№ბს-599(კ-22) 7 ივნისი, 2023 წელი ქ. თბილისი

ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატამ
შემდეგი შემადგენლობით:
გენადი მაკარიძე (თავმჯდომარე, მომხსენებელი),
მოსამართლეები: ქეთევან ცინცაძე, თამარ ოქროპირიძე

საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის პირველი მუხლისა და 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილის საფუძველზე, საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 408-ე მუხლის მე-3 ნაწილის შესაბამისად, ზეპირი განხილვის გარეშე, შეამოწმა სს „...ის“ საკასაციო საჩივრის დასაშვებობის საფუძვლების არსებობა თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2022 წლის 6 აპრილის განჩინების გაუქმების თაობაზე (მოწინააღმდეგე მხარე - სსიპ აღსრულების ეროვნული ბიურო).

ა ღ წ ე რ ი ლ ო ბ ი თ ი ნ ა წ ი ლ ი:

1. სს „...მა“ სარჩელით მიმართა თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიას მოპასუხე სსიპ აღსრულების ეროვნული ბიუროს მიმართ.

მოსარჩელემ მოითხოვა, სსიპ აღსრულების ეროვნულ ბიუროს სს „...ის“ სასარგებლოდ დაეკისროს ზიანის ანაზღაურება 39 245.63 აშშ დოლარის ექვივალენტი ლარში (2009 წლის მდგომარეობით შეადგენდა 65 540.20 ლარს) და 1966 ლარის ოდენობით.

2. თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2021 წლის 18 ოქტომბრის გადაწყვეტილებით სს „...ის“ სარჩელი არ დაკმაყოფილდა.

აღნიშნული გადაწყვეტილება სააპელაციო წესით გაასაჩივრა სს „...მა“.

3. თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2022 წლის 6 აპრილის განჩინებით სს „...ის“ სააპელაციო საჩივარი არ დაკმაყოფილდა. ძალაში დარჩა თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2021 წლის 18 ოქტომბრის გადაწყვეტილება.

4. თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2022 წლის 6 აპრილის განჩინება საკასაციო წესით გაასაჩივრა სს „...მა“.

კასატორის განმარტებით, თბილისის სააპელაციო სასამართლოს გადაწყვეტილებით განისაზღვრა, რომ თითქოს სახეზე არ არის სსიპ აღსრულების ეროვნული ბიუროს მხრიდან ჩადენილი უკანონო ქმედება, ვინაიდან ადმინისტრაციულ ორგანოს არ ჰქონდა მიღებული თანხმობა პროკურატურისგან ავტომანქანის აუქციონზე რეალიზაციასთან დაკავშირებით. აღნიშნული შეფასება დაუსაბუთებელია და არ გამომდინარეობს საქმეში წარმოდგენილი მტკიცებულებებიდან, რომელთა შესახებაც სს „...“ აპელირებდა, როგორც სასარჩელო განცხადებაში, ასევე სასამართლო პროცესებზე წარმოდგენილ პოზიციებში. სააპელაციო სასამართლომ მხოლოდ ზოგადად მიმოიხილა სსიპ აღსრულების ეროვნულ ბიუროს და საგამოძიებო ორგანოებს შორის მიმდინარე წერილობითი კომუნიკაცია და საკუთარი გადაწყვეტილება დააფუძნა ბუნდოვან და ორაზროვან განმარტებას, კერძოდ – პროკურატურას აღსრულების ეროვნული ბიუროსთვის ქონების აუქციონზე გაყიდვის თაობაზე არ განუცხადებია ერთმნიშვნელოვანი და ცალსახა თანხმობა. აღნიშნული შეფასების ბუნდოვანება მდგომარეობს იმაში, რომ „სააღსრულებო წარმოებათა შესახებ“ საქართველოს კანონის 36-ე მუხლი არ მოითხოვს პროკურატურიდან ერთმნიშვნელოვანი ან/და ცალსახა თანხმობის მოპოვებას. უცნობია, რატომ მოიშველია სასამართლომ მითითებული ტერმინები, თუმცა ცხადია, თუ რა სურს კანონმდებელს, როდესაც მიუთითებს, რომ პროკურატურის წერილობითი თანხმობა წარმოადგენს შეჩერებული იძულებითი აღსრულების გაგრძელების წინაპირობას. კანონმდებლის მიზანია, პროკურატურის მხრიდან შესაბამისი ინტერესის არსებობის პირობებში სისხლის სამართლის საქმის დასრულებამდე, არ მოხდეს დამნაშავის საკუთრებაში არსებული ქონების რეალიზაცია აუქციონზე, რათა შესაძლებელი იყოს ქონების შესაძლო ჩამორთმევის შესახებ მიმდინარე სისხლის სამართლის საქმეზე გამოტანილი განაჩენის აღსრულება. სადავო გადაწყვეტილებაში, სააპელაციო სასამართლომ ფაქტობრივად აღიარა, რომ პროკურატურის მხრიდან იძულებითი აღსრულების გაგრძელების თაობაზე თანხმობა გაცემული იყო, თუმცა რატომღაც ეს თანხმობა, აბსოლუტურად უარგუმენტოდ შეფასდა, როგორც „არაერთმნიშვნელოვანი“ და „არაცალსახა“. ვერანაირ კრიტიკას ვერ უძლებს სააპელაციო სასამართლოს მხრიდან ერთგვარ „დამატებით არგუმენტად“ მოშველიებული შეფასება - თანხმობა აღსრულების გაგრძელების თაობაზე გაცემული ჰქონდა ფინანსთა სამინისტროს საგამოძიებო სამსახურს და არა პროკურატურას. ეს მაშინ, როდესაც საქმეში წარმოდგენილი მტკიცებულებებით ნათლად დასტურდება, რომ თავად პროკურატურა თანხმობის გაცემის ნაწილში აღსრულების ეროვნულ ბიუროს ამისამართებს ფინანსთა სამინისტროს საგამოძიებო სამსახურში, რაც აბსოლუტურად ბუნებრივი მოვლენაა, რადგან სადავო სისხლის სამართლებრივი ყადაღა გამოყენებულია სწორედ ამ საგამოძიებო ორგანოს მხრიდან.

კასატორის განმარტებით, მოცემულ შემთხვევაში საკასაციო საჩივარი უზენაესმა სასამართლომ დასაშვებად უნდა ცნოს ასლ-ის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილის „ა“, „ბ“ და „ე“ ქვეპუნქტის საფუძველზე შემდეგ გარემოებათა გამო: აღსრულების ეროვნულ ბიუროში (მის დაქვემდებარებაში არსებულ ბიუროებში) რეგისტრირებულია სააღსრულებო საქმეები, რომლებიც შეჩერებულია წლობით. სააღსრულებო წარმოების შეჩერებებს აქვს სისტემატური ხასიათი. სააღსრულებო ბიუროები შეჩერების მიზეზად ძირითადად უთითებენ საქართველოს პროკურატურის წერილებს, რითაც მოთხოვნილია ქონების რეალიზაციის შეჩერება გამომდინარე სისხლის სამართლის საქმეზე გამოუსწორებელი შედეგების დადგომის საფრთხიდან. საქმეების შესწავლის შედეგად, საქართველოს მთავარი პროკურატურის წერილებში ვხვდებით ფრაზებს: „მიმდინარეობს გამოძიება და არსებობს გამოძიების დასრულებამდე ქონების მომავალი კეთილსინდისიერი შემძენის ან/და ქონების წინა მესაკუთრის კანონიერი ინტერესების დარღვევის რისკები“. გამოკვეთილია, რომ აღსრულების შეჩერების მთავარ მიზეზს/მიზანს წარმოადგენს სამოქალაქო-სამართლებრივი უფლებების დაცვა, რაც პირდაპირ უკავშირდება სისხლის სამართლის საქმეზე დაზარალებულის ქონებრივი ზიანის ანაზღაურების საკითხს. ამ შემთხვევაში, ერთ მხარეს არის დაზარალებული, რომელიც სამომავლოდ, სისხლის სამართლის საქმის დასრულების შემდგომ, აპირებს ზიანის ანაზღაურებას სამოქალაქო წესით (ზიანის ანაზღაურების მოთხოვნა განიხილება სამოქალაქო სარჩელით) და მეორე მხარეს არის კანონით იპოთეკით უზრუნველყოფილი მოთხოვნის მქონე კრედიტორი, რომელიც უზრუნველყოფის შინაარსიდან გამომდინარე ექვემდებარება უპირატეს დაკმაყოფილებას. სწორედ აღნიშნული უპირატესობიდან გამომდინარე, აღსრულების შეჩერება ვერ დაიცავს დაზარალებულის ინტერესებს, ვინაიდან თუნდაც აღსრულების შეჩერების შემდგომ, 5 ან 10 წლის თავზე, ქონების აუქციონზე რეალიზაციის შედეგად, პირველ რიგში დაიფარება უზრუნველყოფილი კრედიტორის მოთხოვნა. საკონსტიტუციო სასამართლომ თავის გადაწყვეტილებაში (2016 წლის 18 აპრილის გადაწყვეტილება №2/1/631) მიუთითა, რომ საქართველოს სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსის 151-ე მუხლით გათვალისწინებულ ქონებაზე ყადაღის მიზნებიდან გამომდინარე სამოქალაქო წესით ზიანის ანაზღაურება არ არის სისხლის სამართლის პროცესის შემადგენელი ნაწილი. აღსრულება ჩერდება კონკრეტული სისხლის სამართლის საქმეზე განაჩენის აღსასრულებლად მიქცევამდე, სისხლისსამართლებრივი დევნის ან/და გამოძიების შეწყვეტამდე. სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსის 103-ე მუხლის თანახმად, გამოძიება მიმდინარეობს გონივრულ ვადაში, მაგრამ არა უმეტეს შესაბამისი დანაშაულისათვის საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსით დადგენილი სისხლისსამართლებრივი დევნის ხანდაზმულობის ვადისა. გამოძიების ვადების წინასწარ განსაზღვრის შეუძლებლობის პირობებში და პრაქტიკაში არსებული გამოძიების ვადების (ხშირ შემთხვევაში წლობით მიმდინარე) გათვალისწინებით, ეს გარემოება ამძიმებს კრედიტორების მდგომარეობას და უფრო არათანაზომიერს და არაადეკვატურს ხდის გადაწყვეტილებებს აღსრულების შეჩერების შესახებ. სააღსრულებო საქმეები ჩერდება არაგონივრული ვადით. ხშირ შემთხვევებში საქმეები ხდება ხანდაზმული. ბიუროების მხრიდან ირღვევა „სააღსრულებო წარმოებათა შესახებ“ კანონით (17.7) დადგენილი ვალდებულება, რომლის მიხედვით აღმასრულებელი ვალდებულია მიიღოს ყველა კანონიერი ზომა გადაწყვეტილების სწრაფად და რეალურად აღსრულებისათვის. ზიანდება კრედიტორის ინტერესები, რომელსაც აქვს სამართლებრივი მოლოდინი შედეგზე ორიენტირებული აღსრულების პროცესის მიმართ და გადახდილი აქვს შესაბამისი აღსრულების საფასური. საკონსტიტუციო სასამართლომ თავის გადაწყვეტილებაში (2016 წლის 30 სექტემბრის გადაწყვეტილება №1/2/596) აღნიშნა, რომ აღსრულების ეროვნულმა ბიურომ მხოლოდ ობიექტურ გარემოებათა არსებობისას, უნდა გამოსცეს დროებითი დასაბუთებული აქტი აღსრულების შეუძლებლობის და შეჩერების შესახებ, რაც აღქმადი უნდა იყოს სააღსრულებო წარმოების მონაწილე ყველა სუბიექტისთვის. ამ უფლების გამოყენება ერთი წარმოების ფარგლებში და თან არაერთხელ, ეჭვქვეშ აყენებს ამ გადაწყვეტილების სისწორეს. აღსრულების შეჩერების უფლებამოსილების ადმინისტრაციული ორგანოსთვის გადაცემა თავისთავად ვერ იქნება კონსტიტუციის საწინააღმდეგო/კანონსაწინააღმდეგო, თუმცა ეს უნდა იყოს დროებითი ხასიათის, მოიცავდეს მხოლოდ გონივრულ დროს. გადაწყვეტილება მსგავს შემთხვევაში უნდა მიიღებოდეს საქმის დეტალური შეფასების და ორივე მხარის ინტერესების შეწონვის შედეგად, მითუმეტეს ისეთი ფაქტობრივი წინაპირობების არსებობისას, როდესაც ამდენი წლის განმავლობაში სხვადასხვა აქტით იყო/არის შეჩერებული კონკრეტული სააღსრულებო წარმოება. აღსრულების ეროვნული ბიუროს მხრიდან არასწორად ხდება სისხლის სამართლის საქმიდან გამომდინარე რეგისტრირებული ყადაღის გამოყენება „სააღსრულებო წარმოებათა შესახებ“ კანონის 36-ე მუხლის მე-3 ნაწილის მიზნებისათვის. არ ხდება შეფასება იმ მიზნებისა, რომლის უზრუნველსაყოფად არის ყადაღა გამოყენებული და მხოლოდ საქართველოს პროკურატურის პასუხების მოლოდინში არიან აღსრულების ბიუროები. აღმასრულებელმა უნდა განიხილოს წარმოადგენს თუ არა ქონებაზე რეგისტრირებული სისხლის სამართლის ყადაღა ხელისშემშლელ გარემოებას აღსრულებისათვის და მნიშვნელობა არ უნდა მიანიჭოს მისი გაუქმების საკითხს ან/და საქართველოს პროკურატურის პოზიციებს აღსრულების გაგრძელებასთან დაკავშირებით, რომლებიც ხშირ შემთხვევაში არაერთგვაროვანია. ამდენად, სახეზეა სამართლებრივი პრობლემა, რომლის გადაწყვეტამ ხელი უნდა შეუწყოს სამართლის განვითარებას და ერთგვაროვანი სასამართლო პრაქტიკის ჩამოყალიბებას, კერძოდ, უზენაესმა სასამართლომ, ერთი მხრივ, უნდა განსაზღვროს, რამდენად კანონშესაბამისი მოქმედებაა საგამოძიებო ორგანოების მხრიდან დაზარალებულის სასარგებლოდ სისხლის სამართლის საპროცესო იძულების ღონისძიების - ყადაღის გამოყენება და მეორე მხრივ, უნდა შეაფასოს თუ, რამდენად წარმოადგენს დაზარალებულის სასარგებლოდ გამოყენებული ყადაღა იძულებითი აღსრულების შეჩერების საფუძველს, რა კონკრეტულ ამოცანას ემსახურება ის და ხომ არ წარმოადგენს კეთილსინდისიერი უზრუნველყოფილი კრედიტორების ინტერესების არათნაზომიერ/დაუსაბუთებელ შეზღუდვას.

