დაკავშირებით, რომლებიც გამომდინარეობს ადმინისტრაციული სამართლის კანონმდებლობიდან.
საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის მე-3 მუხლის მე-4 ნაწილის ,,გ» ქვეპუნტის თანახმად ამ კოდექსის მოქმედება არ ვრცელდება აღმასრულებელი ხელისუფლების ორგანოთა იმ საქმიანობაზე, რომელიც დაკავშირებულია სასამართლოს მიერ გამოტანილ და კანონიერ ძალაში შესული გადაწყვეტილების აღსრულებასთან.
სასამართლოს განმარტებით, ბესიკ მარუშვილის მიერ სადავოდ ქცეული სასჯელაღსრულების დეპარტამენტის თავმჯდომარის 2009 წლის 19 მარტის ¹1248 ბრძანება უშუალოდ არის დაკავშირებული სასამართლოს განაჩენის აღსრულებასთან, განსაზღვრავს რა მსჯავრდებულის სასჯელაღსრულებით დაწესებულებაში ყოფნის პირობებს. ამდენად, იგი არ წარმოადგენს ადმინისტრაციულ-სამართლებრივ აქტს, რადგან ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის ცნებას და ელემენტებს განსაზღვრავს საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსი, რომელიც კანონიერ ძალაში შესული განაჩენის აღსრულებისას წარმოშობილ ურთიერთობაზე არ ვრცელდება. ანალოგიური მოტივით, ინდივიდუალურ ადმინისტრაციულ-სამართლებრივ აქტად ასევე ვერ იქნება მიჩნეული ის დოკუმენტი, რომლის მოპასუხისათვის გამოცემის დავალებასაც ითხოვს მოსარჩელე სასამართლოსაგან.
ს ა მ ო ტ ი ვ ა ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი:
საკასაციო სასამართლო თბილისის სააპელაციო სასამართლოს სისხლის სამართლის საქმეთა პალატასა და თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიას შორის განსჯადობის თაობაზე წარმოშობილი დავის გაცნობის შედეგად მიიჩნევს, რომ ბ. მ-შვილის განცხადება განსახილველად უნდა დაექვემდებაროს თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიას, შემდეგ მოსაზრებათა გამო:
საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის მე-2 მუხლის პირველი ნაწილის თანახმად, ადმინისტრაციული სამათალწარმოებით განიხილება დავა, რომელიც გამომდინარეობს ადმინისტრაციული სამართლის კანონმდებლობიდან.
ადმინისტრაციული სამართლის კანონმდებლობა საჯარო სამართლის კანონმდებლობის ნაწილია, კონკრეტულად კი მმართველობით სფეროში წარმოშობილ სამართალურთიერთობებს აწესრიგებს. სწორედ მმართველობითი ფუნქციის განხორციელებასთან დაკავშირებულ სამართალურთიერთობაში წარმოშობილი კონფლიქტები წარმოადგენს ადმინისტრაციულ დავებს და მათი განხილვის კომპეტენცია მხოლოდ ადმინისტრაციულ სასამართლოს გააჩნია.
დავის განსჯადობის განსაზღვრის ძირითადი პრინციპია გაირკვეს _ სადავო სამართალურთიერთობა გამომდინარეობს თუ არა ადმინისტრაციული სამართლის კანონმდებლობიდან.
განსახილველ შემთხვევაში სახეზე არ არის სასარჩელო წარმოება, არამედ წარმოდგენილია განცხადება, რომლის მოთხოვნა მდგომარეობს განმცხადებელს «მოეხსნას სასჯელის ერთგვარი ზომა _ მეთოდი იზოლირება»
1999 წლის 22 ივლისის საქართველოს კანონის «პატიმრობის შესახებ» 1-ლი მუხლით განისაზღვრა საქართველოს ტერიტორიაზე პატიმრობასთან, როგორც სასჯელის ღონისძიების აღსრულებასთან დაკავშირებული ურთიერთობები, პატიმრობის აღსრულების ორგანოთა სისტემა და სტრუქტურა, აღსრულების პრინციპი და წესები, პატიმართა სოციალური და სამართლებრივი დაცვის გარანტიები.
ამავე კანონის მე-2 მუხლის თანახმად, განისაზღვრა სასჯელაღსრულების ქვემდებარე გადაწყვეტილებათა ნუსხა, კერძოდ, ამ საკანონმდებლო აქტით დადგენილი წესით აღსრულდება პატიმრობასთან დაკავშირებული და კანონიერ ძალაში შესული სასამართლოს განაჩენი, განჩინება, დადგენილება და მოსამართლის ბრძანება, აგრეთვე სისხლის სამართლის საერთაშორისო სასამართლოს შესაბამისი გადაწყვეტილება.
ამავე კანონის მე-6 მუხლის მიხედვით სასამართლოს განაჩენით განსაზღვრულ თავისუფლების აღკვეთას აღასრულებენ სასჯელაღსრულების, პრობაციისა და იურიდიული დახმარების საკითხთა სამინისტროს სასჯელაღსრულების დაწესებულებები.
