საქართველოს უზენაესი სასამართლო
გ ა ნ ჩ ი ნ ე ბ ა
საქართველოს სახელით
საქმე №ბს-159(კ-21) 9 ივნისი, 2022 წელი
თბილისი
ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატა
შემდეგი შემადგენლობა:
გიორგი გოგიაშვილი (თავმჯდომარე, მომხსენებელი),
ქეთევან ცინცაძე, ნუგზარ სხირტლაძე
საქმის განხილვის ფორმა - ზეპირი მოსმენის გარეშე
კასატორი (მოსარჩელე) - სს „...“
მოწინააღმდეგე მხარეები (მოპასუხეები) - სსიპ შემოსავლების სამსახური, საქართველოს ფინანსთა სამინისტრო
დავის საგანი - ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტების ბათილად ცნობა, ქმედების განხორციელების დავალება
გასაჩივრებული განჩინება - თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2020 წლის 28 ოქტომბრის განჩინება
კასატორის მოთხოვნა - გასაჩივრებული განჩინების გაუქმება და ახალი გადაწყვეტილების მიღება
აღწერილობითი ნაწილი:
სს „...მა“ 2018 წლის 29 ოქტომბერს სარჩელით მიმართა თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიას მოპასუხეების - სსიპ შემოსავლების სამსახურისა და საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს მიმართ და კომპანიის პირადი აღრიცხვის ბარათზე „გადახდის წყაროსთან დაკავებული გადასახადის საგადასახადო ზედმეტობად ასახვაზე უარის თქმის შესახებ“ სსიპ შემოსავლების სამსახურის მომსახურების დეპარტამენტის 2017 წლის 24 აპრილის №21-11/57826 გადაწყვეტილების, სსიპ შემოსავლების სამსახურის 2017 წლის 23 ივნისის №17015 ბრძანებისა და საქართველოს ფინანსთა სამინისტროსთან არსებული დავების განხილვის საბჭოს 2018 წლის 28 სექტემბრის გადაწყვეტილების ბათილად ცნობა მოითხოვა.
თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2019 წლის 20 ივნისის გადაწყვეტილებით სს „...ს“ სარჩელი არ დაკმაყოფილდა.
საქალაქო სასამართლომ საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 131.4 მუხლისა და „გადასახადების ადმინისტრირების შესახებ“ საქართველოს ფინანსთა მინისტრის 2010 წლის 31 დეკემბრის №996 ბრძანების №II-09 დანართით დამტკიცებული „მოგების გადასახადის წლიური დეკლარაციის ფორმისა და შევსების წესის“ გამოყენებისა და განმარტების შედეგად მიიჩნია, რომ მოსარჩელეს 2016 წლის საანგარიშო პერიოდში არ გააჩნდა დასაბეგრი მოგება, რომელიც შემცირდებოდა გადახდის წყაროსთან დაკავებული პროცენტებით. შესაბამისად, აღნიშნულ პერიოდში კომპანია არ წარმოადგენდა მოგების გადასახადის გადამხდელ გადასახადის გადამხდელს. ამრიგად, იმ პირობებში, როცა გადასახადის გადამხდელს არ გააჩნდა 2016 წლის დასაბეგრი მოგება, ან/და საქართველოში გადახდის წყაროსთან დაკავებული მოგების გადასახადი აღემატებოდა მოგების გადასახადის თანხას, სასამართლოს განმარტებით, გადახდის წყაროსთან დაბეგრილი პროცენტების ბიუჯეტში გადახდილი თანხის პირადი აღრიცხვის ბარათზე საგადასახადო ზედმეტობად ასახვის მოთხოვნა უსაფუძვლო იყო, რის გამოც არ არსებობდა სადავო აქტების ბათილად ცნობის წინაპირობები.
აღნიშნული გადაწყვეტილება სააპელაციო წესით გაასაჩივრა სს „...მა“, რომელმაც გასაჩივრებული გადაწყვეტილების გაუქმება და ახალი გადაწყვეტილების მიღების შედეგად სარჩელის დაკმაყოფილება მოითხოვა.
თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2020 წლის 28 ოქტომბრის განჩინებით სს „...ს“ სააპელაციო საჩივარი არ დაკმაყოფილდა. შესაბამისად, უცვლელად დარჩა თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2019 წლის 20 ივნისის გადაწყვეტილება. სასამართლოს აღნიშნული განჩინება საკასაციო წესით გაასაჩივრა სს „...მა“, რომელმაც გასაჩივრებული განჩინების გაუქმება და ახალი გადაწყვეტილების მიღების შედეგად სარჩელის დაკმაყოფილება მოითხოვა.
კასატორი მიიჩნევს, რომ სააპელაციო სასამართლოს გასაჩივრებული განჩინება კანონშეუსაბამოა, რადგან განსახილველი დავის ფარგლებში გაკეთებული სამართლებრივი შეფასებები არ გამომდინარეობს საგადასახადო კანონმდებლობიდან. კასატორი მიუთითებს, რომ სს „...მა“, საგადასახადო კოდექსის 131-ე მუხლის მე-4 ნაწილის შესაბამისად, საგადასახადო ორგანოში წარადგინა დაზუსტებული საგადასახადო დეკლარაცია, რომლის საფუძველზეც მოითხოვა გადახდის წყაროსთან დაკავებული, ბიუჯეტში გადახდილი - 833577.99 ლარის ჩათვლა და მისი ზედმეტობად აღრიცხვა, თუმცა საგადასახადო ორგანომ უარი განაცხადა კომპანიისთვის ჩათვლის უფლების მინიჭებაზე. დავების განმხილველი საბჭოს პოზიციით კი, გადახდის წყაროსთან ბიუჯეტში გადახდილი გადასახადის თანხა პირადი აღრიცხვის ბარათზე ზედმეტობად არ აღირიცხებოდა, მიუხედავად იმისა, რომ კასატორის მოსაზრებით, ზემოთ დასახელებული ნორმა ასეთ შეზღუდვას არ ითვალისწინებს. ამასთან, აღსანიშნავია, რომ საგადასახადო კოდექსის 131-ე მუხლის მე-4 ნაწილთან დაკავშირებული სამართლებრივი საკითხები საქართველოს უზენაეს სასამართლოს აქამდე არ განუმარტავს. ამდენად, მნიშვნელოვანია სასამართლომ ყურადღება გაამახვილოს მოცემული ნორმის განმარტებით ბარათზე, რომელიც თან ერთვოდა 2010 წლის 17 სექტემბრის კანონით მიღებულ საგადასახადო კოდექსს და რომლის მიხედვითაც „რეზიდენტ იურიდიულ პირს, თუკი ის იღებს საქართველოში გადახდის წყაროსთან დაბეგრილ პროცენტებს, უფლება აქვს ჩაითვალოს გადახდის წყაროსთან დაბეგრილი, ბიუჯეტში გადახდილი გადასახადი“
კასატორის მითითებით, განსახილველი დავის ცენტრალურ საკითხს წარმოადგენს ის გარემოება, რომ სააპელაციო სასამართლოს შეფასებით, ჩათვლის მიღების უფლება არ ჰქონდა დასაბეგრი მოგების არმქონე რეზიდენტ იურიდიულ პირს. დასაბეგრი მოგების არარსებობა კი თავისთავად უნდა გამორიცხავდეს პირისთვის მოგების გადასახადის დაკისრების შესაძლებლობას. აღნიშნულის პარალელურად საგადასახადო ორგანო და სასამართლო დასაბეგრი მოგების არმქონე სუბიექტს არ აძლევს რა ჩათვლის უფლებას, ახდევინებს მოგების გადასახადს, გადახდის წყაროსთან დაკავებული 5%-იანი მოგების გადასახადის სახით.
დასახელებულ გარემოებებზე დაყრდნობით, კასატორი აღნიშნავს, რომ გადახდის წყაროსთან დაკავებული გადასახადის სს „...ს“ პირადი აღრიცხვის ბარათზე საგადასახადო ზედმეტობად არ ასახვა და დავების განმხილველი ორგანოების მიერ მიღებული გადაწყვეტილებები გაუმართლებელ და დაუსაბუთებელ ზიანს აყენებს მოსარჩელის ინტერესებს, კერძოდ, კომპანია აბსოლუტურად უკანონოდ ვერ ახერხებს მიიღოს საკმაოდ სოლიდური თანხის ჩათვლა.