კასატორის განმარტებით, თბილისის საქალაქო სასამართლოს მიერ 2009 წლის 24 ნოემბერს გაცემული №2/4635-2008 სააღსრულებო ფურცლის თანახმად, ნ.ჯ-ს (პ/ნ ...) და შპს „ფ...ის“ (ს/ნ...), ბანკის სასარგებლოდ დაეკისრათ ფულადი ვალდებულების შესრულება, რომლის ოდენობაც შეადგენდა 39,245.63 აშშ დოლარს და 1,966 ლარს. აღნიშნული ვალდებულების უზრუნველსაყოფად, ბანკის სასარგებლოდ უნდა განხორციელებულიყო ნ.ჯ-ის საკუთრებაში რიცხული ავტომანქანის - ...ს (სახელმწიფო ნომერი: ..., გამოშვების წელი: ...) რეალიზაცია. 2009 წლის 29 დეკემბერს ბანკმა მიმართა აღსრულების ეროვნულ ბიუროს, წარადგინა სააღსრულებო ფურცელი და მოითხოვა იძულებითი აღსრულება მოვალეების მიმართ. 2009 წლის 17 თებერვალს ნ.ჯ-ი დაკავებულ იქნა სამართალდამცავი ორგანოს მიერ, ხოლო მის საკუთრებაში არსებულ ავტომანქანას თბილისის საქალაქო სასამართლოს საგამოძიებო კოლეგიის მიერ დაედო ყადაღა. თბილისის საქალაქო სასამართლოს 2009 წლის 10 ნოემბრის განაჩენით, ზიანის უზრუნველყოფის მიზნით, ნ.ჯ-ის საკუთრებაში არსებული ავტომანქანა მიექცა სარეალიზაციოდ სისხლის სამართლის საქმეზე დაზარალებულად ცნობილი მოქალაქეების და სახელმწიფოს სასარგებლოდ. პირველი ინსტანციის განაჩენი 2011 წლის 31 მარტს თბილისის სააპელაციო სასამართლოს მიერ უცვლელად იქნა დატოვებული, ხოლო უზენაესი სასამართლოს 2011 წლის 29 ივნისის განჩინებით საკასაციო საჩივარი დაუშვებლად იქნა ცნობილი. საქართველოს პრეზიდენტის 2013 წლის 25 ოქტომბრის №25/10/01 განკარგულებით ნ.ჯ-ი შეწყალებული იქნა საქართველოს პრეზიდენტის მიერ, რის საფუძველზეც თბილისის სააღსრულებო ბიუროში სახელმწიფო ბიუჯეტის სასარგებლოდ მიმდინარე სააღსრულებო წარმოება შეწყდა. ბანკის სასარგებლოდ მიმდინარე სააღსრულებო წარმოების დროს აღმასრულებლის მიერ გაირკვა, რომ „ქონებაზე ყადაღის დადების შესახებ“ თბილისის საქალაქო სასამართლოს სისხლის სამართლის კოლეგიის 2009 წლის 17 თებერვლის ბრძანების საფუძველზე ნ.ჯ-ის საკუთრებაში არსებულ ავტოსატრანსპორტო საშუალებაზე (სახ. ნომერი - ...) 2009 წლის 5 მარტს რეგისტრირებული იყო გასხვისების შეზღუდვა - ყადაღა. აღნიშნულის საფუძველზე აღმასრულებელს, საქართველოს პროკურატურასა და საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საგამოძიებო სამსახურს შორის შედგა წერილობითი კომუნიკაცია. აღსრულების ეროვნულმა ბიურომ 2013 წლის 6 დეკემბერს №A09007344–007/001 და 13 დეკემბერს №A09007344–007/002 წერილებით მიმართა ქ. თბილისის პროკურატურას, რომლის მიხედვითაც: აღსრულების ეროვნული ბიუროს წარმოებაშია თბილისის საქალაქო სასამართლოს მიერ 24.11.2009 წელს გაცემული №2/4635–2008 სააღსრულებო ფურცელი, რომლის თანახმად ნ.ჯ-ის (...) და შპს „ფ...ს“ (...) დაეკისრა თანხის გადახდა სს „...ის“ (...) სასარგებლოდ. კრედიტორული მოთხოვნის ამოღება უნდა განხორციელდეს კრედიტორის სასარგებლოდ დაგირავებული, ნ.ჯ-ის საკუთრებაში რიცხული ავტოსატრანსპორტო საშუალების ...ს (სახ. №..., გამოშვების წელი ...) რეალიზაციით. აღსრულების პროცესში გაირკვა, რომ მითითებულ სატრანსპორტო საშუალებაზე რეგისტრირებულია ყადაღა თბილისის საქალაქო სასამართლოს სისხლის სამართლის საქმეთა კოლეგიის მოსამართლის მ.გ-ის 2009 წლის 17 თებერვლის ბრძანების საფუძველზე. აღმასრულებელმა მოითხოვა პროკურატურას წერილობით ეცნობებინა, ექვემდებარება თუ არა ზემოთ აღნიშნული სააღსრულებო ფურცელი აღსრულებას. საქართველოს პროკურატურამ 2014 წლის 8 იანვრის №13/670 წერილით აღსრულების ეროვნულ ბიუროს პასუხად აცნობა, რომ: „თბილისის საქალაქო სასამართლოს მოსამართლის 2009 წლის 17 თებერვლის ბრძანებით, საქართველოს სსსკ-ის 52-ე მუხლის მეორე ნაწილის საფუძველზე ყადაღა დაედო ნ.ჯ-ის კუთვნილ ავტომანქანას „...ს ... №.... თბილისის საქალაქო სასამართლოს 2009 წლის 10 ნოემბრის განაჩენით ნ.ჯ-ი ცნობილ იქნა დამნაშავედ საქართველოს სსკ-ის 180-ე მუხლის მეორე და მესამე ნაწილებით და სასჯელის სახედ და ზომად განესაზღვრა 30 წლით თავისუფლების აღკვეთა, ასევე ჯარიმა 20500 ლარის ოდენობით. ამავე განაჩენით საქართველოს სსკ-ის 52-ე მუხლის მეორე ნაწილის საფუძველზე თბილისის საქალაქო სასამართლოს ბრძანების საფუძველზე დაყადაღებული, ნ.ჯ-ის კუთვნილი ავტომანქანა „... ... სახ. №... მიყენებული ზიანის ანაზღაურებისა და სამოქალაქო სარჩელების უზრუნველყოფის მიზნით მიექცა აღსასრულებლად. ხსენებული განაჩენი შესულია კანონიერ ძალაში. აღნიშნულის გამო, გთხოვთ, იმოქმედოთ 2009 წლის 10 ნოემბრის თბილისის საქალაქო სასამართლოს განაჩენის შესაბამისად“.

კასატორის განმარტებით, „სააღსრულებო წარმოებათა შესახებ“ კანონის 36-მუხლის მე-3 პუნქტიდან გამომდინარე აღმასრულებელი ვალდებული იყო პროკურატურიდან მიღებული საპასუხო წერილის საფუძველზე შეეფასებინა სახეზე იყო თუ არა სააღსრულებო წარმოების შეჩერების საფუძველი (ყადაღის მიზნები): ა) სისხლის სამართლის საპროცესო იძულების ღონისძიება; ბ) ქონების შესაძლო ჩამორთმევა. სისხლის სამართლის საპროცესო იძულების ღონისძიება საქართველოს მოქმედი სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსით „სისხლის სამართლის საპროცესო ღონისძიება“ ცალკე მუხლად/თავად არ არის გამოყოფილი, თუმცა კოდექსი რამდენჯერმე იყენებს ამ ტერმინს სხვადასხვა მუხლებში, ეს მუხლებია: 167-ე მუხლის მე-5 ნაწილი, მე-200 მუხლის მე-6 ნაწილი, 273-ე მუხლის მე-2 ნაწილი, 326-ე მუხლი. აღნიშნული გარემოება მიუთითებს, რომ ამ ტერმინის არსებობა წარმოადგენს კანონმდებლის მიზანს და მის ქვეშ კონკრეტული ნორმატიული შინაარსია მოაზრებული. საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს გადაწყვეტილებით (2016 წლის 18 აპრილის გადაწყვეტილება №2/1/631) განიმარტა: „საპროცესო-სამართლებრივ იძულების ღონისძიებად სამართლებრივ დოქტრინაში მოიაზრება პრევენციული ღონისძიებები, რომლებიც უზრუნველყოფენ პროცესის მონაწილეების მხრიდან თავიანთი მოვალეობების ჯეროვნად შესრულებას და მართლმსაჯულების განხორციელებისათვის ხელის შეშლის პრევენციას გამოძიების, სისხლის სამართლებრივი დევნის ან/და სასამართლო განხილვის სტადიებზე. სისხლის საპროცესო-სამართლებრივი დოქტრინა და სასამართლო პრაქტიკა სისხლის სამართლის საპროცესო იძულების ღონისძიებად მიიჩნევს ისეთ საპროცესო ინსტიტუტებს, როგორიცაა აღკვეთის ღონისძიებები, დაკავება, მოყვანა, ქონებაზე ყადაღის დადება, თანამდებობიდან გადაყენება, საპროცესო კონფისკაცია, სამგზავრო დოკუმენტის მოქმედების ვადის შეჩერება და სხვა. საპროცესო იძულების ღონისძიებების დამახასიათებელ თავისებურებად მიიჩნევა მათი გამოყენება მხოლოდ სისხლის სამართალწარმოების ფარგლებში; კონკრეტული უფლება-თავისუფლებების შემზღუდველი ხასიათი; საპროცესო იძულების ღონისძიების გამოყენების წესის, საფუძვლის, უფლებამოსილი სუბიექტის, პროცედურის და გამოყენების ფარგლების მკაცრად რეგლამენტირება საპროცესო კანონმდებლობით.“ საპროცესო იძულების ღონისძიებას, მათ შორის, წარმოადგენს ყადაღა, შესაბამისად, მნიშვნელოვანია განისაზღვროს, თუ რა მიზნით შეიძლება იყოს გამოყენებული საპროცესო იძულების ღონისძიება ყადაღის სახით, რომ ეს უკანასკნელი წარმოადგენდეს მიმდინარე იძულებითი აღსრულების შეჩერების საფუძველს. საქართველოს სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსის მიხედვით, კონკრეტულად არ არის განსაზღვრული საპროცესო იძულების ღონისძიებების გამოყენების კონკრეტული მიზნები და საფუძველი, თუმცა ყველა მათგანს აერთიანებს საპროცესო იძულების ღონისძიებებისათვის დამახასიათებელი საერთო მიზნები - გამოძიებისთვის ხელშეშლის თავიდან აცილება და მართლმსაჯულების ჯეროვანი განხორცილებისათვის პირობების შექმნა. სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსისა და დოქტრინის მიხედვით, სისხლის სამართლის საპროცესო იძულების ღონისძიებად შეიძლება მივიჩნიოთ ნებისმიერი საპროცესო ინსტიტუტი, რომელსაც თავის მხრივ ადამიანის ძირითადი უფლებებისა და თავისუფლებების შემზღუდველი ეფექტი გააჩნია და აკმაყოფილებს საპროცესო იძულების ღონისძიებებისათვის დამახასიათებელ ზემოთ აღნიშნული სპეციფიკას (საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს 2016 წლის 18 აპრილის გადაწყვეტილება №2/1/631). საკონსტიტუციო სასამართლო ზემოაღნიშნულ გადაწყვეტილებაში მიუთითებს სასამართლოს სისხლის სამართლის საქმეთა კოლეგიის 2015 წლის 9 იანვრის №12/54-15 განჩინებაზე, რომლის თანახმად „დანაშაულებრივი ქმედებით მხოლოდ მატერიალური ზიანის მიყენების ფაქტი არ შეიძლება გახდეს ყადაღის საფუძველი, ვინაიდან საქართველოს სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსი 1998 წლის 20 თებერვლის სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსისგან განსხვავებით, არ იცნობს სამოქალაქო სამართლებრივ მოთხოვნებს სისხლის სამართლის სამართალწარმოებაში. შესაბამისად, არ ითვალისწინებს ზიანის ანაზღაურების უზრუნველსაყოფად ყადაღის გამოყენებას“. აღნიშნულიდან გამომდინარე ყადაღის, როგორც საპროცესო იძულების ღონისძიების, მიზანს შეიძლება წარმოადგენდეს ნებისმიერი სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსით განსაზღვრული მოქმედების (მათ შორის, საპროცესო იძულების ღონისძიების) განხორციელება, გარდა სამოქალაქო სამართლებრივი დავის მიზნებისთვის დაზარალებულ(ებ)ისათვის მიყენებული ზიანის ანაზღაურების უზრუნველყოფისა, რომელსაც 1998 წლის 20 თებერვლის სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსისგან განსხვავებით მოქმედი სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსი აღარ ითვალისწინებს. საქართველოს კანონმდებლობით ქონების ჩამორთმევის საკითხი რეგულირდება სისხლის სამართლის კოდექსის 52-ე მუხლით, რომლის მიხედვით, „ქონების ჩამორთმევა ნიშნავს დანაშაულის საგნის ან/და იარაღის, დანაშაულის ჩასადენად გამიზნული ნივთის ან/და დანაშაულებრივი გზით მოპოვებული ქონების სახელმწიფოს სასარგებლოდ უსასყიდლო ჩამორთმევას.“ აღნიშნული პუნქტის ანალიზი, ცხადყოფს, რომ გამამტყუნებელი განაჩენის დადგომის და დაყადაღებული ქონების სსკ-ის 52-ე მუხლის საფუძველზე ჩამორთმევის შემთხვევაში ჩამორთმეული ქონება გადაეცემა სახელმწიფოს და არა პირს, რომელსაც რაიმე სახის სამოქალაქო სამართლებრივი მოთხოვნა გააჩნია აღნიშნული ქონების თუ მისი მესაკუთრის მიმართ. აღნიშნულ მოსაზრებას ყადაღის ნაწილში ამყარებს ზემოთ დასახელებული თბილისის საქალაქო სასამართლოს სისხლის სამართლის საქმეთა კოლეგიის 2015 წლის 9 იანვრის №12/54-15 განჩინება, რომლის შესაბამისად „დანაშაულებრივი ქმედებით მხოლოდ მატერიალური ზიანის მიყენების ფაქტი არ შეიძლება გახდეს ყადაღის საფუძველი, ვინაიდან საქართველოს სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსი 1998 წლის 20 თებერვლის სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსისგან განსხვავებით, არ იცნობს სამოქალაქო სამართლებრივ მოთხოვნებს სისხლის სამართლის სამართალწარმოებაში. შესაბამისად, არ ითვალისწინებს ზიანის ანაზღაურების უზრუნველსაყოფად ყადაღის გამოყენებას“. შეჯამების სახით, შეიძლება ითქვას, რომ აღმასრულებელს მართებდა გაეგრძელებინა ბანკის სასარგებლოდ იძულებითი სააღსრულებო წარმოება, ვინაიდან ნ.ჯ-ის ქონებაზე დადებული ყადაღის (საპროცესო იძულების ღონისძიების) მიზანი - ზიანის ანაზღაურება და სამოქალაქო სარჩელების უზრუნველყოფა, მოქმედი კანონმდებლობის შესაბამისად აღარ წარმოადგენს ქონებაზე ყადაღის დადების საფუძველს და ფიზიკურად ვერ გახდებოდა ბანკის სასარგებლოდ მიმდინარე იძულებითი აღსრულების შეჩერების საფუძველი. ქონების შესაძლო ჩამორთმევის მიზნით (სსკ 52-ე მუხლი) ნ.ჯ-ის ქონებაზე ყადაღის გავრცელების საფუძველი აღარ არსებობდა, რადგან 2013 წლის 25 ოქტომბრის პრეზიდენტის განკარგულებით ნ.ჯ-ი შეწყალებული იყო, შესაბამისად, აღარ არსებობდა ქონების სახელმწიფოს სასარგებლოდ ჩამორთმევის სამართლებრივი საფუძველი, მაშასადამე, აღარ არსებობდა იძულებითი აღსრულების შეჩერების სამართლებრივი საფუძველი.

კასატორის განმარტებით, პროკურატურის საპასუხო წერილის შეფასების კუთხით, ყურადღება უნდა გამახვილდეს ორ საკითხზე: ა) პროკურატურამ სისხლის სამართლის ყადაღის საფუძვლად დაასახელა საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსის 52-ე მუხლი; ბ) პროკურატურის მითითებით, ნ.ჯ-ის ავტომანქანა მიყენებული ზიანის ანაზღაურებისა და სამოქალაქო სარჩელების უზრუნველყოფის მიზნით მიექცა აღსასრულებლად და აღმასრულებელს უნდა ემოქმედა 2009 წლის 10 ნოემბრის განაჩენის შესაბამისად. აღნიშნული წერილიდან იკვეთება, რომ ქონებაზე დადებული ყადაღა ემსახურებოდა ქონების შესაძლო ჩამორთმევას სახელმწიფოს სასარგებლოდ და სამოქალაქო სარჩელების უზრუნველყოფას. იმის გათვალისწინებით, რომ მოქმედი კანონმდებლობა აღარ ითვალისწინებს სამოქალაქო მოთხოვნების დაკმაყოფილების ინსტიტუტს სისხლის სამართლის პროცესში და აღნიშნული მიზნით დადებული ყადაღა ვერ იქნებოდა შემაკავებელი გარემოება ქონებაზე სააღსრულებო მოქმედებების განსახორციელებლად, აღმასრულებელი ვალდებული იყო დაედგინა, რომ ქონებაზე არსებული ყადაღა აღარ წარმოადგენდა აღსრულების შეჩერების საფუძველს.

