საქმე #ბს-324-320(კ-12) 6 ნოემბერი, 2012 წელი
ქ. თბილისი
ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატა
შემადგენლობა:
ნათია წკეპლაძე (თავმჯდომარე, მომხსენებელი),
მოსამართლეები: მაია ვაჩაძე, პაატა სილაგაძე

სხდომის მდივანი – ნინო გოგატიშვილი

კასატორი (მოსარჩელე) _ გ. ჭ-ი

მოწინააღმდეგე მხარე (მოპასუხე) _ საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნული ცენტრი ,,საქპატენტი~; წარმომადგენლები: მ. ს-ი; მ. ფ-ე

დავის საგანი _ ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტების ბათილად ცნობა და ქმედების განხორციელება, ზიანის ანაზღაურება

გასაჩივრებული განჩინება _ თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2012 წლის 25 იანვრის განჩინება

ა ღ წ ე რ ი ლ ო ბ ი თ ი ნ ა წ ი ლ ი:

მოსარჩელე: გ. ჭ-ი

მოპასუხე: საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნული ცენტრი ,,საქპატენტი~

სარჩელის სახე: საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის მე-601 მუხლისა და საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 24-ე მუხლის საფუძველზე ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის ბათილად ცნობა, ქმედების განხორციელება და საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 413-ე მუხლის შესაბამისად, ზიანის ანაზღაურება

სარჩელის საგანი:
1. საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნული ცენტრის ,,საქპატენტის~ 2010 წლის 24 დეკემბრის #136 გადაწყვეტილების ბათილად ცნობა;

2. მოპასუხის დავალდებულება საქმის წარმოების აღდგენის თაობაზე და გამოგონებაზე პატენტის გაცემა პირველადი განაცხადის შეტანის დღიდან;

3. მორალური ზიანის 10000 ლარის ანაზღაურება.

სარჩელის საფუძველი :
ფაქტობრივი: გ. ჭ-მა 2005 წლის 17 მარტს საქართველოს იტელექტუალური საკუთრების ეროვნულ ცენტრში ,,საქპატენტში~ წარადგინა განაცხადი გამოგონებაზე ,,მექანიკური გამაძლიერებლის~ სახელით პატენტის მიღების თაობაზე.
საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნული ცენტრის „საქპატენტის~ 2005 წლის 13 აპრილს ექსპერტიზამ გამოიტანა გადაწყვეტილება, რომ განაცხადი აკმაყოფილებდა ფორმალურ მოთხოვნებს და მიანიჭა განაცხადს ნომერი 2005 008690.
საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნული ცენტრის ,,საქპატენტის~ 2009 წლის 9 დეკემბრის ექსპერტიზის გადაწყვეტილებით გ. ჭ-ის განაცხადზე წარმოება შეწყდა.
ზემოაღნიშნული გადაწყვეტილება გ. ჭ-მა გაასაჩივრა საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნული ცენტრის „საქპატენტის~ სააპელაციო პალატაში, რომლის 2010 წლის 24 დეკემბრის №1236 გადაწყვეტილებით სააპელაციო საჩივარი არ დაკმაყოფილდა.

სამართლებრივი: საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის მე-601 მუხლი, 96-ე და მე-100 მუხლები; საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 24-ე მუხლი და საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 413-ე მუხლი (იხ. ს.ფ. 1-16; ტ.1).


მოპასუხის - საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნული ცენტრის - ,,საქპატენტის~ შესაგებელი:
მოპასუხის განმარტებით, საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნული ცენტრი ,,საქპატენტი~ ექსპერტიზის ჩატარებისას, ხელმძღვანელობს ,,საქართველოს საპატენტო კანონით~, რაც საქპატენტის მიერ გ. ჭ-ის გამოგონების განაცხადზე საქმის წარმოებისას სრულად იქნა დაცული. ,,საქპატენტის~ სააპელაციო პალატის გადაწყვეტილებაში დასაბუთებულია, რომ გ. ჭ-შვილის მიერ წარმოდგენილი გამოგონების საბოლოო კორექტირებული მასალები სცილდებოდა პირველადი განაცხადის არსს, რითაც დაირღვა ,,საქართველოს საპატენტო კანონის~ (1999 წლის რედაქცია) 29.2 მუხლის მოთხოვნები.
საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნულ ცენტრში ,,საქპატენტში~ საქმის წარმოების მიმდინარეობისას, მიუხედავად, ექსპერტიზის არაერთგზის შეთავაზებისა, განმცხადებელმა არ ისარგებლა ,,საქართველოს საპატენტო კანონის~ (1999 წლის რედაქცია) 30.5.2 ქვეპუნქტით, მას შემდეგ რაც მიიღო შეტყობინება, რომ დამატებითი მასალები სცილდებოდა პირველად წარდგენილი მასალების არსის ფარგლებს, რის შედეგადაც არარგუმენტირებული პასუხის წარმოუდგენლობის გამო საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნული ცენტრის ,,საქპატენტის~ ექსპერტიზამ 2009 წლის 9 დეკემბერს გამოიტანა გადაწყვეტილება #91417 საქმის წარმოების შეწვეტის თაობაზე. შესაბამისად, მოპასუხის განმარტებით, საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნული ცენტრი ,,საქპატენტი~ ექსპერტიზის მსვლელობისას მოქმედებდა კანონით დადგენილ ფარგლებში და სრულიად უსაფუძვლოა მოსარჩელის მოსაზრება, რომ საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნული ცენტრის ,,საქპატენტის~ მიერ გადაწყვეტილების მიღებისას დაირღვა საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის ნორმები.
მოპასუხის განმარტებით, საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნული ცენტრის ,,საქპატენტის~ სააპელაციო პალატამ ასევე იმსჯელა მოსარჩელის მიერ წარმოდგენილი დისკის თაობაზე და სრულიად კანონიერად არ გაითვალისწინა იგი გადაწყვეტილების მიღებისას, ვინაიდან ასეთი ფორმატი არ იძლევა ობიექტის სამართლებრივი ფარგლების განსაზღვრის შეასძლებლობას. ამასთან, ნაჩვენები მოწყობილობის კონსტრუქცია და მისი მოქმედების პრინციპი არ შეესაბამება პირველად წარმომდგენილ მასალებში ახსნილ ობიექტს და ცხადად არ წარმოაჩენს იმ ამოცანის შედეგების მიღწევის შესაძლებლობას, რაც დასახულია გამოგონებით.
ასევე უსაფუძვლოა მოსარჩელის მოთხოვნა ზიანთან დაკავშირებით, ვინაიდან მოთხოვნა ზიანის ანაზღაურებასთან დაკავშირებით უნდა იყოს დასაბუთებული, ასევე წარმოდგენილი უნდა იყოს შესაბამისი მტკიცებულებები, რომლის თანახმადაც მოსარჩელეს უშუალოდ ,,საქპატენტის~ უკანონო ქმედებით მიადგა რაიმე ზიანი (იხ. ს.ფ. 33-40; ტ.2).

საქმის გარემოებები: 2005 წლის 17 მარტს საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნულ ცენტრში ,,საქპატენტში~ მოსარჩელემ წარადგინა გამოგონება ,,მექანიკური გამაძლიერებლის სახელით~, 2005 წლის 13 აპრილის #5024 გადაწყვეტილებით გ. ჭ-ის გამოგონება აკმაყოფილებდა ფორმალურ მოთხოვნებს და მას მიენიჭა განაცხადის ნომერი 2005 008690.

საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნული ცენტრის ,,საქპატენტის~ 2005 წლის 25 მაისის #6736 შეტყობინება-მოთხოვნით მოსარჩელს დაესვა რამდენიმე კითხვა, რომელზეც მან დროულად ვერ უპასუხა და 2005 წლის 11 აგვისტოს არსობრივი ექსპერტიზის გადაწყვეტილებით საქმის წარმოება შეწყდა, რომელიც შემდგომ საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნული ცენტრის ,,საქპატენტის~ 2005 წლის 7 სექტემბრის #10469 შეტყობინებით ისევ განახლდა მის მიერ წარდგენილი მასალებისა და განაცხადის საფუძველზე.
მოსარჩელის განმარტებით, მან 2006 წლის 23 თებერვალს და ამავე წლის 3 აპრილს საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნულ ცენტრს ,,საქპატენტს~ გაუგზავნა გამოგონების დეტალური აღწერილობა, ნახაზები, ფორმულა და მიუთითა იმ ლიტერატურაზე, რომელსაც ეყრდნობოდა.
2006 წლის 23 ივნისის #8690/01 შეტყობინება-მოთხოვნით კვლავ დაესვა კითხვები, რომელიც ეხებოდა 1.გამოგონების აღწერილობაში მოყვანილ ზოგერთ ტერმინს და ფრაზას; 2. ტექნიკური შედეგს და 3. გამოგონების ფორმულას. აღნიშნულთან დაკავშირებით მან შეიტანა პასუხი, რომლითაც ამომწურავად უპასუხა ყველა შეკითხვას. აღნიშნული შეკითხვებით, მოსარჩელის განმარტებით, ,,საქპატენტმა~ გამოიჩინა მიკერძოებულობა, როდესაც იგი უთითებდა იმ დროს მოქმედი ,,საქართველოს საპატენო კანონის~ 26.5 მუხლზე, ვინაიდან მან მოთხოვნა ჩამოაყალიბა სიტყვიერად, რაც მითითებული კანონის შესაბამისად, სავსებით მისაღები იყო.
საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნული ცენტრის ,,საქპატენტის~ 2007 წლის 9 მარტის #8690/01 შეტყობინება-მოთხოვნით მას ასევე დაესვა მთელი რიგი კითხვები და განემარტა, რომ მის მიერ წარმოდგენილი მასალები გასცდა პირველად წარდგენილი მასალების ფარგლებს და ექსპერტიზა მათ მხედველობაში ვერ მიიღებდა. მიეთითა ეხელმღვანელა იმ დროს მოქმედი ,,საქართველოს საპატენტო კანონის~ 30.5 მუხლის ,,ა~ ქვეპუნქტით. მოსარჩელის მითითებით, აღნიშნულიც იყო არამართებული, ვინაიდან იგი გამოგონებაში აზუსტებდა მხოლოდ დეტალებს და არ შეხებია ძირითად მექანიზმს, რაც მიუთითა პასუხში და რის შემდეგაც 2007 წლის 13 სექტემბრის #48346 შეტყობინებით საქმის წარმოება გაგრძელდა.
2007 წლის 13 სექტემბრის #48349 შეტყობინება-მოთხოვნით კვლავ დაესვა კითხვები სახელწოდების დაზუსტებაზე და კვლავ მიეთითა, საქართველოს საპეტანეტო კანონის 30.5 ,,ა~ პუნქტზე სხვა დეტალების დაზუსტებასთან დაკავშირებით. ანალოგიური შინაარსი იყო სხვა შეტყობინებებშიც.
2009 წლის 15 დეკემბრის #91417 გადაწყვეტილებით შეწყდა საქმის წარმოება, იმ მოტივით, რომ ფორმულის გაშიფვრა ვერ მოხადინა საჭირო დროში.
მიუხედავად მითითებული გადაწყვეტილებისა იგი კვლავ დაჟინებით ითხოვდა მის გამოგონებაზე პატენტის მიცემას და გადაწყვეტილება გაასაჩივრა სააპელაციო წესით.
2010 წლის 24 დეკემბერს გაიმართა სააპელაციო საჩივრის განხილვა, რომელიც მოსარჩელის განმარტებით, დატოვა პროტესტის ნიშნად, ვინაიდან დაკარგული იყო მის მიერ წარდგენილი DVD დიკსი, რომელზეც ასახული იყო გამოგონების მოდელის მოქმედება, რის თაობაზეც მან რამდენჯერმე მიმართა ,,საქპატენტის~ თავმჯდომარეს.
მოსარჩელის განმარტებით, კანონით დადგენილ ვადაში არ გადასცეს 2010 წლის 24 დეკემბრის სხდომის ოქმი, ხოლო თავად სააპელაციო პალატის 2010 წლის 24 დეკემბრის #1236 გადაწყვეტილება გაეგზავნა 2011 წლის 2 მარტს, რომელიც ჩაბარდა 2011 წლის 11 მარტს, თანაც გადაწყვეტილებაში მისი გამოგონებისათვის მინიჭებული საიდენტიფიკაციო ნოემრი #8690/01, შეცვილი იყო #8690/05-ით.
მოსარჩელის განმარტებით, გამოგონება-#8690/01 ,,ტექნიკური გამაძლიერებლის სახელით~ გრაფიკულად და აღწერილობით, თავისი ახსნა-განმარტებით ნამდვილად არის მუშაუნარიანი. საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნული ცენტრის ,,საქპატენტის~ სააპელაციო პალატამ სრულიად უმნიშვნელო ხარვეზების გამო, რომელიც არ მოქმედებს მის მუშაუნარიანობაზე, უარი უთხრა პატენტის მისაღებად საქმის აღდგენაზე (იხ. ს.ფ. 1-16; ტ.1).

