საქართველოს უზენაესი სასამართლო
გ ა ნ ჩ ი ნ ე ბ ა
საქართველოს სახელით
საქმე №ბს-841(კ-20) 24 თებერვალი, 2022 წელი
თბილისი

ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის
შემდეგი შემადგენლობა:

გიორგი გოგიაშვილი (თავმჯდომარე, მომხსენებელი),
ქეთევან ცინცაძე, ნუგზარ სხირტლაძე

საქმის განხილვის ფორმა -ზეპირი მოსმენის გარეშე
კასატორი (მოსარჩელე) - შპს „...“
მოწინააღმდეგე მხარე (მოპასუხე) - ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის საკრებულო
მესამე პირი - ქალაქ თბილისის მერიის ურბანული განვითარების საქალაქო სამსახური (სასკ-ის 16.2)
გასაჩივრებული განჩინება - თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2019 წლის 19 ნოემბრის განჩინება
დავის საგანი - ნორმატიული ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის ბათილად ცნობა და ახალი ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის გამოცემის დავალება
კასატორის მოთხოვნა - გასაჩივრებული განჩინების გაუქმება და ახალი გადაწყვეტილების მიღება

აღწერილობითი ნაწილი:

შპს „...მ“ 2017 წლის 6 აპრილს სარჩელით მიმართა თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიას და „ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს ნორმატიული ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის,კანონმდებლობით დადგენილი ვადის დარღვევის გამო უარის თქმის თაობაზე“ - ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს 2014 წლის 30 დეკემბრის №20-105 დადგენილების გრაფიკულ ნაწილში, ქალაქ თბილისში, ...ის რაიონში, ...ის გამზირის №...-ის მიმდებარედ არსებული მიწის ნაკვეთის (საკადასტრო კოდი №...) ფუნქციური ზონის - სარეკრეაციო ზონა 1-ის ნაცვლად სატრანსპორტო ზონა 2-ით და სარეკრეაციო ზონა 2-ით შეცვლაზე უარის თქმის შესახებ“ ბათილად ცნობა, ასევე, ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის საკრებულოსათვის ნორმატიული ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის, კერძოდ, დედაქალაქის მიწათსარგებლობის გენერალური გეგმის დამტკიცების შესახებ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს 2014 წლის 30 დეკემბრის №20-105 დადგენილების გრაფიკულ ნაწილში ცვლილების შეტანა და ქალაქ თბილისში, ...ის რაიონში, ...ის გამზირი №...-ის მიმდებარედ არსებული მიწის ნაკვეთის (საკადასტრო კოდი №...) ფუნქციური ზონა - სარეკრეაციო ზონა 1-ის ნაცვლად დაფიქსირდეს სატრანსპორტო ზონა 2-ით და სარეკრეაციო ზონა 2-ით გამოცემის დავალება მოითხოვა.
თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2017 წლის 15 ივნისის საოქმო განჩინებით ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის მე-16 მუხლის მე-2 ნაწილის თანახმად, საქმეში მესამე პირად ჩაება თბილისის ტერიტორიების გამოყენების და განაშენიანების რეგულირების საკითხთა საბჭო - „ზონალური საბჭო”. თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2017 წლის 3 ოქტომბრის გადაწყვეტილებით შპს „...ს“ სარჩელი არ დაკმაყოფილდა.
თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2017 წლის 3 ოქტომბრის გადაწყვეტილება სააპელაციო წესით გაასაჩივრა შპს „...მ“, რომელმაც გასაჩივრებული გადაწყვეტილების გაუქმება და ახალი გადაწყვეტილების მიღებით სარჩელის დაკმაყოფილება მოითხოვა.
თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2019 წლის 19 თებერვლის განჩინებით ქალაქ თბილისის ტერიტორიების გამოყენებისა და განაშენიანების რეგულირების საკითხთა საბჭოს - „ზონალური საბჭოს“ უფლებამონაცვლედ ცნობილ იქნა ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის ურბანული განვითარების საქალაქო სამსახური.
თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2019 წლის 19 ნოემბრის განჩინებით არ დაკმაყოფილდა შპს „...ს“ სააპელაციო საჩივარი. შესაბამისად, უცვლელად დარჩა მოცემულ საქმეზე თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2017 წლის 3 ოქტომბრის გადაწყვეტილება.
თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2019 წლის 19 ნოემბრის განჩინება საკასაციო წესით გაასაჩივრა შპს „...მ“, რომელმაც გასაჩივრებული გადაწყვეტილების გაუქმება და ახალი გადაწყვეტილების მიღებით სარჩელის დაკმაყოფილება მოითხოვა.
კასატორი მიუთითებს მოცემული საქმის იმ ფაქტობრივ და სამართლებრივი გარემოებებზე, რაზეც მიუთითებდა ქვედა ინსტანციის სასამართლოებში და დამატებით აღნიშნავს, რომ ქალაქ თბილისის მთავრობის დადგენილების საფუძველზე მას აღნაგობის უფლებით გადაეცა მიწის ნაკვეთი, ამავდროულად დაევალა აღნიშნული მიწის ნაკვეთზე 3 წლის განმავლობაში საზოგადოებრივი კვების ობიექტის გახსნა, მიწისქვეშა პარკინგისა და სკვერის კეთილმოწყობა, თუმცა აღმოჩნდა, რომ ამ ქმედებების განსახორციელებლად საჭირო იყო ნაკვეთის ფუნქციური ზონის ცვლილება, რაც უცნობი იყო მოსარჩელისათვის ხელშეკრულების დადების მომენტში.
კასატორი არ ეთანხმება სააპელაციო სასამართლოს მითითებას, რომ მას უნდა შეემოწმებინა აღნაგობის უფლებით გადაცემული მიწის ნაკვეთზე შეზღუდვის არსებობა. კასატორის მოსაზრებით, მას კანონიერი ნდობა გააჩნდა ადმინისტრაციული ორგანოს მიმართ და შესაბამისად, არ იყო ვალდებული, შეემოწმებინა გადაცემული ნივთის უფლებრივად და ნივთობრივად უნაკლოობა.
კასატორი ასევე ყურადრებას ამახვილებს იმ ფატზე, რომ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს, სადავო საკითხის გადაწყვეტისას სხდომა არ ჩაუნიშნავს და არ მოუწვევია დაინტერესებული მხარეები. ამ და სხვა გარემოებებზე მითითებით, კასატორი ითხოვს სადავო აქტის ბათილად ცნობას და მოპასუხის დავალდებულებას გამოსცეს ახალი აქტი მის მიერ აღძრულ საკითხთან დაკავშირებით.
საქართველოს უზენაესი სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2021 წლის 19 თებერვლის განჩინებით შპს „...ს“ საკასაციო საჩივარი ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილის შესაბამისად, დასაშვებობის შესამოწმებლად წარმოებაში იქნა მიღებული.

სამოტივაციო ნაწილი:

საკასაციო სასამართლო საქმის შესწავლის, საკასაციო საჩივრის დასაშვებობის შემოწმების შედეგად მიიჩნევს, რომ შპს „...ს“ საკასაციო საჩივარი არ აკმაყოფილებს საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილის მოთხოვნებს და არ ექვემდებარება დასაშვებად ცნობას შემდეგ გარემოებათა გამო:
საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილი განსაზღვრავს საკასაციო საჩივრის განსახილველად დასაშვებობის ამომწურავ საფუძვლებს, კერძოდ, აღნიშნული ნორმის თანახმად, საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მიერ საკასაციო საჩივარი დაიშვება, თუ კასატორი დაასაბუთებს, რომ: ა) საქმე მოიცავს სამართლებრივ პრობლემას, რომლის გადაწყვეტაც ხელს შეუწყობს სამართლის განვითარებას და ერთგვაროვანი სასამართლო პრაქტიკის ჩამოყალიბებას; ბ) საქართველოს უზენაეს სასამართლოს მანამდე მსგავს სამართლებრივ საკითხზე გადაწყვეტილება არ მიუღია; გ) საკასაციო საჩივრის განხილვის შედეგად მოცემულ საქმეზე სავარაუდოა მსგავს სამართლებრივ საკითხზე საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მანამდე არსებული პრაქტიკისაგან განსხვავებული გადაწყვეტილების მიღება; დ) სააპელაციო სასამართლოს გადაწყვეტილება განსხვავდება მსგავს სამართლებრივ საკითხზე საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მანამდე არსებული პრაქტიკისაგან; ე) სააპელაციო სასამართლომ საქმე განიხილა მატერიალური ან/და საპროცესო სამართლის ნორმების მნიშვნელოვანი დარღვევით, რასაც შეეძლო არსებითად ემოქმედა საქმის განხილვის შედეგზე; ვ) სააპელაციო სასამართლოს გადაწყვეტილება ეწინააღმდეგება მსგავს სამართლებრივ საკითხზე ადამიანის უფლებათა და ძირითად თავისუფლებათა დაცვის კონვენციას და ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს პრეცედენტულ სამართალს.
საკასაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ წარმოდგენილი საკასაციო საჩივარი არ არის დასაშვები საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილით გათვალისწინებული არც ერთი ზემოთ მითითებული საფუძვლით.
საკასაციო საჩივარი არ არის დასაშვები სააპელაციო სასამართლოს განჩინების საკასაციო სასამართლოს მიერ დამკვიდრებული პრაქტიკისაგან განსხვავების არსებობის საფუძვლით და ამასთან, არ არსებობს საკასაციო საჩივრის განხილვის შედეგად მსგავს სამართლებრივ საკითხზე საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მანამდე არსებული პრაქტიკისაგან განსხვავებული გადაწყვეტილების მიღების ვარაუდი. სააპელაციო სასამართლოს გასაჩივრებული განჩინება არ ეწინააღმდეგება ადამიანის უფლებათა და ძირითად თავისუფლებათა დაცვის კონვენციას და ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს პრეცედენტულ სამართალს. ამასთან, საქმის განხილვისა და საკასაციო სასამართლოს მიერ საქმეზე ახალი გადაწყვეტილების მიღების საჭიროება არ არსებობს სამართლის განვითარებისა და ერთგვაროვანი სასამართლო პრაქტიკის ჩამოყალიბების თვალსაზრისით.
საკასაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ კასატორი ვერ ასაბუთებს სააპელაციო სასამართლოს მიერ საქმის განხილვას მატერიალური ან/და საპროცესო სამართლის ნორმების მნიშვნელოვანი დარღვევით. კასატორი საკასაციო საჩივარში ვერ აქარწყლებს სააპელაციო სასამართლოს მიერ დადგენილ ფაქტობრივ გარემოებებსა და დასკვნებს.
საკასაციო სასამართლო იზიარებს მოცემულ საქმეზე ქვედა ინსტანციების სასამართლოების მიერ დადგენილ ფაქტობრივ გარემოებებს და ამ გარემოებებთან დაკავშირებით გაკეთებულ სამართლებრივ შეფასებებს და მიიჩნევს, რომ ქვედა ინსტანციის სასამართლოებმა არსებითად სწორად გადაწყვიტეს მოცემული დავა.
საკასაციო სასამართლო მიუთითებს საქმეზე უდავოდ დადგენილ ფაქტობრივ გარემოებებზე:
საჯარო რეესტრის 2014 წლის 22 აგვისტოს ამონაწერით დგინდება, რომ ქალაქ თბილისში, ...ის გამზირის №...-ის მიმდებარედ, №... საკადასტრო კოდის მქონე 741.00 კვ.მ. უძრავი ნივთის - სკვერის (ნაკვეთი ...) მესაკუთრეს წარმოადგენს ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტი. საკუთრების უფლების დამადასტურებელი დოკუმენტია სსიპ ქონების მართვის სააგენტოს 2011 წლის 23 თებერვლის წერილი.
დადგენილია, რომ შპს „...ს“ დირექტორმა - ნ. ჩ-იმა №NQN1183297 განცხადებით მიმართა ქალაქ თბილისის მერიის სსიპ ქონების მართვის სააგენტოს და ...ის გამზირის №...-ის მიმდებარედ, 742 კვ.მ. მიწის ნაკვეთზე არსებული იჯარის უფლების შეწყვეტა და აღნიშნული მიწის ნაკვეთის აღნაგობის უფლებით გადაცემა მოითხოვა. შპს „...ს“ მიმართვა დაკმაყოფილდა და მითითებულ მიწის ნაკვეთზე იჯარის უფლება შეწყდა. ამ ქმედებების განხორციელების დასრულების შემდეგ, ქალაქ თბილისის მთავრობის 2013 წლის 10 დეკემბრის №30.79.1579 დადგენილებით, შპს „...ს“ აღნაგობის უფლებით, პირდაპირი განკარგვის წესით, გადაეცა ზემოაღნიშნული მიწის ნაკვეთი. იმავე დადგენილების დანართით, აღნაგობის უფლება განისაზღვრა 49 წლით და აღნაგობის უფლების მქონე სუბიექტს დაევალა გადაცემულ მიწის ნაკვეთზე 3 წლის განმავლობაში მიწისქვეშა პარკინგის, საზოგადოებრივი კვების ობიექტისა და სკვერის კეთილმოწყობა.
