¹ბს-1248-1234(კ-11) 20 დეკემბერი, 2011 წელი
ქ. თბილისი

ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატა
შემადგენლობა:

ნათია წკეპლაძე (თავმჯდომარე, მომხსენებელი),
მოსამართლეები: მაია ვაჩაძე, პაატა სილაგაძე


სხდომის მდივანი _ ნ. გოგატიშვილი

კასატორი (მოპასუხე) – სსიპ შემოსავლების სამსახური; წარმომადგენელი – მ. მ-ეE

მოწინააღმდეგე მხარე (მოსარჩელე) _ სს ,,...”; წარმომადგენელი – თ. რ-ე

დავის საგანი _ ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტების ნაწილობრივ ბათილად ცნობა

გასაჩივრებული განჩინება _ თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2011 წლის 6 ივლისის განჩინება


ა ღ წ ე რ ი ლ ო ბ ი თ ი ნ ა წ ი ლ ი:


მოსარჩელე: სს ,,...”

წარმომადგენელი: თ. რ-ე

მოპასუხე: სსიპ შემოსავლების სამსახური

სარჩელის სახე: საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 22-ე მუხლის მე-2 ნაწილის საფუძველზე ინდივიდუალურ ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტების ბათილად ცნობა.

სარჩელის საგანი:
1) შემოსავლების სამსახურის 2010 წლის 23 სექტემბრის ¹1796 ბრძანების ბათილად ცნობა;
2) შემოსავლების სამსახურის თბილისის რეგიონული ცენტრის 2010 წლის 20 აგვისტოს ¹2395, ¹2397, ¹2396 საბაჟო შეტყობინებების ბათილად ცნობა;
3) საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს შემოსავლების სამსახურის 2010 წლის 29 ივლისის საბაჟო სამართალდარღვევის ¹031635 და ¹031593 ოქმების ბათილად ცნობა (იხ. ტ.1; ს.ფ. 48-57).

სარჩელის საფუძველი :
ფაქტობრივი:
მოსარჩელის მითითებით, საბაჟო საწყობში მწარე ნაყენი ,,...” - 1274,82 ლიტრისა და ეთილის სპირტის – 2135,059 ლიტრის არ არსებობა არ ნიშნავს დეკლარაციის გარეშე საქონლის თავისუფალ მიმოქცევაში გაშვებას, ვინაიდან, უფლებამოსილი ორგანოს მიერ დადგენილია ამ საქონელზე დანაკარგების ზღვრული ოდენობა და რეალური დანაკარგი არ არის ამ ოდენობაზე მეტი.
საბაჟო საწყობში 1400 ცალი ბოთლის არსებობა, რომელიც თითქოს რეალურად არ უნდა ყოფილიყო საბაჟო საწყობში (ანუ 1400 ცალი ბოთლის თითქოსდა ზედმეტობა), განპირობებულია იმით, რომ მოცემულ შემთხვევაში არ მომხადარა აღწერის შედეგების ბუღალტრულ ჩანაწერებთან შედარება, იმის გამო, რომ აღწერის ჩატარების დროისათვის სს ,,...” გატანილი იყო საბუღალტრო დოკუმენტები (იხ. ს.ფ. 1-10; ტ.1).
ამასთან, სს ,,...” გაფორმდა საგადასახადო შეთანხმება, რაც გამორიცხავს გადამხდელისათვის სხვა არ აღიარებული საგადასახადო ვალდებულების დაკისრებას.

სამართლებრივი: მოსარჩელე თვლის რომ ბათილად უნდა იქნეს ცნობილი სადავო ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტები ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის 60.1 მუხლის, საგადასახადო კოდექსის 12.26 მუხლის, ,,ვაზისა და ღვინის შესახებ” კანონის 33.6.3 მუხლის, საბაჟო კოდექსის 105.2 მუხლის, ,,გადასახადის გადამხდელის სასაქონლო-მატერიალურ ფასეულობათა ინვენტარიზაციის ჩატარების წესის შესახებ” ინსტრუქციის 2009 წლის 23 ივლისის საქართველოს ფინანსთა მინისტრის ¹472 ბრძანების 1-ლი მუხლის ,,ბ” ქვეპუნქტის, ,,საგადასახადო შეთანხმების გაფორმების წესისა და პირობების” (საქართველოს მთავრობის 2009 წლის 15 დეკემბრის ¹230 დადგენილება); საქართველოს მთავრობის 2010 წლის 25 აგვისტოს ¹1127 განკარგულების; 2010 წლის 6 სექტემბრის ¹169-10 შეთანხმების საფუძვლებზე (იხ. ს.ფ. 1-10; ტ.1).

მოპასუხე: შემოსავლების სამსახური; თბილისის რეგიონალურმა ცენტრმა სარჩელი არ ცნო და მოითხოვა მოსარჩელისათვის სარჩელის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმა (იხ. ს.ფ. 67-74; ტ.1)

ფაქტობრივი: მოპასუხე არ დაეთანხმა მოსარჩელის მიერ სარჩელში მითითებულ გარემოებას, რომ საბაჟო საწყობში საქონლის დანაკლისს ადგილი არ ჰქონია და შემმოწმებლის მიერ არ იქნა გათვალისწინებული ყურძნისა და ყურძნისეული წარმოშობის ღვინო-მასალებზე (საკონიაკე სპირტზე) ბუნებრივი დანაკარგების ზღვრული ნორმები, რომელიც დადგენილია ,,ვაზისა და ღვინის შესახებ” საქართველოს კანონით და ძალაშია ბუნებრივი დანაკლისების რეგლამენტური ნორმების დადგენამდე, ასევე არამართებულია მოსარჩელის მოსაზრება, რომ საბუღალტრო მონაცემები დამატებით გადამოწმებას საჭიროებს.

სამართლებრივი : საბაჟო კოდექსის 248-ე მუხლის შესაბამისად, საბაჟო ზედამხედველობის ქვეშ მყოფი საქონლის ან/და სატრასპორტო საშუალების საბანკო ზედამხედველობიდან გატანა/გასვლა, რასაც თან ახლავს საქართველოს საბაჟო კანონმდებლობით დადგენილი პირობების დარღვევა და რამაც გამოიწვია საბაჟო ზედამხედველობის ქვეშ მყოფი საქონლის ან/და სატრანსპორტო საშუალების დაკარგვა, განადგურება და უკანონო განკარგვა, იწვევს საქონლის ან/და სატრანსპორტო საშუალების მფლობელის დაჯარიმებას იდენტურ/მსგავს საქონელზე ან/და სატრანსპორტო საშუალებაზე გადასახდელი იმპორტის გადასახდელების თანხის 100 %-ის ოდენობით და შესაბამისად, სანქციის თანხამ შეადგინა 9229 ლარი, ამასთან, საწარმოს დაეკისრა საბაჟო გადასახდელების ძირითადი თანხა - 9229 ლარის ოდენობით და საურავი 237-ე მუხლის გათვალისწინებით 3757,30 ლარის ოდენობით. ამავე კოდექსის 252-ე მუხლის შესაბამისად, საბაჟო საწყობის, თავისუფალი საწყობის ან უბაჟო ვაჭრობის პუნქტის საქმიანობის ნებართვის მფლობელის მიერ საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი დაჯარიმებას ყოველ შემდგომ განმეორებაზე იწვევს 900 ლარით, ხოლო 242-ე მუხლით, კი პირის მიერ საქართველოს საბაჟო საზღვარზე საქონლის გადატანა ან გადმოტანა საბაჟო კონტროლის გვერდის ავლით ან მისგან მალულად, ჩადენილი განმეორებით, პირის დაჯარიმებას საბაჟო კონტროლის გვერდის ავლით ან მისგან მალულად გადატანილი ან გადმოტანილი საქონლის საბაჟო ღირებულების 100%-ის ოდენობით, მაგრამ არანაკლებ 4000 ლარისა, აგრეთვე საქონლის ან/და სატრანსპორტო საშუალების ჩამორთმევას.

საქმის გარემოებები: თბილისის რეგიონული ცენტრის 2010 წლის 29 აპრილის ¹11/03-104 ბრძანების საფუძველზე სს ,,...” უფლებამოსილი პირის 2010 წლის 30 აპრილის ¹7 ბრძანებით შექმნილი საინვენტარიზაციო კომისიის მიერ ჩატარდა საბაჟო კონტროლს დაქვემდებარებული სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების ინვენტარიზაცია. ვინაიდან, საინვენტარიზაციო კომისიის მიერ ვერ მოხერხდა ბუღალტრული ნაშთის წარმოდგენა და შესაბამისად, შედეგების გამოყვანა სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობის ფაქტიური აღწერა მოხდა კომისიის წევრებისა და სსიპ ლევან სამხარაულის სახელობის ექსპერტიზის ეროვნული ბიუროს ექსპერტების მიერ. საბაჟო ბაზის ფაქტიური აღწერის მონაცემებთან შედარებისას გამოვლინდა გარკვეული სახის სხვაობები: კერძოდ, რექთიფიცირებული ეთილის სპირტის (96.7%) დანაკლისი _ 2 135,064 ლიტრი, მწარე ნაყენის ,,...”-ის (40%) დანაკლისი _ 1 274,89 ლიტრი, მწარე ნაყენის ,,...”-ის (63%) ზედმეტობა _ 517,007 ლიტრი; გამოვლინდა აგრეთვე 1 400 ცალი 0,5 ლიტრიანი მინის ბოთლის ზედმეტობა.
ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, 2010 წლის 29 ივლისის ¹031592 ოქმით ვინაიდან მოსარჩელის საბაჟო საწყობში არ აღმოჩნდა მწარე ნაყენი ,,...” და ეთილის სპირტი, აღნიშნული ჩაითვალა დეკლარირების გარეშე თავისუფალ მიმოქცევაში გაშვებულ საქონლად და 2010 წლის 20 აგვისტოს ¹2395 საბაჟო შეტყობინებით დაეკისრა 22215,30 ლარი, 2010 წლის 29 ივლისის ¹031635 ოქმით, ვინაიდან მოსარჩელის საბაჟო საწყობში აღმოჩნდა 1400 ცალი მინის ბოთლი, რომელიც რეალურად არ უნდა ყოფილიყო, აღნიშნული ჩაითვალა საბაჟო კონტროლის გვერდის ავლით საქართველოს საბაჟო საზღვარზე საქონლის გადმოტანად და ამისათვის 2010 წლის 20 აგვისტოს ¹2397 საბაჟო შეტყობინებით დაეკისრა - 4000 ლარი, 2010 წლის 29 ივლისის ¹031593 ოქმით ზემოაღნიშნული ზედმეტობა-დანაკლისისათვის 2010 წლის 20 აგვისტოს ¹2396 საბაჟო შეტყობინებით დაეკისრა 9000 ლარის გადახდა.
მოსარჩელემ 2010 წლის 11 აგვისტოს შემოსავლების სამსახურს საჩივრით მიმართა და მოითხოვა თბილისის რეგიონალური ცენტრის 2010 წლის 29 ივლისის ¹031635 და ¹031593 სამართალდარღვევის ოქმების ბათილად ცნობა.
შემოსავლების სამსახურის 2010 წლის 23 სექტემბრის ¹1796 ბრძანებით ზემოაღნიშნული საჩივარი არ დაკმაყოფილდა (იხ. ს.ფ. 1-10; 12-15; ტ.1).