საქალაქო სასამართლოს 2011 წლის 15 ივნისის სასამართლო სხდომაზე მოსარჩელემ დააზუსტა სასარჩელო მოთხოვნა და თავდაპირველ მოთხოვნებთან ერთად მოითხოვა საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნული ცენტრის ,,საქპატენტის~ ექსპერტიზის 2009 წლის 9 დეკემბრის #91417 გადაწყვეტილების, საქმის წარმოების შეწყვეტის თაობაზე ბათილად ცნობა (იხ. ს..ფ. 41-44; ტ.2).
შემდგომ მოსარჩელემ კვლავ დააზუსტა მოთხოვნა და საბოლოოდ მოითხოვა საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნულ ცენტრს ,,საქპატენტს~ დაევალოს დადგენილ 10 - დღიან ვადაში მისი გამოგონება გადასცეს თავდაცვის სამინისტროს; საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნული ცენტრის ,,საქპატენტის~ სააპელაციო პალატის 2010 წლის 24 დეკემბრისა და ესპერტიზის 2009 წლის 9 დეკემბრის გადაწყვეტილებების ბათილად ცნობა; მეორე გამოგონების დათარიღება პირველადი მასალების მიხედვით; #2 გამოგონებას მიენიჭოს პირველადი განაცხადის თარიღი – 2005 წლის 17 მარტი #8690/01; საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნულ ცენტრს ,,საქპატენტს~ დაევალოს მოსარჩელის სასარგებლოდ მორალური ზიანის 50000 ლარის ანაზღაურება; აღდგენილ იქნეს პირველადი გამოგონების რეგისტრაციის ნომერი და თარიღი - #8690/01 17 მარტი 2005 წელი (იხ. ს.ფ. 117-119; ტ.2).

საქალაქო სასამართლოს გადაწყვეტილება/სარეზოლუციო/:
თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2011 წლის 29 ნოემბრის გადაწყვეტილებით გ. ჭ-ის სარჩელი არ დაკმაყოფილდა (იხ. ს.ფ. 157-162; ტ.2).

სასამართლოს მიერ უდავოდ მიჩნეული ფაქტები:
გ. ჭ-მა საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნულ ცენტრში „საქპატენტში~ 2005 წლის 17 მარტს წარადგინა განაცხადი, გამოგონება - ,,მექანიკურ გამაძლიერებელზე” პატენტის მიღების თაობაზე. განაცხადს მიენიჭა საიდენტიფიკაციო № 8690/01.

განაცხადზე საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნული ცენტრის „საქპატენტის~ 2005 წლის 13 აპრილს გადაწყვეტილებით ფორმალური მოთხოვნების ექსპერტიზის დამთავრების შესახებ, ექსპერტიზამ გამოიტანა გადაწყვეტილება, რომ განაცხადი აკმაყოფილებდა ფორმალურ მოთხოვნებს და მიანიჭა მას განაცხადის ნომერი 2005 008690.
საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნული ცენტრის ,,საქპატენტის~ ექსპერტიზის 2009 წლის 12 სექტემბრის გადაწყვეტილებით არგუმენტირებული პასუხის წარმოუდგენლობის გამო ექსპერტიზამ გამოიტანა გადაწყვეტილება საქმის წარმოების შეწყვეტის შესახებ.
საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნული ცენტრის „საქპატენტის~ სააპელაციო პალატის 2010 წლის 24 დეკემბრის №1236 გადაწყვეტილებით გ. ჭ-ის სააპელაციო საჩივარი არ დაკმაყოფილდა.

სასამართლოს მიერ სადავოდ მიჩნეული ფაქტები:
გ. ჭ-ის მიერ საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნულ ცენტრ „საქპატენტში” წარდგენილი საბოლოოდ დაზუსტებული - კორექტირებული მასალები არ აკმაყოფილებდა „საქართველოს საპატენტო კანონის” მოთხოვნებს, კერძოდ, საბოლოოდ კორექტირებული განაცხადის საგანსა და ცვლილებებს არ შეიცავდა ადრე წარდგენილი განაცხადი, რაც ნიშნავს, რომ შეტანილი ცვლილებები სცილდება პირველადი განაცხადის შინაარსის ფარგლებს, რის გამოც საბოლოოდ კორექტირებულ მასალებს პირველად შეტანილი განაცხადის შეტანის თარიღი არ შეიძლება შეუნარჩუნდეს და საქმის წარმოება განაცხადზე გაგრძელდეს იმის მიხედვით.

საბოლოოდ წარდგენილი კორექტირებული გამოგონების აღწერილობა არ არის ისეთი სისრულით გადმოცემული, რომ შესაძლებელი იყოს მისი განხორციელება.

სასამართლოს დასკვნები _ საქმის მასალების გაცნობის, მხარის ახსნა-განმარტებების მოსმენის, სარჩელის ფაქტობრივი და სამართლებრივი საფუძვლიანობის შემოწმებისა და საქმეში არსებულ მტკიცებულებათა სამართლებრივი შეფასების შედეგად სასამართლო მივიდა იმ დასკვნამდე, რომ გ. ჭ-ის სარჩელი არ უნდა უნდა დაკმაყოფილდეს.

დადგენილი ფაქტობრივი გარემოებების სამართლებრივი შეფასება /კვალიფიკაცია/:
საქალაქო სასამართლოს განმარტებით, „საქართველოს საპატენტო კანონის~ 29-ე მუხლის მეორე ნაწილის შესაბამისად, ამ მუხლის პირველი პუნქტის ”ა“_ბ,, ქვეპუნქტებით გათვალისწინებული გამოცალკევებული განაცხადის საგანსა და ცვლილებებს უნდა შეიცავდეს ადრე წარდგენილი განაცხადი. ამ პირობით მას უნარჩუნდება ადრე შეტანილი განაცხადის შეტანის თარიღი (კანონის 1999 წ. რედ). მითითებული მუხლის შესაბამისად, საქალაქო სასამართლომ მიიჩნია, რომ მოსარჩელის მიერ „საქპატენტში” წარდგენილი გამოგონების საბოლოო კორექტირებული მასალები სცილდებოდა პირველადი განაცხადის არსს, რითაც დაირღვა „საქართველოს საპატენტო კანონის” აღნიშნული ნორმით გათვალისწინებული მოთხოვნები.
საქალაქო სასამართლოს განმარტებით, მოსარჩელემ მოპასუხის შეტყობინების მიღების შემდეგ არ ისარგებლა „საქართველოს საპატენტო კანონის” 30-ე მუხლის მე-5 პუნქტის ,,ბ” ქვეპუნქტით მინიჭებული უფლებამოსილებით, რომლის თანახმადაც, პრიორიტეტი შეიძლება დადგინდეს, „საქპატენტში“ იმავე განმცხადებლის უფრო ადრინდელი განაცხადის შეტანის თარიღით, რომელშიც გახსნილია ამ გამოგონების, სასარგებლო მოდელის ან სამრეწველო ნიმუშის არსი, თუ განაცხადი, რომლითაც მოითხოვება ასეთი პრიორიტეტი, შევიდა გამოგონებაზე ან სასარგებლო მოდელზე უფრო ადრინდელი განაცხადის შეტანის თარიღიდან თორმეტი თვის განმავლობაში, ხოლო სამრეწველო ნიმუშზე უფრო ადრინდელი განაცხადის შეტანის თარიღიდან ექვსი თვის განმავლობაში. ამასთან, უფრო ადრინდელი განაცხადი გატანილად ითვლება; (1999 წ. რედ. ) ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, მოსარჩელის მიერ არგუმენტირებული პასუხის წარუდგენლობის გამო საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნულმა ცენტრმა ”საქპატენტმა~ მართებულად მიიღო გადაწყვეტილება საქმის წარმების შეწყვეტის შესახებ.
სასამართლოს განმარტებით, საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნულ ცენტრს ,,საქპატენტს” სააპელაციო პალატის 2010 წლის 24 დეკემბრის №1236 გადაწყვეტილების გამოცემისას, ასევე არ დაურღვევია მისი მომზადებისა და გამოცემის კანონით დადგენილი მოთხოვნები. აღნიშნულ გადაწყვეტილებაში გ. ჭ-ის გამოგონებაზე სრულყოფილადაა პასუხი გაცემული.
საქალაქო სასამართლოს მითითებით, ასევე უსაფუძვლოა მოთხოვნა ზიანის ანაზღაურების ნაწილშიც, ვინაიდან საქმის მასალებით არ დასტურდება სამსახურებრივი მოვალეობის განხორციელებისას პირის მართლსაწინააღმდეგო მოქმედება და ამ მოქმედებასა და ზიანს შორის მიზეზობრივი კავშირის არსებობა რაც ზიანის ანაზღაურების ვალდებულების წარმოშობის გამომრიცხველ გარემოებას წარმოადგენს. ამასთან, სახეზე არ არის საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის მე-18 მუხლით გათვალისწინებული მორალური ზიანის ანაზღაურების საფუძვლებიც (იხ. ს.ფ. 157-162; ტ.2).