აღსრულების ეროვნულმა ბიურომ 2017 წლის 17 ოქტომბრის №A09007344/033 წერილით, კვლავ მიმართა პროკურატურას და აცნობა, რომ: „სსიპ აღსრულების ეროვნული ბიუროს თბილისის სააღსრულებო ბიუროს წარმოებაშია თბილისის საქალაქო სასამართლოს მიერ 24.11.2009 წელს გაცემული №2/4635–2008 სააღსრულებო ფურცელი, რომლის თანახმად ნ.ჯ-ს (...) და შპს „ფ...ს“ (...) დაეკისრა თანხის გადახდა სს „...ის“ (...) სასარგებლოდ. აღნიშნული თანხის ამოღება უნდა განხორციელდეს კრედიტორის სასარგებლოდ დაგირავებული ნ.ჯ-ის საკუთრებაში რიცხული ავტოსატრანსპორტო საშუალების ... ... სახ. №..., გამოშვების წელი ... აღსრულების პროცესში გაირკვა, რომ მითითებულ სატრანსპორტო საშუალებაზე რეგისტრირებულია ყადაღა თბილისის საქალაქო სასამართლოს სისხლის სამართლის საქმეთა კოლეგიის მოსამართლის მ.გ-ის 2009 წლის 17 თებერვლის ბრძანების საფუძველზე. „სააღსრულებო წარმოებათა შესახებ“ საქართველოს კანონის 36-ე მუხლის მე-3 პუნქტის თანახმად აღსრულების ეროვნული ბიურო აღსრულებას აჩერებს პროკურორის წერილობითი თანხმობის მიღებამდე“. აღმასრულებელმა მოითხოვა წერილობით ეცნობებინა პროკურატურას მისთვის ექვემდებარება თუ არა ზემოთ აღნიშნული სააღსრულებო ფურცელი აღსრულებას. საქართველოს პროკურატურამ 2017 წლის 30 ნოემბრის №13/77540 წერილით, აღსრულების ეროვნულ ბიუროს გაუგზავნა ფინანსთა სამინისტროს საგამოძიებო სამსახურის 2017 წლის 28 ნოემბრის №8901/150403 წერილი, რომლის თანახმად: სისხლის სამართლის №092090044 საქმეზე, 2009 წლის 17 თებერვალს ნ.ჯ-ი დაკავებული იქნა საგამოძიებო სამსახურის მიერ, ხოლო მის საკუთრებაში არსებულ ავტომანქანა ... სახელმწიფო ნომრით ..., თბილისის საქალაქო სასამართლოს საგამოძიებო კოლეგიის ბრძანების საფუძველზე დაედო ყადაღა და გადაყვანილი იქნა ფინანსთა სამინისტროს მომსახურეობის სააგენტოს მატერიალურ-ტექნიკური ბაზა №...-ში და დღემდე განთავსებულია ამავე ბაზაზე. სისხლის სამართლის №092090044 საქმე, 2009 წლის 13 აპრილს არსებითი განხილვისთვის წარიმართა სასამართლოში. თბილისის საქალაქო სასამართლოს 2009 წლის 10 ნოემბრის განაჩენით, ზიანის უზრუნველყოფის მიზნით, ავტომანქანა ... სახელმწიფო ნომრით ... მიექცა აღსასრულებლად. აღნიშნული განაჩენი თბილისის სააპელაციო სასამართლოს მიერ 2011 წლის 31 მარტს უცვლელად იქნა დატოვებული, ხოლო საქართველოს უზენაესი სასამართლოს 2011 წლის 29 ივნისის განჩინებით საკასაციო საჩივარი დაუშვებლად იქნა ცნობილი.”

კასატორის განმარტებით, საქმის მასალების მიხედვით, საგამოძიებო სამსახური იყო ის ორგანო, ვინც მიმართა სასამართლოს და იშუამდგომლა სასამართლოში ნ.ჯ-ის ქონებაზე (ავტომანქანაზე) ყადაღის დადებაზე 2009 წელს. „ქონებაზე ყადაღის დადების შესახებ“ ბრძანების შესაბამისად შუამდგომლობის ავტორს წარმოადგენდა საგამოძიებო დეპარტამენტის ქ. თბილისის სამმართველოს I სამმართველოს უფროსი გამომძიებელი მ.მ-ე. 2009 წლის 17 თებერვალს ნ.ჯ-ი ასევე დაკავებული იქნა საგამოძიებო სამსახურის მიერ. აღნიშნულიდან გამომდინარე ნათელია, რომ ფინანსთა სამინისტროს საგამოძიებო ორგანოს წარმოებაში იყო ნ.ჯ-ის სისხლის სამართლის საქმე და ის არის უფლებამოსილი განიხილოს ამ საქმის ფარგლებში დადებული ყადაღის საკითხიც. აქედან გამომდინარე საქართველოს პროკურატურის მოქმედება ლოგიკური და კანონზომიერია. ფინანსთა სამინისტროს საგამოძიებო სამსახურმა საქართველოს პროკურატურის მსგავსად, აღსრულების ეროვნულ ბიუროს აცნობა, რომ სისხლის სამართლის საქმე, რომლის ფარგლებშიც მოხდა ნ.ჯ-ის ავტომანქანის დაყადაღება, დამთავრებულია და მიქცეულია აღსასრულებლად. ავტომანქანა დგას მის საკუთრებაში არსებულ ტექნიკურ ბაზაზე. აღნიშნული წერილიც ადასტურებს იმას, რომ აღმასრულებელს უნდა შეეფასებინა ქონებაზე არსებული ყადაღის მიზნები სისხლის სამართლის საქმეზე მიღებული იწფორმაციისა და ზემოაღნიშნული სამართლებრივი გარემოებების საფუძველზე, რომელიც უკავშირდება ყადაღის, როგორც მოსარჩელის მოთხოვნის უზრუნველსაყოფად გამოყენების დაუშვებლობას და ქონების შესაძლო ჩამორთმევის მიზნის არარსებობას მსჯავრდებულის შეწყალების გამო. შესაბამისად, უნდა მიეღო გადაწყვეტილება ქონებაზე აღსრულების გაგრძელებასთან დაკავშირებით. აღმასრულებელმა კვლავ გააგრძელა მიმოწერის პროცესი საგამოძიებო ორგანოებთან, რითაც სააღსრულებო პროცესის უკანონოდ შეჩერება აქტიურ ფაზაში დატოვა.

საგამოძიებო სამსახური, საქართველოს პროკურატურის მსგავსად, აღმასრულებელს მოახსენებს ნ.ჯ-ის მიმართ სისხლის სამართლის საქმის ფარგლებში მის საკუთრებაში არსებულ ავტომანქანაზე ყადაღის დადების ფაქტისა და განაჩენით ზიანის უზრუნველყოფის მიზნით ავტომანქანის აღსასრულებლად მიქცევის შესახებ. საგამოძიებო სამსახურის მოქმედება არ შეიცავს უკანონობის ნიშნებს, ვინაიდან საუბრობს სისხლის სამართლის საქმესთან დაკავშირებულ ფაქტებზე და გადაწყვეტილებებზე. აღნიშნული ინფორმაცია აღმასრულებლისთვის საკმარისი საფუძველი იყო, მოქმედი კანონმდებლობის შესაბამისად შეეფასებინა მიწოდებული ინფორმაცია და გაეგრძელებინა შეჩერებული სააღსრულებო წარმოება, ვინაიდან ყადაღის დადების მიზნები აღარ წარმოადგენდა აღსრულების ორგანოსთვის აღსრულების შეჩერების სამართლებრივ საფუძველს.

აღსრულების ეროვნულმა ბიურომ 2018 წლის 17 იანვრის №A09007344–007/004 წერილით მიმართა საქართველოს პრეზიდენტის ადმინისტრაციას, რომლის მიხედვითაც პრეზიდენტის ადმინისტრაციას აცნობებს თბილისის სააღსრულებო ბიუროში მიმდინარე სააღსრულებო წარმოების (2/4635-2008 სააღსრულებო ფურცელი), შესახებ, რომლის თანახმად ნ.ჯ-ს (...) დაეკისრა თანხის გადახდა სს „...ის“ (...) სასარგებლოდ. ასევე აცნობებს, რომ მოვალე ნ.ჯ-ის (...) მიმართ სსიპ აღსრულების ეროვნული ბიუროს წარმოებაში იყო თბილისის სააპელაციო სასამართლოს მიერ 12.07.2011 წელს გაცემული №1/ბ-443-10 სააღსრულებო ფურცელი (სისხლის სამართლის საქმე), რომელიც შეწყდა საქართველოს პრეზიდენტის 25.10.2013 წლის განკარგულების საფუძველზე. „სააღსრულებო წარმოებათა შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-17 მუხლის თანახმად, აღმასრულებელი ითხოვს გადაეგზავნოს საქართველოს პრეზიდენტის 25.10.2013 წლის განკარგულების დედნის ასლები ნ.ჯ-ის (...) შეწყალების შესახებ. საქართველოს პრეზიდენტის ადმინისტრაციამ 2018 წლის 25 იანვრის №683 წერილით აღსრულების ეროვნულ ბიუროს გაუგზავნა „სასჯელის სხვადასხვა ზომით მსჯავრდებულთა შეწყალების შესახებ“ საქართველოს პრეზიდენტის 2013 წლის 25 ოქტომბრის №25/10/01 განკარგულებიდან ამონაწერი, რითაც დასტურდებოდა ნ.ჯ-ის შეწყალების ფაქტი.

ნ.ჯ-ის შეწყალების ფაქტთან და სახელმწიფოს სასარგებლოდ დაწყებული (ქონების ჩამორთმევის მიზნით) სააღსრულებო წარმოების შეწყვეტასთან დაკავშირებით აღმასრულებელს ინფორმაცია მიღებული ჰქონდა, ვინაიდან ამ ფაქტს პრეზიდენტის ადმინისტრაციისთვის გაგზავნილ წერილში თვითონ უსვამს ხაზს, აქედან გამომდინარე გაუგებარია რა მიზანს ემსახურებოდა შეწყალების განკარგულების დედნის ასლების გამოთხოვა აღმასრულებლის მხრიდან თუ მისთვის ისედაც ცნობილი იყო წერილით მოთხოვნილი ინფორმაციის შესახებ. აღნიშნულის გარდა, აღსანიშნავია ის ფაქტიც, რომ პრეზიდენტის ადმინისტრაციის მიერ გაგზავნილ დოკუმენტს არავითარი სამართლებრივი რეაგირება არ მოჰყოლია აღმასრულებლის მხრიდან, რაც ხაზს უსვამს მისი მოქმედებების ალოგიკურობას.

კასატორის განმარტებით, როგორც სისხლის სამართლის საქმეზე ყადაღის და მისი მიზნების (სისხლის სამართლის საპროცესო იძულების ღონისძიება, ქონების შესაძლო ჩამორთმევა) მარეგულირებელი მოქმედი სისხლის საპროცესო კანონმდებლობის ანალიზი ცხადყოფს აღმასრულებელს ნ.ჯ-ის კუთვნილ ავტომანქანაზე აღსრულების შემაფერხებელი გარემოებები არ ჰქონდა. როგორც საქმის მასალებიდან ჩანს, ყადაღის დადება ნ.ჯ-ის ავტომანქანაზე განხორციელდა 2009 წელს, ამ პერიოდში კი მოქმედებდა 1998 წლის 20 თებერვლის რედაქციის სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსი. აღნიშნული კოდექსის 199-ე მუხლი აწესებს ქონებაზე ყადაღის დადების შესახებ მოსამართლის ბრძანების ან სასამართლო განჩინების (დადგენილების) მოქმედების ვადას. ამავე მუხლის მე-2 პუნქტის შესაბამისად, სისხლისსამართლებრივი დევნის ან/და წინასწარი გამოძიების შეწყვეტის ან გამამართლებელი განაჩენის გამოტანის შემთხვევაში ქონებაზე ყადაღა უქმდება თუ მსჯავრდებული შეწყალებულია. აღნიშნული გარემოება ადასტურებს იმას, რომ თუნდაც ყადაღის დადების დროს მოქმედი კანონმდებლობით რომ ეხელმძღვანელა აღმასრულებელს, მას მაინც არ ჰქონდა შემაკავებელი გარემოება ქონებაზე აღსრულების გაგრძელებაზე, ვინაიდან მსჯავრდებული შეწყალებულია. აღნიშნულიდან გამომდინარე, აღმასრულებლის უმოქმედობა ზემოაღნიშნული სამართლებრივი და ფაქტობრივი გარემოებებიდან გამომდინარეც არის უკანონო.

2018 წლის 8 თებერვლის №8710 წერილით აღსრულების ეროვნულმა ბიურომ მიმართა ფინანსთა სამინისტროს საგამოძიებო სამსახურის უფროსს და აცნობა: „სსიპ აღსრულების ეროვნულ ბიუროში დარეგისტრირდა №A11039027 სააღსრულებო წარმოება სახელმწიფო ბიუჯეტის სასარგებლოდ (საფუძველი თბილისის სააპელაციო სასამართლოს 31.03.2011 წლის №1/ბ-443-10 განაჩენი), საიდანაც უნდა მომხდარიყო ა/მ მოდელი ... ... სახ. ნომრით ... აუქციონის წესით რეალიზაცია. მოვალე ნ.ჯ-ის (...) საქართველოს პრეზიდენტის №21344 განკარგულების საფუძველზე შეწყალების გამო, თბილისის სააღსრულებო ბიუროში შეწყდა ზემოაღნიშნული სააღსრულებო წარმოება სახელმწიფო ბიუჯეტის სასარგებლოდ. თუკი არ არსებობს რაიმე სხვა დამაბრკოლებელი გარემოება, გთხოვთ მოგვცეთ უფლება გავიყვანოთ ა/მანქანა მოდელი: “ ... ...”. სახ. ნომრით: ... თქვენი საჯარიმო ავტოსადგომიდან №A09007344 სააღსრულებო საქმის ინტერესებიდან გამომდინარე.“ 2018 წლის 13 თებერვლის №1153/150403 წერილით საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საგამოძიებო სამსახურის მიერ აღსრულების ეროვნული ბიუროს თბილისის სააღსრულებო ბიუროს განემარტა: სისხლის სამართლის №092090044 საქმეზე, 2009 წლის 17 თებერვალს ნ.ჯ-ი დაკავებული იქნა საგამოძიებო სამსახურის მიერ, ხოლო მის საკუთრებაში არსებულ ავტომანქანას ...-ს სახელმწიფო ნომრით ..., თბილისის საქალაქო სასამართლოს საგამოძიებო კოლეგიის ბრძანების საფუძველზე დაედო ყადაღა და გადაყვანილი იქნა ფინანსთა სამინისტროს მომსახურეობის სააგენტოს მატერიალურ-ტექნიკური ბაზა №2-ში და დღემდე განთავსებულია ამავე ბაზაზე. თბილისის საქალაქო სასამართლოს 2009 წლის 10 ნოემბრის განაჩენით, ზიანის უზრუნველყოფის მიზნით, ავტომანქანა ... სახელმწიფო ნომრით ... მიექცა აღსასრულებლად. იმის გათვალისწინებით, რომ 2013 წლის 25 ოქტომბერს გამოცემულ იქნა საქართველოს პრეზიდენტის განკარგულება ნ.ჯ-ის შეწყალების შესახებ, საგამოძიებო სამსახურს მიაჩნია, რომ საჯარიმო ავტოსადგომიდან ავტომანქანის გაყვანის დამაბრკოლებელი გარემოება არ არსებობს.