რაიონული /საქალაქო/ სასამართლოს გადაწყვეტილება/სარეზოლუციო/:
თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2011 წლის 14 თებერვლის გადაწყვეტილებით საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 32.4 მუხლის თანახმად, სადავო საკითხის გადაუწყვეტლად ბათილად იქნა ცნობილი მოპასუხის _ საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს შემოსავლების სამსახურის თბილისის რეგიონალური ცენტრის 2010 წლის 20 აგვისტოს ¹2397 საბაჟო შეტყობინება (დაკისრებული თანხა _ 4 000 ლარი), აგრეთვე 2010 წლის 20 აგვისტოს ¹2396 საბაჟო შეტყობინება (დაკისრებული თანხა _ 9 000 ლარი); შესაბამისად, მოპასუხეს _ საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს შემოსავლების სამსახურის თბილისის რეგიონულ ცენტრს დაევალა სადავო საკითხებთან დაკავშირებული ფაქტებისა და გარემოებების გამოკვლევის, შესწავლისა და შეფასების შედეგად ახალი ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის (აქტების) გამოცემა; მოსარჩელეს _ ს.ს. ,,...” უარი ეთქვა მოპასუხის _ საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს შემოსავლების სამსახურის თბილისის რეგიონალური ცენტრის 2010 წლის 20 აგვისტოს ¹2395 საბაჟო შეტყობინების ბათილად ცნობაზე; საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 32.4 მუხლის თანახმად, ნაწილობრივ ბათილად იქნა ცნობილი მოპასუხის _ საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს შემოსავლების სამსახურის 2010 წლის 23 სექტემბრის ¹1796 ბრძანება, იმ ნაწილში, რომლითაც არ დაკმაყოფილდა მოსარჩელის _ ს.ს. ,,...” ადმინისტრაციული საჩივარი მოპასუხის _ საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს შემოსავლების სამსახურის თბილისის რეგიონული ცენტრის 2010 წლის 20 აგვისტოს ¹2397 საბაჟო შეტყობინებისა (დაკისრებული თანხა _ 4 000 ლარი) და 2010 წლის 20 აგვისტოს ¹2396 საბაჟო შეტყობინების (დაკისრებული თანხა _ 9 000 ლარი) ბათილად ცნობის თაობაზე; მოსარჩელეს _ სს ,,...” უარი ეთქვა მოპასუხის _ საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს შემოსავლების სამსახურის 2010 წლის 23 სექტემბრის ¹1796 ბრძანების იმ ნაწილში ბათილად ცნობაზე, რომლითაც არ დაკმაყოფილდა მოსარჩელის _ სს ,,...” ადმინისტრაციული საჩივარი მოპასუხის _ საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს შემოსავლების სამსახურის თბილისის რეგიონული ცენტრის 2010 წლის 20 აგვისტოს ¹2395 საბაჟო შეტყობინების ბათილად ცნობის თაობაზე (იხ. ტ.1; ს.ფ. 401-415).

სასამართლოს მიერ უდავოდ მიჩნეული ფაქტები:
თბილისის რეგიონალური ცენტრის 2010 წლის 29 აპრილის ¹11/03-104 ბრძანების საფუძველზე ჩატარდა სს ,,...” კუთვნილ საბაჟო კონტროლს დაქვემდებარებული სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების ინვენტარიზაცია; მოსარჩელის _ სს ,,...” კუთვნილი საბაჟო საწყობის აღწერის შედეგად გამოვლინდა გარკვეული სახის სხვაობები.
2010 წლის 29 ივლისს შემოსავლების სამსახურის თბილისის რეგიონალურმა ცენტრმა გამოსცა ¹031592 საბაჟო სამართალდარღვევის ოქმი საქართველოს საბაჟო კოდექსის 248-ე მუხლის შესაბამისად, კერძოდ, მოსარჩელემ უკანონოდ განკარგა საბაჟო ზედამხედველობის ქვეშ მყოფი საქონელი, აღნიშნული სამართალდარღვევის ოქმის საფუძველზე გამოიცა 2010 წლის 20 აგვისტოს ¹2395 საბაჟო შეტყობინება, რომლითაც მოსარჩელეს სახელმწიფო ბიუჯეტში გადასახდელად დაეკისრა – 22 215,30 ლარი.
შემოსავლების სამსახურის თბილისის რეგიონალურმა ცენტრმა 2010 წლის 29 ივლისს გამოსცა ¹031593 საბაჟო სამართალდარღვევის ოქმი საქართველოს საბაჟო კოდექსის 252-ე მუხლის მე-2 ნაწილით გათვალისწინებული საბაჟო სამართალდარღვევის გამო, კერძოდ, მოსარჩელემ არ შეასრულა საბაჟო საწყობის მფლობელისთვის საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი მოთხოვნები, რომლის საფუძველზეც 2010 წლის 20 აგვისტოს ¹2396 საბაჟო შეტყობინებით მოსარჩელეს დაეკისრა ჯარიმის _ 9 000 ლარის გადახდა.
შემოსავლების სამსახურის თბილისის რეგიონალურმა ცენტრმა შეადგინა ს.ს. ,,...” მიმართ 2010 წლის 29 ივლისს ¹031635 საბაჟო სამართალდარღვევის ოქმი მასზედ, რომ მოსარჩელემ ჩაიდინა საქართველოს საბაჟო კოდექსის 242-ე მუხლის მე-2 ნაწილით გათვალისწინებული საბაჟო სამართალდარღვევა; კერძოდ, მოსარჩელემ საბაჟო კონტროლის გარეშე გადმოიტანა საქონელი საქართველოს საბაჟო საზღვარზე და მის საფუძველზე გამოსცა 2010 წლის 20 აგვისტოს ¹2397 საბაჟო შეტყობინება, რომლითაც მოსარჩელეს სახელმწიფო ბიუჯეტში გადასახდელად დაეკისრა ჯარიმის თანხა _ 4 000 ლარი;
ს.ს. ,,...” საბაჟო საწყობში ინვენტარიზაციის ჩატარების დროს თბილისის რეგიონულმა ცენტრმა განცხადებით მიმართა საექსპერტო დაწესებულებას და მოითხოვა მოსარჩელის საწყობში არსებული სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების მოცულობებისა და რაოდენობების დადგენა, აგრეთვე ადგილზე არსებული საქონლის სახეობათა მიხედვით დიფერენცირება; 2010 წლის 30 ივნისის ¹6285/03/2/1-04/2 ექსპერტიზის დასკვნით ირკვევა, რომ ექსპერტებმა საწარმოს ტერიტორიაზე არსებულ 22 ცალ რეზერვუარში არსებული საქონლის (სითხის) რაოდენობა დაადგინეს ამ რეზერვუარების შიგთავსის ჩაზომვის გზით, საქართველოს სტანდარიტიზაციის, მეტროლოგიისა და სერტიფიკაციის დეპარტამენტის მიერ 2004 წლის 6 ივნისს შედგენილი გრადუირების ცხრილებზე დაყრდნობით; ამდენად, სასამართლო დაეყრდნო ზემოაღნიშნულ ექსპერტიზის დასკვნას და ინვენტარიზაციის შედეგებს, დადგენილად მიიჩნია ის გარემოება, რომ მოსარჩელის _ ს.ს. ,,...” კუთვნილი საბაჟო საწყობის აღწერის შედეგად გამოვლინდა გარკვეული სახის სხვაობები: კერძოდ, რექთიფიცირებული ეთილის სპირტის (96.7%) დანაკლისი _ 2 135,064 ლიტრი, მწარე ნაყენის ,,...”-ის (40%) დანაკლისი _ 1 274,89 ლიტრი;
სითხეების _ მწარე ნაყენის ,,...”-ისა და რექტიფიცირებული ეთილის სპირტის ფაქტიური ოდენობები, რაც დადგენილ იქნა ინვენტარიზაციის დროს, მოსარჩელის მხრიდან სადავო არ არის;

სასამართლოს მიერ სადავოდ მიჩნეული ფაქტები:
სასამართლოს განმარტებით, სითხეების _ მწარე ნაყენის ,,...”-ისა და რექტიფიცირებული ეთილის სპირტის ფაქტიური ოდენობები, რაც დადგენილ იქნა ინვენტარიზაციის დროს, მოსარჩელის მხრიდან სადავო არ არის, კონკრეტულ შემთხვევაში სადავოა საკითხის სამართლებრივი შეფასება, ხოლო რაც შეეხება სს ,,...” კუთვნილ საწყობში აღმოჩენილი 1 400 ცალ ბოთლს, მოსარჩელის განმარტებით, იგი არ წარმოადგენს ზედმეტობას, ვინაიდან, ბუღალტრული ჩანაწერების მიხედვით ეს ბოთლები საწარმოს აღრიცხული აქვს; ზედმეტობის საფუძველი ის არის, რომ საინვენტარიზაციო კომისიამ ფაქტობრივი აღწერის შედეგები ვერ შეუდარა საწარმოს ბუღალტრულ ნაშთებს, რადგან ინვენტარიზაციის დაწყების მომენტში საგადასახადო ორგანოს სრულად ჰქონდა ამოღებული და წაღებული საწარმოს საბუღალტრო დოკუმენტაცია.
საქმის სასამართლო განხილვის დროს მხარეებს შორის დავა გამოიწვია იმ ფაქტმა, თუ ს.ს. ,,...” კუთვნილ საწყობში ჩატარებული ინვენტარიზაციის შედეგად ადგილზე რომელი სახეობის მინის ბოთლები აღმოჩნდა აღურიცხავი საქონლის სახით 0,5 ლიტრის თუ 0,7 ლიტრის ტევადობის. ¹3 დანართში (იგივე სასაქონლო – მატერიალური ფასეულობების აღრიცხვის შესახებ 2010 წლის 07 მაისს შედგენილ ოქმში) მითითებულია, რომ ს.ს. ,,...” კუთვნილ საბაჟო საწყობში ჩატარებული ფაქტიური აღწერის შედეგად აღმოჩნდა, რომ ადგილზე საწყობში ინახებოდა 1 400 ცალი 0,7 ლ. ტევადობის მინის ბოთლი; ხოლო თბილისის რეგიონული ცენტრის კონტროლის სამმართველოს მთავარი ოფიცერისა და საბაჟო დამუშავების ოპერაციების 2010 წლის 9 სექტემბრის მოხსენებით ბარათში მითითებულია, რომ ს.ს. ,,...” საწყობში აღმოჩენილია 1 400 ცალი 0,5 ლიტრი ტევადობის მინის ბოთლი.

სასამართლოს მიერ თავისი ინიციატივით მოპოვებული და დადგენილი ფაქტების შეფასება
სასამართლომ, 2009 წლის 19 ივნისის საბაჟო დეკლარაციაზე, სს ,,...” 2009 წლის მე-3 და მე-4 კვარტლებისა და 2010 წლის 1-ლი და მე-2 კვარტლების ანგარიშებზე დაყრდნობით დადგენილად მიიჩნია, რომ ინვენტარიზაციის პროცესში შედგენილ დოკუმენტში _ ¹3 დანართში (იგივე სასაქონლო – მატერიალური ფასეულობების აღრიცხვის შესახებ 2010 წლის 7 მაისს შედგენილ ოქმში) მითითებული მატერიალური ფასეულობა _ 1 400 ცალი 0,7 ლ. ტევადობის მინის ბოთლი არც ინვენტარიზაციის პროცესში და არც მანამდე არ წარმოადგენდა აღურიცხავ საქონელს; მოსარჩელემ წარმოდგენილი დოკუმენტებით შეძლო იმ გარემოების დადასტურება, რომ 1 400 ცალი 0,7 ლიტრი ტევადობის ბოთლი წარმოადგენდა 2009 წლის 19 ივნისს იმპორტირებული 0,7 ლიტრი ტევადობის 29 358 ცალი ბოთლის ნარჩენ ნაწილს, რომლის შესახებ ინფორმაცია რეგულარულად აღირიცხებოდა და მიეწოდებოდა შემოსავლების სამსახურს. სასამართლოს განმარტებით, მოპასუხეს უნდა ეხელმძღვანელა სს ,,...” 2009 წლის მე-3 და მე-4 კვარტლების, აგრეთვე 2010 წლის 1-ლი და მე-2 კვარტლების ანგარიშებით და ინვენტარიზაციის შედეგების გადამოწმების მიზნით მარტო ელექტრონული ბაზის მონაცემებით არ უნდა შემოფარგლულიყო, მით უფრო რომ მოსარჩელეს მითითებულ პერიოდში არ გააჩნდა თავისი საბუღალტრო დოკუმენტაცია.

სასამართლოს დასკვნები _ სასამართლომ მიიჩნია, რომ ს.ს. ,,...” სარჩელის მოთხოვნა ნაწილობრივ საფუძვლიანია.

