საქმე #ბს-1246(2კ-22) 23 თებერვალი, 2023 წელი
ქ. თბილისი
ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატამ
შემდეგი შემადგენლობით:
თავმჯდომარე მაია ვაჩაძე (მომხსენებელი)
მოსამართლეები: გოჩა აბუსერიძე
ბიძინა სტურუა
საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის პირველი მუხლისა და 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილის საფუძველზე, საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 408-ე მუხლის მე-3 ნაწილის შესაბამისად, ზეპირი განხილვის გარეშე, შეამოწმა საქართველოს ფინანსთა სამინისტროსა და სსიპ შემოსავლების სამსახურის საკასაციო საჩივრების დასაშვებობის საფუძვლების არსებობა თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2022 წლის 7 ივნისის განჩინების გაუქმების თაობაზე.
ა ღ წ ე რ ი ლ ო ბ ი თ ი ნ ა წ ი ლ ი :
2019 წლის 19 დეკემბერს ი/მ ნ.შ-მა სასარჩელო განცხადებით მიმართა თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიას, მოპასუხეების - საქართველოს ფინანსთა სამინისტროსა და სსიპ შემოსავლების სამსახურის მიმართ.
მოსარჩელის განმარტებით, 2019 წლის 18 მარტს მის მიერ შემოსავლების სამსახურისათვის შესაბამისი ელექტრონული წესით წარდგენილ იქნა საშემოსავლო გადასახადის წლიური დეკლარაცია. დეკლარაციის 42-ე გრაფაში (გადახდის წყაროსთან დაკავებული საშემოსავლო გადასახადი, რომელიც ექვემდებარება ჩათვლას) მან 0-ის ნაცვლად შეცდომით მიუთითა მის მიერ 2018 წელს გადახდილი საავანსო თანხების ჯამი - 13 557.88 ლარი. მოგვიანებით, 2019 წლის 30 აპრილს, საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 69-ე მუხლის მოთხოვნათა შესაბამისად, მან შესაბამისი შესწორება შეიტანა დეკლარაციაში, თუმცა მის ბარათზე კორექტირებული დეკლარაცია სსიპ შემოსავლების სამსახურის მიერ არ აისახა, იმ მიზეზით, რომ აღნიშნული საგადასახადო შემოწმების პერიოდს მოიცავდა.
მოსარჩელის მითითებით, ამავე პერიოდში, 2019 წლის 24 აპრილს, შემოსავლების სამსახურის აუდიტის დეპარტამენტის #12937 ბრძანების საფუძველზე, დაინიშნა მისი საქმიანობის კამერალური შემოწმება, რის შედეგადაც 2018 წლის 14 მაისის #002-151 საგადასახადო მოთხოვნისა და შემოსავლების სამსახურის 2019 წლის 15 მაისის #15121 ბრძანების საფუძველზე, მას დაერიცხა ძირითადი თანხა და ჯარიმა, ჯამში 23 726.5 ლარის ოდენობით.
მოსარჩელე მიუთითებს საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 269-ე მუხლის მე-7 ნაწილზე და აღნიშნავს, რომ #002-151 საგადასახადო მოთხოვნა მის მიერ შესაბამისი წესით გასაჩივრებულ იქნა 2019 წლის 20 მაისს და დამატებით 2019 წლის 16 ივნისს. სსიპ შემოსავლების სამსახურის 2019 წლის 26 ივლისის #25764 ბრძანებით წარდგენილი საჩივარი ნაწილობრივ დაკმაყოფილდა, რის შემდგომაც მის მიერ გადასახდელი თანხა განისაზღვრა ერთიანობაში 20 337 ლარის ოდენობით, მათ შორის: ზედმეტობა - 13 558 ლარის ოდენობით, ჯარიმა (50%) - 6779 ლარის ოდენობით.
მოსარჩელე აღნიშნავს, რომ შემოსავლების სამსახურის ზემოხსენებული გადაწყვეტილება მის მიერ შესაბამისი წესით გასაჩივრდა საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს დავების განხილვის საბჭოში, რომლის 2019 წლის 29 ნოემბრის #8855/2/2019 გადაწყვეტილებით, მისი საჩივარი არ დაკმაყოფილდა და შემოსავლების სამსახურის 2019 წლის 26 ივლისის #25764 ბრძანება ძალაში დარჩა.
