საქმე # 330310013368401











საქმე №ბს-216-214(2კ-17) 30 მაისი, 2017 წელი
ქ. თბილისი


ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატამ
შემდეგი შემადგენლობით:

ვასილ როინიშვილი (თავჯდომარე, მომხსენებელი)
მაია ვაჩაძე, ნუგზარ სხირტლაძე

საქმის განხილვის ფორმა -ზეპირი მოსმენის გარეშე
კასატორები: საქართველოს ფინანსთა სამინისტრო, სსიპ შემოსავლების სამსახური (მოპასუხეები)
მოწინააღმდეგე მხარე - სს „...“ (მოსარჩელე)
გასაჩივრებული გადაწყვეტილება - თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2016 წლის 9 თებერვლის განჩინება
კასატორების მოთხოვნა - გასაჩივრებული განჩინების გაუქმება და ახალი გადაწყვეტილების მიღება
დავის საგანი - ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტების ნაწილობრივ ბათილად ცნობა

ა ღ წ ე რ ი ლ ო ბ ი თ ი ნ ა წ ი ლ ი:

სს „...“ 2013 წლის 21 ნოემბერს სარჩელი აღძრა თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიაში მოპასუხეების სსიპ შემოსავლების სამსახურისა და საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს მიმართ. მოსარჩელემ ნაწილობრივ, გუდვილის ღირებულების შემცირების შედეგად გადასახადებისა და სანქციების დარიცხვის ნაწილში, შემოსავლების სამსახურის 2012 წლის 19 სექტემბრის №144 „საგადასახადო მოთხოვნის“, აუდიტის დეპარტამენტის 2012 წლის 19 სექტემბრის №18131 ბრძანების, შემოსავლების სამსახურის 2012 წლის 21 დეკემბრის №30315 ბრძანებისა და ფინანსთა სამინისტროსთან არსებული დავების განხილვის საბჭოს 2013 წლის 30 ოქტომბრის გადაწყვეტილების ბათილად ცნობა მოითხოვა.
თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2014 წლის 31 მარტის გადაწყვეტილებით სს „...“ სარჩელი დაკმაყოფილდა; ბათილად იქნა ცნობილი ნაწილობრივ, გუდვილის ღირებულების შემცირების შედეგად გადასახადებისა და სანქციების დარიცხვის ნაწილში, შემოსავლების სამსახურის 2012 წლის 19 სექტემბრის №144 „საგადასახადო მოთხოვნა, აუდიტის დეპარტამენტის 2012 წლის 19 სექტემბრის №18131 ბრძანება, შემოსავლების სამსახურის 2012 წლის 21 დეკემბრის №30315 ბრძანება, ფინანსთა სამინისტროსთან არსებული დავების განხილვის საბჭოს 2013 წლის 30 ოქტომბრის გადაწყვეტილება. აღნიშნული გადაწყვეტილება სააპელაციო წესით გაასაჩივრეს საქართველოს ფინანსთა სამინისტრომ და სსიპ შემოსავლების სამსახურმა.
თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2016 წლის 9 თებერვლის განჩინებით აპელანტების, საქართველოს ფინანსთა სამინისტროსა და სსიპ შემოსავლების სამსახურის სააპელაციო საჩივრები არ დაკმაყოფილდა; უცვლელად დარჩა თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2014 წლის 31 მარტის გადაწყვეტილება.
თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2016 წლის 9 თებერვლის განჩინება საკასაციო წესით გაასაჩივრეს საქართველოს ფინანსთა სამინისტრომ და სსიპ შემოსავლების სამსახურმა. კასატორებმა გასაჩივრებული განჩინების გაუქმება და ახალი გადაწყვეტილების მიღებით მოსარჩელისათვის სარჩელის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმა მოითხოვეს.
კასატორები მიუთითებენ, რომ 2011 წლის პირველ იანვრამდე მოქმედი საგადასახადო კოდექსის 93-ე მუხლის პირველი ნაწილის თანახმად: „გადასახადის გადამხდელი ვალდებულია სწორად და დროულად აღრიცხოს შემოსავლები და ხარჯები დოკუმენტურად დადასტურებულ მონაცემთა საფუძველზე ამ თავით გათვალისწინებული მეთოდების გამოყენებით და მიაკუთვნოს იმ საანგარიშო პერიოდს, რომელშიც მოხდა მათი მიღება და გაწევა იმგვარად, რომ ცხადად აისახოს დასაბეგრი შემოსავალი (მოგება). გადასახადის გადამხდელის მიერ შემოსავლებისა და ხარჯების აღსარიცხავად გამოიყენება საკასო ან დარიცხვის მეთოდი, იმის მიხედვით, თუ რომელ მეთოდს იყენებს ბუღალტრული აღრიცხვისათვის“. ამავე კოდექსის 93-ე მუხლის პირველი ნაწილის თანახმად, „გადასახადის გადამხდელი/საგადასახადო აგენტი ან სხვა ვალდებული პირი ვალდებულია აწარმოოს სააღრიცხვო დოკუმენტაცია საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად იმ ოპერაციებზე, რომლებიც წარმოშობს: ა) აღნიშნული პირის საგადასახადო ვალდებულებას; ბ) აღნიშნული პირის მიერ გადასახადის დაკავების ვალდებულებას; გ) აღნიშნული პირის მიერ საგადასახადო დაბეგვრასთან დაკავშირებით მონაცემების წარდგენის ვალდებულებას“. ამავე მუხლის მეორე ნაწილის თანახმად: „პირველად საგადასახადო დოკუმენტად მიიჩნევა წერილობითი საბუთი, რომელშიც უნდა აღინიშნოს: ა) დოკუმენტის დასახელება; ბ) დოკუმენტის შედგენის თარიღი; გ) დოკუმენტის ნომერი, რომლის განმეორება აკრძალულია; დ) სამეურნეო ოპერაციის მონაწილე მხარეთა რეკვიზიტები (ფიზიკური პირის შემთხვევაში - სახელი და გვარი, გადასახადის გადამხდელის საიდენტიფიკაციო ნომერი (პირადი ნომერი); სხვა პირის შემთხვევაში - პირის სრული სახელწოდება, გადასახადის გადამხდელის საიდენტიფიკაციო ნომერი).“ განსახილველ შემთხვევაში დადგენილია, რომ საზოგადოებამ შემოწმებას ვერ წარუდგინა სადაზღვევო კომპანია „ს...“ დებიტორული დავალიანებების შესახებ ვერავითარი იდენტიფიცირებული ინფორმაცია, რის გამოც, შემოწმებით ამორტიზაციის თანხით გაზრდილი გამოქვითვები 2007-2010 წლებში დასაბუთებულად დაექვემდებარა შემცირებას.
მოსარჩელის განმარტებით, ვინაიდან გუდვილის აღრიცხვის რაიმე მეთოდოლოგია არ არის განსაზღვრული საგადასახადო კოდექსით, ის გუდვილს აღრიცხავდა ბასს-ის სტანდარტების შესაბამისად. კერძოდ, გუდვილის აღრიცხვა და მისი ღირებულების განსაზღვრა ხორციელდება ბასს-ის 38-ე სტანდარტით, რომლის შესაბამისადაც ცალსახად არის განსაზღვრული, რომ გუდვილის ღირებულებაში შეიტანება დებიტორული მოთხოვნები. ამიტომ, შემოწმების აქტის თანახმად გუდვილის ღირებულების დებიტორული მოთხოვნების თანხით შემცირება არასწორია და ეწინააღმდეგება საქართველოს საგადასახადო კანონმდებლობას.
