№ბს-395(კ-20) 16 დეკემბერი, 2020 წელი
ქ. თბილისი

ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატა
შემადგენლობა:

ქეთევან ცინცაძე (თავმჯდომარე, მომხსენებელი),
მოსამართლეები: ნინო ქადაგიძე, ნუგზარ სხირტლაძე

საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის პირველი მუხლისა და 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილის საფუძველზე, საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 408-ე მუხლის მე-3 ნაწილის შესაბამისად, ზეპირი განხილვის გარეშე, შეამოწმა სსიპ შემოსავლების სამსახურის საკასაციო საჩივრის დასაშვებობის საფუძვლების არსებობა თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2019 წლის 22 იანვრის განჩინების გაუქმების თაობაზე.

ა ღ წ ე რ ი ლ ო ბ ი თ ი ნ ა წ ი ლ ი:

2016 წლის 22 ივნისს სს „... - მა“ სასარჩელო განცხადებით მიმართა თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიას, მოპასუხის სსიპ შემოსავლების სამსახურის მიმართ. მოსარჩელემ სსიპ შემოსავლების სამსახურის საბაჟო დეპარტამენტის 2016 წლის 14 მარტის №EL044877 საგადასახადო სამართალდარღვევის ოქმისა და სსიპ შემოსავლების სამსახურის 2016 წლის პირველი ივნისის №15470 ბრძანების ბათილად ცნობა მოითხოვა.
თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2016 წლის 8 დეკემბრის გადაწყვეტილებით სს „...-ის“ სარჩელი დაკმაყოფილდა; ბათილად იქნა ცნობილი სსიპ შემოსავლების სამსახურის საბაჟო დეპარტამენტის 2016 წლის 14 მარტის №EL044877 საგადასახადო სამართალდარღვევის ოქმი; ბათილად იქნა ცნობილი სსიპ შემოსავლების სამსახურის 2016 წლის პირველი ივნისის №15470 ბრძანება.
თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2016 წლის 8 დეკემბრის გადაწყვეტილება სააპელაციო წესით გაასაჩივრა სსიპ შემოსავლების სამსახურმა.
თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2019 წლის 22 იანვრის განჩინებით სსიპ შემოსავლების სამსახურის სააპელაციო საჩივარი არ დაკმაყოფილდა; უცვლელად დარჩა თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2016 წლის 8 დეკემბრის გადაწყვეტილება.
სააპელაციო სასამართლომ მიიჩნია, რომ პირველი ინსტანციის სასამართლომ არსებითად სწორად გადაწყვიტა სადავო საკითხი, სამართლებრივი თვალსაზრისით სწორად შეაფასა საქმესთან დაკავშირებული ყველა ფაქტობრივი გარემოება; თავის მხრივ, აპელანტმა სააპელაციო საჩივარში ვერ გააქარწყლა პირველი ინსტანციის სასამართლოს სამართლებრივი დასკვნები, ვერ მიუთითა და ვერ წარმოადგინა ისეთი არგუმენტები, რომლებზე დაყრდნობითაც შესაძლებელი იქნებოდა საქმეზე დადგენილი ფაქტების სხვაგვარი სამართლებრივი შეფასება.
სააპელაციო პალატამ მიუთითა, რომ მოცემულ შემთხვევაში დავის საგანს წარმოადგენდა სს „...-ის“ მიერ საგადასახადო კანონმდებლობის მოთხოვნათა დარღვევისა და საგადასახადო სამართალდარღვევის ჩადენის ფაქტის დადგენა. კერძოდ, 2016 წლის 14 მარტს სსიპ შემოსავლების სამსახურის საბაჟო დეპარტამენტის მიერ სს „...-ის“ მიმართ შედგენილ იქნა №EL044877 საგადასახადო სამართალდარღვევის ოქმი, რომლითაც საწარმო, საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 290-ე მუხლის პირველი ნაწილის საფუძველზე, დაჯარიმდა 4 000 (ოთხიათასი) ლარით. საგადასახადო სამართალდარღვევის ოქმის თანახმად, დარღვეული იყო საქართველოს მთავრობის 2015 წლის 14 სექტემბრის №471 დადგენილებით დამტკიცებული ინსტრუქციის მე-8 მუხლის „ჟ“ პუნქტით გათვალისწინებული სანებართვო მოწმობა. საბაჟო საწყობ ...-დან დროებითი შენახვის განაცხადიდან ტრანზიტის სასაქონლო ოპერაციით გატანილი იქნა 427 ყუთი ალკოჰოლური სასმელი. დანიშნულების ადგილზე მიტანისას გაირკვა, რომ რეალურად საბაჟო საწყობიდან გატანილი იყო 257 ყუთი, ხოლო 170 ყუთი ისევ ინახებოდა საბაჟო საწყობში. აქედან გამომდინარე, საბაჟო საწყობმა არაჯეროვნად შეასრულა საქართველოს საგადასახადო კანონმდებლობით გათვალისწინებული უფლება-მოვალეობები.
