საქმე #ბს-1061(კ-20) 25 მარტი, 2021 წელი
ქ. თბილისი

ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატამ
შემდეგი შემადგენლობით:

თავმჯდომარე მაია ვაჩაძე (მომხსენებელი)
მოსამართლეები: ნუგზარ სხირტლაძე
ალექსანდრე წულაძე

საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის პირველი მუხლისა და 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილის საფუძველზე, საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 408-ე მუხლის მე-3 ნაწილის შესაბამისად, ზეპირი განხილვის გარეშე, შეამოწმა საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საკასაციო საჩივრის დასაშვებობის საფუძვლების არსებობა თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2019 წლის 22 ოქტომბრის განჩინების გაუქმების თაობაზე.

ა ღ წ ე რ ი ლ ო ბ ი თ ი ნ ა წ ი ლ ი :

2018 წლის 4 ივლისს შპს „...მ“ სასარჩელო განცხადებით მიმართა თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიას მოპასუხეების - საქართველოს ფინანსთა სამინისტროსა და სსიპ შემოსავლების სამსახურის მიმართ.
მოსარჩელის მითითებით, მას 2018 წლის 21 აპრილს ჩაჰბარდა საქართველოს ფინანსთა სამინისტროსთან არსებული დავების განხილვის საბჭოს 2018 წლის 25 მაისის გადაწყვეტილება, რომლითაც არ დაკმაყოფილდა შპს „...ს“ 2018 წლის მარტის საჩივარი და არ გაუქმდა ფულადი ჯარიმის სახით 5000 ლარის დაკისრებისა და საქონლის ჩამორთმევის შესახებ საგადასახადო მონიტორინგის დეპარტამენტის #ცბ855267 საგადასახადო ოქმის თაობაზე შპს „...ს“ მიერ 2018 წლის 8 მარტს წარდგენილი საჩივრის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმის შესახებ შემოსავლების სამსახურის #6655 ბრძანება.
მოსარჩელის მითითებით, მას გორში, სოფელ ...ში აქვს სახერხი საამქრო. იგი რეგისტრირებულია სსიპ ეროვნულ სატყეო სააგენტოში და გააჩნია ელექტრონული ჟურნალი, სადაც ელექტრონულად ფიქსირდება სახერხ საამქროში დასახერხად შეტანილი მრგვალი მორი, დახერხილი მორი, პირველადი გადამუშავების შედეგად მიღებული პროდუქტი. ასევე ელექტრონულად ფიქსირდება სახერხი საამქროდან პროდუქტის გადატანა და დგება ცნობა მრგვალი ხე-ტყის (მორის), ხე-მცენარის პირველადი გადამუშავების პროდუქტის სახერხი საამქროდან გადატანის შესახებ, რაც საქართველოს ფინანსთა მინისტრის 2010 წლის 31 დეკემბრის #996 ბრძანების 252-ე მუხლის მე-4 ნაწილის „ბ“ ქვეპუნქტის თანახმად იწერება ზედნადების ცხრილის VIII სვეტში. მოსარჩელე ასევე მიუთითებს საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 286-ე მუხლის მე-5 ნაწილზე, რომელიც განსაზღვრავს სანქციებს სასაქონლო ზედნადებში კანონით დადგენილი ინფორმაციის არ მითითების ან არასწორად მითითების შემთხვევაში. მოსარჩელე აღნიშნავს, რომ მან კანონმდებლობის მოთხოვნების სრული დაცვით, 2017 წლის 2 სექტემბერს შეავსო ელექტრონული სასაქონლო ზედნადები #ელ-..., რომლის მე-20 სტრიქონში შეცდომით მიუთითა ხე-ტყის წარმოშობის დოკუმენტის წინა ციფრები, რაც დაკორექტირდა შეცდომის აღმოჩენის შემდეგ. მოსარჩელე აღნიშნავს, რომ ასეთი შეცდომის არსებობის შემთხვევაში, საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 286-ე მუხლი არ ითვალისწინებს სანქციას, შესაბამისად, შპს „...“ მიიჩნევს, რომ მისი ზედნადების დარღვევით შევსებულად მიჩნევა და საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 286-ე მუხლის 12 ნაწილით გათვალისწინებული სანქციის დაკისრება და ხეტყის წარმოშობის დოკუმენტის არასწორად მითითების მოტივით მისი საჩივრების დაუკმაყოფილებლობა, არ შეესაბამება საქართველოს კანონმდებლობას.
