#ბს-652-652(2კ-18) 3 სექტემბერი, 2018 წელი ქ. თბილისი
ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატამ
შემდეგი შემადგენლობით:

თავმჯდომარე მაია ვაჩაძე (მომხსენებელი)
მოსამართლეები: ნუგზარ სხირტლაძე
ვასილ როინიშვილი

საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის პირველი მუხლისა და 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილის საფუძველზე, საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 408-ე მუხლის მე-3 ნაწილის შესაბამისად, ზეპირი განხილვის გარეშე, შეამოწმა თ. ჭ-ისა და ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის ისნის რაიონის გამგეობის საკასაციო საჩივრების დასაშვებობის საფუძვლების არსებობა თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2018 წლის 8 თებერვლის გადაწყვეტილების გაუქმების თაობაზე.

ა ღ წ ე რ ი ლ ო ბ ი თ ი ნ ა წ ი ლ ი:

2014 წლის 17 ნოემბერს თ. ჭ-ემ სასარჩელო განცხადებით მიმართა თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიას, მოპასუხის - ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის ისნის რაიონის გამგეობის მიმართ.
მოსარჩელემ თ. ჭ-ისთვის შენიშვნის გამოცხადების თაობაზე ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის ისნის რაიონის გამგებლის 2014 წლის 16 ოქტომბრის #16 ბრძანებისა და თ. ჭ-ის გათავისუფლების შესახებ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის ისნის რაიონის გამგებლის 2014 წლის 20 ოქტომბრის #41 ბრძანების ბათილად ცნობა, ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის ისნის რაიონის გამგეობისათვის თ. ჭ-ის თანამდებობაზე დაუყოვნებლივ აღდგენის დავალება, ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის ისნის რაიონის გამგეობისათვის თ. ჭ-ის სასარგებლოდ 2014 წლის 20 ოქტომბრიდან თანამდებობაზე აღდგენამდე პერიოდის იძულებით გაცდენილი დროის ხელფასის ანაზღაურების დაკისრება და ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის ისნის რაიონის გამგეობის მხრიდან თ. ჭ-ის მიმართ დისკრიმინაციული მოპყრობის ფაქტის დადგენა და მისგან გამომდინარე ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის ისნის რაიონის გამგეობისათვის თ. ჭ-ის სასარგებლოდ 3000 ლარის ოდენობით მორალური ზიანის ანაზღაურების დაკისრება მოითხოვა.
თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2015 წლის 15 აპრილის განჩინებით ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის მე-16 მუხლის პირველი ნაწილის საფუძველზე საქმეში მესამე პირად ჩაბმულ იქნა მ. კ-ი.
თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2015 წლის 25 ნოემბრის განჩინებით თ. ჭ-ის სარჩელიდან თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის ისნის რაიონის გამგეობის მიმართ ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტების ბათილად ცნობის, სამუშაოზე აღდგენის, განაცდურის ანაზღაურების, საშვებულებო თანხის ანაზღაურების, დისკრიმინაციული მოპყრობის ფაქტის დადგენისა და მორალური ზიანის ანაზღაურების თაობაზე ცალკე წარმოებად გამოიყო დისკრიმინაციის ფაქტის დადგენისა და მორალური ზიანის ანაზღაურების თაობაზე მოთხოვნები. თ. ჭ-ის სარჩელი თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის გამგეობის მიმართ დისკრიმინაციული მოპყრობის ფაქტის დადგენისა და მორალური ზიანის ანაზღაურების თაობაზე განსახილველად გადაეგზავნა თბილისის საქალაქო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა კოლეგიას.
თბილისის საქალაქო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა კოლეგიის 2016 წლის 29 თებერვლის განჩინებით თ. ჭ-ის სარჩელი საქმის მასალებთან ერთად გადმოიგზავნა საქართველოს უზენაეს სასამართლოში განსჯადობის თაობაზე დავის გადასაწყვეტად.
საქართველოს უზენაესი სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2016 წლის 11 მაისის განჩინებით საქმე - თ. ჭ-ის სარჩელის გამო ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის ისნის რაიონის გამგეობის მიმართ, განსჯადობით განსახილველად დაექვემდებარა თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიას.
თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2016 წლის 17 აგვისტოს განჩინებით საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის მე-16 მუხლის პირველი ნაწილის საფუძველზე საქმეში მესამე პირად ჩაბმულ იქნა ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის შიდა აუდიტისა და მონიტორინგის საქალაქო სამსახური.
თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2016 წლის 22 ნოემბრის გადაწყვეტილებით თ. ჭ-ის სარჩელი დაკმაყოფილდა ნაწილობრივ; ბათილად იქნა ცნობილი ისნის რაიონის გამგებლის 2014 წლის 16 ოქტომბრის #16 ბრძანება თ. ჭ-ისათვის შენიშვნის გამოცხადების შესახებ; ბათილად იქნა ცნობილი ისნის რაიონის გამგებლის 2014 წლის 20 ოქტომბრის #41 ბრძანება თ. ჭ-ის გათავისუფლების თაობაზე; ისნის რაიონის გამგეობას დაევალა თ. ჭ-ის აღდგენა ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის ისნის რაიონის ტერიტორიული ერთეულის - ... (...) უფროსის თანამდებობაზე; ისნის რაიონის გამგეობას თ. ჭ-ის სასარგებლოდ დაეკისრა იძულებით გაცდენილი პერიოდის შრომის ანაზღაურების გადახდა; ისნის რაიონის გამგეობას თ. ჭ-ის სასარგებლოდ დაეკისრა მორალური ზიანის ანაზღაურება 500 ლარის ოდენობით; გადაწყვეტილება თ. ჭ-ის თანამდებობაზე აღდგენის ნაწილში მიექცა დაუყოვნებლივ აღსასრულებლად.
თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2016 წლის 22 ნოემბრის გადაწყვეტილების მეორე პუნქტი, თ. ჭ-ის თანამდებობაზე აღდგენის ნაწილში დაუყოვნებლივ აღსასრულებლად მიქცევის თაობაზე, კერძო საჩივრით გაასაჩივრა ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის ისნის რაიონის გამგეობამ, რომელმაც მითითებულ ნაწილში გასაჩივრებული გადაწყვეტილების სარეზოლუციო ნაწილის მე-2 პუნქტის გაუქმება და საკითხის სრულ გადაწყვეტამდე ამავე გადაწყვეტილების სარეზოლუციო ნაწილის მე-2 პუნქტის მოქმედების შეჩერება მოითხოვა.
თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2016 წლის 22 ნოემბრის გადაწყვეტილება სარჩელის დაკმაყოფილების ნაწილში სააპელაციო წესით გაასაჩივრა ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის ისნის რაიონის გამგეობამ, რომელმაც გასაჩივრებულ ნაწილში გადაწყვეტილების გაუქმება და ახალი გადაწყვეტილებით სარჩელის დაკმაყოფილებაზე სრულად უარის თქმა მოითხოვა.
თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2017 წლის 18 სექტემბრის განჩინებით ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის ისნის რაიონის გამგეობის კერძო საჩივარი დაკმაყოფილდა; გაუქმდა თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2016 წლის 22 ნოემბრის გადაწყვეტილების სარეზოლუციო ნაწილის მე-2 პუნქტი, თ. ჭ-ის თანამდებობაზე აღდგენის ნაწილში (პუნქტი 1.3) დაუყოვნებლივ აღსასრულებლად მიქცევის თაობაზე; კერძო საჩივრის მოთხოვნა, თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2016 წლის 22 ნოემბრის გადაწყვეტილების სარეზოლუციო ნაწილის მე-2 პუნქტის მოქმედების საკითხის სრულ გადაწყვეტამდე შეჩერების შესახებ, დარჩა განუხილველი.
თბილისის სააპელაციო სასამართლოში საქმის განხილვის ეტაპზე მოსარჩელე თ. ჭ-ემ სასარჩელო მოთხოვნა ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის ისნის რაიონის გამგეობისათვის თ. ჭ-ის თანამდებობაზე დაუყოვნებლივ აღდგენის დავალების თაობაზე დააზუსტა და უარი თქვა მასზე. ამასთან, მოსარჩელემ დავის სააპელაციო სასამართლოში განხილვის ეტაპზე დააზუსტა სასარჩელო მოთხოვნა ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის ისნის რაიონის გამგეობისათვის თ. ჭ-ის სასარგებლოდ 2014 წლის 20 ოქტომბრიდან თანამდებობაზე აღდგენამდე პერიოდის იძულებით გაცდენილი დროის ხელფასის ანაზღაურების დაკისრების შესახებ და მოითხოვა 2014 წლის 20 ოქტომბრიდან, ანუ სამსახურიდან განთავისუფლების დღიდან, 2016 წლის 30 დეკემბრამდე იძულებით განაცდური ხელფასის სახით მიყენებული ზიანის ანაზღაურება.
თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2018 წლის 8 თებერვლის გადაწყვეტილებით ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის ისნის რაიონის გამგეობის სააპელაციო საჩივარი დაკმაყოფილდა ნაწილობრივ; გაუქმდა თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2016 წლის 22 ნოემბრის გადაწყვეტილება და მიღებულ იქნა ახალი გადაწყვეტილება; თ. ჭ-ის სარჩელი დაკმაყოფილდა ნაწილობრივ; ბათილად იქნა ცნობილი ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის ისნის რაიონის გამგებლის 2014 წლის 16 ოქტომბრის #16 ბრძანება თ. ჭ-ისათვის შენიშვნის გამოცხადების შესახებ; ბათილად იქნა ცნობილი ისნის რაიონის გამგებლის 2014 წლის 20 ოქტომბრის #41 ბრძანება თ. ჭ-ის სამსახურიდან გათავისუფლების შესახებ; ისნის რაიონის გამგეობას თ. ჭ-ის სასარგებლოდ დაეკისრა ზიანის ანაზღაურება სამსახურიდან მისი გათავისუფლების დღიდან - 2014 წლის 20 ოქტომბრიდან, 2016 წლის 30 დეკემბრამდე პერიოდის თ. ჭ-ის მიერ მისაღები ხელფასის ოდენობით; დანარჩენ ნაწილში სარჩელი არ დაკმაყოფილდა; ისნის რაიონის გამგეობას თ. ჭ-ის სასარგებლოდ დაეკისრა სააპელაციო ინსტანციის სასამართლოში ადვოკატისთვის გაწეული ხარჯის ანაზღაურება 1200 ლარის ოდენობით.
თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2018 წლის 8 თებერვლის გადაწყვეტილება სარჩელის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმის ნაწილში საკასაციო წესით გაასაჩივრა თ. ჭ-ემ, რომელმაც გასაჩივრებულ ნაწილში გადაწყვეტილების გაუქმება და ახალი გადაწყვეტილებით სარჩელის სრულად დაკმაყოფილება მოითხოვა.
თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2018 წლის 8 თებერვლის გადაწყვეტილება სარჩელის დაკმაყოფილების ნაწილში საკასაციო წესით გაასაჩივრა, აგრეთვე, ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის ისნის რაიონის გამგეობამ, რომელმაც გასაჩივრებულ ნაწილში გადაწყვეტილების გაუქმება და ახალი გადაწყვეტილებით სარჩელის დაკმაყოფილებაზე სრულად უარის თქმა მოითხოვა.
კასატორ თ. ჭ-ის მითითებით, სააპელაციო სასამართლოს მსჯელობა დისკრიმინაციის არსებობის პრეზუმფციისათვის აუცილებელ გონივრული ეჭვის სტანდარტზე, არ შეესაბამება საერთაშორისო სტანდარტებს, ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს გადაწყვეტილებებით დადგენილ პრაქტიკასა და საქართველოს საერთო სასამართლოების მიერ აღნიშნულ საკითხზე მანამდე უკვე არსებულ და დადგენილ პრაქტიკას.
კასატორის განმარტებით, მისთვის გასაგებია, რომ ყოველი კონკრეტული შემთხვევა ცალკე შეფასებას ექვემდებარება, თუმცა საქალაქო სასამართლო გადაწყვეტილებაში დისკრიმინაციის თაობაზე განვითარებული მსჯელობით არ გულისხმობდა იმას, რომ ვინაიდან სხვა პირთა მიმართ იკვეთებოდა სავარაუდო მასობრივი დისკრიმინაციის პრაქტიკა, ეს ავტომატურად ნიშნავდა იმას, რომ თ. ჭ-ე დისკრიმინაციის მსხვერპლად უნდა ჩათვლილიყო. საქალაქო სასამართლო დაეყრდნო არასამთავრობო ორგანიზაციების კვლევასა და მსგავს ფაქტებს, როგორც ერთ-ერთ მტკიცებულებას, რომელიც, განსახილველ შემთხვევასთან მიმართებითა და საქმეში წარმოდგენილ მტკიცებულებებთან ერთობლიობაში, დისკრიმინაციის განხორციელების პრეზუმფციას აძლიერებდა.
ამასთან, კასატორის მითითებით, საქალაქო სასამართლო დაეყრდნო არა მხოლოდ არასამთავრობო ორგანიზაციების კვლევებს, არამედ დისკრიმინაციის პრეზუმფციისათვის გაითვალისწინა მთელი რიგი მტკიცებულებები: სტატისტიკა თბილისის მერიის სისტემიდან კადრების მასობრივად დათხოვნებისა; ოფიციალური პირების საჯარო განცხადებები; უკვე არსებული სასამართლო გადაწყვეტილებები აღნიშნულ პრობლემაზე და ამ კონკრეტულ საქმეში არსებული კონკრეტული მტკიცებულებები.