აპელანტი: გ. ჭ-ი

მოწინააღმდეგე მხარე (მოპასუხე): საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნული ცენტრი ,,საქპატენტი~

აპელაციის საგანი და მოცულობა /ფარგლები/:
თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2011 წლის 29 ნოემბრის გადაწყვეტილების გაუქმება და მისი სარჩელის დაკმაყოფილება.


აპელაციის მოტივები:
ფაქტობრივი: აპელანტის განმარტებით, პრეზიდენტის #451 ბრძანებულების მე-5 მუხლის შესაბამისად, ფიზიკური პირის მიერ წარდგენილი განაცხადის გასაიდუმლოების საკითხის გადასაწყვეტად, მასალები ,,საქპატენტის~ მიერ 10 დღის ვადაში უნდა გადაიგზავნოს თავდაცვის სამინისტროში, რაზედაც საქალაქო სასამართლოს არ უმსჯელია, მიუხედავად მისი მოთხოვნისა, საქალაქო სასამართლომ ასევე არ იმსჯელა #2 ფიგურის განხილვასთან დაკავშირებით.
სასამართლოს ასევე არ უმსჯელია #1 ფიგურის რეგისტრაციის ნომრის აღდგენასთან დაკაშირებით, სადაც ,,საქპატენტის~ სააპელაციო პალატის გადაწყვეტილებაში და ბრძანებაში გამოგონების (ფიგურის) ნომერი #8690/01 შეიცვალა #8690/05-ით.
აპელანტის განმარტებით, იგი არ ეთანხმება სასამართლოს გადაწყვეტილების განმარტებას, იმასთან დაკავშირებით, რომ 2010 წლის 24 დეკემბრის ზეპირი განხილვისას საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნულმა ცენტრმა ,,საქპატენტმა~ ცნო, რომ #1 ფიგურა უფრო საბოლოო და დაზუსტებული იყო, ვინაიდან ამ დროს მოდელით მეორედ წარდგენილი ფიგურა #2 მოყვანილია მუშა მდგომარეობაში და უფრო დაზუსტებულია, ვიდრე ფიგურა #1.

სამართლებრივი: აპელანტის განმარტებით, მას მონაწილეობა არ მიუღია საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნულ ცენტრში. ,,საქპატენტში~ ჩატარებულ ზეპირ განხილვაში, რითაც დაირღვა ,,საქართველოს საპატენტო კანონის~ 24-ე მუხლი (იხ. ს.ფ. 175-183; ტ.2).

მოწინააღმდეგე მხარის - საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნული ცენტრის - ,,საქპატენტის~ შესაგებელი:

ფაქტობრივი: მოწინააღმდეგე მხარის განმარტებით, აპელანტის მიერ მოყვანილი ფაქტობრივი გარემოება უსაფუძვლოა, ვინაიდან ექსპერტიზის საკითხთან დაკავშირებით ზეპირი განხილვის ჩატარებას საქართველოს კანონმდებლობა არ ითვალისწინებს, ხოლო რაც შეეხება აპელანტის მიერ მტკიცებულებად წარმოდგენილი ,,საქპატენტის“ სააპელაციო პალატის ზეპირი მოსმენის სხდომის ოქმს, მას არანაირი კავშირი არ აქვს აპელატის მიერ მოყვანილ ფაქტობრივ გარემოებასათან.

სამართლებრივი: მოწინააღმდეგე მხარის განმარტებით, საქალაქო სასამართლოს გადაწყვეტილებით ამომწურავადაა დასაბუთებული ყველა ის გარემოება, რასაც სადავოდ ხდის აპელანტი, აღნიშნულიდან გამომდინარე, არარსებობს მისი გაუქმებისა და სააპელაციო საჩივრის დაკმაყოფილების სამართლებრივი საფუძველი (იხ. ს.ფ. 25-32; ტ.2).

სააპელაციო სასამართლოს გადაწყვეტილება /სარეზოლუციო/:
თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2012 წლის 25 იანვრის განჩინებით გ. ჭ-ის სააპელაციო საჩივარი არ დაკმაყოფილდა; უცვლელად დარჩა თბილისის საქალაქო სასამართლოს 2011 წლის 29 ნოემბრის გადაწყვეტილება (იხ. ს.ფ. 33-34; ტ.3).

აპელაციის მოტივების არ გაზიარების თაობაზე სააპელაციო სასამართლოს მსჯელობა:
სააპელაციო პალატამ არ გაიზიარა აპელანტის არგუმენტები განსახილველად წარდგენილი გამოგონების გასაიდუმლოებასთან დაკავშირებით თავდაცვის სამინისტროში გადაგზავნის თაობაზე და განმარტა, რომ „საიდუმლო გამოგონებისა და სასარგებლო მოდელის დაცვისა და გამოყენების შესახებ“ საქართველოს პრეზიდენტის 2000 წლის 16 ოქტომბრის #451 დებულება აწესრიგებს „საქპატენტში“ განსახილველად წარდგენილი გამოგონებისა და სასარგებლო მოდელის განაცხადების გასაიდუმლოებასა და პატენტის გაცემასთან დაკავშირებულ ურთიერთობებს. აღნიშნული დებულების მე-2 პუნქტის შესაბამისად, გასაიდუმლოებას ექვემდებარება განაცხადი გამოგონებაზე და სასარგებლო მოდელზე, რომელიც შეიცავს ინფორმაციას ახალი სახეობის სამხედრო იარაღის, საბრძოლო ტექნიკისა და თავდაცვითი ტექნოლოგიების შესახებ, დანართში მოყვანილი ნუსხიდან გამომდინარე, რომლის თანახმად, იგი სათანადო ორგანოს გადაწყვეტილებით შეიძლება მიჩნეულ იქნეს საიდუმლოების მომცველ განაცხადად. განსახილველ შემთხვევაში ადმინისტრაციული ორგანოს მიერ მიჩნეულ იქნა, რომ აღნიშნული განაცხადი არ აკმაყოფილებდა მითითებული დებულების მოთხოვნებს, რის შესაბამისადაც არ არსებობდა ამ მიმართებით განსახილველად წარდგენილი გამოგონების გასაიდუმლოებასთან დაკავშირებით მისი თავდაცვის სამინისტროში გადაგზავნის კანონისმიერი ვალდებულება.

გასაჩივრებული გადაწყვეტილების დასკვნების გაზიარების თაობაზე სასამართლოს მსჯელობა:
სააპელაციო პალატის განმარტებით, ,,საქართველოს საპატენტო კანონის~ პირველი მუხლის თანახმად, ეს კანონი აწესრიგებს გამოგონებისა და სასარგებლო მოდელის შექმნასთან, გამოყენებასთან და სამართლებრივ დაცვასთან დაკავშირებულ ურთიერთობებს. მითითებული კანონის VI თავი ითვალისწინებს განაცხადის საპატენტო ექსპერტიზის საფუძველზე პატენტის გაცემას. აღნიშნული კანონის 32-ე მუხლის პირველი ნაწილის შესაბამისად, ,,საქპატენტი“ ატარებს განაცხადის საპატენტო ექსპერტიზას, რომლის საფუძველზეც იღებს გადაწყვეტილებას პატენტის გაცემის შესახებ. ამავე მუხლის მე-3 ნაწილის თანახმად კი, ექსპერტიზის მსვლელობისას ,,საქპატენტს~ შეუძლია მოსთხოვოს განმცხადებელს განაცხადში ცვლილების ან შესწორების შეტანა, ან განმარტების წარმოდგენა, რომლის გარეშეც შეუძლებელია განაცხადის განხილვის გაგრძელება და საგანაცხადო მასალების გამოქვეყნება.
სააპელაციო პალატა დაეთანხმა საქალაქო სასამართლოს განმარტებას მასზედ, რომ სადავო ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტების გამოცემისას მოპასუხე ადმინისტრაციულ ორგანოს არ დაურღვევია „საქართველოს საპატენტო კანონი”. აღნიშნული კანონის 29-ე მუხლის მეორე ნაწილის შესაბამისად, ამ მუხლის პირველი პუნქტის ”ა“_ბ“ ქვეპუნქტებით გათვალისწინებული გამოცალკევებული განაცხადის საგანსა და ცვლილებებს უნდა შეიცავდეს ადრე წარდგენილი განაცხადი. ამ პირობით მას უნარჩუნდება ადრე შეტანილი განაცხადის შეტანის თარიღი (კანონის 1999 წ. რედ). განსახილველ შემთხვევაში დადგენილა, რომ მოსარჩელის მიერ „საქპატენტში” წარდგენილი გამოგონების საბოლოო კორექტირებული მასალები სცილდებოდა პირველადი განაცხადის არსს, რითაც დაირღვა „საქართველოს საპატენტო კანონის” ზემოხსენებული ნორმით გათვალისწინებული მოთხოვნები. მოსარჩელემ მოპასუხის შეტყობინების მიღების შემდეგ არ ისარგებლა „საქართველოს საპატენტო კანონის” 30-ე მუხლის მე-5 პუნქტის ,,ბ” ქვეპუნქტით მინიჭებული უფლებამოსილებით, რომლის თანახმადაც, პრიორიტეტი შეიძლება დადგინდეს, „საქპატენტში“ იმავე განმცხადებლის უფრო ადრინდელი განაცხადის შეტანის თარიღით, რომელშიც გახსნილია ამ გამოგონების, სასარგებლო მოდელის ან სამრეწველო ნიმუშის არსი, თუ განაცხადი, რომლითაც მოითხოვება ასეთი პრიორიტეტი, შევიდა გამოგონებაზე ან სასარგებლო მოდელზე უფრო ადრინდელი განაცხადის შეტანის თარიღიდან თორმეტი თვის განმავლობაში, ხოლო სამრეწველო ნიმუშზე უფრო ადრინდელი განაცხადის შეტანის თარიღიდან ექვსი თვის განმავლობაში. ამასთან, უფრო ადრინდელი განაცხადი გატანილად ითვლება. ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე სააპელაციო პალატამ მიიჩნია, რომ არ არსებობდა საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნული ცენტრის ,,საქპატენტის~ მიერ საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნული ცენტრის ,,საქპატენტის~ ექსპერტიზის 2009 წლის 09 დეკემბრის №91417 გადაწყვეტილების ბათილად ცნობის კანონონიერი საფუძველი.

კასატორი: გ. ჭ-ი

მოწინააღმდეგე მხარეე: საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნული ცენტრი ,,საქპატენტი~.

კასაციის საგანი და მოცულობა /ფარგლები/:
თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2012 წლის 25 იანვრის განჩინების გაუქმება და მისი სარჩელის დაკმაყოფილება.