მოსარჩელემ მიუთითა საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის 96-ე მუხლის პირველ და მე-2 ნაწილებზე, ასევე 601 მუხლის პირველ ნაწილზე და აღნიშნა, რომ შემმოწმებლის მიერ არ მომხდარა საკითხის შესწავლა.
მოსარჩელე აღნიშნავს, რომ მითითებული გარემოებების გამო სამართალდარღვევის ოქმის ბათილად ცნობის მოთხოვნით მიმართა შემოსავლების სამსახურს, რომელმაც 2018 წლის 28 მარტის #6655 ბრძანებით არ დააკმაყოფილა მისი საჩივარი, რაც შპს „...მ“ დამატებით გაასაჩივრა საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს დავების განხილვის საბჭოში, თუმცა მისი საჩივარი კვლავ არ დაკმაყოფილდა.
ამდენად, მოსარჩელემ სსიპ შემოსავლების სამსახურის საგადასახადო მონიტორინგის დეპარტამენტის 2018 წლის 28 თებერვლის #... საგადასახადო სამართალდარღვევის ოქმის, სსიპ შემოსავლების სამსახურის 2018 წლის 28 მარტის #6655 ბრძანებისა და საქართველოს ფინანსთა სამინისტროსთან არსებული დავების განხილვის საბჭოს 2018 წლის 25 მაისის გადაწყვეტილების (#5562/2/2018 საჩივარზე) ბათილად ცნობა მოითხოვა.
თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2019 წლის 15 თებერვლის გადაწყვეტილებით შპს „...ს“ სარჩელი დაკმაყოფილდა ნაწილობრივ; სადავო საკითხის გადაუწყვეტლად ბათილად იქნა ცნობილი სსიპ შემოსავლების სამსახურის საგადასახადო მონიტორინგის დეპარტამენტის 2018 წლის 28 თებერვლის #... საგადასახადო სამართალდარღვევის ოქმი, სსიპ შემოსავლების სამსახურის 2018 წლის 28 მარტის #6655 ბრძანება და საქართველოს ფინანსთა სამინისტროსთან არსებული დავების განხილვის საბჭოს 2018 წლის 25 მაისის გადაწყვეტილება (#5562/2/2018 საჩივარზე); სსიპ შემოსავლების სამსახურს საქმისათვის არსებითი მნიშვნელობის მქონე გარემოებების გამოკვლევისა და შეფასების შემდეგ ახალი ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის კანონით დადგენილ ვადაში გამოცემა დაევალა.
თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2019 წლის 15 თებერვლის გადაწყვეტილება სააპელაციო წესით გაასაჩივრა საქართველოს ფინანსთა სამინისტრომ, რომელმაც გასაჩივრებული გადაწყვეტილების გაუქმება და ახალი გადაყწვეტილებით სარჩელის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმა მოითხოვა.
თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2019 წლის 22 ოქტომბრის განჩინებით საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს სააპელაციო საჩივარი არ დაკმაყოფილდა; უცვლელად დარჩა მოცემულ საქმეზე თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2019 წლის 15 თებერვლის გადაწყვეტილება.
სააპელაციო სასამართლომ მიუთითა, რომ საგადასახადო კანონმდებლობა შესაძლებლობას იძლევა ხე-ტყის სასაქონლო ზედნადების გარკვეული მონაცემები დაკორექტირდეს და ეს ვერ გახდება საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 286-ე მუხლით გათვალისწინებული პასუხისმგებლობის დაკისრების საფუძველი. შესაბამისად, სააპელაციო პალატამ მიიჩნია, რომ ხე-ტყის წარმოშობის დოკუმენტის ნომრების არასწორად მითითება ხე-ტყის სასაქონლო ზედნადებში თავისი არსით წარმოადგენს ტექნიკურ შეცდომას, რომლის შესწორების უფლება აქვს გადასახადის გადამხდელს საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 286-ე მუხლის მე-5 ნაწილისა და საქართველოს ფინანსთა მინისტრის 2010 წლის 31 დეკემბრის #996 ბრძანებით დამტკიცებული „გადასახადების ადმინისტრირების შესახებ“ ინსტრუქციის 251-ე მუხლის მე-14 ნაწილის შესაბამისად.