სააპელაციო პალატის განმარტებით, საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 290-ე მუხლის პირველი ნაწილის სადავო პერიოდში მოქმედი რედაქციის თანახმად, საბაჟო საწყობის ან თავისუფალი ვაჭრობის პუნქტის საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი სანებართვო პირობების დარღვევა – იწვევდა ნებართვის მფლობელის დაჯარიმებას 4 000 ლარის ოდენობით. ამდენად, მოცემული მუხლით გათვალისწინებული იყო რა პასუხისმგებლობა საბაჟო საწყობის ან თავისუფალი ვაჭრობის პუნქტის საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი სანებართვო პირობების დარღვევისთვის, პირის დაჯარიმებამდე ზუსტად უნდა განსაზღვრულიყო, კანონმდებლობით გათვალისწინებული რომელი სანებართვო პირობა იქნა დარღვეული. შესაბამისად, ვინაიდან მოცემული ნორმა ზოგადი ხასიათის იყო და მიუთითებდა კანონმდებლობაზე, გადამხდელის ინტერესთა სრულყოფილად დაცვის, სამართალდარღვევის გამოვლენის კანონიერების შემოწმების, დარღვევის ფაქტის დადგენისა და სანქციის გამოყენების მიზნების უზრუნველსაყოფად მსგავს შემთხვევებში შედგენილი სამართალდარღვევის ოქმით ნათელი და გასაგები უნდა ყოფილიყო, პირის კონკრეტულად რომელი ქმედებით დაირღვა კანონის კონკრეტულად დანაწესი.
სააპელაციო პალატამ დადგენილად მიიჩნია, რომ 2016 წლის 17 თებერვალს „...-ის“ კუთვნილ, სს „...-ის“ საბაჟო საწყობში განთავსებულ, 427 ყუთ ალკოჰოლურ სასმელზე, საქონლის ...ში გასაგზავნად, გამოიწერა აღრიცხვის მოწმობა ... (...; 17.02.2016 წ.) და იმავე დღეს მოხდა დროებითი შენახვის განაცხადის დასრულება (შეფასება ...), ხოლო ... აღრიცხვის მოწმობით გადაადგილებულმა საქონელმა, საქართველოს საბაჟო ტერიტორია დატოვა 2016 წლის 18 თებერვალს საბაჟო გამშვებ პუნქტ „...ს“ გავლით. ამასთან, მიუხედავად იმისა, რომ ... აღრიცხვის მოწმობა გამოიწერა 427 ყუთზე, გაგზავნილი იქნა 257 ყუთი ალკოჰოლური სასმელი, ხოლო დანარჩენი 170 ყუთის შენახვა კვლავ განაგრძო მოსარჩელემ. სწორედ აღნიშნული ქმედება იქნა მიჩნეული საგადასახადო ორგანოს მიერ სამართალდარღვევად, ხოლო დარღვევის ნორმატიულ საფუძვლად მითითებული იყო საქართველოს მთავრობის 2015 წლის 14 სექტემბრის №471დადგენილებით დამტკიცებული ინსტრუქციის მე-8 მუხლის „ჟ“ პუნქტი.