კასაციის მოტივები:

პროცესუალური: კასატორის მითითებით, სააპელაციო პალატის მიერ დარღვეულია საქართველოს სამოქლაქო საპროცესო კოდექსის 394-ე ,,გ~ და ,,ე~ პუნქტები, სასამართლომ გადაწყვეტილების მიღებისას გამოიყენა კანონი, რომელიც არ უნდა გამოეყენებინა და არასწორად განმარტა იგი, კერძოდ, ,,საქართველოს საპატენტო კანონის~ 30.5, 26.3 მუხლები.
კასატორის განმარტებით, სააპელაციო სასამართლომ უპირობოდ გაიზიარა საქალაქო სასამართლოს გადაწყვეტილება. სააპელაციო სასამართლომ არც მიკროფონი ჩაურთო და არც სასამართლო სხდომის ოქმი გადასცა თავის დროზე, რითაც მოუსპო მისი გასაჩივრების უფლება. სააპელაციო სასამართლომ არ გაითვალისწინა მისი თხოვნა საქმის სირთულიდან გამომდინარე ადვოკატის დანიშვნის თაობაზე.
კასატორის მოსაზრებით, არც ერთი ინსტანციის სასამრთლომ არ იმსჯელა იმის თაობაზე, რომ ,,საქპატენტი~ ვალდებული იყო მიეწოდებინა ინფორმაცია ,,საპატენტო კანონის~ 29-ე მუხლის ,,ა~ და ,,ბ~ პუნქტების არსებობის შესახებ, რითაც უნდა გამოეყო მეორე გამოგონება განაცხადის ბლანკის თანდართვით.
კასატორმა საკასაციო საჩივარში წარმოდგენილი მოსაზრებით მოითხოვა მისი საკასაციო საჩივრის დასაშვებად ცნობა (იხ. ს.ფ. 54-60; 73-81; t.3).

მოწინააღმდეგე მხარემ სასამართლო სხდომაზე მოითხოვა საკასაციო საჩივრის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმა.

საკასაციო სასამართლოს მიერ საკასაციო საჩივრის დასაშვებობის პროცესუალური წინამძღვრები (სასკ 34.3 მ.):
საკასაციო სასამართლომ მიიჩნია, რომ კასატორის გ. ჭ-ის საკასაციო საჩივარი შეიცავს მითითებებს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34.3 მუხლით, კერძოდ „გ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული საკასაციო საჩივრის დასაშვებობის საფუძვლის თაობაზე. სააპელაციო სასამართლოს მიერ საქმე განხილულია მნიშვნელოვანი საპროცესო დარღვევით, რომელსაც შეეძლო არსებითად ემოქმედა საქმის განხილვის შედეგზე.

ს ა მ ო ტ ი ვ ა ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი:

საკასაციო სასამართლო საქმის მასალების გაცნობის, საკასაციო საჩივრის მოტივების საფუძვლიანობის შესწავლისა და გასაჩივრებული განჩინების კანონიერება-დასაბუთებულობის შემოწმების შედეგად მივიდა იმ დასკვნამდე, რომ გ. ჭ-ის საკასაციო საჩივარი უნდა დაკმაყოფილდეს ნაწილობრივ, გაუქმდეს თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2012 წლის 25 იანვრის განჩინება და ახალი გადაწყვეტილებით გ. ჭ-ის სარჩელი დაკმაყოფილდეს ნაწილობრივ: სადავო საკითხის გადაუწყვეტლად ბათილად იქნეს ცნობილი საქმის წარმოების შეწყვეტის თაობაზე ექსპერტიზის 2009 წლის 9 დეკემბრის #91417 გადაწყვეტილება; საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნული ცენტრის ,,საქპატენტის~ სააპელაციო პალატის 2010 წლის 24 დეკემბრის #136 გადაწყვეტილება, მისი გამოცემის მომენტიდან; გ. ჭ-ის განაცხადი ხელახლა განსახილველად დაუბრუნდეს მოპასუხე საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნულ ცენტრს ,,საქპატენტს~ და დაევალოს საქმის გარემოებათა გამოკვლევის შედეგად გამოსცეს ახალი ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტი, შემდეგ გარემოებათა გამო:
საკასაციო სასამართლოს მიაჩნია, რომ სასამართლომ გასაჩივრებული გადაწყვეტილების მიღებისას დაარღვია მატერიალური და საპროცესო სამართლის ნორმები, კერძოდ, საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 393.2 და 394-ე ,,ე” მუხლების მოთხოვნები, სასამართლომ გამოიყენა კანონი, რომელიც არ უნდა გამოეყენებინა, არ გამოიყენა კანონი, რომელიც უნდა გამოეყენებინა, სასამართლომ არასწორად განმარტა კანონი და გადაწყვეტილება იურიდიული თვალსაზრისით დაუსაბუთებელია.
საკასაციო სასამართლოს მიაჩნია, რომ მოცემულ შემთხვევაში გამოყენებულ უნდა იქნეს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 32.4. მუხლი, რამდენადაც ადმინისტრაციული ორგანოს მიერ სადავო ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტი გამოიცა საქმის გარემოებათა გამოკვლევისა და შეფასების გარეშე, ასევე, არსებითად არის დარღვეული მისი მომზადების კანონმდებლობით დადგენილი სხვა მოთხოვნები, რაც ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 32.4 მუხლის მიხედვით დავის გადაუწყვეტლად, აქტის ბათილად ცნობის საფუძველს წარმოადგენს, კერძოდ, ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის 60I.2 მუხლის მიხედვით, ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის მომზადების ან გამოცემის წესის არსებით დარღვევად ჩაითვლება ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის გამოცემა ადმინისტრაციული წარმოების სახის დარღვევით, ანდა კანონის ისეთი დარღვევით, რომლის არარსებობის შემთხვევაში, მოცემულ საკითხზე მიღებული იქნებოდა სხვაგვარი გადაწყვეტილება.
საკასაციო სასამართლოს განმარტებით, საპატენტო უფლებათა გაფორმების პროცედურების თაობაზე ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტების გამოცემისას მათი სპეციფიკიდან გამომდინარე გამოიყენება ,,საქართველოს საპატენტო კანონით~ განსაზღვრული ნორმები.
აღნიშნული კანონის (1999 წლის რედაქცია) აწესრიგებს ინტელექტუალური საკუთრების ობიექტის – გამოგონების, სასარგებლო მოდელებისა და სამრეწველო ნიმუშების შექმნასთან, მათ გამოყენებასა და სამართლებრივ დაცვასთან დაკავშირებით წარმოქმნილ ქონებრივ და პირად არაქონებრივ ურთიერთობებს.
საქართველოს საპატენტო კანონის V თავით განსაზღვრულია საპატენტო უფლებათა გაფორმების პროცედურა. აღნიშნული კანონის 24-ე მუხლის შესაბამისად, განაცხადი გამოგონების ან სასარგებლო მოდელის პატენტის მისაღებად უნდა შეიცავდეს: ა) განცხადებას პატენტის მიღების თაობაზე, რომელშიც მითითებულია გამოგონების ან სასარგებლო მოდელის ავტორი და ის პირი, რომელიც მოითხოვს პატენტის მიღებას; ბ) გამოგონების ან სასარგებლო მოდელის აღწერილობას; გ) გამოგონების ან სასარგებლო მოდელის ფორმულას; დ) ნახაზებს, თუ ისინი აუცილებელია გამოგონების ან სასარგებლო მოდელის არსის ასახსნელად; ე) რეფერატს, რომელიც არ გამოიყენება ტექნიკის დონის დასადგენად და გააჩნია მხოლოდ საინფორმაციო ხასიათი; ვ) სხვა დოკუმენტებს, თუ ისინი აუცილებელია გამოგონების ან სასარგებლო მოდელის ასახსნელად. თუ აღნიშნული მუხლის მოთხოვნები არ იქნება დაკმაყოფილებული, განაცხადის განხილვა არ წარიმართება საქპატენტში და წარდგენილი თარიღი არ დაფიქსირდება და გამოგონებას არ მიენიჭება პრიორიტეტი. ამასთან, განაცხადის მიწოდების თარიღისთვის ან არა უგვიანეს ერთი თვისა, წარდგენილი უნდა იყოს ფორმალური მოთხოვნების ექსპერტიზის საფასურის გადახდის დამადასტურებელი საბუთი, რომლის გარეშეც განაცხადი არ განიხილება.
განაცხადის მიღების შემდეგ საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნული ცენტრი „საქპატენტი~ აწარმოებს სახელმწიფო საპატენტო ექსპერტიზას, რომლის ჩატარების წესი და პროცედურა რეგლამენტირებულია ,,საქართველოს საპატენტო კანონის“ VI თავით. საპატენტო ექსპერტიზა იყოფა ორ ნაწილად: ფორმალური მოთხოვნების ექსპერტიზად და არსობრივ ექსპერტიზად.
თავის მხრივ, ფორმალური ექსპერტიზა იყოფა ორ სტადიად, პირველი სტადიაა განაცხადის შეტანის თარიღის დადგენა, რა დროსაც განაცხადს თარიღი განესაზღვრება თუ იგი აკმაყოფილებს საპატენტო კანონის 27-ე მუხლის მოთხოვნებს ანუ წარმოდგენილია თუ არა განაცხადის ყველა აუცილებელი დოკუმენტი. გადმოცემულია თუ არა ყველა მონაცემი გაფორმების წესებით თანახმად, არის თუ არა ავტორისა და განმცხადებლის ხელმოწერები, აღწერილობა და ფორმულა წარმოდგენილია თუ არა დადგენილი სტრუქტურით და სხვა. ამასთან, შეტანის თარიღის დადგენა ასევე დაკავშირებულია ფორმალური მოთხოვნების ექსპერტიზის საფასურის გადახდასთან, თუ აღნიშნული არ იქნება წარდგენილი, ექსპერტიზა არ იწყება და განაცხადს თარიღი არ უდასტურდება. თუ ყველა ზემოაღნიშნული მოთხოვნა შესრულებულია, შემდეგ იწყება ფორმალური ექსპერტიზის მეორე სტადია, რომლის დროსაც დგინდება დაცულია თუ არა გამოგონების ან სასარგებლო მოდელის მიმართ კანონმდებლობით და გაფორმების წესებით გათვალისწინებული ერთიანობის მოთხოვნა. თუ ერთიანობა დარღვეულია, განმცხადებელს ეძლევა რეკომენდაცია განაცხადის გაყოფის თაობაზე. თუ აღნიშნული მოთხოვნა არ შესრულდა, ექსპერტიზა განიხილავს ერთ ობიექტს, რომელიც პირველ დამოუკიდებელ მუხლშია წარმოდგენილი. გამოგონების ერთიანობის ექსპერტიზა ამ სტადიაზე ტარდება განცხადებული ობიექტის არსის ღრმად შესწავლის გარეშე, ამ სტადიაზე მოწმდება ერთიანობის აშკარა დარღვევა, რაც სახეზეა თუ განაცხადში აღწერილია 2 ან მეტი აშკარად განსხვავებული დაცვის ობიექტი, თუმცა, ერთიანობის შემოწმება გრძელდება არსობრივი ექსპერტიზის დროსაც, რა დროსაც შეისწავლება საგამომგონებლო იდეა და მისით ერთმანეთთან დაკავშირებული ობიექტები. ამ საკითხის შესწავლის შედეგად საქპატენტს გამოაქვს გადაწყვეტილება განაცხადის განსახილველად მიღების შესახებ ან მიღებაზე უარის შესახებ, ხოლო, რაც შეეხება არსობრივ ექსპერტიზას, იგი იწყება ფორმალური მოთხოვნების ექსპერტიზის დამთავრების შემდეგ და გულისხმობს პატენტუნარიანობის კრიტერიუმების შემოწმებას, არსობრივი ექსპერტიზის დროს, თუ ექსპერტიზა დარწმუნდა, რომ გამოგონება აკმაყოფილებს პატენტუნარიანობის ყველა კრიტერიუმს, მაშინ საქპატენტის მიერ გაიცემა პატენტი.