სამართლებრივი შეფასება /კვალიფიკაცია/:
საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 110-ე მუხლის 1-ლი ნაწილით დადგენილია, რომ საგადასახადო ორგანოს უფროსს უფლება აქვს, სასამართლოს გადაწყვეტილების გარეშე გამოსცეს აქციზური საქონლის მფლობელი პირის სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობის ინვენტარიზაციის ჩატარების ბრძანება.
საქართველოს ფინანსთა მინისტრის 2009 წლის 23 ივლისის ¹472 ბრძანებით დამტკიცებული ,,გადასახადის გადამხდელის სასაქონლო-მატერიალურ ფასეულობათა ინვენტარიზაციის ჩატარების წესის’’ შესახებ ინსტრუქციის მე-2 მუხლის მე-2 პუნქტის თანახმად სასაქონლო-მატერიალურ ფასეულობათა ინვენტარიზაციის (შემდგომში - ინვენტარიზაცია) მიზანია დროის გარკვეულ პერიოდისთვის გადასახადის გადამხდელის მფლობელობაში არსებული სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების ფაქტიური მდგომარეობის, სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების წარმოებისა და მათი შენახვის ადგილზე, სამეურნეო საქმიანობის პროცესში გამოყენებული ნედლეულის, მასალების, ნახევარფაბრიკატების, მარაგ-ნაწილების, ტარისა და მზა პროდუქციის (საქონლის) ნაშთების, სააღრიცხვო (საბუღალტრო) ჩანაწერებთან შედარება.
საქართველოს ფინანსთა მინისტრის 2009 წლის 23 ივლისის ¹472 ბრძანებით დამტკიცებული ,,გადასახადის გადამხდელის სასაქონლო-მატერიალურ ფასეულობათა ინვენტარიზაციის ჩატარების წესის’’ შესახებ ინსტრუქციის მე-6 მუხლის მე-2 პუნქტის თანახმად საინვენტარიზაციო კომისიის მიერ განსახორციელებელ სასაქონლო-მატერიალურ ფასეულობათა ინვენტარიზაციის პროცედურა მოიცავს შემდეგ ეტაპებს: ა) სასაქონლო-მატერიალურ ფასეულობათა ნაშთის სააღრიცხვო (საბუღალტრო) მონაცემების დადგენას; ბ) სასაქონლო-მატერიალურ ფასეულობათა ფაქტიური მდგომარეობის აღრიცხვას; გ) ფაქტიური და სააღრიცხვო (საბუღალტრო) მონაცემების ურთიერთშედარება და შედეგების გამოყვანას.
საქართველოს ფინანსთა მინისტრის 2009 წლის 23 ივლისის ¹472 ბრძანებით დამტკიცებული ,,გადასახადის გადამხდელის სასაქონლო-მატერიალურ ფასეულობათა ინვენტარიზაციის ჩატარების წესის’’ შესახებ ინსტრუქციის მე-7 მუხლის მე-3 პუნქტის თანახმად, გადასახადის გადამხდელი ვალდებულია საინვენტარიზაციო კომისიას წარუდგინოს ინფორმაცია სასაქონლო-მატერიალურ ფასეულობათა დასახელების, რაოდენობის, ამ ფასეულობათა მიღების თარიღის, სასაქონლო ზედნადებების ელექტრონული რეესტრის (ასეთის არსებობის შემთხვევაში) ან/და საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურის ან საბაჟო დოკუმენტაციის თარიღისა და ნომრების, თვითღირებულებისა და სხვა მონაცემების ჩვენებით. საინვენტარიზაციო კომისია, საინვენტარიზაციო კომისიის შექმნის ბრძანებით განსაზღვრულ ვადაში გადასახადის გადამხდელთან ერთად ადგენს ამ ფასეულობების ნაშთების სააღრიცხვო (საბუღალტრო) მონაცემებს. ამავე ინსტრუქციის მე-7 მუხლის მე-5 პუნქტის თანახმად, სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების ნაშთების სააღრიცხვო (საბუღალტრო) მონაცემების დაზუსტების შემდეგ, საინვენტარიზაციო კომისია ადგენს ოქმს “საბუღალტრო დოკუმენტებში აღრიცხული სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების ნაშთის შესახებ”(დანართი ¹1), ხოლო მე-9 მუხლის 1-ლი პუნქტის თანახმად, კი საინვენტარიზაციო კომისიის მუშაობა ფორმდება შემაჯამებელი ოქმით, რომელშიც აისახება ინვენტარიზაციის შედეგები.
იმავე ინსტრუქციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტის თანახმად სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების საბუღალტრო დოკუმენტებში აღრიცხული და ფაქტიური მდგომარეობის აღრიცხვის მონაცემების შედარების მიზნით, საინვენტარიზაციო კომისია ადგენს ოქმს “სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების ბუღალტრული აღრიცხვისა და ფაქტიური აღრიცხვის მონაცემების შედარების შესახებ”(დანართი¹4). ამავე ინსტრუქციის მე-9 მუხლის მე-4 პუნქტის თანახმად, გადასახადის გადამხდელის მფლობელობაში არსებული სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების ინვენტარიზაციის პროცედურის შედეგებზე საინვენტარიზაციო კომისიის მიერ პროცედურის დასრულებისთანავე დგება ოქმი დანართი ¹6 შესაბამისად. იმავე ინსტრუქციის მე-9 მუხლის მე-5 პუნქტის თანახმად დანართი ¹6-ში შეიტანება ის მონაცემები, რომლებიც გამოვლინდა ¹4 და ¹5 დანართებში, მხოლოდ დანაკლისის და აღურიცხავი სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობის მიხედვით.
სასამართლოს განმარტებით, საწარმოს საბაჟო საწყობში ჩატარებული ინვენტარიზაციის მიუხედავად საინვენტარიზაციო კომისიამ ვერ შეადგინა საქართველოს ფინანსთა მინისტრის 2009 წლის 23 ივლისის ¹472 ბრძანებით დამტკიცებული ,,გადასახადის გადამხდელის სასაქონლო-მატერიალურ ფასეულობათა ინვენტარიზაციის ჩატარების წესის’’ შესახებ ინსტრუქციით გათვალისწინებული ¹1, ¹4 და ¹6 დანართები; სასამართლოს მიაჩნია, რომ საწარმოში გამოვლენილი ზედმეტობის (1 400 ცალი ბოთლის) გამო წარმოშობილი დავის გადაწყვეტის პროცესში დასახელებული დანართები შეასრულებდა არსებით როლს; კერძოდ, ¹1 დანართი, მისი არსებობის შემთხვევაში, ცხადყოფდა, ბუღალტრულ ნაშთებში ჰქონდა თუ არა აღრიცხული მოსარჩელეს 1 400 ცალი 0,7 ლიტრი ტევადობის მინის ბოთლი; ¹1 და ¹3 დანართების ერთობლიობა (მათი ურთიერთშედარების შედეგი) ასევე განსაზღვრავდა ¹4 და ¹6 დანართების შინაარსს;
სასამართლოს მოსაზრებით, იმის გამო, რომ საინვენტარიზაციო კომისიამ ვერ შეადგინა ¹1, ¹4 და ¹6 დანართები, მოპასუხის მიერ ¹3 დანართის მონაცემების შედარება მარტო საბაჟო ორგანოს ელექტრონული ბაზის მონაცემებთან არასწორი და დაუსაბუთებელია.
საქალაქო სასამართლოს განმარტებით, თბილისის რეგიონული ცენტრის 2010 წლის 20 აგვისტოს ¹2397 საბაჟო შეტყობინებასთან (ჯარიმის თანხა _ 4 000 ლარი) მიმართებაში მოპასუხემ ხელახლა უნდა გამოიკვლიოს მოცემულ სადავო საკითხთან დაკავშირებული ფაქტები და გარემოებები და ისე გადაწყვიტოს ამ სახეობის საქონლის (1 400 ცალი ბოთლის) ნაწილში მოსარჩელის პასუხისმგებლობის საკითხი;
რაც შეეხება თბილისის რეგიონული ცენტრის 2010 წლის 20 აგვისტოს ¹2396 საბაჟო შეტყობინებას (დაკისრებული თანხა _ 9 000 ლარი), სასამართლოს განმარტებით, საქართველოს საბაჟო კოდექსის 252-ე მუხლის 1-ლი ნაწილის თანახმად, საბაჟო საწყობის, თავისუფალი საწყობის ან უბაჟო ვაჭრობის პუნქტის საქმიანობის ნებართვის მფლობელის მიერ საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი სანებართვო პირობების შეუსრულებლობა, – იწვევს ნებართვის მფლობელის დაჯარიმებას 3 000 ლარით,. ამავე მუხლის მე-2 ნაწილის თანახმად, ამ მუხლის პირველი ნაწილით გათვალისწინებული ქმედება, ჩადენილი განმეორებით, – იწვევს ნებართვის მფლობელის დაჯარიმებას ყოველ შემდგომ განმეორებაზე 9000 ლარით.
თბილისის რეგიონულმა ცენტრის 2010 წლის 20 აგვისტოს ¹2396 საბაჟო შეტყობინების გამოცემას საფუძვლად დეადო ის ფაქტი, რომ მოსარჩელეს ინვენტარიზაციის შედეგად აღმოაჩნდა როგორც დანაკლისი, ისე – ზედმეტობა, ანუ ამ ორი ფაქტორის გათვალისწინებით მოპასუხემ მიიჩნია, რომ მოსარჩელის მხრიდან ადგილი ჰქონდა ერთი და იგივე სახეობის საბაჟო გადაცდომის _ სანებართვო პირობების შეუსრულებლობის (საქართველოს საბაჟო კოდექსის 252-ე მუხლის 1-ლი ნაწილით გათვალისწინებული გადაცდომის) განმეორებით ჩადენას; იმის გათვალისწინებით, რომ მოცემული გადაწყვეტილებით სადავო საკითხის გადაუწყვეტლად ბათილად იქნა ცნობილი სს ,,...” საბაჟო საწყობში გამოვლენილი ზედმეტობის (ანუ ერთ-ერთი გადაცდომის) გამო გამოცემული ადმინისტრაციული აქტი - 2010 წლის 20 აგვისტოს ¹2397 საბაჟო შეტყობინება (ჯარიმის თანხა _ 4 000 ლარი), მოპასუხე მხარემ უნდა გამოარკვიოს, ნამდვილად ჰქონდა თუ არა მოსარჩელის მხრიდან ადგილი საქართველოს საბაჟო კოდექსის 252-ე მუხლის 1-ლი ნაწილით გათვალისწინებულ გადაცდომის განმეორებითობას და თუკი აღმოჩნდება, რომ მოსარჩელეს არ ჰქონია 1400 ცალი, 0,7 ლიტრი ტევადობის ბოთლების ზედმეტობა და მას მხოლოდ ჰქონდა ეთილის სპირტისა და მწარე ნაყენის დანაკლისი, მაშინ მოპასუხემ მოსარჩელის ქმედება უნდა დააკვალიფიციროს საქართველოს საბაჟო კოდექსის 252-ე მუხლის 1-ლი და არა მე-2 ნაწილით.
სასამართლომ, თბილისის რეგიონული ცენტრის 2010 წლის 20 აგვისტოს ¹2395 საბაჟო შეტყობინებასთან დაკავშირებით განმარტა, რომ _ საქართველოს საბაჟო კოდექსის 248-ე მუხლით დადგენილია, რომ საბაჟო ზედამხედველობის ქვეშ მყოფი საქონლის ან/და სატრანსპორტო საშუალების საბაჟო ზედამხედველობიდან გატანა/გასვლა, რასაც თან ახლავს საქართველოს საბაჟო კანონმდებლობით დადგენილი პირობების დარღვევა და რამაც გამოიწვია საბაჟო ზედამხედველობის ქვეშ მყოფი საქონლის ან/და სატრანსპორტო საშუალების დაკარგვა, განადგურება ან უკანონო განკარგვა, – იწვევს საქონლის ან/და სატრანსპორტო საშუალების მფლობელის დაჯარიმებას იდენტურ/მსგავს საქონელზე ან/და სატრანსპორტო საშუალებაზე გადასახდელი იმპორტის გადასახდელების თანხის 100 პროცენტის ოდენობით.
საქართველოს საბაჟო კოდექსის 237-ე მუხლით დადგენილია, რომ თუ საბაჟო გადასახდელების თანხები გადახდილი არ არის საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილ ვადაში, პირი ვალდებულია ამ თანხებთან ერთად გადაიხადოს საურავი საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 129-ე მუხლით გათვალისწინებული ოდენობითა და წესით.
საქართველოს საგადასახადო კოდექსის მე-12 მუხლის 26-ე პუნქტით დადგენილია, რომ დანაკლისი – ეს არის გადასახადის გადამხდელის ბუღალტრულ ჩანაწერებთან შედარებისას გამოვლენილი სასაქონლო-მატერიალურ ფასეულობათა ნაკლებობა (მათ შორის, ინვენტარიზაციის საშუალებით). ისეთ სასაქონლო-მატერიალურ ფასეულობათა მიმართ, რომელთა დასაწყობება ფიზიკურად შეუძლებელია (ელექტრო- და თბოენერგია, გაზი და წყალი), დანაკლისად ჩაითვლება სხვაობა შეძენილ (შეძენის დამადასტურებელი დოკუმენტის მიხედვით) და რეალიზებულ (გადასახადის გადამხდელისგან ფაქტობრივად გასულ) სასაქონლო-მატერიალურ ფასეულობათა შორის, თუ ვერ დგინდება დებიტორი (ამნაზღაურებელი) ან/და მიმთვისებელი. ამასთან, თუ უფლებამოსილი ორგანოს მიერ დადგენილია დანაკარგის მაქსიმალური ზღვრული ოდენობა, დანაკლისად ჩაითვლება ამ ოდენობაზე მეტი ნაკლებობა.