სააპელაციო პალატის მითითებით, საქართველოს მთავრობის 2015 წლის 14 სექტემბრის №471 დადგენილებით დამტკიცებული „საბაჟო საწყობისა და თავისუფალი ვაჭრობის პუნქტის საქმიანობის ნებართვების გაცემის წესების შესახებ ინსტრუქციის“ მე-8 მუხლით დადგენილი იყო სანებართვო პირობები, რომელთა დაცვაც უნდა უზრუნველეყო ნებართვის მფლობელს, ხოლო ამავე მუხლის „ჟ“ პუნქტის მიხედვით კი, საბაჟო საწყობის საქმიანობის ნებართვის მფლობელი ნებართვის მოქმედების მთელი ვადის განმავლობაში ვალდებული იყო უზრუნველეყო საქართველოს საგადასახადო კანონმდებლობით გათვალისწინებული უფლება-მოვალეობების ჯეროვნად შესრულება. ამრიგად, სასამართლოს მოსაზრებით, აღნიშნული ქვეპუნქტიც მხოლოდ ზოგადი ხასიათის მითითებას აკეთებდა კანონმდებლობით დადგენილი მოვალეობების ჯეროვნად შესრულების თაობაზე და მხოლოდ მის საფუძველზე ვერ გახდებოდა ნათელი, რომელი კანონისმიერი ვალდებულება იქნა დარღვეული.
სადავო საკითხის შესწავლისას სასამართლომ საგულისხმოდ მიიჩნია, რომ სსიპ შემოსავლების სამსახურისთვის სადავო შემთხვევის შესახებ ცნობილი გახდა „...-ის“ წარმომადგენლის 2016 წლის 19 თებერვლის №29845/21-10-17 განცხადების საფუძველზე, სადაც მან განმარტა, რომ მისი შეცდომით ... აღრიცხვის მოწმობაში მითითებული საქონლის ნაცვლად გატანილი იქნა 257 ყუთი ალკოჰოლური სასმელი და 2016 წლის 22 თებერვლის განცხადებით მან აღრიცხვის მოწმობაში ცვლილების შეტანა მოითხოვა. დადგენილად იქნა მიჩნეული, ასევე, რომ სსიპ შემოსავლების სამსახურის საბაჟო დეპარტამენტის საბაჟო გაფორმების მთავარი სამმართველოს 2016 წლის 24 თებერვლის №21-10-17/14723 წერილის პასუხად, სს „...-მა“ 2016 წლის 25 თებერვლის №5916-4/5 წერილით განუმარტა ადმინისტრაციულ ორგანოს, რომ ... 13/01/2016 დროებით შენახვის განაცხადით დასაწყობებული 170 ყუთი ალკოჰოლური სასმელი კვლავ ინახებოდა საბაჟო საწყობში. შესაბამისად, მხარეებმა თავად მიმართეს სსიპ შემოსავლების სამსახურს, ამასთან, საბაჟო საწყობმა უზრუნველყო მარაგის შენახვა, დაცვა, დაუდასტურა საგადასახადო ორგანოს მარაგის არსებობა და საქონლის გაშვება მოხდა მხოლოდ დაკორექტირებული აღრიცხვის მოწმობის საფუძველზე. შესაბამისად, სააპელაციო სასამართლოს მოსაზრებით, პირველი ინსტანციის სასამართლომ მართებულად განმარტა, რომ იმ პირობებში, როდესაც ტვირთის საწყობიდან გატანას ახორციელებდა დეკლარანტი, საბაჟო ოპერაციის განხორციელების სისწორეზეც პასუხისმგებლობა მას ეკისრებოდა, ხოლო კანონით დაშვებული იყო საბაჟო დეკლარაციის/აღრიცხვის მოწმობის კორექტირება, რაც განხორციელდა განსახილველ შემთხვევაში, ხოლო საწყობმა უზრუნველყო საქონლის შენახვა სწორედ კორექტირებული დოკუმენტის წარდგენამდე, ამასთან, საბაჟო საწყობის საქმიანობის ნებართვის მფლობელსა და დეკლარანტს შორის სამართალურთიერთობა წესრიგდებოდა არა მხოლოდ საგადასახადო კანონმდებლობის საფუძველზე ლიცენზირებადი საქმიანობის მარეგულირებელი ნორმებით, არამედ აგრეთვე მიბარების ხელშეკრულების საფუძველზე, სასამართლოსთვის გაუგებარი იყო კონკრეტულად რომელი სანებართვო პირობა დაარღვია მოსარჩელემ. ამასთან, საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 222-ე მუხლის მე-4 ნაწილის თანახმად, სასაქონლო ოპერაციის განხორციელებამდე საგადასახადო ორგანოსთან შეუთანხმებელი ქმედების განხორციელება ან სასაქონლო ოპერაციის პირობების დარღვევა, რომელმაც გამოიწვია საბაჟო ზედამხედველობის ქვეშ მყოფი საქონლის ან/და სატრანსპორტო საშუალების უკანონო განკარგვა, დაკარგვა ან განადგურება, წარმოშობდა დეკლარანტის საგადასახადო ვალდებულებას, რომელიც განისაზღვრებოდა იმპორტის/ექსპორტის გადასახდელების ოდენობით. ამასთან, კანონი საკმარისად არ მიიჩნევდა მხოლოდ შეუთანხმებელი ქმედების განხორციელებას, არამედ პასუხისმგებლობისათვის აუცილებელი იყო შესაბამისი შედეგის დადგომა - საქონლის უკანონო განკარგვა, დაკარგვა ან განადგურება, რასაც განსახილველ შემთხვევაში ადგილი არ ჰქონია და აღნიშნული გამოწვეული იქნა სწორედ საბაჟო საწყობის მიერ კორექტირებული აღრიცხვის მოწმობამდე საქონლის დაცვითა და შენახვით.