ამასთან, შერწყმის შედეგად წარმოქმნილი გუდვილი კომპანიას აღრიცხული აქვს აუდიტორული დასკვნის საფუძველზე, რომელიც განხორციელებულია „...“ მიერ. აუდიტის დეპარტამენტის 31.01.2013წ. N9954-21-14 წერილით წარმოდგენილი დასკვნის თანახმად, შემოწმებით დადგინდა რომ, 2007 წელში საწარმოს გუდვილში უსაფუძვლოდ ჰქონდა აღებული 2005 წელში „ა...“ შერწყმული სადაზღვევო კომპანია „ს...“ დებიტორების დარეზერვების და ჩამოწერის თანხები (საზოგადოებამ ვერ წარმოადგინა სადაზღვევო კომპანია „ს...“ დებიტორული დავალიანებების შესახებ ვერავითარი იდენტიფიცირებული ინფორმაცია) სულ 444492 ლარის ოდენობით, რაზეც შემდგომ წლებში ზედმეტად დარიცხული ამორტიზაციის თანხა შეადგენდა 212464 ლარს, ხოლო ზედმეტად დარიცხული ქონების გადასახადი - 10880 ლარს. ამ თანხებით უსაფუძვლოდ იყო გაზრდილი გამოქვითვები 2007-2010 წლებში, რამაც შედეგად გამოიწვია დარიცხვა მოგების გადასახადში, ხოლო შემცირება ქონების გადასახადის მიხედვით.
საზოგადოებამ ვერ წარადგინა სადაზღვევო კომპანია „ს...“ დებიტორული დავალიანების შესახებ იდენტიფიცირებული ინფორმაცია, რომლის საფუძველზეც 2007 წელს გადამხდელის მიერ აღიარდა გუდვილი. სადავო საკითხი განიხილა დავების განხილვის საბჭომ 12.04.2013წ. და 19.07.2013წ. სხდომებზე. საბჭოს გადაწყვეტილებით საჩივრის განხილვა შეჩერდა და საზოგადოებას დაევალა შპს „...“ მიერ მომზადებული დასკვნის და მომჩივნის არგუმენტაციის დამადასტურებელი სხვა შესაბამისი მტკიცებულებების წარმოდგენა. „ნ...“ მიერ 01.08.2013წ. №549/13 (01.08.2013წ. რეგისტ. №115347/01) წერილით წარმოდგენილია შპს „...“ 23.07.2013 წლის წერილი, რომლის თანახმად, შპს „...“ ადასტურებს, რომ სს „სა...“ და სს „...“ გაერთიანების შედეგად სს „...“ წარმოეშვა გუდვილი, რომელიც მოიცავს 2005 წელს სს „...“ შერწყმული სს „ს...“ გუდვილსაც. ს... გუდვილის გამოთვლა მოხდა ფასს 3-ის შესაბამისად, რომლის მიხედვითაც შეძენილი კომპანიის აქტივები და ვალდებულებები შეძენის თარიღისათვის მათი სამართლიანი ღირებულებით უნდა შეფასდეს. ამის შედეგად გარკვეული მაკორექტირებელი გატარებები შევიდა ს... აქტივებისა და ვალდებულებების საბალანსო უწყისში ასახულ თანხებში, მათ შორის მისაღები სადაზღვევო პრემიის თანხებში.
შპს „...“ 23.07.2013წ. წერილით არ ადასტურებს მომჩივნის განცხადებას კომპანიების შერწყმისას სადაზღვევო კომპანია „ს...“ დებიტორების დარეზერვების და ჩამოწერის თანხების (444492 ლარის) გუდვილად განხილვის შესახებ. შპს „...“ 23.07.2013წ. წერილის თანახმად, სს „სა...“ და სს „...“ გაერთიანების შედეგად სს
„...“ წარმოეშვა გუდვილი, რომელიც მოიცავს 2005 წელს სს „...“ შერწყმული სს „ს...“ გუდვილსაც. შპს „...“ 23.07.2013წ. წერილით არ ხდება აღნიშნული გუდვილის ფორმირების საფუძვლების იდენტიფიცირება.