სასამართლომ დადგენილად მიიჩნია ის გარემოება, რომ ინვენტარიზაციის დროს გამოვლინდა სხვაობები მოსარჩელის ბუღალტრული ჩანაწერების მონაცემებსა და ფაქტობრივად არსებულ ოდენობებს შორის ამასთან, არსებითია, რომ არც ინვენტარიზაციის ჩატარებისა და არც შემდგომ პერიოდში არ არსებობდა და დღემდე არ არსებობს უფლებამოსილი ორგანოს მიერ დადგენილი დანაკარგის მაქსიმალური ზღვრული ოდენობები, რის გამოც შეუძლებელია, დადგინდეს, მოსარჩელის საბაჟო საწყობში ჩატარებული ინვენტარიზაციის პროცესში გამოვლენილი სხვაობები თავსდება თუ არა დანაკარგის ზღვრულ ფარგლებში, რის გამოც სარჩელი თბილისის რეგიონული ცენტრის 2010 წლის 20 აგვისტოს ¹2395 საბაჟო შეტყობინების ბათილად ცნობისა და მის ნაწილში საჩივრის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმის შესახებ შემოსავლების სამსახურის 2010 წლის 23 სექტემბრის ¹1796 ბრძანების ბათილად ცნობის ნაწილი არ უნდა დაკმაყოფილდეს (იხ. ტ.1; ს.ფ. 401-415).


აპელანტი: სს ,,...”
წარმომადგენელი: თ. რ-ა

მოწინააღმდეგე მხარე: სსიპ შემოსავლების სამსახური (თბილისის რეგიონალური ცენტრი)

აპელაციის საგანი და მოცულობა /ფარგლები/
სს ,,...” ახალი გადაწყვეტილებით მოითხოვა სსიპ შემოსავლების სამსახურის თბილისის რეგიონალური ცენტრის 2010 წლის 20 აგვისტოს ¹2395 საბაჟო შეტყობინების, სსიპ შემოსავლების სამსახურის 2010 წლის 23 სექტემბრის ¹1796 ბრძანების, სსიპ შემოსავლების სამსახურის თბილისის რეგიონალური ცენტრის 2010 წლის 20 აგვისტოს ¹2395 საბაჟო შეტყობინების ბათილად ცნობაზე უარის თქმის ნაწილში ბათილად ცნობა

აპელაციის მოტივები:
ფაქტობრივი: სასამართლოს მიერ საქმეზე არასწორად იქნა დადგენილი მთელი რიგი ფაქტობრივი გარემოებები, შესაბამისად არასწორი შეფასება მიეცა საქმის ირგვლივ არსებულ ფაქტობრივ გარემოებებს. არ გამოიყენა კანონი, როემლიც უნდა გამოეყენებინა და არასწორად განმარტა იგი, რამაც საქმეზე უკანონო გადაწყვეტილების მიღება გამოიწვია.

სამართლებრივი:, სასამართლომ არ გაითვალისწინა “ვაზისა და ღვინის შესახებ” საქართველოს კანონის (12.06.1998წ.) 33.6 მუხლის მე-3 პუნქტის მოთხოვნა, რომლის შესაბამისად, სათანადო ნორმატიული აქტების ამოქმედებამდე ძალაშია ღვინის მრეწველობაში არსებული ნორმატივები, ძალაშია აგრეთვე, საქართველოს მთავრობის 2006 წლის 24 თებერვლის ¹45 დადგენილების მე-2 პუნქტი, რომლის შესაბამისადაც გაგრძელებულია ისეთი დოკუმენტების მოქმედება, როგორიცაა “გოსტები” гост 8.346-79, რომლის მიხედვით კი არსებული დანაკლისი თავსდება ცდომილების ნორმის ფარგლებში არსებულად, ისევე, როგორც სსტ.8.11: 2006 (რეგისტრაციის თარიღი: 28.06.2006წ) მიხედვითაა დასაშვები ფარდობითი ცდომილების არსებობა სითხეების მოცულობის განსაზღვრის დროს, რაც აგრეთვე თავსდება არსებული დანაკლისის ოდენობაში. აღნიშნული ცდომილება ფაქტობრივად გაიგივებულია დანაკარგის მაქსიმალურ ზღვრულ ოდენობასთან, რადგან სითხეების მოცულობის აბსოლუტურად ზუსტი განსაზღვრა, ობიექტური პირობებიდან გამომდინარე, შეუძლებელია;
აპელანტის განმარტებით, სასამართლოს ინიციატივით, 2007 წლის 17 დეკემბერს სასამართლო სხდომაზე დაკითხულმა სასამართლო ექსპერტიზის ეროვნული ბიუროს ექსპერტმა გ. კ-ემ დაადასტურა, რომ ე.წ. “გოსტები” ამჟამადაც ხმარებაშია და რომ სსტ 8.011:06-ის მიხედვით სითხეების აზომვის დროს ცდომილების ზღვარი განსაზღვრულია 2%-მდე (იხ. ტ.1; ს.ფ. 421-431).

მეორე აპელანტი – სსიპ შემოსავლების სამსახური; თბილისის რეგიონალური ცენტრი

აპელაციის საგანი და მოცულობა /ფარგლები/
საქალაქო სასამართლოს გადაწყვეტილების გაუქმება სარჩელის დაკმაყოფილებულ ნაწილში და ახალი გადაწყვეტილებით მოსარჩელისათვის სარჩელის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმა (იხ. ტ.1; ს.ფ. 433-447).

აპელაციის მოტივები.
ფაქტობრივი: სასამართლოს მიერ საქმეზე არასწორად იქნა დადგენილი მთელი რიგი ფაქტობრივი გარემოებები, შესაბამისად არასწორი შეფასება მიეცა საქმის ირგვლივ არსებულ ფაქტობრივ გარემოებებს. ასევე მის მიერ არ იქნა გამოყენებული კანონი, რომელიც უნდა გამოეყენებინა და არასწორად განმარტა იგი, რამაც საქმეზე უკანონო გადაწყვეტილების მიღება გამოიწვია.

აპელანტის განმარტებით, არასწორია სასამართლოს მიერ დადგენილად მიჩნეული ფაქტობრივი გარემოება, რომ საწყობში აღმოჩენილი 1400 ბოთლი არ წარმოადგენს ზედმეტობას იქიდან გამომდინარე, რომ ეს ბოთლები აღრიცხული იყო ბუღალტრული ჩანაწერების მიხედვით. ზედმეტობის საფუძვლად კი იყო ის ფაქტობრივი გარემოება, რომ თითქოს ინვენტარიზაციის დაწყების მომენტში საგადასახადო ორგანოს სრულად ჰქონდა ამოღებული და წაღებული საწარმოს საბუღალტრო დოკუმენტაცია. ვინაიდან, საგადასახადო ორგანოს არც ინვენტარიზაციის დაწყებამდე, არც დაწყების მომენტში და არც შემდგომ საწარმოდან არანაირი დოკუმენტები არ ამოუღია. საწარმოს თავად ეკისრებოდა ვალდებულება ინვენტარიზაციის დაწყების მომენტში საგადასახადო ორგანოს თანამშრომლებისათვის წარედგინა საბუღალტრო დოკუმენტაცია, რაც მას არ განუხორციელებია. მოსარჩელეს არც სასამართლოში წარმოუდგენია მტკიცებულება, რომლითაც დადასტურდებოდა საბუღალტრო დოკუმენტაციის ინვენტარიზაციის პროცესში წარუდგენლობის საპატიო მიზეზი. შემოსავლების სამსახურის საბაჟო ბაზის ელექტრონულ მონაცემებში არსებული ინფორმაციით სასაქონლო-მატერიალურ ფასეულობათა ინვენტარიზაციის ჩატარების მომენტისათვის საბაჟო საწყობში არც ერთი ბოთლი არ უნდა ყოფილიყო დასაწყობებული. ამდენად აპელანტის განმარტებით, ბოთლის მოცულობის გარკვევას არსებითი მნიშვნელობა არ გააჩნია, ვინაიდან 0.5 ლიტრის მოცულობის ბოთლი იქნებოდა საწყობში თუ 0.7 ლიტრის მოცულობის ბოთლი, ორივე შემთხვევაში ბოთლი უნდა ჩათვლილიყო ზედმეტობაში.
არამართებულია ასევე სასამართლოს მითითება იმ გარემოებაზე, რომ მოპასუხემ ვერ ახსნა რა გარემოებით იყო გამოწვეული ¹3 დანართსა და საგადასახადო ორგანოს თანამშრომლების მოხსენებით ბარათს შორის წინააღმდეგობის არსებობა, ვინაიდან, ფინანსთა მინისტრის 2009 წლის 23 ივლისის ¹472 ბრძანებით დამტკიცებული ,,გადასახადის გადამხდელის სასაქონლო-მატერიალურ ფასეულობათა ინვენტარიზაციის ჩატარების წესის” შესახებ ინსტრუქციის მიხედვით, ¹3 დანართს ადგენს საინვენტარიზაციო კომისია, რომელიც შექმნილია საწარმოს ხელმძღვანელის მიერ. Aამდენად, მასში მითითებული გარემოების ახსნა შემოსავლების სამსახურის ვალდებულებას არნაიარად არ წარმოადგენს. აღნიშნული ინსტრუქციის მე-8 მუხლის პირველი ნაწილის თანახმად, სასაქონლო-მატერიალურ ფასეულობათა ფაქტიური მდგომარეობის აღრიცხვა ხორციელდება მათი ადგილმდებარეობისა და საწარმოში სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების შენახვაზე პასუხისმგებელი პირების უშუალო მონაწილეობით და არა საგადასახადო ორგანოს თანამშრომლების მონაწილეობით, როგორც ეს სასამართლომ მიიჩნია. სასამართლომ ასევე მიუთითა ამავე ინსტრუქციის მე-8 მუხლის მე-10 ნაწილზე, რომლის მიხედვით სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების ფაქტიური მდგომარეობის აღრიცხვის შემდეგ საივენტარიზაციო კომისია ადგენს ოქმს ,,სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების აღრიცხვის შესახებ დანართი ¹3-ის შესაბამისად, საიდანაც დასტურდება, რომ საგადასახადო ორგანო არც ამ ოქმის შედგენაში არ იღებს მონაწილეობას ინვენტარიზაციის ჩატარების დროს.
სასამართლოს მითითება, რომ სს ,,...” საბაჟო საწყობში ფაქტობრივად აღმოჩენილი 1400 ცალი მინის ბოთლი შემოსავლების სამსახურმა იმ მოტივით მიიჩნია ზედმეტობად, რომ ,,ამ სახისა და ოდენობის” ბოთლის სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობა არ იყო აღრიცხული საბაჟო ორგანოს კომპიუტერულ ბაზაში არ გამომდინარეობს ფაქტობრივი გარემოებიდან, ვინაიდან მსგავსი განმარტება შემოსავლების სამსახურის არ გაუკეთებია, რამდენადაც ბოთლის სახეობას და მოცულობას, მნიშვნელობა არ აქვს. ასევე გაურკვეველია, რა გარემოებებზე და მტკიცებულებებზე დაყრდნობით მიიჩნია სასამართლომ დადგენილად ის გარემოება, რომ მოსარჩელეს აღრიცხული ჰქონდა ინვენტარიზაციის ჩატარების მომენტში 1400 ცალი 0.7 ლიტრი ტევადობის მინის ბოთლი. საბაჟო ელექტრონულ ბაზაში არსებული ინფორმაციის მიხედვით, ინვენტარიზაციის ჩატარებამდე შემოტანილი ნებისმიერი სახის მინის ბოთლი, რომელიც საბაჟო საწყობში დასაწყობების საბაჟო რეჟიმით ჰქონდა შეტანილი, სს ,,...” მიერ ამ საქონლის იმპორტის საბაჟო რეჟიმიში მოქცევის შედეგად საბაჟო საწყობიდან ინვენტარიზაციის ჩატარებამდე გატანილი ჰქონდა და სადავო პერიოდში ყველა ბოთლი განაშთული იყო, რაც იმას ნიშნავს, რომ საბაჟო საწყობში არც ერთი მინის ბოთლი (მიუხედავად მისი მოცულობისა) არ უნდა ყოფილიყო დასაწყობებული.
სააპელაციო სასამართლომ დადგენილი გარემოების დამადასტურებლად მიუთითა კვარტალურ ანგარიშებზე, რომელიც არ წარმოადგენს არც სააღრიცხვო დოკუმენტს, არც სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების ფაქტიური აღწერის და არც ამ ფასეულობების საბუღალტრო დოკუმენტების ჩამნაცვლებელ დოკუმენტს. კვარტალური ანგარიშების წარმოდგენა საბაჟო საწყობის მფლობელის ვალდებულებაა, რომელშიც უნდა ასახოს ინფორმაცია საბაჟო საწყობში წარმოებული ოპერაციის თაობაზე. სს ,,...” მიერ კვარტალური ანგარიშის შედგენა, რომელიც არის ინფორმაციული ხასიათის და სავსებით შესაძლებელია არ ეყრდნობოდეს სააღრიცხვო დოკუმენტებს, ხოლო შემდგომ მისი შემოსავლების სამსახურში წარდგენა სულაც არ ნიშნავს იმას, რომ გადამხდელმა უტყუარი ინფორმაცია წარადგინა გადამხდელის და მას უნდა მიენიჭოს მკაცრი აღრიცხვის ან პირველადი დოკუმენტის ძალა.
აპელანტის მითითებით, კვარტალური ანგარიშის წარდგენის დებულებები რეგლამენტირებული იყო საქართველოს მთავრობის 2006 წლის 20 დეკემბრის ¹240 დადგენილებით, რომლითაც დამტკიცებული იყო „საბაჟო საწყობის ტექნიკური და უსაფრთხოების მოთხოვნების განსაზღვრისა და შესაბამისი ნებართვების გაცემის წესის შესახებ ინსტრუქცია”. ამ ინსტრუქციის თანახმად საბაჟო საწყობის ნებართვის მფლობელი ვალდებული იყო განეხორციელებინა ყოველკვარტალური ანგარიშგება დადგენილი ფორმით, რომელიც დანართი ¹2-ის სახით იყო მოცემული. აღნიშნული ინსტრუქცია ძალადაკარგულია 2010 წლის 23 თებერვლის საქართველოს მთავრობის ¹50 დადგენილებით და ამავე დადგენილებით დამტკიცდა სადავო პერიოდში მოქმედი ,,საბაჟო საწყობის საქმიანობის ნებართვის გაცემის წესისა და პირობების განსაზღვრის შესახებ” ინსტრუქცია, რომლის მიხედვით ნებართვის მფლობელი ნებართვის მოქმედების მთელი ვადის განმავლობაში ვალდებულია აწარმოოს საწყობში საქონლის საბაჟო საწყობში საქონლის შენახვის საბაჟო რეჟიმში და დროებით დასაწყობებული საქონლის, სატრანსპორტო საშუალების აღრიცხვა მონაცემთა დამუშავების ავტომატიზებული სისტემის მეშვეობით დადგენილი ფორმით (დანართი ¹1). სწორედ ავტომატიზირებული სისტემა წარმოადგენს საბაჟო ელექტრონულ ბაზას. ამდენად ინვენტარიზაციის ჩატარების მომენტში ანგარიშგების წარდგენის ვალდებულება და მისი ფორმა იმ სახით, როგორც ამას მოსარჩელე აწარმოებდა, აღარ არსებობდა, შესაბამისად, სს ,,...” მიერ შედგენილი კვარტალური ანგარიში არ წარმოადგენს რეგლამენტირებულ დოკუმენტს და მას არანაირი იურიდიული ძალა არ გააჩნია.
შესაბამისად არამართებულია მისი გათანაბრება საბუღალტრო მონაცემებთან და შემოსავლების სამსახურში არსებულ საბაჟო ელექტრონულ ბაზასთან შედარებით უპირატესი ძალის მინიჭება.
შემოსავლების სამსახურში არსებულ საბაჟო ელექტრონულ ბაზასთან ფაქტიური მონაცემების შედარება, დელეგირებულია საგადასახადო კოდექსის 104-ე მუხლით, რომლის მიხედვით თუ გადასახადის გადამხდელი არ ახორციელებს ბუღალტრულ აღრიცხვას კანონმდებლობით გათვალისწინებული ფორმითა და წესით ან არ ახორციელებს მას საერთოდ, ან სააღრიცხვო დოკუმენტაცია დაკარგული ან/და განადგურებულია, რის გამოც შეუძლებელია დაბეგვრის ობიექტის, დაბეგვრასთან დაკავშირებული ობიექტისა და საგადასახადო ვალდებულებების განსაზღვრა, მაშინ საგადასახადო ორგანოს გადასახადის ოდენობის დადგენის მიზნით უფლება აქვს გადასახადის გადამხდელს გადასახადი დაარიცხოს არსებული მასალების საფუძველზე შესაბამისი ფაქტებისა და გარემოებების გათვალისწინებით, პირდაპირი და არაპირდაპირი მეთოდების გამოყენებით (აქტივების სიდიდის, საოპერაციო შემოსავლებისა და ხარჯების გათვალისწინებით, აგრეთვე სხვა მსგავსი ინფორმაციის ანალიზის საფუძველზე). საგადასახადო ორგანოში არსებული ყველაზე უტყუარი ინფორმაცია კი სწორედ საბაჟო ელექტრონულ ბაზაში არსებული ინფორმაცი იყო რომელიც შედარდა სს ,,...” საინვენტარიზაციო კომისიის მიერ სასაქონლო-ფასეულობათა ფაქტიური აღწერის ოქმს.
აპელანტის განმარტებით, საქალაქო სასამართლომ არასწორად დაადგინა ფაქტობრივი გარემოებანი და შესაბამისად არასწორი შეფასება მისცა მას. არასწორად განმარტა ფინანსთა მინისტრის 2009 წლის 23 ივლისის ¹472 ბრძანებით დამტკიცებული “გადასახადის გადამხდელის სასაქონლო-მატერიალურ ფასეულობათა ინვენტარიზაციის ჩატარების წესის” შესახებ ინსტრუქციის მთელი რიგი ნორმები და შედეგად მიიღო დაუსაბუთებელი და უკანონო გადაწყვეტილება.

