საქართველოს უზენაესი სასამართლო
გ ა ნ ჩ ი ნ ე ბ ა
საქართველოს სახელით

საქმე №ბს-1043(2კ-20) 15 ნოემბერი, 2022 წელი
ქ. თბილისი

ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატა
შემადგენლობა:
გოჩა აბუსერიძე (თავმჯდომარე, მომხსენებელი),
მაია ვაჩაძე, ბიძინა სტურუა

საქმის განხილვის ფორმა - ზეპირი მოსმენის გარეშე
კასატორები (მოპასუხეები) - ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის მერია, ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის მუნიციპალური ინსპექცია
პროცესუალური მოწინააღმდეგე (მოსარჩელე) - მ. მ-ე
გასაჩივრებული გადაწყვეტილება - თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2020 წლის 21 ივლისის გადაწყვეტილება
კასატორის მოთხოვნა - გასაჩივრებული განჩინების გაუქმება და საქმეზე ახალი გადაწყვეტილების მიღება
დავის საგანი - ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტების ბათილად ცნობა
ა ღ წ ე რ ი ლ ო ბ ი თ ი ნ ა წ ი ლ ი:
მ. მ-ემ 2016 წლის 10 მაისს სარჩელით მიმართა თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიას მოპასუხეების - ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიისა და ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის ზედამხედველობის საქალაქო სამსახურის მიმართ და სასარჩელო მოთხოვნათა დაზუსტების შემდეგ ჯარიმის ნაწილში ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის ზედამხედველობის საქალაქო სამსახურის 2016 წლის 15 იანვრის №000639 დადგენილებისა და ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის მერის 2016 წლის 26 ივლისის №1-1343 ბრძანების ბათილად ცნობა მოითხოვა.
მოსარჩელის განმარტებით, ქ. თბილისში, ...ის ქ. №65-67-69-ში მდებარე (საკადასტრო კოდი ...) საკუთრებაში არსებულ ინდივიდუალურ საცხოვრებელ სახლზე, მისივე დაკვეთით 2015 წელს განხორციელებული უნებართვო დაშენებისათვის ზედამხედველობის საქალაქო სამსახურის 2016 წლის 15 იანვრის №000639 დადგენილებით დაჯარიმდა 8000 ლარით და დაევალა მშენებლობის დემონტაჟი. თუმცა იმის გამო, რომ აპირებდა მშენებლობის ლეგალიზებას, ამასთან, დაშენების დემონტაჟი დააზიანებდა პირველ სართულს და მიაყენებდა ზიანს, არ შესრულდა უნებართვო მშებელობის თაობაზე ადმინისტრაციული ორგანოს მითითება და დაჯარიმების შესახებ აქტი გასაჩივრდა თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიაში, სადაც წარდგენილ იქნა შესაბამისი დოკუმენტაცია. მოსარჩელემ აღნიშნა, რომ ადმინისტრაციული საჩივრის განხილვისას მოითხოვა სხდომის გადადება ექსპერტიზის დასკვნის წარსადგენად, რითაც დადასტურდებოდა, რომ ქალაქ თბილისის ზედამხედველობის საქალაქო სამსახურის 2016 წლის 15 იანვრის დადგენილება ზიანს აყენებდა არამარტო მ. მ-ეს, არამედ მის მეზობლად მცხოვრებ ორ პიროვნებას: ა. ი-ეს და რ. ა-ეს, რომელთა დაინტერესებულ პირებად ჩართვა არ უზრუნველყო ქ. თბილისის მერიამ.
სარჩელში ასევე აღნიშნულია, რომ 2016 წლის 04 მარტს მ. მ-ემ წარადგინა ლევან სამხარაულის ექსპერტიზის ბიუროს მიერ გაცემული ექსპერტიზის დასკვნა, რომლითაც დადგენილია, რომ ქ. თბილისში, ...ის ქუჩის №65-67-69 საცხოვრებელ სახლზე დაშენებული მეორე სართულის დემონტაჟი შესაძლებელია, თუმცა სახურავის, რკ/ბეტონის სარტყლის და მზიდი კედლების დემონტაჟის დროს დაზიანდება №65 და №69 სახლების მომიჯნავე კედლების ზედაპირი და სახურავის საფარი, ასევე შესაძლოა დაზიანდეს მ. მ-ის №67 სახლის პირველი სართულის გადახურვა და ჭერი. აღნიშნული დასკვნის შინაარსის საწინააღმდეგოდ, უშუალოდ არქიტექტურის სამსახურის მიერ არ არის გაცემული დასკვნა, შესაძლებელი იყო თუ არა ქალაქ თბილისში, ...ის №65-67-69 სახლის დემონტაჟი, რაც აუცილებელ პირობას წარმოადგენდა დადგენილების გამოტანისას. ამდენად, მოსარჩელემ მიიჩნია, რომ ადმინისტრაციულ საჩივარზე პასუხი მიღებული იქნა საქმის გარემოებების არასრულყოფილი შესწავლის შედეგად, კანონის არსებითი დარღვევით ჩატარებულ სხდომაზე, სადაც მიწვეული არ ყოფილან დაინტერესებული პირები, ამასთან, არ არის გათვალისწინებული ის ფაქტი, რომ საჯარო რეესტრიდან ამონაწერის თანახმად, ქალაქი თბილისში, ...ის №65-67-69 მესაკუთრეს წარმოადგენენ არამხოლოდ მ. მ-ე, არამედ ა. ი-ე და რ. ა-ე.
ზემოაღნიშნული გარემოებებიდან გამომდინარე მოსარჩელემ მიიჩნია, რომ მოპასუხე ადმინისტრაციული ორგანოს მიერ ადმინისტრაციული საჩივრის განხილვისას დაირღვა ადმინისტრაციული წარმოებისათვის კანონმდებლობით დადგენილი მოთხოვნები, კერძოდ, ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის 53-ე, 96-ე, და 97-ე მუხლები, შესაბამისად, სახეზე იყო სადავო ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტების ბათილად ცნობის წინაპირობები.
თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2018 წლის 26 ივნისის გადაწყვეტილებით მ. მ-ის სარჩელი არ დაკმაყოფილდა.