საქმის მასალებით ასევე დადგენილია, რომ შპს „...ს“ დირექტორმა განცხადებით მიმართა თბილისის ტერიტორიების გამოყენების და განაშენიანების რეგულირების საკითხთა საბჭოს - „ზონალურ საბჭოს“ აღნაგობის უფლებით გადაცემულ მიწაზე, „დედაქალაქის მიწათსარგებლობის გენერალური გეგმის დამტკიცების შესახებ“ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს 2014 წლის 30 დეკემბრის №20-105 დადგენილებაში ცვლილების შეტანის გზით, ფუნქციური ზონის შეცვლის მოთხოვნით, რადგან მიწაზე არსებული ფუნქციური ზონის გათვალისწინებით, მოსარჩელისთვის შეუძლებელი იყო ქალაქ თბილისის მთავრობის 2013 წლის 10 დეკემბრის №30.79.1579 დადგენილებით დაკისრებული მოთხოვნების განხორციელება. 2016 წლის 17 თებერვლის №2459745 გადაწყვეტილებით (განაცხადი AR1378951) განმცხადებელს თანხმობა მიეცა ქალაქ თბილისში, ...ის რაიონში, ...ის გამზირის №...-ის მიმდებარედ არსებული მიწის ნაკვეთის ფუნქციური ზონის სტატუსის ცვლილებაზე და თბილისის მუნიციპალიტეტის მერს გაეწია რეკომენდაცია მოცემული საკითხის ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის საკრებულოში განსახილველად წარსადგენად.
თბილისის მერიის საჯარო სამართლის იურიდიული პირის ქალაქ თბილისის არქიტექტურის სამსახურის 29.03.2016 წლის №07-13/249 წერილით, ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერის მოადგილეს ეთხოვა, ,,დედაქალაქის გენერალური გეგმის დამტკიცების შესახებ“ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს 2014 წლის 30 დეკემბრის №20-105 დადგენილებაში ცვლილების შეტანის თაობაზე ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს დადგენილების პროექტი წარედგინა ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერისათვის, ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის საკრებულოში გადასაგზავნად. თბილისის მუნიციპალიტეტის მერის 2016 წლის 29 მარტის №7/77887 მიმართვით, თბილისის საკრებულოს გადაეგზავნა, „დედაქალაქის მიწათსარგებლობის გენერალური გეგმის დამტკიცების შესახებ“ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს 2014 წლის 30 დეკემბრის №20-105 დადგენილებაში ცვლილების შეტანის თაობაზე, თბილისის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს დადგენილების პროექტი და საკრებულოს ეთხოვა მისი განხილვა მორიგ სხდომაზე. იმავე შინაარსის მიმართვა, თბილისის საკრებულოში გაგზავნილ იქნა 2016 წლის 18 მაისის № 7/126473 წერილით.
ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის სსიპ თბილისის არქიტექტურის სამსახურის 2016 წლის 5 აპრილის წერილით ნ. ჩ-ის ეცნობა ქალაქ თბილისის ტერიტორიების გამოყენებისა და განაშენიანების რეგულირების საკითხთა საბჭოს (ზონალური საბჭოს) 2016 წლის 4 მარტის №10 სხდომის შესახებ, რომლის დასკვნის საფუძველზეც ქალაქ თბილისში, ...ის გამზირის №...-ის მიმდებარედ არსებულ მიწის ნაკვეთის ფუნქციური ზონის - სარეკრეაციო ზონა 1-ის ცვლილებას სატრანსპორტო ზონა 2-ითა და სარეკრეაციო ზონა 2-ით, მიეცა თანხმობა.
საკითხი შემდგომი განხილვისათვის წარედგინა ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს. 2016 წლის 15 აპრილის ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს გარემოს დაცვის კომისიის თავმჯდომარის №04/6131 მიმართვით, ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს თავმჯდომარეს ეცნობა, რომ დამატებით შესწავლას საჭიროებდა წარდგენილი პროექტის მე-14 საკითხი (წინადადება) - ქალაქ თბილისში, ...ის რაიონში, ...ის გამზირის №...-ის მიმდებარედ არსებულ მიწის ნაკვეთზე (საკადასტრო კოდი №...) სარეკრეაციო ზონა 1-ს, სატრანსპორტო ზონა 2-სა და სარეკრეაციო ზონა 2-ს შორის კონტურის დაზუსტების შესახებ.
ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს თავმჯდომარეს 2016 წლის 15 აპრილის ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს ურბანული დაგეგმარებისა და საქალაქო მეურნეობის კომისიის თავმჯდომარის №04/6131 მიმართვით ეცნობა, რომ სადავო მიწის ნაკვეთზე ფუნქციური ზონის ცვლილების საკითხი გადაიდო დამატებითი შესწავლისთვის და მოთხოვნილ იქნა დამატებითი დასაბუთება განსახორციელებელი ცვლილების მიზანშეწონილობის შესახებ (იმავე შინაარსის ინფორმაციაა დაცული ქ. თბილისის საკრებულოს ურბანული დაგეგმარებისა და საქალაქო მეურნეობის კომისიის 2016 წლის 15 აპრილის №9 სხდომის ოქმში. საკითხი №13).
ქალაქ თბილისის საკრებულოს ურბანული დაგეგმარებისა და საქალაქო მეურნეობის კომისიის 2016 წლის 24 მაისის №13 სხდომაზე წარდგენილი ფუნქციური ზონის ცვლილების წინადადებები ძირითადად მოწონებულ იქნა და კომისიამ მიზანშეწონილად მიიჩნია თბილისის მუნიციპალიტეტის მერის მიერ წარდგენილი საკრებულოს დადგენილების პროექტი კონტურის დაზუსტების შესახებ, გატანილი ყოფილიყო საკრებულოს სხდომაზე განსახილველად. ამასთან დაკაშირებით, იმავე დღეს, №04/9238 დასკვნა მიმართულ იქნა ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს თავმჯდომარისთვის.
ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს თავმჯდომარეს, გარემოს დაცვის კომისიის თავმჯდომარის 2016 წლის 7 ივნისის №04/9238 წერილით ეცნობა, რომ წარდგენილი ინფორმაცია კომისიის წევრებმა უარყოფითად შეაფასეს და კომისიის წევრთა ხმათა უმრავლესობით უარი ეთქვა ქალაქ თბილისში, ...ის რაიონში, ...ის გამზირის №...-ის მიმდებარედ არსებულ მიწის ნაკვეთზე (საკადასტრო კოდი №...) 630 კვ.მ. სარეკრეაციო ზონა 1-ის, სატრანსპორტო ზონა 2-ით და სარეკრეაციო ზონა 2-ით შეცვლაზე. დადგენილია, რომ გარემოს დაცვის 2016 წლის 7 ივნისის №13 სხდომაზე გაკეთებული დასკვნით, დაინტერესებული პირის მიერ წარმოდგენილი ინფორმაციის საფუძველზე, მოთხოვნილი ცვლილების განხორციელება კომისიის მიერ შეფასდა რისკის შემცველად, რადგან სკვერი, რომლის ქვეშაც იგეგმებოდა მიწისქვეშა ავტოსადგომის მოწყობა, ხელს შეუშლიდა მიმდებარე ტერიტორიაზე ავტოსატრანსპორტო საშუალებების მოძრაობას, რითაც ასევე რისკის ქვეშ დადგებოდა სკვერის ნორმალური ფუნქციონირების საკითხი. შესაბამისად, კომისიის წევრებმა უარყოფითად შეაფასეს და წევრთა ხმათა უმრავლესობით უარი ეთქვა ქალაქ თბილისში, ...ის რაიონში, ...ის გამზირის №...-ის მიმდებარედ არსებულ მიწის ნაკვეთზე (საკადასტრო კოდი №...) 630 კვ.მ. სარეკრეაციო ზონა 1-ის, სატრანსპორტო ზონა 2-ით და სარეკრეაციო ზონა 2-ით შეცვლაზე.
საკასაციო პალატა აღნიშნავს, რომ განსახილველი დავის ფარგლებში მთავარ სადავო საკითხს ქალაქ თბილისში, ...ის რაიონში, ...ის გამზირის №...-ის მიმდებარედ არსებული მიწის ნაკვეთის ფუნქციური ზონის - სარეკრეაციო ზონა 1-ის ნაცვლად სატრანსპორტო ზონა 2-ით და სარეკრეაციო ზონა 2-ით შეცვლაზე კანონმდებლობით დადგენილი ვადის დარღვევის გამო უარის თქმის კანონიერების შეფასება წარმოადგენს.
