ბს-998-956 (კ-09) 26 იანვარი, 2010წ.
ქ. თბილისი


ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატა
შემადგენლობა:

თავმჯდომარე ლევან მურუსიძე (მომხსენებელი)
მოსამართლეები: მაია ვაჩაძე
პაატა სილაგაძე


სხდომის მდივანი _ გულნარა ილინა

კასატორი (მოპასუხე) _ საქართველოს ენერგეტიკისა და წყალმომარაგების მარეგულირებელი ეროვნული კომისია, წარმომადგენლები _ ზ. გ-ძე (2010 წ. ¹1/02-17/1-20 რწმუნებულება), მ. ს-შვილი (2009 წ. ¹1/01-17/196-2053 რწმუნებულება)

მოწინააღმდეგე მხარე (მოსარჩელე) _ შპს ,,...”, დირექტორი შ. მ-შვილი, წარმომადგენელი _ ა. მ-ძე (2010 წლი 12 იანვარს გაცემული რწმუნებულება, სანოტარო აქტი ¹100018053)

მესამე პირები _ სს ,,...”, წარმომადგენელი _ ც. ჩ-ული (2010 წ. მინდობილობა ¹12/146-10)
სს ,,...” (არ გამოცხადდა)

დავის საგანი – ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის ბათილად ცნობა და ახალი აქტის გამოცემის დავალება

გასაჩივრებული სასამართლოს განჩინება _ თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2009 წლის 23 აპრილის განჩინება

ა ღ წ ე რ ი ლ ო ბ ი თ ი ნ ა წ ი ლ ი :