საქართველოს უზენაესი სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2021 წლის 12 აპრილის განჩინებით სს „...ს“ საკასაციო საჩივარი, ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილის შესაბამისად, დასაშვებობის შესამოწმებლად წარმოებაში იქნა მიღებული.
სამოტივაციო ნაწილი:
საკასაციო სასამართლო საქმის შესწავლისა და საკასაციო საჩივრის დასაშვებობის შემოწმების შედეგად მიიჩნევს, რომ სს „...ს“ საკასაციო საჩივარი არ აკმაყოფილებს საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილით განსაზღვრულ საკასაციო საჩივრის დასაშვებობის მოთხოვნებს, რაც გამორიცხავს განსახილველი საკასაციო საჩივრის დასაშვებად ცნობის შესაძლებლობას.
საკასაციო პალატა აღნიშნავს, რომ საკასაციო საჩივარი არ არის დასაშვები, ვინაიდან:
- არ არსებობს საკასაციო საჩივრის განხილვის შედეგად მსგავს სამართლებრივ საკითხზე საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მანამდე არსებული პრაქტიკისაგან განსხვავებული გადაწყვეტილების მიღების ვარაუდი;
- არ არსებობს სააპელაციო სასამართლოს განჩინების საკასაციო სასამართლოს მიერ დამკვიდრებული პრაქტიკისაგან განსხვავების საფუძველი;
- სააპელაციო სასამართლოს გასაჩივრებული განჩინება არ ეწინააღმდეგება ადამიანის უფლებათა და ძირითად თავისუფლებათა დაცვის კონვენციას და ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს პრეცედენტულ სამართალს;
- საქმის განხილვისა და საკასაციო სასამართლოს მიერ საქმეზე ახალი გადაწყვეტილების მიღების საჭიროება არ არსებობს სამართლის განვითარებისა და ერთგვაროვანი სასამართლო პრაქტიკის ჩამოყალიბების თვალსაზრისით;
- კასატორი ვერ ასაბუთებს სააპელაციო სასამართლოს მიერ საქმის განხილვას მატერიალური ან საპროცესო სამართლის ნორმების მნიშვნელოვანი დარღვევით და საკასაციო საჩივრებში მითითებული პოზიცია ვერ აქარწყლებს სააპელაციო სასამართლოს მიერ დადგენილ ფაქტობრივ გარემოებებსა და დასკვნებს.
შესაბამისად, საქმეზე არ იქმნება საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილით განსაზღვრული საკასაციო საჩივრის განსახილველად დაშვების წინაპირობა. ამასთან, საკასაციო სასამართლო იზიარებს მოცემულ საქმეზე ქვედა ინსტანციის სასამართლოების მიერ დადგენილ ფაქტობრივ გარემოებებს და მიიჩნევს, რომ მოცემული დავა არსებითად სწორად არის გადაწყვეტილი.
ამასთან, საკასაციო პალატა მიუთითებს, ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენციის მე-6 მუხლის პირველ პარაგრაფზე, რაც ავალდებულებს სასამართლოს დაასაბუთოს თავისი გადაწყვეტილება, თუმცა იგი არ უნდა იქნეს გაგებული თითოეულ არგუმენტზე დეტალური პასუხის გაცემად (იხ. ჯღარკავა საქართველოს წინააღმდეგ, #7932/03; Van de Hurk v. Netherlands, par.61, Garcia Ruiz v. Spain [GC] par.26; Jahnke and Lenoble v France (dec.); Perez v France [GC], par. 81).