კასატორმა ასევე აღნიშნა, რომ სააპელაციო სასამართლოს მსჯელობა განსხვავებული მოპყრობის დადგენისათვის კომპერატორის არსებობის აუცილებლობის შესახებ, ასევე არ შეესაბამება საერთაშორისო სტანდარტებს, ევროსასამართლოს გადაწყვეტილებებით დადგენილ პრაქტიკასა და ეროვნული სასამართლოების მიერ საქართველოში აღნიშნულ საკითხზე მანამდე უკვე არსებულ და დადგენილ პრაქტიკას.
კასატორის განმარტებით, სააპელაციო სასამართლოს მიერ კომპერატორის აუცილებლად არსებობის თაობაზე მიდგომა არამართებულია, ვინაიდან ზუსტი შედარება და კომპერატორის არსებობა უბრალოდ გვეხმარება ზუსტად და ცალსახად გამოვკვეთოთ დისკრიმინაციული მოპყრობა პირდაპირი დისკრიმინაციის შემთხვევაში; კანონი უპირობოდ და სავალდებულოდ არ ითვალისწინებს, რომ აუცილებლად შედარების საშუალებით უნდა დადგინდეს პირდაპირი დისკრიმინაციის არსებობა. თუკი სხვა მტკიცებულებებით ისედაც აშკარაა, ან საკმარისად იქნება გონივრული ეჭვი დისკრიმინაციის არსებობისა, დისკრიმინაცია დადასტურებულად შეიძლება ჩაითვალოს კომპერატორის გარეშეც. ბუნებრივია, კომპერატორი შეიძლება ვერც იქნეს საერთოდ მოძიებული. მაგალითად, ერთადერთი თანამდებობის არსებობის შემთხვევებში, ფიზიკურად ვერ მოვიძიებთ ანალოგიურ ან მსგავს პირობებში მყოფ სხვა პირსა თუ პირებს. ეს კი იმას არ ნიშნავს, რომ ასეთ შემთხვევაში არ შეიძლება არსებობდეს დისკრიმინაცია.
კასატორის განმარტებით, პირდაპირი დისკრიმინაციის არსებობის შემთხვევაში, დისკრიმინაციის ფაქტის დადასტურებისათვის მსხვერპლის მდგომარეობის შედარება ხდება ანალოგიურ პირობებში მყოფ სხვა პირებთან, ანუ საჭიროა შესაბამისი კომპარატორი. თუმცა საკითხი არ დგას იმგვარად, თითქოს აუცილებელია განსხვავებული მოპყრობის დასადგენად რეალურ პიროვნებასთან მოხდეს მსხვერპლის შედარება. შედარებისათვის შესაძლებელია ანალოგიურ პირობებში მყოფი სხვა პირების ჰიპოთეტური მაგალითების განხილვაც. მეტიც, ზოგიერთ შემთხვევებში, ევროსასამართლო საერთოდ არ აკეთებს აპელირებას კომპარატორზე და ისე გამოაქვს დასკვნა განსხვავებული მოპყრობის არსებობის ან არარსებობის დადასტურების შესახებ.
ამასთან, კასატორმა თ. ჭ-ემ წარმოდგენილ საკასაციო საჩივარში მიუთითა საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 37-ე მუხლის პირველ და მესამე ნაწილებზე, ამავე კოდექსის 53-ე მუხლის მე-3 ნაწილზე და ეროვნულ თუ საერთაშორისო დონეზე დადგენილ სასამართლო პრაქტიკაზე მითითებით მოწინააღმდეგე მხარისათვის მის სასარგებლოდ საკასაციო ინსტანციის სასამართლოში ადვოკატის დახმარებისათვის გასაწევი ხარჯის - 2400 ლარის ანაზღაურების დაკისრება მოითხოვა.
კასატორმა - ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის ისნის რაიონის გამგეობამ, ისნის რაიონის გამგებლის 2014 წლის 16 ოქტომბრის #16 ბრძანების კანონიერებასთან მიმართებით აღნიშნა, რომ სააპელაციო სასამართლომ მცდარად განმარტა თ. ჭ-ის ჩართულობა კონკრეტულ აქციაში, ვინაიდან თავად თ. ჭ-ემ სააპელაციო სასამართლოს სხდომაზე მოსამართლეს ცალსახად და მკაფიოდ მოახსენა, რომ იგი არა თუ აქციის მხოლოდ მონაწილე იყო, არამედ იგი თავად იყო აქციის ორგანიზატორი. მან გამოიყენა სამსახურის ახლო მიმდებარე ტერიტორია, სამსახურის რესურსები, დაგეგმა და ორგანიზაცია გაუწია აქციის გამართვას.
კასატორის მითითებით, სააპელაციო სასამართლოს არ უნდა გაეზიარებინა თ. ჭ-ის ის მსჯელობა, რომლითაც ირკვევა, რომ მისთვის ჩვეულ შესვენების დროს წარმოადგენდა 13:00 სთ-დან 14:00 სთ-მდე პერიოდი. ამავდროულად, კასატორი დაუსაბუთებლად მიიჩნევს მოსარჩელის მსჯელობას მაშინდელი პრემიერ-მინისტრის - ირაკლი ღარიბაშვილის საინფორმაციო საშუალებებით გავრცელებულ ინიციატივაზე, რომ სამუშაო დღე დაწყებულიყო 9:00 სთ-ზე. კასატორის მოსაზრებით, თუკი სასამართლო პრემიერ-მინისტრის ინიციატივას იშველიებდა, მაშინ ყურადღება უნდა გაემახვილებინა იმაზე, რომ ინიციატივა სამუშაო დროის დაწყებისკენ იყო მიმართული და არანაირ მითითებას არ შეიცავდა შესვენების დროსთან დაკავშირებით. ასევე, საყურადღებოა ისიც, რომ პრემიერ-მინისტრის, როგორც მთავრობის მეთაურის განცხადება, საქართველოს მთავრობაში შემავალი სტრუქტურებისაკენ იყო მიმართული და არა დამოუკიდებელი თვითმმართველი ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის აღმასრულებელი ორგანოებისა და სტრუქტურებისადმი.
კასატორი ყურადღებას ამახვილებს თ. ჭ-ის მიერ დაკავებული თანამდებობის სტატუსსა და უფლება-მოვალეობებზე, რადგანაც შენიშვნის ბრძანების გამოცემის საფუძველი უპირობო კავშირშია მის მიერ თანამდებობრივი პასუხისმგებლობებისა და დაკავებული პოზიციის განსაკუთრებულ სტატუსთან შეუფერებელი და შეუთავსებელი ქმედების ჩადენასთან. კერძოდ, კასატორის განმარტებით, თ. ჭ-ე წარმოადგენდა ... (...) უფროსს - გამგებლის წარმომადგენელს. ამდენად, როდესაც იგი სამსახურის მიმდებარე ტერიტორიაზე, კერძოდ, სამსახურის წინ და მით უფრო სამუშაო დროს გეგმავდა აქციას, მას ამის შესახებ უნდა მოეხდინა გამგეობის ინფორმირება, რომლის ხელმძღვანელის - გამგებლის წარმომადგენელიცაა კონკრეტულ უბანში.