სააპელაციო სასამართლოს გადაწყვეტილება /სარეზოლუციო ნაწილი/
თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2011 წლის 6 ივლისის განჩინებით სს ,,...” და სსიპ შემოსავლების სამსახურის სააპელაციო საჩივრები არ დაკმაყოფილდა; უცვლელად დარჩა თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2011 წლის 14 თებერვლის გადაწყვეტილება (იხ. ტ.2; ს.ფ. 51-82).

გასაჩივრებული გადაწყვეტილების დასკვნების გაზიარების თაობაზე სასამართლოს მსჯელობა:
სააპელაციო სასამართლომ მიიჩნია, რომ სააპელაციო საჩივარში მითითებული გარემოებები არ ქმნიან საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 393-ე და 394-ე მუხლებით გათვალისწინებულ შემადგენლობას. საქალაქო სასამართლომ არსებითად სწორად იმსჯელა მოცემული სადავო აქტის ირგვლივ და არ არსებობს სააპელაციო საჩივრის დაკმაყოფილების და გასაჩივრებული გადაწყვეტილების გაუქმების პროცესუალურ-სამართლებრივი საფუძვლები.
სააპელაციო სასამართლო დაეთანხმა პირველი ინსტანციის სასამართლოს დასკვნებს მთლიანად და აღნიშნა რომ საქალაქო სასამართლომ გამოიყენა კანონი, რომლიც უნდა გამოეყენებინა, სწორად განმარტა და სწორი სამართლებრივი შეფასება მისცა საქმეზე დადგენილ ფაქტობრივ გარემოებებს.

სააპელაციო საჩივრების მოტვების არ გაზიარების თაობაზე სასამართლოს მსჯელობა:
სააპელაციო სასამართლომ არ გაიზიარა აპელანტის სს ,,...” მოსაზრება, რომ საწარმოში აღმოჩენილი დანაკლისი არ უნდა შეფასდეს, როგორც დეკლარირების გარეშე ამ საქონლის თავისუფალ მიმოქცევაში გაშვება იმდენად, რამდენადაც, ეს დანაკლისი წარმოადგენს ამ სახის საქონელზე უფლებამოსილი ორგანოს მიერ დადგენილი დანაკარგის ზღვრულ ოდენობას; სააპელაციო სასამართლოს მიაჩნია, რომ საქალაქო სასამართლომ ლევან სამხარაულის სახელობის ექსპერტიზის ეროვნული ბიუროს 2010 წლის 30 ივნისის ¹6285/03/2/1-04/2 ექსპერტიზის დასკვნის საფუძველზე სწორად დაადგინდა ის ფაქტობრივი გარემოება, რომ სს ,,...” კუთვნილი საბაჟო საწყობის აღწერის შედეგად გამოვლინდა გარკვეული სახის სხვაობები: კერძოდ, რექთიფიცირებული ეთილის სპირტის (96.7%) დანაკლისი _ 2 135,064 ლიტრი, მწარე ნაყენის ,,...”-ის (40%) დანაკლისი _ 1 274,89 ლიტრი; სააპელაციო სასამართლო მიუთითებს, რომ სითხეების _ მწარე ნაყენის ,,...”-ისა და რექტიფიცირებული ეთილის სპირტის ფაქტიური ოდენობები, რაც დადგენილ იქნა ინვენტარიზაციის დროს, მოსარჩელის მხრიდან სადავო არ არის.
სააპელაციო სასამართლომ მიიჩნია, რომ ზემოთ აღნიშნული ფაქტობრივი გარემოებები ასაბუთებენ თბილისის რეგიონული ცენტრის 2010 წლის 20 აგვისტოს ¹2395 საბაჟო შეტყობინების კანონიერებას და მის შესაბამისობას საქართველოს საბაჟო კოდექსის 248-ე მუხლითან.
სააპელაციო სასამართლომ ასევე არ გაიზიარა აპელანტის მოსაზარება იმის შესახებ, რომ საწარმოში გამოვლენილი დანაკლისი რექთიფიცირებული ეთილის სპირტის (96.7%) დანაკლისი _ 2 135,064 ლიტრი, მწარე ნაყენის ,,...”-ის (40%) დანაკლისი _ 1 274,89 ლიტრი, წარმოადგენს დანაკარგის მაქსიმალურ ზღვრულ ოდენობაზე ნაკლებს და შესაბამისად, მასზე არ უნდა მოხდეს გადასახადების დარიცხვა. სააპელაციო სასამართლომ მიუთითა საქართველოს საგადასახადო კოდექსის მე-12 მუხლის 26-ე პუნქტზე და აღნიშნა, რომ დანაკლისი – ეს არის გადასახადის გადამხდელის ბუღალტრულ ჩანაწერებთან შედარებისას გამოვლენილი სასაქონლო-მატერიალურ ფასეულობათა ნაკლებობა (მათ შორის, ინვენტარიზაციის საშუალებით). ისეთ სასაქონლო-მატერიალურ ფასეულობათა მიმართ, რომელთა დასაწყობება ფიზიკურად შეუძლებელია (ელექტრო- და თბოენერგია, გაზი და წყალი), დანაკლისად ჩაითვლება სხვაობა შეძენილ (შეძენის დამადასტურებელი დოკუმენტის მიხედვით) და რეალიზებულ (გადასახადის გადამხდელისგან ფაქტობრივად გასულ) სასაქონლო-მატერიალურ ფასეულობათა შორის, თუ ვერ დგინდება დებიტორი (ამნაზღაურებელი) ან/და მიმთვისებელი. ამასთანავე, თუ უფლებამოსილი ორგანოს მიერ დადგენილია დანაკარგის მაქსიმალური ზღვრული ოდენობა, დანაკლისად ჩაითვლება ამ ოდენობაზე მეტი ნაკლებობა. სააპელაციო სასამართლომ გაიზიარა საქალაქო სასამართლოს დასკვნას იმის შესახებ, რომ ვინაიდან არც ინვენტარიზაციის ჩატარების და არც შემდგომ პერიოდში არ არსებობდა და დღემდე არ არსებობს უფლებამოსილი ორგანოს მიერ დადგენილი დანაკარგის მაქსიმალური ზღვრული ოდენობები მოცემულ სფეროში, შეუძლებელია, დადგინდეს, მოსარჩელის საბაჟო საწყობში ჩატარებული ინვენტარიზაციის პროცესში გამოვლენილი სხვაობები თავსდება თუ არა დანაკარგის ზღვრულ ფარგლებში. შესაბამისად, სასამართლოს მიაჩნია, რომ ინვენტარიზაციის დროს გამოვლენილი სხვაობები მოსარჩელის ბუღალტრული ჩანაწერების მონაცემებსა და ფაქტობრივად არსებულ ოდენობებს შორის ქმნის საქართველოს საბაჟო კოდექსის 248-ე და 237-ე მუხლების გამოყენების წინაპირობებს.
სააპელაციო სასამართლომ არ გაიზიარა აპელანტის - სს ,,...” მოსაზრება, რომ სასამარლოს დანაკლისის ზღვრული ოდენობის დასადგენად უნდა ეხელმძღვანელა საქართველოს კანონის “ვაზისა და ღვინის შესახებ” (12.06.1998წ.) 33.6 მუხლის მე-3 პუნქტით, რომლის მიხედვით სათანადო ნორმატიული აქტების ამოქმედებამდე ძალაშია ღვინის მრეწველობაში არსებული ნორმატივები, ასევე საქართველოს მთავრობის 2006 წლის 24 თებერვლის ¹45 დადგენილების მე-2 პუნქტით, რომლის შესაბამისადაც, გაგრძელებულია ისეთი დოკუმენტების მოქმედება, როგორიცაა “გოსტები” гост 8.346-79, რომლის მიხედვით არსებული დანაკლისი თავსდება ცდომილების ნორმის ფარგლებში არსებულად, ისევე, როგორც სსტ.8.11: 2006 (რეგისტრაციის თარიღი: 28.06.2006წ), რომლის მიხედვითაც დასაშვებია ფარდობითი ცდომილების არსებობა სითხეების მოცულობის განსაზღვრის დროს, ვინაიდან, მოცემული სადავო ურთიერთობა წესრიგდება სპეციალური საგადასახადო კანონმდებლობით, რომელიც იმპერატიულად ადგენს დანაკარგის ზღვრული ოდენობის განსაზღვრას უფლებამოსილი ორგანოს მიერ;

კასატორი: სსიპ შემოსავლების სამსახური

მოწინააღმდეგე მხარე: სს ,,...”