შპს ,,...” 2006 წლის 20 ნოემბერს სასარჩელო განცხადებით მიმართა თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიას მოპასუხის _ საქართველოს ენერგეტიკის მარეგულირებელი ეროვნული კომისიის, მესამე პირის _ სს ,,...” მიმართ და მოითხოვა შპს ,,...” ელექტროენერგიის განაწილების ლიცენზიის შესახებ” საქართველოს ენერგეტიკის მარეგულირებელი ეროვნული კომისიის 2006 წლის 19 ოქტომბრის ¹24/3 გადაწყვეტილების ბათილად ცნობა და მოპასუხისთვის ახალი აქტის გამოცემის დავალება, რომლითაც მოხდებოდა სემეკ-ის ¹55 გადაწყვეტილებით შპს ,,...” (ყოფილი შპს ,,...”-ის) სახელზე გაცემული ლიცენზიის (¹014, სერია 14) მოდიფიცირება და შპს ,,...” მიენიჭებოდა უფლება, მოეხდინა ელექტროენერგიის საცალო მომხმარებელზე წელიწადში 130 მლნ კვტ.სთ ელექტროენერგიის რეალიზაცია.
მოსარჩელემ განმარტა, რომ საქართველოს ენერგეტიკის მარეგულირებელი ეროვნული კომისიის 2006 წლის 19 ოქტომბრის ¹24/3 გადაწყვეტილებით ძალადაკარგულად ჩაითვალა სემეკ-ის 2000 წლის 16 აგვისტოს ¹55 გადაწყვეტილება სს ,,...” ელექტროენერგიის განაწილების ლიცენზიის გაუქმებისა და შპს ,,...”-ზე ელექტროენერგიის ლიცენზიის გაცემის შესახებ”. გასაჩივრებული აქტითY გაუქმდა შპს ,,...” ელექტროენერგიის განაწილების ლიცენზია ¹014, სერია 14. საქართველოს ენერგეტიკის მარეგულირებელ ეროვნული კომისია 2006 წლის 19 ოქტომბრის სხდომაზე იხილავდა შპს ,,...”-ის ელეტროენერგიის განაწილების ლიცენზიაში ცვლილებების შეტანის საკითხს. ადმინისტრაციული წარმოების საგანს არ წარმოადგენდა სემეკ-ის 2000 წლის 16 აგვისტოს ¹55 გადაწყვეტილების ძალადაკარგულად გამოცხადება. აღნიშნული საკითხის განხილვისათვის ადმინისტრაციული წარმოების დაწყების თაობაზე არ არსებობდა არც დაინტერესებული პირის განცხადება და არც ადმინისტრაციული ორგანოს ბრძანება. ამგვარად, ადმინისტრაციულმა ორგანომ გადაწყვეტილება მიიღო საკითხზე, რომელზეც ადმინისტრაციული წარმოება არ მიმდინარეობდა საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსით გათვალისწინებული წესების დაცვით.
მოსარჩელეს მიაჩნია, რომ საქართველოს ენერგეტიკის მარეგულირებელმა ეროვნულმა კომისიამ გასაჩივრებული გადაწყვეტილება დაამყარა “ლიცენზიებისა და ნებართვების შესახებ” საქართველოს კანონის 22-ე მუხლის მე-7 პუნქტის “გ” ქვეპუნქტზე, რომლის თანახმად, ლიცენზიის გაცემის შესახებ გადაწყვეტილების ძალადაკარგულად გამოცხადების საფუძველი გარდა საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის 61-ე მუხლით გათვალისწინებული საფუძვლებისა, არის კანონით დადგენილი სალიცენზიო პირობების შეუსრულებლობა. შპს ,,...” არ დაურღვევია კანონით დადგენილი სალიცენზიო პირობები, გასაჩივრებულ აქტში მითითებულიც კი არ არის, თუ რას მიიჩნევდა სემეკი კანონით დადგენილი სალიცენზიო პირობების დარღვევად. “ლიცენზიებისა და ნებართვების შესახებ” საქართველოს კანონის 22-ე მუხლის მე-11 პუნქტის თანახმად, პასუხისმგებლობა ლიცენზიის გაუქმების სახით გამოიყენება მხოლოდ მას შემდეგ, რაც ლიცენზიის მფლობელის დაჯარიმება ვერ უზრუნველყოფს სალიცენზიო პირობების შესრულებას. გასაჩივრებული აქტის საფუძვლად მითითებული საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის 61-ე მუხლის მე-2 ნაწილის “დ” ქვეპუნქტი არათუ ამართლებს სემეკ-ის პოზიციას, არამედ გამორიცხავს შპს ,,...” ლიცენზიის გაუქმებას, იმის გამო რომ ლიცენზიის მოქმედება მნიშვნელოვან ზიანს არ მიაყენებდა არც სახელმწიფო და არც საზოგადოებრივ ინტერესს. პირიქით, სახელმწიფოსა და საზოგადოებრივ ინტერესს ზიანი მიადგა ელექტროენერგიის გამანაწილებელი კომპანიისთვის ყოველგვარი იურიდიული საფუძვლის გარეშე ლიცენზიის გაუქმებით. გასაჩივრებული გადაწყვეტილების მიღების შემდეგ შეიქმნა პრობლემა ელექტროენერგიის განაწილების მხრივ ქ. რუსთავის იმ არეალში, სადაც მდებარეობს შპს ,,...” გამანაწილებელი ქსელი, რადგან მთელ რიგ მომხმარებლებს ელექტროენერგიის მიღება შეეძლოთ მხოლოდ შპს ,,...” გამანაწილებელი ქსელით.
მოსარჩელე თვლის, რომ სემეკ-მა არასწორი შეფასება მისცა წარდგენილ დოკუმენტებს, რითაც დაარღვია საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის 96-ე მუხლის მე-2 ნაწილი. ლიცენზიის მოდიფიცირების საკითხის განხილვისას სემეკი არ იყო უფლებამოსილი მოეთხოვა ისეთი დოკუმენტები, რაც გათვალისწინებული არ არის 1993 წლის 23 აგვისტოს ¹3 დადგენილებით დამტკიცებული “ლიცენზირების წესებში ელექტროენერგეტიკისა და ბუნებრივი გაზის სექტორში”. “ლიცენზირებისა და ნებართვების შესახებ” საქართველოს კანონის მე-9 მუხლის თანახმად, ლიცენზიის მაძიებელმა კერძო სამართლის იურიდიულმა პირმა უნდა წარადგინოს ამონაწერი სამეწარმეო რეესტრიდან და სალიცენზიო მოსაკრებლის გადახდის საბუთი. დასახელებული კანონის მე-9 მუხლის მე-4 პუნქტის თანახმად, განცხადებაზე დასართავ სხვა საბუთების ნუსხას განსაზღვრავს მხოლოდ კანონი. საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის 81-ე მუხლის 1-ლი ნაწილის თანახმად, ადმინისტრაციული ორგანო უფლებამოსილი არ არის მოთხოვოს განმცხადებელს სხვა რაიმე დამატებითი საბუთი, ან ინფორმაცია კანონით გათვალისწინებული საბუთის ან ინფორმაციის გარდა; ამგვარად, სემეკ-მა გასაჩივრებული ადმინისტრაციული აქტი დაამყარა ისეთ ფაქტობრივ გარემოებებზე, რომლებიც სრულყოფილად არ გამოუკვლევია. გარდა ამისა, შეაფასა ისეთი დოკუემენტები, რომლებსაც მოქმედი კანონმდებლობის თანახმად, არ ჰქონდა მნიშვნელობა ლიცენზიის მოდიფიცირების საკითხის გადაწყვეტისთვის.