სააპელაციო სასამართლომ საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის 53-ე და 96-ე მუხლებზე მითითებით დაადგინა, რომ სადავო აქტების გამოცემისას მოპასუხეთა მიერ დარღვეულ იქნა აღნიშნული ნორმები. არც საგადასახადო ორგანოს და არც დავების განმხილველ ორგანოებს არ გამოუყენებიათ კანონით მათთვის მინიჭებული ყველა შესაძლებლობა, რათა სრულყოფილად დაედგინათ და შეესწავლათ საქმისთვის მნიშვნელობის მქონე ყველა გარემოება, რადგან მხოლოდ საქმისთვის მნიშვნელობის მქონე ყველა გარემოების სრულად შესწავლისა და დადგენის შემდეგ იქნებოდა შესაძლებელი კანონიერი გადაწყვეტილების მიღება.
სააპელაციო სასამართლომ განმარტა, რომ მოსარჩელე კონკრეტული საქონლის ტრანსპორტირებას ახორციელებდა სამეწარმეო საქმიანობისათვის, რაზეც გამოწერილი იყო სათანადო სასაქონლო ზედნადები და მასში კონკრეტული სტრიქონის არასწორად შევსება ვერ გაუთანაბრდებოდა სასაქონლო ზედნადების არარსებობას, რამეთუ საქმეში არსებული ყველა მტკიცებულების ერთობლივი ანალიზი შესაძლებელს ხდიდა ხე-ტყის წარმოშობის დოკუმენტების იდენტიფიცირებას. ამიტომ სააპელაციო პალატამ დაადგინა, რომ განსახილველ შემთხვევაში საგადასახადო ორგანო ვალდებული იყო გამოეკვლია „მანის“ მარკის ავტომობილის ძარაზე განთავსებული შპს „...ს“ კუთვნილი ფიცრები იყო თუ არა იდენტური 2017 წლის 2 სექტემბრის #ელ-... ხე-ტყის სასაქონლო ზედნადებში (რომელიც დაკორექტირდა 2017 წლის 3 სექტემბერს 06:56:45სთ-ზე) დაფიქსირებულ ცნობებისა და ხე-ტყის წარმოშობის დოკუმენტებში მითითებული მასალის. სააპელაციო სასამართლოს მითითებით, საგადასახადო ორგანოს მხოლოდ ამის შემდეგ უნდა ემსჯელა, ადგილი ჰქონდა თუ არა შპს „...ს“ მიერ საქართვლოს საგადასახადო კოდექსის 286-ე მუხლის 12 ნაწილით გათვალისწინებულ სამართალდარღვევის ჩადენის ფაქტს.
თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2019 წლის 22 ოქტომბრის განჩინება საკასაციო წესით გაასაჩივრა საქართველოს ფინანსთა სამინისტრომ, რომელმაც გასაჩივრებული განჩინების გაუქმება და ახალი გადაწყვეტილებით სარჩელის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმა მოითხოვა.
კასატორი მიუთითებს, რომ 2017 წლის 3 სექტემბერს ქ. გორში, ჭანტურიას ქუჩა #16-ის მ/ტ-ზე საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს შიდა ქართლის პოლიციის დეპარტამენტის გორის რაიონული სამმართველოს თანამშრომლების მიერ გადამოწმების მიზნით დათვალიერებულ იქნა ავტომანქანა სახელმწიფო ნომრით: .... დათვალიერებისას აღმოჩნდა, რომ ა/მანქანის ძარაზე განთავსებული იყო შპს „...ს“ კუთვნილი ხე-მასალა, („მორის“ პირველადი გადამუშავების პროდუქტი „დახერხილი წიწვოვანი ჯიშის ხის მასალა“), რომელზეც არ იყო გამოწერილი შესაბამისი ხე-ტყის სასაქონლო ზედნადები. სსიპ შემოსავლების სამსახურის ერთიან ელექტრონულ ბაზაში ზედნადების გამოწერის ფაქტის გადამოწმების შემდეგ აღმოჩნდა, რომ სამეწარმეო საქმიანობისათვის განკუთვნილი საქონლის (ხე-მასალა) ტრანსპორტირება ხდებოდა ხე-ტყის სასაქონლო ზედნადების გარეშე, რის შედეგადაც 2018 წლის 28 თებერვალს შპს „...ს“ მიმართ შედგენილ იქნა #... საგადასახადო სამართალდარღვევის ოქმი. სამართალდამრღვევ პირს სსკ-ის 286-ე მუხლის 12 ნაწილის საფუძველზე სანქციის სახით შეეფარდა ფულადი ჯარიმა 5 000 ლარის ოდენობით და საქონლის ჩამორთმევა.