საქმის მასალებით დადგენილია, რომ სს „...მა“ 2017 წლის 12 აპრილს განცხადებით მიმართა სსიპ შემოსავლების სამსახურის მომსახურების დეპარტამენტს და 2016 წლის მოგების გადასახადის დეკლარაციაში ნაჩვენები გადახდის წყაროსთან დაკავებული გადასახადის პირადი აღრიცხვის ბარათზე საგადასახადო ზედმეტობად ასახვა მოითხოვა. საკითხის შესწავლის შედეგად გაირკვა, რომ სს „...ს“ მიერ ელექტრონულად წარდგენილი მოგების გადასახადის 2016 წლის დეკლარაციის მიხედვით, კომპანიას ბიუჯეტში გადასახდელი თანხა არ ერიცხებოდა. განმცხადებელს განემარტა, რომ ვინაიდან მას არ გააჩნია დასაბეგრი მოგება ან/და საქართველოში გადახდის წყაროსთან დაკავებული მოგების გადასახადი აღემატება მოგების გადასახადს, გადახდის წყაროსთან დაბეგრილ პროცენტებზე ბიუჯეტში გადახდილი გადასახადის თანხა პირადი აღრიცხვის ბარათზე ზედმეტობად არ აღირიცხებოდა. აქედან გამომდინარე, მოთხოვნა არ დაკმაყოფილდა. 2017 წლის 13 მაისს სს „...მა“ ადმინისტრაციული საჩივარი წარადგინა სსიპ შემოსავლების სამსახურის დავების განხილვის საბჭოში, რომელმაც 2017 წლის 16 ივნისის ბრძანებით საჩივარი არ დააკმაყოფილა. ასევე არ დაკმაყოფილდა ფინანსთა სამინისტროს დავების განხილვის საბჭოში ამავე ბრძანებაზე წარდგენილი საჩივარი.
საქმეში წარმოდგენილი „...-ის“ (ს/ნ ...) ცნობის თანახმად, ასევე დასტურდება, რომ 2016 წლის განმავლობაში სს „...სთვის“ გადახდილი პროცენტი - 26,671,559.87 ლარის ოდენობით, დაბეგრილია გადახდის წყაროსთან და შესაბამისი გადასახადი - 833,577.99 ლარის ოდენობით, გადახდილია ბიუჯეტში საქართველოს საგადასახადო კოდექსით დადგენილ მოთხოვნათა სრული დაცვით.
ამდენად, საკასაციო სასამართლო აღნიშნავს, რომ განსახილველ საქმეში მთავარ სადავო საკითხს წარმოადგენს გადახდის წყაროსთან დაკავებული გადასახადის, როგორც საგადასახადო ზედმეტობად მოსარჩელის პირადი აღრიცხვის ბარათზე ასახვაზე უარის თქმის კანონიერება, საანგარიში პერიოდში (2016 წ.) დასაბეგრი მოგების არარსებობის საფუძვლით.
საკასაციო პალატა მიუთითებს, სადავო პერიოდში მოქმედი საგადასახადო კოდექსის 131-ე მუხლის პირველ ნაწილზე, რომლის თანახმად, არარეზიდენტის მუდმივი დაწესებულების ან რეზიდენტის მიერ ან მათი სახელით გადახდილი პროცენტები იბეგრება გადახდის წყაროსთან გადასახდელი თანხის 5%-იანი განაკვეთით. ამავე მუხლის მე-4 ნაწილის შესაბამისად კი, მოგების გადასახადის გადამხდელ რეზიდენტ იურიდიულ პირს ან არარეზიდენტის (გარდა ფიზიკური პირისა) მუდმივ დაწესებულებას, რომელმაც მიიღო საქართველოში გადახდის წყაროსთან დაბეგრილი პროცენტები, უფლება აქვს, ჩაითვალოს გადახდის წყაროსთან ბიუჯეტში გადახდილი გადასახადის თანხა. სწორედ აღნიშნული საკანონმდებლო დანაწესიდან გამომდინარე ითხოვს მოსარჩელე პირადი აღრიცხვის ბარათზე საგადასახადო ზედმეტობის ასახვას, თუმცა საკასაციო პალატა ნორმის სწორად ინტერპრეტაციისთვის, უპირველეს ყოვლისა, მიზანშეწონილად მიიჩნევს პროცენტზე მოგების გადასახადის ჩათვლის ინსტიტუტის მიზნის შეფასებას, რაც იმაში მდგომარეობს, რომ გადასახადის გადამხდელს ორჯერ არ დაეკისროს ერთი და იმავე თანხის