კასაციის საგანი და მოცულობა /ფარგლები/
თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2011 წლის 6 ივლისის განჩინების გაუქმება შემოსავლების სამსახურის სააპელაციო საჩივრის დაუკმაყოფილებელ ნაწილში და ახალი გადაწყვეტილებით სარჩელის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმა.

კასაციის მოტივები: სამართლებრივი :
პროცესუალური: კასატორის მითითებით გადაწყვეტილება იურიდიულად არ არის საკმარისად დასაბუთებული. გადაწყვეტილების დასაბუთება იმდენად არასრულია, რომ მისი სამართლებრივი საფუძვლიანობის შემოწმება შეუძლებელია. საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 394-ე მუხლის ,,ე” და ,,ე1” ქვეპუნქტების შესაბამისად.

მატერიალური: სააპელაციო სასამართლოს მიერ საქმეზე არასწორად იქნა დადგენილი მთელი რიგი ფაქტობრივი გარემოებები, რის შედეგადაც არასწორი შეფასება მიეცა საქმის ირგვლივ არსებულ ფაქტობრივ გარემოებებს. არ გამოიყენა კანონი, რომელიც უნდა გამოეყენებინა და არასწორად განმარტა იგი, რამაც საქმეზე უკანონო გადაწყვეტილების გამოტანა გამოიწვია.
საგადასახადო კოდექსის 104-ე მუხლი შესაძლებლობას იძლევა საბუღალტრო მონაცემების არარსებობის პირობებში ფაქტიური მონაცემები შედარებულიყო საგადასახადო ორგანოში აღნიშნულ ინფორმაციას. სასამართლომ კი მიიჩნია, რომ მონაცემების შედარება მარტოოდენ საბაჟო ორგანოს ელექტრონული ბაზის მონაცემებთან არასწორი და დაუსაბუთებელია. საგადასახადო კოდექსის 104-ე მუხლი შესაძლებლობას იძლევა საბუღალტრო მონაცემების არარსებობის პირობებში ფაქტიური მონაცემები შედარებულიყო საგადასახადო ორგანოში აღნიშნულ ინფორმაციას. საგადასახადო კოდექსის 104-ე მუხლის მიხედვით თუ გადასახადის გადამხდელი არ ახორციელებს ბუღალტრულ აღრიცხვას კანონმდებლობით გათვალისწინებული ფორმითა და წესით, ან არ ახორციელებს მას საერთოდ, ან სააღრიცხვო დოკუმენტაცია დაკარგულია ან/და განადგურებულია, რის გამოც შეუძლებელია დაბეგვრის ობიექტს, დაბეგვრასთან დაკავშირებული ობიექტისა და საგადასახადო ვალდებულებების განსაზღვრა, მაშინ საგადასახადო ორგანოს გადასახადის ოდენობის დადგენის მიზნით უფლება აქვს გადასახადის გადამხდელს გადასახადი დაარიცხოს არსებული მასალების საფუძველზე შესაბამისი ფაქტებისა და გარემოებების გათვალისწინებით, პირდაპირი და არაპირდაპირი მეთოდების გამოყენებით. საგადასახადო ორგანოში არსებული ყველაზე უტყუარი ინფორმაცია კი სწორედ საბაჟო ელექტრონულ ბაზაში არსებული ინფორმაციაა, რომელიც შედარდა სს ,,...” საინვენტარიზაციო კომისიის მიერ სასაქონლო-ფასეულობათა ფაქტიური აღწერის ოქმს.
საგადასახადო კოდექსის 51-ე მუხლის მიხედვით საგადასახადო ორგანოს უფლებაა ინვენტარიზაციით მოახდინოს საქონლის მარაგების აღრიცხვა, ჩაატაროს შემოწმება და დარღვევის გამოვლენის შემთხვევაში გაატაროს კანონმდებლობით დადგენილი პასუხისმგებლობის ზომები. აქვე მითითებულია, რომ ინვენტარიზაციის ჩატარების წესსა და პირობებს განსაზღვრავს საქართველოს ფინანსთა მინისტრი. სსკ-ის 110-ე მუხლით კი დადგენილია, რომ გადასახადის გადამხდელის ხელმძღვანელმა (დირექტორმა) ინვენტარიზაციის გონივრულ ვადაში ჩატარების მიზნით, ბრძანების ჩაბარებიდან 2 სამუშაო დღის ვადაში უნდა შექმნას საინვენტარიზაციო კომისია. საინვენტარიზაციო კომისიაში შეყვანილი უნდა იყვნენ ის პირები, რომლებიც კარგად იცნობენ საინვენტარიზაციო ქონებას, იციან მისი ფასი და პირველადი აღრიცხვა, აგრეთვე საგადასახადო ორგანოს მოთხოვნის შემთხვევაში საგადასახადო ორგანოს თანამშრომლები ან/და მის მიერ მოწვეული სპეციალისტები. საინვენტარიზაციო კომისია ვალდებულია სრულად და დროულად აღრიცხოს სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების წარმოებისა და შენახვის ადგილზე, შეუდაროს აღრიცხვის შედეგები ბუღალტრული აღრიცხვის შესაბამის მონაცემებს და ყოველივე ეს შეიტანოს სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების აღწერის ოქმში.
საინვენტარიზაციო კომისია ვალდებულია სრულად და დროულად აღრიცხოს სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობები წარმოებისა და შენახვის ადგილზე, შეუდაროს აღრიცხვის შედეგები ბუღალტრული აღრიცხვის შესაბამის მონაცემებს. ვინაიდან საინვენტარიზაციო კომისიის მიერ კანონის აღნიშნული მოთხოვნა ვერ/არ იქნა განხორციელებული, ფაქტიური მონაცემები შედარდა საბაჟო ელექტრონულ ერთიან სისტემატიზირებულ მონაცემთა ბაზაში არსებულ მონაცემთა არსებულ ინფორმაციასთან, რის შემდეგაც გამოვლენილ შეუსაბამობების გამო კანონის მოთხოვნების დაცვით შედგა საბაჟო სამართალდარღვევის ოქმები და შესაბამისი გადაწყვეტილებები.
არც სპეციალური კანონმდებლობა და არ ფინანასთა მინისტრის 2009 წლის 29 ივლისის ¹472 ბრძანებით დამტკიცებული ,,გადასახადის გადამხდელის სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობათა ინვენტარიზაციის ჩატარების წესის” შესახებ ინსტრუქცია არ ითვალისწინებს ინვენტარიზაციის დროს საინვენტარიზაციო კომისიის მიერ სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების ფაქტიურ აღრიცხვის დოკუმენტაციის კვარტლურ ანგარიშთან შედარების არა თუ ვალდებულებას, არამედ შესაძლებლობასაც კი.
სასამართლომ არასწორად მიუთითა იმ გარემოებაზე, თითქოს ინვენტარიზაციის დაწყების მომენტში საგადასახადო ორგანოს სრულად ჰქონდა ამოღებული და წაღებული საწარმოს საბუღალტრო დოკუმენტაცია. სასამართლოს მიერ დადგენილად მიჩნეული აღნიშნული სადავო ფაქტობრივი გარემოება არ შეესაბამება სინამდვილეს. ვინაიდან საგადასახადო ორგანოს საწარმოდან არანაირი დოკუმენტები არ ამოუღია.
ფინანასთა მინისტრის 2009 წლის 23 ივლისის ¹472 ბრძანებით დამტკიცებული ,,გადასახადის გადამხდელის სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობათა ინვენტარიზაციის ჩატარების წესის შესახებ” ინსტრუქციის მიხედვით მე-3 დანართს ადგენს საინვენტარიზაციო კომისია და იგი პასუხისმგებელია მასში ასახულ მონაცემებზე. აღნიშნული ინსტრუქციის მე-8 მუხლის პირველი ნაწილის მიხედვით, სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობათა ფაქტიური მდგომარეობის აღრიცხვა ხორციელდება მათი ადგილმდებარეობისა და და საწარმოში სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების შენახვაზე პასუხისმგებელი პირების უშუალო მონაწილეობით და არა საგადასახადო ორგანოს თანამშრომლების მონაწილეობით, როგორც ეს საქალაქო სასამართლომ მიიჩნია. ამავე ინსტრუქციის მე-8 მუხლის მე-10 ნაწილის მიხედვით სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების ფაქტიური მდგომარეობის აღრიცხვის შემდეგ საინვენტარიზაციო კომისია ადგენს ოქმს ,,სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების აღრიცხვის შესახებ დანართი 3. აღნიშნული ნორმიდან გამომდინარე, არც ამ ოქმის შედგენაში არ იღებს მონაწილეობას საგადასახადო ორგანო. ამდენად სასამართლოს მიერ არასწორად იქნა განმარტებული მითითებული ნორმები ოქმის შედგენაში საგადასახადო ორგანოს მონაწილედ მიჩნევის გამო.
სასამართლომ საწყობის ნებართვის მფლობელის მიერ შედგენილი კვარტალური ანგარიში, რასაც არანაირი იურიდიული ძალა არ გააჩნდა, არ ემყარებოდა მკაცრი აღრიცხვის ან პირველად დოკუმენტს და ასევე არ შეესაბამებოდა ფაქტიურ რეალობას გაუთანაბრა საბუღალტრო მონაცემებს და უპირატესი ძალა მიანიჭა, ვიდრე შემოსავლების სამსახურში არსებულ საბაჟო ელექტრონულ ბაზას. აღნიშნული კი არ გამომდინარეობს საგადასახადო კანონმდებლობიდან.
სასამართლომ არასწორად დაადგინა ფაქტობრივი გარემოებები და არასწორი შეფასება მისცა მათ. არასწორად განმარტა ფინანსთა მინისტრის 2009 წლის 23 ივლისის 472 ბრძანებით დამტკიცებული ,,გადასახადის გადამხდელი სასაქონლო-მატერიალურ ფასეულობათა ინვენტარიზაციის წესის შესახებ” ინსტრუქციის მთელი რიგი ნორმები. არ გამოიყენა საგადასახადო კოდექსის 204-ე და 51-ე მუხლები.

საკასაციო სასამართლოს მიერ საკასაციო საჩივრის დასაშვებობის პროცესუალური წანამძღვრები: (სასკ 34.3 მ.)
საკასაციო სასამართლომ 2011 წლის 11 ნოემბრის განჩინებით მიიჩნია, რომ კასატორის სსიპ შემოსავლების სამსახურის საკასაციო საჩივარი შეიცავს მითითებებს ადმინისტრაციულ საპროცესო კოდექსის 34.3 მუხლით, კერძოდ „გ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული საკასაციო საჩივრის დასაშვებობის საფუძვლის თაობაზე _ სააპელაციო სასამართლოს მიერ საქმე განხილულია მნიშვნელოვანი საპროცესო დარღვევით, რომელსაც შეეძლო არსებითად ემოქმედა საქმის განხილვის შედეგზე, რაც საკასაციო სასამართლოს მიერ ექვემდებარება გადამოწმებას საქმის სასამართლო განხილვის გზით (იხ. ტ.2; ს.ფ. 106-107).