კასატორი ეყრდნობა საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 136-ე მუხლის მე-4 ნაწილს, 286-ე მუხლს, „გადასახადების ადმინისტრირების შესახებ“ საქართველოს ფინანსთა მინისტრის 2010 წლის 31 დეკემბრის #996 ბრძანების 24-ე მუხლის მე-2 და მე-3 პუნქტებს, „საგადასახადო კონტროლის განმახორციელებელი პირის შერჩევისა და საგადასახადო კონტროლის განხორციელების, მიმდინარე კონტროლის პროცედურების ჩატარების, სასაქონლო-მატერიალურ ფასეულობათა ჩამოწერის, საგადასახადო დავალიანების გადახდევინების უზრუნველყოფის ღონისძიებების განხორციელების, სამართალდარღვევათა საქმისწარმოების წესის დამტკიცების თაობაზე“ საქართველოს ფინანსთა მინისტრის 2010 წლის 31 დეკემბრის #994 ბრძანებით დამტკიცებული წესის 72-ე მუხლის პირველ პუნქტს და მიიჩნევს, რომ ზედნადებში კანონით დადგენილი რეკვიზიტების გარეშე სამეწარმეო საქმიანობისთვის განკუთვნილი საქონლის ტრანსპორტირებისთვის სანქციის შეფარდება კანონშესაბამისია და არ არსებოდა საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს დავების განხილვის საბჭოს 2018 წლის 25 მაისის გადაწყვეტილების გაუქმების სამართლებრივი საფუძველი.
საქართველოს უზენაესი სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2020 წლის 16 ოქტომბრის განჩინებით საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილის შესაბამისად, დასაშვებობის შესამოწმებლად წარმოებაში იქნა მიღებული საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საკასაციო საჩივარი.

ს ა მ ო ტ ი ვ ა ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი:

საკასაციო სასამართლო საქმის შესწავლის, საკასაციო საჩივრის დასაშვებობის შემოწმების შედეგად მიიჩნევს, რომ საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საკასაციო საჩივარი არ აკმაყოფილებს საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილის მოთხოვნებს და არ ექვემდებარება დასაშვებად ცნობას, შემდეგ გარემოებათა გამო:
საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილი განსაზღვრავს საკასაციო საჩივრის დასაშვებობის ამომწურავ საფუძვლებს, კერძოდ, აღნიშნული ნორმის თანახმად, საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მიერ საკასაციო საჩივარი დაიშვება, თუ კასატორი დაასაბუთებს, რომ: ა) საქმე მოიცავს სამართლებრივ პრობლემას, რომლის გადაწყვეტაც ხელს შეუწყობს სამართლის განვითარებას და ერთგვაროვანი სასამართლო პრაქტიკის ჩამოყალიბებას; ბ) საქართველოს უზენაეს სასამართლოს მანამდე მსგავს სამართლებრივ საკითხზე გადაწყვეტილება არ მიუღია; გ) საკასაციო საჩივრის განხილვის შედეგად მოცემულ საქმეზე სავარაუდოა მსგავს სამართლებრივ საკითხზე საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მანამდე არსებული პრაქტიკისაგან განსხვავებული გადაწყვეტილების მიღება; დ) სააპელაციო სასამართლოს გადაწყვეტილება განსხვავდება მსგავს სამართლებრივ საკითხზე საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მანამდე არსებული პრაქტიკისაგან; ე) სააპელაციო სასამართლომ საქმე განიხილა მატერიალური ან/და საპროცესო სამართლის ნორმების მნიშვნელოვანი დარღვევით, რასაც შეეძლო არსებითად ემოქმედა საქმის განხილვის შედეგზე; ვ) სააპელაციო სასამართლოს გადაწყვეტილება ეწინააღმდეგება მსგავს სამართლებრივ საკითხზე ადამიანის უფლებათა და ძირითად თავისუფლებათა დაცვის კონვენციას და ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს პრეცედენტულ სამართალს.
საკასაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ წარმოდგენილი საკასაციო საჩივარი არ არის დასაშვები საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილით გათვალისწინებული არც ერთი ზემოთ მითითებული საფუძვლით. საკასაციო საჩივარი არ არის დასაშვები სააპელაციო სასამართლოს განჩინების საკასაციო სასამართლოს მიერ დამკვიდრებული პრაქტიკისაგან განსხვავების არსებობის საფუძვლით და ამასთან, არ არსებობს საკასაციო საჩივრის განხილვის შედეგად მსგავს სამართლებრივ საკითხზე საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მანამდე არსებული პრაქტიკისაგან განსხვავებული გადაწყვეტილების მიღების ვარაუდი. სააპელაციო სასამართლოს გასაჩივრებული განჩინება ასევე არ ეწინააღმდეგება ადამიანის უფლებათა და ძირითად თავისუფლებათა დაცვის კონვენციას და ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს პრეცედენტულ სამართალს. ამასთან, საქმის განხილვისა და საკასაციო სასამართლოს მიერ საქმეზე ახალი გადაწყვეტილების მიღების საჭიროება არ არსებობს არც სამართლის განვითარებისა და ერთგვაროვანი სასამართლო პრაქტიკის ჩამოყალიბების თვალსაზრისით.
საკასაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ კასატორი ვერ ასაბუთებს სააპელაციო სასამართლოს მიერ საქმის განხილვას მატერიალური ან/და საპროცესო სამართლის ნორმების მნიშვნელოვანი დარღვევით. კასატორი საკასაციო საჩივარში ვერ აქარწყლებს სააპელაციო სასამართლოს მიერ დადგენილ ფაქტობრივ გარემოებებს და დასკვნებს.
საკასაციო სასამართლო იზიარებს მოცემულ საქმეზე სააპელაციო სასამართლოს მიერ დადგენილ ფაქტობრივ გარემოებებს და ამ გარემოებებთან დაკავშირებით გაკეთებულ სამართლებრივ შეფასებებს და მიიჩნევს, რომ განსახილველ შემთხვევაში, სახეზეა საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 32-ე მუხლის მე-4 ნაწილის გამოყენების წინაპირობები.
განსახილველ შემთხვევაში, დავის საგანს წარმოადგენს 2017 წლის 2 სექტემბრის #ელ-... ხე-ტყის სასაქონლო ზედნადების მე-20 სტრიქონში მითითებული ხე-ტყის წარმოშობის დოკუმენტის მონაცემების შეცდომით შეყვანის საფუძველზე საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 286-ე მუხლის 12 ნაწილით გათვალისწინებული სანქციის გამოყენების კანონიერება.
საკასაციო სასამართლო მიუთითებს საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 136-ე მუხლის მე-4 ნაწილზე, რომლის თანახმად, სამეწარმეო საქმიანობისათვის ქვეყნის შიგნით საქონლის ტრანსპორტირებისას, ხოლო საქონლის მიწოდებისას − მყიდველის მოთხოვნის შემთხვევაში (გარდა სპეციალური დამატებული ღირებულების გადასახადის ანგარიშ-ფაქტურების მიხედვით განხორციელებული მიწოდებისა, რომლებიც მოიცავს სასაქონლო ზედნადებით გათვალისწინებულ რეკვიზიტებს) სასაქონლო ზედნადები უნდა გამოიწეროს საქართველოს ფინანსთა მინისტრის მიერ დადგენილი ფორმითა და წესით. ამასთანავე, საქონლის მიწოდებისას მყიდველის მოთხოვნის შემთხვევაში სასაქონლო ზედნადების გამოწერისას აკრძალულია საქონლის სასაქონლო ზედნადების გარეშე შენახვა.
ანალოგიური მოწესრიგება არის მოცემული „მიმდინარე კონტროლის პროცედურების ჩატარების, სასაქონლო-მატერიალურ ფასეულობათა ჩამოწერის, აღიარებული საგადასახადო დავალიანების დაფარვის, საგადასახადო დავალიანების გადახდევინების უზრუნველყოფის ღონისძიებების განხორციელების, სამართალდარღვევათა საქმისწარმოების წესის დამტკიცების თაობაზე“ საქართველოს ფინანსთა მინისტრის 2010 წლის 31 დეკემბრის #994 ბრძანების 72-ე მუხლის პირველ პუნქტში, რომლის შესაბამისად, საქონლის დოკუმენტების გარეშე ტრანსპორტირებად/შეძენად განიხილება სამეწარმეო საქმიანობისათვის საქონლის სასაქონლო ზედნადების გარეშე ტრანსპორტირება, მყიდველის მოთხოვნისას სასაქონლო ზედნადების გაუცემლობა ან საქონლის შეძენისას სასაქონლო ზედნადების მიღებაზე უარის თქმა.