ამასთან, კასატორის განმარტებით, სააპელაციო სასამართლოს მხედველობიდან გამორჩა, რომ თ. ჭ-ემ ხელძღვანელ პირებთან შეუთანხმებლად აქცია სამუშაო საათებში 2014 წლის 3 სექტემბერს გამართა და თავისი ქმედების გამართლებისათვის საქმეში წარმოადგინა ქ. თბილისის მერის 2014 წლის 15 სექტემბრის #665 ბრძანება, რომლითაც ახალი შინაგანაწესი დამტკიცდა მხოლოდ მერიისთვის. კასატორის მოსაზრებით, ბუნებრივია, რომ გამგებლის წარმომადგენლის მიერ 3 სექტემბერს სამუშაო დროს გამართული აქცია არანაირი სამართლებრივი არგუმენტაციით არ შეესაბამება 15 სექტემბერს გამოცემული აქტით დადგენილ შესვენების დროს, რომლის მოქმედება არც ვრცელდება გამგეობაზე, მაშინ, როდესაც გამგეობას ჰქონდა და აქვს თავისი შინაგანაწესი.
კასატორმა ისნის რაიონის გამგებლის 2014 წლის 20 ოქტომბრის #41 ბრძანების კანონიერებასთან მიმართებით განმარტა, რომ სააპელაციო სასამართლო არ უარყოფს მოხელის საქმიანობაში გადაცდომების არსებობას, საწვავის ზედმეტ დანახარჯებს, რაც საქმეში არსებული უტყუარი გარემოებებით დასტურდება. სააპელაციო სასამართლო მათგან გამოყოფს თ. ჭ-ის მიერ ბენზინის გაფლანგვასა და ნავთლუღის უბნის სამსახურში ინვენტართან დაკავშირებულ დანაკლისს და მიაჩნია, რომ ორივე საკითხი სისხლის სამართლის წესით გამოსაკვლევ გარემოებას წარმოადგენს და არა დისციპლინური პასუხისმგებლობის დაკისრების საფუძველს. აღნიშნულთან დაკავშირებით, კასატორმა აღნიშნა, რომ დისციპლინური პასუხისმგებლობა, რამაც გამოიწვია მოხელის გათავისუფლება, არ შედგება მხოლოდ ერთი კომპონენტისაგან. გამგებელმა გააერთიანა თ. ჭ-ის საქმიანობასა და ქმედებებთან დაკავშირებით გამოვლენილი გარემოებები, რათა სრული მდგომარეობის ანალიზით მიეღო გადაწყვეტილება. კასატორის მითითებით, სამსახურებრივი მოვალეობების შესრულების დროს გამოვლენილი პროფესიული უნარებითა და პიროვნული თვისებებით შეფასდა მოხელის პიროვნება, მისი პროფესიული მახასიათებლები და დაკისრებული პასუხისმგებლობის ჯეროვნად შესრულების უნარი. გამგებელმა კი მიიჩნია, რომ თ. ჭ-ე არ შეეფერებოდა დაკავებულ თანამდებობას, ავლენდა გამგებლის წარმომადგენლისათვის შეუფერებელ ქმედებებს. ამასთან, მას შეფარდებული ჰქონდა დისციპლინური სახდელი - შენიშვნა.
კასატორმა მიუთითა სააპელაციო სასამართლოს მოსაზრებაზე, რომლის თანახმად, ავტომობილის არასამსახურებრივი მიზნით გადაცემის გამო შესაძლებელი იყო გამოყენებულიყო ნაკლებად მკაცრი სახდელი, როგორც თუნდაც მოგვიანებით განხორციელებული ავტომობილის ჩამორთმევა და აღნიშნა, რომ სამსახურებრივი ოპერატიული ავტომობილი, სახელმწიფო ნომრით ..., რომელზედაც აღინიშნებოდა დაზიანებები, ... სამსახურის უფროსმა - თ. ჭ-ემ 2014 წლის 1 სექტემბერს მიღება-ჩაბარების აქტით გადასცა გამგეობის აპარატის უფროსსა და მთავარ სპეციალისტს. ანალოგიურად იყო გადმოცემული მიღება-ჩაბარების აქტებით გამგეობის საუბნო სამსახურისათვის განსაზღვრული კიდევ ორი ავტომობილი, რათა შემოწმებულიყო ავტომობილების ტექნიკური მდგომარეობა. თ. ჭ-ის მიერ ავტომობილის არაუფლებამოსილი პირისათვის გადაცემის ფაქტი მოგვიანებით დაადგინა აუდიტის სამსახურმა, როდესაც უკვე საუბნო სამსახურების ავტომობილები დროებით იყო გაჩერებული შემოწმების მიზნით.
კასატორისათვის გაუგებარია სააპელაციო სასამართლოს შეფასება, რომ შვებულების მიღებაზე უარის თქმის შემდგომ თითქოს მცირე მნიშვნელობის ფაქტია გამგებლის წარმომადგენლის და საუბნო სამსახურის უფროსის სამსახურში ერთი დღით გამოუცხადებლობა. სააპელაციო სასამართლოსათვის თუნდაც უმნიშვნელო გარემოებას წარმოადგენდეს თ. ჭ-ის მიერ სამსახურის ერთი დღით თვითნებურად მიტოვების გარემოება, აღნიშნული ფაქტიც გამგებლის მიერ სხვა ფაქტებთან ერთობლიობაში იქნა გაანალიზებული და შეჯამებული სხვა გადაცდომებთან ერთად, რამაც ერთობლივად გამოიწვია ისნის რაიონის გამგებლის მიერ თ. ჭ-ის თანამდებობიდან გათავისუფლების შესახებ გადაწყვეტილების მიღება და აღნიშნულზე ბრძანების გამოცემა.
ამასთან, კასატორის განმარტებით, სადავო ბრძანებები გამოცემულია თ. ჭ-ის ურთიერთდამოუკიდებელი გადაცდომების გამო. აღნიშნული გადაცდომები კი, თავისი შინაარსით სრულად გამომდინარეობს თ. ჭ-ის მიერ დაკისრებული სამსახურებრივი უფლება-მოვალეობების არაჯეროვნად შესრულებიდან.
საქართველოს უზენაესი სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2018 წლის 18 ივნისის განჩინებით საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილის შესაბამისად, დასაშვებობის შესამოწმებლად წარმოებაში იქნა მიღებული თ. ჭ-ისა და ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის ისნის რაიონის გამგეობის საკასაციო საჩივრები.

