საქმე # 330310016001339237











საქმე Nბს-652-648(კ-17) 17 ოქტომბერი, 2017 წელი
ქ.თბილისი

ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატამ
შემდეგი შემადგენლობით:
ვასილ როინიშვილი (თავჯდომარე, მომხსენებელი)
მაია ვაჩაძე, ნუგზარ სხირტლაძე
საქმის განხილვის ფორმა - ზეპირი მოსმენის გარეშე
კასატორი - ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის მერია (მოპასუხე)
მოწინააღმდეგე მხარე - გ. გ-ი(მოსარჩელე)
გასაჩივრებული განჩინება - თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2017 წლის 10 აპრილის განჩინება
კასატორის მოთხოვნა - გასაჩივრებული გადაწყვეტილების გაუქმება და ახალი გადაწყვეტილების მიღება
დავის საგანი - ზიანის ანაზღაურება

ა ღ წ ე რ ი ლ ო ბ ი თ ი ნ ა წ ი ლ ი :

გ. გ-მა 2015 წლის 11 სექტემბერს სარჩელი აღძრა თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიაში მოპასუხე თბილისის მერიის მიმართ და მოითხოვა მოპასუხე თბილისის მერიას დაეკისროს მატერიალური ზიანის - 2500 (ორი ათას ხუთასი) ლარის ოდენობით.
თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2015 წლის 21 სექტემბრის გადაწყვეტილებით სარჩელი დაკმაყოფილდა; მოპასუხე თბილისის მერიას მოსარჩელე გ. გ-ის სასარგებლოდ დაეკისრა ზიანის ანაზღაურება - 2500 (ორი ათას ხუთასი) ლარის ოდენობით. აღნიშნული გადაწყვეტილება სააპელაციო წესით გაასაჩივრა თბილისის მერიამ.
თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2017 წლის 10 აპრილის განჩინებით ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის სააპელაციო საჩივარი არ დაკმაყოფილდა; უცვლელად დარჩა თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2016 წლის 21 სექტემბრის გადაწყვეტილება.
თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2017 წლის 10 აპრილის განჩინება საკასაციო წესით გაასაჩივრა ქ. თბილისის მერიამ. კასატორმა გასაჩივრებული განჩინების გაუქმება და ახალი გადაწყვეტილების მიღებით სარჩელის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმა მოითხოვა.
კასატორი მიუთითებს, საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის 207-ე მუხლზე რომლის თანახმად, "თუ ამ კოდექსით სხვა რამ არ არის დადგენილი, ადმინისტრაციული ორგანოს მიერ მიყენებული ზიანის ანაზღაურებისას გამოიყენება საქართველოს სამოქალაქო კოდექსით დადგენილი წესი." საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 992-ე მუხლის თანახმად, "პირი, რომელიც სხვა პირს მართლსაწინააღმდეგო, განზრახი ან გაუფრთხილებელი მოქმედებით მიაყენებს ზიანს, ვალდებულია აუნაზღაუროს მას ეს ზიანი." აღნიშნული ნორმიდან გამომდინარე, იმისთვის, რომ წარმოიშვას ზიანის ანაზღაურების ვალდებულება, აუცილებელია არსებობდეს მართლსაწინააღმდეგო და ბრალეული მოქმედება, წარმოშობილი ზიანი და ბოლოს მართლსაწინააღმდეგო მოქმედებასა და დამდგარ ზიანს შორის უნდა არსებობდეს მიზეზობრივი კავშირი. ზიანის მიმყენებლის მართლსაწინააღმდეგო ქმედებასა და დამდგარ ზიანს შორის მიზეზობრივი კავშირის არსებობა წარმოადგენს დელიქტური პასუხისმგებლობის დადგომის სავალდებულო პირობას და გამოიხატება იმაში, რომ პირველი წარმოშობს მეორეს. პასუხისმგებლობა დგება მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ ზიანი იყო ზიანის მიმყენებლის მართლსაწინააღმდეგო მოქმედების (უმოქმედობის) პირდაპირი და გარდაუვალი შედეგი.