საქალაქო სასამართლომ დადგენილად მიიჩნია, რომ ქ. თბილისში, ...ის ქუჩაზე №65-67-69-ში (ს.კ....) მდებარე არასასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების დაზუსტებული ფართობი: 194 კვ.მ, საკუთრების უფლებით 24.06.2015 წლიდან აღრიცხულია მ. მ-ის სახელზე. საქმეში არსებული მტკიცებულებების გარდა, მისივე ახსნა-განმარტებით დადასტურებულია 2015 წელს სამშენებლო სამუშაოების მისი დაკვეთით განხორციელების ფაქტი საკუთრებაში არსებულ ინდივიდუალურ საცხოვრებელ სახლზე (№69), კერძოდ, უნებართვოდ დაშენება. სასამართლოს მიერ ასევე დადგენილია უნებართვო მშენებლობის თაობაზე მოპასუხის მიერ გამოცემული აქტების: მითითებისა და შემოწმების აქტის მხარეზე ჩაბარება.
დადგენილი ფაქტობრივი გარემოებებიდან გამომდინარე, საქალაქო სასამართლომ მიუთითა სადავო პერიოდში მოქმედ „მშენებლობის ნებართვის გაცემის წესისა და სანებართვო პირობების შესახებ“ საქართველოს მთავრობის 2009 წლის 24 მარტის №57 დადგენილების 65-ე მუხლის პირველ პუნქტსა და ამავე დადგენილების 66-ე მუხლის პირველ, მე-7 და მე-10 პუნქტებზე და მიიჩნია, რომ მოსარჩელის მიერ განხორციელდა უნებართვო მშენებლობა, რაც ,,პროდუქტის უსაფრთხოებისა და თავისუფალი მიმოქცევის კოდექსის“ 14.2 მუხლის „ა“ ქვეპუნქტის თანახმად, ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის ზედამხედველობის საქალაქო სამსახურს აძლევდა უფლებამოსილებას მიეღო 2016 წლის 15 იანვრის №000639 დადგენილება ქ. თბილისში, ...ის ქ. №65-67-69-ში მდებარე ინდივიდუალურ საცხოვრებელ სახლზე უნებართვოდ დაშენებისთვის მ. მ-ის დაჯარიმების თაობაზე. აქედან გამომდინარე, საქალაქო სასამართლომ საფუძვლიანად მიიჩნია „პროდუქტის უსაფრთხოებისა და თავისუფალი მიმოქცევის კოდექსის“ 44.1 მუხლის „ბ“ ქვეპუნქტის საფუძველზე მ. მ-ისათვის სახდელის სახით 8000 ლარის ოდენობით შეფარდება.
რაც შეეხება ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის 2016 წლის 26 ივლისის №1-1343 ბრძანების კანონიერებას, რომლითაც არ დაკმაყოფილდა მ. მ-ის წარმომადგენლის 08.02.2016 წლის ადმინისტრაციული საჩივარი და ძალაში დარჩა ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის ზედამხედველობის საქალაქო სამსახურის 2016 წლის 15 იანვრის №000639 დადგენილება, საქალაქო სასამართლომ მიიჩნია, რომ ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიაში ჩატარდა ადმინისტრაციული წარმოება და საჩივრის განმხილველმა ორგანომ საქმის ფაქტობრივი გარემოებების სრულყოფილად შესწავლის შემდეგ მიიღო გადაწყვეტილება ადმინისტრაციული საჩივრის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმის თაობაზე, რის გამოც არ არსებობდა აღნიშნული ბრძანების ბათილად ცნობის სამართლებრივი საფუძველი, შესაბამისად მ. მ-ის სარჩელი არ დაკმაყოფილდა.
თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2018 წლის 26 ივნისის გადაწყვეტილება სააპელაციო წესით გაასაჩივრა მ. მ-ემ, რა დროსაც მოპასუხედ ქ.თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიასთან ერთად მიუთითა ქ.თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის ზედამხედველობის საქალაქო სამსახურის უფლებამონაცვლე ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის მუნიციპალური ინსპექცია.
თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2020 წლის 21 ივლისის გადაწყვეტილებით, მ. მ-ის სააპელაციო საჩივარი დაკმაყოფილდა ნაწილობრივ; გაუქმდა თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2018 წლის 26 ივნისის გადაწყვეტილება და მიღებულ იქნა ახალი გადაწყვეტილება; მ. მ-ის სარჩელი დაკმაყოფილდა ნაწილობრივ; გადაწყვეტილების გამოტანიდან ბათილად იქნა ცნობილი ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის ზედამხედველობის საქალაქო სამსახურის 2016 წლის 15 იანვრის №000639 დადგენილება მ. მ-ის 8000 ლარით დაჯარიმების ნაწილში; ძალადაკარგულად იქნა ცნობილი ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის ზედამხედველობის საქალაქო სამსახურის 2016 წლის 15 იანვრის №000639 დადგენილების მე-2 პუნქტი (რომლითაც მ. მ-ეს დაევალა განხორციელებული დაშენების დემონტაჟი) გადაწყვეტილების კანონიერ ძალაში შესვლის დღიდან; გადაწყვეტილების გამოტანიდან ბათილად იქნა ცნობილი ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის 2016 წლის 26 ივლისის №1-1343 ბრძანება; საქართველოს ადმინისტრაციული სამართალდარღვევათა კოდექსის 22-ე მუხლის საფუძველზე მ. მ-ე გათავისუფლდა ადმინისტრაციული პასუხისმგებლობისაგან და გამოეცხადა სიტყვიერი შენიშვნა.