მოსარჩელე განმარტავს, რომ მის მიერ დეკლარაციის შევსებისას დაშვებულ იქნა მხოლოდ ტექნიკური შეცდომა. დეკლარაციის 42-ე გრაფაში მითითებული 13 558 ლარი არის თანხა, რომლიდანაც დეკლარაციის შევსების მომენტისათვის უკვე სრულად იყო გადახდილი (საავანსო) გადასახადები. შესაბამისად, შეუძლებელი იყო მისი მხრიდან რაიმე სახით გადასახადების შემცირების მცდელობა.
ამდენად, მოსარჩელემ ჯარიმის დარიცხვის ნაწილში სსიპ შემოსავლების სამსახურის 2019 წლის 15 მაისის #002-151 საგადასახადო მოთხოვნის, ი/მ ნ.შ-ისათვის ჯარიმის დარიცხვის ნაწილში სსიპ შემოსავლების სამსახურის 2019 წლის 15 მაისის #15121 ბრძანების ბათილად ცნობა, ასევე, სსიპ შემოსავლების სამსახურის 2019 წლის 26 ივლისის #25764 ბრძანების ნაწილობრივ ბათილად ცნობა და საქართველოს ფინანსთა სამინისტროსთან არსებული დავების განხილვის საბჭოს 2019 წლის 29 ნოემბრის გადაწყვეტილების ბათილად ცნობა მოითხოვა.
თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2021 წლის 23 სექტემბრის გადაწყვეტილებით ი/მ ნ.შ-ის სარჩელი დაკმაყოფილდა ნაწილობრივ; სადავო საკითხის გადაუწყვეტლად ბათილად იქნა ცნობილი საქართველოს ფინანსთა სამინისტროსთან არსებული დავების განხილვის საბჭოს 2019 წლის 29 ნოემბრის #8855/2/2019 გადაწყვეტილება; სადავო საკითხის გადაუწყვეტლად ნაწილობრივ ბათილად იქნა ცნობილი სსიპ შემოსავლების სამსახურის 2019 წლის 26 ივლისის #25764 ბრძანება და სსიპ შემოსავლების სამსახურს საქმისათვის არსებითი მნიშვნელობის მქონე გარემოებების გამოკვლევისა და შეფასების შემდეგ, ახალი ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის კანონით დადგენილ ვადაში გამოცემა დაევალა; დანარჩენ ნაწილში სარჩელი არ დაკმაყოფილდა.
თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2021 წლის 23 სექტემბრის გადაწყვეტილება სარჩელის დაკმაყოფილების ნაწილში სააპელაციო წესით გაასაჩივრეს საქართველოს ფინანსთა სამინისტრომ და სსიპ შემოსავლების სამსახურმა, რომლებმაც გასაჩივრებულ ნაწილში გადაწყვეტილების გაუქმება და ახალი გადაწყვეტილებით სარჩელის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმა მოითხოვეს.
თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2022 წლის 7 ივნისის განჩინებით სსიპ შემოსავლების სამსახურისა და საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს სააპელაციო საჩივრები არ დაკმაყოფილდა; უცვლელად დარჩა თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2021 წლის 23 სექტემბრის გადაწყვეტილება.
სააპელაციო პალატა არ დაეთანხმა აპელანტების მოსაზრებებს და მიიჩნია, რომ სააპელაციო საჩივარში მითითებული არგუმენტები ვერ გახდებოდა პირველი ინსტანციის სასამართლოს გადაწყვეტილების გაუქმების საფუძველი. სააპელაციო პალატის შეფასებით, დავების განმხილველ ორგანოებს ადმინისტრაციული წარმოება სათანადო წესით არ ჩაუტარებიათ. უფრო კონკრეტულად, სსიპ შემოსავლების სამსახურის 2019 წლის 26 ივლისის ბრძანებიდან და საქართველოს ფინანსთა სამინისტროსთან არსებული დავების განხილვის საბჭოს 2019 წლის 29 ნოემბრის გადაწყვეტილებიდან არ იკვეთებოდა, რომ დავის განმხილველმა ორგანოებმა შეაფასეს საქმისათვის არსებითი მნიშვნელობის მქონე ყველა ფაქტობრივი თუ სამართლებრივი საფუძველი, კერძოდ, ის გარემოება, რომ ნ.შ-ის მიერ საშემოსავლო დეკლარაციის შეცდომით შევსების შედეგად სახელმწიფო ბიუჯეტი არ დაზარალებულა, მოსარჩელეს არ გამოუყენებია ზედმეტობაში არსებული თანხა. მან საშემოსავლო გადასახადი გადაიხადა 2019 წლის მარტშივე, ასევე იმავე წლის მაისში - 3635 ლარი. ამდენად, სააპელაციო პალატამ დაასკვნა, რომ სსიპ შემოსავლების სამსახურს და საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საჩივრის განხილვის ეტაპზე არ გამოუკვლევიათ მოსარჩელის მიერ მითითებული გარემოებები, სწორედ აღნიშნული გარემოებების შეფასების შედეგად უნდა მიეღო დავების განმხილველ ორგანოს დასაბუთებული გადაწყვეტილება.
თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2022 წლის 7 ივნისის განჩინება საკასაციო წესით გაასაჩივრეს საქართველოს ფინანსთა სამინისტრომ და სსიპ შემოსავლების სამსახურმა, რომლებმაც გასაჩივრებული განჩინების გაუქმება და ახალი გადაწყვეტილებით სარჩელის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმა მოითხოვეს.
კასატორის - საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს განმარტებით, საქმეში არსებული მასალებით დგინდება, რომ გადამხდელს შემოწმების მიერ დამატებით გამოუვლინდა საგადასახადო ვალდებულება. შესაბამისად, მან დეკლარაციაში შეამცირა გადასახადი, რისთვისაც შეეფარდა ჯარიმა საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 275-ე მუხლის მე-2 ნაწილის საფუძველზე.
კასატორი მიუთითებს საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 269-ე მუხლის მე-7 ნაწილზე და მიიჩნევს, რომ ნებისმიერი შეცდომა არ წარმოადგენს სანქციისაგან გათავისუფლების საფუძველს. გადასახადის გადამხდელის კეთილსინდისიერება უკავშირდება პირის სუბიექტურ დამოკიდებულებას მის მიერ ჩადენილი ქმედებისადმი. პირის დაუდევარი ქმედება არ შეიძლება გახდეს საგადასახადო პასუხისმგებლობისაგან გათავისუფლების საფუძველი. შესაბამისად, კასატორი თვლის, რომ მოცემულ შემთხვევაში, არ არსებობს საგადასახადო კოდექსის 269-ე მუხლის მე-7 ნაწილის საფუძველზე გადასახადის გადამხდელის სანქციისაგან გათავისუფლების საფუძველი.
კასატორი არ ეთანხმება სააპელაციო სასამართლოს შეფასებას, რომ ვინაიდან მოსარჩელეს ზედმეტობაში არსებული თანხა არ გამოუყენებია, სახელმწიფო ბიუჯეტს არ მიადგა ზიანი. კასატორი აღნიშნავს, რომ განსახილველ შემთხვევაში, მოსარჩელემ დეკლარაციის 42-ე გრაფით მოახდინა წყაროსთან დაკავებული საშემოსავლო გადასახადის უკანონო ჩათვლა, რომლითაც მას ზედმეტობა წარმოეშვა, ხოლო სახელმწიფო ბიუჯეტს წარმოეშვა თანხის - 13 557 ლარის დაბრუნების ვალდებულება. შესაბამისად, კასატორი მიიჩნევს, რომ ზიანის არარსებობის ფაქტზე მითითება ვერ გახდება გადამხდელის პასუხისმგებლობის გამომრიცხავი გარემოება.
კასატორის - სსიპ შემოსავლების სამსახურის მითითებით, საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 269-ე მუხლის მე-7 ნაწილის შესაბამისად, საგადასახადო ორგანოს/დავის განმხილველ ორგანოს მინიჭებული აქვს დისკრეციული უფლებამოსილება, გაათავისუფლოს კეთილსინდისიერი გადასახადის გადამხდელი დარიცხული სანქციისაგან, რაც გულისხმობს, რომ საგადასახადო ორგანო არ არის ვალდებული, ნებისმიერ შემთხვევაში გამოიყენოს საქართველოს საგადასახადო კოდექსის ზემოაღნიშნული ნორმა. ამასთან, კასატორის მოსაზრებით, სასამართლო თავად არის უფლებამოსილი, აღნიშნული ნორმის ფარგლებში გაათავისუფლოს გადამხდელი სანქციისაგან.