კასატორი არ ეთანხმება სასამართლოს იმ განმარტებას, რომ მოპასუხემ ჯეროვნად არ განახორციელა ნაკისრი ვალდებულება, სათანადო კონტროლი, რაც გულისხმობდა მის ვალდებულებას - განეხორციელებინა მწვანე ნარგავების მოვლა - პატრონობა, მათი აღდგენა ან საჭიროების შემთხვევაში, ამოძირკვა. მოპასუხის უმოქმედობით, ე.ი. დაკისრებული ვალდებულებების განუხორციელებლობის შედეგად კი მოსარჩელეს მიადგა ზიანი, ვინაიდან დაზიანდა გ. გ-ის კუთვნილი ავტოსატრანსპორტო საშუალება.
კასატორის განმარტებით, ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის 2015 წლის 27 მარტის N12/15076936-25 წერილით, ა. ა-ს 2015 წლის 17 მარტის განცხადების პასუხად, სადაც იგი ითხოვდა საცხოვრებელი კორპუსის ეზოში მდებარე ხის მოჭრას, ეცნობა, რომ მერიის ეკოლოგიისა და გამწვანების საქალაქო სამსახური გაითვალისწინებდა მის თხოვნას მიმდინარე წლის სამუშაო პროცესში. ზემოხსენებული პასუხი არ გულისხმობდა იმას, რომ განმცხადებლის მოთხოვნა აუცილებლად დაკმაყოფილდებოდა, რადგანაც ჯერ უნდა შეფასებულიყო ხის ავარიულობის საკითხი და მხოლოდ აღნიშნულის შემდგომ იქნებოდა მიღებული შესაბამისი გადაწყვეტილება. კასატორმა მიუთითა საქმეში წარმოდგენილ ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის ეკოლოგიისა და გამწვანების საქალაქო სამსახურის უფროსის მოვალეობის შემსრულებლის 2015 წლის 30 სექტემბრის N10-25/6830 სამსახურეობრივი ბარათზე, რომლის მიხედვითაც სამსახურის სპეციალისტების მიერ ადგილზე (... გამზ N5) იქნა გადამოწმებული ჰიმალაის კედარის სახეობის ხე-მცენარე, რომელიც არ იმყოფებოდა ავარიულ მდგომარეობაში, შესაბამისად, სამსახურმა აღარ განახორციელა შემდგომი მოქმედებები, ასევე მიუთითა ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის ეკოლოგიისა და გამწვანების საქალაქო სამსახურის 2015 წლის 14 აპრილის დათვალიერების ოქმზე, რომლითაც სპეციალისტმა განმარტა, რომ "ადგილზე დათვალიერებული იქნა ერთი ძირი საღი კედარის ხე, რომელიც გადახრილია მზისკენ, რაც გამოწვეულია ხის მიერ მეტი სინათლის მისაღებად. ხე-მცენარე ვიზუალური დათვალიერებით არ არის დაზიანებული, საღია და ავარიული არ არის. ამ ეტაპზე მისი მოჭრა საჭიროებას არ წარმოადგენს." ზემოაღნიშნულ მტკიცებულებებზე მითითებით ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიას მიაჩნია, რომ ის არ შეიძლება იყოს პასუხისმგებელი იმ ზიანისთვის, რაც მიადგა გ. გ-ის მანქანას ხის წაქცევის შედეგად (2015 წლის 23 აპრილი), რადგანაც არ იკვეთება მოპასუხის უმოქმედობა.
ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის მერია საკასაციო საჩივარში მიუთითებს, სასამართლო სხდომაზე სპეციალისტის სახით დაკითხული სსიპ - ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტის ბოტანიკის ინსტიტუტის ასოცირებული მკვლევარის, ბიოლოგიის მეცნიერებათა დოქტორის კ. ი-ის განმარტებაზე, რომლის თანახმადაც დგინდება, რომ ჰიმალაის კედარს ახასიათებს ზედაპირული ფესვთა სისტემა და ის განსაკუთრებით მგრძნობიარეა იმ ადგილების მიმართ სადაც წყალი სისტემატიურად დგება და ასეთ შემთხვევაში მოსალოდნელია მისი ისეთი სახით წაქცევა, რასაც ადგილი ჰქონდა განსახილველ შემთხვევაში. სპეციალისტმა ასევე განმარტა, რომ თუ მერქანი დაზიანებული არ არის იგი ითვლება ბიოლოგიურად ჯანმრთელ ხედ. იმ შემთხვევაში თუ წყალი ტერიტორიაზე ხანგრძლივად დადგა ან/და სისტემატიური წვიმა მოვიდა არსებობს ვარაუდი, რომ მოხდება ხის წაქცევა. სპეციალისტის მიერ მიცემული ახსნა-განამრტებიდან გამომდინარე ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიისთვის გაუგებარია, თუ რატომ მიიჩნია სასამართლომ ხე ავარიულად, რადგანაც უდავო ფაქტობრივ გარემოებას წარმოადგენს, რომ იმ პერიოდში, როდესაც ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის ეკოლოგიისა და გამწვანების საქალაქო სამსახურის თანამშრომლების მიერ მოხდა აღნიშნული ხის შემოწმება (2015 წლის 14 აპრილი) ქ. თბილისში ნალექი არ აღინიშნებოდა. კასატორი აღნიშნავს, რომ სასამართლო სხდომაზე სპეციალისტის სახით დაკითხული სსიპ - ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტის ბოტანიკის ინსტიტუტის ასოცირებული მკვლევარის, ბიოლოგიის მეცნიერებათა დოქტორის კ. ი-ის, განმარტებასა და მერიის შესაბამისი სამსახურის სპეციალისტის განმარტებას შორის კონკურენციისას უფრო მეტი ლეგიტიმაციის ხარისხი აქვს იმ სამსახურის სპეციალისტის მიერ გაკეთებულ განმარტებას, რომლის ექსკლუზიური უფლებამოსილებაცაა ზეხმელი და ავარიული ხეების გამოვლენა და სააპელაციო სასამართლოში მოწვეული სპეციალისტის განმარტება წარმადგენს კონკრეტული ერთი პიროვნების მოსაზრებას. ალტერნატიული მტკიცებულებების არ არსებობის შემთხვევაში კი აბსოლუტურად გაუმართლებელია ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის ეკოლოგიისა და გამწვანების საქალაქო სამსახურის სპეციალისტის კვალიფიკაციის ეჭვქვეშ დაყენება და იმაზე საუბარი, რომ ხე ავარიულად უნდა შეფასებულიყო.
კასატორი ასევე მიუთითებს, რომ ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს N19-68 დადგენილებით დამტკიცებული ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის ეკოლოგიისა და გამწვანების საქალაქო სამსახურის დებულების მე-2 მუხლის მე-2 პუნქტის "ზ" ქვეპუნქტის თანახმად, სამსახურის ერთ-ერთი ძირითადი ფუნქცია, "თბილისის ცენტრალურ გამზირებზე, ქუჩებზე, ბაღ-სკვერებში, პარკებში, მოედნებსა და გამწვანების სხვა ობიექტებში არსებული ზეხმელი და ავარიული ხეების გეგმიური ან საჭიროების შემთხვევაში (დაინტერესებული პირების მომართვისას) ფორმირება და ამოძირკვა;" ზემოხსენებული დანაწესიდან გამომდინარე ცალსახაა, რომ სამსახურის სპეციალისტმა იმოქმედა კანონმდებლობის მოთხოვნათა დაცვით, რადგანაც მოქმედი კანონმდებლობა ხის მოჭრას ითვალისწინებს მისი ზეხმელობისა და ავარიულობის შემთხვევაში, რასაც ადგილი არ ქონია მოცემულ შემთხვევაში. ამასთან, კასატორის განმარტებით იმ შემთხვევაში თუ განხორციელდებოდა ჯანსაღი ხის მოჭრა, აღნიშნული ქმედება გამოიწვევდა ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსის 151 (პირმა) მუხლის პირველ ნაწილით გათვალისწინებულ პასუხისმგებლობას, რომლის თანახმადაც, ქალაქ თბილისის ტერიტორიაზე მწვანე ნარგავების დაზიანება, თვითნებური გაჩეხვა ან/და გადატანა, მწვანე ნარგავების მოვლა-აღდგენის წესების დარღვევა – გამოიწვევს დაჯარიმებას 500 ლარის ოდენობით, სამართალდარღვევის საგნის და იარაღის კონფისკაციით ან მის გარეშე.