სააპელაციო პალატამ საქმეში წარმოდგენილი ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის სსიპ ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის 2018 წლის 10 დეკემბრის №4294992 ბრძანებით დაადგინა, რომ საქართველოს პრეზიდენტის 2007 წლის 24 ნოემბრის №660 ბრძანებულებით დამტკიცებული „პროექტის შემთანხმებელი და მშენებლობის ნებართვის გამცემი ორგანოს მიერ უნებართვოდ ან/და პროექტის დარღვევით აშენებული ობიექტების ან მათი ნაწილების ლეგალიზების შესახებ გადაწყვეტილების მიღების წესის“ პირველი მუხლის თანახმად, მ. მ-ის განცხადება დაკმაყოფილდა და ლეგალიზებულად ჩაითვალა ქ. თბილისში, ...ის ქ. №67-ში უნებართვოდ აშენებული საცხოვრებელი სახლის ფართი, რის გამოც არ არსებობდა მისი დემონტაჟის დავალების საფუძველი. შესაბამისად, სააპელაციო პალატამ წინამდებარე გადაწყვეტილების კანონიერ ძალაში შესვლის დღიდან ძალადაკარგულად ცნო ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის ზედამხედველობის საქალაქო სამსახურის 2016 წლის 15 იანვრის №000639 დადგენილების მე-2 პუნქტი (რომლითაც მ. მ-ეს დაევალა განხორციელებული დაშენების დემონტაჟი). მ. მ-ის 8000 ლარით დაჯარიმების ნაწილში ამავე დადგენილების კანონიერებასთან დაკავშირებით სააპელაციო პალატამ მიუთითა, რომ იმ პირობებში, როდესაც მ. მ-ემ აღიარა მის მიერ უნებართვო სამშენებლო სამუშაოების წარმოების ფაქტი, ნაგებობის დემონტაჟზე აცხადებდა უარს, ხოლო ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის მიერ არ იყო მიღებული გადაწყვეტილება სადავო ობიექტის ლეგალიზების შესახებ, ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის ზედამხედველობის საქალაქო სამსახური უფლებამოსილი იყო საქართველოს კანონის ,,პროდუქტის უსაფრთხოებისა და თავისუფალი მიმოქცევის კოდექსით“ მინიჭებული უფლებამოსილების ფარგლებში მიეღო დადგენილება ამავე კოდექსის კოდექსის 44.1 მუხლის „ბ“ ქვეპუნქტით განსაზღვრული - 8000 ლარის ოდენობით, ქ. თბილისში, ...ის ქ. №65-67-69-ში, ს.კ. ... ინდივიდუალურ საცხოვრებელ სახლზე უნებართვოდ დაშენებისთვის მ. მ-ის დაჯარიმების თაობაზე.
სააპელაციო პალატამ აღნიშნა, რომ კონკრეტული სამართალდარღვევისთვის კანონმდებლობით მხოლოდ ერთი სანქციის გათვალისწინება არ გამორიცხავდა საქმეზე შემამსუბუქებელი და დამამძიმებელი გარემოებების დადგენას და გათვალისწინებას. ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსის ზოგად ნაწილში მოცემული მოწესრიგება ზოგადია ყველა სამართალდარღვევისათვის. სააპელაციო პალატამ მიუთითა საქართველოს უზენაესი სასამართლოს 2019 წლის 20 დეკემბრის №ბს-638-634(2კ-17) განჩინებაზე, სადაც აღნიშნულია, რომ მართალია, სამშენებლო სამართალდარღვევები ცალკე კანონებითაა მოწესრიგებული, თუმცა ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსში მოცემული მოწესრიგება არ არის სხვაგვარად მოწესრიგებული სპეციალურ კანონმდებლობაში, პროდუქტის უსაფრთხოებისა და თავისუფალი მიმოქცევის კოდექსში. ზოგადი წესი, რომელიც მცირე მნიშვნელობის სამართალდარღვევას აწესრიგებს, ვრცელდება ყველა სახის სამართალდარღვევაზე, თუ ისინი სპეციალური კანონით არ არის სხვაგვარად მოწესრიგებული, მათ შორის, სამშენებლო კანონმდებლობით. სააპელაციო პალატამ აღნიშნა, რომ განსახილველი შემთხვევის მომწესრიგებელი სამართლებრივი აქტები არ შეიცავენ ადმინისტრაციული სამართალდარღვევათა კოდექსით დადგენილი შემამსუბუქებელი გარემოებების გათვალისწინების დაუშვებლობაზე მითითებას, არ შეიცავენ აღნიშნული გარემოებების მხედველობაში მიღების გამომრიცხავ რაიმე დებულებას, შესაბამისად პალატამ მიიჩნია, რომ უფლებამოსილი იყო მოსარჩელისათვის სანქციის შეფარდების საკითხზე ემსჯელა საქართველოს ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსის 22-ე და 34-ე მუხლების დანაწესის გათვალისწინებით, რაც გულისხმობდა მცირემნიშვნელოვანი სამართალდარღვევის ჩადენისას საქმის გადასაწყვეტად უფლებამოსილი ორგანოს (თანამდებობის პირის) შესაძლებლობას გაეთავისუფლებინა დამრღვევი ადმინისტრაციული პასუხისმგებლობისაგან სიტყვიერი შენიშვნის გამოცხადებით, ასევე ადმინისტრაციული პასუხისმგებლობის შემამსუბუქებელი გარემოების მხედველობაში მიღებას. ჯარიმის გამოყენების მიზანშეუწონლობაზე მსჯელობისას სააპელაციო პალატამ ყურადღება გაამახვილა ,,პროდუქტის უსაფრთხოებისა და თავისუფალი მიმოქცევის კოდექსის“ 25-ე მუხლის მე-11 ნაწილის იმპერატიულ დანაწესზე, რომლის მიხედვითაც სამშენებლო საქმიანობაზე ზედამხედველობის ორგანო წყვეტს სამშენებლო სამართალდარღვევის საქმის წარმოებას, თუკი ,,პროექტის შემთანხმებელმა და მშენებლობის ნებართვის გამცემმა ორგანომ მიიღო გადაწყვეტილება ობიექტის ლეგალიზების შესახებ“. ხსენებული დანაწესის კანონში შემოტანით ცხადია, რომ კანონმდებელი უშვებს სრულ შესაძლებლობას, მიუხედავად დადასტურებული სამართალდარღვევისა, აღარ გააგრძელოს საქმისწარმოება, არ დაუდგინოს სუბიექტს სანქცია, რამეთუ დადგა ვითარება, როცა სამართალდარღვევის ობიექტი უკვე მოექცა კანონიერ ჩარჩოში და მოხდა მისი ლეგალიზება. აღნიშნული მსჯელობის შესაბამისად, სააპელაციო პალატამ მიიჩნია, რომ ვინაიდან ამჟამინდელი მდგომარეობით მოსარჩელის მიერ სამართალდარღვევის მავნე შედეგები თავიდან იქნა აცილებული თავად მ. მ-ის აქტიური მოქმედების შედეგად, კერძოდ, 2018 წლის შემდგომ მ. მ-ის მიერ უნებართვოდ აშენებული ფართი სახელმწიფოს მიერ ლეგალიზებულია, მოსარჩელის მიმართ არსებობდა საქართველოს ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსის 22-ე მუხლის შესაბამისად, დაკისრებული სანქციისაგან გათავისუფლებისა და სიტყვიერი შენიშვნის გამოცხადების საფუძველი.
ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, სააპელაციო პალატამ გადაწყვეტილების გამოტანიდან ბათილად ცნო ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის ზედამხედველობის საქალაქო სამსახურის 2016 წლის 15 იანვრის №000639 დადგენილება მ. მ-ის 8000 ლარით დაჯარიმების ნაწილში. ამასთან ბათილად, ცნო ადმინისტრაციული საჩივრის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმის შესახებ ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის 2016 წლის 26 ივლისის №1-1343 ბრძანება და მის კანონიერებასთან დაკავშირებით განმარტა, რომ აღნიშნული სასარჩელო მოთხოვნის დაკმაყოფილება, წინა სასარჩელო მოთხოვნების დაკმაყოფილების თანმდევ შედეგს წარმოადგენდა.
თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2020 წლის 21 ივლისის გადაწყვეტილება საკასაციო წესით გაასაჩივრეს ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიამ და ქ.თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის მუნიციპალურმა ინსპექციამ. კასატორებმა გასაჩივრებული გადაწყვეტილების გაუქმება და ახალი გადაწყვეტილებით სარჩელის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმა მოითხოვეს.
კასატორების განმარტებით, მშენებლობის ნებართვასთან დაკავშირებულ საჯარო სამართლებრივ ურთიერთობათა რეგულირებას სადავო აქტების გამოცემის დროს ახდენდა „მშენებლობის ნებართვის გაცემის წესისა და სანებართვო პირობების შესახებ“ საქართველოს მთავრობის 2009 წლის 24 მარტის №57 დადგენილება, რომელიც არეგულირებდა საქართველოს ტერიტორიაზე მშენებლობის ნებართვის გაცემის, სანებართვო პირობების შესრულებისა და შენობა-ნაგებობის ექსპლუატაციაში მიღების პროცესს. აღნიშნული დადგენილების 36-ე მუხლის პირველი პუნქტის შესაბამისად, მშენებლობის განხორციელების სამართლებრივი საფუძველია კანონმდებლობით, მათ შორის, ამ დადგენილებით განსაზღვრულ შემთხვევებში სათანადო წესით მიღებული მშენებლობის ნებართვა. შესაბამისად, ნებართვის გარეშე მშენებლობის წარმოება განიხილება უნებართვო მშენებლობად, რომელიც ამავე დადგენილების 3.74 მუხლის მიხედვით, განმარტებულია, როგორც მშენებლობის ნებართვას დაქვემდებარებული შენობა-ნაგებობების მშენებლობა მშენებლობის ნებართვის გარეშე, ან/და დროებითი შენობა-ნაგებობის განთავსება სანებართვო მოწმობით განსაზღვრული გამოყენების პერიოდის გასვლის შემდეგ. აღსანიშნავია, რომ პროდუქტის უსაფრთხოებისა და თავისუფალი მიმოქცევის კოდექსის 44-ე მუხლის პირველი ნაწილის „ბ“ ქვეპუნქტით, უნებართვო მშენებლობისთვის კანონმდებლობით გათვალისწინებულია შესაბამისი პასუხისმგებლობა - დაჯარიმება 8000 (რვა ათასი) ლარით. იმის გათვალისწინებით, რომ მ. მ-ემ ქალაქ თბილისში, ...ის ქუჩის №65-67-69-ში (საკ. კოდი ...) შესაბამისი სამშენებლო-სანებართვო დოკუმენტაციის გარეშე განახორციელა მშენებლობა, 2015 წლის 8 ოქტომბერს ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის ზედამხედველობის საქალაქო სამსახურმა მისცა მითითება და განესაზღვრა 30 (ოცდაათი) კალენდარული დღე შესაბამისი სამშენებლო სანებართვო დოკუმენტაციის წარსადგენად. აღნიშნული მითითება მხარეს პირადად ჩაბარდა 2015 წლის 19 ოქტომბერს. 2015 წლის 19 ნოემბერს ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის ზედამხედველობის საქალაქო სამსახურის სპეციალისტის მიერ შედგა №00639 შემოწმების აქტი, რომლითაც დაფიქსირდა 2015 წლის 8 ოქტომბრის №00639 მითითების მოთხოვნათა შეუსრულებლობა, ამასთან, ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის ზედამხედველობის საქალაქო სამსახურში 2015 წლის 24 დეკემბერს გამართულ ზეპირი მოსმენის სხდომაზე მ. მ-ემ დაადასტურა მითითებისა და შემოწმების აქტის ჩაბარება და დამატებით განმარტა, რომ სამშენებლო სამუშაოები მისი დაკვეთით განხორციელდა 2015 წელს, აღნიშნულ მშენებლობაზე ნებართვის მოსაპოვებლად 2015 წლის 4 სექტემბერს მიმართული ჰქონდა ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურისთვის საცხოვრებელ სახლზე პროექტის შეთანხმების შესახებ AR1339215 განაცხადით.