გადახდა. მეტი სიზუსტისთვის, საკასაციო პალატა განმარტავს, რომ პროცენტის მიღებისას გადასახადის გადამხდელი ერთობლივ შემოსავალში ასახავს პროცენტის სრულ თანხას, ერთობლივ შემოსავალს შემდგომში აკლდება გადამხდელის მიერ გაწეული ხარჯები და მიიღება მოგების გადასახადი. მოგების გადასახადის ჩათვლისას კი, ამგვარად მიღებულ მოგების გადასახადს აკლდება გადახდის წყაროსთან დაკავებული მოგების გადასახადი, რაც, საბოლოოდ, უზრუნველყოფს ერთი და იმავე თანხის ორმაგად დაბეგვრის თავიდან აცილებას. რაც შეეხება პროცენტის გადახდის წყაროსთან 5%-იანი განაკვეთით დაკავებას, საგადასახადო კოდექსის 131.1 მუხლის (სადავო პერიოდში მოქმედი) მიზანი მდგომარეობს იმაში, რომ პროცენტის დაბეგვრა მოხდეს მიუხედავად იმისა, პროცენტის მიმღებს ექნება შემოსავალი თუ იზარალებს. სხვა შემთხვევაში, გაურკვეველია, რა საჭიროებას წარმოადგენს პროცენტის გადასახადის 5%-ის წყაროსთან დაბეგვრა, ხოლო ჩათვლის უფლების შემოღება გამოწვეულია იმით, რომ მიღებული პროცენტი ექვემდებარება ერთობლივ შემოსავალში ასახვას და შესაბამისად, 15%-იან დაბეგვრას. აღნიშნულიდან გამომდინარე, საკასაციო პალატა ვერ გაიზიარებს კასატორის პრეტენზიას, ზარალის შემთხვევაში გადახდის წყაროსთან დაკავებული გადასახადის მოგების გადასახადში ჩათვლის თაობაზე, ვინაიდან ამ ვითარებაში საერთოდ გამოირიცხება ბიუჯეტში კომპანიის კუთვნილი 5%-ის გადახდა, რაც სცილდება კანონმდებლისა და ზემოაღნიშნული ნორმის მიზნებს. მოგების გადასახადის ჩათვლის მიზანი არა ამ გადასახადებისგან პირის გათავისუფლებაში, არამედ ერთი და იმავე თანხის ორჯერ დაბეგვრის პრევენციაშია.
საკასაციო პალატა, ზემოაღნიშნული მსჯელობიდან გამომდინარე, მიიჩნევს, რომ არასწორია კასატორის მითითება საგადასახადო კოდექსის 131-ე მუხლისა და „გადასახადების ადმინისტრირების შესახებ“ საქართველოს ფინანსთა მინისტრის 2010 წლის 31 დეკემბრის №996 ბრძანების ურთიერთშეუსაბამობაზე, პირიქით, საკასაციო პალატის მოსაზრებით, აღნიშნული ბრძანება კი არ ეწინააღმდეგება საგადასახადო კოდექსის 131-ე მუხლის დანაწესს, არამედ ავსებს და აზუსტებს მას. აღნიშნულის დასასაბუთებლად, მიზანშეწონილია №996 ბრძანების №II-09 დანართით დამტკიცებულ „მოგების გადასახადის წლიური დეკლარაციის ფორმასა და წესზე“ მითითება, რომელიც დეტალურად განსაზღვრავს როგორც ძირითადი დეკლარაციის, ისე დანართების შევსების წესს. აღნიშნული ბრძანების 41-ე მუხლის მე-2 და მე-3 პუნქტების თანახმად, დეკლარაციის სტრიქონებში მონაცემები შეიტანება მათი დასახელებების (შინაარსის) შესაბამისად. ამასთან, იმ შემთხვევაში, თუ აუცილებელი გახდება დეკლარაციის სტრიქონებში მითითებული ლოგიკური ფორმულისაგან ან შინაარსისაგან განსხვავებული მონაცემების შეტანა, გადასახადის გადამხდელი ვალდებულია აღნიშნულზე დეკლარაციაში (მათ შორის დეკლარაციის დანართებში) გააკეთოს სათანადო შენიშვნა. დეკლარაციის III ნაწილისა და დანართების შეუვსებელ სტრიქონებში იწერება 0. ამასთან, დეკლარაციის III ნაწილში მონაცემები ისე უნდა იქნეს შეტანილი, რომ შემოსავლის ან ხარჯის არც ერთი ელემენტი შედეგობრივად არ იქნეს