გარდა ზემოაღნიშნულისა, კასატორი ასევე ყურადღებას ამახვილებს სსიპ – ლევან სამხარაულის სახელობის სასამართლოს ექსპერტიზის ეროვნული ბიუროს 2015 წლის 11 მაისის N5002240915 დასკვნაზე და მიიჩნევს, რომ ავტომობილის მდგომარეობა შეფასებულია მთლიანობაში და მასში გათვალისწინებულია ხის დაცემამდე არსებული დაზიანებებიც, შესაბამისად შეუძლებელია იმის დადგენა თუ რამდენს შეადგენს უშუალოდ ხის წაქცევის შედეგად მიყენებული ზიანი.
საქართველოს უზენაესი სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2017 წლის 13 ივლისის განჩინებით საქართველოს თავდაცვის სამინისტროს საკასაციო საჩივარი ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილის შესაბამისად დასაშვებობის შესამოწმებლად წარმოებაში იქნა მიღებული.


ს ა მ ო ტ ი ვ ა ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი:

საკასაციო სასამართლო საქმის შესწავლის, საკასაციო საჩივრის დასაშვებობის შემოწმების შედეგად მიიჩნევს, რომ ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის საკასაციო საჩივარი არ აკმაყოფილებს საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილის მოთხოვნებს და არ ექვემდებარება დასაშვებად ცნობას შემდეგ გარემოებათა გამო:
საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილი განსაზღვრავს საკასაციო საჩივრის განსახილველად დასაშვებობის ამომწურავ საფუძვლებს, კერძოდ, აღნიშნული ნორმის თანახმად, საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მიერ საკასაციო საჩივარი დაიშვება, თუ კასატორი დაასაბუთებს, რომ: ა) საქმე მოიცავს სამართლებრივ პრობლემას, რომლის გადაწყვეტაც ხელს შეუწყობს სამართლის განვითარებას და ერთგვაროვანი სასამართლო პრაქტიკის ჩამოყალიბებას; ბ) საქართველოს უზენაეს სასამართლოს მანამდე მსგავს სამართლებრივ საკითხზე გადაწყვეტილება არ მიუღია; გ) საკასაციო საჩივრის განხილვის შედეგად მოცემულ საქმეზე სავარაუდოა მსგავს სამართლებრივ საკითხზე საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მანამდე არსებული პრაქტიკისაგან განსხვავებული გადაწყვეტილების მიღება; დ) სააპელაციო სასამართლოს გადაწყვეტილება განსხვავდება მსგავს სამართლებრივ საკითხზე საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მანამდე არსებული პრაქტიკისაგან; ე) სააპელაციო სასამართლომ საქმე განიხილა მატერიალური ან/და საპროცესო სამართლის ნორმების მნიშვნელოვანი დარღვევით, რასაც შეეძლო არსებითად ემოქმედა საქმის განხილვის შედეგზე; ვ) სააპელაციო სასამართლოს გადაწყვეტილება ეწინააღმდეგება მსგავს სამართლებრივ საკითხზე ადამიანის უფლებათა და ძირითად თავისუფლებათა დაცვის კონვენციას და ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს პრეცედენტულ სამართალს.
საკასაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ წარმოდგენილი საკასაციო საჩივარი არ არის დასაშვები საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილით გათვალისწინებული არც ერთი ზემოთ მითითებული საფუძვლით.
საკასაციო საჩივარი არ არის დასაშვები სააპელაციო სასამართლოს განჩინების საკასაციო სასამართლოს მიერ დამკვიდრებული პრაქტიკისაგან განსხვავების არსებობის საფუძვლით და ამასთან, არ არსებობს საკასაციო საჩივრის განხილვის შედეგად მსგავს სამართლებრივ საკითხზე საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მანამდე არსებული პრაქტიკისაგან განსხვავებული გადაწყვეტილების მიღების ვარაუდი. სააპელაციო სასამართლოს გასაჩივრებული განჩინება არ ეწინააღმდეგება ადამიანის უფლებათა და ძირითად თავისუფლებათა დაცვის კონვენციას და ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს პრეცედენტულ სამართალს. ამასთან, საქმის განხილვისა და საკასაციო სასამართლოს მიერ საქმეზე ახალი გადაწყვეტილების მიღების საჭიროება არ არსებობს სამართლის განვითარებისა და ერთგვაროვანი სასამართლო პრაქტიკის ჩამოყალიბების თვალსაზრისით.
საკასაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ კასატორი ვერ ასაბუთებს სააპელაციო სასამართლოს მიერ საქმის განხილვას მატერიალური ან/და საპროცესო სამართლის ნორმების მნიშვნელოვანი დარღვევით. კასატორი საკასაციო საჩივარში ვერ აქარწყლებს სააპელაციო სასამართლოს მიერ დადგენილ ფაქტობრივ გარემოებებსა და დასკვნებს.
საკასაციო სასამართლო აღნიშნავს, რომ ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენციის მე-6 მუხლის პირველი ნაწილი ავალდებულებს სასამართლოს, დაასაბუთოს თავისი გადაწყვეტილება, რაც არ უნდა იქნეს გაგებული თითოეულ არგუმენტზე დეტალური პასუხის გაცემად (იხ. ჯღარკავა საქართველოს წინააღმდეგ, №7932/03; Van de Hurk v. Netherlands, par.61, Garcia Ruiz v. Spain [GC] par.26; Jahnke and Lenoble v France (dec.); Perez v France [GC], par. 81).
საკასაციო სასამართლო იზიარებს მოცემულ საქმეზე ქვედა ინსტანციის სასამართლოების მიერ დადგენილ ფაქტობრივ გარემოებებს და ამ გარემოებებთან დაკავშირებით გაკეთებულ სამართლებრივ შეფასებებს და მიიჩნევს, რომ ქვედა ინსტანციის სასამართლოებმა არსებითად სწორად გადაწყვიტეს მოცემული დავა.
განსახილველ შემთხვევაში, ქვედა ინსტანციის სასამართლოების მიერ დადგენილია, რომ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის 2015 წლის 27 მარტის №12/15076936-25 წერილით, ა. ა-ს, მცხოვრები: თბილისი, ... გამზირი №5, ბინა N19, 2015 წლის 17 მარტის განცხადების პასუხად, სადაც იგი ითხოვდა საცხოვრებელი კორპუსის ეზოში მდებარე ხის მოჭრას, ეცნობა, რომ მერიის ეკოლოგიისა და გამწვანების საქალაქო სამსახური გაითვალისწინებდა მის თხოვნას მიმდინარე წლის სამუშაო პროცესში. აღნიშნული განცხადების საფუძველზე სამსახურის სპეციალისტების მიერ ადგილზე დათვალიერებულ იქნა ჰიმალაის კედარის სახეობის ხე-მცენარე. ვინაიდან ხე-მცენარე არ იმყოფებოდა ავარიულ მდგომარეობაში და მითითებულ მისამართზე მაცხოვრებლების ნაწილი წინააღმდეგი იყო ხე-მცენარის მოჭრისა, სამსახურმა აღარ განახორციელა შემდგომი ქმედებები (ხის მოჭრა).