სააპელაციო სასამართლომ აღნიშნა, რომ საბაჟო კონტროლის ორგანიზაციის სამმართველოს უფროსის 2016 წლის 22 აპრილის №48224-21-10 სამსახურებრივ ბარათში მითითებული იყო, რომ სს „...-ის“ მხრიდან დაირღვა საქართველოს მთავრობის 2015 წლის 14 სექტემბრის №471 დადგენილებით დამტკიცებული „საბაჟო საწყობისა და თავისუფალი ვაჭრობის პუნქტის საქმიანობის ნებართვის გაცემის წესების შესახებ“ ინსტრუქციით დადგენილი სანებართვო პირობები, კერძოდ, აღნიშნული ინსტრუქციის მე-2 მუხლის „ე“ პუნქტის „ე.ბ“ ქვეპუნქტი, რომლითაც განსაზღვრული იყო, რომ საბაჟო საწყობმა უნდა განახორციელოს საქართველოს საბაჟო ტერიტორიაზე შემოტანილი ან საქართველოს საბაჟო ტერიტორიიდან გასატანი საქონლის სასაქონლო ოპერაციის განსაზღვრის დასრულებამდე დროებით შენახვა. სააპელაციო პალატის მოსაზრებით, ქვედა ინსტანციის სასამართლომ სწორად გაიზიარა მოსარჩელის პოზიცია, რომ სასაქონლო ოპერაციის განსაზღვრის შემდგომ საქონლის შენახვა არ წარმოადგენდა სამართალდარღვევას, რადგან აღნიშნული მუხლის „ე.გ.“ ქვეპუნქტით დადგენილი იყო საბაჟო საწყობის მოვალეობა, რომ მოეხდინა იმ საქონლის დროებით შენახვა, რომლის მიმართაც უკვე განსაზღვრული იყო სასაქონლო ოპერაცია. ამდენად, აღნიშნული მუხლებით დადგენილი იყო საწყობის მიერ საქონლის შენახვის ვალდებულების ჯეროვანი განხორციელება, რომელიც სასაქონლო ოპერაციის განსაზღვრის დროით იყო შემოფარგლული.
ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, სააპელაციო პალატის მოსაზრებით, პირველი ინსტანციის სასამართლომ მართებულად აღნიშნა, რომ არ დასტურდებოდა მოსარჩელის მიერ კანონით დადგენილი რომელიმე სანებართვო პირობის დარღვევა.
თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2019 წლის 22 იანვრის განჩინება საკასაციო წესით გაასაჩივრა სსიპ შემოსავლების სამსახურმა. კასატორმა გასაჩივრებული განჩინების გაუქმება და ახალი გადაწყვეტილებით სარჩელის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმა მოითხოვა.