საკასაციო სასამართლოში წარმოდგენილი მოსაზრებით სსიპ შემოსავლების სამსახურმა მოითხოვა მისი საკასაციო საჩივრის დასაშვებად ცნობა და მიუთითა, რომ სამართლის განვითარებისა და ერთგვაროვანი პრაქტიკის ჩამოყალიბების მიზნით მნიშვნელოვანია უზენაესმა სასამართლომ ერთობლიობაში განიხილოს აღნიშნულ საქმეზე გადაწყვეტილების მიღებისას საბაჟო და საგადასახადო კანონმდებლობის რიგი ნორმების გამოყენება, კერძოდ, საგადასახადო კოდექსის 51-ე, 104-ე და 110-ე მუხლებზე და ასევე სწორედ იქნეს შეფასებული და განმარტებული საააპელაციო სასამართლოს მიერ საართველოს ფინანსთა მინისტრის 2009 წლის 23 ივლისის ¹472 ბრძანებით დამტკიცებული ,,გადასახადის გადამხდელის სასაქონლო-მატერიალურ ფასეულობათა ინვენტარიზაციის ჩატარების წესის შესახებ ინსტრუქციის მთელი რიგი ნორმები (იხ. ს.ფ. )

მოწინააღმდეგე მხარემ – სს ,,...” საკასაციო სასამართლოში წარმოდგენილი მოსაზრებით მოითხოვა სსიპ შემოსავლების სამსახურის საკასაციო საჩივრის დაუშვებლად ცნობა.

ს ა მ ო ტ ი ვ ა ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი:


სარეზოლუციო ნაწილის შინაარსი:

საკასაციო სასამართლოს 2011 წლის 20 დეკემბრის განჩინებით სსიპ შემოსავლების სამსახურის საკასაციო საჩივარი არ დაკმაყოფილდა და უცვლელად დარჩა თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2011 წლის 6 ივლისის განჩინება.


კასაციის დაშვების წანამძღვარის განმარტება კონკრეტულ საქმეზე:

საკასაციო საჩივარი მიჩნეულ იქნა დასაშვებად, როგორც პროცესუალური კასაცია, კასაციის მიზანს წარმოადგენდა შეემოწმებინა რამდენად სწორად შეუფარდეს საქალაქო და სააპელაციო სასამართლოებმა სადავო სამართალურთიერთობას გამოყენებული სამართლის ნორმები.

საკასაციო სასამართლოს შეფასებით სადავო სამართალურთიერთობა წარმოშობილია საბაჟო სამართალურთიერთობათა სფეროში, დავის საგანს წარმოადგენს სს ,,...” კუთვნილ საბაჟო კონტროლს დაქვემდებარებული სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების ინვენტარიზაციის შედეგად სს ,,...” კუთვნილ საბაჟო საწყობში აღწერის შედეგად გამოვლენილი გარკვეული სახის სხვაობების გამო თბილისის რეგიონალური ცენტრის 2010 წლის 20 აგვისტოს ¹2395, ¹2396 და ¹2397 საბაჟო შეტყობინებების კანონიერება.

საკასაციო სასამართლოს შეფასებით: ქვემდგომი სასამართლოების მიერ სწორად არის სადავო სამართალურთიერთობა გადაწყვეტილი, საქალაქო სასამართლომ სწორად გამოიყენა საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 32.4 მუხლით მინიჭებული უფლებამოსილება, როცა სადავო საკითხის გადაუწყვეტლად ბათილად ცნო საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს შემოსავლების სამსახურის თბილისის რეგიონალური ცენტრის 2010 წლის 20 აგვისტოს ¹2397 საბაჟო შეტყობინება (დაკისრებული თანხა _ 4 000 ლარი) და 2010 წლის 20 აგვისტოს ¹2396 საბაჟო შეტყობინება (დაკისრებული თანხა _ 9 000 ლარი) და საგადასახადო ორგანოს დაავალა ხელახლა გარემოებების გამოკვლევის, შესწავლისა და შეფასების შედეგად ახალი ინდივიდუალურ ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის გამოცემა, შემდეგ გარემოებათა გამო:

საგადასახადო კოდექსის 51-ე მუხლის 1-ლი პუნქტის შესაბამისად, საგადასახადო ორგანოებს თავისი კომპეტენციის ფარგლებში და საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით უფლება აქვთ გამოიკვლიონ საწარმოთა, ორგანიზაციების და მეწარმე ფიზიკურ პირთა საწარმოო, სასაწყობო, სავაჭრო და სხვა სათავსები, შექმნან საგადასახადო საგუშაგოები, ინვენტარიზაციით მოახდინონ საქონლის მარაგების აღრიცხვა, ჩაატარონ დაკვირვება ქრონომეტრაჟის ან სხვა მეთოდის გამოყენებით და განსაზღვრონ დასაბეგრი ობიექტების ოდენობა, ჩაატარონ კამერალური, გეგმური და საგადასახადო შემოწმება, უზრუნველყონ გადასახადის გადამხდელის მიერ საკონტროლო-სალარო აპარატების გამოყენების წესების დაცვის კონტროლი და მათი დარღვევის შემთხვევაში შესაბამისი პირების მიმართ გაატარონ საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი პასუხისმგებლობის ზომები. ინვენტარიზაციის ჩატარების წესსა და პირობებს განსაზღვრავს საქართველოს ფინანსთა მინისტრი.

ინვენტარიზაციის ჩატარების წესი და პირობები მოწესრიგებულია საქართველოს ფინანსთა მინისტრის 2009 წლის 23 ივლისის ¹472 ბრძანებით დამტკიცებული ,,გადასახადის გადამხდელის სასაქონლო-მატერიალურ ფასეულობათა ინვენტარიზაციის ჩატარების წესის შესახებ’’ ინსტრუქციით, რომლის მე-2 მუხლის მე-2 პუნქტის შესაბამისად, სასაქონლო-მატერიალურ ფასეულობათა ინვენტარიზაცია ტარდება დროის გარკვეული პერიოდისათვის გადასახადის გადამხდელის მფლობელობაში არსებული სასაქონლო-მატერიალური ფასულობების ფაქტიური მდგომარეობის, სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების წარმოების და მათი შენახვის ადგილზე, სამეურნეო საქმიანობის პროცესში გამოყენებული ნედლეულის, მასალების, ნახევარფაბრიკატების, მარაგ-ნაწილების, ტარისა და მზა პროდუქციის (საქონლის) ნაშთების, სააღრიცხვო (საბუღალტრო) ჩანაწერებთან შედარების მიზნით.

საქმის მასალებით დადგენილია, რომ თბილისის რეგიონალური ცენტრის 2010 წლის 29 აპრილის ¹11/03-104 ბრძანების საფუძველზე სს ,,...” უფლებამოსილი პირის 2010 წლის 30 აპრილის ¹7 ბრძანების საფუძველზე შეიქმნა საინვენტარიზაციო კომისია.

საქართველოს ფინანსთა მინისტრის 2009 წლის 23 ივლისის ¹472 ბრძანებით დამტკიცებული ,,გადასახადის გადამხდელის სასაქონლო-მატერიალურ ფასეულობათა ინვენტარიზაციის ჩატარების წესის შესახებ’’ ინსტრუქციის 6.2 მუხლის თანახმად, საინვენტარიზაციო კომისია ახორციელებს: ა) სასაქონლო-მატერიალურ ფასეულობათა ნაშთის სააღრიცხვო (საბუღალტრო) მონაცემების დადგენას; ბ)სასაქონლო-მატერიალურ ფასეულობათა ფაქტიური მდგომარეობის აღრიცხვას; გ) ფაქტიური და სააღრიცხვო (საბუღალტრო) მონაცემების ურთიერთშედარებასა და შედეგების გამოყვანას.

ამავე ინსტრუქციის 7.3 თანახმად, გადასახადის გადამხდელი ვალდებულია საინვენტარიზაციო კომისიას წარუდგინოს ინფორმაცია სასაქონლო-მატერიალურ ფასეულობათა დასახელების, რაოდენობის, ამ ფასეულობათა მიღების თარიღის, სასაქონლო ზედნადებების ელექტრონული რეესტრის (ასეთის არსებობის შემთხვევაში) ან/და საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურის ან საბაჟო დოკუმენტაციის თარიღისა და ნომრების, თვითღირებულების და სხვა მონაცემების ჩვენებით. საინვენტარიზაციო კომისია, გადასახადის გადამხდელთან ერთად ადგენს ამ ფასეულობების ნაშთების სააღრიცხვო (საბუღალტრო) მონაცემებს და სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების ნაშთების სააღრიცხვო (საბუღალტრო) მონაცემების დაზუსტების შემდეგ ადგენს ოქმს ,,საბუღალტრო დოკუმენტებში აღრიცხული სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების ნაშთის შესახებ” (დანართი ¹1).

საქმის მასალებით ასევე დადგენილია, რომ საინვენტარიზაციო კომისიამ საგადასახადო ორგანოს ვერ წარუდგინა სს ,,...” კუთვნილი სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების ბუღალტრული ნაშთები, ვინაიდან, მოსარჩელის განმარტებით, იგი სრულად ამოღებული და წაღებული ჰქონდა საგადასახადო ორგანოს საგამოძიებო სამსახურს, რის გამოც ვერ შედგა ზემოაღნიშნული დანართი ¹1.

ინსტრუქციის 8.1 მუხლის შესაბამისად, სასაქონლო-მატერიალურ ფასეულობათა ფაქტიური მდგომარეობის აღრიცხვა ხდება მათი ადგილმდებარეობის მიხედვითა და საწარმოში სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების შენახვაზე პასუხისმგებელი პირების უშუალო მონაწილეობით, სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების ფაქტიური მდგომარეობის აღრიცხვის შემდეგ, საინვენტარიზაციო კომისია ადგენს ოქმს ,,სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების აღრიცხვის შესახებ” (დანართი ¹3), ხოლო სასაქონლო-მატერიალურ ფასეულობებზე, რომელიც ეკუთვნის სხვა პირებს და მიღებულია შესანახად – დგება ცალკე საინვენტარიზაციო აღრიცხვის ოქმი (დანართი ¹5).
ამავე ინსტრუქციის 9.1 მუხლის თანახმად, საინვენტარიზაციო კომისიის მუშაობა ფორმდება შემაჯამებელი ოქმით, რომელშიც აისახება ინვენტარიზაციის შედეგები. 9.2 მუხლის შესაბამისად, სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების საბუღალტრო დოკუმენტებში აღრიცხული და ფაქტიური მდგომარეობის აღრიცხვის მონაცემების შედარების მიზნით, საინვენტარიზაციო კომისია ადგენს ოქმს ,,სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების ბუღალტრული აღრიცხვისა და ფაქტიური აღრიცხვის მონაცემების შედარების შესახებ” (დანართი ¹4).

იმავე ინსტრუქციის 9.4 მუხლის თანახმად გადასახადის გადამხდელის მფლობელობაში არსებული სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების ინვენტარიზაციის პროცედურის შედეგებზე საინვენტარიზაციო კომისიის მიერ პროცედურის დასრულებისთანავე დგება ოქმი (დანართი ¹6) რომელშიც შეიტანება ის მონაცემები, რომლებიც გამოვლინდა ¹4 და ¹5 დანართებში, მხოლოდ დანაკლისის და აღურიცხავი სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობის მიხედვით.

ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, საკასაციო სასამართლოს მიაჩნია, რომ სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების ინვენტარიზაციის დროს შედგენილ ოქმებს და მათში შეტანილ მონაცემებს მნიშვნელოვანი როლი ენიჭებათ საბოლოო ინვენტარიზაციის შედეგების განსაზღვრაზე.

საინვენტრიზაციო კომისიამ აღწერა მოსარჩელის კუთვნილ საბაჟო საწყობში ფაქტიურად არსებული ნაშთები (ანუ სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობები). ამ აღწერის შედეგად შეადგინა დანართი ¹3, ხოლო საინვენტარიზაციო კომისიამ სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების ბუღალტრული ნაშთების უქონლობის გამო ვერ გამოიყვანა ვერც ინვენტარიზაციის შედეგები და შესაბამისად, ვერ შედგა იმავე ინსტრუქციით გათვალისწინებული დანართი ¹4 და დანართი ¹6.

საბოლოოდ ინვენტარიზაციის შედეგების განსაზღვრისათვის სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების ფაქტიური აღწერის შედეგები შედარდა მოპასუხის _ თბილისის რეგიონული ცენტრის საბაჟო ბაზის (ელექტრონული ბაზის) მონაცემებს და ამ შედარების შედეგად იქნა მიღებული სხვაობები (ზედმეტობა და დანაკლისი) და შედგა სამართალდარღვევის ოქმებიც.