მოსარჩელე აღნიშნავს, რომ ადმინისტრაციულ წარმოებაში დაინტერესებული მხარის სტატუსით მონაწილეობდა სს ,,...”. მისი სამართლებრივი დაინტერესება ისეთ საკითხთან დაკავშირებით, როგორიცაა სხვა სადისტრიბუციო კომპანიის მიერ ელექტროენერგიის განაწილების ლიცენზიაში ცვლილების შეტანა, ობიექტურად არ არსებობდა. მოცემულ შემთხვევაში ადგილი ჰქონდა სს ,,...” არა კანონიერ, არამედ კომერციულ ინტერესს, რაც მდგომარეობდა შპს ,,...” მომხმარებლების იძულების წესით მოზიდვაში. ამდენად, გასაჩივრებული გადაწყვეტილება იმ ნაწილში, რომელიც შეეხება სს ,,...”, კანონსაწინააღმდეგოა, რადგან საქართველოს კონსტიტუციის 21-ე მუხლისა და საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 170-ე მუხლიდან გამომდინარე, მხოლოდ შპს ,,...”, როგორც მესაკუთრის უფლებამოსილებაში შედის კუთვნილი ობიექტის სამართლებრივი ბედის განსაზღვრა. გარდა ამისა, გასათვალისწინებელია, რომ სს ,,...” არ გააჩნია ტექნიკური საშუალება, უშუალოდ, მოსარჩელის საკუთრებაში არსებული ქსელის გარეშე, მიაწოდოს ელექტროენერგია შპს ,,...” მომხმარებლებს. მოსარჩელე თვლის, რომ “ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) ბაზრის წესების” მე-7 მუხლის 1-ლი პუნქტის შესაბამისად, მას შეეძლო წელიწადში (სექტემბრიდან აგვისტოს ჩათვლით) საცალო მომხმარებლებისთვის მოეხდინა 130 მილიონი კვტ/სთ. ელ. ენერგიის რეალიზაცია. ამდენად, არ არსებობდა არანაირი წინაპირობა შპს ,,...” განცხადების, განაწილების ლიცენზიის მოდიფიცირების (10 მლნ კვტ/სთ ელ. ენერგიის განაწილების ნაცვლად 130 მლნ კვტ/სთ ელექტროენერგიის განაწილების უფლების მინიჭება) დაუკმაყოფილებლობისათვის.
თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2006 წლის 8 დეკემბრის განჩინებით შპს ,,...” უარი ეთქვა საქართველოს ენერგეტიკის მარეგულირებელი ეროვნული კომისიის 2006 წლის 19 ოქტომბრის ¹24/3 გადაწყვეტილების მოქმედების შეჩერებაზე.
თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2007 წლის 9 ივლისის განჩინებით საქმეზე დაინიშნა სასამართლო საინჟინრო-ტექნიკური ექსპერტიზა. ამავე კოლეგიის 2008 წლის 7 ივლისის განჩინებით საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის მე-16 მუხლის 1-ლი ნაწილით გათვალისწინებული უფლებებით საქმეში მესამე პირად ჩაბმულ იქნა სს ,,...”.
თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2008 წლის 30 დეკემბრის გადაწყვეტილებით შპს ,,...” სარჩელი დაკმაყოფილდა ნაწილობრივ; სადავო საკითხის გადაუწყვეტლად ბათილად იქნა ცნობილი შპს ,,...”-ის ელეტროენერგიის განაწილების ლიცენზიის შესახებ სემეკ-ის 2006 წლის 19 ოქტომბრის ¹24/3 გადაწყვეტილება და საქართველოს ენერგეტიკის მარეგულირებელ კომისიას დაევალა საქმისათვის არსებითი მნიშვნელობის მქონე გარემოებათა გამოკვლევისა და შეფასების შემდეგ გამოეცა ახალი ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტი.
საქალაქო სასამართლომ საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის 115-ე მუხლის მეორე ნაწილის, ასევე “დამოუკიდებელი ეროვნული მარეგულირებელი ორგანოების შესახებ” საქართველოს კანონის მე-16 მუხლის მე-4 ნაწილის თანახმად, მიიჩნია, რომ დამოუკიდებელი მარეგულირებელი ორგანო ვალდებული იყო, ლიცენზიების მოდიფიცირების ან გაუქმების თაობაზე მოეწყო საჯარო განხილვები აღნიშნულ საკითხზე გადაწყვეტილების მიღებამდე. ასეთი პროცედურის დაცვის გარეშე მიღებული გადაწყვეტილებები იყო ბათილი. სადავო აქტის _ სემეკ-ის 2006 წლის 19 ოქტომბრის ¹24/3 გადაწყვეტილების მიღების საფუძველს წარმოადგენდა კომისიაში 2006 წლის 15 სექტემბერს შპს ,,...” (იგივე შპს ,,...”) მიერ შეტანილი განცხადება ელექტროენერგიის განაწილების ლიცენზიაში ცვლილებების შეტანის თაობაზე, ხოლო გასაჩივრებული გადაწყვეტილებით მოსარჩელეს არა მხოლოდ უარი ეთქვა მოთხოვნის დაკმაყოფილებაზე, არამედ ძალადაკარგულად ჩაითვალა სემეკ-ის 2000 წლის 16 აგვისტოს ¹55 გადაწყვეტილება შპს ,,...” ელექტროენერგიის ლიცენზიის გაცემის შესახებ. სასამართლომ მიიჩნია, რომ სადავო ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის მიღებით კომისიამ დაარღვია როგორც საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის მე-100 მუხლით დადგენილი ადმინისტრაციული აქტის გამოცემის ერთთვიანი ვადა, ასევე ამავე კოდექსის მე-13, 110-ე, 111-ე და 120-ე მუხლების მოთხოვნები, ვინაიდან 2006 წლის 19 ოქტომბერს გამართული საჯარო სხდომის დღის წესრიგს წარმოადგენდა შპს ,,...” ელექტროენერგიის განაწილების ლიცენზიაში ცვლილებების შეტანა, ხოლო სადავო გადაწყვეტილებით მოსარჩელეს გაუუქმდა ელექტროენერგიის ლიცენზია, რასაც შედეგად მოჰყვა მისი მომხმარებლების აყვანა სს ,,...” აბონენტებად.
საქალაქო სასამართლომ მიიჩნია, რომ მოპასუხე ადმინისტრაციულმა ორგანომ სადავო ადმინისტრაციული აქტის გამოცემისას არ გამოიკვლია საქმისათვის მნიშვნელობის მქონე ყველა გარემოება და გადაწყვეტილება მიიღო ამ გარემოებათა სრულყოფილი შეფასებისა და ურთიერთშეჯერების გარეშე, რითაც დაარღვია საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის 96-ე მუხლის იმპერატიული მოთხოვნები. ამასთან, არსებობდა სადავო აქტის ბათილად ცნობისათვის მოსარჩელის კანონიერი ინტერესი, რის გამოც სახეზე იყო საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 32-ე მუხლის მე-4 ნაწილის გამოყენების აუცილებლობა. აღნიშნულიდან გამომდინარე, სასამართლომ არ იმსჯელა სასარჩელო მოთხოვნაზე: ლიცენზიის მოდიფიცირებისა და შპს ,,...” ელექტროენერგიის საცალო მომხმარებელზე წელიწადში 130 მლნ კვტ-სთ ელექტროენერგიის რეალიზაციის უფლების მინიჭების თაობაზე ადმინისტრაციული აქტის გამოცემის მოპასუხისათვის დავალებაზე და მიუთითა, რომ აღნიშნული საკითხი უნდა გადაწყვეტილიყო ამ საქმეზე მიღებული სასამართლო გადაწყვეტილების აღსრულების მიზნით, ახალი ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის გამოცემისას.
საქალაქო სასამართლოს გადაწყვეტილება სააპელაციო წესით გაასაჩივრეს საქართველოს ენერგეტიკისა და წყალმომარაგების მარეგულირებელმა ეროვნულმა კომისიამ და სს ,,...”.
თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2009 წლის 6 მარტის განჩინებით სს ,,...” სააპელაციო საჩივარი დატოვებულ იქნა განუხილველად.
თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2009 წლის 23 აპრილის განჩინებით საქართველოს ენერგეტიკისა და წყალმომარაგების მარეგულირებელი ეროვნული კომისიის სააპელაციო საჩივარი არ დაკმაყოფილდა; უცვლელად დარჩა მოცემულ საქმეზე თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2008 წლის 30 დეკემბრის გადაწყვეტილება.
სააპელაციო პალატამ სრულად გაიზიარა საქალაქო სასამართლოს მიერ დადგენილი ფაქტობრივი გარემოებები და მათი სამართლებრივი შეფასებები, დამატებით მითიუთა საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს 2008 წლის 19 დეკემბრის ¹1/1/411 გადაწყვეტილებაზე, რომლითაც დაკმაყოფილდა შპს ,,...”, შპს ,,...”, სს ,,...” და გ. ა-კის ინდივიდუალური საწარმო ,,...” კონსტიტუციური სარჩელი საქართველოს პარლამენტისა და საქართველოს ერნერგეტიკის სამინისტროს წინააღმდეგ. “ელექტროენერგეტიკისა და ბუნებრივი გაზის შესახებ” საქართველოს კანონის მე-2 მუხლის “დ” ქვეპუნქტი იმ ნაწილში, რომელიც შეეხებოდა ელექტროენერგიის საცალო მომხმარებელზე “ელექტროენერგის (სიმძლავრის) ბაზრის წესებით” დადგენილ მოცულობაზე მეტი ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) რეალიზაციას და “ელექტროენერგის (სიმძლავრის) ბაზრის წესების დამტკიცების შესახებ” საქართველოს ენერგეტიკის მინისტრის 2006 წლის 30 აგვისტოს ¹77 ბრძანების მე-7 მუხლის 1-ლი პუნქტი ძალადაკარგულად იქნა ცნობილი. სააპელაციო პალატამ ასევე არსებითი მნიშვნელობა მიანიჭა საქალაქო სასამართლოს გადაწყვეტილების არგუმენტს იმის თაობაზე, რომ სემეკ-ის 2008 წლის 19 ოქტომბრის ¹28 სხდომის ოქმის თანახმად, ადმინისტრაციული წარმოება დაიწყო ,,...”-ს განცხადების საფუძველზე ელექტროენერგიის განაწილების ლიცენზიის მოდიფიცირების თაობაზე, გასაჩივრებული აქტით უარი ეთქვა არა ამ მოთხოვნაზე, არამედ შპს ,,...” საერთოდ გაუუქმდა ლიცენზია.
სააპელაციო პალატის განჩინება საკასაციო წესით გაასაჩივრა საქართველოს ენერგეტიკისა და წყალმომარაგების მარეგულირებელმა ეროვნულმა კომისიამ. 2009 წლის 6 ივლისს კასატორმა წარმოადგინა დაზუსტებული საკასაციო საჩივარი, რომლითაც მოითხოვა გასაჩივრებული განჩინების გაუქმება და საქმის ხელახალი განხილვისათვის დაბრუნება მოითხოვა. საქმის სასამართლო სხდომაზე განხილვისას კასატორმა დააზუსტა საკასაციო მოთხოვნა, რომლითაც გასაჩივრებული განჩინების გაუქმება და სარჩელის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმა მოითხოვა.
კასატორმა აღნიშნა, რომ სასამართლომ არ გაიზიარა ის გარემოება, რომ სემეკ-ის მიერ არ იყო დარღვეული ზაკ-ის 115-ე მუხლის მე-2 ნაწილი, 51-ე, 52-ე და 53-ე მუხლები. სასამართლომ ზოგადად, დაუსაბუთებლად იმსჯელა და დაადგინა, რომ ადმინისტრაციულ ორგანოს კანონის დაცვით უნდა გამოეცა ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტი, თუმცა არ დაუკონკრეტებია კანონის რომელი მოთხოვნები იყო სემეკ-ის მიერ დარღვეული. კასატორი მიიჩნევს, რომ სააპელაციო სასამართლო ისე დაეთანხმა პირველი ინსტანციის სასამართლოს გადაწყვეტილებას სემეკ-ის მხრიდან ზაკ-ის 110-ე მუხლის მოთხოვნის დარღვევის თაობაზე, რომ არ შეუმოწმებია, შეესაბამებოდა თუ არა აღნიშნული სიმართლეს. კასატორი თვლის, რომ აღნიშნული გარემოებების დასადასტურებლად მის მიერ წარდგენილ იქნა სათანადო მტკიცებულებები, რაც ვერ გაბათილდა გადაწყვეტილებაში ასახული მსჯელობით.
კასატორი აღნიშნავს, რომ ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის ბათილობის საფუძველი, ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის მე-601 მუხლის თანახმად, შეიძლება იყოს უკანონობა, რასაც მოცემულ შემთხვევაში ადგილი არ ჰქონდა. გასაჩივრებული ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტი ეფუძნება ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის 61-ე მუხლს, “ელექტროენერგეტიკისა და ბუნებრივი გაზის შესახებ” საქართველოს კანონის მე-4 და მე-5 მუხლებს, “ლიცენზირებისა და ნებართვების შესახებ” საქართველოს კანონის 22-ე მუხლსა და “ელექტროენეგიის (სიმძლავრის) ბაზრის წესების” მე-7 მუხლს. სემეკ-მა სრულიად კანონიერად მოახდინა ლიცენზიის გაუქმება 1999 წლის 23 აგვისტოს დადგენილებით დამტკიცებული “ლიცენზირების წესები” ელექტროენერგეტიკისა და ბუნებრივი გაზის სექტორში” მე-6 მუხლის შესაბამისად. თავად შპს ,,...” ადასტურებდა მისთვის ლიცენზიის გაუქმების საფუძვლად ლიცენზიის მიღების პირობების გაუქმებას საკანონმდებლო ცვლილებების ფონზე. სემეკი “ლიცენზიებისა და ნებართვების შესახებ” კანონში შეტანილი ცვლილებებიდან გამომდინარე, უფლებამოსილი იყო, მოეთხოვა ლიცენზიის პირობების დაკმაყოფილების დამადასტურებელი საჭირო დოკუმენტაცია. აღნიშნულით მოახდინა იმ გარემოებების გამოკვლევა, რომლებიც ადმინისტრაციული წარმოების დროს კანონში არსებული ცვლილებებიდან გამომდინარე, უნდა დაეკმაყოფილებინა ლიცენზიატს, ხოლო ლიცენზიის მაძიებელს ევალებოდა მათი დადასტურება. მარეგულირებელი ორგანო უფლებამოსილია, უარი თქვას ლიცენზიის გაცემაზე, ან გააუქმოს გაცემული ლიცენზია, თუ დამატებითი ინფორმაციის მოთხოვნის მიუხედავად, იგი ვერ იქნება წარდგენილი. ამდენად, სასამართლოს მსჯელობა, რომ მარეგულირებელი ორგანო უნდა დარწმუნებულიყო მართლაც შეეძლო თუ არა ,,...” ახალი კანონმდებლობით მოწესრიგების პირობებში ფუნქციონირება, საფუძველს მოკლებულია.
კასატორი მიიჩნევს, რომ ლიცენზიის პირობების დაუკმაყოფილებლობის საფუძვლით ლიცენზიის გაუქმება ყოველთვის არ საჭიროებს წინმსწრებ დაჯარიმებას, ვინაიდან ჯარიმა არის კანონით დადგენილი მოთხოვნის შესრულების უზრუნველყოფის სახე. შპს ,,...” დაჯარიმება არანაირ შედეგს არ გამოიღებდა, ვინაიდან ლიცენზიატი ვერ შეძლებდა კანონით დადგენილი მოთხოვნის _ 120 მილ. კვტ.სთ. ელექტროენერგიის რეალიზებას, რადგან მას არ ჰყავდა სათანადო ოდენობის მომხმარებელი და სახეზე იყო კანონის მოთხოვნის შესრულების შეუძლებლობა. ამდენად, სემეკ-მა სრულიად კანონიერად არ გამოიყენა უზრუნველყოფის აღნიშნული საშუალება, რაც გამოიწვევდა შპს-ს უფრო მძიმე მდგომარეობაში ჩაყენებას.