სადავო საკითხი განიხილა დავების განხილვის საბჭომ 06.09.2013წ. სხდომაზე, საბჭოს გადაწყვეტილებით საჩივრის განხილვა შეჩერდა და მომჩივანს დაევალა სს „ს...“ დებიტორული დავალიანების თაობაზე პირველადი დოკუმენტების წარმოდგენა.
„ნ...“ 24.10.2013წ. №716/13 (24.10.2013წ. რეგისტ. №159865/01) წერილის თანახმად, საგადასახადო კოდექსის 43-ე მუხლის პირველი ნაწილის „ვ“ ქვეპუნქტი და 72-ე მუხლის მე-3 ნაწილი გადასახადის გადამხდელს ავალდებულებს დოკუმენტების შენახვას 6 წლის განმავლობაში. ამდენად, ვინაიდან მოთხოვნილი დოკუმენტები განეკუთვნებოდა 2005 წლამდე პერიოდს და კომპანიას ამ დოკუმენტების შენახვის ვალდებულება აღარ გააჩნია უკვე 2010-2011 წლებში (გასულია შენახვისათვის დადგენილი 6 წლიანი ვადა), აღნიშნული დოკუმენტები აღარ ინახება კომპანიის არქივში და შესაბამისად, მათი წარმოდგენა შეუძლებელია.
საგადასახადო კოდექსის 136-ე მუხლის პირველი ნაწილის თანახმად, „გადასახადის გადამხდელი ვალდებულია სწორად და დროულად აღრიცხოს შემოსავლები და ხარჯები დოკუმენტურად დადასტურებულ მონაცემთა საფუძველზე, ამ თავით გათვალისწინებული მეთოდების გამოყენებით და მიაკუთვნოს იმ საანგარიშო პერიოდს, რომელშიც მოხდა მათი მიღება და გაწევა“. ამავე მუხლის მე-3 ნაწილის თანახმად: „გადასახადის გადამხდელი ვალდებულია სრულად აღრიცხოს თავის საქმიანობასთან დაკავშირებული ყველა ოპერაცია, რათა გარანტირებული იყოს კონტროლი მათ დაწყებაზე, მიმდინარეობასა და დასრულებაზე“.
საგადასახადო კოდექსის 105-ე მუხლის პირველი და მე-3 ნაწილების შესაბამისად, ერთობლივი შემოსავლიდან გამოიქვითება ყველა ხარჯი, რომელიც დაკავშირებულია მის მიღებასთან, გარდა იმ ხარჯებისა, რომლებიც ამ კოდექსის თანახმად გამოქვითვას არ ექვემდებარება. თუ ამ კოდექსით სხვა რამ არ არის გათვალისწინებული, ყველა ხარჯი დოკუმენტურად უნდა იყოს დადასტურებული.
გარდა ზემოაღნიშნულისა, საგადასახადო კოდექსის 106-ე მუხლის „ა“ ქვეპუნქტის შესაბამისად, ერთობლივი შემოსავლიდან არ გამოიქვითება ის ხარჯები, რომლებიც არ არის დაკავშირებული ეკონომიკურ საქმიანობასთან. ხოლო ამავე კოდექსის მე-9 მუხლის პირველი ნაწილის შესაბამისად, ეკონომიკურ საქმიანობად ითვლება ნებისმიერი საქმიანობა, რომელიც ხორციელდება მოგების, შემოსავლის ან კომპენსაციის მისაღებად, მიუხედავად ასეთი საქმიანობის შედეგებისა. ანალოგიური შინაარსის დებულებებია გათვალისწინებული 2011 წლამდე მოქმედი საგადასახადო კოდექსით.
შესაბამისად, ერთის მხრივ მომჩივნის მიერ დაუსაბუთებელია რა ხარჯი იქნა მის მიერ გაწეული, რაც დაკავშირებულია მისი ერთობლივი შემოსავლის მიღებასთან, ხოლო მეორე მხრივ ასეთი ხარჯის არსებობის შემთხვევაშიც დაუსაბუთებელია სადაზღვევო კომპანია „ს...“ (მომჩივნის განცხადებით 2005 წლამდე წარმოშობილ) არაიდენტიციფირებად მოთხოვნის უფლებებზე შესაძლო გაწეული ხარჯის მომჩივნის ეკონომიკურ საქმიანობასთან კავშირი.