ს ა მ ო ტ ი ვ ა ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი:

საკასაციო სასამართლო საქმის შესწავლის, საკასაციო საჩივრების დასაშვებობის შემოწმების შედეგად მიიჩნევს, რომ თ. ჭ-ისა და ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის ისნის რაიონის გამგეობის საკასაციო საჩივრები არ აკმაყოფილებს საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილის მოთხოვნებს და არ ექვემდებარება დასაშვებად ცნობას შემდეგ გარემოებათა გამო:
საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილი განსაზღვრავს საკასაციო საჩივრების დასაშვებობის ამომწურავ საფუძვლებს, კერძოდ, აღნიშნული ნორმის თანახმად, საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მიერ საკასაციო საჩივრები დაიშვება, თუ კასატორი დაასაბუთებს, რომ: ა) საქმე მოიცავს სამართლებრივ პრობლემას, რომლის გადაწყვეტაც ხელს შეუწყობს სამართლის განვითარებას და ერთგვაროვანი სასამართლო პრაქტიკის ჩამოყალიბებას; ბ) საქართველოს უზენაეს სასამართლოს მანამდე მსგავს სამართლებრივ საკითხზე გადაწყვეტილება არ მიუღია; გ) საკასაციო საჩივრების განხილვის შედეგად მოცემულ საქმეზე სავარაუდოა მსგავს სამართლებრივ საკითხზე საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მანამდე არსებული პრაქტიკისაგან განსხვავებული გადაწყვეტილების მიღება; დ) სააპელაციო სასამართლოს გადაწყვეტილება განსხვავდება მსგავს სამართლებრივ საკითხზე საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მანამდე არსებული პრაქტიკისაგან; ე) სააპელაციო სასამართლომ საქმე განიხილა მატერიალური ან/და საპროცესო სამართლის ნორმების მნიშვნელოვანი დარღვევით, რასაც შეეძლო არსებითად ემოქმედა საქმის განხილვის შედეგზე; ვ) სააპელაციო სასამართლოს გადაწყვეტილება ეწინააღმდეგება მსგავს სამართლებრივ საკითხზე ადამიანის უფლებათა და ძირითად თავისუფლებათა დაცვის კონვენციას და ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს პრეცედენტულ სამართალს.
საკასაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ წარმოდგენილი საკასაციო საჩივრები არ არის დასაშვები საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილით გათვალისწინებული არც ერთი ზემოთ მითითებული საფუძვლით.
საკასაციო საჩივრები არ არის დასაშვები სააპელაციო სასამართლოს გადაწყვეტილების საკასაციო სასამართლოს მიერ დამკვიდრებული პრაქტიკისაგან განსხვავების არსებობის საფუძვლით და ამასთან, არ არსებობს საკასაციო საჩივრების განხილვის შედეგად მსგავს სამართლებრივ საკითხზე საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მანამდე არსებული პრაქტიკისაგან განსხვავებული გადაწყვეტილების მიღების ვარაუდი. სააპელაციო სასამართლოს გასაჩივრებული გადაწყვეტილება ასევე არ ეწინააღმდეგება ადამიანის უფლებათა და ძირითად თავისუფლებათა დაცვის კონვენციას და ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს პრეცედენტულ სამართალს. ამასთან, საქმის განხილვისა და საკასაციო სასამართლოს მიერ საქმეზე ახალი გადაწყვეტილების მიღების საჭიროება არ არსებობს არც სამართლის განვითარებისა და ერთგვაროვანი სასამართლო პრაქტიკის ჩამოყალიბების თვალსაზრისით.
საკასაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ კასატორები ვერ ასაბუთებენ სააპელაციო სასამართლოს მიერ საქმის განხილვას მატერიალური ან/და საპროცესო სამართლის ნორმების მნიშვნელოვანი დარღვევით. კასატორები საკასაციო საჩივრებში ვერ აქარწყლებენ სააპელაციო სასამართლოს მიერ დადგენილ ფაქტობრივ გარემოებებს და დასკვნებს.
ამასთან, საკასაციო სასამართლო აღნიშნავს, რომ ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენციის მე-6 მუხლის პირველი პარაგრაფი ავალდებულებს სასამართლოს დაასაბუთოს თავისი გადაწყვეტილება, რაც არ უნდა იქნეს გაგებული თითოეულ არგუმენტზე დეტალური პასუხის გაცემად (იხ. ჯღარკავა საქართველოს წინააღმდეგ, #7932/03; Van de Hurk v. Netherlands, par.61, Garcia Ruiz v. Spain [GC] par.26; Jahnke and Lenoble v France (dec.); Perez v France [GC], par. 81).
საკასაციო სასამართლო იზიარებს მოცემულ საქმეზე სააპელაციო სასამართლოს მიერ დადგენილ ფაქტობრივ გარემოებებს და ამ გარემოებებთან დაკავშირებით გაკეთებულ სამართლებრივ შეფასებებს და მიიჩნევს, რომ სააპელაციო სასამართლომ არსებითად სწორად გადაწყვიტა მოცემული დავა.
განსახილველ შემთხვევაში, დავის საგანს წარმოადგენს თ. ჭ-ისთვის შენიშვნის გამოცხადების თაობაზე ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის ისნის რაიონის გამგებლის 2014 წლის 16 ოქტომბრის #16 ბრძანებისა და თ. ჭ-ის გათავისუფლების შესახებ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის ისნის რაიონის გამგებლის 2014 წლის 20 ოქტომბრის #41 ბრძანების კანონიერება, ასევე, ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის ისნის რაიონის გამგეობისათვის თ. ჭ-ის სასარგებლოდ 2014 წლის 20 ოქტომბრიდან 2016 წლის 30 დეკემბრამდე პერიოდის იძულებით გაცდენილი დროის ხელფასის ანაზღაურების დაკისრება, ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის ისნის რაიონის გამგეობის მხრიდან თ. ჭ-ის მიმართ დისკრიმინაციული მოპყრობის ფაქტის დადგენა და მისგან გამომდინარე ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის ისნის რაიონის გამგეობისათვის თ. ჭ-ის სასარგებლოდ 500 ლარის ოდენობით მორალური ზიანის ანაზღაურების დაკისრება.
საკასაციო სასამართლო თ. ჭ-ის მიმართ დისკრიმინაციული მოპყრობის ფაქტის დადგენასთან დაკავშირებით იზიარებს სააპელაციო სასამართლოს შეფასებას, რომლის მიხედვითაც სააპელაციო სასამართლომ არ გაიზიარა პირველი ინსტანციის სასამართლოს განმარტება და აღნიშნა, რომ დისკრიმინაციის ფაქტის გამოვლენა/დადგენა საჭიროებს კონკრეტული შემთხვევის კვლევას სხვა დისკრიმინაციული მოპყრობის ფაქტებისგან დამოუკიდებლად. დაუშვებელია ინდივიდუალური შემთხვევის შეფასება სხვა პირთა მიმართ განხორციელებული უთანასწორო მოპყრობის გათვალისწინებით. მით უფრო პრეზუმფციის დადგენა მასზედ, რომ თუკი სხვა პირთა მიმართ განხორციელდა ამგვარი მოპყრობა, ანალოგიურ შემთხვევას ექნება ადგილი განსახილველ შემთხვევაშიც.