სსიპ შემოსავლების სამსახური არ ეთანხმება გასაჩივრებულ განჩინებას და მიაჩნია, რომ იგი არ არის საკმარისად დასაბუთებული. კასატორი მიუთითებს სადავო პერიოდში მოქმედ საქართველოს ფინანსთა მინისტრის 2012 წლის 26 ივლისის №290 ბრძანებით დამტკიცებული „საქართველოს საბაჟო ტერიტორიაზე საქონლის გადაადგილებისა და გაფორმების შესახებ“ ინსტრუქციაზე, რომლის მე-16 მუხლის მე-10 ნაწილის თანახმად, „საგადასახადო ორგანო უფლებამოსილია, ნებისმიერ დროს განახორციელოს დროებით შენახული საქონლის საბაჟო კონტროლი ან/და შეამოწმოს მასთან დაკავშირებული დოკუმენტები“. ამავე ინსტრუქციის მე-14 მუხლის შესაბამისად, საქონლის დროებით შენახვისას საბაჟო კონტროლი და აღრიცხვა ხორციელდება „საქონლის დროებით შენახვის განაცხადით“ (რომელის შესაძლებელია წარდგენილ იქნეს საბაჟო საწყობის მფლობელის მიერაც), ხოლო ამავე მუხლით განსაზღვრულ შემთხვევებში - ელექტრონული მოწმობით ან დამოწმებული მოწმობით ან დეკლარაციით.
დადგენილი ფაქტობრივი გარემოების მიხედვით, 427 ყუთ ალკოჰოლურ სასმელზე, 2016 წლის 17 თებერვალს გამოიწერა აღრიცხვის მოწმობა ... (...; 17.02.2016წ.) საქონლის ...ში გასაგზავნად და იმავე დღეს მოხდა დროებით შენახვის განაცხადის დასრულება (შეფასება ...). ზემოხსენებული ნორმა საწყობის საქმიანობის ნებართვის მფლობელს მიიჩნევს ვალდებულად საქონლის დროებითი შენახვისას საბაჟო კონტროლი და აღრიცხვა განახორციელოს „საქონლის დროებით შენახვის განაცხადით“. საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 231-ე მუხლის მე-5 ნაწილის მიხედვით საბაჟო საწყობი არის საბაჟო კონტროლის ზონა, შესაბამისად, ნებართვის მქონე სუბიექტი ვალდებულია უზრუნველყოს მის საწყობში არსებული საქონლის მოძრაობის სიზუსტის უზრუნველყოფა.
როგორც პირველი, ასევე, მეორე ინსტანციის სასამართლო მიუთითებს, რომ საქართველოს მთავრობის 2015 წლის 14 სექტემბრის №471 დადგენილებით დამტკიცებული „საბაჟო საწყობისა და თავისუფალი ვაჭრობის პუნქტის საქმიანობის ნებართვის გაცემის წესების შესახებ“ ინსტრუქციის მე-8 მუხლის „ჟ“ ქვეპუნქტი მხოლოდ ზოგადი ხასიათის მითითებას აკეთებს კანონმდებლობით დადგენილი მოვალეობების ჯეროვნად შესრულების თაობაზე და მხოლოდ მის საფუძველზე ვერ გახდება ნათელი, რომელი კანონისმიერი ვალდებულება იქნა დარღვეული გადასახადის გადამხდელის მიერ.
კასატორის მოსაზრებით, სსიპ შემოსავლების სამსახურმა ნათლად მიუთითა იმ სამართლებრივ დანაწესებზე, რომლებიც ასაბუთებდა სს „...-ის“ მხრიდან სამართალდარღვევის ჩადენის ფაქტს, რაც არ იქნა გაზიარებული. საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 43-ე მუხლით გადასახადის გადამხდელის სხვა ვალდებულებებთან ერთად დადგენილია, რომ გადასახადის გადამხდელი ვალდებულია შეასრულოს საგადასახადო ვალდებულებები საქართველოს საგადასახადო კანონმდებლობით დადგენილი წესითა და პირობებით, აგრეთვე შეასრულოს საქართველოს საგადასახადო კანონმდებლობით დადგენილი სხვა ვალდებულებები, ხოლო საქართველოს საგადასახადო კანონმდებლობით დადგენილ ვალდებულებათა შეუსრულებლობის ან არაჯეროვნად შესრულების შემთხვევაში გადასახადის გადამხდელს ეკისრება ამ კოდექსით ან/და საქართველოს სხვა საკანონმდებლო აქტებით გათვალისწინებული პასუხისმგებლობა.