კასატორები განმარტავენ, რომ ვინაიდან 2015 წლის 4 სექტემბერს წარდგენილ განაცხადზე, სამსახურის 2015 წლის 17 სექტემბრის №2194533 შუალედური გადაწყვეტილებით, განმცხადებელს განემარტა რიგი ხარვეზები და საბოლოოდ განცხადება დარჩა განუხილველი, რაც მ. მ-ის მიერ არ გასაჩივრებულა, საქართველოს პრეზიდენტის 2007 წლის 24 ნოემბრის №660 ბრძანებულებით დამტკიცებული „პროექტის შემთანხმებელი და მშენებლობის ნებართვის გამცემი ორგანოს მიერ უნებართვოდ ან/და პროექტის დარღვევით აშენებული ობიექტების ან მათი ნაწილების ლეგალიზების შესახებ გადაწყვეტილების მიღების წესის“ მე-8 მუხლის თანახმად, არსებობდა შესაბამისი ორგანოს მიერ ლეგალიზებაზე უარის თქმის შესახებ გადაწყვეტილების მიღების შემთხვევაში, უნებართვოდ და პროექტის დარღვევით აშენებული ობიექტის მიმართ კანონმდებლობით გათვალისწინებული ღონისძიებების გატარების წინაპირობები, შესაბამისად, სამართლებრივი ნორმების სრული დაცვით, მოსარჩელე მ. მ-ეს ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის ზედამხედველობის საქალაქო სამსახურის 2016 წლის 15 იანვრის №000639 დადგენილებით დაეკისრა ჯარიმა - 8000 ლარის ოდენობით და დაევალა უნებართვო მშენებლობის დემონტაჟი.
საკასაციო საჩივრის ავტორები არ იზიარებენ სააპელაციო პალატის მიერ საქართველოს უზენაესი სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2019 წლის 20 დეკემბრის №ბს-638-634(2კ-17) განჩინებაზე მითითებასა და მ. მ-ის მიმართ საქართველოს ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსის 22-ე მუხლის საფუძველზე დაკისრებული სანქციისგან გათავისუფლებისა და სიტყვიერი შენიშვნის გამოცხადების შესახებ მსჯელობას და აღნიშნავენ, რომ საქმის გადასაწყვეტად უფლებამოსილ ორგანოს შეუძლია გაათავისუფლოს დამრღვევი ადმინისტრაციული პასუხისმგებლობისაგან და დასჯერდეს სიტყვიერ შენიშვნას მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ ჩადენილია მცირემნიშვნელოვანი სამართალდარღვევა, თუმცა სასამართლოს საერთოდ არ უმსჯელია იმის თაობაზე, თუ რატომ იქნა მიჩნეული მ. მ-ის მიერ ჩადენილი სამართალდარღვევა მცირე მნიშვნელოვან ადმინისტრაციულ გადაცდომად, მით უფრო მაშინ, როდესაც მ. მ-ის მიერ არ შესრულდა ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის სსიპ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის 2015 წლის 17 სექტემბრის №2194533 შუალედური გადაწყვეტილებით დადგენილი ხარვეზი ვადაში და ამასთან, როგორც აღინიშნა, უარი განაცხადა დაშენების დემონტაჟზე, რაც კასატორების მოსაზრებით, ცხადყოფს მის ბრალს, აღნიშნული კი თავის თავში გულისხმობს სამართალდამრღვევის დამოკიდებულებას მის მიერ განხორციელებული ქმედების მიმართ. ამასთან, დაუსაბუთებელია სასამართლოს გადაწყვეტილება გასაჩივრებული დადგენილების ნაწილობრივ ძალადაკარგულად ცნობის და ნაწილობრივ ბათილად ცნობის ნაწილში, რამდენადაც სამოტივაციო ნაწილი არ შეიცავს მსჯელობას აღნიშნული თვალსაზრისით. მითითებული გარემოებებიდან გამომდინარე, კასატორები მიიჩნევენ, რომ სააპელაციო სასამართლომ საქმე განიხილა სამართლის ნორმების დარღვევით, რამაც შემდგომ მიღებული გადაწყვეტილების შინაარსზე იმოქმედა, შესაბამისად, მოითხოვეს საკასაციო საჩივრების დასაშვებად ცნობა და საქმის არსებითად განხილვის შედეგად საკასაციო საჩივრების დაკმაყოფილება.
საქართველოს უზენაესი სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2022 წლის 7 ივნისის განჩინებით, ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიისა და ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის მუნიციპალური ინსპექციის საკასაციო საჩივრები დასაშვებად იქნა ცნობილი და მიღებულ იქნა ზეპირი მოსმენის გარეშე არსებითად განსახილველად.

ს ა მ ო ტ ი ვ ა ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი:

საკასაციო სასამართლო საქმის შესწავლის, მხარეთა პოზიციების გაცნობის, გასაჩივრებული გადაწყვეტილებისა და საკასაციო საჩივრების საფუძვლიანობის შემოწმების შედეგად მიიჩნევს, რომ ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიისა და ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის მუნიციპალური ინსპექციის საკასაციო საჩივრები არ უნდა დაკმაყოფილდეს შემდეგ გარემოებათა გამო:
საკასაციო პალატა მიუთითებს სადავო პერიოდში მოქმედ „მშენებლობის ნებართვის გაცემის წესისა და სანებართვო პირობების შესახებ“ საქართველოს მთავრობის 2009 წლის 24 მარტის №57 დადგენილებაზე (ძალადაკარგულია საქართველოს მთავრობის 2020 წლის 2 მარტის №139 დადგენილებით), რომელიც არეგულირებდა საქართველოს ტერიტორიაზე მშენებლობის ნებართვასთან დაკავშირებულ საჯარო სამართლებრივ ურთიერთობებს. მითითებული დადგენილების მე-4 მუხლის პირველი პუნქტის „ბ“ ქვეპუნქტის თანახმად, რეკონსტრუქცია მიეკუთვნება მშენებლობის ერთ-ერთ სახეობას და განიხილება ახალ მშენებლობად. იმავე მუხლის მე-3 პუნქტის „ა“ ქვეპუნქტის შესაბამისად, შენობა-ნაგებობის რეკონსტრუქციას წარმოადგენს შენობა-ნაგებობებზე ახალი სართულ(ებ)ის დაშენება, ან არსებული სართულ(ებ)ის დემონტაჟი, აგრეთვე მისი ნებისმიერი სართულის განაშენიანების ფართობის შეცვლა 1 მ2-ზე მეტად; დასახელებული დადგენილების 36-ე მუხლის მე-2 პუნქტის „ა“ ქვეპუნქტის შესაბამისად, არსებული შენობა-ნაგებობის რეკონსტრუქციაზე გაიცემა მშენებლობის ნებართვა.