კასატორი აღნიშნავს, რომ საქმეზე ჩატარებული ექსპერტიზის დასკვნის თანახმად, ექსპერტს არ უმსჯელია შპს ,,...” აკმაყოფილებდა თუ არა საქართველოს ენერგეტიკის მინისტრის ¹77 ბრძანებით დამტკიცებული “ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) ბაზრის წესების” მე-7 მუხლის 1-ლი ნაწილის იმპერატიულ მოთხოვნას. შპს ,,...” მიერ წარდგენილი მტკიცებულებებით და სემეკ-ის გადაწყვეტილებით დასტურდება, რომ შპს ,,...” და ,,...” დადებულ ხელშეკრულებებში მითითებული სიმძლავრეები, არარეალურია. ამ ორ დადებულ ხელშეკრულებებში ასახული კილოვატების გაბათილებით, შპს ,,...” შესაძლებლობა წელიწადში 13 მლნ. კვტ.სთ. ელექტროენერგიის რეალიზაციაზე მცირდება 54 მილნ. კვტ.სთ-ით. აღნიშნული ასევე ადასტურებს იმ გარემოებას, რომ შპს ,,...” ვერ აკმაყოფილებდა კანონის მოთხოვნებს. რაც შეეხება ექსპერტიზის დასკვნას, აღნიშნული მხარემ მოიპოვა სემეკ-ის ¹24/3 გადაწყვეტილების მიღების შემდგომ და შეეძლო გამოეყენებინა ახლად აღმოჩენილ გარემოებად. შპს ,,...” ელექტროენერგიის განაწილების ლიცენზია მიიღო 16.02.2000 წელს სემეკ-ის ¹55 გადაწყვეტილებით და მას უფლება ჰქონდა, გაენაწილებინა 10 მლნ. კვტ. სთ ელექტროენერგია. 2006 წლის 30 აგვისტოს საქართველოს ენერგეტიკის მინისტრის ¹77 ბრძანებით დამტკიცებულ იქნა „ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) ბაზრის წესები“. რომლის მე-7 მუხლის 1-ლი ნაწილის თანახმად, ელექტროენერგიის განაწილების საქმიანობისათვის, პირი წელიწადში (სექტემბრიდან-აგვისტოს ჩათვლით) უნდა ახორციელებდეს 120 მლნ. კვტ. სთ. ელექტროენერგიის რეალიზაციას საცალო მომხმარებელზე. აღნიშნული ნორმის ამოქმედების შემდეგ, მოსარჩელეს აღარ გააჩნდა ის პირობები, რომელიც თავის დროზე გახდა ლიცენზიის მიღების საფუძველი. ბუნებრივია, ასეთი პირობების არარსებობის შემთხვევაში, იგი ვერ შეძლებდა ელექტროენერგიის გამანაწილებელი საქმიანობის განხორციელებას. შპს ,,...” მიერ დასახელებული აბონენტები 2006 წლის სექტემბრიდან 2007 წლის აგვისტოს ჩათვლით მოიხმარდნენ დაახლოებით 11 მლნ. კვტ. სთ. ელექტროენერგიას. ასევე მხარის მიერ დასახელებული ოთხივე აბონენტი წლის განმავლობაში მოიხმარს 24 მლნ. კვტ. ელექტროენერგიას. შპს ,,...” მიერ საქმეში წარმოდგენილი ხელშეკრულებით, მას შპს ,,...” უნდა მიეწოდებინა 30 240 000 კვტ. სთ. ელექტროენერგია, შპს ,,...” 15 120 000 კვტ. სთ ელექტროენერგია შპს ,,...” 24 192 000 კვტ. სთ ელექტროენერგია, როლმისთვისაც მიწოდება უნდა მომხდარიყო შპს ,,...”E ¹29 ფიდერიდან. ჯერ კიდევ სემეკ-ში საქმის განხილვის დროს, ¹29 ფიდერი იჯარით ჰქონდა აღებული სადისტრიბუციო ენერგოკომპანიას, რაც იმის მანიშნებელია, რომ შპს ,,...” 24 192 000 კვტ. სთ. ელექტროენერგიის მიყიდვას ,,...” ვერ განახორციელებდა, ვინაიდან ეს უკანასკნელი ავტომატურად ხდებოდა სადისტრიბუციო ენერგოკომპანიის აბონენტი. სემეკ-ში გამართულ საჯარო სხდომაზე მარეგულირებელი კომისია დარწმუნდა, რომ ზემოაღნიშნული ორგანიზაციები მოსარჩელის მიერ წარმოდგენილ ხელშეკრულებებში მოცემული რაოდენობის ელექტროენერგიას არ მოიხმარდნენ. აღნიშნულის საწინააღმდეგო მტკიცებულება არც სემეკ-ის და არც სასამართლო სხდომებზე მხარის მიერ წარმოდგენილი არ ყოფილა. სემეკ-მა დეტალურად, არსობრივად განიხილა საკითხი და სრულიად კანონიერად მივიდა დასკვნამდე, რომ შპს ,,...” ვეღარ აკმაყოფილებდა ლიცენზიის მიღების პირობებს. „ელექტროენერგეტიკისა და ბუნებრივი გაზის შესახებ“ კანონის მე-2 მუხლის „ზ“ ქვეპუნქტის თანახმად, ლიცენზია არის სემეკ-ის გადაწყვეტილებით პირისათვის კანონით დადგენილი პირობების დაკმაყოფილების საფუძველზე მინიჭებული საქმიანობის განხორციელების უფლება. სემეკ-მა გადაწყვეტილების მიღებისას სამართლებრივი მნიშვნელობა მიანიჭა დოკუმენტებს, რომლებსაც უნდა დაედასტურებინათ ძირითადი პირობების რეალურად არსებობა და მათ საფუძველზე უნდა გადაწყვეტილიყო შპს ,,...” ლიცენზიის მოდიფიცირების საკითხი. კასატორი უსაფუძვლოდ მიიჩნევს შპს ,,...” მოსაზრება იმასთან დაკავშირებით, რომ კომისიამ ყურადღება მიაქცია ზემოაღნიშნულ ხელშეკრულებებს და იმავე დროს, სწორედ ამ ხელშეკრულებებზე დაყრდნობით ცდილობდა სემეკ-ისა და სასამართლოს დარწმუნებას, რომ მას შეეძლო წელიწადში 130 000 000 კვტ. სთ ელექტროენერგიის რეალიზაცია.
კასატორი ასევე არ დაეთანხმა სააპელაციო სასამართლოს დასაბუთებას საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს 2008 წლის 19 დეკემბრის ¹1/1/411 გადაწყვეტილებასთან მიმართებით და განმარტა, რომ აღნიშნულ გადაწყვეტილებას განსახილველ საქმესთან კავშირი არ აქვს და იგი ვერ გახდება სემეკ-ის ¹24/3 გადაწყვეტილების ბათილობის საფუძველი. სემეკ-ს 2006 წელს ვერ ეცოდინებოდა ნორმატიული აქტის 2008 წელს ძალადაკარგულად გამოცხადების თაობაზე და იგი ვალდებული იყო მოქმედი კანონის საფუძველზე მიეღო გადაწყვეტილება. საკასაციო საჩივრის ავტორი მიიჩნევს, რომ სახეზეა სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 393-ე მუხლით გათვალისწინებული სააპელაციო სასამართლოს უდავოდ გაუქმების საფუძვლები.
საქართველოს უზენაესი სასამართლოს ადმინისტრაციულ და სხვა კატეგორიის საქმეთა პალატის 2009 წლის 9 სექტემბრის განჩინებით საკასაციო საჩივარი მიღებულ იქნა წარმოებაში. ამავე პალატის 2009 წლის 19 ოქტომბრის განჩინებით საქართველოს ენერგეტიკისა და წყალმომარაგების მარეგულირებელი ეროვნული კომისიის საკასაციო საჩივარი მიჩნეულ იქნა დასაშვებად და დადგინდა საქმის განხილვა მხარეთა დასწრებით.