საქართველოს მთავრობის 2015 წლის 14 სექტემბრის №471 დადგენილებით დამტკიცებული „საბაჟო საწყობისა და თავისუფალი ვაჭრობის პუნქტის საქმიანობის ნებართვის გაცემის წესების შესახებ“ ინსტრუქციის მე-8 მუხლის მიხედვით საბაჟო საწყობის საქმიანობის ნებართვის მფლობელი ნებართვის მოქმედების მთელი ვადის განმავლობაში ვალდებულია უზრუნველყოს საქართველოს საგადასახადო კანონმდებლობით გათვალისწინებული უფლება-მოვალეობების ჯეროვნად შესრულება, ამავე ინსტრუქციის მე-16 მუხლით დადგენილია, რომ საბაჟო საწყობის საქმიანობის ან თავისუფალი ვაჭრობის პუნქტის საქმიანობის ნებართვის მფლობელის მიერ „ლიცენზიებისა და ნებართვების შესახებ“ საქართველოს კანონით, საქართველოს საგადასახადო კოდექსითა და ამ ინსტრუქციით განსაზღვრული ვალდებულებების შეუსრულებლობა ან მათი არაჯეროვნად შესრულება წარმოადგენს სანებართვო პირობების დარღვევას და გამოიწვევს საქართველოს კანონმდებლობით გათვალისწინებულ პასუხისმგებლობას.
კასატორის განმარტებით, საქმის მასალებით დადგინდა, რომ სსიპ შემოსავლების სამსახურის მიერ არ მომხდარა სამართალდარღვევის ფაქტზე ზოგადი მითითება, საბაჟო საწყობში საქონლის დროებითი შენახვისათვის განაცხადის ელექტრონული სისტემა „ASYCDA-ში“ შევსებაზე პასუხისმგებელ პირს წარმოადგენდა სს „...“, სწორედ აღნიშნული ვალდებულების შეუსრულებლობა ჩაითვალა სანებართვო პირობების არაჯეროვნად შესრულებად და შედგა სამართალდარღვევის ოქმი საგადასახადო კოდექსის 290-ე მუხლის შესაბამისად.
ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, სსიპ შემოსავლების სამსახური მიიჩნევს, რომ წინამდებარე საქმეზე საკასაციო პალატის მიერ გაკეთებული განმარტება მნიშვნელოვანი იქნება მსგავსი საქმეების სწორად გადაწყვეტისათვის.
საქართველოს უზენაესი სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2020 წლის 29 ივნისის განჩინებით, საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილის შესაბამისად, დასაშვებობის შესამოწმებლად წარმოებაში იქნა მიღებული სსიპ შემოსავლების სამსახურის საკასაციო საჩივარი.

ს ა მ ო ტ ი ვ ა ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი:

საკასაციო სასამართლო საქმის მასალების შესწავლის და საკასაციო საჩივრის დასაშვებობის საკითხის შემოწმების შედეგად მიიჩნევს, რომ სსიპ შემოსავლების სამსახურის საკასაციო საჩივარი არ აკმაყოფილებს აქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილის მოთხოვნებს და არ ექვემდებარება დასაშვებად ცნობას შემდეგ გარემოებათა გამო:
საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილი განსაზღვრავს საკასაციო საჩივრის დასაშვებობის ამომწურავ საფუძვლებს, კერძოდ, აღნიშნული ნორმის თანახმად, საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მიერ საკასაციო საჩივარი დაიშვება, თუ კასატორი დაასაბუთებს, რომ: ა) საქმე მოიცავს სამართლებრივ პრობლემას, რომლის გადაწყვეტაც ხელს შეუწყობს სამართლის განვითარებას და ერთგვაროვანი სასამართლო პრაქტიკის ჩამოყალიბებას; ბ) საქართველოს უზენაეს სასამართლოს მანამდე მსგავს სამართლებრივ საკითხზე გადაწყვეტილება არ მიუღია; გ) საკასაციო საჩივრის განხილვის შედეგად მოცემულ საქმეზე სავარაუდოა მსგავს სამართლებრივ საკითხზე საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მანამდე არსებული პრაქტიკისაგან განსხვავებული გადაწყვეტილების მიღება; დ) სააპელაციო სასამართლოს გადაწყვეტილება განსხვავდება მსგავს სამართლებრივ საკითხზე საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მანამდე არსებული პრაქტიკისაგან; ე) სააპელაციო სასამართლომ საქმე განიხილა მატერიალური ან/და საპროცესო სამართლის ნორმების მნიშვნელოვანი დარღვევით, რასაც შეეძლო არსებითად ემოქმედა საქმის განხილვის შედეგზე; ვ) სააპელაციო სასამართლოს გადაწყვეტილება ეწინააღმდეგება მსგავს სამართლებრივ საკითხზე ადამიანის უფლებათა და ძირითად თავისუფლებათა დაცვის კონვენციას და ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს პრეცედენტულ სამართალს.
საკასაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ წარმოდგენილი საკასაციო საჩივარი არ არის დასაშვები საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილით გათვალისწინებული არც ერთი ზემოთ მითითებული საფუძვლით.
განსახილველ შემთხვევაში დავის საგანს სსიპ შემოსავლების სამსახურის საბაჟო დეპარტამენტის 2016 წლის 14 მარტის №EL044877 საგადასახადო სამართალდარღვევის ოქმისა და მისი გასაჩივრების შედეგად გამოცემული სსიპ შემოსავლების სამსახურის 2016 წლის 1 ივნისის №15470 ბრძანების კანონიერება წარმოადგენს.
სადავო სსიპ შემოსავლების სამსახურის საბაჟო დეპარტამენტის 2016 წლის 14 მარტის №EL044877 საგადასახადო სამართალდარღვევის ოქმით სს „...“ საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 290-ე მუხლის პირველი ნაწილის საფუძველზე, დაჯარიმდა 4 000 (ოთხი ათასი) ლარით.
საქმეზე დადგენილია, რომ 2016 წლის 17 თებერვალს „...-ის“ კუთვნილ, სს „...-ის“ საბაჟო საწყობში განთავსებულ, 427 ყუთ ალკოჰოლურ სასმელზე, საქონლის ...ში გასაგზავნად, გამოიწერა აღრიცხვის მოწმობა ... (...; 17.02.2016წ.) და იმავე დღეს მოხდა დროებითი შენახვის განაცხადის დასრულება (შეფასება ...), ხოლო ... აღრიცხვის მოწმობით გადაადგილებულმა საქონელმა, საქართველოს საბაჟო ტერიტორია დატოვა 2016 წლის 18 თებერვალს საბაჟო გამშვებ პუნქტ „...ს“ გავლით. ამასთან, მიუხედავად იმისა, რომ ... აღრიცხვის მოწმობა გამოიწერა 427 ყუთზე, გაგზავნილი იქნა 257 ყუთი ალკოჰოლური სასმელი, ხოლო დანარჩენი 170 ყუთის შენახვა კვლავ განაგრძო მოსარჩელემ. სწორედ აღნიშნული ქმედება იქნა მიჩნეული საგადასახადო ორგანოს მიერ სამართალდარღვევად, ხოლო დარღვევის ნორმატიულ საფუძვლად მითითებულია საქართველოს მთავრობის 2015 წლის 14 სექტემბრის №471 დადგენილებით დამტკიცებული ინსტრუქციის მე-8 მუხლის „ჟ“ პუნქტი, რომლის თანახმად, საბაჟო საწყობის საქმიანობის ნებართვის მფლობელი ნებართვის მოქმედების მთელი ვადის განმავლობაში ვალდებულია უზრუნველყოს საქართველოს საგადასახადო კანონმდებლობით გათვალისწინებული უფლება-მოვალეობების ჯეროვნად შესრულება.
საკასაციო პალატა იზიარებს ქვედა ინსტანციის სასამართლოების მსჯელობას, რომ არ დასტურდება მოსარჩელის მიერ კანონით დადგენილი სანებართვო პირობის დარღვევა, სამართალდარღვევის საფუძვლად მითითებული ნორმა ზოგადი შინაარსისაა და მისი დამოუკიდებლად, სხვა საგადასახადო კანონმდებლობით გათვალისწინებული უფლება-მოვალეობის დაკონკრეტების გარეშე გამოყენება არღვევს სამართლიანობისა და ობიექტურობის პრინციპებს. დადგენილია, რომ სს „...-მა“ კანონმდებლობის შესაბამისად უზრუნველყო მიბარების ხელშეკრულებიდან გამომდინარე ვალდებულებების შესრულება, ასევე, არ დაუშვა საქონელზე კონტროლის დაკარგვა, მისი უკანონოდ გადაცემა, გაგზავნა. შესაბამისად, სამართალწარმოების არცერთ ეტაპზე არ დადგინდა მოსარჩელის მიერ საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 290-ე მუხლით გათვალისწინებული სამართალდარღვევის ჩადენა, რაც გამორიცხავს მისთვის ამავე მუხლით გათვალისწინებული პასუხისმგებლობის დაკისრების შესაძლებლობას.