ამრიგად, მშენებლობის ნებართვას დაქვემდებარებული შენობა-ნაგებობების რეკონსტრუქცია მშენებლობის ნებართვის გარეშე, მიიჩნევა უნებართვო მშენებლობად, რისთვისაც პროდუქტის უსაფრთხოებისა და თავისუფალი მიმოქცევის კოდექსით გათვალისწინებულია შესაბამისი ადმინისტრაციული პასუხისმგებლობა. აღნიშნული კოდექსის 44-ე მუხლის პირველი ნაწილის სადავო პერიოდში მოქმედი რედაქციის თანახმად, უნებართვო მშენებლობის წარმოება მშენებლობის განხორციელების სპეციალური რეჟიმის ზონაში, სადაც დადგენილია მშენებლობის განხორციელების განსაკუთრებული რეჟიმი, ტყის ფონდისა და ,,წყლის შესახებ“ საქართველოს კანონით განსაზღვრულ ტერიტორიებზე, კულტურული მემკვიდრეობის დამცავ ზონებსა და საკურორტო-სარეკრეაციო ზონებში და ქალაქ თბილისის ტერიტორიაზე, რომელიც იწვევს შენობა-ნაგებობის გაბარიტების ცვლილებას, კერძო საკუთრებაში არსებულ უძრავ ქონებაზე, გამოიწვევს დაჯარიმებას - 8000 ლარის ოდენობით.
განსახილველ შემთხვევაში 2015 წლის 19 ნოემბერს მ. მ-ის მიმართ შედგენილი №000639 შემოწმების აქტით დადგენილია, რომ მოსარჩელის მიერ არ შესრულდა 2015 წლის 8 ოქტომბერს შედგენილი №000639 მითითება, რომლის თანახმადაც, ქ. თბილისში, ...ის ქ. №65-67-69-ში მდებარე ინდივიდუალურ საცხოვრებელ სახლზე მ. მ-ემ შესაბამისი სამშენებლო-სანებართვო დოკუმენტაციის გარეშე განახორციელა დაშენება, ხოლო დარღვევის გამოსწორების მიზნით მ. მ-ეს დაევალა შესაბამისი სამშენებლო-სანებართვო დოკუმენტაციის წარმოდგენა ან ობიექტის დემონტაჟი უსაფრთხოების წესების დაცვით.
ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის ზედამხედველობის საქალაქო სამსახურის 2016 წლის 15 იანვრის №000639 დადგენილებით, პროდუქტის უსაფრთხოებისა და თავისუფალი მიმოქცევის კოდექსის 44.1 მუხლის „ბ“ ქვეპუნქტის საფუძველზე, მ. მ-ე დაჯარიმდა 8000 ლარით და ამავე დადგენილებით მას დაევალა ინდივიდუალურ საცხოვრებელ სახლზე უნებართვოდ განხორციელებული დაშენების დემონტაჟი. აღნიშნული დადგენილება გასაჩივრდა ადმინისტრაციული საჩივრით ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიაში, სადაც 2016 წლის 4 მარტს მ. მ-ემ წარადგინა სსიპ ლევან სამხარაულის სახელობის სასამართლო ექსპერტიზის ეროვნული ბიუროს №500108616 ექსპერტიზის დასკვნა, რომლითაც დადგენილია, რომ ქ. თბილისში, ...ის ქუჩა №65-67-69 საცხოვრებელ სახლზე დაშენებული მეორე სართულის დემონტაჟი შესაძლებელია, თუმცა სახურავის, რკ/ბეტონის, სარტყლის და მზიდი კედლების დემონტაჟის დროს დაზიანდება №65 და №69-ში სახლების მომიჯნავე კედლების ზედაპირი და სახურავის საფარი, ასევე შესაძლოა დაზიანდეს მ. მ-ის (№67) პირველი სართულის გადახურვა და ჭერი. ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის მერის 2016 წლის 26 ივლისის №1-1343 ბრძანებით, მ. მ-ის ადმინისტრაციული საჩივარი არ დაკმაყოფილდა.
საკასაციო პალატა აღნიშნავს, რომ მოცემულ შემთხვევაში, საქმეზე დადგენილი ფაქტობრივი გარემოებებიდან გამომდინარე, დადასტურებულია მ. მ-ის მიერ სამშენებლო სამართალდარღვევის ჩადენის ფაქტი, რასაც ეს უკანასკნელიც არ ხდის სადავოდ, რის საფუძველზეც შესაბამისი ადმინისტრაციული ორგანოს მიერ მის მიმართ შედგა მითითება, შემდგომ შემოწმების აქტი და დარღვევის გამოუსწორებლობის გამო, სადავო დადგენილებით მას შეეფარდა პროდუქტის უსაფრთხოებისა და თავისუფალი მიმოქცევის კოდექსის 44.1 მუხლის „ბ“ ქვეპუნქტით (სადავო პერიოდში მოქმედი რედაქციით) გათვალისწინებული ჯარიმა. აღსანიშნავია ისიც, რომ თავად ლეგალიზების განხორციელების საჭიროება და ლეგალიზების ფაქტიც ადასტურებს მოცემულ შემთხვევაში სამშენებლო სამუშაოების უნებართვო ხასიათს. განსახილველ შემთხვევაში, ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის სსიპ ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის 2018 წლის 10 დეკემბრის №4294992 ბრძანების თანახმად, საქართველოს პრეზიდენტის 2007 წლის 24 ნოემბრის №660 ბრძანებულებით დამტკიცებული „პროექტის შემთანხმებელი და მშენებლობის ნებართვის გამცემი ორგანოს მიერ უნებართვოდ ან/და პროექტის დარღვევით აშენებული ობიექტების ან მათი ნაწილების ლეგალიზების შესახებ გადაწყვეტილების მიღების წესის“ პირველი მუხლის თანახმად, მ. მ-ის განცხადება დაკმაყოფილდა და ლეგალიზებულად ჩაითვალა ქ. თბილისში, ...ის ქ. №67-ში უნებართვოდ აშენებული საცხოვრებელი სახლის ფართი.