ყოველივე ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე და იმის გათვალისწინებით, რომ მომჩივნის მიერ არ არის წარმოდგენილი ერთობლივი შემოსავლიდან გამოსაქვით ხარჯებში მის მიერ გათვალისწინებულ გუდვილთან, მის ფორმირებასთან - სადაზღვევო კომპანია „ს...“ დებიტორების დარეზერვების და ჩამოწერის თანხებთან დაკავშირებული რაიმე სახის დოკუმენტაცია, გადამხდელის არგუმენტები ჩაითვალა უსაფუძვლოდ და ფინანსთა სამინისტროსთან არსებულმა დავების განხილვის საბჭომ მისი საჩივარი არ დააკმაყოფილა.
კასატორები არ იზიარებენ სასამართლოს მსჯელობას იმასთან დაკავშირებით, რომ თითქოს ფინანსთა სამინისტროს სადავოდ არ გაუხდია შპს „...“ 2013 წლის 23 ივლისის წერილით დადასტურებული ფაქტი სადაზღვევო კომპანიების
შერწყმის შედეგად გუდვილის წარმოშობის თაობაზე (გადაწყვეტილების 6.2 პუნქტი).
საქართველოს ფინანსთა სამინისტრო თავის შესაგებელშივე მიუთითებდა, რომ არ არსებობს პირველადი დოკუმენტაცია, რომელიც დაადასტურებდა იმ ვალდებულებების არსებობას, რომელიც ჰქონდათ მზღვეველებს სადაზღვევო კომპანია „ს...“ მიმართ და რომლებიც შემდგომში 2005 წელში განხორციელებული შერწყმის შედეგად გადავიდა სს „...“ და შემდეგ ამ კომპანიამ 2007 წელს აღნიშნული აქტივები აღრიცხა, როგორც გუდვილი.
შესაბამისად, კასატორები არ ეთანხმებიან იმ აქტივის არსებობას, რომლის წარმოშობის დოკუმენტაციაც არ არსებობს. ამასთანავე, შპს „...“ თავის 2013 წლის 23 ივლისის წერილში არსად არ მიუთითებს ჰქონდა თუ არა სადაზღვევო კომპანია „ს..." აღნიშნული აქტივი. ამ წერილით არ ხდება აღნიშნული გუდვილის ფორმირების საფუძვლების იდენტიფიცირება.
საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს აზრით სასამართლო გასაჩივრებული გადაწყვეტილების 6.4. პუნქტში არასწორად განმარტავს საგადასახადო კოდექსის მთელ რიგ მუხლებს. კერძოდ, საგადასახადო კოდექსის 2004 წლის 22 დეკემბრის რედაქციის 93-ე მუხლის მე-6 ნაწილს, ასევე 2010 წლის 17 სექტემბრის რედაქციის 72-ე მუხლის მე-3 ნაწილსა და 43-ე მუხლის პირველი ნაწილის „ვ" პუნქტს. კერძოდ, 43-ე მუხლის პირველი ნაწილის „ვ“ პუნქტის „ვ.ა.“ ქვეპუნქტის თანახმად: „გადასახადის გადამხდელი ვალდებულია უზრუნველყოს იმ დოკუმენტების შენახვა 6 წლის ვადით, რომლის საფუძველზეც ხდება გადასახადებით დაბეგვრის ობიექტის აღრიცხვა და საგადასახადო დეკლარაციების შედგენა, აგრეთვე შემოსავლის/მოგების მიღების, გაწეული ხარჯებისა და გადახდილი ან/და დაკავებული გადასახადების დადასტურება.“ ხოლო, 72-ე მუხლის მე-3 ნაწილის თანახმად, „პირი ვალდებულია პირველადი საგადასახადო დოკუმენტი შეინახოს იმ კალენდარული წლის დამთავრებიდან, რომელსაც იგი მიეკუთვნება, არანაკლებ 6 წლის განმავლობაში“.