ს ა მ ო ტ ი ვ ა ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი:

საკასაციო სასამართლო საქმის მასალების შესწავლის, საკასაციო საჩივრის მოტივების შემოწმების შედეგად თვლის, რომ საქართველოს ენერგეტიკისა და წყალმომარაგების მარეგულირებელი ეროვნული კომისიის საკასაციო საჩივარი უნდა დაკმაყოფილდეს ნაწილობრივ, კერძოდ, უნდა გაუქმდეს თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2009 წლის 23 აპრილის განჩინება და საქმე ხელახალი განხილვისათვის დაუბრუნდეს იმავე პალატას შემდეგ გარემოებათა გამო:
საკასაციო სასამართლო მიუთითებს საქმის მასალებში ასახულ შემდეგ ფაქტობრივ გარემოებებზე: 2006 წლის 15 სექტემბერს შპს ,,...” განცხადებით მიმართა საქართველოს ენერგეტიკის მარეგულირებელ კომისიას და მოითხოვა შპს ,,...” გაცემული ელექტროენეგიის განაწილების ლიცენზიის ¹014, სერია 14 მოდიფიცირების, კერძოდ, ელექტროენერგიის განაწილების ახალი სქემის დამტკიცება, რომლითაც გასანაწილებელი ელექტროენერგიის ახალი რაოდენობა განსაზღვრული იყო წლიური საპროგნოზო 130 000 000 კვტ./სთ-ით. შპს ,,...” 2006 წლის 18 სექტემბრის წერილით, 2006 წლის 2 ოქტომბერს საქართველოს ენერგეტიკის მარეგულირებელ კომისიას მიმართა შპს ,,...”, რომლითაც აცნობა შპს ,,...” სახელწოდებისა და მისამართის ცვლილების თაობაზე. განცხადებაზე თანდართული რუსთავის საგადასახადო ინსპექციის 2006 წლის 21 სექტემბრის ¹547/024-9-4-583-შპს ბრძანებით, საზოგადოების წესდებითა და სამეწარმეო რეესტრის ამონაწერით დგინდებოდა, რომ შპს ,,...” საწესდებო კაპიტალი გაიზარდა, შეიცვალა საზოგადოების სახელწოდება და ნაცვლად შპს ,,...” ეწოდა შპს ,,...”, რომელიც წარმოადგენდა შპს ,,...” სამართალმემკვიდრეს. შპს ,,...” მიერ სემეკ-ში წარდგენილ იქნა ელექტროგადამცემი ხაზებისა და გამანაწილებელი ქვესადგურების წარმოების საშუალებების ტექნიკური მდგომარეობის შესახებ მ. ჩოგოვაძის სახელობის საქართველოს ენერგეტიკისა და ენერგეტიკულ ნაგებობათა სამეცნიერო-კვლევითი ინსტიტუტის დასკვნა, საიდანაც დგინდება, რომ ქსელის ტექნიკური მდგომარეობა დამაკმაყოფილებელია და შესაძლებელი იყო მისი შემდგომში ექსპლოატაცია დასკვნაში მოყვანილი შენიშვნებისა და ექსპლოატაციის ნორმების დაცვის პირობებში (ტ II, ს.ფ. 45-54). ასევე სემეკ-ში წარდგენილ იქნა ელექტროენერგიის ყიდვა-გაყიდვის ხელშეკრულებები შპს ,,...”, შპს ,,...”, შპს ,,...”, შპს ,,...” და შპს ,,...” (ტ II, ს.ფ. 55-64). ასევე წარდგენილ იქნა შპს “...” მიერ გაცემული ტექნიკური პირობები (¹07-02-30/2704, ¹06/04-06/3945, ¹07-02-30-3222, ¹07-02-30/2112, ¹07-02-03/176, ¹07-02-30/2583) გარე ელექტრომომარაგების შესახებ (ტ. II, 28-33, 39-44, ტ. I, 128-129).
დადგენილია, რომ სს ,,...” 2006 წლის 29 სექტემბრის წერილით ითხოვდა ადმინისტრაციულ წარმოებაში ჩაბმას დაინტერესებულ მხარედ, ვინაიდან მიიჩნევდა, რომ შპს ,,...” განაწილების ლიცენზიის მოდიფიცირებით სააქციო საზოგადოებას შესაძლოა მიდგომოდა გაუთვალისწინებელი ზიანი. სემეკ-ის ვებგვერდიდან ამონაწერით დგინდება, რომ შპს ,,...” ელექტროენერგიის განაწილების ლიცენზიის შესახებ საჯარო წარმოების თაობაზე, ინფორმაცია იყო გამოქვეყნებული (ტ II, ს.ფ. 96-98). საქმეში წარმოდგენილი სემეკ-ის 2006 წლის 19 ოქტომბრის ¹28 სხდომის ოქმით დგინდება, რომ შპს ,,...” მონაწილეობას ღებულობდა საკითხის განხილვაში, იგი წარმოდგენილი იყო წარმომადგენლებით. მოსმენილ იქნა როგორც შპს-ს დირექტორის, ისე მისი წარმომადგენლის მოსაზრებები (ტ. II, 67-71). საქართველოს ენერგეტიკის მარეგულირებელი ეროვნული კომისიის 2006 წლის 19 ოქტომბრის ¹24/3 გადაწყვეტილებით შპს ,,...” უარი ეთქვა ელექტროენერგიის განაწილების ლიცენზიაში ცვლილებების განხორციელებაზე. ძალადაკარგულად ჩაითვალა 2000 წლის 16 აგვისტოს ¹55 გადაწყვეტილება სს ,,...” ელექტროენერგიის განაწილების გაუქმებისა და შპს ,,...” ელექტროენერგიის ლიცენზიის გაცემის შესახებ” (ტ. I, ს.ფ. 6-9).
სააპელაციო პალატა დაეთანხმა პირველი ინსტანციის სასამართლოს მიერ დადენილ ფაქტობრივ გარემოებებს და მათ სამართლებრივ შეფასებებს, მიიჩნია, რომ გასაჩივრებული ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტი გამოცემული იყო საქმისათვის მნიშვნელობის მქონე ყველა გარემოების გამოკვლევის, ამ გარემოებათა სრულყოფილი შეფასებისა და ურთიერთშეჯერების გარეშე, რითაც დარღვეული იყო საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის 96-ე მუხლის იმპერატიული მოთხოვნები. ამასთან, რაკი არსებობდა აქტის ბათილად ცნობისათვის მოსარჩელის კანონიერი ინტერესი, მართებული იყო ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 32-ე მუხლის მე-4 ნაწილის გამოყენება. სააპელაციო სასამართლომ არსებითი მნიშვნელობა მიანიჭა საქალაქო სასამართლოს გადაწყვეტილების არგუმენტს იმის თაობაზე, რომ ადმინისტრაციული წარმოება დაიწყო ,,...” განცხადების საფუძველზე ელექტროენერგიის განაწილების ლიცენზიის მოდიფიცირების თაობაზე, ხოლო გასაჩივრებული აქტით შპს ,,...” არათუ უარი ეთქვა ამ მოთხოვნაზე, არამედ საერთოდ გაუუქმდა ლიცენზია.