აღმასრულებელი წერილში თავადვე მიუთითებს, რომ სისხლის სამართლის საქმეზე ნ.ჯ-ის ავტომანქანა მიქცეულია აღსასრულებლად, რაზეც ბიუროში დარეგისტრირებული იყო სააღსრულებო წარმოება სახელმწიფოს სასარგებლოდ. აღნიშნული სააღსრულებო წარმოება შეწყვეტილია საქართველოს პრეზიდენტის განკარგულების საფუძველზე მსჯავრდებულის შეწყალების გამო. აღნიშნულ საკითხზე მითითებით აღმასრულებელი აცხადებს, რომ ქონების შესაძლო ჩამორთმევის მიზნით დადებული ყადაღა უფუნქციო გახდა, ვინაიდან ქონების ჩამორთმევის მიზნით დაწყებული იძულებითი აღსრულება სახელმწიფოს სასარგებლოდ შეწყვეტილია. გადასაწყვეტი დარჩა სარჩელის უზრუნველყოფის მიზნით დადებული ყადაღის საკითხი. მოქმედი კანონმდებლობა აღარ ითვალისწინებს სამოქალაქო მოთხოვნების დაკმაყოფილებას სისხლის სამართლის საქმეზე და შესაბამისად ყადაღა, როგორც სისხლის სამართლის საპროცესო ღონისძიება ვეღარ მოემსახურება მოსარჩელეებისთვის მიყენებული ზიანის ანაზღაურებას. 1998 წლის 20 თებერვლის რედაქციის სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსიც (რომლის მოქმედების პერიოდში დაედო ყადაღა ნ.ჯ-ის ქონებას სარჩელის უზრუნველყოფის მიზნით) ცალსახად აცხადებს, რომ მსჯავრდებულის შეწყალება იწვევს სისხლის სამართლის საქმის ფარგლებში დადებული ყადაღის გაუქმებას მიუხედავად თუ რა მიზანს ემსახურებოდა ის (მუხლი 199.2). აქედან გამომდინარე, ნ.ჯ-ის კუთვნილ ქონებაზე (ავტომანქანა) ყადაღის დადების იმ მიზნების, რაზეც მიუთითებენ საგამოძიებო ორგანოები, ფუნქცია დაკარგულია. შესაბამისად, აღმასრულებლის მოქმედება, რომელიც უკავშირდება საგამოძიებო ორგანოსთან მიმოწერის გაგრძელებას ქონების რეალიზაციასთან დაკავშირებით თანხმობის მიღებაზე, არის არამართლზომიერი და უკანონო.

საგამოძიებო სამსახური წერილში კიდევ ერთხელ შეახსენებს აღმასრულებელს ავტომანქანაზე ზიანის ანაზღაურების მიზნით დადებული ყადაღისა და კანონიერ ძალაში შესული განაჩენის აღსასრულებლად მიქცევის შესახებ. ასევე უდასტურებს, რომ ავტომანქანის საჯარიმო ავტოსადგომიდან გაყვანის დამაბრკოლებელი გარემოება არ გააჩნია. ცალსახაა, რომ საგამოძიებო სამსახური ითვალისწინებს მიღებულ ინფორმაციას მსჯავრდებულის (ნ.ჯ-ის) შეწყალებასთან დაკავშირებით და შესაბამისად, კანონიერად მიიჩნევს სახელმწიფოს სასარგებლოდ ქონების ჩამორთმევის მიზნით დადებული ყადაღის უფუნქციობას. აქედან გამომდინარე, ის გამოთქვამს თანხმობას ავტომანქანა გადასცეს აღსრულების ეროვნულ ბიუროს იძულებითი სააღსრულებო მოქმედებების ჩასატარებლად.

2018 წლის 15 თებერვლის №10519 წერილით აღსრულების ეროვნულმა ბიურომ მიმართა საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საგამოძიებო დეპარტამენტს, რომლითაც მოითხოვა საგამოძიებო სამსახურიდან თანამშრომლის გამოყოფა, რომელიც უფლებამოსილი იქნებოდა ავტომანქანა მოდელი: “... ...”. სახ. ნომრით: ... საჯარიმო ავტოსადგომიდან გამოყვანაზე. ფინანსთა სამინისტროს საგამოძიებო სამსახურმა 2018 წლის 21 თებერვლის 1446/150403/1 წერილით (პასუხი) აღმასრულებელს შეახსენა, რომ მათთვის ცნობილია მოვალე ნ.ჯ-ის (...) საქართველოს პრეზიდენტის №21344 განკარგულების საფუძველზე შეწყალებისა და თბილისის სააღსრულებო ბიუროში სახელმწიფო ბიუჯეტის სასარგებლოდ შეწყვეტილი სააღსრულებო წარმოების შესახებ. საგამოძიებო სამსახურმა დაადასტურა, რომ ავტომანქანა: მოდელი „... ...” სახ. ნომრით: ...-თან მიმართებით, საჯარიმო ავტოსადგომიდან გაყვანის დამაბრკოლებელი გარემოება არ გააჩნია, თუმცა საკითხის დაზუსტების მიზნით, დამატებით ითხოვა ეცნობოს თბილისის სააღსრულებო ბიუროში სახელმწიფო ბიუჯეტის სასარგებლოდ ზემოაღნიშნული სააღსრულებო წარმოების შეწყვეტით შეწყდა თუ არა თბილისის სააპელაციო სასამართლოს 30.03.2011 წლის №1/ბ-443-10 განაჩენით დადგენილი სისხლის სამართლის საქმეზე დაზარალებულად ცნობილი მოქალაქეთათვის მიყენებული ზიანის ანაზღაურებისა და სამოქალაქო სარჩელების უზრუნველყოფის მიზნით ავტომანქანის - მოდელი „... ...” სახ. ნომრით: ... აღსასრულებლად მიქცევის წარმოებაც.

აღმასრულებლის წერილი ავტომანქანის გაყვანაზე უფლებამოსილი პირის გამოყოფაზე არის პროცედურული ხასიათის, ვინაიდან საგამოძიებო სამსახურს წინა წერილში დაფიქსირებული აქვს პოზიცია ავტომანქანის გაყვანის დამაბრკოლებელი გარემოების არ არსებობის შესახებ. საგამოძიებო სამსახური აღნიშნულ წერილში კვლავ გამოთქვამს თანხმობას ავტომანქანის გაყვანასთან დაკავშირებით და აცხადებს, რომ გაყვანის დამაბრკოლებელი გარემოება არ გააჩნია. რაც შეეხება მითითებას, დამატებით აცნობოს აღმასრულებელმა შეწყდა თუ არა დაზარალებული მოქალაქეების სასარგებლოდ დაწყებული სააღსრულებო წარმოებები, აღნიშნული მითითება მხოლოდ საკითხის დაზუსტებას ემსახურება და არ ნიშნავს უარს ავტომანქანის აღსასრულებლად მიქცევაზე. ზემოაღნიშნული წერილობითი კომუნიკაციიდან გამომდინარე, ორივე მხარე ადასტურებს, რომ ავტომანქანის ავტოსადგომიდან გაყვანის და მისი სარეალიზაციოდ მიქცევის შემაფერხებელი გარემოებები არ არსებობს, აქედან გამომდინარე გაუგებარია აღმასრულებლის მხრიდან კვლავ სააღსრულებო პროცესის შეჩერება და წერილობითი კომუნიკაციის განახლება საგამოძიებო ორგანოსთან.

აღსრულების ეროვნულმა ბიურომ 2018 წლის 28 თებერვლის №13927 წერილით მიმართა ფინანსთა სამინისტროს საგამოძიებო სამსახურს 2018 წლის 21 თებერვლის №1446/150403/1 წერილის პასუხად და აცნობა, რომ დაზარალებულად ცნობილი მოქალაქეთათვის მიყენებული ზიანის ნაწილში, სსიპ აღსრულების ეროვნულ ბიუროში რეგისტრირებულია სააღსრულებო წარმოებები, სადაც კრედიტორებს წარმოადგენენ ბ.ხ-ე (...), ე.დ-ა (...), მ.ჯ-ი (...), ა.კ-ე (...) და გ.ტ-ი (...), ხოლო მოვალეებს - ნ.ჯ-ი (...) და ს.მ-ე (...). კრედიტორების მიერ წარმოდგენილი განცხადებების და სააღსრულებო ფურცლების საფუძველზე სსიპ აღსრულების ეროვნულ ბიუროში სააღსრულებო საქმეები რეგისტრირებულია, როგორც „არაუზრუნველყოფილი მოთხოვნა“, ვინაიდან სააღსრულებო ფურცლების მიხედვით არაა მითითება უზრუნველყოფის საგანზე. სამოქალაქო მოსარჩელეს ი.ხ-ს სსიპ აღსრულების ეროვნული ბიუროსთვის განცხადებით არ მიუმართავს. თბილისის საქალაქო სასამართლოს მიერ 24.11.2009 წელს გაცემული №2/4635-2008 სააღსრულებო ფურცელის ინტერესებიდან გამომდინარე, აღსრულების უზრუნველსაყოფად და „სააღსრულებო წარმოებათა შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-17 მუხლის I და II პუნქტების თანახმად, აღმასრულებელმა ითხოვა უფლებამოსილი პირის გამოყოფა, ავტომანქანა მოდელი: „... ...”. სახ. ნომრით: ... საჯარიმო ავტოსადგომიდან გამოყვანაზე.

ფინანსთა სამინისტროს საგამოძიებო სამსახურმა 2018 წლის 12 მარტის 1994/15-04-03 წერილით აღმასრულებელს აცნობა, რომ თბილისის საქალაქო სასამართლოს მოსამართლის ზ.ე-ას 2009 წლის 10 ნოემბრის განაჩენით, სისხლის სამართლის საქმეზე წარდგენილი, ბ.ხ-ის (პ/ნ ...), ე.დ-ას (პ/ნ ...), მ.ჯ-ის (პ/ნ ...), ა.კ-ის (პ/ნ ...), გ.ტ-ის (პ/ნ ...) და ი.ხ-ის სამოქალაქო სარჩელები იქნა დაკმაყოფილებული, ხოლო ნ.ჯ-ს (პ/ნ ...) და ს.მ-ეს (პ/ნ...) დაეკისრათ სამოქალაქო მოსარჩელეებზე მიყენებული ქონებრივი ზიანის ანაზღაურება. იმავე განაჩენით სამოქალაქო მოსარჩელეებზე მიყენებული ზიანის ანაზღაურებისა და სამოქალაქო სარჩელების უზრუნველყოფის მიზნით, ყადაღადადებული ქონებები, მათ შორის, ნ.ჯ-ის კუთვნილი ავტომანქანა „... ...” სახელმწიფო ნომრით „...”, მიექცა აღსასრულებლად. სასამართლო განაჩენის აღსრულების მიზნით, თბილისის საქალაქო სასამართლოს მიერ 2011 წლის 8 აგვისტოს, 2011 წლის 29 აგვისტოს და 2012 წლის 17 სექტემბერს გაცემული იქნა სულ ხუთი სააღსრულებო ფურცელი, რომლებითაც სამოქალაქო მოსარჩელეების: ბ.ხ-ის, ე.დ-ას, მ.ჯ-ის, ა.კ-ის და გ.ტ-ის მიერ სისხლის სამართლის საქმის ფარგლებში წარდგენილი სამოქალაქო სარჩელები იქნა დაკმაყოფილებული და მიყენებული ქონებრივი ზიანის ანაზღაურება დაეკისრა სამოქალაქო მოპასუხეებს: ნ.ჯ-ს და ს.მ-ეს. თბილისის საქალაქო სასამართლოს მოსამართლის ზ.ე-ას 2009 წლის 10 ნოემბრის განაჩენში, განხილულია სამოქალაქო სარჩელები და ამომწურავად არის განსაზღვრული ქონებრივი ზიანის ანაზღაურებისა და მის უზრუნველსაყოფად, მათ შორის, ნ.ჯ-ის კუთვნილი ავტომანქანის („... ...”, სახელმწიფო ნომრით „...”) აღსასრულებლად მიქცევა, მაგრამ თბილისის საქალაქო სასამართლოს მიერ 2011 წლის 8 აგვისტოს, 2011 წლის 29 აგვისტოს და 2012 წლის 17 სექტემბერს გაცემულ ხუთ სააღსრულებო ფურცელში, (სამოქალაქო მოსარჩელეები: ბ.ხ-ე, ე.დ-ა, მ.ჯ-ი, ა.კ-ე და გ.ტ-ი) მითითებულია მხოლოდ ის, რომ მოსარჩელეებზე მიყენებული ქონებრივი ზიანის ანაზღაურება დაეკისრა ნ.ჯ-ს და ს.მ-ეს, ხოლო ზიანის ანაზღაურების მიზნით ნ.ჯ-ის კუთვნილი ზემოაღნიშნული ავტომანქანის აღსასრულებლად მიქცევაზე არ არის მითითებული, რაც ქმნის ბუნდოვანებას. ზემოაღნიშნული გარემოებების გათვალისწინებით, ამჟამინდელი მოცემულობით, მიგვაჩნია, რომ ნ.ჯ-ის კუთვნილი ავტომანქანის („... ...”, სახელმწიფო ნომრით „...”), თქვენი მხრიდან, ზემოთ მითითებული საკითხის დაზუსტებამდე, კრედიტორის - სს „...ის“ სასარგებლოდ აღსასრულებლად მიქცევის შემთხვევაში ხელი შეეშლება თბილისის საქალაქო სასამართლოს მოსამართლის ზ.ე-ას 2009 წლის 10 ნოემბრის განაჩენის აღსრულებას, რის გამოც, ამ ეტაპზე, ვერ გამოგიყოფთ ჩვენს დაქვემდებარებაში მყოფ თანამშრომელს ავტომანქანის გაყვანასთან დაკავშირებით.“

წერილში აღსრულების ეროვნული ბიურო მიუთითებს, რომ მოსამართლის 2009 წლის 10 ნოემბრის განაჩენის შესაბამისად მოსარჩელეების/დაზარალებულების (ექვსი პირი) სარჩელების უზრუნველსაყოფად აღსასრულებლად მიქცეულია ნ.ჯ-ის ავტომანქანა. ხუთ მოსარჩელეზე არის გაცემული სააღსრულებო ფურცელი, რომლებზეც დაწყებულია აღსრულება „არაუზრუნველყოფილი მოთხოვნის“ სტატუსით. ამავე დროს ითხოვს თანამშრომლის გამოყოფას ავტომანქანის გაყვანასთან დაკავშირებით. ამ შემთხვევაში აღმასრულებლის მიერ განხორციელებული მოქმედებები მიმართულია ავტომანქანის გაყვანის უზრუნველსაყოფად და სხვა რაიმე დამატებითი გარემობა, რომელიც ამ პროცესს შეაფერხებდა, სახეზე არ არის. წერილიდან ნათლად ჩანს, რომ სხვა დაზარალებულების მიმართ დაწყებული სააღსრულებო წარმოებები აღმასრულებლისათვის არ წარმოადგენს დამაბრკოლებელ გარემოებას და ითხოვს ავტომანქანის გაყვანას „სააღსრულებო წარმოებათა შესახებ“ კანონის მე-17 მუხლის თანახმად.

საგამოძიებო სამსახურის თანამშრომელი წერილში მოიხმობს 1998 წლის 20 თებერვლის რედაქციის სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსის მუხლებს, რომელთა საფუძველზე ქონება იქნა დაყადაღებული და მიქცეული აღსასრულებლად სარჩელების უზრუნველყოფის მიზნით. ასევე მიუთითებს ბუნდოვნებაზე განაჩენსა და განაჩენის საფუძველზე გაცემულ სააღსრულებო ფურცლებს შორის. მოქმედი სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსი აღარ ითვალისწინებს მოსარჩელეთა/დაზარალებულთა მოთხოვნების უზრუნველსაყოფად ყადაღის არსებობას, ხოლო გამომძიებლის მიერ მოყვანილი სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსის (ძალადაკარგული) შესაბამისადაც, დადასტურებულია, რომ მსჯავრდებულის შეწყალება (ნ.ჯ-ი შეწყალებულია პრეზიდენტის მიერ 2013 წლის 25 ოქტომბერს) აუქმებს ნებისმიერი მიზნით, მათ შორის, სარჩელის უზრუნველყოფის მიზნით გამოყენებულ ყადაღას. ამასთან, ყადაღა ნ.ჯ-ის ავტომანქანაზე, რომელიც ემსახურებოდა მის ჩამორთმევას სახელმწიფოს სასარგებლოდ აღარ არის იურიდიული ძალის მატარებელი, იქიდან გამომდინარე, რომ ნ.ჯ-ის მიმართ სახელმწიფოს სასარგებლოდ დაწყებული სააღსრულებო წარმოება ქონების ჩამორთმევაზე შეწყვეტილია (შეწყალების გამო). აღნიშნული სამართლებრივი და ფაქტობრივი გარემოებები დასტურია იმისა, რომ ფაქტებისა და სამართლებრივი ნორმების არასწორი შეფასება ხდება ზემოაღნიშნული თანამდებობის პირის მხრიდან და უკანონოდ ხელი ეშლება სააღსრულებო პროცესს, რამეთუ კანონმდებლობის (როგორც ძველი, ასევე მოქმედი) ანალიზი ცხადყოფს, რომ ავტომანქანაზე 2009 წელს დადებული ყადაღა აღარ წარმოადგენს დამაბრკოლებელ ფაქტორს განხორციელდეს მასზე აღსრულება. მართალია, საგამოძიებო სამსახურის წერილი ადასტურებს, რომ საგამოძიებო სამსახურის მხრიდან ადგილი აქვს არათანმიმდევრულ და კანონშეუსაბამო მითითებებს, თუმცა ეს არ გამორიცხავს აღმასრულებლის მოქმედებების კანონსაწინააღმდეგო ხასიათს, რადგან აღმასრულებელს, მიუხედავად საგამოძიებო ორგანოს მიერ გაკეთებული განმარტებისა, ერთმნიშვნელოვნად მართებდა ბანკის სასარგებლოდ სარეალიზაციოდ მიექცია მოვალის მოძრავი ნივთი.