საკასაციო პალატა იზიარებს სააპელაციო სასამართლოს მსჯელობას საქართველოს ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსით გათვალისწინებული პრინციპების ყველა სახის სამართალდარღვევაზე გავრცელების შესახებ (თუ სპეციალური კანონით არ არის სხვაგვარად მოწესრიგებული), და დამატებით განმარტავს, რომ ადმინისტრაციული პასუხისმგებლობა, იურიდიული პასუხისმგებლობის სხვა სახეების მსგავსად, კანონიერების, სამართლიანობის, პასუხისმგებლობის გარდაუვალობის და ა.შ. პრინციპებს ეფუძნება, ანუ პრინციპთა ერთიან სისტემას, რომლებიც ასახავენ მის შინაარსს, არსს, ფუნქციებსა და რეალიზაციის ფორმებს. ადმინისტრაციული პასუხისმგებლობის პრინციპები ასახავენ მის ობიექტურ არსს, მიზნებს, ბუნებას და დანიშნულებას. პასუხისმგებლობის ზომების განსაზღვრის დროს კანონმდებელი შეზღუდულია სამართლიანობის, პროპორციულობის და სამართლის სხვა კონსტიტუციური და ზოგადი პრინციპების მოთხოვნებით.
ადმინისტრაციული პასუხისმგებლობის ზომების გამოყენებისას კანონმდებლის უპირატესი მიზანია არსებული სამართალდარღვევის აღმოფხვრა, მისი გამოსწორება და არა დამრღვევის დასჯა (სუსგ №ბს-468-465 (კ-17), 21.01.2020 წ.), მათ შორის საჯარო ინტერესების აღდგენა და წარმოშობილი ზიანის კომპენსაცია. ამასთან სამართალდარღვევისათვის დაწესებული პასუხისმგებლობის ზომა უნდა ითვალისწინებდეს მართლსაწინააღმდეგო მოქმედების (უმოქმედობის) შედეგს და პროპორციული უნდა იყოს ამ სამართალდარღვევის შედეგად საჯარო წესრიგის დარღვევის ხარისხთან. ამდენად ცალსახაა, რომ მარტოოდენ სამართალდამრღვევის დასჯა არ უნდა ატარებდეს მხოლოდ რეპრესიულ ხასიათს და ყოველ კონკრეტულ შემთხვევაში გათვალისწინებული უნდა იქნეს ჩადენილი სამართალდარღვევის ხასიათი, დამრღვევის პიროვნება, მისი ბრალის ხარისხი, ქონებრივი მდგომარეობა, პასუხისმგებლობის შემამსუბუქებელი და დამამძიმებელი გარემოებანი. წინააღმდეგ შემთხვევაში დაირღვევა ადმინისტრაციული სამართლის ისეთი უმნიშვნელოვანესი ინსტიტუტი, როგორიცაა კერძო და საჯარო ინტერესების პროპორციულობის პრინციპი. აღსანიშნავია ისიც, რომ პროდუქტის უსაფრთხოებისა და თავისუფალი მიმოქცევის კოდექსის 44-ე მუხლის პირველი ნაწილის „ბ“ ქვეპუნქტით დადგენილი აკრძალვა მიმართულია უნებართვო მშენებლობის ან/და რეკონსტრუქციის წარმოების წინააღმდეგ და ადგენს სანქციის კონკრეტულ ზომას, შესაბამისად, დასახელებული ნორმა დავის თავისებურებების გათვალისწინებით არ იძლევა ჯარიმის მინიმუმის ან მაქსიმუმის განსაზღვრის შესაძლებლობას. თუმცა ამა თუ იმ სამართალდარღვევაზე კანონმდებლობით სანქციის მხოლოდ კონკრეტული ზომის გათვალისწინება არ გამორიცხავს საქმეზე შემამსუბუქებელი და დამამძიმებელი გარემოებების გამოყენებას.
პალატა მიუთითებს, რომ საქართველოს ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსის 264-ე მუხლის მიხედვით, ორგანო (თანამდებობის პირი) ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა საქმეების განხილვისას მოვალეა დაადგინოს: ჩადენილი იყო თუ არა ადმინისტრაციული სამართალდარღვევა, ბრალეულია თუ არა პირი მის ჩადენაში, ექვემდებარება თუ არა იგი ადმინისტრაციულ პასუხისმგებლობას, არის თუ არა პასუხისმგებლობის შემამსუბუქებელი და დამამძიმებელი გარემოებები, მიყენებულია თუ არა ქონებრივი ზარალი... აგრეთვე გამოარკვიოს სხვა გარემოებანი, რომელთაც მნიშვნელობა აქვთ საქმის სწორად გადაწყვეტისათვის.
საკასაციო პალატის მოსაზრებით, მნიშვნელოვანია ის გარემოება, რომ მართალია ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის ოქმის შედგენის მომენტისთვის პროდუქტის უსაფრთხოებისა და თავისუფალი მიმოქცევის კოდექსის 44-ე მუხლის პირველი ნაწილის „ბ“ ქვეპუნქტით აკრძალული ქმედება სახეზე იყო, თუმცა სახდელის დადების თაობაზე სადავო დადგენილების გამოტანის შემდეგ ამ ნორმით გათვალიწინებული დარღვევა აღმოფხვრილი იქნა ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის 2018 წლის 10 დეკემბრის №4294992 ბრძანების გამოცემით, რომლითაც უნებართვო მშენებლობა მოექცა კანონიერ ჩარჩოში - ჩაითვალა ლეგალიზებულად. შესაბამისად, მოსარჩელის აქტიური მოქმედების საფუძველზე შეცვლილი ვითარება იძლეოდა იმის შესაძლებლობას, რომ ჩადენილი სამშენებლო სამართალდარღვევა შეფასებულიყო მცირემნიშვნელოვან დარღვევად და გამოყენებულიყო საქართველოს ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსის 22-ე მუხლით გათვალისწინებული საშეღავათო დანაწესი. გასათვალისწინებელია ისიც, რომ ,,სანქციის შეფარდების დრო მოიცავს არამხოლოდ ორგანოს მიერ მისი გამოყენების მომენტს, არამედ აგრეთვე ზემდგომი ორგანოების ან სასამართლოს მიერ სანქციის გამოყენების კანონიერების შემოწმების პერიოდს... ვითარების შეცვლა, საზოგადოებრივი საშიშროების განმსაზღვრელი პირობების გაუქმება, როგორც პასუხისმგებლობისაგან განთავისუფლების საფუძველი უნდა შეფასდეს დავის განხილვის ნებისმიერ ეტაპზე“ (სუსგ 19.10.2017წ. №ბს-360-357(2კ-17); სუსგ 13.07.2022წ. №ბს-504-504(3კ-18)).