საქმის მასალებიდან ირკვევა, რომ 2005 წლის 17 მარტს გ. ჭ-მა საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნულ ცენტრში ,,საქპატენტში~ წარადგინა განაცხადი გამოგონება - ,,მექანიკურ გამაძლიერებელზე~ პატენტის მიღების თაობაზე (იხ. ს.ფ. 20-21; ტ.1).
2005 წლის 13 აპრილს საქართველოს ინტელქტუალური საკუთრების ეროვნულმა ცენტრმა ,,საქპატენტმა~ მიიღო გადაწყვეტილება ფორმალური მოთხოვნების ექსპერტიზის დამთავრების შესახებ და გამოიტანა გადაწყვეტილება რომ განაცხადი აკმაყოფილებდა ფორმალურ მოთხოვნებს და მას მიენიჭა ნომერი (ს. ფ. 53-54; ტ.1).

საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნული ცენტრის ,,საქპატენტის~ ექსპერტიზის 2005 წლის 25 მაისის #6736 შეტყობინება-მოთხოვნის შესაბამისად განაცხადის არსობრივი ექსპერტიზის მსვლელობის
პროცესში წამოჭრილი საკითხების გადასაწყვეტად გ. ჭ-ს დაევალა დასაბუთებული პასუხის წარმოდგენა რიგ საკითხებთან დაკავშირებით (იხ. ს.ფ. 54; ტ.1).
საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნული ცენტრის ,,საქპატენტის~ 2005 წლის 11 აგვისტოს #9862 არსობრივი ექსპერტიზის გადაწყვეტილებით დადგენილ ვადაში არგუმენტირებული პასუხისა და საგანაცხადო მასალების შემცველი გვერდების წარმოუდგენლობის გამო საქმის წარმოება შეწყდა (იხ. ს.ფ. 55; ტ,1).
საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნული ცენტრის ,,საქპატენტის~ 2005 წლის 7 სექტემბრის #10469 შეტყობინებით ექსპერტიზამ გამოიტანა გადაწყვეტილება განაცხადზე საქმის წარმოების აღდგენის შესახებ (იხ. ს.ფ. 56; ტ.1).
საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნული ცენტრის ,,საქპატენტის~ 2006 წლის 23 ივნისის #28043 შეტყობინება-მოთხოვნის შესაბამისად, გ. ჭ-ს კვლავ დაევალა განმარტებების წარმოდგენა (იხ. ს.ფ. 82; ტ.1).
საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნული ცენტრის ,,საქპატენტის~ 2007 წლის 9 მარტის #39505 შეტყობინება-მოთხოვნის შესაბამისად, განმცხადებელს ეცნობა, რომ 28.12.06 და 19.12.06 თარიღით წარმოდგენილი მასალები სცილდებოდა პირველად 17.03.05 თარიღით წარდგენილ დამატებით მასალების არსს და დაევალა წარმოედგინა პასუხი შეტყობინება-მოთხოვნაში დასმულ საკითხებთან დაკავშირებით, მასვე განემარტა, რომ ორი თვის ვადაში პასუხის ან პასუხის ვადის გაგრძელების თაობაზე შესაბამისი თხოვნის წარუდგენლობის შემთხვევაში, საქპატენტი გამოიტანდა უარყოფით გადაწყვეტილებას პატენტის გაცემის თაობაზე (იხ. ს.ფ. 83; ტ.1).
საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნულ ცენტრში ,,საქპატენტის~ 2007 წლის 13 სექტემბრის შეტყობინებით საქმის წარმოება გ. ჭ-ის განაცხადზე გაგრძელდა (იხ. ს.ფ. 84; ტ.1).
საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნული ცენტრის ,,საქპატენტის~ 2007 წლის 13 სექტემბრის #48349 შეტყობინება-მოთხოვნის შესაბამისად, განმცხადებელს ეცნობა, რომ კვლავ ვერ მოხერხდა ობიექტის დადგენა, ვინაიდან დაზუსტებას საჭიროებდა გამოგონების დასახელება ,,მრავალსაფეხურიანი ბერკეტი~. რის გამოც განმცხადებელს დაევალა დასაბუთებული პასუხის წარმოდგენა დასმულ საკითხთან დაკავშირებით და ეცნობა, რომ პასუხის ან პასუხის ვადის გაგრძელების თაობაზე შესაბამისი თხოვნის წარუდგენლობის შემთხვევაში, ,,საქპატენტი“ გამოიტანდა უარყოფით გადაწყვეტილებას პატენტის გაცემის შესახებ (იხ. ს.ფ. 85; ტ.1).
საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნული ცენტრის ,,საქპატენტის~ 2008 წლის 17 სექტემბრის #68554 შეტყობინება-მოთხოვნით განმცხადებელს კვლავ ეცნობა, რომ მის მიერ წარმოდგენილი მასალები არ იყო შესრულებული საპატენტო კანონის მოთხოვნების შესაბამისად და განაცხადზე ობიექტის დადგენა ვერ ხერხდებოდა, რის გამოც განმცხადებელს კვლავ მიეცა ვადა დასაბუთებული პასუხის წარმოსადგენად, წინააღმდეგ შემთხვევაში ,,საქპატენტი“ გამოიტანდა გადაწყვეტილებას საქმის წარმოების შეწყვეტის შესახებ ,,საპატენტო კანონის~ 32.2 მუხლის თანახმად (იხ. 146-148; ტ.1).
არსობრივი ექსპერტიზის მსვლელობის პროცესში გ. ჭ-ს არაერთხელ მიეცა ვადა დასაბუთებული პასუხის წარმოსადგენად (იხ. ს.ფ. 212-214; 237-238;).

საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნული ცენტრის ,,საქპატენტის~ 2009 წლის 20 ნოემბრის #90137 შეტყობინება-მოთხოვნით განმცხადებელს ეცნობა, რომ მის მიერ 25.08.09, 16.09.09 და 3.11.09 თარიღებით წარდგენილი მასალები კვლავ არ პასუხობდა შეტყობინებებში დასმულ მოთხოვნებს და წარმოდგენილი კორექტირებული მასალები ისევ სცილდებოდა პირველად წარმოდგენილ განცხადის ფარგლებს. ბოლოს წარდგენილ დამატებით მასალაში დასაზუსტებელი იყო ასევ გამოგონების დასახელებაც ,,ძრავა“, რის გამოც განმცხადებელს კვლავ მიეცა ვადა დასაბუთებული პასუხის წარმოსადგენად, წინააღმდეგ შემთხვევაში, ,,საქპატენტი“ გამოიტანდა გადაწყვეტილებას საქმის წარმოების შეწყვეტის შესახებ ,,საპატენტო კანონის~ 32.2 მუხლის თანახმად (იხ.259-260; ტ.1).

საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნული ცენტრის ,,საქპატენტის~ ექსპერტიზის 2009 წლის 9 დეკემბრის #91417 გადაწყვეტილებით გ. ჭ-ის განაცხადზე შეწყდა საქმის წარმოება არგუმენტირებული პასუხის წარმოუდგენლობის გამო (იხ. ს.ფ. 272; ტ.1).

საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნული ცენტრის ,,საქპატენტის“ სააპელაციო პალატამ 2010 წლის 24 დეკემბრის №1236 გადაწყვეტილებით, ,,საქართველოს საპატენტო კანონის“ 42-ე მუხლზე დაყრდნობით, არ დააკმაყოფილა გ. ჭ-ის სააპელაციო საჩივრი, გამოგონების „მექანიკური გამაძლიერებლის” შესახებ საქმის წარმოების შეწყვეტის თაობაზე ექსპერტიზის 2009 წლის 9 დეკემბრის №91417 გადაწყვეტილების გაუქმებისა და აღნიშნულ გამოგონებაზე პატენტის გაცემის თაობაზე, იმ საფუძვლით, რომ გოგია ჭამიაშვილის მიერ საბოლოოდ კორექტირებული მასალები არ აკმაყოფილებდა ,,საქართველოს საპატენტო კანონის“ (1999 წლის რედაქცია) 29.2 მუხლის მოთხოვენს, კერძოდ, საბოლოოდ კორექტირებული განაცხადის საგანსა და ცვლილებებს არ შეიცავდა ადრე წარდგენილი განაცხადი ანუ შეტანილი ცვლილებები, რომელთა შეტანასაც გ. ჭ-ი ითხოვდა პირველად წარდგენილი გამოგონების აღწერილობასა და გრაფიკულ მასალებში სცილდებოდა პირველადი განაცხადის არსს. სააპელაციო პალატამ მიუთითა, რომ საბოლოოდ წარმოდგენილი კორექტირებული გამოგონების აღწერილობა არ იყო შესრულებული ,,საქართველოს საპატენტო კანონის“ (1999 წლის რედაქცია) 26.3 მუხლის შესაბამისად, ანუ გადმოცემული არ იყო ისეთი სისრულით, რომ შესაძლებელი ყოფილიყო მისი განხილვა, ამასთან, სააპელაციო პალატის განმარტებით, გ. ჭ-მა არ ისარგებლა ,,საქართველოს საპატენტო კანონის“ (1999 წლის რედაქცია) 30.5.2 მუხლით (იხ. ს.ფ. 37-50; ტ.1).