საკასაციო სასამართლო ეთანხმება სააპელაციო სასამართლოს განმარტებას, რომ სადავო აქტების გამოცემის გონივრული საფუძვლის არარსებობა წარმოადგენს მათი ბათილად ცნობის საფუძველს და არა პოლიტიკური ნიშნით დისკრიმინაციის ფაქტის დამადასტურებელ გარემოებას. ამგვარი მოპყრობის ფაქტის დადგენა საჭიროებს შესადარებელ ჯგუფთა სწორ გამოვლენასა და მათ შორის უთანასწორო მოპყრობის დადასტურებას პოლიტიკური ნიშნით. პირველი ინსტანციის სასამართლო შესადარებელი ჯგუფების სახით მიუთითებს ქ. თბილისი მუნიციპალიტეტის მერიის უპარტიო თუ სხვა პოლიტიკური პარტიის მხარდამჭერებზე და აღნიშნავს, რომ მათგან განსხვავებით თ. ჭ-ე ადმინისტრაციულმა ორგანომ ჩააყენა არახელსაყრელ მდგომარეობაში. საკასაციო სასამართლო აღნიშნავს, რომ უთანასწორო მოპყრობის დადგენის მიზნით, შესადარებელი ჯგუფების გამოვლენა უნდა განხორციელდეს ჯეროვნად. „განსხვავებული მოპყრობა ვერ ჩაითვლება დისკრიმინაციად, თუ ვითარება არ არის მსგავსი, ანალოგიური“ (Burden v UK, hudoc (2008)). საგულისხმოა, რომ თ. ჭ-ე იყო ნავთლუღის უბნის განყოფილების უფროსი. განსახილველ საქმეში მსგავს ან/და ანალოგიურ თანამდებობაზე მყოფი და შესაბამისად ანალოგიური უფლება-მოვალეობების მქონე პირი ან პირთა ჯგუფი, რომელთაც განსხვავებული სირთულის დავალებების შესრულება ეკისრებოდათ, არ ყოფილა გამოვლენილი. ანალოგიური ან მსგავსი ქმედებები, რაც განხორციელდა თ. ჭ-ის მიერ, არ განხორციელებულა სხვა პირთა მიმართ, შესაბამისად, არ არსებობს შესადარებელი ჯგუფი, რომელთა ქმედება განსხვავებულად შეფასდა ხელმძღვანელობის მხრიდან. კერძოდ, სამუშაო საათებში არასამსახურებრივი საქმიანობის განხორციელება და სამუშაო ადგილის მიტოვება, სამსახურებრივი მიზნით ავტომანქანის მესამე პირთათვის გადაცემა, ხელმძღვანელობის მიმართ უკმაყოფილების გამოთქმა და სამსახურებრივ პრობლემებზე საუბარი.
საკასაციო სასამართლო ეთანხმება სააპელაციო სასამართლოს შეფასებას, რომ მოცემულ შემთხვევაში არ დასტურდება მოპასუხე ადმინისტრაციული ორგანოს განსხვავებული მოპყრობა უპარტიო ან/და სხვა პოლიტიკური პარტიის მხარდამჭერ თანამშრომელთა მიმართ, ამგვარი ჯგუფები საერთოდ არ ყოფილა გამოვლენილი და შესაბამისად შედარებული. გარდა აღნიშნულისა, განსახილველ საქმეზე არ იკვეთება თ. ჭ-ის იმგვარი პოლიტიკური საქმიანობა, რაც შეიძლება დევნის ობიექტი გამხდარიყო განსხვავებული პოლიტიკური პარტიის მხარდამჭერ პირთა მხრიდან. სამსახურებრივი საქმიანობის შესრულებისას იგი, გარდა ცალკეული გადაცდომებისა, გამოთქვამდა უკმაყოფილებას სამსახურებრივ საქმიანობასთან დაკავშირებით და მისი განცხადებები მიზნად არ ისახავდა რომელიმე პოლიტიკური პარტიის მხარდაჭერას ან უარყოფითი დამოკიდებულების შექმნას. სოციალურ ქსელებში და სხვა საჯარო სივრცეში პოლიტიკური კუთვნილების დადასტურება ლოგიკურ ბმაში ვერ იქნება მოხელის თანამდებობიდან გათავისუფლებასთან. თ. ჭ-ის მხოლოდ კონკრეტული პოლიტიკური პარტიის წევრად მოაზრება არ წარმოადგენს მისი პოლიტიკური ნიშნით დისკრიმინაციის ფაქტის დადგენის საკმარის საფუძველს. ამდენად, საკასაციო სასამართლო ეთანხმება სააპელაციო სასამართლოს დასკვნას დისკრიმინაციულ მოპყრობასთან მიმართებით და მიაჩნია, რომ მოცემულ შემთხვევაში არ დასტურდება თ. ჭ-ის მიმართ პოლიტიკური ნიშნით დისკრიმინაციული მოპყრობა.
ამდენად, საკასაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ დისკრიმინაციული მოპყრობის ფაქტის დაუდასტურებლობის პირობებში, არ არსებობს გაუმართლებელი უთანასწორო მოპყრობის გამო მორალური ზიანის ანაზღაურების სამართლებრივი საფუძველი.
საკასაციო სასამართლო ყურადღებას ამახვილებს იმ გარემოებაზე, რომ თ. ჭ-ის მიმართ შენიშვნის გამოცხადების შესახებ ისნის რაიონის გამგებლის 2014 წლის 16 ოქტომბრის #16 ბრძანების საფუძვლად მითითებულია გამგებლის მოადგილის 2014 წლის 13 ოქტომბრის მოხსენებითი ბარათი, სადაც თ. ჭ-ის მიერ ჩადენილ სამსახურებრივ გადაცდომად დასახელდა 2014 წლის 3 სექტემბერს სამუშაო საათებში უკრაინის მხარდასაჭერ აქციაში მონაწილეობის ფაქტი, ამავე სამსახურებრივ ბარათში მითითებულია თ. ჭ-ის მიერ დასურათებული ნაგვის ურნების ფაქტი, თბილისის მუნიციპალიტეტის მერისთვის წარდგენილი განცხადება და სოციალური ქსელის მეშვეობით სიცრუის გავრცელება, რომელიც გამგეობის მოხელეების და დაწესებულების დისკრედიტაციისკენ იყო მიმართული.