გამოტოვებული, ან ორჯერ ჩართული. ამავე მუხლის შესაბამისად, დეკლარაციის III ნაწილის შევსება ხდება თავად გადასახადის გადამხდელის მიერ, რომლის მიერაც შესაბამისი სტრიქონების მიხედვით გრაფებში შეიტანება საგადასახადო მონაცემები, კერძოდ, 36-ე სტრიქონში შეტანილი უნდა იქნეს დასაბეგრი მოგება, რომელიც მიიღება საანგარიშო წლის ერთობლივი შემოსავლის გამოქვითვებზე გადამეტებას (სტრიქონი 32) გამოკლებული დაბეგვრისაგან გათავისუფლებული მოგება (შემოსავალი) (სტრიქონი 34) და გამოკლებული წინა საანგარიშო წლის ზარალი (სტრიქონი 35, მაგრამ არა უმეტეს 32-ე სტრიქონის მონაცემს გამოკლებული 34-ე სტრიქონის მონაცემი). გადასახადის გადამხდელს უფლება აქვს გამოსაქვითი ზარალი განსაზღვროს იმ (შემცირებული) ოდენობით, რომელიც საშუალებას მისცემს მას, ჩაითვალოს 38-ე-39-ე სტრიქონებში ასახული გადასახადის თანხები; 37-ე სტრიქონში მიეთითება მოგების გადასახადი, რომელიც მიიღება 36-ე სტრიქონში ასახული თანხის გამრავლებით საქართველოს საგადასახადო კოდექსით დადგენილ გადასახადის განაკვეთზე, ხოლო 38-ე სტრიქონში გადასახადის გადამხდელმა უნდა ასახოს საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 131-ე მუხლის მე-4 ნაწილის, ხოლო თუ დეკლარაციას ავსებს არარეზიდენტი – 134-ე მუხლის პირველი ნაწილის „გ“-„ე“ ქვეპუნქტების მიხედვით, საქართველოში გადახდის წყაროსთან დაკავებული და ბიუჯეტში გადახდილი გადასახადის თანხა, რომელზეც არსებობს გადახდის დამადასტურებელი საბუთი.
განსახილველ შემთხვევაში, საქმის მასალებით დასტურდება, რომ სს „...მა“ წარადგინა 2016 წლის საანგარიშო წლის მოგების გადასახადის პირველადი დეკლარაცია, რომლის 36-ე სტრიქონის თანახმად, დასაბეგრ მოგებად მიეთითა 0; 37-ე სტრიქონში მოგების გადასახადი 36-ე სტრიქონის მიხედვით, იყო 0; 38-ე სტრიქონის მიხედვით, საქართველოში გადახდის წყაროსთან დაკავებული მოგების გადასახადი - 0; 39-ე სტრიქონის თანახმად, საქართველოს ფარგლებს გარეთ გადახდილი მოგების გადასახადი - 0; მე-40 სტრიქონის მიხედვით, კუთვნილი მოგების გადასახადი - 0; 41-ე სტრიქონის მიხედვით კი, დაბრუნებას დაქვემდებარებული გადასახადი - 0. გარდა ამისა, სს „...მა“ ასევე წარადგინა 2016 წლის საანგარიშო წლის მოგების გადასახადის შესწორებული დეკლარაციაც, რომლის თანახმად, განსხვავება წინა დეკლარაციასთან შედარებით იყო საქართველოში გადახდის წყაროსთან დაკავებული მოგების გადასახადი, რომელიც შეადგენდა 833578 ლარს. საქმის მასალებით დადასტურებულია და მხარეები სადავოდ არ ხდიან იმ გარემოებას, რომ 2016 წლის საანგარიშო წლის მოგების გადასახადის დეკლარაციებით, მოსარჩელეს 2016 წლის საანგარიშო წელს მოგების გადასახადის თანხა არ ერიცხებოდა. ასევე დადასტურებულია, რომ 2016 წლის საანგარიშო პერიოდში მოსარჩელეს, როგორც გადასახადის გადამხდელს, ვინაიდან არ უფიქსირდებოდა მოგება, შესაბამისად, არ ეკისრებოდა მოგების გადასახადის გადახდის ვალდებულება. აქედან გამომდინარე, 2016 წლის საანგარიშო პერიოდში მოსარჩელის მიერ არ იქნა გადახდილი მოგების გადასახადი, რადგან მას ამ პერიოდში არ გააჩნდა დასაბეგრი მოგება.