აღსრულების ეროვნულმა ბიურომ ფინანსთა სამინისტროს საგამოძიებო სამსახურს 2018 წლის 12 მარტის №1994/150403 განცხადების პასუხად აცნობა, რომ „აღსრულების ეროვნული ბიურო სასამართლო გადაწყვეტილების აღსრულებას ახორციელებს „სააღსრულებო წარმოებათა შესახებ“ საქართველოს კანონის თანახმად. ამავე კანონის მე-20 მუხლის თანახმად, სააღსრულებო წარმოება არ დაიშვება სააღსრულებო ფურცლის (დედნის) გარეშე, სააღსრულებო ფურცელი გაიცემა იმ გადაწყვეტილებაზე, რომელიც ამ კანონით ექვემდებარება აღსრულებას. სააღსრულებო ფურცელი გაიცემა კრედიტორზე. „სააღსრულებო წარმოებათა შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-17 მუხლის მე-5 პუნქტის „ა“ ქვეპუნქტის თანახმად, იძულებითი აღსრულების პირობებში აღმასრულებელი უფლებამოსილია განახორციელოს გადახდევინება მოვალის ქონებიდან მასზე ყადაღის დადებით და ქონების გაყიდვით. ვინაიდან არ არსებობს თბილისის სააღსრულებო ბიუროში არსებული არცერთი ზემოაღნიშნული გადაწყვეტილების აღსრულების დამაბრკოლებელი გარემოება აღსრულების ინტერესებიდან გამომდინარე, აღსრულების უზრუნველსაყოფად და „სააღსრულებო წარმოებათა შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-17 მუხლის I და II პუნქტების თანახმად, გთხოვთ გამოგვიყოთ თქვენს დაქვემდებარებაში მყოფი თანამშრომელი, რომელიც უფლებამოსილი იქნება ა/მანქანა მოდელი: ... ...”, სახ. ნომრით ... საჯარიმო ა/სადგომიდან გამოყვანაზე.

ფინანსთა სამინისტროს საგამოძიებო სამსახურმა 2018 წლის 29 მაისის №3971/15-04-03 წერილით აღსრულების ეროვნულ ბიუროს აცნობა შემდეგი: „თქვენივე წერილში გამოკვეთილად დაფიქსირებულია თქვენი დასკვნითი პოზიცია იმის შესახებ, რომ ზემოთხსენებული ავტომანქანის აღსასრულებლად მიქცევით არ ირღვევა კანონის მოთხოვნები და აღნიშნულის დამაბრკოლებელი გარემოებები არ არსებობს, გამომდინარე აქედან თქვენ შეგიძლიათ იმოქმედოთ კანონის მოთხოვნების შესაბამისად. უფლებამოსილი პირის გამოყოფის შესახებ თქვენსავე წერილში მითითებულ მოთხოვნასთან დაკავშირებით გაცნობებთ, რომ საჭიროების შემთხვევაში, აღსასრულებლად მიქცევის მიზნით ზემოაღნიშნული ავტომანქანის ავტოსადგომიდან გაყვანაში მონაწილეობას მიიღებს საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საგამოძიებო სამსახურის საგამოძიებო დეპარტამენტის თბილისის მთავარი სამმართველოს ...ოს გამომძიებელი ო.ქ-ე (ტელ: ...).“

კასატორის განმარტებით, აღსრულების ეროვნული ბიუროს წარმომადგენელი (აღმასრულებელი) ხაზგასმით ეუბნება საგამოძიებო სამსახურს, რომ ნ.ჯ-ის მიმართ მიმდინარე სააღსრულებო პროცესის დამაბრკოლებელი გარემოება აღსრულების ინტერესებიდან გამომდინარე არ არსებობს და ის ვალდებულია გამოუყოს მას თანამშრომელი ავტომანქანის საჯარიმო სადგომიდან ავტომანქანის გაყვანის უზრუნველსაყოფად. საგამოძიებო სამსახურის პასუხში, წარმომადგენელი პირდაპირ მიუთითებს, რომ აღმასრულებლის პოზიციიდან გამომდინარე ავტომანქანის აღსასრულებლად მიქცევით არ ირღვევა კანონის მოთხოვნები, აღსრულების დამაბრკოლებელი გარემოება არ არსებობს და გამოუყოფს თანაშრომელს ავტომანქანის ავტოსადგომიდან გაყვანაში მონაწილეობის მისაღებად. როგორც მიმოწერის შინაარსიდან და მისი ანალიზიდან ჩანს, ორივე მხარე მიიჩნევს, რომ ავტომანქანაზე აღსრულების შემაფერხებელი გარემოებები არ არის სახეზე და ავტომანქანაზე სააღსრულებო მოქმედებები უნდა დაიწყოს. საგამოძიებო სამსახურის მითითებული წერილი და მასში გაკეთებული განმარტება ცალსახად წარმოადგენს საგამოძიებო ორგანოს თანხმობას, აღსრულების ეროვნულმა ბიურომ გააგრძელოს შეჩერებული იძულებითი სააღსრულებო წარმოება.

2018 წლის 25 ივლისს №A09007344-007/008 წერილით აღსრულების ეროვნული ბიურო მიმართავს პროკურატურას და აცნობებს, რომ „აღსრულების ეროვნული ბიუროს მიერ მოვალის ქონებაზე ყადაღის დადებამდე ან ყადაღის დადების შემდეგ, თუ საქართველოს სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსის შესაბამისად ამავე ქონებას სასამართლომ ყადაღა დაადო სისხლის სამართლის საპროცესო იძულების ღონისძიების, ქონების შესაძლო ჩამორთმევის უზრუნველსაყოფად, აღსრულების ეროვნული ბიურო ამ ქონებაზე აღსრულებას აჩერებს პროკურორის წერილობითი თანხმობის მიღებამდე’’. აღსრულების უზრუნველყოფის მიზნით აღმასრულებელმა მოითხოვა ინფორმაცია პროკურატურისაგან ითხოვდა თუ არა ეს უკანასკნელი აღსრულების შეჩერებას ნ.ჯ-ის ქონებაზე (ავტომანქანაზე), რომელზეც რეგისტრირებული იყო ყადაღა თბილისის საქალაქო სასამართლოს საგამოძიებო კოლეგიის 2009 წლის 17 თებერვლის ბრძანების საფუძველზე.

პროკურატურა საპასუხო წერილით (2018 წლის 15 აგვისტოს №13/62658 წერილი) აცნობებს აღმასრულებელს, რომ უნდა იხელმძღვანელოს საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საგამოძიებო სამსახურის საგამოძიებო დეპარტამენტის თბილისის მთავარი სამმართველოს უფროსის 2017 წლის 28 ნოემბრის №8901/150403 წერილით. ზემოაღნიშნული წერილის შესაბამისად სისხლის სამართლის №092090044 საქმეზე, 2009 წლის 17 თებერვალს ნ.ჯ-ი დაკავებული იქნა საგამოძიებო სამსახურის მიერ, ხოლო მის საკუთრებაში არსებულ ავტომანქანას ... სახელმწიფო ნომრით ..., თბილისის საქალაქო სასამართლოს საგამოძიებო კოლეგიის ბრძანების საფუძველზე დაედო ყადაღა და გადაყვანილი იქნა ფინანსთა სამინისტროს მომსახურების სააგენტოს მატერიალურ-ტექნიკური ბაზა №2-ში და დღემდე განთავსებულია ამავე ბაზაზე. სისხლის სამართლის №092090044 საქმე, 2009 წლის 13 აპრილს არსებითი განხილვისთვის წარიმართა სასამართლოში. თბილისის საქალაქო სასამართლოს 2009 წლის 10 ნოემბრის განაჩენით, ზიანის უზრუნველყოფის მიზნით, ავტომანქანა ... სახელმწიფო ნომრით ... მიექცა აღსასრულებლად. აღნიშნული განაჩენი თბილისის სააპელაციო სასამართლოს მიერ 2011 წლის 31 მარტს უცვლელად იქნა დატოვებული, ხოლო საქართველოს უზენაესი სასამართლოს 2011 წლის 29 ივნისის განჩინებით საკასაციო საჩივარი დაუშვებლად იქნა ცნობილი.

აღმასრულებელი კვლავ მიმართავს საქართველოს პროკურატურას მიუხედავად იმისა, რომ საგამოძიებო სამსახურმა ერთმნიშვნელოვნად განუცხადა თანხმობა ავტომანქანის გაყვანაზე, გამოუყო თანამშრომელი საჯარიმო ავტოსადგომიდან მისი გაყვანის უზრუნველსაყოფად და მიუთითა, რომ დამაბრკოლებელი გარემოებები ნ.ჯ-ის ავტომანქანის აღსასრულებლად მიქცევაზე ბანკის სასარგებლოდ მიმდინარე სააღსრულებო წარმოების ფარგლებში არ არსებობს. აქედან გამომდინარე, აღმასრულებლის ქმედება, რომელიც უკავშირდება თანხმობის მიღების მიზნით წერილის გაგზავნას საქართველოს პროკურატურისათვის დაყადაღებულ ქონებაზე ითხოვს თუ არა აღსრულების შეჩერებას, ცალსახად უკანონო ქმედებად უნდა შეფასდეს, ვინაიდან სისხლის სამართლის საპროცესო კანონმდებლობაც (როგორც მოქმედი სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსი, ასევე 1998 წლის რედაქციის სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსი) და საგამოძიებო სამსახურიც ცალსახად აცხადებს, რომ ავტომანქანაზე რეგისტრირებული ყადაღა არ წარმოადგენს შემაფერხებელ გარემოებას ავტომანქანაზე განხორციელდეს იძულებითი აღსრულება. ამავე დროს დადასტურებული ფაქტია ისიც, რომ ფინანსთა სამინისტროს საგამოძიებო სამსახურია ის ორგანო, ვის მართვაშიც იყო ნ.ჯ-ის მიმართ დაწყებული სისხლის სამართლის საქმე (რომლის ფარგლებში დარეგისტრირდა ყადაღა ავტომანქანაზე) და „სააღსრულებო წარმოებათა შესახებ“ კანონის 36-ე მუხლის მე-3 პუნქტით აღმასრულებლის მიმართვის ადრესატიც სწორედ ეს ორგანოა. ამ პოზიციას იზიარებს პროკურატურაც თავის წერილში, როდესაც აღმასრულებელს ამისამართებს საგამოძიებო სამსახურთან და ითხოვს იხელმძღვანელოს საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საგამოძიებო სამსახურის საგამოძიებო დეპარტამენტის თბილისის მთავარი სამმართველოს უფროსის 2017 წლის 28 ნოემბრის №8901/150403 წერილით. საქართველოს პროკურატურის მითითებული წერილი და მასში გაკეთებული განმარტება წარმოადგენს პროკურატურის თანხმობას, აღსრულების ეროვნულმა ბიურომ გააგრძელოს შეჩერებული იძულებითი სააღსრულებო წარმოება.

აღსრულების ეროვნულმა ბიურომ 2019 წლის 15 თებერვალს №A09007344-007/011 განცხადებით მიმართა თბილისის საქალაქო სასამართლოს და აცნობა შემდეგი: „ნ.ჯ-ის ავტომანქანაზე რეგისტრირებულია ყადაღა თბილისის საქალაქო სასამართლოს საგამოძიებო კოლეგიის მიერ, ხოლო სისხლის სამართლის საქმეზე მიღებული განაჩენით (კანონიერ ძალაში შესული) აღნიშნული ავტომანქანა ზიანის უზრუნველყოფის მიზნით მიქცეულია აღსასრულებლად. საქართველოს სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსის 158-ე მუხლის თანახმად, „ქონებას ყადაღა ედება განაჩენის აღსასრულებლად მიქცევამდე, სისხლისსამართლებრივი დევნის ან/და გამოძიების შეწყვეტამდე“. საქმეზე სასამართლოს მიერ მიღებულია შემაჯამებელი გადაწყვეტილება (განაჩენი). მიუხედავად ზემოაღნიშნულისა, დღეის მდგომარეობითაც მოვალის სახელზე რიცხული ავტომანქანაზე მოდელი: ... 3,4. სახ. ნომერი ... რეგისტრირებულია ყადაღა. ვინაიდან, აღმასრულებლის მიერ, ზემოაღნიშნულ ქონებაზე რეგისტრირებული ყადაღის გამო ვერ ხორციელდება იძულებითი სააღსრულებო მოქმედებები, კრედიტორს ადგება ზიანი. აქვე მოგახსენებთ, რომ სააღსრულებო ფურცელი სსიპ აღსრულების ეროვნულ ბიუროში შემოსულია 2009 წლის 29 დეკემბერს, „სააღსრულებო წარმოებათა შესახებ“ საქართველოს კანონის 34-ე მუხლის პირველი პუნქტის „კ“ ქვეპუნქტის თანახმად, აღსრულების ხანდაზმულობის ვადა იწურება 2019 წლის 29 დეკემბერს. შესაბამისად, გთხოვთ, გვაცნობოთ თბილისის საქალაქო სასამართლოს მიერ მოხდა, თუ არა ყადაღის გაუქმების შესახებ გადაწყვეტილების მიღება, დადებითი პასუხის შემთხვევაში, გთხოვთ, გაატაროთ შესაბამისი მოქმედებები. ამასთან, თუ აღნიშნული საკითხი სცილდება თქვენს კომპეტენციას გთხოვთ, მიგვითითოთ ყადაღის გაუქმებაზე უფლებამოსილი ორგანო/პირი.“

თბილისის საქალაქო სასამართლომ 2019 წლის 25 თებერვალს მიმართა აღმასრულებელს და განუცხადა, რომ ნ.ჯ-ის მიმართ სისხლის სამართლის საქმეზე, საბოლოო გადაწყვეტილება მიღებულია თბილისის სააპელაციო სასამართლოს მიერ. შესაბამისად, აღმასრულებელს განაჩენის აღსრულებასთან დაკავშირებულ საკითხებზე რეაგირების მიზნით, უნდა მიემართა თბილისის სააპელაციო სასამართლოსთვის.

კასატორის განმარტებით, „სააღსრულებო წარმოებათა შესახებ“ საქართველოს კანონის 36-ე მუხლის მე-3 პუნქტის შესაბამისად (რის საფუძველზეც ითხოვს აღმასრულებელი თანხმობას გააგრძელოს ქონებაზე აღსრულება) სასამართლო არ წარმოადგენს თანხმობის გაცემაზე პასუხისმგებელ ორგანოს და აღნიშნული მოქმედება აღმასრულებლის მხრიდან ეწინააღმდეგება როგორც ამ კანონს, ისე ზოგად სამართლებრივ ლოგიკას. ზემოაღნიშნული კანონის მუხლი (ტექსტი) არ მოითხოვს ცალსახად ქონებაზე ყადაღის გაუქმებას, ის აწესებს ყადაღის არსებობის განმავლობაში პროკურატურისგან თანხმობის გაცემის ვალდებულებას იმ შემთხვევაში თუ ყადაღის გამოყენების მიზნები აღარ არის სახეზე და ამაზე სისხლის სამართლის მწარმოებელი ორგანო მიუთითებს. აღნიშნული გარემოებებიდან გამომდინარე, გაუგებარია აღმასრულებლის მხრიდან მსგავსი წერილობითი კომუნიკაცია, რომელიც სამართლებრივ შედეგებს ისედაც ვერ წარმოშობს.