დადგენილია, რომ 2015 წლის 23 აპრილს, თბილისში, ... გამზირ №5-ში, საცხოვრებელი სახლის ეზოში, ხის წაქცევის შედეგად დაზიანდა გ. გ-ის კუთვნილი ავტოსატრანსპორტო საშუალება ფორდ ფოკუსი,სახელმწიფო ნომრით ....
დადგენილია, რომ ლევან სამხარაულის სახელობის სასამართლო ექსპერტიზის ეროვნული ბიუროს 2015 წლის 11 მაისის №002619315 დასკვნის მიხედვით, ექსპერტიზაზე გამოსაკვლევად წარდგენილ, 2000 წელს დამზადებულ, ჰეტჩბეკის ტიპის ავტომობილ FORD FOCUS-ზე სახელმწიფო ნომრით ..., მიყენებული მატერიალური ზარალის ოდენობა, მოქმედი საბაზრო ფასების გათვალისწინებითა და კორექტირებით, საორიენტაციოდ შეადგენს: 2500 (ორიათასხუთას) ლარს.
სასამართლო სხდომაზე სპეციალისტის სახით დაკითხული სსიპ - ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტის ბოტანიკის ინსტიტუტის ასოცირებული მკვლევარის, ბიოლოგიის მეცნიერებათა დოქტორის კ. ი-ის განმარტებით დგინდება, რომ ხის კონკრეტული სახეობა - ჰიმალაის კედარი განსაკუთრებით მგრძნობიარეა იმ ადგილების მიმართ სადაც წყალი სისტემატურად დგება და ასეთ შემთხვევაში მოსალოდნელია მისი ისეთი სახით წაქცევა, რასაც განსახილველ შემთხვევაში ჰქონდა ადგილი. დადასტურებულად იმის მტკიცება, რომ კონკრეტული ხის დახრილობა გამოწვეული იყო თუ არა ჰელიოტროპიზმით ანუ მზისადმი ლტოლვით, მისთვის შეუძლებელია იმ მარტივი მიზეზის გამო, რომ აღნიშნულზე მის მიერ ექსპერტიზა არ ჩატარებულა.
საკასაციო პალატა განმარტავს, რომ „ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის ეკოლოგიისა და გამწვანების საქალაქო სამსახურის დებულების დამტკიცების შესახებ“ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს 2014 წლის 22 დეკემბრის №19-68 დადგენილების პირველი მუხლის პირველი პუნქტის მიხედვით, ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის ეკოლოგიისა და გამწვანების საქალაქო სამსახური არის თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის სტრუქტურული ერთეული, რომელიც უზრუნველყოფს თბილისის მუნიციპალიტეტის ტერიტორიის გამწვანებას, სახელმწიფო ორგანოებთან თანამშრომლობით ბუნებათსარგებლობას, გარემოს დაცვასა და ეკოლოგიურ უსაფრთხოებას. მითითებული მუხლის მე-4 პუნქტის მიხედვით, სამსახური ანგარიშვალდებულია თბილისის მერისა და თბილისის მთავრობის წინაშე. დებულების მე-2 მუხლის პირველი პუნქტის შესაბამისად, სამსახურის ძირითადი ამოცანებია: ა) თბილისის მუნიციპალიტეტში ჯანსაღი ეკოლოგიური პირობების შექმნა და ეკოლოგიური წონასწორობის შენარჩუნება; ბ) მუნიციპალიტეტის დაქვემდებარებაში არსებული გამწვანების ობიექტების მოწყობა, მოვლა-პატრონობა და ექსპლუატაცია; გ) თბილისის ტერიტორიაზე ბუნებათსარგებლობის, გარემოს დაცვისა და ეკოლოგიური უსაფრთხოების უზრუნველყოფა; ხოლო მე-2 პუნქტით დადგენილია სამსახურის ძირითადი ფუნქციები, მათ შორის, მითითებული მუხლის „ა“, „ბ“ და „ზ“ ქვეპუნქტების მიხედვით, სამსახურის ძირითად ფუნქციებს მიეკუთვნება: თბილისის ტერიტორიაზე არსებული მწვანე ნარგავების დაზიანებული ტერიტორიების სპეციალური გამოკვლევა, აღდგენა და გაშენება-გამწვანება; მწვანე ნარგავების მოვლა - პატრონობა და აღრიცხვის წარმოება; თბილისის ცენტრალურ გამზირებზე, ქუჩებზე, ბაღ-სკვერებში, პარკებში, მოედნებსა და გამწვანების სხვა ობიექტებში არსებული ზეხმელი და ავარიული ხეების გეგმური ფორმირება და ამოძირკვა.