საკასაციო პალატა მიუთითებს სადავო პერიოდში მოქმედ ,,სივრცითი მოწყობისა და ქალაქთმშენებლობის საფუძვლების შესახებ’’ საქართველოს კანონზე (ძალადაკარგულია - საქართველოს კანონი საქართველოს სივრცის დაგეგმარების, არქიტექტურული და სამშენებლო საქმიანობის კოდექსით), რომელიც ქვეყნის მდგრადი განვითარებისა და მოსახლეობის ჯანსაღი და უსაფრთხო საცხოვრებელი და სამოღვაწეო გარემოთი უზრუნველყოფის მიზნით, არეგულირებს სივრცითი მოწყობისა და ქალაქთმშენებლობის პროცესს, მათ შორის, განსახლების, დასახლებათა, ინფრასტრუქტურის განვითარებას, კულტურული მემკვიდრეობისა და გარემოს დაცვის მოთხოვნათა გათვალისწინებით და ადგენს ამ სფეროში სახელმწიფო ხელისუფლების ორგანოების, ფიზიკური და იურიდიული პირების უფლებებსა და მოვალეობებს და ამავდროულად ადგენს სივრცითი მოწყობისა და ქალაქთმშენებლობის საგანს, პრინციპებს, პრიორიტეტებს, მიზნებსა და ამოცანებს, სივრცით - ტერიტორიული დაგეგმვისა და დაგეგმვის დოკუმენტების ფორმებსა და როლს საქართველოს ტერიტორიის განვითარებასა და განაშენიანებაში. ამავე კანონის მე-5 მუხლის მე-2 პუნქტის თანახმად, ასევე განმტკიცებულია, რომ ქვეყნის ტერიტორიის ცალკეული ნაწილების გამოყენება და განვითარება უნდა შეესაბამებოდეს სივრცითი მოწყობისა და ქალაქთმშენებლობის საერთო პირობებსა და მოთხოვნებს.
საკასაციო სასამართლო აღნიშნავს, რომ ზემოხსნებული კანონის მიზნებიდან გამომდინარე, ქალაქგეგმარებითი თვალსაზრისით, მიზანშეწონილია ტერიტორია განვითარდეს ერთიანი კონცეფციის ფარგლებში. ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის ვალდებულებაა უზრუნველყოს ქალაქში ტრანსპორტის დაუბრკოლებელი მოძრაობა და სკვერების ნორმალური ფუნქციონირება. მოსარჩელისათვის სადავო მიწის ნაკვეთის აღნაგობის უფლებით, გარკვეული პირობების გათვალისწინებით გადაცემა კი, სწორედ ამ მიზანს ისახავდა, თუმცა განსახილველ შემთხვევაში, გარემოს დაცვის კომისიის დასკვნის საფუძველზე, ცალსახაა, რომ ხელშეკრულებით დაკისრებული მოთხოვნების შესრულების შემთხვევაში, რისკის ქვეშ დგებოდა სკვერისა და ტრანსპორტის მოძრაობა მიმდებარე ტერიტორიაზე, აღნიშნული კი, ეწინააღმდეგება ქალაქის განვითარებისა და მოწყობის მიზნებს. შესაბამისად, დადგენილება მიღებულია გარკვეული საჯარო მიზნების მისაღწევად, კერძოდ, აღნიშნულ ტერიტორიაზე არსებული ობიექტების სრულყოფილი ფუნქციონირებისათვის. ამასთანავე, კანონის ნორმებით დადგენილი რეგულირება ლოგიკურ კავშირშია მისაღწევ მიზნებთან და წარმოადგენს მათი მიღწევის საშუალებას. ამასთანავე, საკასაციო პალატა აღნიშნავს, რომ ადმინისტრაციული ორგანო დისკრეციული უფლებამოსილებების განხორციელებისას, ყოველ კონკრეტულ შემთხვევაში იღებს გადაწყვეტილებას საჯარო და კერძო ინტერესების შეპირისპირების საფუძველზე. ამ შემთხვევაში კი, ცალსახაა, რომ უპირატესობა მიენიჭა საჯარო ინტერესს.