ზემოაღწერილიდან გამომდინარე, საკასაციო სასამართლოს მიაჩნია, რომ ,,საქპატენტმა“ დაარღვია ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის 85-ე მუხლის მოთხოვნები, კერძოდ, გ. ჭ-ს ვერ გაუწია სათანადო სამართლებრივი დახმარება, რაც მოქალაქეს მისცემდა შესაძლებლობას თავისი უფლების რეალიზაცია მოეხდინა მოქმედი კანონმდებლობის შესაბამისად. საკასაციო სასამართლო აღნიშნავს, რომ საჯარო დაწესებულებებმა ადმინისტრაციულ წარმოებათა ჩატარებისას უნდა გაითვალისწინონ სახელმწიფოში არსებული დაბალი სამართლებრივი კულტურის ფონი, სამართლებრივ დაცვაზე ხელმისაწვდომობის დაბალი ხარისხი და მაქსიმალურად სრულფასოვანი სამართლებრივი კონსულტაციის გზით დაეხმარონ პირს მისი კანონიერი ინტერესების განხორციელებაში, რათა კანონმდებლობით განსაზღვრული ფორმალური პროცედურები არ იქცეს პირის მატერიალური უფლებების რეალიზაციის დამაბრკოლებელ გარემოებად. როგორც საქმის მასალებიდან ირკვევა, გ. ჭ-ისათვის გაუგებარი იყო ,,საქპატენტის“ შეტყობინება-მოთხოვნებში მითითებული მოთხოვნები, რის წარმოდგენასაც ითხოვდა ადმინისტრაციული ორგანო გამოგონების განხილვისათვის. მოწინააღმდეგე მხარე ვალდებული იყო გამოგონების ავტორისათვის უფრო გასაგებად და მკაფიოდ განემარტა თუ რა სახის მასალები ან არგუმენტები უნდა წარმოედგინა გ. ჭ-ს, რომ დაეკმაყოფილებინა ,,საქპატენტის“ პროცედურული მოთხოვნები მისი გამოგონების განხილვისათვის.

საკასაციო სასამართლოს შეფასებით, საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნული ცენტრის ,,საქპატენტის~ ექსპერტიზის 2009 წლის 9 დეკემბრის #91417 გადაწყვეტილება არგუმენტირებული პასუხის წარმოუდგენლობის გამო გ. ჭ-ის განაცხადზე საქმის წარმოების შეწყვეტის თაობაზე სრულიად დაუსაბუთებელია და საერთოდ არ შეიცავს არანაირ ფაქტობრივ და სამართლებრივ მოტივაციას ადმინისტრაციული ორგანოს მიერ აღნიშნულ საკითხებზე მსჯელობის თაობაზე. სადავო აქტი საერთოდ არ შეიცავს საკითხის ამგვარად გადაწყვეტის დასაბუთებას, რასაც იმპერატიულად ადგენს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის 53-ე მუხლი (1-6 ნაწილები).

საკასაციო სასამართლო განმარტავს, რომ მოქმედი კანონმდებლობის მიხედვით ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტი, რომელიც გამოცემულია წერილობითი სახით, აუცილებელია შეიცავდეს დასაბუთებას, კერძოდ, მასში მითითებული უნდა იყოს ის სამართლებრივი და ფაქტობრივი წანამძღვრები, რომელთა საფუძველზეც გამოიცა იგი. იმ შემთხვევაშიც კი, თუ ადმინისტრაციული ორგანო მოქმედებს დისკრეციული უფლებამოსილების ფარგლებში, იგი ვალდებულია, აქტის დასაბუთებაში მიუთითოს იმ გარემოებებზე, რომლებიც საფუძვლად დაედო მის მიერ მიღებულ გადაწყვეტილებას, კერძოდ, ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის 53-ე მუხლის მე-4 ნაწილის მიხედვით, თუ ადმინისტრაციული ორგანო ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის გამოცემისას მოქმედებდა დისკრეციული უფლებამოსილების ფარგლებში, წერილობით დასაბუთებაში მიეთითება ყველა ის ფაქტობრივი გარემოება, რომელსაც არსებითი მნიშვნელობა ჰქონდა ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის გამოცემისას, ხოლო ამავე კოდექსის 53-ე მუხლის მე-5 ნაწილის თანახმად, ადმინისტრაციული ორგანო უფლებამოსილი არ არის თავისი გადაწყვეტილება დააფუძნოს იმ გარემოებებზე, ფაქტებზე, მტკიცებულებებზე ან არგუმენტებზე, რომლებიც არ იქნა გამოკვლეული და შესწავლილი ადმინისტრაციული წარმოების დროს.
ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის დასაბუთების კანონისმიერი ვალდებულება განპირობებულია იმ გარემოებით, რომ ადმინისტრაციული ორგანო შებოჭოს სამართლით და მოაქციოს თვითკონტროლის ფარგლებში, რამდენადაც გადაწყვეტილების მიღება უნდა ეფუძნებოდეს კონკრეტულ გარემოებებს და ფაქტებს, სწორედ რომელთა შეფასებასაც ადმინისტრაციული ორგანო მიჰყავს საკითხის ამა თუ იმ გადაწყვეტამდე, ანუ მარტივად რომ განვმარტოთ, სწორედ კონკრეტული ფაქტები და საქმის გარემოებები განსაზღვრავს გადაწყვეტილების იურიდიულ შედეგს და არა პირიქით. წინააღმდეგ შემთხვევაში ყოფა დაკარგავს უზრუნველყოფადობას, სტაბილურობას, გარანტირებულობას, დაირღვევა სამართლის ნორმისა და ადმინისტრაციული ორგანოს მიმართ ნდობის პრინციპი, სამართლებრივი უსაფრთხოების განცდა, ხოლო ასეთ პირობებში, მყარი სამართლებრივი წესრიგის ადგილს დაიკავებს მმართველობითი ორგანოს სახელისუფლო ძალაზე დამყარებული თვითნებობა, მაშინ, როცა ადმინისტრაციული ორგანოსადმი, შესაბამისად სახელმწიფოსადმი ნდობის პრინციპი და სამართლებრივი უსაფრთხოება, სამართლებრივი სახელმწიფოს ერთ-ერთი უმთავრესი ნიშანია. გარდა აღნიშნულისა, გადაწყვეტილების დასაბუთება აუცილებელია ადრესატისათვის, რათა შეაფასოს მისი მართლზომიერება, დარწმუნდეს მის კანონშესაბამისობაში, ხოლო უფლების დარღვევის განცდის შემთხვევაში ისარგებლოს გასაჩივრების შესაძლებლობით, მას უნდა შეეძლოს იცოდეს რა არგუმენტებით უნდა დაუპირისპირდეს მიღებულ გადაწყვეტილებას, რასაც დასაბუთების გარეშე გადაწყვეტილების მიღების პირობებში, მოკლებულია. აგრეთვე, დასაბუთებული აქტის გამოცემა აადვილებს საჩივრის ან სარჩელის განმხილველი ორგანოების მიერ მისი კანონიერებისა და მიზანშეწონილობის გადამოწმების პროცესს.
საკასაციო სასამართლოს მიაჩნია, მიუხედავად იმისა, რომ საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნული ცენტრის ,,საქპატენტის“ მოსამსახურეები არ წარმოადგენენ საჯარო მოხელეებს, მაგრამ კანონმდებლობის საფუძველზე ახორციელებენ საჯარო უფლებამოსილებას, რა დროსაც საქართველოს კანონმდებლობით გარანტირებული პირის უფლებები წარმოშობს საჯარო ფუნქციის განმხორციელებელი პირების საჯარო ვალდებულებას - სრულად უზრუნველყონ პირის უფლებების რეალიზაციისათვის ხელშემწყობი პირობების შექმნა. აღნიშნულიდან გამომდინარე, საკასაციო სასამართლოს მიაჩნია, რომ საჯარო დაწესებულებათა მოსამსახურეების მიმართ სრულად უნდა გავრცელდეს საქართველოს უზენაესი სასამართლოს შეფასებები და დასკვნები (ადმინისტრაციულ საქმეზე #ბს-1250-1194(კ-09), საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს შემოსავლების სამსახურის თბილისის რეგიონალური ცენტრის საკასაციო საჩივრის გამო, თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2009 წლის 14 ივლისის განჩინებაზე, მოწინააღმდეგე მხარე შპს ,,...“ მიმართ), რომელიც ეხება საჯარო მოსამსახურეთა ქცევის სტანდარტის დადგენას, კერძოდ, სასამართლომ მითითებულ საქმეზე დაადგინა: ,,ადამიანის უფლებები, რომლის დაცვის ვალდებულებაც გააჩნია საჯარო მოხელეს თავიანთი მოვალეობის შესრულებისას დადგენილია და დაცულია ეროვნული და საერთაშორისო სამართლით. შესაბამის საერთაშორისო დოკუმენტებს განეკუთვნება ადამიანის უფლებათა საყოველთაო დეკლარაცია, საერთაშორისო პაქტი სამოქალაქო და პოლიტიკური უფლებების შესახებ და ა.შ. აუცილებელია დაცული იყოს წონასწორობა, ერთის, მხრივ, იმ დაწესებულების შინაგანი დისციპლინის დაცვის აუცილებლობისათვის, რომელზეც დამოკიდებულია საზოგადოება და მეორეს, მხრივ, ადამიანის ძირითადი უფლებების დარღვევასთან ბრძოლის აუცილებლობისათვის. საზოგადოებისადმი სამსახური მოიცავს საზოგადოების იმ წევრებისათვის სამსახურისა და დახმარების გაწევას, რომელნიც პირადი, ეკონომიკური, სოციალური ან სხვა განსაკუთრებული ხასიათის მიზეზებით საჭიროებენ დაუყოვნებლივ დახმარებას.
საერთაშორისო აქტებით, აგრეთვე, სხვადასხვა სახელმწიფოთა შიდაეროვნული დოკუმენტებით საჯარო მოხელეთა ძირითად პრინციპებს განეკუთვნება მოქალაქეთა ძირითადი უფლებებისა და თავისუფლებების დაცვა, კეთილსინდისიერი სამსახური, ეკონომიურობა, ეფექტურობა და ა.შ.
საქართველოს სახელმწიფო და ხალხი მიისწრაფის რა საერთაშორისო თანამეგობრობაში კუთვნილი ადგილის დასაკავებლად, იზიარებს და აღიარებს ფასეულობების სისტემას, როგორც საერთო ცივილიზაციის ნაწილს და რაც დიდწილად ასახულია ეროვნულ კანონმდებლობაში.
საკასაციო სასამართლო აღნიშნავს, რომ საქართველოს სახელმწიფო სუვერენიტეტის აღდგენამ გამოიწვია თვისობრივად და ფუნქციურად ახალი, თანამედროვე ტიპის ბიუროკრატიული კლასის ფორმირების აბსოლუტური აუცილებლობა, რაც პრაქტიკაში უამრავ ობიექტურ და სუბიექტურ ფაქტორებთან არის დაკავშირებული. მიუხედავად, ამ ფაქტორების ზეგავლენისა, მნიშვნელოვანია, რომ ნორმატიულად განმტკიცებული ტენდენცია ერის ინტერესების სამსახურში ჩამდგარი საჯარო მოსამსახურეთა კორპუსის შექმნა-ფუნქციონირებისა რეალურად დამკვიდრდეს ცხოვრებაში, უზრუნველყოფილი იყოს მოქალაქეთა (მოქალაქეობის არ მქონე) ლეგიტიმური მოლოდინი კანონშესაბამისი, გულისხმიერი და კომპეტენტური მომსახურების მიღების თაობაზე.
საჯარო სამსახურის ძირითადი ფუნქცია არის საზოგადოების, მისი თითოეული წევრის კანონით დაცული ინტერესების მომსახურება, რისი გაუთვიცნობიერებლობა, ვალდებულებათა ჯეროვანი შეუსრულებლობა უშუალოდ აისახება საზოგადოების ცხოვრების დონეზე, ნაციონალური იდენტობის ხარისხზე, საკუთარი ქვეყნის მართვა-გამგეობაში მონაწილეობის თანაგანცდაზე, რომლის გარეშე საფრთხე ექმნება დემოკრატიული საზოგადოებისა და სამართლებრივი სახელმწიფოს არსებობას.
საკასაციო სასამართლოს მიაჩნია, რომ თანამედროვე საქართველოს ბიუროკრატიის ამოცანას, გამოწვევას წარმოადგენს განვითარებადი სახელმწიფოს სტატუსის დასაძლევად მაქსიმალური ძალისხმევა, რაც ქვეყნის სამართლებრივი, ეკონომიკური, მენტალური და კულტურული მოდერნიზაციის გარეშე შეუძლებელია. საქართველოს თანამედროვე ყოფა დაუყოვნებლივ საჭიროებს სწორი მიდგომების ჩამოყალიბებას, საჯარო სამსახურის სისტემის სამართლებრივი სტანდარტებითა და პრინციპებით ფუნქციონირებას. წინააღმდეგ შემთხვევაში, მათ მხოლოდ დეკლარაციული ხასიათი ექნება და პოზიტიურ გავლენას ვერ მოახდენს საზოგადოების განვითარებაზე. განსხვავებით ტოტალიტარულისაგან, დემოკრატიული სახელმწიფოს ბიუროკრატია, ორიენტირებულია ადამიანის უფლებათა და თავისუფლებათა დაცვაზე, ემსახურება არა რომელიმე კონკრეტული ჯგუფის - მმართველი ფენის, ოლიგარქიის, რელიგიური კონფესიის, არამედ, დამქირავებლის – საკუთარი ხალხის ცხოვრების ყველა სფეროს პროგრესს. თანამედროვე დემოკრატიული გაგება საჯარო სამსახურის ფუნქციონირებისა, გამორიცხავს საჯარო მოსამსახურეთაგან არაპროფესიულ, არაკომპეტენტურ, გულგრილ, ქედმაღლურ და დისკრიმინაციულ მოპყრობას დაინტერესებული პირისადმი.
ადმინისტრაციული სამართლის კანონმდებლობის მიზანი სწორედ იმგვარი ნორმატიული სტანდარტების შექმნაა, რომელიც უზრუნველყოფს ადმინისტრაციული ორგანოების მიერ ადამიანის უფლებებისა და თავისუფლებების, საჯარო ინტერესებისა და კანონის უზენაესობის დაცვას /ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის 1.2. მუხლი/.
ადმინისტრაციული სამართლის, რომლის კერძო ნაწილსაც წარმოადგენს სამოხელეო სამართალი, პრინციპებთან, როგორიცაა – კანონიერების, კანონისა და ადმინისტრაციული ორგანოს წინაშე თანასწორობის, მიუკერძოებლობის, საქვეყნოობის, საიდუმლოებისა და ა. შ. სრულ შესაბამისობაშია 1997 წლის 31 ოქტომბრის საქართველოს კანონის მე-13 მუხლით განსაზღვრული - საქართველოში საჯარო სამსახურის პრინციპები, რომელთა დადგენით კანონმდებელი ხაზს უსვამს საჯარო სამსახურის მიზნის და დანიშნულების მნიშვნელობას, მის გავლენას საზოგადოების ინტერესებზე.
საჯარო მოსამსახურის მიერ დაკისრებული მოვალეობების კეთილსინდისიერ აღსრულებას ემსახურება ქცევის ზოგადი წესების ანუ სპეციალური ეთიკის განსაზღვრა კანონის ახალი – VII თავის ნორმების დადგენით /2010 წლის 1 იანვარი/.