საკასაციო პალატა აღნიშნავს, რომ სემეკ-ის 2006 წლის 19 ოქტომბრის ¹24/3 გადაწყვეტილების ბათილად ცნობის საფუძველი გახდა ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის ფორმალური კანონიერების დარღვევა. საკასაციო პალატა ყურადღებას ამახვილებს საქმეში არსებულ მტკიცებულებებზე და თვლის, რომ სააპელაციო სასამართლომ სრულად არ შეაფასა ფაქტობრივი გარემოებები. ადმინისტრაციული წარმოების დაწყების საფუძველი გახდა შპს ,,...” განცხადება საკანონმდებლო ცვლილებების გათვალისწინებით განაწილების ლიცენზიის მოდიფიცირების მოთხოვნით. აღნიშნულზე თანხმობა გამოხატა შპს ,,...” სამართალმემკვიდრემ შპს ,,...” სათანადო დოკუმენტაციის წარდგენითა და განცხადების განხილვის მოთხოვნით. საქმეში არსებული მასალების ანალიზი ცხადყოფს, რომ შპს ,,...” განაწილების ლიცენზიის თაობაზე ადმინისტრაციული წარმოების დაწყება გამოქვეყნდა სემეკ-ის ვებგვერდზე, სადაც ასევე მითითებული იყო სხდომის თარიღი. შესაძლო დაინტერესებულ პირებს ეცნობათ აღნიშნულის თაობაზე, მათვე მიეცათ თავიანთი მოსაზრებებისა და დოკუმენტების წარდგენის შესაძლებლობა. ასევე შპს ,,...” მიეცა შესაძლებლობა, დამატებით წარედგინა მის მიერ ელექტროგადამცემი ხაზებისა და გამანაწილებელი ქვესადგურების წარმოების საშუალებების ტექნიკური მდგომარეობის შესახებ მ. ჩოგოვაძის სახელობის საქართველოს ენერგეტიკისა და ენერგეტიკულ ნაგებობათა სამეცნიერო-კვლევითი ინსტიტუტის დასკვნა და საქართველოს გარემოს დაცვისა და ბუნებრივი რესურსების სამინისტროს ქვემო ქართლის სამმართველოს მიერ 2006 წლის 21 სექტემბერს გაცემული წერილი. აღნიშნული დოკუმენტები ადმინისტრაციული წარმოების დასრულების შემდეგ სემეკ-ის 2007 წლის 8 იანვრის წერილით სხვა მასალებთან ერთად განმცხადებელს დაუბრუნდა უკან (ტ. I, ს.ფ. 94-95). ის გარემოება, რომ მხარე ინფორმირებული იყო სემეკში 2006 წლის 19 ოქტომბერს დანიშნული ზეპირი მოსმენის თაობაზე, სადავოდ არ გაუხდია არც თავად შპს ,,...” და აღნიშნულ ფაქტს ადასტურებს 2006 წლის 19 ოქტომბრის სხდომაზე მისი მონაწილეობა. სააპელაციო სასამართლოს მიერ ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის გამოცემის წესის დარღვევად ასევე მიჩნეულ იქნა ის გარემოება, რომ 2006 წლის 19 ოქტომბერს გამართული ¹28 სხდომის დღის წესრიგს წარმოადგენდა შპს ,,...” ელექტროენერგიის განაწილების ლიცენზიაში ცვლილებების შეტანა, ხოლო სადავო გადაწყვეტილებით მოსარჩელეს გაუუქმდა ელექტროენერგიის განაწილების ლიცენზია.
საკასაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ ლიცენზიის მოდიფიცირება ხდება მასში ვადებისა და პირობების ცვლილების ან/და დამატებების შეტანით, რაც ნიშნავს ისეთი ახალი პირობებით ლიცენზიის გაცემას, რომლებსაც აკმაყოფილებს ლიცენზიატი. მოცემულ შემთხვევაში აღნიშნული საკითხის განხილვა მოიცავდა ასევე იმის შემოწმებას, მიესადაგებოდა თუ არა ლიცენზიატის მიერ დოკუმენტალურად წარდგენილი ტექნიკური შესაძლებლებები ელექტროენერგიის განაწილებისათვის ნორმატიული აქტით შეცვლილ სალიცენზიო პირობებს. იმ შემთხვევაში თუ უკვე გაცემული ლიცენზიის პირობები საკანონმდებლო დონეზე არ იქნებოდა შეცვლილი და ლიცენზიატი მოითხოვდა მასში დამატების შეტანას, ლიცენზიის მოდიფიცირების მსურველის მიერ გაზრდილი სალიცენზიო პირობების ტექნიკურად დაუკმაყოფილებლობა გახდებოდა მის მოდიფიცირებაზე უარის თქმის საფუძველი. განსხვავებით განსახილველი შემთხვევისა, როდესაც სახეზეა ნორმატიული აქტის ისეთი ცვლილება, რაც გამორიცხავს უკვე გამოცემული ლიცენზიის ახალი პირობებისადმი მისადაგების გარეშე მინიჭებული უფლების (ელექტროენერგიის განაწილების) განხორციელებას.
საკასაციო პალატა აღნიშნავს, რომ ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის კანონიერების შემოწმებით დგინდება ადმინისტრაციული ორგანოს მხრიდან სწორად იქნა თუ არა დადენილი ფაქტობრივი გარემოებები და მიეცა თუ არა მათ სწორი სამართლებრივი შეფასება. კონკრეტულ შემთხვევაში, სააპელაციო სასამართლო დაეთანხმა რა საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 32-ე მუხლის მე-4 ნაწილის გამოყენებით სადავო საკითხის გადაუწყვეტლად, გასაჩივრებული ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის ბათილად ცნობას, არ დაუსაბუთებია, თუ რატომ იყო აუცილებელი მითითებული ნორმის გამოყენება და რატომ იყო სააპელაციო სასამართლოსთვის შეუძლებელი, თვითონ გამოეკვლია საქმის გარემოებები და სადავო საკითხის არსებითად გადაწყვეტით, საქმეზე დასაბუთებული გადაწყვეტილება მიეღო.
საკასაციო სასამართლო თვლის, რომ სააპელაციო სასამართლოს საქმეში არსებული მტკიცებულებების საფუძველზე თავად ჰქონდა შესაძლებლობა, შეეფასებია სადავო აქტის მატერიალური კანონიერება და არ შემოფარგლულიყო მხოლოდ მისი ფორმალური კანონიერების შემოწმებით. შპს ,,...” ლიცენზიის გაუქმებას საფუძვლად დაედო საქართველოს ენერგეტიკის მინისტრის 2006 წლის 30 აგვისტოს ¹77 ბრძანებით დამტკიცებული “ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) ბაზრის წესების მე-7 მუხლის პირველი პუნქტის დათქმა, კერძოდ, ელექტროენერგიის განაწილების საქმიანობისათვის შესაბამისი პირი უნდა ახორციელებდეს ელექტროენერგიის საცალო მომხმარებელზე წელიწადში (სექტემბრიდან-აგვისტოს ჩათვლით) არანაკლებ 120 მილიონი კვტ.სთ ელექტროენერგიის რეალიზაციას. საქმეში წარმოდგენილია შპს ,,...” მიერ კერძო პირებთან დადებული ხელშეკრულებები ელექტროენერგიის ყიდვა-გაყიდვის შესახებ, სადაც მითითებულია, თუ რამდენი კვტ. ელექტროენერგია უნდა მიეწოდებია წელიწადის განმავლობაში შპს ,,...” მყიდველისათვის. ასევე წარმოდგენილია საქართველოს სახელმწიფო ელექტროსისტემის მიერ გაცემული ტექნიკური პირობები თითოეული მყიდველისათვის ელექტროენერგიის მიწოდების თაობაზე და 2006 წლის სექტემბრიდან 2007 წლის აგვისტოს ჩათვლით თვეების მიხედვით დღე-ღამური მოსალოდნელი მოხმარების ყოველსაათობრივი გრაფიკი. საქმეში წარმოდგენილია ასევე ხელშეკრულებების მონაწილე კერძო პირთა აბონენტის ბარათები, საიდანაც შესაძლებელია, დადგინდეს თუ რა რაოდენობის ელექტროენერგიის მოხმარება შეეძლო თითოეულ შემსყიდველს. საკასაციო პალატა ეთანხმება კასატორის მოსაზრებას იმასთან დაკავშირებით, რომ შეცვლილი სალიცენზიო პირობები მოითხოვდა არა მარტო ხელშეკრულებებში ასახული წელიწადში მისაწოდებელი ელექტროენერგიის ოდენობის განსაზღვრას, არამედ მომხმარებლის მიერ 120 მილნ. კვტ.სთ ელექტროენერგიის მოხმარებას. სადავო ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტი შეიცავს დასაბუთებას, თუ რატომ იქნა მიჩნეული საჭიროდ ამ სახის გადაწყვეტილების მიღება ადმინისტრაციული ორგანოს მხრიდან. სადავო აქტის მოტივაცია ემყარება იმას, რომ ლიცენზიატი რეალურად ვერ შეძლებდა წელიწადში 120 მლნ. კვიტ.სთ. ელექტროენერგიის რეალიზებას, აღნიშნულის დასასაბუთებლად მიუთითა შპს ,,...” მომხმარებელთა მიერ დადგმული სიმძლავრეების რეალურ სიდიდეზე, ასევე ორი მომხმარებლის უფლებაზე, თავად გამხდარიყვნენ პირდაპირი მომხმარებელი. გარდა ამისა, გამანაწილებელი ქვესადგურის მესაკუთრე, საიდანაც რიგი მომხმარებლები იღებდნენ ელექტროენერგიას, საკითხის ადმინისტრაციულ ორგანოში განხილვის დროისათვის შეცვლილი იყო, რაც კიდევ უფრო შეამცირებდა შპს ,,...” მიერ რეალიზებული ელექტროენერგიის ოდენობას.