საკასაციო სასამართლო კერძო და საჯარო ინტერესებს შორის უპირატესობის მინიჭების მიზნებისთვის ასევე მიუთითებს „სივრცითი მოწყობისა და ქალაქთმშენებლობის საფუძვლების შესახებ’’ საქართველოს კანონის მე-6 მუხლის მე-2 პუნქტზე, რომლის თანახმად, სივრცითი მოწყობისა და ქალაქთმშენებლობის სფეროში კერძო ინტერესებს განეკუთვნება: ფიზიკურ და იურიდიულ პირთა ინტერესები, დაკავშირებული მათ საკუთრებაში არსებული უძრავი ქონების (ობიექტების) სივრცით-ტერიტორიულ დაგეგმვასთან და განვითარებასთან, ჯანსაღ და უსაფრთხო გარემოში არსებობასთან. სივრცით-ტერიტორიული დაგეგმვის სფეროში ფიზიკურ და იურიდიულ პირთა საქმიანობა შეიძლება შეიზღუდოს იმ შემთხვევაში, თუ იგი ეწინააღმდეგება კანონმდებლობას, საჯარო ინტერესებს, ხელყოფს სხვათა უფლებებს. ამავე მუხლის მე-3 პუნქტის შესაბამისად, სივრცითი მოწყობისა და ქალაქთმშენებლობის პროცესში საჯარო და კერძო ინტერესების შეთანხმებას უზრუნველყოფენ საქართველოს აღმასრულებელი ხელისუფლების, აფხაზეთისა და აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკების ხელისუფლებისა და ადგილობრივი თვითმმართველობის (მმართველობის) ორგანოები. დასახელებული კანონის 21-ე მუხლის მე-2 პუნქტის თანახმად, მუნიციპალიტეტის სივრცით-ტერიტორიული დაგეგმვის დოკუმენტები თანხმდება დაინტერესებულ სახელმწიფო უწყებებთან, ხოლო მე-3 პუნქტის თანახმად, მუნიციპალიტეტის სივრცით-ტერიტორიული დაგეგმვის დოკუმენტებს ამტკიცებს მუნიციპალიტეტის წარმომადგენლობითი (მუნიციპალიტეტის საკრებულო) ორგანო იმავე მუნიციპალიტეტის აღმასრულებელი ორგანოს წარდგენით (მუნიციპალიტეტის მერია) და დაგეგმვის უფლებამოსილების მქონე საქართველოს აღმასრულებელი ხელისუფლების შესაბამის უწყებასთან შეთანხმების საფუძველზე.
საკასაციო სასამართლო ზემოაღნიშნული ნორმების ანალიზის საფუძველზე, აღნიშნავს, რომ ცხადია, თბილისის თვითმმართველი ერთეულის წარმომადგენლობითი ორგანოს უფლებამოსილება ქალაქ თბილისის მერის წარდგინებით, დედაქალაქის პერსპექტიული განვითარების გენერალური გეგმის განხილვა და დამტკიცებაა, ხოლო სანამ ქალაქ თბილისის მერიიდან მოხდება საკითხის წარდგენა, „ქალაქ თბილისის მუნციპალიტეტის ტერიტორიების გამოყენებისა და განაშენიანების რეგულირების საკითხთა საბჭოს დებულების დამტკიცების შესახებ“ კანონის მე-3 მუხლის პირველი პუნქტის „გ“ ქვეპუნქტის თანახმად, საბჭოს კომპეტენციაა, ქალაქთმშენებლობითი დოკუმენტების გეგმარებითი დავალებების გაცემისთვის შესაბამისი დასკვნებისა და რეკომენდაციების მომზადება, კონსულტაციების გაწევა.
ზონალურ საბჭოში პროექტის დასკვნის მომზადების შემდგომ კი, თბილისის მერის უფლებამოსილებას წარმოადგენს სადავო პერიოდში მოქმედი ადგილობრივი თვითმმართველობის კოდექსის 54-ე მუხლით განსაზღვრული ფუნქცია, აღმასრულებელი საქმიანობის სფეროებში შეიმუშავოს და საკრებულოს დასამტკიცებლად წარუდგინოს მუნიციპალიტეტის სივრცით-ტერიტორიული დაგეგმვის დოკუმენტები, რაც თბილისის მერმა განახორციელა ორჯერ.
ამდენად, საკასაციო სასამართლო იზიარებს ქვედა ინსტანციის სასამართლოთა დასკვნას, რომ ზემოთ დასახელებული სამართლებრივი ნორმების შესაბამისად, თვითმმართველი ერთეულის უფლებამოსილებას წარმოადგენდა დედაქალაქის პერსპექტიული განვითარების გენერალური გეგმის დამტკიცება, რაც განხორციელდა კიდეც ქალაქ თბილისის საკრებულოს 2014 წლის 30 დეკემბრის №20-105 დადგენილების სახით (მანამდე კი 2009 წლის 5 ივნისის ქალაქ თბილისის საკრებულოს 6–17 გადაწყვეტილების სახით).