მითითებული ნორმების შინაარსი აყალიბებს თანამედროვე საქართველოს საჯარო მოსამსახურის პროფესიულ სახეს, მთლიანად საჯარო სამსახურის იმიჯს“.

საკასაციო სასამართლო სამართლებრივ შეფასებას აძლევს ასევე გასაჩივრებულ - საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნული ცენტრის „საქპატენტის“ სააპელაციო პალატის 2010 წლის 24 დეკემბრის №1236 გადაწყვეტილებას, რომლის შესწავლის შედეგად, ასკვნის, რომ მიუხედავად მისი დასაბუთებულობისა (რაც თავისთავად არ არის საკმარისი აქტის კანონიერად მიჩნევისათვის), იგი არ შეესაბამება მოქმედი კანონმდებლობის მოთხოვნებს, რამდენადაც ვერც სააპელაციო პალატამ ვერ უზრუნველყო ადმინისტრაციული წარმოების მონაწილე პირის პროცედურული უფლებების სრულფასოვანი დაცვა, კერძოდ, საქმის მასალების მიხედვით, სააპელაციო პალატის 2010 წლის 24 დეკემბრის სხდომაზე, მართალია, გ. ჭ-ი მიწვეული იყო, მაგრამ მან სხდომა დატოვა. საკასაციო სასამართლოს მიაჩნია, რომ იმ პირობებში თუ გ. ჭ-ი სრულად და ცხადად იქნებოდა ინფორმირებული სხდომაზე მონაწილეობის მიღების მნიშვნელობაზე, სხდომის არსზე და ზეპირი განხილვის დანიშნულებაზე, მისაღები გადაწყვეტილების მომზადების პროცესში, ამასთან, განემარტებოდა მოსალოდნელი სამართლებრივი შედეგების თაობაზე, ჩამოუყალიბდებოდა ნდობის სხვა ხარისხი საჩივრის განმხილველი ორგანოს მიმართ.
საკასაციო სასამართლო განმარტავს, რომ საჯარო დაწესებულებათა საქმიანობა და მისი კანონიერება დიდწილად ფასდება არა მხოლოდ საკითხების, განცხადებების სტატისტიკური განხილვების შედეგად, არამედ, დაინტერესებულ პირთა წრის ნდობის ფაქტორით და კანონიერი, ავტორიტეტული, ადმინისტრირების მოლოდინით.
იმ ვითარებაში, როცა მხარემ პირველ სტადიაზე მიიღო სრულიად დაუსაბუთებელი, შესაბამისად უკანონო გადაწყვეტილება, სააპელაციო პალატას ევალებოდა პირის მაღალი ნდობის მოპოვება, მისთვისვე საფუძვლიანი სათანადო სამართლებრივი კონსულტაციის მეშვეობით.
პირის დარწმუნება - მიიღოს მონაწილეობა ზეპირ განხილვაში მისცეს ახსნა-განმარტებები საქმისათვის მნიშვნელობის მქონე გარემოებებზე - არსებითად მიიღოს მონაწილეობა კანონიერი გადაწყვეტილების მომზადების სტადიაზე, არის უკიდურესად საჭირო და მოითხოვს დიდ გულისხმიერებას, მოთმინებას ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსით დადგენილი სამართლებრივი პრინციპებისა და მიზნის აღსრულების უზრუნველსაყოფად.

გ. ჭ-ის სააპელაციო საჩივრის განხილვის დროისათვის მოქმედი ,,საქართველოს საპატენტო კანონის“ 9.1 მუხლის შესაბამისად, სააპელაციო პალატა იხილავს, ინტელექტუალური საკუთრების ობიექტებზე საქპატენტის მიერ მიღებულ გადაწყვეტილებებთან, ასევე მათი დაცვის კრიტერიუმებთან, პატენტის გაცემასთან დაკავშირებულ დავებს.

საკასაციო სასამართლოს მიაჩნია, რომ ,,საქპატენტის“ სააპელაციო პალატამ საჩივრის განხილვისას სრულყოფილად არ გამოიკვლია ,,საქპატენტმა“ დაარღვია თუ არა გ. ჭ-ის მიერ განაცხადის წარდგენის დროისთვის მოქმედი,, საქართველოს საპატენტო კანონი“, რამდენად სრულყოფილად შეაფასა გ. ჭ-ის მიერ წარდგენილი განაცხადები ფორმალური ექსპერტიზის ჩატარების დროს და სრულად არ გამოიკვლია რამდენად სწორად იყო წარდგენილი განაცხადის აღწერილობა და გამოგონების ფორმულა, წარმოდგენილი იყო თუ არა გამოგონების აღწერილობის არსებითი ნიშნები. გ. ჭ-ის განაცხადი სრულად აკმაყოფილებდა თუ არა არსობრივი ექსპერტიზისათვის საჭირო კრიტერიუმებს.

სააპელაციო პალატამ მიუხედავდ მისი დასაბუთებული გადაწყვეტილებისა მკაფიოდ ვერ განმარტა, თუ საქმის წარმოების შეწყვეტის შემდეგ რატომ არ შეიძლება 2010 წლის 24 დეკემბრის წარდგენილი საბოლოოდ დაზუსტებული კორექტირებული მასალების საფუძველზე საქმის წარმოების განახლება ან კიდევ მისი ცალკე განაცხადად მიჩნევა და მასზე ახალი წარმოების დაწყება პატენტუნარიანობის დასადგენად და არა მისი, როგორც ადრე წარდგენილ განაცხადში ცვლილებების შეტანად განხილვა.

საკასაციო სასამართლო ეყრდნობა საქართველოს უზენაესი სასამართლოს (ადმინისტრაციულ საქმეზე #ბს-1250-1194(კ-09), საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს შემოსავლების სამსახურის თბილისის რეგიონალური ცენტრის საკასაციო საჩივრის გამო, თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2009 წლის 14 ივლისის განჩინებაზე, მოწინააღმდეგე მხარე შპს ,,...“ მიმართ) განჩინებაში ჩამოყალიბებულ სამართლებრივ შეფასებებს და განმარტავს, რომ ,,საჯარო სამსახურს, მიუხედავად ერთიანი სისტემური ბუნებისა, ფუნქციური მრავალფეროვნება ახასიათებს. იქნება ეს - მართლწესრიგის დაცვის, საბაჟო-საგადასახადო სისტემის, სამხედრო სამსახურის, თუ თვითმმართველობის სფერო, ყოველ მათგანს განსხვავებული სპეციფიკა გააჩნია, თუმცა საერთო აქვთ მიზანი და ამოცანა – ზრუნვა საზოგადოების ინტერესების საკეთილდღეოდ.