კასატორების მოსაზრებით, სასამართლოს მსჯელობიდან თვალნათლივ ჩანს, რომ ის გუდვილის წარმოშობას უკავშირებს საწარმოთა შერწყმის მომენტს, ანუ 2005 წელს და აქედან იწყებს ხანდაზულობის 6 წლიანი ვადის ათვლას, მაშინ როდესაც საქმის მასალებით დადასტურებულია, რომ საწარმომ აღნიშნული აქტივი გუდვილად აღრიცხა 2007 წელს და შესაბამისად, ის ვალდებული იყო ის დოკუმენტები, რომლებიც საფუძვლად დაედო ამ აქტივის წარმოშობას შეენახა 2007 წლის დამთავრებიდან 6 წლის ვადით.
2007 წლიდან მოყოლებული გადამხდელი ყოველ წელს ახდენდა გუდვილად აღრიცხულ აქტივზე ამორტიზაციის სახით დარიცხული თანხების გამოქვითვას და ამ თანხების ხარჯში გატარებას, შესაბამისად, მოგების გადასახადის შემცირებას. საგადასახადო კოდექსის მიხედვით შეუძლებელია ამორტიზაცია დაარიცხო იმ აქტივს, რომელიც არ გაქვს ან იმ აქტივს, რომლის შეძენის, ან შექმნის, ან წარმოშობის დამადასტურებელი დოკუმენტებიც არ გაქვს. შესაბამისად, თუკი 2007 წელს რაღაც კონკრეტული აქტივის გუდვილად აღრიცხვა მოხდა, საგადასახადო კოდექსის ზემოთ მოყვანილი მუხლები გადამხდელს ავალდებულებდნენ სრულად აღერიცხა თავის საქმიანობასთან დაკავშირებული ყველა ოპერაცია იმგვარად, რომ გარანტირებული იყოს კონტროლი მათ დაწყებაზე, მიმდინარეობასა და დასრულებაზე (მუხლი 136-ე მუხლი, მე-3 ნაწილი).
კასატორის მოსაზრებით, ნათელია, რომ გუდვილის წარმოშობის დამადასტურებელი დოკუმენტების შენახვის ხანდაზმულობის ვადის ათვლა უნდა დაიწყოს იმ პერიოდიდან, როდესაც მოხდა აქტივის გუდვილად აღრიცხვა, ანუ 2007 წლიდან. ამასთან, ხანდაზმულობის ექვსწლიანი ვადის გასვლის შემდეგ დოკუმენტების განადგურების შესაძლებლობა წარმოადგენს გადამხდელის უფლებას და არა ვალდებულებას, რაც არ ათავისუფლებს პირს დოკუმენტაციის შენახვის ვალდებულებისაგან იმ შემთხვევაში, თუ ის ახდენს ხარჯების გამოქვითვას კანონით დადგენილი წესით, ანუ ნებისმიერ შემთხვევაში სავალდებულოა ხარჯების გაწევის ფაქტი დასტურდებოდეს შესაბამისი პირველადი საგადასახადო დოკუმენტაციით (105-ე მუხლის მე-2 ნაწილი), რომელიც თან უნდა იქონიოს გადამხდელმა, რათა დაადასტუროს ხარჯების გაწევის ფაქტი. აღნიშნულიდან გამომდინარე, ვინაიდან გადამხდელი დებიტორულ მოთხოვნებზე ამორტიზაციის დარიცხვის გზით ახდენდა ხარჯების გამოქვითვას, იგი ვალდებული იყო შეენახა შესაბამისი პირველადი დოკუმენტაცია, რათა დაედასტურებინა ხარჯების გაწევის ფაქტი. შესაბამისად, დაუსაბუთებელია გადამხდელის აპელირება პირველადი დოკუმენტების შენახვის 6 წლიან ხანდაზმულობის ვადაზე, რადგან გადამხდელი ვალდებულია შეინახოს დოკუმენტაცია 6 წელზე მეტი ვადით, თუ ის ხსენებული დოკუმენტაციის საფუძველზე ახდენს ხარჯების გამოქვითვას კანონით დადგენილი წესით.
საქართველოს უზენაესი სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2017 წლის 12 აპრილის განჩინებით ნანული კაჭკაჭურისა და საქართველოს ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების სამინისტროს საკასაციო საჩივრები ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილის შესაბამისად, დასაშვებობის შესამოწმებლად წარმოებაში იქნა მიღებული.