კასატორი ყურადღებას ამახვილებს აღმასრულებლის პოზიციაზე, რომელიც გაჟღერებული აქვს წერილში და მიუთითებს რამდენიმე თვეში ბანკის სასარგებლოდ მიმდინარე სააღსრულებო საქმის ხანდაზმულობის ვადის ამოწურვაზე. აღნიშნული პოზიციით აღსრულების ორგანო თავადვე მიუთითებს, რომ სააღსრულებო პროცესი მიმდინარეობს კონკრეტული შედეგის გარეშე, რაც არღვევს „სააღსრულებო წარმოებათა შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-17 მუხლის მე-7 პუნქტის მოთხოვნას, რომლის შესაბამისად აღმასრულებელი ვალდებულია მიიღოს ყველა კანონიერი ზომა გადაწყვეტილების სწრაფად და რეალურად აღსრულებისათვის. აღმასრულებელი თავისი უკანონო მოქმედებით აზიანებს კრედიტორის ინტერესებს, რომელსაც აქვს სამართლებრივი მოლოდინი შედეგზე ორიენტირებული აღსრულების პროცესის მიმართ და გადახდილი აქვს შესაბამისი აღსრულების საფასური. დღეს კი უკვე ფაქტია, რომ სააღსრულებო საქმე აღმასრულებლის უკანონო ქმედებების შედეგად იქცა ხანდაზმულად, იმ პირობებში, როცა აღმასრულებლის მხრიდან კანონშესაბამისი მოქმედებების განხორციელებით ეს უკანასკნელი თავიდან აცილებადი იქნებოდა.

აღსრულების ეროვნულმა ბიურომ 2019 წლის 15 თებერვალს №A09007344-007/011 განცხადებით მიმართა სასამართლოს და ითხოვა ყადაღის გაუქმების თაობაზე აღმასრულებლის მიმართვის შემჭიდროებულ ვადებში განხილვა, ვინაიდან სააღსრულებო წარმოებას „სააღსრულებო წარმოებათა შესახებ“ საქართველოს კანონის 34-ე მუხლის საფუძველზე გასდის 10-წლიანი ხანდაზმულობის ვადა.

თბილისის სააპელაციო სასამართლომ 2019 წლის 23 სექტემბერს აღსრულების ეროვნულ ბიუროს დაუბრუნა შემდეგი შინაარსის პასუხი: „საქართველოს სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსის 199-ე მუხლის პირველი ნაწილის (1998 წლის 20 თებერვლის რედაქცია) თანახმად, ქონებას ყადაღა ედება გამამტყუნებელი განაჩენის აღსასრულებლად მიქცევამდე ან სისხლის სამართლის საქმის შეწყვეტამდე. როგორც სისხლის სამართლის საქმის მასალებიდან ირკვევა, თქვენს მიერ წერილში მითითებული სს „...ი“ სამოქალაქო მოსარჩელე არ ყოფილა. განაჩენში გარკვევით არის მითითებული, რომ დაკმაყოფილებულია სამოქალაქო მოსარჩელეების სარჩელები. გარდა ამისა, მითითებულია, რომ საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსის 52-ე მე-2 ნაწილის თანახმად, თბილისის საქალაქო სასამართლოს სისხლის სამართლის საქმეთა კოლეგიის მოსამართლის ბრძანების საფუძველზე დაყადაღებული ნ.ჯ-ის ავტომანქანა „...” სახელმწიფო ნომრით ..., მის საკუთრებაში არსებული მიწის ნაკვეთი და მასზე განთავსებული საცხოვრებელი სახლი მდებარე, ქ. თბილისში, ...ის ქუჩა №17 და ასევე ს.მ-ის საკუთრებაში არსებული საცხოვრებელი ბინა მდებარე, ქ. თბილისში, ...ის ქუჩა №5, ბინა №25, მიყენებული ზიანის ანაზღაურებისა და სამოქალაქო სარჩელების უზრუნველყოფის მიზნით, უნდა მიექცეს აღსასრულებლად. შესაბამისად, ზემოაღნიშნული ქონებები უნდა მიექცეს აღსასრულებლად არა სახელმწიფოს სასარგებლოდ, არამედ მიყენებული ზიანის ანაზღაურებისა და სამოქალაქო სარჩელების უზრუნველყოფის მიზნით. სააღსრულებო წარმოება მიმდინარეობს სისხლის სამართლის საქმეზე არსებულ მოსარჩელეებთან მიმართებითაც. მიუხედავად იმისა, მითითებული იქნებოდა თუ არა სააღსრულებო ფურცელში ზიანის ანაზღაურების ხერხი, ეს არ უნდა ყოფილიყო განაჩენით დადგენილი დაყადაღებული ქონების აღსრულების ხელშემშლელი პირობა, რადგან განაჩენში მითითებულია ქონების აღსასრულებლად მიქცევის მიზანი. სისხლის სამართლის საქმის მოსარჩელეებთან მიმართებით არსებული ხელშემშლელი პირობის არსებობის შემთხვევაში, სასამართლოს აცნობეთ მათი სააღსრულებო წარმოების ფარგლებში.”

აღმასრულებელი პირველი ინსტანციის სასამართლოსგან მიღებული წერილის შესაბამისად მიმართავს თბილისის სააპელაციო სასამართლოს და ითხოვს სასამართლოსგან ნ.ჯ-ის ქონებაზე დადებული ყადაღის გაუქმებასთან დაკავშირებით იმსჯელოს. აღმასრულებლის მოქმედება სცილდება „სააღსრულებო წარმოებათა შესახებ“ კანონის ფარგლებს და ის ვალდებულია იმოქმედოს ამ კანონის ფარგლებში. თბილისის სააპელაციო სასამართლო ნამდვილად არ არის ის დაწესებულება, რომელმაც უნდა იმსჯელოს აღნიშნული კანონის 36-ე მუხლის მე-3 ნაწილიდან გამომდინარე ყადაღის მიზნობრიობაზე და გასცეს თანხმობა აღსრულების გაგრძელებაზე. თბილისის სააპელაციო სასამართლო მიუთითებს, რომ განაჩენი უნდა მიექცეს აღსასრულებლად სამოქალაქო მოსარჩელეებისათვის მიყენებული ზიანის ანაზღაურების მიზნით, შესაბამისად, ნ.ჯ-ის ავტომანქანაზე აღსრულებაც უნდა განხორციელდეს დაზარალებულთა სასარგებლოდ. სააპელაციო სასამართლოს, აუცილებლად უნდა შეეფასებინა მოქმედი სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსისა და ძველი სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსის (1998 წლის 20 თებერვლის რედაქცია) ნორმები, რომელთა მიხედვით ნ.ჯ-ის ავტომანქანაზე რეგისტრირებული ყადაღა არ/აღარ უზრუნველყოფს იმ მიზნებს, რის უზრუნველსაყოფადაც იყო ის გამოყენებული, კერძოდ: ა) სისხლის სამართლის საქმეზე წარდგენილი სარჩელების უზრუნველყოფის მიზანს და ბ) სახელმწიფოს სასარგებლოდ ქონების შესაძლო ჩამორთმევის მიზანს. კოდექსი აღარ ითვალისწინებს სამოქალაქო მოთხოვნების უზრუნველსაყოფად ქონების დაყადაღებას (განსხვავებით 1998 წლის 20 თებერვლის რედაქციისა), ხოლო მეორე მიზანი უფუნქციო გახდა მას შემდეგ, რაც სახელმწიფოს სასარგებლოდ ქონების ჩამორთმევაზე დაწყებული სააღსრულებო წარმოება შეწყდა ნ.ჯ-ის შეწყალების გამო. რაც შეეხება 1998 წლის 20 თებერვლის რედაქციის სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსის რეგულაციებს (რომლის მოქმედების პერიოდში განხორციელდა ნ.ჯ-ის ქონებაზე ყადაღის დადება), აღნიშნული კოდექსი ითვალისწინებდა ზემოაღნიშნული მიზნებით ქონებაზე ყადაღის რეგისტრაციას, თუმცა ადგენდა ყადაღის გაუქმების საფუძვლებს (199-ე მუხლი), რომლის თანახმად ქონებაზე სისხლის სამართლის საქმის ფარგლებში დადებული ყადაღა უქმდება (გამონაკლისის გარეშე) თუ მსჯავრდებული პირი შეწყალებულია (199-ე მუხლის მე-2 ნაწილი და 28-ე მუხლის „ჟ“ ქვეპუნქტი). აღნიშნულიდან გამომდინარე ავტომანქანაზე რეგისტრირებული ყადაღა უნდა ჩაითვალოს გაუქმებულად.

ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, ნათელია, რომ არათუ იძულებითი აღსრულების შეჩერების საფუძველი აღარ არსებობს, არამედ თავად სისხლის სამართლის ყადაღის გამოყენების საფუძველიც აღარ არსებობს, სწორედ აღნიშნულზე უნდა გაეკეთებინა მითითება თბილისის სააპელაციო სასამართლოს. თუმცა მიუხედავად იმისა, რომ თბილისის სააპელაციო სასამართლომ აღნიშნულზე განმარტება არ გააკეთა, აღმასრულებელს თავადაც მართებდა გაცნობოდა ზემოთ მითითებულ საკანონმდებლო ჩანაწერს და აღმოეჩინა, რომ სისხლის სამართლის საქმიდან გამომდინარე ყადაღის გამოყენების არანაირი სამართლებრივი საფუძველი აღარ არსებობდა.

კასატორის განმარტებით, საყურადღებოა სააპელაციო სასამართლოს განმარტება, რომლის თანახმად ქონების აღსასრულებლად მიქცევის მიზნის განსაზღვრა საკმარისი მიზეზია ქონებაზე აღსრულებისათვის და ამ შემთხვევაში არ უნდა მიენიჭოს მნიშვნელობა ზიანის ანაზღაურების ხერხს. სასამართლოს აღნიშნული მოსაზრება მნიშვნელოვანია, იქედან გამომდინარეც, რომ ბანკი წარმოადგენს უზრუნველყოფილ კრედიტორს. „სააღსრულებო წარმოებათა შესახებ“ საქართველოს კანონის 823 მუხლით კანონმდებელმა ცალსახად განსაზღვრა მოვალის ქონებიდან კრედიტორთა მოთხოვნების დაკმაყოფილების რიგითობა, კერძოდ, იპოთეკით დატვირთული ქონებიდან, პირველ რიგში, კმაყოფილდება იპოთეკით უზრუნველყოფილი მოთხოვნები. შესაბამისად, ბუნებაში არ არსებობს არც სამართლებრივი და არც სხვა სახის ლოგიკა, რომლის საფუძველზეც გამართლებული იქნებოდა არაუზრუნველყოფილი კრედიტორების (მაგალითად, სისხლის სამართლის საქმიდან გამომდინარე დაზარალებულის) მხრიდან იძულებითი აღსრულების დაწყებამდე, უზრუნველყოფილი კრედიტორების სასარგებლოდ მიმდინარე იძულებითი აღსრულების შეჩერება, მაშინ, როდესაც „შეჩერების საფუძვლის აღმოფხვრის დროსაც“, ამონაგები თანხით ჯერ უზრუნველყოფილი კრედიტორი დაკმაყოფილდება და შემდეგ არაუზრუნველყოფილი. ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, ცხადია, რომ ნ.ჯ-ის ავტომანქანაზე რეგისტრირებული ყადაღის გამო აღსრულების პროცესის შეჩერება არამართლზომიერია, ვინაიდან ყადაღა სისხლის სამართლის ფარგლებში წარმოდგენილი მოსარჩელეების მოთხოვნების უპირატეს დაკმაყოფილებას მაინც ვერ მოემსახურება, ვინაიდან მათ მიმართ მიმდინარე სააღსრულებო წარმოებები ატარებს სტატუსს „არაუზრუნველყოფილი მოთხოვნა“.

2020 წლის 16 ივლისის №A09007344–007/013 წერილით აღსრულების ეროვნული ბიურო მიმართავს თბილისის სააპელაციო სასამართლოს შემდეგი ტექსტით: „თბილისის სააღსრულებო ბიურომ არაერთხელ მიმართა თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ყადაღის გაუქმების მოთხოვნით, რაზეც 2019 წლის 23 სექტემბერს №1/1864 წერილით ბიუროს ეცნობა, რომ სისხლის სამართლის საქმეზე, რომლის წარმოების ფარგლებშიც მოვალე ნ.ჯ-ის (...) სახელზე რიცხულ ავტომანქანაზე ყადაღა იქნა რეგისტრირებული, A09007344 სააღსრულებო საქმეში არსებული კრედიტორი სს „...ი“ (...) სამოქალაქო მოსარჩელე არ ყოფილა, თუმცა თბილისის სააღსრულებო ბიუროში, ასევე მიმდინარეობს სამი სააღსრულებო წარმოება და ავტომანქანის, რომლის რეკვიზიტებია: ... 3,4 სახ. №..., გამოშვების წელი ..., რეალიზაცია უნდა განხორციელდეს ასევე, კრედიტორების: ბ.ხ-ის (...), ე.დ-ასა (...) და გ.ტ-ის (...) მოთხოვნათა დაკმაყოფილების მიზნით. აღნიშნულზე მოგახსენებთ, რომ „სააღსრულებო წარმოებათა შესახებ“ საქართველოს კანონითა და სხვა ნორმატიული აქტების შესაბამისად, აღმასრულებელი კანონმდებლობით შეზღუდულია ნების გამოვლენის თვალსაზრისით. მისი გადაწყვეტილება გამომდინარეობს კანონით პირდაპირ მინიჭებული უფლებამოსილების ფარგლებიდან და არ არის უფლებამოსილი აღსასრულებელ გადაწყვეტილებაზე განახორციელოს სხვაგვარად, ვიდრე ეს კანონით არის დადგენილი. რაც შეეხება თანხის განაწილებას კრედიტორთა შორის იგი დარეგულირებულია ამავე კანონის 823 მუხლით. ვინაიდან საქმეზე უკვე მიღებულია საბოლოო გადაწყვეტილება, გთხოვთ, მიგვითითოთ არის თუ არა თბილისის სააპელაციო სასამართლო უფლებამოსილი, გააუქმოს სისხლის სამართლის წარმოების ფარგლებში, თბილისის საქალაქო სასამართლოს სისხლის სამართლის საქმეთა კოლეგიის მოსამართლის მ.გ-ის 2009 წლის 17 თებერვლის ბრძანების საფუძველზე რეგისტრირებული ყადაღა, ნ.ჯ-ის (...) სახელზე რიცხულ ავტოსატრანსპორტო საშუალებაზე: .... სახ. №..., გამოშვების წელი ..., რომლის რეგისტრაციაც პირდაპირ და უშუალო გავლენას ახდენს და მნიშვნელოვან ზიანს აყენებს კრედიტორებს: ბ.ხ-ეს (...), ე.დ-ას (...) გ.ტ-სა (...) და სს „...ს“ (...).“