ადმინისტრაციული ორგანო (წარმოდგენილი საჯარო მოსამსახურის სახით) დაინტერესებული პირისათვის სამართლებრივი დახმარების გაწევისას მოქმედებს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის პრინციპების საფუძველზე _ კანონის წინაშე თანასწორობის, უფლებამოსილების კანონის საფუძველზე განხორციელების, საჯარო და კერძო ინტერესების პროპორციულობის დაცვის, კანონიერი ნდობისა და საქმის მიუკერძოებლად გადაწყვეტის პრინციპების გათვალისწინებით.

საკასაციო სასამართლო განმარტავს, რომ ადმინისტრაციულ ორგანოთათვის კანონმდებლობით დაწესებული ვალდებულებები წარმოადგენს მათ საჯარო ვალდებულებას და რომლის შესრულების კანონიერი, პატივსადები მოლოდინი გააჩნია ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი ურთიერთობის მონაწილე ნებისმიერ დაინტერესებულ პირს.

საკასაციო სასამართლო აღნიშნავს, რომ საზოგადოებისა და ქვეყნის განვითარების თანამედროვე მოცემულობა – დაბალი სამართლებრივი კულტურა, მოსახლეობის მძიმე სოციალურ-ეკონომიკური მდგომარეობა, უმუშევრობის მაღალი მაჩვენებელი, სრულფასოვანი და კვალიფიციური იურიდიული დახმარების ხელმიუწვდომელობა, პროფესიული კავშირების საქმიანობის არაეფექტიანობა და სხვ., განაპირობებს ზოგადად, საჯარო წესრიგისადმი დამოკიდებულების საერთო-ეროვნული ტრადიციის, როგორც კულტურის შემადგენელი ნაწილის, ჩამოყალიბების სირთულეს. ამ ვითარებაში საჯარო მოსამსახურე თავისი ფუნქციების განხორციელებისას ვალდებულია მოქმედებდეს სწორედ არსებული მოცემულობის ადეკვატურად, მისი მომსახურების სტანდარტი უნდა იქმნებოდეს და ყალიბდებოდეს არა შექმნილი კლიშეს, ან კანონის დანაწესის ცალმხრივი, ფორმალისტური გაგებიდან, არამედ, მომსახურების მიმღების ინტერესების დაცვის მაქსიმალური უზრუნველყოფით. სწორედ, თანამედროვე საჯარო მოსამსახურეების კეთილსინდისიერებაზე, ნებისყოფასა და მზრუნველ დამოკიდებულებაზე არის მიბმული, თუ რამდენად მცირერიცხოვანი იქნება, ან რა მასშტაბებს მიიღებს მოქალაქეთა კონფლიქტი კანონთან. საჯარო სამსახურის არსი, ნამდვილი შინაარსი სწორედ ამგვარი შესაძლო კონფლიქტის პრევენციას გულისხმობს. თავის მხრივ, საჯარო მოსამსახურეთა კორპუსის მხრიდან მითითებული პროფესიული და მორალური ტვირთის გასიგრძეგანება, საკუთარი სტატუსის და პასუხისმგებლობის მნიშვნელობის გათავისება უაღრესად დადებით როლს შეასრულებს საჯარო ინსტიტუტების მიმართ ნდობის, პატივისცემის ატმოსფეროს დამკვიდრებაში, საზოგადოების პოზიტიური განვითარების ტენდენციის გამოკვეთაში.“

საკასაციო სასამართლოს მიაჩნია, რომ საქმის სასამართლო განხილვის სტადიაზე, იმ პირობებში, როცა საქმის მასალებით ცალსახად არ არის დადგენილი ის გარემოება, თუ რატომ არ იძლევა გ. ჭ-ის მიერ 2010 წლის 24 დეკემბერს საბოლოოდ წარდგენილი დაზუსტებული კორექტირებული მასალები საქმის წარმოების გაგრძელების და მათ საფუძველზე პატენტის გაცემის შესაძლებლობას და რაში მდგომარეობს არგუმენტირებული პასუხის წარმოუდგენლობა, ადმინისტრაციულმა ორგანომ ხელახლა უნდა ჩაატაროს ადმინისტრაციული წარმოება, განიხილოს მხარის მიერ წარმოდგენილი განაცხადები სრულად, ხელახლა დეტალურად განიხილოს №1 და №2 ფიგურები, მოუსმინოს მხარის ახსნა-განმარტებებს და სრულყოფილად გამოიკვლიოს და შეაფასოს განაცხადზე დართული მასალები, მით უფრო იმ ვითარებაში, როცა გასაჩივრებული ადმინისტრაციული აქტი საერთოდ არ შეიცავს დასაბუთებას, თუ რატომ შეწყდა წარმოება და რა იგულისხმება არგუმენტირებული პასუხის წარმოუდგენლობაში, მასში მითითებული არ არის არც ერთ საკანონმდებლო ნორმაზე, რომლის შესაბამისადაც იქნა გადაწყვეტილება მიღებული.

საკასაციო სასამართლო განმარტავს, რომ სასამართლოს უფლებამოსილება სადავო საკითხის გადაუწყვეტლად ბათილად ცნოს ადმინისტრაციული ორგანოს მიერ მიღებული ადმინისტრაციული აქტი, განსაზღვრულია საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 32-ე მუხლის მე-4 ნაწილით, კერძოდ, აღნიშნული ნორმის თანახმად, თუ სასამართლო მიიჩნევს, რომ ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტი გამოცემულია საქმისათვის არსებითი მნიშვნელობის გარემოების გამოკვლევისა და შეფასების გარეშე, რაც მოცემულ შემთხვევაში სახეზეა, იგი უფლებამოსილია სადავო საკითხის გადაუწყვეტლად ბათილად ცნოს იგი და დაავალოს ადმინისტრაციულ ორგანოს ამ გარემოებათა გამოკვლევისა და შეფასების შემდეგ გამოსცეს ახალი ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტი. სასამართლო ამ გადაწყვეტილებას იღებს, თუ ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის ბათილად ცნობისათვის არსებობს მხარის გადაუდებელი კანონიერი ინტერესი - მოცემულ შემთხვევაში სადავოა _ ადამიანის უფლების მაქსიმალური დაცვის უზრუნველყოფა.
საკასაციო სასამართლო განმარტავს, რომ ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 32.4. მუხლით მინიჭებული უფლებამოსილება სასამართლომ იყენებს იმ ვითარებაში, როცა სასამართლო წესით ვერ ხერხდება ფაქტობრივი გარემოებების დადგენა და შეფასება. შესაბამისად, შეუძლებელი ხდება სადავო ადმინისტრაციული აქტის მატერიალური კანონიერების შეფასება.
აღნიშნულიდან გამომდინარე, ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის მე-60I მუხლის 1-ლი ნაწილის, მე-7 ნაწილის `ა~ პუნქტისა და ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 32.4 მუხლის საფუძველზე სადავო საკითხის გადაუწყვეტლად ბათილად უნდა იქნეს ცნობილი საქმის წარმოების შეწყვეტის თაობაზე ექსპერტიზის 2009 წლის 9 დეკემბრის №91417 გადაწყვეტილება და საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნული ცენტრის ,,საქპატენტის“ სააპელაციო პალატის 2010 წლის 24 დეკემბრის #136 გადაწყვეტილება, გამოცემის მომენტიდან და ამასთან, მოპასუხეს უნდა დაევალოს გ. ჭ-ის განაცხადის ხელახლა განხილვა და ახალი ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის გამოცემა საქმის გარემოებების გამოკვლევისა და ობიექტური შეფასების საფუძველზე.
ამასთან, ზიანის ანაზღაურებასთნ მიმართებაში საკასაციო სასამართლო განმარტავს, რომ ვინიადან სადავო საკითხის გადაუწყვეტლად ბათილად არის ცნობილი სადავო ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტები და ადმინისტრაციულ ორგანოს დაევალა გ. ჭ-ის განაცახდის ხელახალი განხილვა, საკასაციო სასამართლო ამ ეტაპზე ვერ იმსჯელებს ზიანის ანაზღაურების საკითხზე. საკასაციო სასამართლო ასევე ამ ეტაპზე ვერ იმსჯელებს მისი გამოგონების გასაიდუმლოებასთან დაკავშირებით თავდაცვის სამინისტროსათვის გადაცემის თაობაზე.
ყოველივე ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, საკასაციო სასამართლოს მოსაზრებით, სსსკ-ის 411-ე მუხლის შესაბამისად სახეზეა თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის გასაჩივრებული განჩინების გაუქმების და საკასაციო სასამართლოს მიერ ახალი გადაწყვეტილების მიღების პროცესუალური წინაპირობები, რომლითაც გ. ჭ-ის სარჩელი უნდა დაკმაყოფილდეს ნაწილობრივ.
საკასაციო სასამართლოს მიაჩნია, რომ სსსკ-ის 53 მუხლის თანახმად, საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნულ ცენტრს ,,საქპატენტს“ სასამართლო ხარჯების სახით უნდა დაეკისროს 100 ლარის გადახდა სახელმწიფო ბიუჯეტის სასარგებლოდ.

ს ა რ ე ზ ო ლ უ ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი:

საკასაციო სასამართლომ იხელმძღვანელა ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 1.2; 32.4; სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 53-ე, 372-ე, 390-ე და 411-ე მუხლებით და
გ ა დ ა წ ყ ვ ი ტ ა:

1. გ. ჭ-ის საკასაციო საჩივარი დაკმაყოფილდეს ნაწილობრივ;
2. გაუქმდეს თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2012 წლის 25 იანვრის განჩინება და საკასაციო სასამართლოს მიერ მიღებულ იქნეს ახალი გადაწყვეტილება;
3. გ. ჭ-ის სარჩელი დაკმაყოფილდეს ნაწილობრივ, სადავო საკითხის გადაუწყვეტლად ბათილად იქნეს ცნობილი:
ა) საქმის წარმოების შეწყვეტის თაობაზე ექსპერტიზის 2009 წლის 9 დეკემბრის №91417 გადაწყვეტილება;
ბ) საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნული ცენტრის ,,საქპატენტის“ სააპელაციო პალატის 2010 წლის 24 დეკემბრის #136 გადაწყვეტილება, გამოცემის მომენტიდან;
4. გ. ჭ-ის განაცხადი ხელახლა განსახილველად დაუბრუნდეს მოპასუხე საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნულ ცენტრს ,,საქპატენტს“ და დაევალოს საქმის გარემოებათა გამოკვლევის შედეგად გამოსცეს ახალი ინდივიდუალურ ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტი, კანონით დადგენილ ვადაში;
5. საქართველოს ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნულ ცენტრს ,,საქპატენტს“ დაეკისროს სასამართლო ხარჯების სახით 100 ლარის გადახდა სახელმწიფო ბიუჯეტის სასარგებლოდ;
6. საკასაციო სასამართლოს გადაწყვეტილება საბოლოოა და არ საჩივრდება

თავმჯდომარე: /ნ. წკეპლაძე/

მოსამართლეები: /მ. ვაჩაძე/

/პ. სილაგაძე/