ს ა მ ო ტ ი ვ ა ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი:

საკასაციო სასამართლო საქმის შესწავლის, საკასაციო საჩივრების დასაშვებობის შემოწმების შედეგად მიიჩნევს, რომ საქართველოს ფინანსთა სამინისტროსა და სსიპ შემოსავლების სამსახურის საკასაციო საჩივრები არ აკმაყოფილებს საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილის მოთხოვნებს და არ ექვემდებარება დასაშვებად ცნობას შემდეგ გარემოებათა გამო:
საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილი განსაზღვრავს საკასაციო საჩივრის განსახილველად დასაშვებობის ამომწურავ საფუძვლებს, კერძოდ, აღნიშნული ნორმის თანახმად, საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მიერ საკასაციო საჩივარი დაიშვება, თუ კასატორი დაასაბუთებს, რომ: ა) საქმე მოიცავს სამართლებრივ პრობლემას, რომლის გადაწყვეტაც ხელს შეუწყობს სამართლის განვითარებას და ერთგვაროვანი სასამართლო პრაქტიკის ჩამოყალიბებას; ბ) საქართველოს უზენაეს სასამართლოს მანამდე მსგავს სამართლებრივ საკითხზე გადაწყვეტილება არ მიუღია; გ) საკასაციო საჩივრის განხილვის შედეგად მოცემულ საქმეზე სავარაუდოა მსგავს სამართლებრივ საკითხზე საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მანამდე არსებული პრაქტიკისაგან განსხვავებული გადაწყვეტილების მიღება; დ) სააპელაციო სასამართლოს გადაწყვეტილება განსხვავდება მსგავს სამართლებრივ საკითხზე საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მანამდე არსებული პრაქტიკისაგან; ე) სააპელაციო სასამართლომ საქმე განიხილა მატერიალური ან/და საპროცესო სამართლის ნორმების მნიშვნელოვანი დარღვევით, რასაც შეეძლო არსებითად ემოქმედა საქმის განხილვის შედეგზე; ვ) სააპელაციო სასამართლოს გადაწყვეტილება ეწინააღმდეგება მსგავს სამართლებრივ საკითხზე ადამიანის უფლებათა და ძირითად თავისუფლებათა დაცვის კონვენციას და ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს პრეცედენტულ სამართალს.
საკასაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ წარმოდგენილი საკასაციო საჩვრები არ არის დასაშვები საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილით გათვალისწინებული არც ერთი ზემოთ მითითებული საფუძვლით.
საკასაციო საჩივრები არ არის დასაშვები სააპელაციო სასამართლოს განჩინების საკასაციო სასამართლოს მიერ დამკვიდრებული პრაქტიკისაგან განსხვავების არსებობის საფუძვლით და ამასთან, არ არსებობს საკასაციო საჩივრის განხილვის შედეგად მსგავს სამართლებრივ საკითხზე საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მანამდე არსებული პრაქტიკისაგან განსხვავებული გადაწყვეტილების მიღების ვარაუდი. სააპელაციო სასამართლოს გასაჩივრებული განჩინება არ ეწინააღმდეგება ადამიანის უფლებათა და ძირითად თავისუფლებათა დაცვის კონვენციას და ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს პრეცედენტულ სამართალს. ამასთან, საქმის განხილვისა და საკასაციო სასამართლოს მიერ საქმეზე ახალი გადაწყვეტილების მიღების საჭიროება არ არსებობს სამართლის განვითარებისა და ერთგვაროვანი სასამართლო პრაქტიკის ჩამოყალიბების თვალსაზრისით.
საკასაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ კასატორები ვერ ასაბუთებენ სააპელაციო სასამართლოს მიერ საქმის განხილვას მატერიალური ან/და საპროცესო სამართლის ნორმების მნიშვნელოვანი დარღვევით. კასატორები საკასაციო საჩივრებში ვერ აქარწყლებენ სააპელაციო სასამართლოს მიერ დადგენილ ფაქტობრივ გარემოებებსა და დასკვნებს.