შესაბამისად, კასატორი მიიჩნევს, რომ სასამართლოს ფაქტობრივი გარემოებებისა და სამართლებრივი ნორმების ურთიერთშეჯერების შედეგად, თავად უნდა მიეღო სანქციისაგან გათავისუფლებასთან დაკავშირებით გადაწყვეტილება.
კასატორი ყურადღებას ამახვილებს იმ გარემოებაზე, რომ გადასახადის გადამხდელი არ უარყოფს შემოწმების აქტში მითითებული დარიცხვის საფუძვლებს და აცხადებს, რომ მის მიერ შევსებულ საშემოსავლო გადასახადის დეკლარაციაში დაშვებულ იქნა შეცდომა, შეეშალა გრაფა, დეკლარაციის დაზუსტება კი ვერ მოასწრო შემოწმების ბრძანების გამოცემამდე. შესაბამისად, გადამხდელს სადავოდ არ გაუხდია გასაჩივრებული საგადასახადო მოთხოვნით დარიცხული თანხების დარიცხვის საფუძველი.
კასატორი აღნიშნავს, რომ გადასახადის გადამხდელის კეთილსინდისიერება უკავშირდება მის მიერ დაშვებულ შეცდომას, გადამხდელი კეთილსინდისიერია იმ შემთხვევაში, თუკი სამართალდარღვევა გამოწვეულია მის მიერ დაშვებული შეცდომით (არცოდნით). კასატორი მიიჩნევს, რომ განსახილველ შემთხვევაში, გადასახადის გადამხდელის კეთილსინდისიერება არ დგინდება, შესაბამისად, პირი არ მოქმედებდა საპატიებელი შეცდომის პირობებში. ამდენად, არ არსებობდა ი/მ ნ.შ-ის სანქციისაგან გათავისუფლების საფუძველი.
კასატორი თვლის, რომ სასამართლოს მიერ არასათანადოდ იქნა შეფასებული ფაქტობრივი გარემოებები და საკითხის გადაწყვეტისას გამოყენებულ იქნა ნორმებიც, რომელიც სასამართლოს არ უნდა გამოეყენებინა. ამასთან, კასატორის მოსაზრებით, სასამართლოს არ უნდა გამოეყენებინა საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 32-ე მუხლის მე-4 ნაწილი. კერძოდ, კასატორი მიიჩნევს, რომ სადავო საკითხის გადაუწყვეტლად აქტების ბათილად ცნობის ნაცვლად, სასამართლოს თავად უნდა მიეღო სანქციისაგან გათავისუფლების შესახებ გადაწყვეტილება.
საქართველოს უზენაესი სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2022 წლის 28 ოქტომბრის განჩინებით საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილის შესაბამისად, დასაშვებობის შესამოწმებლად წარმოებაში იქნა მიღებული საქართველოს ფინანსთა სამინისტროსა და სსიპ შემოსავლების სამსახურის საკასაციო საჩივრები.
ს ა მ ო ტ ი ვ ა ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი :
საკასაციო სასამართლო საქმის შესწავლის, საკასაციო საჩივრების დასაშვებობის შემოწმების შედეგად მიიჩნევს, რომ საქართველოს ფინანსთა სამინისტროსა და სსიპ შემოსავლების სამსახურის საკასაციო საჩივრები არ აკმაყოფილებს საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილის მოთხოვნებს და არ ექვემდებარება დასაშვებად ცნობას შემდეგ გარემოებათა გამო:
საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილი განსაზღვრავს საკასაციო საჩივრის დასაშვებობის ამომწურავ საფუძვლებს, კერძოდ, აღნიშნული ნორმის თანახმად, საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მიერ საკასაციო საჩივარი დაიშვება, თუ კასატორი დაასაბუთებს, რომ: ა) საქმე მოიცავს სამართლებრივ პრობლემას, რომლის გადაწყვეტაც ხელს შეუწყობს სამართლის განვითარებას და ერთგვაროვანი სასამართლო პრაქტიკის ჩამოყალიბებას; ბ) საქართველოს უზენაეს სასამართლოს მანამდე მსგავს სამართლებრივ საკითხზე გადაწყვეტილება არ მიუღია; გ) საკასაციო საჩივრის განხილვის შედეგად მოცემულ საქმეზე სავარაუდოა მსგავს სამართლებრივ საკითხზე საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მანამდე არსებული პრაქტიკისაგან განსხვავებული გადაწყვეტილების მიღება; დ) სააპელაციო სასამართლოს გადაწყვეტილება განსხვავდება მსგავს სამართლებრივ საკითხზე საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მანამდე არსებული პრაქტიკისაგან; ე) სააპელაციო სასამართლომ საქმე განიხილა მატერიალური ან/და საპროცესო სამართლის ნორმების მნიშვნელოვანი დარღვევით, რასაც შეეძლო არსებითად ემოქმედა საქმის განხილვის შედეგზე; ვ) სააპელაციო სასამართლოს გადაწყვეტილება ეწინააღმდეგება მსგავს სამართლებრივ საკითხზე ადამიანის უფლებათა და ძირითად თავისუფლებათა დაცვის კონვენციას და ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს პრეცედენტულ სამართალს.
საკასაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ წარმოდგენილი საკასაციო საჩივრები არ არის დასაშვები საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილით გათვალისწინებული არც ერთი ზემოთ მითითებული საფუძვლით.
საკასაციო საჩივრები არ არის დასაშვები სააპელაციო სასამართლოს განჩინების საკასაციო სასამართლოს მიერ დამკვიდრებული პრაქტიკისაგან განსხვავების არსებობის საფუძვლით და ამასთან, არ არსებობს საკასაციო საჩივრების განხილვის შედეგად მსგავს სამართლებრივ საკითხზე საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მანამდე არსებული პრაქტიკისაგან განსხვავებული გადაწყვეტილების მიღების ვარაუდი. სააპელაციო სასამართლოს გასაჩივრებული განჩინება ასევე არ ეწინააღმდეგება ადამიანის უფლებათა და ძირითად თავისუფლებათა დაცვის კონვენციას და ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს პრეცედენტულ სამართალს. ამასთან, საქმის განხილვისა და საკასაციო სასამართლოს მიერ საქმეზე ახალი გადაწყვეტილების მიღების საჭიროება არ არსებობს არც სამართლის განვითარებისა და ერთგვაროვანი სასამართლო პრაქტიკის ჩამოყალიბების თვალსაზრისით.
საკასაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ კასატორები ვერ ასაბუთებენ სააპელაციო სასამართლოს მიერ საქმის განხილვას მატერიალური ან/და საპროცესო სამართლის ნორმების მნიშვნელოვანი დარღვევით. კასატორები საკასაციო საჩივრებში ვერ აქარწყლებენ სააპელაციო სასამართლოს მიერ დადგენილ ფაქტობრივ გარემოებებსა და დასკვნებს.
საკასაციო სასამართლო იზიარებს საქმეზე სააპელაციო სასამართლოს მიერ დადგენილ ფაქტობრივ გარემოებებს და ამ გარემოებებთან დაკავშირებით გაკეთებულ სამართლებრივ შეფასებებს და მიიჩნევს, რომ, მოცემულ შემთხვევაში, სახეზეა საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 32-ე მუხლის მე-4 ნაწილის გამოყენების წინაპირობები.
განსახილველ შემთხვევაში, წარმოდგენილი სარჩელით მოთხოვნილია ჯარიმის დარიცხვის ნაწილში სსიპ შემოსავლების სამსახურის 2019 წლის 15 მაისის #002-151 საგადასახადო მოთხოვნის, ი/მ ნ.შ-ისათვის ჯარიმის დარიცხვის ნაწილში სსიპ შემოსავლების სამსახურის 2019 წლის 15 მაისის #15121 ბრძანების ბათილად ცნობა, ასევე, სსიპ შემოსავლების სამსახურის 2019 წლის 26 ივლისის #25764 ბრძანების ნაწილობრივ ბათილად ცნობა და საქართველოს ფინანსთა სამინისტროსთან არსებული დავების განხილვის საბჭოს 2019 წლის 29 ნოემბრის გადაწყვეტილების ბათილად ცნობა.