საკასაციო სასამართლოს განმარტებით, კონკრეტული საქმის განჯადობის კვალიფიციური განსაზღვრა მოითხოვს, რომ საერთო სასამართლოებმა უნდა გამიჯნონ ის ორგანოები, რომლებიც მმართველობით ფუნქციას ახორციელებენ კლასიკური (ორგანიზაციულ-სამართლებრივი) გაგებით და ის ორგანოები, რომელთა საქმიანობაც ყოველთვის არ არის მმართველობითი საქმიანობა, მაგალითად, ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის 3.4. მუხლის ა), ბ), დ), ე) და ვ) ქვეპუნქტებში ჩამოთვლილი შემთხვევები, რაც სცილდება ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის მოქმედების სფეროს.
საკასაციო სასამართლოს მიაჩნია, რომ სასჯელაღსრულების ორგანოების საქმიანობა სადავო ასპექტით განხილულ უნდა იქნას, როგორც მმართველობითი ფუნქცია, ვინაიდან ისინი ადმინისტრირებას ახორციელებენ საქართველოს ტერიტორიაზე პატიმრობასთან, როგორც სასჯელის ღონისძიების აღსრულებასთან დაკავშირებულ ურიერთობებში, თუმცა ეს ორგანოები გარკვეულწილად გვევლინებიან იუსტიციური ფუნქციების განმახორციელებლადაც, მინიჭებული აქვთ რა სასჯელაღსრულების დაწესებულებაში მომხდარი დანაშაულის გამოძიების და ოპერატიულ-სამძებრო საქმიანობის განხორციელების კომპეტენცია, რაც უშუალოდ სასჯელაღსრულების დაწესებულებას უსაფრთხოების სამსახურის უფლებამოსილებას წარმოადგენს «პატიმრობის შესახებ» კანონის მე-9 მუხლის შესაბამისად.
სასჯელაღსრულების ორგანოების მიერ ადმინისტრირების მომენტში განხორციელებული საქმიანობა შესაბამის სამართლებრივ ფორმებში (ადმინისტრაციული აქტი, რეალაქტი, ადმინისტრაციული ხელშეკრულება) სადავოობის პირობებში ექვემდებარება სასამართლო კონტროლს ადმინისტრაციული მართლმსაჯულების მეშვეობით, ხოლო იუსტიციური ფუნქციის განხორციელებისას (სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსის და «ოპერატიულ-სამძებრო საქმიანობის შესახებ» კანონის საფუძველზე) _ შესაბამისად სისხლის სამართლის მართლმსაჯულების მეშვეობით.
საკასაციო სასამართლო ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის 3.4. მუხლის «გ» ქვეპუნქტთან დაკავშირებით, რომლის მიხედვით: «ამ კოდექსის მოქმედება არ ვრცელდება აღმასრულებელი ხელისუფლების ორგანოთა იმ საქმიანობაზე, რომელიც დაკავშირებულია სასამართლოს მიერ გამოტანილი და კანონიერ ძალაში შესულ გადაწყვეტილების აღსრულებასთან», განმარტავს, რომ აღნიშნული დათქმა გაგებულ უნდა იქნას არა იმგვარად, რომ სასამართლოს კანონიერ ძალაში შესული გადაწყვეტილების აღმასრულებელი ორგანოები არ ახორციელებენ მმართველობით ფუნქციას, არამედ იმ კონტექსტით, რომ მათ მიმართ არ ვრცელდება ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსით დადგენილი ადმინისტრაციული წარმოების სახეების გამოყენების ვალდებულება, ვინაიდან ამ ორგანოებს საკუთრივ, სპეციალური პროცედურა გააჩნიათ გადაწყვეტილებათა მიღების და რეალაქტის განხორციელების მიზნით, ასე მაგალითად, სააღსრულებო სამსახური მოქმედებს «სააღსრულებო წარმოების შესახებ» კანონის, ხოლო სასჯელაღსრულების ორგანოები «პატიმრობის შესახებ» კანონის საფუძველზე, რაც არცერთ შემთხვევაში არ გულისხმობს, რომ ისინი არ წარმოადგენენ ადმინისტრაციულ ორგანოებს, მათზე არ ვრცელდება ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსით დადგენილი ადმინისტრაციული ორგანოების პრინციპები, ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის გამოცემისა და ადმინისტარციული ხელშეკრულების დადების საკანონმდებლო წესები. შესაბამისად, «პატიმრობის შესახებ» კანონით რეგლამენტირებული პროცედურის მიხედვით, მათი მოქმედებების ან გადაწყვეტილებების გასაჩივრებისას სასამართლოების მიერ გამოყენებულ უნდა იქნას ადმინისტრაციული სამართალწარმოება.