საკასაციო სასამართლო აღნიშნავს, რომ ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენციის მე-6 მუხლის პირველი ნაწილი ავალდებულებს სასამართლოს, დაასაბუთოს თავისი გადაწყვეტილება, რაც არ უნდა იქნეს გაგებული თითოეულ არგუმენტზე დეტალური პასუხის გაცემად (იხ. ჯღარკავა საქართველოს წინააღმდეგ, №7932/03; Van de Hurk v. Netherlands, par.61, Garcia Ruiz v. Spain [GC] par.26; Jahnke and Lenoble v France (dec.); Perez v France [GC], par. 81).
საკასაციო სასამართლო იზიარებს მოცემულ საქმეზე ქვედა ინსტანციის სასამართლოების მიერ დადგენილ ფაქტობრივ გარემოებებს და ამ გარემოებებთან დაკავშირებით გაკეთებულ სამართლებრივ შეფასებებს და მიიჩნევს, რომ ქვედა ინსტანციის სასამართლოებმა არსებითად სწორად გადაწყვიტეს მოცემული დავა.
დადგენილია, რომ მოსარჩელეს ავალდებულებენ სს „ს...“ დებიტორული მოთხოვნების დამადასტურებელი ხელშეკრულებების წარმოდგენას იმ პირობებში, როდესაც სადავო აქტების შედგენისას მოქმედი საგადასახადო კოდექსის 72-ე მუხლის თანახმად, პირი ვალდებულია პირველადი საგადასახადო დოკუმენტი შეინახოს იმ კალენდარული წლის დამთავრებიდან, რომელსაც იგი მიეკუთვნება, არანაკლებ 6 წლის განმავლობაში. მოცემულ შემთხვევაში, საწარმოს საგადასახდო შემოწმება განხორცილედა 2012 წელს, ხოლო გუდვილი წარმოიშვა სს „სა...“ და სს „...“ შერწყმის შედგად 2005 წელს, ამასთან საგადასახადო ორგანოს მიერ მოთხოვნილი ხელშეკრულებები განეკუთვნება 2005 წლამდე საანგარიშო პერიოდს. შესაბამისად, საკასაციო პალატა იზიარებს ქვედა ინსტანციის სასამართლოების მოსაზრებას, რომ არ არსებობს ასეთი დოკუმენტაციის წარდგენის ვალდებულება და წარუდგენლობის შემთხვევაში, ამ მოტივით გადასახადის დარიცხვის ფაქტობრივ-სამართლებრივი საფუძველი.
კონკრეტულ შემთხვევაში სასამართლოების მიერ დადგენილი ფაქტობრივი გარემოებების გათვალისწინებით საკასაციო პალატა მიიჩნევს, რომ კასატორის მიერ მითითებული გარემოებები არ ქმნის საკასაციო საჩივრების დასაშვებად ცნობის საფუძველს.
ამდენად, საკასაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ მოცემულ საქმეს არ გააჩნია არავითარი პრინციპული მნიშვნელობა სასამართლო პრაქტიკისათვის, ხოლო საკასაციო საჩივრებს - წარმატების პერსპექტივა.
ზემოთქმულიდან გამომდინარე, საკასაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ არ არსებობს საკასაციო საჩივრების დასაშვებობის საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილით რეგლამენტირებული არც ერთი საფუძველი, რის გამოც საკასაციო საჩივრები არ უნდა იქნეს დაშვებული განსახილველად.

ს ა რ ე ზ ო ლ უ ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი:

საკასაციო სასამართლომ იხელმძღვანელა საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის პირველი მუხლით, 34-ემუხლის მე-3 ნაწილით, საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 401-ე მუხლით და


დ ა ა დ გ ი ნ ა:

1. საქართველოს ფინანსთა სამინისტროსა და სსიპ შემოსავლების სამსახურის საკასაციო საჩივრები მიჩნეულ იქნეს დაუშვებლად;
2. უცვლელად დარჩეს თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2016 წლის 9 თებერვლის განჩინება;
3. საკასაციო სასამართლოს განჩინება საბოლოოა და არ საჩივრდება.


თავმჯდომარე ვ. როინიშვილი



მოსამართლეები: მ. ვაჩაძე



ნ. სხირტლაძე