საქმის მასალებით დადგენილია, რომ სსიპ შემოსავლების სამსახურის 2019 წლის 24 აპრილის #12937 ბრძანებით დაინიშნა ი/მ ნ.შ-ის საქმიანობის კამერალური თემატური საგადასახადო შემოწმება 2018 წლის საშემოსავლო გადასახადის წლიურ დეკლარაციაში „საქართველოში გადახდის წყაროსთან დაკავებული საშემოსავლო გადასახადის“ (გრაფა 42) და აღნიშნული თანხების ოდენობით „კუთვნილი საშემოსავლო გადასახადის“ (გრაფა 43) შემცირების სისწორის დადგენის მიზნით.
2019 წლის 8 მაისის შემოწმების აქტის მიხედვით (სააღრიცხვო ნომერი 940), ი/მ ნ.შ-ის მიერ 2018 წლის საანგარიშო პერიოდთან მიმართებით წარდგენილ იქნა საშემოსავლო გადასახადის წლიური დეკლარაცია, რომლითაც ბიუჯეტში გადასახდელად გამოანგარიშებული გადასახადის თანხა - 14 530 ლარი (გრაფა 41) შემცირებულ იქნა 13 557.88 ლარით (გრაფა 42 - საქართველოში გადახდის წყაროსთან დაკავებული საშემოსავლო გადასახადი, რომელიც ექვემდებარება ჩათვლას), რამაც საბოლოოდ გამოიწვია კუთვნილი საშემოსავლო გადასახადის (გრაფა 43) შემცირება. აღნიშნული შემოწმების აქტის საფუძველზე, ი/მ ნ.შ-ს წარედგინა სსიპ შემოსავლების სამსახურის აუდიტის დეპარტამენტის 2019 წლის 15 მაისის #002-151 საგადასახადო მოთხოვნა, რომლის მიხედვითაც, ნ.შ-ს საგადასახადო კოდექსის 61-ე მუხლისა და სსიპ შემოსავლების სამსახურის აუდიტის დეპარტამენტის 2019 წლის 15 მაისის #15121 ბრძანების საფუძველზე, დაერიცხა სულ 23 726.5 ლარი, კერძოდ, ძირითადი გადასახადი - 16 947.5 ლარი, საშემოსავლო გადასახადი - 16 947.5 ლარი; ჯარიმა - 6779 ლარი.
საკასაციო სასამართლო, ასევე, მიუთითებს ქვედა ინსტანციის სასამართლოთა მიერ დადგენილად მიჩნეულ ფაქტობრივ გარემოებაზე, რომ დეკლარაციის შევსებისას დაშვებულია შეცდომა, კერძოდ, მოსარჩელის მიერ შევსებულ იქნა საშემოსავლო გადასახადის წლიური დეკლარაცია, რომლის 42-ე გრაფაში (გადახდის წყაროსთან დაკავებული საშემოსავლო გადასახადი, რომელიც ექვემდებარება ჩათვლას) მითითებულ იქნა 13 557.88 ლარი. ამ თვალსაზრისით, საკასაციო სასამართლო მიუთითებს საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 407-ე მუხლის მე-2 ნაწილზე, რომლის თანახმად, სააპელაციო სასამართლოს მიერ დამტკიცებულად ცნობილი ფაქტობრივი გარემოებები სავალდებულოა საკასაციო სასამართლოსათვის, თუ წამოყენებული არ არის დასაშვები და დასაბუთებული პრეტენზია (შედავება). მითითებულ სამართლებრივ ნორმაზე დაყრდნობით, საკასაციო სასამართლო აღნიშნავს, რომ კასატორებს არ წარმოუდგენიათ დამატებითი, დასაშვები და დასაბუთებული საკასაციო პრეტენზია, რომელიც ეჭვქვეშ დააყენებდა სააპელაციო სასამართლოს მიერ დამტკიცებულად ცნობილი ზემოაღნიშნული გარემოების სარწმუნოობას.