2020 წლის 30 ივლისს თბილისის სააპელაციო სასამართლომ №1/1917 წერილით მიმართა აღსრულების ეროვნულ ბიუროს, სადაც აღნიშნულია შემდეგი: „2020 წლის 20 ივლისს თბილისის სააპელაციო სასამართლოში შემოვიდა თბილისის სააღსრულებო ბიუროს აღმასრულებელ ნ.თ-ის 2020 წლის 16 ივლისის (A09007344-007–013) წერილი, რომლითაც ითხოვთ განმარტებას, არის თუ არა თბილისის სააპელაციო სასამართლო უფლებამოსილი, გააუქმოს თბილისის საქალაქო სასამართლოს სისხლის სამართლის საქმეთა კოლეგიის მოსამართლე მ.გ-ის 2009 წლის 17 თებერვლის ბრძანების საფუძველზე რეგისტრირებული ყადაღა ნ.ჯ-ის სახელზე რიცხულ ავტოსატრანსპორტო საშუალებაზე - „...“ სახ. №.... იმავე წერილში მითითებულია, რომ აღნიშნული ყადაღის რეგისტრაცია პირდაპირ და უშუალო გავლენას ახდენს და მნიშვნელოვან ზიანს აყენებს კრედიტორებს: ბ.ხ-ეს, ე.დ-ას, გ.ტ-სა და სს „...ს“. აღნიშნული წერილის პასუხად გაცნობებთ, რომ ჩვენს მიერ გამოთხოვილი და შესწავლილი იქნა სისხლის სამართლის საქმე ნ.ჯ-ის მიმართ, საიდანაც დგინდება, რომ თბილისის სააპელაციო სასამართლოს 2011 წლის 31 მარტის განაჩენით ნ.ჯ-ი ცნობილი იქნა დამნაშავედ საქართველოს სსკ-ის 180-ე მუხლის მე-2 და მე-3 ნაწილებით და განესაზღვრა შესაბამისი სასჯელი. ამასთან, იმავე განაჩენით დაკმაყოფილდა სამოქალაქო მოსარჩელეების: ი.ხ-ის, მ.ჯ-ის, გ.ტ-ის, ე.დ-ას, ბ.ხ-ისა და ა.კ-ის სამოქალაქო სარჩელები და მსჯავრდებულ ნ.ჯ-ს სოლიდარულად დაეკისრა მათ მიმართ ქონებრივი ზიანის ანაზღაურება. სამოქალაქო სარჩელების უზრუნველყოფის მიზნით კი, სხვა ქონებებთან ერთად აღსასრულებლად მიექცა დაყადაღებული ავტომობილი „...“ სახ. № .... როგორც საქმის მასალებით დგინდება, თბილისის საქალაქო სასამართლოს მიერ 2011 წლის 8 აგვისტოს გაცემულია სააღსრულებო ფურცლები მხოლოდ ორ სამოქალაქო მოსარჩელეზე - მ.ჯ-სა და ა.კ-ეზე, სისხლის სამართლის საქმეში არ მოიპოვება სხვა მოსარჩელეებზე (ი.ხ-ის, გ.ტ-ის, ე.დ-ასა და ბ.ხ-ის) გაცემული სააღსრულებო ფურცელი, რითიც მოსარჩელეების მიმართ მიყენებული ქონებრივი ზიანის ანაზღაურება მოხდებოდა. (აქვე მოგახსენებთ, რომ სს „...ი“ მოცემულ სისხლის სამართლის საქმეში არ წარმოადგენს სამოქალაქო მოსარჩელეს). აღნიშნულიდან გამომდინარე, ვინაიდან თბილისის სააპელაციო სასამართლოსთვის უცნობია, გაცემულია თუ არა სააღსრულებო ფურცელი ყველა სამოქალაქო მოსარჩელეზე, სასამართლო მოკლებულია შესაძლებლობას, აღასრულოს 2011 წლის 31 მარტის განაჩენი ყადაღის მოხსნის ნაწილში.”

აღმასრულებელი კვლავ „სააღსრულებო წარმოებათა შესახებ“ საქართველოს კანონის 36-ე მუხლის მე-3 პუნქტის გაუთვალისწინებლად მიმართავს არაუფლებამოსილ ორგანოს თბილისის სააპელაციო სასამართლოს და სთხოვს იმსჯელოს ყადაღის გაუქმებაზე, ვინაიდან აღნიშნული ყადაღის რეგისტრაცია მნიშვნელოვან ზიანს აყენებს კრედიტორებს ბ.ხ-ეს, ე.დ-ას და გ.ტ-ს, ასევე ბანკს. უთითებს, რომ პროკურატურის პასუხიდან გამომდინარე ნ.ჯ-ის სისხლის სამართლის საქმეზე წარმოება დასრულებულია. აღმასრულებლის მხრიდან ადგილი აქვს მხოლოდ ფაქტების აღწერას და მასში არ არის მოცემული დასკვნები, რატომ არ ახდენს აღსრულებას ნ.ჯ-ის ავტომანქანაზე. მითითება იმაზე, რომ ყადაღის გამო ვერ ხორციელდება სააღსრულებო მოქმედებები, ვერ შეფასდება როგორც შემაკავებელი ფაქტორი, ვინაიდან რეგისტრირებული ყადაღა მისი მიზნობრიობიდან გამომდინარე აღარ წარმოადგენს იძულებითი აღსრულების შეჩერების საფუძველს. თბილისის სააპელაციო სასამართლო საპასუხო წერილში აცხადებს, რომ არ არის უფლებამოსილი იმსჯელოს ყადაღის გაუქმებაზე, ვინაიდან მისი ინფორმაციით ყველა სამოქალაქო მოსარჩელეზე, გარდა მ.ჯ-ისა და ა.კ-ისა, არ არის გაცემული სააღსრულებო ფურცელი. საგამოძიებო ორგანოსა და სააპელაციო სასამართლოს მიერ მოწოდებული ინფორმაციები აშკარად არ ემთხვევა ერთმანეთს მოსარჩეელეებსა და მათ მიმართ გაცემულ სააღსრულებო ფურცლების ოდენობებთან დაკავშირებით, კერძოდ, საგამოძიებო ორგანო თავის წერილში (№11994/15-04-03; 12.03.2018) აცხადებს, რომ დაზარალებულად ცნობილი მოქალაქეთათვის მიყენებული ზიანის ნაწილში თბილისის საქალაქო სასამართლოს მიერ 2011 წლის 8 და 29 აგვისტოს და 2012 წლის 17 სექტემბერს გაცემულია ხუთი სააღსრულებო ფურცელი სამოქალაქო მოსარჩელეებზე - ბ.ხ-ე, ე.დ-ა, მ.ჯ-ი, ა.კ-ე, გ.ტ-ი. აღსრულების ეროვნული ბიურო თავის 2018 წლის 28 თებერვლის №13927 წერილში უთითებს, რომ ბიუროში რეგისტრირებულია სააღსრულებო წარმოებები, სადაც კრედიტორებს წარმოადგენენ ბ.ხ-ე, ე.დ-ა, მ.ჯ-ი, ა.კ-ე, გ.ტ-ი, (ხუთი პირი), ხოლო სამოქალაქო მოსარჩელეს, ი.ხ-ს, აღსრულების ეროვნული ბიუროსთვის არ მოუმართავს. აღნიშნული წერილებიდან ჩანს, რომ სააპელაციო სასამართლო ადასტურებს მხოლოდ ორი მოსარჩელის მიმართ სააღსრულებო ფურცლის გაცემას, ხოლო საგამოძიებო ორგანო და აღსრულების ეროვნული ბიურო ხუთი მოსარჩელის მიმართ სააღსრულებო ფურცლის გაცემას, რაც ცხადყოფს იმას, რომ სახეზე გვაქვს უზუსტობა ინფორმაციებს შორის. ცალსახაა, რომ სააპელაციო სასამართლოს მხრიდან არ მოხდა სიღრმისეულად საქმის გამოკვლევა და ანალიზი, რაზეც აუცილებლად უნდა გაამახვილოს ყურადღება უზენაესმა სასამართლომ საქმის განხილვის დროს.

რაც შეეხება თბილისის სააპელაციო სასამართლოს პოზიციას ყადაღის გაუქმებასთან დაკავშირებით, საქმის მასალებიდან ირკვევა, რომ ხუთ სამოქალაქო მოსარჩელეზე გაცემულია სააღსრულებო ფურცელი, რაც დასტურია იმისა, რომ განაჩენი ამ ნაწილში მიქცეულია აღსასრულებლად, მხოლოდ ერთ სამოქალაქო მოსარჩელეზე არ არის დაწყებული სააღსრულებო წარმოება (ი.ხ-ი), რომლის შესახებ მხოლოდ სააღსრულებო ბიურო აპელირებს და უცნობია აღნიშნული პირის განხორციელებული მოქმედებების შესახებ თითქმის 12 წლის განმავლობაში. აღნიშნულიდან გამომდინარე, სააპელაციო სასამართლო თავის პოზიციას ამყარებს ისეთ ფაქტებზე, რომლებიც არ იქნა გამოკვლეული მისი მხრიდან და არ მიეცა შესაბამისი სამართლებრივი შეფასება. ის შემთხვევა, რომ წლების განმავლობაში მხოლოდ ერთი მოსარჩელის მიერ სააღსრულებო ფურცლის გაცემაზე „თავშეკავება“ შეიძლება გამხდარიყო აღსრულების პროცესის შეჩერების მიზეზი, ეს ფაქტი მინიმუმ მეტ კვლევას საჭიროებდა ჩართული მხარეების მხრიდან, მიუხედავად იმისა, რომ, ნ.ჯ-ის ავტომანქანაზე (ყადაღის მიზნებიდან გამომდინარე) აღსრულების შეჩერება ისედაც არაკანონიერი იყო აღმასრულებლის მხრიდან. სააპელაციო სასამართლოს მსჯელობის მიხედვით სააღსრულებო ფურცლის აღება და აღსრულების ბიუროში განცხადების შეტანა, რომელიც პირის უფლებაა და არა ვალდებულება, აუცილებელ წინაპირობად განიხილება ამ პირის სასარგებლოდ არსებული ყადაღის გაუქმების საკითხის განხილვისთვის. აღნიშნული მოსაზრება, რომ გავიზიაროთ შესაძლებელია მივიღოთ მოცემულობა, როცა ერთ-ერთი კრედიტორი საერთოდ არ მიმართავს აღსრულებას (ამის უფლება აქვს) და ქონებაზე მის სასარგებლოდ(აც) დადებული ყადაღა 10 წლის (სასამართლო გადაწყვეტილების აღსრულების ხანდაზმულობის ვადა) განმავლობაში იქნება დამაბრკოლებელი გარემოება სხვა კრედიტორებისათვის იძულებითი აღსრულების განსახორციელებლად. ეს ყველაფერი კი მით უფრო აბსურდულია, როდესაც სააღსრულებო ფურცელს არ ამოწერს არაუზრუნველყოფილი კრედიტორი და ამით უზრუნველყოფილ კრედიტორებს მოუსპობს საშუალებას განახორციელონ იძულებითი აღსრულება. ზემოაღნიშნული წერილობითი კომუნიკაციის ანალიზიდან გამომდინარე, დასკვნის სახით, შეგვიძლია ვთქვათ, რომ აღმასრულებელს ჰქონდა სამართლებრივი და ფაქტობრივი საფუძველი ბანკის სასარგებლოდ განეხორციელებინა იძულებითი სააღსრულებო მოქმედებები ნ.ჯ-ის ქონებაზე (ავტომანქანა). აღნიშნულ დასკვნას ადასტურებს დღეს და ყადაღის რეგისტრაციის დროს მოქმედი სისხლის სამართლის საპროცესო კანონმდებლობაც, რომლის მიხედვით ის მიზნები (ქონების შესაძლო ჩამორთმევა, სარჩელების უზრუნველყოფა), რომელთა უზრუნველსაყოფად მოხდა ქონებაზე ყადაღის დადება აღარ არსებობდა და ყადაღას აღარ ჰქონდა დამაბრკოლებელი ხასიათი აღსრულების ეროვნული ბიუროსთვის განეხორციელებინა აღსრულება ნ.ჯ-ის ავტომანქანაზე.

კასატორის განმარტებით, საქართველოს პროკურატურამ 2017 წლის 30 ნოემბრის №13/77540 წერილით აღსრულების ეროვნულ ბიუროს გაუგზავნა ფინანსთა სამინისტროს საგამოძიებო სამსახურის 2017 წლის 28 ნოემბრის №8901/150403 წერილი. ასევე განმეორებით, ამავე ორგანომ 2018 წლის 15 აგვისტოს №13/62658 წერილით აღმასრულებელს (პასუხად) აცნობა, რომ უნდა იხელმძღვანელოს საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საგამოძიებო სამსახურის ზემოაღნიშნული წერილით. აღნიშნული ცალსახად ადასტურებს, რომ საქართველოს პროკურატურა ფინანსთა სამინისტროს საგამოძიებო სამსახურს მიიჩნევს იმ უფლებამოსილ ორგანოდ, რომელმაც უნდა მიიღოს გადაწყვეტილება აღსრულების გაგრძელებასთან დაკაშირებით, რომელიც თავის მხრივ მიმართავს აღმასრულებელს 2018 წლის 19 აპრილის №A09007344–007/006 წერილის პასუხად (2018 წლის 29 მაისის წერილი №3971/150403) და ხაზგასმით ეუბნება, რომ „ავტომანქანის აღსასრულებლად მიქცევით არ ირღვევა კანონის მოთხოვნები და აღნიშნულის დამაბრკოლებელი გარემოებები არ არსებობს, გამომდინარე აქედან, თქვენ (მიმართავს აღსრულების ეროვნულ ბიუროს) შეგიძლიათ იმოქმედოთ კანონის მოთხოვნების შესაბამისად.“ აღნიშნული წერილი პირდაპირი დასტურია იმისა, რომ აღსრულების ეროვნულ ბიუროს ჰქონდა მიღებული თანხმობა ავტოსატრანსპორტო საშუალების რეალიზაციასთან დაკავშირებით. ამ წერილის შესახებ ცნობილი იყო სააპელაციო სასამართლოსთვის, რადგან წარმოდგენილია საქმის მასალებში. შესაბამისად, სააპელაციო სასამართლოს შეფასება ეწინააღმდეგება ხსენებული წერილის შინაარსს. ამასთანავე, გაუგებარია სააპელაციო პალატის მიერ მოყვანილი ტერმინების - „ზუსტი“, „ცალსახა“ და „ერთმნიშვნელოვანის“ გამოყენება სამართლებრივ დასაბუთებაში, როგორც შეფასების კრიტერიუმების. აშკარაა, რომ სასამართლო თავს იკავებს კონკრეტიკისგან, ის არ აფასებს აღმასრულებლის მოქმედებებს კონკრეტული მნიშვნელობის მატარებელი ტერმინებით, როგორიცაა: „იცოდა“, „არ იცოდა“, „უნდა სცოდნოდა“. სააპელაციო სასამართლო სამართლებრივი სივრციდან გადის და მხოლოდ აღმასრულებლის სუბიექტურ აღქმაზე აფუძნებს თავის პოზიციას, რაც ცალსახად არასწორია, ვინაიდან სასამართლო ვალდებულია შეაფასოს ნებისმიერი საკითხი სამართლებრივ ჭრილში და არ დაუკავშიროს ის ამა თუ იმ პირის სუბიექტურ აღქმებს. სააპელაციო სასამართლოს უნდა შეეფასებინა აღმასრულებლის მხრიდან აღსრულების შეჩერების კანონიერება სამართლებრივი და ფაქტობრივი გარემოებებიდან გამომდინარე და არა იმ კუთხით, როგორ აღიქვამდა და შეაფასებდა აღმასრულებელი საგამოძიებო ორგანოებისგან მისთვის გაგზავნილ წერილებს.