საკასაციო პალატა იზიარებს ქვედა ინსტანციის სასამართლოს მიერ გაკეთებულ შეფასებას, იმ გარემოებასთან დაკავშირებით, რომ მოპასუხის მიერ ნაკისრი ვალდებულებების შეუსრულებლობამ, კერძოდ, დაზიანებული ხის დროულად მოჭრის განუხორციელებლობამ, გამოიწვია გ. გ-ისთვის ზიანის მიყენება, ამასთან საკასაციო პალატა მიუთითებს, რომ ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის შესაბამისი სამსახურისათვის 2015 წლის 17 მარტს მოქალაქე ა. ა-ს განცხადების საფუძველზე, ხის წაქცევამდე ერთი თვით ადრე, უკვე ცნობილი იყო ხის გადახრის შესახებ, რაც საჭიროებდა საფუძვლიან გამოკვლევას და გადახრის მიზეზების დადგენას. განსახილველ შემთხვევაში, მითითებული გარემოება ქმნის თბილისის მერიისათვის ზიანის ანაზღაურების დაკისრების საფუძველს და მიუთითებს მის ბრალეულ ქმედებაზე.
საკასაციო პალატა განმარტავს, რომ ზიანის ანაზღაურების დაკისრებისთვის უნდა არსებობდეს შესაბამისი წინაპირობები. კერძოდ, პირის მართლსაწინააღმდეგო ქმედება (უმოქმედობა), დამდგარი ზიანი, მიზეზ-შედეგობრივი კავშირის არსებობა ქმედებასა და შედეგს შორის და ზიანის მიმყენებლის ბრალეულობა.
საქართველოს კონსტიტუციის 42-ე მუხლის მე-9 პუნქტი ზარალის ანაზღაურების უფლებას რამდენიმე წინაპირობის არსებობას უკავშირებს: 1. უნდა არსებობდეს სახელმწიფოს, ავტონომიური რესპუბლიკებისა და ადგილობრივითვითმმართველობის ორგანოთა სახელით მოქმედი პირის ქმედებით პირისათვის ზარალის მიყენების ფაქტი; 2. ხსენებულ პირთა ქმედების უკანონო ხასიათი დადგენილი უნდა იყოს სათანადო წესით; 3. პირისათვის მიყენებული ზარალი გამოწვეული უნდა იყოს საქართველოს კონსტიტუციის 42-ე მუხლის მე-9 პუნქტში მითითებული სუბიექტების უკანონო ქმედებით და უნდა არსებობდეს მიზეზობრივი კავშირი უკანონო ქმედებასა და დამდგარ ზარალს შორის. სახელმწიფო ადმინისტრაციული ორგანოს, აგრეთვე, მისი თანამდებობის პირის ან სხვა პირის სახელმწიფო მოსამსახურის მიერ მისი სამსახურებრივი მოვალეობის განხორციელებისას მიყენებული ზიანისათვის სახელმწიფოს პასუხისმგებლობის განსაკუთრებულ წესს ადგენს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის 207-209-ე მუხლები. კერძოდ, აღნიშნული კოდექსის 208-ე მუხლის პირველი ნაწილი ცალსახად განსაზღვრავს, რომ სახელმწიფო ადმინისტრაციული ორგანოს, აგრეთვე, მისი თანამდებობის პირის ან სხვა სახელმწიფო მოსამსახურის მიერ მისი სამსახურებრივი მოვალეობის განხორციელებისას მიყენებული ზიანისათვის პასუხისმგებელია სახელმწიფო. ამასთან, იმის გათვალისწინებით, რომ ადმინისტრაციული ორგანოს ზიანის მიმყენებლის ქმედება არსებითად არ განსხვავდება კერძო პირის ანალოგიური ქმედებისაგან, კოდექსის 207-ემუხლით განსაზღვრულ იქნა კერძო სამართალში დადგენილი პასუხისმგებლობის ფორმებისა