საკასაციო სასამართლო უკრაინის მხარდამჭერ აქციაში თ. ჭ-ის მონაწილეობასთან მიმართებით აღნიშნავს, რომ ისნის რაიონის გამგეობის შინაგანაწესით განსაზღვრულია შესვენების დრო 14:00 სთ-დან 15:00 სთ-მდე, მაშინ, როცა თ. ჭ-ე 2014 წლის 3 სექტემბერს 13:00 სთ-დან 14:00 სთ-მდე იღებდა მონაწილეობას უკრაინის მხარდამჭერ აქციაში. საკასაციო სასამართლო ყურადღებას მიაქცევს თ. ჭ-ის განცხადებაზე, სადაც იგი აღნიშნავს, რომ ჩვეულებრივ, სამსახური შესვენებით სარგებლობდა 13:00 სთ-დან 14:00 სთ-მდე, თუმცა აღნიშნულის აღრიცხვა არც ელექტრონული და არც სხვა საშუალებებით არ ხორციელდებოდა. საყურადღებოა ასევე თ. ჭ-ის მიერ გაჟღერებული ის გარემოებაც, რომ მოცემული პერიოდისათვის მოქმედი პრემიერ-მინისტრის, ირაკლი ღარიბაშვილის განცხადებითა და მთავრობის შესაბამისი ადმინისტრაციული აქტით, საჯარო დაწესებულებებმა მუშაობა დაიწყეს მანამდე არსებულზე უფრო ადრე - 9:00 საათიდან; აღნიშნულ ფაქტს, როგორც საყოველთაოდ ცნობილს, სასამართლოც ადასტურებს. თუმცა შესაბამისი ცვლილებები სამსახურის შინაგანაწესში არ ასახულა და ამდენად, საქართველოში არსებული სხვა ადმინისტრაციული ორგანოების მსგავსი და ასევე საყოველთაოდ ცნობილი პრაქტიკიდან გამომდინარე, სარწმუნოა თ. ჭ-ის განმარტება იმასთან დაკავშირებით, რომ იგი აქციაში მონაწილეობდა 13:00 საათიდან 14:00 საათამდე, ანუ სამსახურის პრაქტიკით დადგენილი შესვენების დროის პერიოდში; ეს კი გამორიცხავს თ. ჭ-ის მიერ, ამ თვალსაზრისით გადაცდომის ჩადენას.
საკასაციო სასამართლო, აგრეთვე, ყურადღებას ამახვილებს სააპელაციო სასამართლოს მითითებაზე, რომ საგულისხმოა, თავად მხარდასაჭერი აქციის გამართვის ადგილი. მხარეები სადავოდ არ ხდიან იმ გარემოებას, რომ აქცია იმართებოდა უშუალოდ სამსახურის მიმდებარე ტერიტორიაზე, სამსახურის შენობის წინ, ტროტუარზე, რაც მოსარჩელის სამსახურებრივი მოვალეობის შესრულების შეუძლებლობას მინიმუმამდე ამცირებდა. ამასთან, მნიშვნელოვანია ის გარემობაც, რომ მოპასუხე ადმინისტრაციული ორგანო არ მიუთითებს იმას, თუ რა სახის ზიანი იქნა დამდგარი თ. ჭ-ის აქციაში მონაწილეობის პერიოდში (1 საათის განმავლობაში), მისი სამსახურებრივი მოვალეობის შეუსრულებლობით. ადმინისტრაციული ორგანო ვერ ასაბუთებს დისციპლინური პასუხისმგებლობის გამოყენების აუცილებლობას. დისციპლინური პასუხისმგებლობის ზომის გამოყენება არ უნდა გახდეს სადამსჯელო ხასიათის მატარებელი, არამედ იგი გონივრული და რაციონალური განსჯის შედეგად უნდა შეეფარდოს სამსახურებრივი მოვალეობის დამრღვევ პირს, რომლის მიმართ ასეთი ღონისძიების გამოუყენებლობით ვერ იქნება უზრუნველყოფილი სამსახურებრივი წესრიგი/დისციპლინა. სასამართლო ყურადღებას მიაქცევს თ. ჭ-ის ძირითად ფუნქციურ მოვალეობაზე, რომლის შესრულება უმთავრესად უკავშირდება მოსახლეობასთან გასვლას, მათთან კომუნიკაციას, მათი საჭიროებების დადგენასა და ზრუნვას. ასეთი ვალდებულებების შესრულება ვერ განხორციელდება სამსახურის შენობაში. შესაბამისად, თ. ჭ-ის მიერ სამუშაო საათების განმავლობაში სამსახურის შენობის გარეთ ყოფნა, მით უფრო სამსახურის მიმდებარე ტერიტორიაზე, ვერ ჩაითვლება სამსახურებრივი დისციპლინის დარღვევად, იმ პირობებში, როდესაც ადმინისტრაციული ორგანო არ მიუთითებს მოხელეზე დაკისრებული კონკრეტული სამსახურებრივი მოვალეობის შეუსრულებლობაზე. ამასთან, როგორც თ. ჭ-ე განმარტავს, იგი აქციაში მონაწილეობას იღებდა მოსახლეობის თხოვნითა და მათთან ერთად. საკასაციო სასამართლო იზიარებს სააპელაციო სასამართლოს მოსაზრებას, რომ თ. ჭ-ის აქციაში მონაწილეობა 13:00 საათიდან 14:00 საათამდე არ წარმოადგენდა მის მიმართ შენიშვნის გამოცხადების საკმარის საფუძველს. რაც შეეხება მოხსენებით ბარათში დაფიქსირებულ სხვა გარემოებებს, საკასაციო სასამართლოს მიაჩნია, რომ არ არის გამოვლენილი და დასაბუთებული თ. ჭ-ის კონკრეტული ქმედება, რომელიც მიმართული იქნებოდა სამსახურის დისკრედიტაციისაკენ. ყოველივე აღნიშნულიდან გამომდინარე, პალატას მიაჩნია, რომ თ. ჭ-ის მიმართ გამოცემული შენიშვნის ბრძანება უსაფუძვლოა და ეწინააღმდეგება კანონმდებლობის მოთხოვნებს.
რაც შეეხება ისნის რაიონის გამგებლის 2014 წლის 20 ოქტომბრის #41 ბრძანებას თ. ჭ-ის დაკავებული თანამდებობიდან განთავისუფლების შესახებ, იგი დაეფუძნა გამგებლის მოადგილის 2014 წლის 20 ოქტომბრის მოხსენებით ბარათს. მოხსენებითი ბარათის შინაარსის გათვალისწინებით, სამსახურებრივ გადაცდომად ჩაითვალა თ. ჭ-ის მიერ შენიშვნის გამოცხადების მიუხედავად ცილისმწამებლური განცხადებების გავრცელება, მისი მხრიდან არასამუშაო დროს სამსახურის ავტომანქანის ოჯახის წევრისათვის სამართავად გადაცემა, 2014 წელს 7 თვეში 932ლ. ბენზინის გაფლანგა, ... განთავსებული 46 დასახელების ინვენტარიდან 7 დასახელების ინვენტარის არარსებობა, შვებულების აღებაზე უარის თქმის მიუხედავად, სამსახურში გამოუცხადებლობა.
ადმინისტრაციული ორგანოს განმარტებით, თ. ჭ-ის სამსახურიდან გათავისუფლების შესახებ ბრძანების საფუძველი არ გამხდარა მისი მხრიდან ბენზინის გაფლანგვის ფაქტი, აღნიშნული წარმოადგენს სისხლის სამართლის წესით გამოსაკვლევ გარემოებას. საკასაციო სასამართლო იზიარებს სააპელაციო სასამართლოს შეფასებას, რომ თუკი ადმინისტრაციული ორგანო თ. ჭ-ეს ედავება სამსახურის ქონების - ინვენტარის გაფლანგვა/დაკარგვას, აღნიშნულიც ანალოგიური წესით უნდა დაექვემდებაროს კვლევას სისხლის სამართლის წესით. ამასთან, საკასაციო სასამართლო მიუთითებს თ. ჭ-ის ახსნა-განმარტებით ბარათზე, სადაც იგი აღნიშნავს, რომ ინვენტარი, რომელიც ვერ აღმოაჩინეს ..., განთავსებულია გამგეობაში. აღნიშნულის საპირწონედ ადმინისტრაციულ ორგანოს არ წარმოუდგენია რაიმე პოზიცია ან/და მტკიცებულება. პალატის მოსაზრებით, ხსენებული ორი საფუძველი ვერ გახდება თანამშრომლისთვის დისციპლინური პასუხისმგებლობის დაკისრების საფუძველი.