აღსანიშნავია, რომ ორივე ადმინისტრაციული ორგანოს მოსამსახურეები «საჯარო სამსახურის შესახებ» კანონის მიხედვით საჯარო მოსამსახურეებს წარმოადგენენ.
საკასაციო სასამართლოს განმარტებით, «პატიმრობის შესახებ» კანონის 26-ე მუხლით განსაზღვრულია მსჯავრდებულის უფლებები, რომელთა შორის გათვალისწინებულია მისი უფლების სამართლებრივი დაცვის საშუალებები, კერძოდ, მას აქვს უფლება შეიტანოს საჩივარი სასჯელაღსრულების დაწესებულების ადმინისტრაციის, მოსამსახურეთა, დეპარტამენტის ან სხვა სახელმწიფო დაწესებულების უკანონო მოქმედებაზე, რაც შეესაბამება საქართველოს კონსტიტუციით აღიარებულ ადამიანის უფლებების და თავისუფლებების რეალიზაციის შესაძლებლობას. ამავდროულად, მსჯავრდებულს ევალება დაიცვას სასჯელაღსრულების დაწესებულების შინაგანაწესი და შეასრულოს ადმინისტრაციიის კანონიერი მოთხოვნა.
აღნიშნული საკანონმდებლო აქტის VII თავის დებულებები ითვალისწინებს მსჯავრდებულის მიმართ ადმინისტრაციული, დისციპლინური და აღმზრდელობითი ზემოქმედების გამოყენებას.
მსჯავრდებულს დაწესებულების შინაგანაწესის დარღვევისათვის, თუ მისი ქმედება არ შეიცავს დანაშაულს ან ამ კანონის 30I მუხლით გათვალისწინებულ ქმედებათა ნიშნებს, დაეკისრება დისციპლინური პასუხისმგებლობა (30.1. მუხლი). ხოლო მე-6 ნაწილში ჩამოთვლილია დისციპლინური სასჯელის სახეები.
საკასაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ ადმინისტრაციულმა სასამართლომ ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის მე-4 და მე-19 მუხლების საფუძველზე სადავო გადაწყვეტილების გამოთხოვის პირობებში შეფასება უნდა მისცეს სახეზეა თუ არა მსჯავრდებულის მიმართ «პატიმრობის შესახებ» კანონის 30-ე მუხლით გათვალისწინებული დისციპლინური ღონისძიების გამოყენება, რომლის მე-11 პუნქტით პირდაპირ არის გათვალისწინებული მსჯავრდებულის საპროცესო უფლება ზემდგომ თანამდებობის პირთან ან სასამართლოში მის მიმართ გამოყენებული დისციპლინური ზომის გასაჩივრების შესაძლებლობის თაობაზე. შესაბამისად, ადეკვატური საპროცესო მოქმედების ჩატარების შედეგად (სსსკ-ის 185-ე მუხლი) სახეზე უნდა იყოს სასარჩელო წარმოება და საქმე განხილულ უნდა იქნას ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსით დადგენილი წესით.
საგულისხმოა, რომ ამავე კანონის 30I მუხლით გათვალისწინებული ადმინისტრაციული პატიმრობის შეფარდება ადმინისტრაციული ორგანოს მიერ ხორციელდება ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსით გათვალისწინებული საქმიანობის სამართლებრივი ფორმით _ ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტით, რომელიც გამოცემიდან 24 საათის განმავლობაში წარედგინება უფლებამოსილ სასამართლოს და საქმე განიხილება ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსით გათვალისწინებული წესით /იხ. მე-7 _ მე-15 პუნქტები/.
ამდენად, საკასაციო სასამართლოს მოსაზრებით, მსჯავრდებულის მიმართ დისციპლინური ღონისძიების შეფარდება უნდა მოხდეს ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტით, რაზედაც დასაშვებია სასარჩელო წარმოება და მისი განხილვა უნდა მოხდეს _ ადმინისტრაციული სამართალწარმოების წესით.
ყოველივე აღნიშნულიდან გამომდინარე, საკასაციო სასამართლოს მიაჩნია, რომ განსახილველი დავა წარმოადგენს საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 2.1 მუხლის ,,ა" ქვეპუნქტით გათვალისწინებულ ადმინისტრაციული სამართალწარმოების წესით განსახილველ ადმინისტრაციულ დავას და იგი თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის განსჯადია.
ს ა რ ე ზ ო ლ უ ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი:
საკასაციო სასამართლომ იხელმძღვანელა ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 26-ე მუხლით, სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 390-ე მუხლით და
დ ა ა დ გ ი ნ ა:
1. ბ. მ-შვილის განცხადება პატიმრობის რეჟიმის შეცვლის შესახებ განსჯადობით განსახილველად დაექვემდებაროს თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიას;
2.საქმე გადაეცეს განსჯად სასამართლოს;
3. წინამდებარე განჩინება გაეგზავნოთ მხარეებს;
4.საქართველოს უზენაესი სასამართლოს განჩინება საბოლოოა და არ საჩივრდება.