საკასაციო პალატა დამატებით მიუთითებს, რომ განსახილველი დავის ფარგლებში საკასაციო სასამართლოს შეფასების საგანს არ წარმოადგენს შპს „...სთვის“,ქალაქ თბილისის მთავრობის 2013 წლის 10 დეკემბრის №30.79.1579 დადგენილებისა და მისგან წარმოშობილი სამართურთიერთობ(ებ)ის მართლზომიერების შეფასების საკითხი.
საკასაციო სასამართლო ამასთანავე ვერ გაიზიარებს საკასაციო საჩივრის ავტორის მითითებას, რომ მას არ მიუღია მონაწილეობა ადმინისტრაციულ წარმოებაში როგორც დაინტერესებულ მხარეს, თუმცა საკასაციო პალატა საწინააღმდეგო არგუმენტად მიუთითებს საქმის მასალებში დაცულ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს გარემოს დაცვის კომისიის 2016 წლის 7 ივნისის სხდომაზე, რომელშიც მომხსენებლების სახით, მიწვეული იყვნენ სსიპ არქიტექტურის სამსახურის წარმომადგენელი და დაინტერესებული მხარის - შპს „...ს“ დირექტორი - ნ.მ.-ე.
ამდენად, საკასაციო სასამართლო იზიარებს სააპელაციო სასამართლოს შეფასებას, რომ საქმეში არაა წარმოდგენილი და მოსარჩელის მიერაც ვერ იქნა წარმოდგენილი მტკიცებულებები, რომლითაც დადასტურდებოდა, რომ სადავო ნორმატიული ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის გამოცემის დროს ადგილი ჰქონდა კანონით დადგენილი ისეთი პროცედურული ნორმების არსებით დარღვევას, რომლის არ არსებობის შემთხვევაშიც ზემოაღნიშნულ საკითხზე მიღებული იქნებოდა სხვაგვარი გადაწყვეტილება.
ამრიგად, საკასაციო სასამართლო იზიარებს, თბილისის სააპელაციო სასამართლოს სამართლებრივ შეფასებებს აღნიშნულ საქმესთან დაკავშირებით და მიიჩნევს, რომ ქვედა ინსტანციის სასამართლომ არსებითად სწორად გადაწყვიტა დავა. შესაბამისად, საკასაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ არ არსებობს საკასაციო საჩივრის დასაშვებობის საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილით რეგლამენტირებული არც ერთი საფუძველი, რის გამოც საკასაციო საჩივარი არ უნდა იქნეს დაშვებული განსახილველად.
საკასაციო სასამართლო მიუთითებს საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 401-ე მუხლის მე-4 ნაწილზე და აღნიშნავს, რომ თუ საკასაციო საჩივარი დაუშვებლად იქნება მიჩნეული, მხარეს დაუბრუნდება მის მიერ გადახდილი სახელმწიფო ბაჟის 70 პროცენტი.

სარეზოლუციო ნაწილი:

საკასაციო სასამართლომ იხელმძღვანელა საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის პირველი მუხლით, 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილით, საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 401-ე მუხლით და

დაადგინა:

1. შპს „...ს“ საკასაციო საჩივარი მიჩნეულ იქნეს დაუშვებლად;
2. უცვლელად დარჩეს თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2019 წლის 19 ნოემბრის განჩინება;
3. შპს „...ს“(ს/ნ ...) დაუბრუნდეს საკასაციო საჩივარზე 16.02.2021წ. №24576956 საგადახდო მოთხოვნით გადახდილი სახელმწიფო ბაჟის 300 ლარის 70%, - 210 ლარი, შემდეგი ანგარიშიდან: ქ. თბილისი, სახელმწიფო ხაზინა, ბანკის კოდი TRESGE22, მიმღების ანგარიშის №200122900, სახაზინო კოდი №300773150
4. საკასაციო სასამართლოს განჩინება საბოლოოა და არ საჩივრდება.


თავმჯდომარე გ. გოგიაშვილი


მოსამართლეები: ქ. ცინცაძე


ნ. სხირტლაძე