განსახილველ შემთხვევაში, სადავოა 2019 წლის 15 მაისის #002-151 საგადასახადო მოთხოვნით დაკისრებული ჯარიმა, კერძოდ, მოსარჩელე მიიჩნევს, რომ მის მიერ დეკლარაციის შევსებისას დაშვებულ იქნა მხოლოდ მექანიკური შეცდომა - სადავო 42-ე გრაფაში მითითებული 13 558 ლარი არის ის თანხა, რომლიდანაც დეკლარაციის შევსების მომენტისათვის უკვე სრულად იყო გადახდილი (საავანსო) გადასახადები და შესაბამისად, შეუძლებელი იყო მისი მხრიდან რაიმე სახით გადასახადების შემცირების მცდელობა. ყოველივე ეს აღნიშნულია სსიპ შემოსავლების სამსახურის ელექტრონულ სისტემაში. მისივე განცხადებით, თუ იგი შეგნებულად იმცირებდა თანხას და 13 558 ლარს ისვამდა ზედმეტობაში, მაშინ დეკლარაციის წარდგენის დღესვე იგი არ გადაიხდიდა 975 ლარს, ვადაზე ადრე-დარიცხულსა და მიმდინარე გადასახადს შორის სხვაობას. 2019 წლის 8 მაისს მას ასევე გადახდილი ჰქონდა მიმდინარე გადასახდელები - 3635 ლარი (გამოანგარიშებული იყო 14 530.96 ლარიდან), რომელიც ხელმეორედ დაარიცხა შემოწმებამ ისე, რომ გადამხდელის პირადი აღრიცხვის ბარათი არ დაუთვალიერებია და არ უნახავს, რომ თანხა უკვე გადახდილი იყო.
საკსაციო სასამართლო აღნიშნავს, რომ საგადასახადო სანქციისაგან გათავისუფლების ერთ-ერთ საფუძველს ითვალისწინებს საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 269-ე მუხლის მე-7 ნაწილი, რომლის თანახმადაც, საგადასახადო ორგანოს/დავის განმხილველ ორგანოს ან სასამართლოს უფლება აქვს, გაათავისუფლოს კეთილსინდისიერი გადასახადის გადამხდელი ამ კოდექსით გათვალისწინებული სანქციისაგან, თუ სამართალდარღვევა გამოწვეულია გადასახადის გადამხდელის შეცდომით/არცოდნით.
საკასაციო სასამართლო იზიარებს სააპელაციო პალატის დასკვნას, რომ სადავო გადაწყვეტილებებიდან არ იკვეთება, რომ დავის განმხილველმა ორგანოებმა შეაფასეს საქმისათვის არსებითი მნიშვნელობის მქონე ყველა გარემოება, კერძოდ, ის ფაქტი, რომ ი/მ ნ.შ-ის მიერ დეკლარაციის შევსების დროს შეცდომის დაშვების შედეგად სახელმწიფო ბიუჯეტი არ დაზარალებულა, მას არ გამოუყენებია ზედმეტობაში არსებული თანხა. პირიქით, მან საშემოსავლო გადასახადი 2019 წლის მარტშივე გადაიხადა, ხოლო იმავე წლის მაისში გადაიხადა 3635 ლარი.
ამდენად, საკასაციო პალატა ეთანხმება სააპელაციო სასამართლოს შეფასებას, რომ სსიპ შემოსავლების სამსახურს და საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საჩივრის განხილვის ეტაპზე არ გამოუკვლევიათ მოსარჩელის მიერ მითითებული გარემოებები. სწორედ აღნიშნული გარემოებების შეფასების შედეგად უნდა მიეღო დავების განმხილველ ორგანოს დასაბუთებული გადაწყვეტილება.
ამდენად, საკასაციო სასამართლო მიუთითებს, რომ მოცემულ საქმეს არ გააჩნია არავითარი პრინციპული მნიშვნელობა სასამართლო პრაქტიკისათვის, ხოლო საკასაციო საჩივრებს _ წარმატების პერსპექტივა.
ზემოთქმულიდან გამომდინარე, საკასაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ არ არსებობს საკასაციო საჩივრების დასაშვებობის საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილით რეგლამენტირებული არც ერთი საფუძველი, რის გამოც საკასაციო საჩივრები არ უნდა იქნეს დაშვებული განსახილველად.
ს ა რ ე ზ ო ლ უ ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი :
საკასაციო სასამართლომ იხელმძღვანელა საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის პირველი მუხლით, 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილით და
დ ა ა დ გ ი ნ ა :
1. საქართველოს ფინანსთა სამინისტროსა და სსიპ შემოსავლების სამსახურის საკასაციო საჩივრები მიჩნეულ იქნეს დაუშვებლად;
2. უცვლელად დარჩეს თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2022 წლის 7 ივნისის განჩინება;
3. საქართველოს უზენაესი სასამართლოს განჩინება საბოლოოა და არ საჩივრდება.
თავმჯდომარე მ. ვაჩაძე
მოსამართლეები: გ. აბუსერიძე
ბ. სტურუა