ამდენად, საკასაციო პალატა მიიჩნევს, რომ ლიცენზიის გაუქმების თაობაზე მიღებული გადაწყვეტილების კანონიერება “ლიცენზიებისა და ნებართვების შესახებ” საქართველოს კანონის 22-ე მუხლის მე-6 და მე-7 პუნქტების საფუძველზე, უნდა შეფასდეს კომლექსურად, შესაბამისი ნორმატიული აქტის ცვლილების პირობებში იყო თუ არა შესაძლებელი, ლიცენზიის გამცემი ორგანო შემოფარგულიყო მხოლოდ მოდიფიცირებაზე უარით და წარდგენილი ტექნიკური პირობების ამსახილველი დოკუმენტაციის საფუძველზე არ ემსჯელა შეცვლილი ნორმატიული პირობებისადმი ლიცენზიის შესაბამისობაზე. სააპელაციო სასამართლომ საქმის ხელახალი განხილვისას საქმეში არსებული მასალების სრულყოფილი გამოკვლევის შედეგად უნდა დაადგინოს სადავო ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის კანონშესაბამისობა, კერძოდ, მასში ასახული მსჯელობა, რაც გახდა ლიცენზიის გაუქმების საფუძველი, დასტურდება თუ არა წარმოდგენილი მტკიცებულებებით. ჰქონდა თუ არა ,,...” რეალური შესაძლებლობა, საანგარიშო წლის განმავლობაში (სექტემბრიდან აგვისტოს ჩათვლით) მოეხდინა 120 მილნ. კვტ.სთ ელექტროენერგიის რეალიზება და მის მიერ წარდგენილი დოკუმენტები ადასტურებდნენ თუ არა ლიცენზიის შეცვლილი პირობების განხორციელების შესაძლებლობას. აღნიშნული გარემოებების დასადასტურებლად, საჭიროების შემთხვევაში, სააპელაციო პალატამ ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის მე-4 და მე-19 მუხლებზე დაყრდნობით, თავად უნდა მიიღოს გადაწყვეტილება საქმისათვის მნიშვნელობის მქონე ფაქტობრივი გარემოებების გამოკვლევისა და მათი დამადასტურებელი მტკიცებულებების შეგროვების მიზნით.
საკასაციო სასამართლო ასევე ვერ დაეთანხმება სააპელაციო სასამართლოს მითითებას საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს 2008 წლის 19 დეკემბრის ¹1/1/411 გადაწყვეტილებაზე და აღნიშნავს, რომ “საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს შესახებ” საქართველოს ორგანული კანონის 25-ე მუხლის მე-2 ნაწილის თანახმად, არაკონსტიტუციურად ცნობილი სამართლებრივი აქტი ან მისი ნაწილი იურიდიულ ძალას კარგავს საკონსტიტუციო სასამართლოს შესაბამისი გადაწყვეტილების გამოქვეყნების მომენტიდან, თუ კანონით სხვა ვადა არ არის დადგენილი. ამდენად, ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის გამოცემის შემდეგ იმ სამართლებრივი ნორმის არაკონსტიტუციურად ცნობა, რომელზე დაყრდნობითაც მიღებულ იქნა სადავო აქტი, არ განაპირობებს მისი მიღების დროისათვის კანონშეუსაბამობას. სააპელაციო სასამართლოს მიერ საქმის ხელახალი განხილვისას სადავო აქტის კანონიერება უნდა დადგინდეს მისი მიღებისას მოქმედი საკანონმდებლო (ნორმატიულ) აქტთან შესაბამისობის დადგენით.
საკასაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ სახეზეა საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 394-ე მუხლის “ე1” ქვეპუნქტით გათვალისწინებული საკასაციო საჩივრის აბსოლუტური საფუძველი, ვინაიდან ხსენებული გადაწყვეტილების დასაბუთება დაშვებულ ნაწილში იმდენად არასრულია, რომ მისი სამართლებრივი საფუძვლიანობის შემოწმება შეუძლებელია. შესაბამისად, საკასაციო სასამართლო თვითონ ვერ მიიღებს გადაწყვეტილებას საქმეზე, რადგან არსებობს საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 412-ე მუხლით გათვალისწინებული საქმის ხელახლა განსახილველად დაბრუნების საფუძველი.
ამდენად, საკასაციო სასამართლოს მიაჩნია, რომ თუ სააპელაციო სასამართლო მოცემული საქმის ხელახლა განხილვისას საჭიროდ მიიჩნევს სადავო საკითხის გადაუწყვეტლად, მოპასუხე ადმინისტრაციული ორგანოსთვის ახალი ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის გამოცემის დავალებას, მან უნდა დაასაბუთოს საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 32-ე მუხლის მე-4 ნაწილის საპროცესო ნორმის გამოყენების აუცილებლობა, წინააღმდეგ შემთხვევაში, საქმის გარემოებათა ყოველმხრივი და სრულყოფილი გამოკვლევა-შეფასების შედეგად, თვითონ გადაწყვიტოს სადავო საკითხი და საქმეზე მიიღოს დასაბუთებული გადაწყვეტილება.
ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, საკასაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ საქართველოს ენერგეტიკისა და წყალმომარაგების მარეგულირებელი ეროვნული კომისიის საკასაციო საჩივარი უნდა დაკმაყოფილდეს ნაწილობრივ, უნდა გაუქმდეს თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2009 წლის 23 აპრილის განჩინება და საქმე ხელახალი განხილვისათვის დაუბრუნდეს იმავე პალატას.
ს ა რ ე ზ ო ლ უ ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი :

საკასაციო სასამართლომ იხელმძღვანელა საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის პირველი მუხლის მე-2 ნაწილით, საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 412-ე მუხლით და

დ ა ა დ გ ი ნ ა :

1. საქართველოს ენერგეტიკისა და წყალმომარაგების მარეგულირებელი ეროვნული კომისიის საკასაციო საჩივარი დაკმაყოფილდეს ნაწილობრივ;
2. გაუქმდეს თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2009 წლის 23 აპრილის განჩინება და საქმე ხელახლა განსახილველად დაუბრუნდეს იმავე სასამართლოს;
3. სასამართლო ხარჯების საკითხი გადაწყდეს საქმეზე საბოლოო გადაწყვეტილების მიღებისას;
4. საკასაციო სასამართლოს განჩინება საბოლოოა და არ საჩივრდება.