ამდენად, საკასაციო პალატა ასკვნის, რომ სააპელაციო სასამართლო უფლებამოსილი იყო მოსარჩელისათვის სანქციის შეფარდების საკითხზე ემსჯელა საქართველოს ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსის 22-ე მუხლის დანაწესის გათვალისწინებით (სუსგ 20.12.2019წ. №ბს-638-634(2კ-17); სუსგ 20.12.2019წ. №ბს-926-922(2კ-17); სუსგ 10.11.2022წ. №ბს-320(2კ-21)).
საკასაციო სასამართლო არ იზიარებს კასატორის მოსაზრებას სააპელაციო სასამართლოს მხრიდან საქართველოს უზენაესი სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2019 წლის 20 დეკემბრის №ბს-638-634(2კ-17) განჩინებაზე მითითების უსაფუძვლობასთან დაკავშირებით და აღნიშნავს, რომ დასახელებული განჩინება სააპელაციო სასამართლოს მხრიდან მოხმობილია იმ კუთხით, რომ სამშენებლო სამართალდარღვევის საქმეზე სანქციის შეფარდების საკითხზე მსჯელობისას სასამართლო უფლებამოსილია იხელმძღვანელოს საქართველოს ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსის ზოგად ნაწილში მოცემული მოწესრიგებით, რომელიც ზოგადია ყველა სამართალდარღვევისათვის, თუ ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსში მოცემული მოწესრიგება არ არის სხვაგვარად მოწესრიგებული სპეციალურ კანონმდებლობაში, პროდუქტის უსაფრთხოებისა და თავისუფალი მიმოქცევის კოდექსში, რასაც ეთანხმება და იზიარებს საკასაციო სასამართლოც.
ამასთან, განსახილველ საქმეზე შექმნილ ვითარებაში, ჯარიმის გამოყენების მიზანშეუწონლობაზე მსჯელობისას სააპელაციო პალატამ ასევე მართებულად გაამახვილა ყურადღება პროდუქტის უსაფრთხოებისა და თავისუფალი მიმოქცევის კოდექსის 25-ე მუხლის მე-11 ნაწილის დანაწესზე, რომლის მიხედვითაც, სამშენებლო საქმიანობაზე სახელმწიფო ზედამხედველობის ორგანო იღებს დადგენილებას სამშენებლო სამართალდარღვევის საქმის წარმოების შეწყვეტის შესახებ, თუ პროექტის შემთანხმებელმა და მშენებლობის ნებართვის გამცემმა ორგანომ მიიღო გადაწყვეტილება ობიექტის ლეგალიზების შესახებ. ხსენებული დანაწესის კანონში შემოტანით კანონმდებელი უშვებს შესაძლებლობას, მიუხედავად დადასტურებული სამართალდარღვევისა, აღარ გააგრძელოს საქმისწარმოება, არ შეუფარდოს სუბიექტს სანქცია, რამეთუ დადგა ვითარება, როდესაც სამართალდარღვევის ობიექტი უკვე მოექცა კანონიერ ჩარჩოში და მოხდა მისი ლეგალიზება.
საკასაციო პალატა აღნიშნავს, რომ საქართველოს პრეზიდენტის 24.11.2007წ. №660 ბრძანებულებით დამტკიცებული ,,პროექტის შემთანხმებელი და მშენებლობის ნებართვის გამცემი ორგანოს მიერ უნებართვოდ ან/და პროექტის დარღვევით აშენებული ობიექტების ან მათი ნაწილების ლეგალიზების შესახებ გადაწყვეტილების მიღების წესის“ თანახმად, ლეგალიზება იმავდროულად ნიშნავს ობიექტის ან მისი ნაწილის ექსპლუატაციაში მიღებას. მოცემულ შემთხვევაში, უნებართვო მშენებლობის ლეგალიზებით ადმინისტრაციულმა ორგანომ ფაქტობრივად უარი თქვა მისი დემონტაჟის განხორციელებაზე და ამდენად არ არსებობდა სადავო აქტებით გათვალისწინებული დემონტაჟის დავალების ძალაში დატოვების საფუძველი (სუსგ 13.07.2022წ. №ბს-504-504(3კ-18)). შესაბამისად მართებულია სააპელაციო სასამართლოს დასკვნა ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის ზედამხედველობის საქალაქო სამსახურის 2016 წლის 15 იანვრის №000639 დადგენილების მე-2 პუნქტის (რომლითაც მ. მ-ეს დაევალა განხორციელებული დაშენების დემონტაჟი) ძალადაკარგულად გამოცხადების თაობაზე. ასევე, თანმდევი შედეგის სახით, არსებობდა ადმინისტრაციული საჩივრის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმის შესახებ ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის 2016 წლის 26 ივლისის №1-1343 ბრძანების ბათილად ცნობის საფუძველიც.
ყოველივე ზემოაღნიშნულის გათვალისწინებით, საკასაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის საკასაციო საჩივარი და ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის მუნიციპალური ინსპექციის საკასაციო საჩივარი არ უნდა დაკმაყოფილდეს და უცვლელად უნდა დარჩეს თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2020 წლის 21 ივლისის გადაწყვეტილება.
ს ა რ ე ზ ო ლ უ ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი:

საკასაციო სასამართლომ იხელმძღვანელა საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის პირველი მუხლის მე-2 ნაწილით, საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 410-ე მუხლით და

დ ა ა დ გ ი ნ ა:

1. ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიისა და ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის მუნიციპალური ინსპექციის (ზედამხედველობის საქალაქო სამსახურის უფლებამონაცვლის) საკასაციო საჩივრები არ დაკმაყოფილდეს;
2. უცვლელად დარჩეს თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2020 წლის 21 ივლისის გადაწყვეტილება;
3. საქართველოს უზენაესი სასამართლოს განჩინება საბოლოოა და არ საჩივრდება.

მოსამართლეები: გ. აბუსერიძე


მ. ვაჩაძე


ბ. სტურუა