საკასაციო სასამართლო მიუთითებს საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 286-ე მუხლის 12 ნაწილზე, რომლის შესაბამისად, სამეწარმეო საქმიანობისათვის მრგვალი ხეტყის (მორის), ხე-მცენარის ან მათი პირველადი გადამუშავების პროდუქტების სასაქონლო ზედნადების გარეშე ტრანსპორტირება, მყიდველის მოთხოვნისას სასაქონლო ზედნადების გაუცემლობა ან საქონლის შეძენისას სასაქონლო ზედნადების მიღებაზე უარის თქმა, თუ სასაქონლო ზედნადების გარეშე ტრანსპორტირებული ან მიწოდებული/მისაწოდებელი მრგვალი ხეტყის (მორის), ხე-მცენარის ან მათი პირველადი გადამუშავების პროდუქტების საბაზრო ღირებულება აღემატება 1 000 ლარს, მაგრამ არ აღემატება 10 000 ლარს, − იწვევს პირის დაჯარიმებას 5 000 ლარის ოდენობით და საქონლის ჩამორთმევას.
საკასაციო სასამართლო ასევე მიუთითებს საქართველოს ფინანსთა მინისტრის 2010 წლის 31 დეკემბრის #996 ბრძანებით დამტკიცებულ „გადასახადების ადმინისტრირების შესახებ“ ინსტრუქციის 24-ე მუხლის პირველ პუნქტზე, რომლის თანახმად, გადასახადის გადამხდელი ვალდებულია სწორად და დროულად აღრიცხოს შემოსავლები და ხარჯები დოკუმენტურად დადასტურებულ მონაცემთა საფუძველზე. ამასთან, დასაბეგრი შემოსავლის (მოგების) განსაზღვრისას მიღებულ შემოსავლებში და გაწეულ ხარჯებში არც ერთი ელემენტი არ უნდა იქნეს გამოტოვებული ან ორჯერ ჩართული. ამავე მუხლის მე-2 პუნქტი განსაზღვრავს, რომ სამეწარმეო საქმიანობისათვის, სასაქონლო ზედნადები/ხე-ტყის სასაქონლო ზედნადები სავალდებულოა გამოყენებულ იქნეს საქონლის: ა) ქვეყნის შიგნით ტრანსპორტირებისას, მიუხედავად იმისა, ხდება თუ არა საქონლის მიწოდება; ბ) მიწოდებისას, მყიდველის მოთხოვნის შემთხვევაში. მე-3 პუნქტის შესაბამისად კი, მე-2 პუნქტით გათვალისწინებული დოკუმენტის გარეშე აკრძალულია საქონლის საწარმოს ტერიტორიულად განცალკევებულ სტრუქტურულ ქვედანაყოფებს შორის (ფილიალები, საამქროები, უბნები და ა.შ.) საქონლის ტრანსპორტირება (გადაადგილება) და შენახვა.
საკასაციო სასამართლო მიუთითებს ქვედა ინსტანციის სასამართლოების მიერ დადგენილ ფაქტობრივ გარემოებებზე, კერძოდ 2017 წლის 2 სექტემბრის (შედგენის დრო: 19:54:00სთ) #ელ-... ხე-ტყის სასაქონლო ზედნადების თანახმად, შპს „...მ“ შპს „ნ...ს“ მიჰყიდა 6791.4 ლარის ღირებულების - 3მ3, 8.15მ3, 5.02მ3 ფიცრები (ფირნიშის/ცნობის ნომრებით: ..., ... და ...; ხე-ტყის წარმოშობის დოკუმენტის ნომრები: .../13.08.2017, .../15.08.2017, .../31.08.2017), ზედნადების თანახმად, ტრანსპორტირების სახედ განისაზღვრა საავტომობილო სატრანსპორტო საშუალების სახელმწიფო ნომერი ..., სატრანსპორტო საშუალების მძღოლის პ/ნ .... 2017 წლის 2 სექტემბრის 19:55:23 სთ-ზე ზედნადებში ხე-ტყის წარმოშობის დოკუმენტის ნომრები დაკორექტირდა, კერძოდ, მიეთითა .../13.08.2017,.../15.08.2017,.../31.08.2017. 2017 წლის 3 სექტემბერს 06:56:45სთ-ზე #ელ-... ხე-ტყის სასაქონლო ზედნადებში ხე-ტყის წარმოშობის დოკუმენტის ნომრები, კიდევ ერთხელ დაკორექტირდა და მიეთითა - .../15.08.2017, .../13.08.2017, .../31.08.2017.