და პრინციპების გავრცელება სახელმწიფოს პასუხისმგებლობის შემთხვევებზეც, რაც გამოიხატა პასუხისმგებლობის სახეების დადგენით სამოქალაქო კოდექსზე მითითებით, იმ გამონაკლისის გარდა, რაც თავად ამ კოდექსით არის გათვალისწინებული. საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 1005-ე მუხლის თანახმად, თუ სახელმწიფო მოსამსახურე განზრახ ან უხეში გაუფრთხილებლობით არღვევს თავის სამსახურებრივ მოვალეობას სხვა პირის მიმართ, მაშინ სახელმწიფო ან ის ორგანო, რომელშიც ეს მოსამსახურე მუშაობს, ვალდებულია, აანაზღაუროს დამდგარი ზიანი. ამავე კოდექსის 992-ე მუხლის თანახმად კი, პირი, რომელიც სხვა პირს მართლსაწინააღმდეგო, განზრახი ან გაუფრთხილებელი მოქმედებით მიაყენებს ზიანს, ვალდებულია, აუნაზღაუროს მას ეს ზიანი.
განსახილველ შემთხვევაში, სახეზეა ზიანი, ზიანი მიყენებულია ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის ეკოლოგიისა და გამწვანების საქალაქო სამსახურის მართლსაწინააღმდეგო ქმედებით, მართლსაწინააღმდეგო ქმედებასა და დამდგარ ზიანს შორის არსებობს მიზეზობრივი კავშირი და ზიანის მიმყენებელს მიუძღვის ბრალი, რაც გამოიხატა ავარიული ხის წაქცევის შედეგად, გ. გ-ის მანქანის დაზიანებაში.
კონკრეტულ შემთხვევაში სასამართლოების მიერ დადგენილი ფაქტობრივი გარემოებების გათვალისწინებით საკასაციო პალატა მიიჩნევს, რომ კასატორის მიერ მითითებული გარემოებები არ ქმნის საკასაციო საჩივრის დასაშვებად ცნობის საფუძველს.
ამდენად, საკასაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ მოცემულ საქმეს არ გააჩნია არავითარი პრინციპული მნიშვნელობა სასამართლო პრაქტიკისათვის, ხოლო საკასაციო საჩივარს - წარმატების პერსპექტივა.
ზემოთქმულიდან გამომდინარე, საკასაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ არ არსებობს საკასაციო საჩივრის დასაშვებობის საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილით რეგლამენტირებული არც ერთი საფუძველი, რის გამოც საკასაციო საჩივარი არ უნდა იქნეს დაშვებული განსახილველად.


ს ა რ ე ზ ო ლ უ ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი:

საკასაციო სასამართლომ იხელმძღვანელა საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის პირველი მუხლით, 34-ემუხლის მე-3 ნაწილით, საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 401-ე მუხლით და

დ ა ა დ გ ი ნ ა:

1. ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის საკასაციო საჩივარი მიჩნეულ იქნეს დაუშვებლად;
2. უცვლელად დარჩეს თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2017 წლის 10 აპრილის განჩინება;
3. საკასაციო სასამართლოს განჩინება საბოლოოა და არ საჩივრდება.


თავმჯდომარე ვ. როინიშვილი



მოსამართლეები: მ. ვაჩაძე



ნ. სხირტლაძე