რაც შეეხება ავტომანქანის არასამსახურებრივი მიზნით გადაცემას ოჯახის წევრისთვის, საკასაციო სასამართლო ეთანხმება სააპელაციო სასამართლოს მოსაზრებას, რომ აღნიშნული ქმედება უსათუოდ წარმოადგენს დისციპლინური სახის გადაცდომას, თუმცა იმ პირობებში, როდესაც სატრანსპორტო საშუალება დასაქმებულს გადაცემული ჰქონდა კონკრეტული პირობის გარეშე და როგორც წესი, მას ჰქონდა საშუალება ესარგებლა აღნიშნული სატრანსპორტო საშუალებით, ამასთან, აღნიშნული ქმედებით არ იკვეთება სამსახურისთვის ზიანის მიყენების ფაქტი, ასეთი დარღვევა არ შეიძლება მიჩნეულ იქნეს პირის სამსახურიდან გათავისუფლების საკმარის გარემოებად. ადმინისტრაციულ ორგანოს შეეძლო გამოეყენებინა უფლების ნაკლებად მზღუდავი საშუალება, მათ შორის, ნაკლებად მკაცრი დისციპლინური სახდელი. ამასთან, ვერც თ. ჭ-ის მიერ, შვებულების მიღებაზე უარის თქმის შემდგომ, სამსახურში ერთი დღით გამოუცხადებლობა მიიჩნევა სამსახურიდან გათავისუფლების საკმარის საფუძვლად ამგვარი ქმედების მცირე მნიშვნელობის გამო.
საკასაციო სასამართლო ასევე ეთანხმება სააპელაციო სასამართლოს განმარტებას, რომ გათავისუფლების ბრძანების გამოცემის დროს ადმინისტრაციული ორგანო არ უნდა დაყრდნობოდა თ. ჭ-ის მიმართ გამოცემულ შენიშვნის ბრძანებას, ვინაიდან იგი არ წარმოადგენდა კანონიერ ძალაში შესულ აქტს და მისი გასაჩივრების ვადა არ იყო ამოწურული. ამდენად, სასამართლოს მიერ შენიშვნის აქტის კანონსაწინააღმდეგოდ ცნობის პირობებში, საკასაციო სასამართლოს თ. ჭ-ის სამსახურიდან გათავისუფლების შესახებ ბრძანებაც კანონსაწინააღმდეგო აქტად მიაჩნია. საყურადღებოა ის გარემოებაც, რომ ადმინისტრაციული ორგანოს მიერ გამოცემულ შენიშვნისა და სამსახურიდან გათავისუფლების შესახებ ბრძანებებს საერთო ფაქტობრივი საფუძველი და საერთო მიზანი გააჩნდა, რაც დამდგარი შედეგის მიხედვით, მოსარჩელის სამსახურიდან გათავისუფლება იყო. შენიშვნის გამოცხადებისა და სამსახურიდან განთავისუფლების აქტებს შორის დროის შუალედი მხოლოდ და მხოლოდ 4 დღეა.
ამასთან, თ. ჭ-ისთვის იძულებითი განაცდურის ანაზღაურებასთან დაკავშირებით საკასაციო სასამართლო მიუთითებს საკონსტიტუციო სასამართლოს 2017 წლის 21 ივლისის #2/4/735 გადაწყვეტილებაზე, რომლითაც კონსტიტუციური სარჩელი #735 („საქართველოს მოქალაქეები - მ. გ-ე და ფ. მ-ი საქართველოს პარლამენტის წინააღმდეგ“) დაკმაყოფილდა და არაკონსტიტუციურად იქნა ცნობილი „საჯარო სამსახურის შესახებ“ საქართველოს 1997 წლის 31 ოქტომბრის კანონის 127-ე მუხლის მე-6 პუნქტის მე-2 და მე-3 წინადადებები საქართველოს კონსტიტუციის 42-ე მუხლის მე-9 პუნქტთან მიმართებით.
საკონსტიტუციო სასამართლოს გადაწყვეტილების მოტივებისა და საქართველოს უზენაესი სასამართლოს პრაქტიკის საფუძველზე, საკასაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ საფუძვლიანია თ. ჭ-ის მოთხოვნა იძულებით გაცდენილი დროის ხელფასის ანაზღაურების თაობაზე, ვინაიდან, მოცემულ შემთხვევაში სახეზე გვაქვს თ. ჭ-ის თანამდებობიდან გათავისუფლების შესახებ ისნის რაიონის გამგებლის 2014 წლის 20 ოქტომბრის #41 ბრძანების ბათილად ცნობის მატერიალურ-სამართლებრივი საფუძველი, რაც წარმოადგენს იძულებითი განაცდურის ანაზღაურების წინაპირობას.
ამასთან, ვინაიდან თ. ჭ-ის საკასაციო საჩივარი მიჩნეულ იქნა დაუშვებლად, შესაბამისად, საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 53-ე მუხლის მიხედვით, უსაფუძვლოა კასატორის - თ. ჭ-ის მოთხოვნა მოწინააღმდეგე მხარისათვის მის სასარგებლოდ საკასაციო სასამართლოში ადვოკატის დახმარებისათვის გასაწევი ხარჯის ანაზღაურების დაკისრების თაობაზე.
ამდენად, საკასაციო სასამართლო მიუთითებს, რომ მოცემულ საქმეს არ გააჩნია არავითარი პრინციპული მნიშვნელობა სასამართლო პრაქტიკისათვის, ხოლო საკასაციო საჩივრებს _ წარმატების პერსპექტივა.
ზემოთქმულიდან გამომდინარე, საკასაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ არ არსებობს საკასაციო საჩივრის დასაშვებობის საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილით რეგლამენტირებული არც ერთი საფუძველი, რის გამოც საკასაციო საჩივრები არ უნდა იქნეს დაშვებული განსახილველად.
ს ა რ ე ზ ო ლ უ ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი:

საკასაციო სასამართლომ იხელმძღვანელა საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის პირველი მუხლით, 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილით და

დ ა ა დ გ ი ნ ა:

1. თ. ჭ-ისა და ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის ისნის რაიონის გამგეობის საკასაციო საჩივრები მიჩნეულ იქნეს დაუშვებლად;
2. უცვლელად დარჩეს თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2018 წლის 8 თებერვლის გადაწყვეტილება;
3. საკასაციო სასამართლოს განჩინება საბოლოოა და არ საჩივრდება.


თავმჯდომარე მ. ვაჩაძე


მოსამართლეები: ნ. სხირტლაძე


ვ. როინიშვილი