საკასაციო სასამართლო იზიარებს სააპელაციო სასამართლოს მოსაზრებას, რომელიც ეყრდნობა პირველი ინსტანციის სასამართლოს მსჯელობას იმის თაობაზე, რომ საგადასახადო კანონმდებლობა შესაძლებლობას იძლევა ხე-ტყის სასაქონლო ზედნადების გარკვეული მონაცემები დაკორექტირდეს და აღნიშნული ვერ გახდება საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 286-ე მუხლით გათვალისწინებული პასუხისმგებლობის დაკისრების საფუძველი. მხოლოდ შეცდომის არსებობა სასაქონლო ზედნადებში არ შეიძლება გახდეს სადავო შემთხვევის სასაქონლო ზედნადების არარსებობასთან გაიგივების საფუძველი, რადგან სასაქონლო ზედნადების არარსებობა შეუძლებელს ხდის/ართულებს კონტროლის განხორციელების შესაძლებლობას და იმთავითვე ქმნის გადასახადების გადახდისაგან თავის არიდების საფრთხეს, ხოლო სასაქონლო ზედნადებში დაშვებული გარკვეული შეცდომა, მით უფრო, თუკი იგი არის ტექნიკური ხასიათის, ავტომატურად არ ქმნის იმ სამართლებრივ უკანონო შედეგებს, რაც მოჰყვება სასაქონლო ზედნადების არარსებობას. შესაბამისად, ხე-ტყის წარმოშობის დოკუმენტის ნომრების არასწორად მითითება ხე-ტყის სასაქონლო ზედნადებში თავისი არსით წარმოადგენს ტექნიკურ შეცდომას, რომლის შესწორების უფლება აქვს გადასახადის გადამხდელს საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 286-ე მუხლის მე-5 ნაწილისა და საქართველოს ფინანსთა მინისტრის 2010 წლის 31 დეკემბრის #996 ბრძანებით დამტკიცებულ „გადასახადების ადმინისტრირების შესახებ“ ინსტრუქციის 251 მუხლის მე-14 ნაწილის შესაბამისად, განსაკუთრებით იმ პირობებში, როდესაც #ელ-... ხე-ტყის სასაქონლო ელექტრონულ ზედნადებში ფაქტობრივად შესაძლებელი გახდა ხე-ტყის წარმოშობის დოკუმენტის ნომრების შესწორება და ამასთან, მასში მითითებული ფიცრების ოდენობა, „მრგვალი ხე-ტყის, ხე-მცენარის პირველადი გადამუშავების პროდუქტის სახერხი საამქროდან გატანის შესახებ“ ცნობების ნომრები, საქონლის რაოდენობა და სახეობა, ტრანსპორტირების განმხორციელებელი პირის ვინაობა და სატრანსპორტო საშუალების ნომერი არ შეცვლილა. აღნიშნული მონაცემები კი თავისი არსით იძლეოდა შესაძლებლობას მომხდარიყო ტრანსპორტირებული სადავო ფიცრების იდენტიფიცირება.
საკასაციო სასამართლო აღნიშნავს, რომ საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის 53-ე მუხლის მე-5 ნაწილის თანახმად, ადმინისტრაციული ორგანო უფლებამოსილი არ არის თავისი გადაწყვეტილება დააფუძნოს იმ გარემოებებზე, ფაქტებზე, მტკიცებულებებსა ან არგუმენტებზე, რომლებიც არ იქნა გამოკვლეული და შესწავლილი ადმინისტრაციული წარმოების დროს. მითითებული კოდექსის 96-ე მუხლის პირველი ნაწილი კი განსაზღვრავს, რომ ადმინისტრაციული ორგანოს ვალდებულებას წარმოადგენს საქმისათვის არსებითი მნიშვნელობის მქონე გარემოებათა გამოკვლევა. სწორედ საქმის გარემოებათა შეფასებისა და ურთიერთშეჯერების საფუძველზე უნდა იქნეს ადმინისტრაციული ორგანოს მიერ გადაწყვეტილება მიღებული. ამავე კოდექსის 97-ე მუხლით, საქმის გარემოებებიდან გამომდინარე, ადმინისტრაციული ორგანო უფლებამოსილია გამოითხოვოს დოკუმენტები, შეაგროვოს ცნობები, მოუსმინოს დაინტერესებულ მხარეებს, გამოიყენოს აუცილებელი დოკუმენტები და აქტები, მტკიცებულებათა შეგროვების, გამოკვლევისა და შეფასების მიზნით მიმართოს კანონმდებლობით გათვალისწინებულ სხვა ზომებს. შესაბამისად, ადმინისტრაციულმა ორგანომ ყოველმხრივ უნდა გამოიკვლიოს, სწორად შეაფასოს საქმისათვის არსებითი მნიშვნელობის მქონე გარემოებები და ისე მიიღოს სათანადო გადაწყვეტილება.