საკასაციო პალატა, დასახელებულ ნორმათა და გადახდის წყაროსთან დაკავებული გადასახადის სამართლებრივი ბუნების გათვალისწინებით აღნიშნავს, რომ მართალია, საგადასახადო კოდექსის 131-ე მუხლის მე-4 ნაწილის დანაწესით, ზოგადად, განსაზღვრულია ფიზიკური პირის გარდა, ყველა მოგების გადასახადის გადამხდელი ორგანიზაციის უფლება - ჩაითვალოს გადახდის წყაროსთან ბიუჯეტში გადახდილი გადასახადის თანხა, მაგრამ მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ გადასახადის გადამხდელს კონკრეტულ საანგარიშო პერიოდში გააჩნია დასაბეგრი მოგება, რომელიც ჩათვლის შედეგად შემცირდება გადახდის წყაროსთან დაბეგრილი პროცენტებით. განსახილველ შემთხვევაში უდავოდ დადასტურებულია, რომ 2016 წლის საანგარიშო პერიოდში მოსარჩელეს არ გააჩნდა დასაბეგრი მოგება, რომელიც შემცირდებოდა გადახდის წყაროსთან დაბეგრილი პროცენტებით. ამდენად, ჩათვლის უფლების რეალიზების მოთხოვნა მოკლებული იყო ფაქტობრივ და სამართლებრივ საფუძვლებს, რის გამოც გადახდის წყაროსთან ბიუჯეტში გადახდილი გადასახადის თანხა პირადი აღრიცხვის ბარათზე ზედმეტობად ვერ აისახებოდა. ამრიგად, საკასაციო პალატა მიიჩნევს, რომ დასაბეგრი მოგების არარსებობის პირობებში, გადახდის წყაროსთან დაკავებული თანხის პირადი აღრიცხვის ბარათზე, როგორც ზედმეტობის, ასახვის კანონისმიერი წინაპირობები არ არსებობდა. შესაბამისად, ქვედა ინსტანციის სასამართლოთა მიერ გასაჩივრებული ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტები მართებულად იქნა კანონისმიერ აქტებად მიჩნეული.
ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, საკასაციო პალატა მიიჩნევს, რომ კასატორის მიერ მითითებული გარემოებები არ ქმნის საკასაციო საჩივრის დასაშვებად ცნობის საფუძველს და არ არსებობს საკასაციო საჩივრის დასაშვებობის საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილით რეგლამენტირებული არც ერთი საფუძველი, რის გამოც საკასაციო საჩივარი არ უნდა იქნეს დაშვებული განსახილველად.
ამასთან, საკასაციო სასამართლო მიუთითებს საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 401-ე მუხლის მე-4 ნაწილზე და აღნიშნავს, რომ თუ საკასაციო საჩივარი დაუშვებლად იქნება მიჩნეული, პირს დაუბრუნდება მის მიერ გადახდილი სახელმწიფო ბაჟის 70%.
სარეზოლუციო ნაწილი:
საკასაციო სასამართლომ იხელმძღვანელა საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის პირველი მუხლით, 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილით, საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 401-ე მუხლით და
დაადგინა:
1. სს „...ს“ საკასაციო საჩივარი მიჩნეულ იქნეს დაუშვებლად;
2. უცვლელად დარჩეს თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2020 წლის 28 ოქტომბრის განჩინება;
3. კასატორს - სს „...ს“ (ს/ნ ...) დაუბრუნდეს საკასაციო საჩივარზე 2021 წლის 23 თებერვალს №487 საგადახდო დავალებით გადახდილი სახელმწიფო ბაჟის - 300 ლარის 70% - 210 ლარი, შემდეგი ანგარიშიდან: ქ. თბილისი, სახელმწიფო ხაზინა, ბანკის კოდი TRESGE22, მიმღების ანგარიშის №200122900, სახაზინო კოდი №300773150;
4. საკასაციო სასამართლოს განჩინება საბოლოოა და არ საჩივრდება.
თავმჯდომარე გ. გოგიაშვილი
მოსამართლეები: ქ. ცინცაძე
ნ. სხირტლაძე