განსახილველ საქმეზე განსაკუთრებით საყურადღებოა ის გარემოება, რომ სსიპ შემოსავლების სამსახურისთვის სადავო შემთხვევის შესახებ ცნობილი გახდა „...-ის“ წარმომადგენლის 2016 წლის 19 თებერვლის №29845/21-10-17 განცხადების საფუძველზე, სადაც მან განმარტა, რომ მისი შეცდომით ... აღრიცხვის მოწმობაში მითითებული საქონლის ნაცვლად გატანილი იქნა 257 ყუთი ალკოჰოლური სასმელი და 2016 წლის 22 თებერვლის განცხადებით მან აღრიცხვის მოწმობაში ცვლილების შეტანა მოითხოვა. დადგენილად არის მიჩნეული, ასევე, რომ სსიპ შემოსავლების სამსახურის საბაჟო დეპარტამენტის საბაჟო გაფორმების მთავარი სამმართველოს 2016 წლის 24 თებერვლის №21-10-17/14723 წერილის პასუხად, სს „...-მა“ 2016 წლის 25 თებერვლის №5916-4/5 წერილით განუმარტა ადმინისტრაციულ ორგანოს, რომ ... 13/01/2016 დროებით შენახვის განაცხადით დასაწყობებული 170 ყუთი ალკოჰოლური სასმელი კვლავ ინახებოდა საბაჟო საწყობში. შესაბამისად, მხარეებმა თავად მიმართეს სსიპ შემოსავლების სამსახურს, ამასთან, საბაჟო საწყობმა უზრუნველყო მარაგის შენახვა, დაცვა, დაუდასტურა საგადასახადო ორგანოს მარაგის არსებობა და საქონლის გაშვება მოხდა მხოლოდ დაკორექტირებული აღრიცხვის მოწმობის საფუძველზე. ამდენად, საკასაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ იმ პირობებში, როდესაც კანონით დაშვებული არის საბაჟო დეკლარაციის/აღრიცხვის მოწმობის კორექტირება, რაც განხორციელდა კიდეც, ხოლო საწყობმა უზრუნველყო საქონლის შენახვა სწორედ კორექტირებული დოკუმენტის წარდგენამდე, გაუგებარი არის კონკრეტულად რომელი სანებართვო პირობა დაარღვია მოსარჩელემ.
ამდენად, საკასაციო სასამართლო სრულად იზიარებს ქვედა ინსტანციის სასამართლოების სამართლებრივ შეფასებებს და მიიჩნევს, რომ მოცემულ საქმეს არ გააჩნია არავითარი პრინციპული მნიშვნელობა სასამართლო პრაქტიკისათვის, ხოლო საკასაციო საჩივარს - წარმატების პერსპექტივა.
ზემოთქმულიდან გამომდინარე, არ არსებობს საკასაციო საჩივრის დასაშვებობის საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილით რეგლამენტირებული არც ერთი საფუძველი, რის გამოც საკასაციო საჩივარი არ უნდა იქნეს დაშვებული განსახილველად.

ს ა რ ე ზ ო ლ უ ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი:

საკასაციო სასამართლომ იხელმძღვანელა საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის პირველი მუხლის მეორე ნაწილით, 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილით და




დ ა ა დ გ ი ნ ა:

1. სსიპ შემოსავლების სამსახურის საკასაციო საჩივარი მიჩნეულ იქნეს დაუშვებლად;
2. უცვლელად დარჩეს თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2019 წლის 22 იანვრის განჩინება;
3. საკასაციო სასამართლოს განჩინება საბოლოოა და არ საჩივრდება.



თავმჯდომარე ქ. ცინცაძე



მოსამართლეები: ნ. ქადაგიძე



ნ. სხირტლაძე