საკასაციო სასამართლო იზიარებს სააპელაციო სასამართლოს მოსაზრებას იმის თაობაზე, რომ სადავო აქტების გამოცემისას მოპასუხეთა მიერ დარღვეულ იქნა აღნიშნული ნორმები. არც საგადასახადო ორგანოს და არც დავების განმხილველ ორგანოებს არ გამოუყენებიათ კანონით მათთვის მინიჭებული ყველა შესაძლებლობა, რათა სრულყოფილად დაედგინათ და შეესწავლათ საქმისთვის მნიშვნელობის მქონე ყველა გარემოება, რადგან მხოლოდ საქმისთვის მნიშვნელობის მქონე ყველა გარემოების სრულად შესწავლისა და დადგენის შემდეგ იქნებოდა შესაძლებელი კანონიერი გადაწყვეტილების მიღება. მოსარჩელე კონკრეტული საქონლის ტრანსპორტირებას ახორციელებდა სამეწარმეო საქმიანობისათვის, რაზეც გამოწერილი იყო სათანადო სასაქონლო ზედნადები და მასში კონკრეტული სტრიქონის არასწორად შევსება ვერ გაუთანაბრდება სასაქონლო ზედნადების არარსებობას, რამეთუ საქმეში არსებული ყველა მტკიცებულების ერთობლივი ანალიზი შესაძლებელს ხდის იდენტიფიცირებული იქნეს ხე-ტყის წარმოშობის დოკუმენტები. ამიტომ, განსახილველ შემთხვევაში, საგადასახადო ორგანო ვალდებულია გამოიკვლიოს „მანის“ მარკის ავტომობილის ძარაზე განთავსებული შპს „...ს“ კუთვნილი ფიცრები არის თუ არა იდენტური 2017 წლის 2 სექტემბრის #ელ-... ხე-ტყის სასაქონლო ზედნადებში (რომელიც დაკორექტირდა 2017 წლის 3 სექტემბერს 06:56:45სთ-ზე) დაფიქსირებული ცნობებისა და ხე-ტყის წარმოშობის დოკუმენტებში მითითებული მასალის. მხოლოდ ამის შემდეგ უნდა იმსჯელოს საგადასახადო ორგანომ ადგილი ჰქონდა თუ არა შპს „...ს“ მიერ საქართვლოს საგადასახადო კოდექსის 286-ე მუხლის 12 ნაწილით გათვალისწინებულ სამართალდარღვევის ჩადენის ფაქტს.
ყოველივე აღნიშნულის გათვალისწინებით, სააპელაციო სასამართლომ მართებულად მიიჩნია, რომ განსახილველ შემთხვევაში, ადმინისტრაციული ორგანოს მიერ გადაწყვეტილების მიღებისას სათანადოდ არ ყოფილა გამოკვლეული საქმისათვის მნიშვნელობის მქონე ყველა გარემოება, რაც ადასტურებს საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 32-ე მუხლის მე-4 ნაწილის გამოყენების საჭიროებას.
ამდენად, საკასაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ მოცემულ საქმეს არ გააჩნია არავითარი პრინციპული მნიშვნელობა სასამართლო პრაქტიკისათვის, ხოლო საკასაციო საჩივარს _ წარმატების პერსპექტივა.
ზემოთქმულიდან გამომდინარე, საკასაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ არ არსებობს საკასაციო საჩივრის დასაშვებობის საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილით რეგლამენტირებული არც ერთი საფუძველი, რის გამოც საკასაციო საჩივარი არ უნდა იქნეს დაშვებული განსახილველად.


ს ა რ ე ზ ო ლ უ ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი :

საკასაციო სასამართლომ იხელმძღვანელა საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის პირველი მუხლით, 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილით და

დ ა ა დ გ ი ნ ა :

1. საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საკასაციო საჩივარი მიჩნეულ იქნეს დაუშვებლად;
2. უცვლელად დარჩეს თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2019 წლის 22 ოქტომბრის განჩინება;
3. საქართველოს უზენაესი სასამართლოს განჩინება საბოლოოა და არ საჩივრდება.


თავმჯდომარე მ. ვაჩაძე


მოსამართლეები: ნ. სხირტლაძე


ა. წულაძე