საკასაციო სასამართლოს შეფასებით: მხარეთა შორის დავას ქმნის ის გარემოება, რომ ,,...” მტკიცებით, მის კუთვნილ საწყობში აღმოჩენილი 1 400 ცალი ბოთლი არ წარმოადგენს ზედმეტობას, რადგან საწარმოს ბუღალტრული ჩანაწერების მიხედვით აღნიშნული ბოთლები სს ,,...” აღრიცხული აქვს საბაჟო დეკლარაციებში. ამასთან, სადავოა ასევე ის გარემოება, ს.ს. ,,...” კუთვნილ საწყობში ჩატარებული ინვენტარიზაციის შედეგად ადგილზე რომელი სახეობის მინის ბოთლები აღმოჩნდა აღურიცხავი საქონლის სახით 0,5 ლიტრის თუ 0,7 ლიტრის ტევადობის.

ზემოაღნიშნული სადავო გახდა იმ გარემოების გამო, რომ საინვენტარიზაციო კომისიამ ფაქტობრივი აღწერის შედეგები ვერ შეუდარა საწარმოს ბუღალტრულ ნაშთებს, რადგან ინვენტარიზაციის დაწყების მომენტში საგადასახადო ორგანოს სრულად ჰქონდა ამოღებული და წაღებული საწარმოს საბუღალტრო დოკუმენტაცია.

აღნიშნულს არ დაეთანხმა სსიპ შემოსავლების სამსახურის საკასაციო საჩივარში წამოყენებული საკასაციო პრეტენზიით, ვინაიდან მისი განმარტებით, არასაწორია ის ფაქტობრივი გარემოება, რომ სს ,,...” საბუღალტრო დოკუმენტაცია ამოღებული ჰქონდა საგადასახადო ორგანოს, რადგან სასაქონლო-მატერიალურ ფასეულობათა ინვენტარიზაციის ჩატარების დაწყების მომენტში მეწარმე თვითონ არის ვალდებული საგადასახადო ორგანოს თანამშრომლებს წარუდგინოს საბუღალტრო დოკუმენტაცია, რაც სს ,,...” არ განუხორციელებია და კონკრეტულ შემთხვევაში საგადასახადო კოდექსის 104-ე მუხლის საფუძველზე, კი საგადასახადო ორგანომ საბუღალტრო დოკუმენტების მონაცემების არ არსებობის შემთხვევაში ინვენტარიზაციის შედეგები მართებულად შეუდარა საგადასახადო ინსპექციაში არსებულ ინფორმაციას.

საკასაციო სასამართლო არ იზიარებს კასატორის ზემოაღნიშნულ არგუმენტაციას და მიაჩნია, რომ გასაჩივრებული აქტის მიღების დროს მოპასუხე ორგანოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის II თავით დადგენილი ნორმების შესაბამისად, სამართლებრივი დახმარების მოთხოვნით უნდა მიემართა საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საგამოძიებო ორგანოებისათვის ზემოაღნიშნული კოდექსის 17.2 მუხლის საფუძვლებიდან გამომდინარე, გამოეთხოვა სს ,,...” კუთვნილი საბუღალტრო დოკუმენტაცია, რის შედეგადაც მოახდენდა სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების საბუღალტრო დოკუმენტებში აღრიცხული და ფაქტიური მდგომარეობის აღრიცხვის მონაცემების შედარებას საქართველოს ფინანსთა მინისტრის 2009 წლის 23 ივლისის ¹472 ბრძანებით დამტკიცებული ,,გადასახადის გადამხდელის სასაქონლო-მატერიალურ ფასეულობათა ინვენტარიზაციის ჩატარების წესის შესახებ’’ ინსტრუქციის შესაბამისად დადგენილი წესით.

ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის 96.1. მუხლის თანახმად, ცალსახად არის განსაზღვრული ადმინისტრაციული ორგანოს ვალდებულება, ადმინისტრაციული წარმოებისას გამოიკვლიოს საქმისათვის მნიშვნელობის მქონე ყველა გარემოება და გადაწყვეტილება მიიღოს ამ გარემოებათა შეფასებისა და ურთიერთშეჯერების საფუძველზე, ამავე მუხლის მეორე ნაწილის შესაბამისად, დაუშვებელია ადმინისტრაციული აქტის გამოცემას საფუძვლად დაედოს ისეთი გარემოება ან ფაქტი, რომელიც კანონით დადგენილი წესით არ არის გამოკვლეული.

კონკრეტულ შემთხვევაში კი დადგენილია, რომ საწარმოს საბაჟო საწყობში ჩატარებული ინვენტარიზაციის მიუხედავად საინვენტარიზაციო კომისიამ ვერ შეადგინა საქართველოს ფინანსთა მინისტრის 2009 წლის 23 ივლისის ¹472 ბრძანებით დამტკიცებული ,,გადასახადის გადამხდელის სასაქონლო-მატერიალურ ფასეულობათა ინვენტარიზაციის ჩატარების წესის’’ შესახებ ინსტრუქციით გათვალისწინებული ¹1, ¹4 და ¹6 დანართები, რომელთა არსებობა მნიშვნელოვან როლს შეასრულებდა საბოლოოდ ინვენტარზაციის შედეგების მიღებისას.

ამასთან, საკასაციო სასამართლო სრულად იზიარებს საქალაქო სასამართლოს მსჯელობას იმის თაობაზე, რომ ადმინისტრაციულმა ორგანომ სადავო აქტის გამოცემისას არ გამოიკვლია საქმისათვის არსებითი მნიშვნელობის გარემოებები იმ პირობებში, როცა საქმის მასალებით დადგენილია, რომ სასაქონლო-მატერიალურ ფასეულობათა ინვენტარიზაციის ჩატარების დაწყების მომნეტში სს ,,...” კუთვნილი საბუღალტრო დოკუმენტაცია არ გააჩნდა, იმის გამო, რომ იგი სრულად ამოღებული და წაღებული ჰქონდა საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს ფინანსური პოლიციის საგამოძიებო დეპარტამენტს, რაც დაადასტურა ასევე საკასაციო სასამართლოში კასატორის სსიპ შემოსავლების სამსახურის წარმომადგენელმა (იხ. სხდომის ოქმი ს.ფ. ). Aასევე შეფასება არ მისცა იმ გარემოებას, რომ საქმეში წარმოდგენილი იყო ორი ურთიერთგამომრიცხავი დოკუმენტი: სასაქონლო-მატერიალური ფასეულოებების აღრიცხვის შესახებ 2010 წლის 7 მაისს ოქმი (დანართი ¹3), რომელშიც მითითებულია, რომ სს ,,...” კუთვნილ საბაჟო საწყობში ინახებოდა 1400 ცალი 0,7 ლ ტევადობის მინის ბოთლი და დარიცხვის საფუძვლად მითითებულ საგადასახადო ინსპექციის თანამშრომლების 2010 წლის 9 სექტემბრის მოხსენებითი ბარათი, რომელშიც მითითებულია, რომ სს ,,...” საწყობში აღმოჩენილია 1400 ცალი 0,5 ლ ტევადობის მინის ბოთლი. საგადასახადო ორგანოს სადავო აქტების გამოცემისას ასევე არ შეაფასა 2009 წლის 19 ივნისის საბაჟო დეკლარაციები და სს ,,...” 2009 წლის III და IV კვარტლებისა და 2010 წლის I და II კვარტლების ანგარიშების, რომელთა შესაბამისად, ინვენტარიზაციის პროცესში შედგენილი ¹3 დანართში მითითებული 14000 ცალი 0,7 ტევადობის მინის ბოთლი არ წარმოადგენდა აღურიცხავ საქონელს.

საკასაციო სასამართლოს განმარტებით, სწორედ ზემოაღნიშნული გარემოებებიდან გამომდინარე, საგადასახადო ორგანომ ხელახლა უნდა შეისწავლოს საქმის ფაქტობრივი გარემოებები და მათი შემოწმების შედეგად გამოსცეს ახალი ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტები სს ,,...” მიმართებაში.

რაც შეეხება თბილისის რეგიონალური ცენტრის 2010 წლის 20 აგვისტოს ¹2396 საბაჟო შეტყობინებას, საკასაციო სასამართლოს აღნიშნულის შეფასებაშიც ეთანხმება პირველი და სააპელაციო სასამართლოების დასკვნას და დასძენს: საქართველოს საბაჟო კოდექსის 252.1 მუხლის თანახმად, საბაჟო საწყობის, თავისუფალი საწყობის ან უბაჟო ვაჭრობის პუნქტის საქმიანობის ნებართვის მფლობელის მიერ საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი სანებართვო პირობების შეუსრულებლობა – იწვევს ნებართვის მფლობელის დაჯარიმებას 3000 ლარით, ხოლო ამავე მუხლის მე-2 ნაწილის შესაბამისად, ამ მუხლის პირველი ნაწილით გათვალისწინებული ქმედება განმეორებით იწვევს ნებართვის მფლობელის დაჯარიმებას ყოველ Dშემდგომ განმეორებაზე 9000 ლარით. ვინიდან, ზემოთ მითითებულ საბაჟო შეტყობინებას საფუძვლად დაედო ის გარემოება, რომ მოსარჩელის მხრიდან ინვენტარიზაციის შედეგად აღმოჩნდა, როგორც ზედმეტობა ასევე დანაკლისი და ფაქტიურად ადგილი ჰქონდა ერთი და იმავე სახეობის საბაჟო გადაცდომის განმეორებით ჩადენას, მაგრამ 2010 წლის 20 აგვისტოს ¹2397 საბაჟო შეტყობინება სადავო საკითხის გადაუწყვეტლად ბათილად იქნა ცნობილი ანუ დადასტურებული არ არის, ნამდვილად გამოვლინდა თუ არა სს ,,...” საბაჟო საწყობში ზედმეტობა, შესაბამისად, ვერ გამოიყენება ზემოაღნიშნული მუხლის მე-2 ნაწილი.
საკასაციო სასამართლოს განმარტებით, ასევე მართებულია საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს შემოსავლების სამსახურის 2010 წლის 23 სექტემბრის ¹1796 ბრძანების საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს 2010 წლის 20 აგვისტოს 32397 საბაჟო შეტყობინების (ჯარიმის - 4000 ლარის) და ¹2396 საბაჟო შეტყობინების (ჯარიმის – 9000 ლარის) საჩივრის არ დაკმაყოფილების ნაწილში ბათილად ცნობაც, ვინაიდან, საქალაქო სასამართლომ სწორედ მითითებული საბაჟო შეტყობინებები ცნო სადავო საკითხის გადაუწყვეტლად ბათილად და საგადასახადო ორგანოს დაავალა საქმის ხელახლა შესწავლის შედეგად ახალი ინდივიდუალურ ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტების გამოცემა.

ამდენად, საკასაციო სასამართლოს მიაჩნია, რომ საკასაციო საჩივარში ჩამოყალიბებული არგუმენტები სააპელაციო სასამართლოს მიერ ფაქტების არასწორ დადგენასთან და კანონის არასწორ გამოყენებასთან დაკავშირებით არ არის იურიდიულად დასაბუთებული და არ გამომდინარეობს განხილული ნორმების ნამდვილი შინაარსიდან და მოსაწესრიგებელი ურთიერთობის ნამდვილი მიზნიდან; შესაბამისად, სადავო სამართალურთიერთობას ქვემდგომმა სასამართლოებმა სწორად შეუფარდეს და განმარტეს სამართლის ნორმა, რის გამოც არ არსებობს კასაციის დაკმაყოფილების და გასაჩივრებული განჩინების გაუქმების სამართლებრივი საფუძვლები.


სასამართლო ხარჯების განაწილება.

კასატორს სსსკ-ის 53.2. მუხლის საფუძველზე უნდა დაეკისროს სასამართლო ხარჯების სახით 100 ლარის გადახდა სახელმწიფო ბიუჯეტის სასარგებლოდ.


ს ა რ ე ზ ო ლ უ ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი:

საკასაციო სასამართლომ იხელმძღვანელა საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 1.2; სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 53-ე, 257-ე, 372-ე, 390-ე და 410-ე მუხლებით

დ ა ა დ გ ი ნ ა:

1. სსიპ შემოსავლების სამსახურის საკასაციო საჩივარი არ დაკმაყოფილდეს;
2. უცვლელად დარჩეს თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2011 წლის 6 ივლისის განჩინება;
3. სსიპ შემოსავლების სამსახურს სახელმწიფო ბიუჯეტის სასარგებლოდ დაეკისროს სასამართლო ხარჯების სახით 100 ლარის გადახდა;
4. საკასაციო სასამართლოს განჩინება საბოლოოა და არ საჩივრდება.