სააპელაციო სასამართლო განჩინებაში მიუთითებს მთავარი პროკურატურის 2014 წლის 8 იანვრის №13/670 წერილზე, რომლითაც აღსრულების ეროვნულ ბიუროს ეცნობა, რომ თბილისის საქალაქო სასამართლოს მოსამართლის 2009 წლის 17 თებერვლის ბრძანებით, საქართველოს სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსის 52-ე მუხლის მე-2 ნაწილის საფუძველზე ყადაღა დაედო ნ.ჯ-ის კუთვნილ ავტომანქანას. თბილისის საქალაქო სასამართლოს 2009 წლის 10 ნოემბრის განაჩენით ნ.ჯ-ი ცნობილ იქნა დამნაშავედ და სასჯელის სახედ განესაზღვრა 30 წლით თავისუფლების აღკვეთა. ამავე განაჩენით ნ.ჯ-ის ავტომანქანა საქართველოს სსკ-ის 52-ე მუხლის მე-2 ნაწილის საფუძველზე და თბილისის საქალაქო სასამართლოს ბრძანების საფუძველზე მიყენებული ზიანის ანაზღაურებისა და სამოქალაქო სარჩელების უზრუნველყოფის მიზნით მიექცა აღსასრულებლად. ხსენებული განაჩენი შესულია კანონიერ ძალაში. აღნიშნულის გამო აღსრულების ეროვნულ ბიუროს ეთხოვა ემოქმედა 2009 წლის 10 ნოემბრის თბილისის საქალაქო სასამართლოს განაჩენის შესაბამისად. პალატის მოსაზრებით, აღნიშნული ინფორმაცია ვერ მიიჩნევა თანხმობად, შესაბამისად აღმასრულებელს არ ჰქონდა კანონის 36-ე მუხლის მე-3 პუნქტით დადგენილი სამართლებრივი წინაპირობა - პროკურორის წერილობითი თანხმობა გაეგრძელებინა სააღსრულებო წარმოება. სააპელაციო პალატა მიუთითებს საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საგამოძიებო სამსახურის 2018 წლის 29 მაისის №3971/15-04-03 წერილზე, რომლითაც აღსრულების ეროვნულ ბიუროს დამატებით განემარტა, რომ ავტომანქანის აღსასრულებლად მიქცევით არ ირღვევა კანონის მოთხოვნები და აღნიშნულის დამაბრკოლებელი გარემოებები არ არსებობს. ასევე აცხადებს, რომ აღნიშნული წერილის შინაარსი შეიძლება გაგებული იყოს როგორც სააღსრულებო წარმოების გაგრძელებისათვის თანხმობა. აღნიშნულიდან გამომდინარე, ცხადია, რომ სააპელაციო სასამართლომ თავადვე გააბათილა ზემოაღნიშნული მსჯელობა, რომ აღმასრულებელს არ ჰქონდა სააღსრულებო წარმოების გაგრძელების წინაპირობა. სააპელაციო პალატა თავის გადაწყვეტილებაში აპელირებს ორ სხვადასხვა წერილზე და სხვადასხვა შინაარსის პოზიციებს აყალიბებს, რაც ეჭვქვეშ აყენებს მიღებული გადაწყვეტილების სისწორეს. მართალია, საგამოძიებო სამსახურს არ განიხილავს თანხმობის გაცემაზე პასუხისმგებელ ორგანოდ, რაც ცალკე შეფასების საკითხია, მაგრამ ნათელია რომ გადაწყვეტილებაში დასახელებულია დოკუმენტი (წერილი), რომელიც სასამართლოს მიაჩნია სამართლებრივ საფუძვლად სააღსრულებო წარმოების გაგრძელებისთვის. ამის ფონზე გაუგებარია, რატომ მსჯელობს სასამართლო მხოლოდ მთავარი პროკურატურის 2014 წლის 8 იანვრის №13/670 წერილზე (როგორც თანხმობის არ არსებობის ფაქტის მტკიცებულებაზე), როცა ამის საპირწონე სხვა წერილი არსებობს საქმეში.

კასატორის განმარტებით, საყურადღებოა პროკურატურის ზემოაღნიშნული წერილის შინაარსი, სადაც პროკურატურა მიუთითებს, რომ „ნ.ჯ-ის ავტომანქანა საქართველოს სსკ-ის 52-ე მუხლის მე-2 ნაწილის საფუძველზე დაყადაღდა და მიყენებული ზიანის ანაზღაურებისა და სამოქალაქო სარჩელების უზრუნველყოფის მიზნით მიექცა აღსასრულებლად“. სასამართლოს შეფასებით აღნიშნული შინაარსის ინფორმაცია ვერ მიიჩნევა თანხმობად, შესაბამისად, აღმასრულებელს არ ჰქონდა სამართლებრივი წინაპირობა - პროკურორის წერილობითი თანხმობა, რათა გაეგრძელებინა სააღსრულებო წარმოება. სასამართლო შეფასებისას შემოიფარგლება მხოლოდ ზემოაღნიშნული წინადადებით და მას არ აქვს რაიმე სახის არგუმენტირებული მსჯელობა, დასაბუთება თუ რატომ ვერ იქნება მიჩნეული თანხმობად პროკურატურის წერილი.

კასატორის განმარტებით, „სააღსრულებო წარმოებათა შესახებ“ კანონის 36-ე მუხლის მიხედვით, თუ ქონებას ყადაღა ადევს საპროცესო იძულების ღონისძიების ან/და ქონების შესაძლო ჩამორთმევის მიზნით აღმასრულებელი აჩერებს აღსრულებას პროკურორის წერილობითი თანხმობის მიღებამდე. კანონის ამ მუხლის შესაბამისად ყადაღა შესაძლებელია ემსახურებოდეს ორ მიზანს: ა) სისხლის სამართლის საპროცესო იძულების ღონისძიების უზრუნველყოფას; ბ) ქონების შესაძლო ჩამორთმევის უზრუნველყოფას. 2018 წლის 8 თებერვლის №8710 წერილით აღმასრულებელი ატყობინებს ფინანსთა სამინისტროს საგამოძიებო სამსახურს, რომ „ავტომანქანა სისხლის სამართლის საქმეზე №092090044 მიექცა აღსასრულებლად, რაზეც აღსრულების ეროვნულ ბიუროში დარეგისტრირდა №110039027 სააღსრულებო წარმოება სახელმწიფო ბიუჯეტის სასარგებლოდ (საფუძველი - თბილისის სააპელაციო სასამართლოს 31.03.2011 წლის №1/ბ-443-10 განაჩენი), საიდანაც უნდა მომხდარიყო ავტომანქანა მოდელი ... .... სახ. ნომრით ... აუქციონის წესით რეალიზაცია. ვინაიდან ნ.ჯ-ი შეწყალებულია, თბილისის სააღსრულებო ბიუროში შეწყდა ზ/აღნიშნული სააღსრულებო წარმოება სახელმწიფოს სასარგებლოდ“. აღმასრულებლის აღნიშნული წერილიდან გამომდინარე ცხადია, რომ სახელმწიფოს სასარგებლოდ ქონების ჩამორთმევის უზრუნველსაყოფად რეგისტრირებული ყადაღა ნ.ჯ-ის ავტომანქანაზე აღარ არის აქტიური, ვინაიდან ის მიზანი, რომლის უზრუნველსაყოფად მოხდა მისი გამოყენება აღარ არის სახეზე (სააღსრულებო წარმოება შეწყვეტილია მსჯავრდებულის შეწყალების გამო).

როგორც საქმის მასალებიდან ჩანს, თბილისის სააპელაციო სასამართლოს 30.03.2011 წლის №1/ბ-443-10 განაჩენით დადგენილი სისხლის სამართლის საქმეზე დაზარალებულად ცნობილი მოქალაქეთათვის მიყენებული ზიანის ანაზღაურებისა და სამოქალაქო სარჩელების უზრუნველყოფის მიზნით ავტომანქანა - მოდელი ... .... სახ. ნომრით ... ასევე მიქცეულია აღსასრულებლად. აღსრულების ეროვნული ბიუროს 2018 წლის 28 თებერვლის №13927 წერილის თანახმად, დაზარალებულად ცნობილი მოქალაქეთათვის მიყენებული ზიანის ნაწილში, ბიუროში რეგისტრირებულია სააღსრულებო წარმოებები (5 სააღსრულებო საქმე). სააღსრულებო საქმეები რეგისტრირებულია, როგორც „არაუზრუნველყოფილი მოთხოვნა“. ზემოაღნიშნული გარემოებებიდან გამომდინარე, ნათელია, რომ ნ.ჯ-ის ქონებას (ავტომანქანას) მართლაც ადევს ყადაღა მოსარჩელეთა მოთხოვნების უზრუნველსაყოფად და რეგისტრირებულია შესაბამისი სააღსრულებო წარმოებები აღსრულების ეროვნულ ბიუროში დაზარალებულების (მოსარჩელეების) მოთხოვნების დაკმაყოფილების მიზნით. ცალსახაა, რომ მოქმედი სისხლის სამართლის საპროცესო კანონმდებლობა აღარ ითვალისწინებს სარჩელების უზრუნველსაყოფად ქონებაზე ყადაღის დადებას, განსხვავებით 1998 წლის 20 თებერვლის რედაქციის სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსისგან, რომლის 190-ე მუხლის შესაბამისად „სარჩელის, სისხლის სამართლის საპროცესო იძულების ღონისძიების, ქონების შესაძლო ჩამორთმევის უზრუნველსაყოფად სასამართლოს შეუძლია ყადაღა დაადოს ეჭვმიტანილის, ბრალდებულის ან განსასჯელის, მისი მოქმედებისათვის მატერიალურად პასუხისმგებელი პირის ანდა დაკავშირებული პირის ქონებას“. აღნიშნული ადასტურებს, რომ კანონმდებელმა საერთოდ ამოიღო სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსისგან სამოქალაქო სარჩელების უზრუნველსაყოფად ყადაღის გამოყენების წესი, უფრო მეტიც, მოქმედი სისხლის სამართლის საპროცესო კანონმდებლობა საერთოდ აღარ ითვალისწინებს სამოქალაქო მოთხოვნების განხილვისა და დაკმაყოფილების ინსტიტუტს სისხლის სამართლის პროცესში. ყოველივე ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, ნათელია, რომ ნ.ჯ-ის ქონებაზე რეგისტრირებული ყადაღა სარჩელების უზრუნველყოფის მიზნით სამართლებრივი ძალის არ მქონეა, ვინაიდან ის ინსტიტუტი (სარჩელების უზრუნველყოფა), რისთვისაც ის იქნა გამოყენებული აღარ გვხვდება მოქმედ სისხლის სამართლის საპროცესო კანონმდებლობაში. „ქონებაზე ყადაღის დადების“ შესახებ 2009 წლის 17 თებერვლის მოსამართლის ბრძანების ტექსტის ანალიზი ცხადყოფს, რომ მოსამართლემ გამოიყენა ყადაღა, როგორც იძულების ღონისძიება (140-ე მუხლი) და მისი გამოყენების მიზნებად განსაზღვრა ზიანის ანაზღაურება დაზარალებულებისთვის (სარჩელების უზრუნველყოფა) და ქონების შესაძლო ჩამორთმევა (190-ე მუხლი). სადავო საკითხს არ წარმოადგენს, რომ ქონებაზე რეგისტრირებული ყადაღა, რომელიც აღმასრულებლისთვის შემაფერხებელ გარემოებას წარმოადგენს აღსრულებისთვის, სწორედ ზემოაღნიშნული ბრძანების საფუძველზეა რეგისტრირებული შესაბამის სამსახურში. პირველ რიგში, უნდა გავარკვიოთ აქტიურია თუ არა მოსარჩელეთა უზრუნველყოფის მიზნით დადებული ყადაღა, ვინაიდან ქონების ჩამორთმევის საკითხი (სსკ-ს 52 მუხლი) იგივე შინაარსით იყო მოცემული 2009 წელს მოქმედ სისხლის სამართლის კოდექსში. აღნიშნულთან დაკავშირებით უნდა გამოვიკვლიოთ რა ვადით ედებოდა 1998 წლის საპროცესო კოდექსით ყადაღა ქონებას და რა იყო მისი გაუქმების საფუძვლები, ვინაიდან ყადაღის ამოქმედებიდან დიდი ხანია გასული და მსჯავრდებულიც შეწყალებულია. ამ საკითხს არეგულირებდა ზემოაღნიშნული საპროცესო კოდექსის 199-ე მუხლი, რომელის აწესებდა ქონებაზე ყადაღის დადების მოქმედების ვადას. აღნიშნული მუხლის მე-2 ნაწილის შესაბამისად „ამ კოდექსის 28-ე მუხლის პირველი ნაწილის „ა“–„დ“ და „ჟ“ ქვეპუნქტებში და ამავე მუხლის მე-2 ნაწილის „ა“ ქვეპუნქტში აღნიშნული საფუძვლით სისხლისსამართლებრივი დევნის ან/და წინასწარი გამოძიების შეწყვეტის ან გამამართლებელი განაჩენის გამოტანის შემთხვევაში ქონებაზე ყადაღა უქმდება“. ამდენად, ყადაღის გაუქმების საფუძვლები უნდა ვეძებოთ 28-ე მუხლის შესაბამის პუნქტებში. აღნიშნული მუხლის „ჟ“ ქვეპუნქტის მიხედვით „სისხლისსამართლებრივი დევნა არ უნდა დაიწყოს, ხოლო დაწყებული დევნა და წინასწარი გამოძიება უნდა შეწყდეს: თუ მსჯავრდებული შეწყალებულია. როგორც აღნიშნული მუხლების შინაარსი ცხადყოფს, მსჯავრდებულის შეწყალება (გამონაკლისის გარეშე) აუქმებს გამოყენებულ ყადაღას. ამ წესს თუ მივუსადაგებთ ნ.ჯ-ის შეწყალების ფაქტს (2013 წლის 25 ოქტომბრის პრეზიდენტის განკარგულების საფუძველზე), ნათელი ხდება, რომ ყოფილი მსჯავრებულის ნ.ჯ-ის ქონებაზე (ავტომანქანაზე) გამოყენებული ყადაღაც ავტომატურად უნდა გაუქმებულიყო, მიუხედავად იმისა თუ რა მიზნით იყო გამოყენებული. ზემოაღნიშნული საპროცესო კოდექსის 199-ე მუხლის მე-3 ნაწილის მიხედვით, სისხლისსამართლებრივი დევნის ან/და წინასწარი გამოძიების შეწყვეტის ან გამამართლებელი განაჩენის გამოტანის შემთხვევაში, სამოქალაქო სამართალწარმოების წესით სარჩელის დაკმაყოფილების უზრუნველსაყოფად, თუ ასეთი სარჩელი განცხადებული იქნება, მოსამართლეს ან სასამართლოს უფლება აქვს გააგრძელოს ქონებაზე ყადაღის დადების ვადა 30 დღით თუ სახეზეა ამ კოდექსის 28-ე მუხლის პირველი ნაწილის „ვ“, „თ“-„მ“ ქვეპუნქტებით განსაზღვრული საფუძვლები. ეს საფუძვლებია: „ვ) თუ გამოცემულია ამნისტიის აქტი, რომელიც პირს ათავისუფლებს ჩადენილი ქმედებისათვის სისხლისსამართლებრივი პასუხისმგებლობისა და სასჯელისაგან; თ) თუ დაზარალებული შეურიგდა ბრალდებულს კერძო ბრალდების საქმეთა გამო, გარდა ამ კოდექსის 26-ე მუხლის მე-2 ნაწილსა და 27-ე მუხლის მე-4 ნაწილში აღნიშნული შემთხვევებისა, აგრეთვე საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსის 69-ე და 89-ე მუხლებით გათვალისწინებულ შემთხვევებში; ი) თუ არსებობს კანონიერ ძალაში შესული განაჩენი იმავე ბრალდების გამო ანდა სასამართლოს (მოსამართლის) განჩინება (დადგენილება) იმავე ბრალდებით სისხლისსამართლებრივი დევნის შეწყვეტის თაობაზე; კ) თუ არსებობს სასამართლოს ან პროკურორის დადგენილება (განჩინება) სისხლისსამართლებრივი დევნისა და წინასწარი გამოძიების შეწყვეტის შესახებ; ლ) თუ ვითარების შეცვლის შედეგად ქმედება აღარ არის საშიში; მ) თუ პროკურორი და დაზარალებული უარს იტყვიან ბრალდებაზე ამ კოდექსით გათვალისწინებულ შემთხვევებში და დადგენილი წესით და ამავე მუხლის მე-2 ნაწილის „ბ“–„გ“ ქვეპუნქტებში: ბ) გარდაიცვალა ეჭვმიტანილი, ბრალდებული ან ბრალდებულად სისხლის სამართლის პასუხისგებაში მისაცემი პირი გარდა იმ შემთხვევისა, როცა საქმის წარმოება საჭიროა გარდაცვლილის რეაბილიტაციისა და ახლად გამოვლენილ ან ახლად აღმოჩენილ გარემოებათა გამო გამოძიების წარმართვისათვის; გ) გასულია ამ კოდექსის 75-ე მუხლის მე-4 წაწილით გათვალისწინებული ვადა. აღნიშნული რეგულაცია აწესრიგებს სარჩელის უზრუნველსაყოფად გამოყენებული ყადაღის მოქმედების საკითხს, რომელიც იყო გამოყენებული ნ.ჯ-ის ავტომანქანაზე. კანონი არ ტოვებდა ამ საკითხს რეგულირების გარეშე და გვთავაზობდა ჩამონათვალს რომელთა არსებობის შემთხვევაში შესაძლებელი იყო ზემოაღნიშნული მიზნით გამოყენებული ყადაღის მოქმედების გაგრძელება (ოღონდ მხოლოდ 30 დღით) სისხლის სამართლებრივი დევნის ან/და წინასწარი გამოძიების შეწყვეტის ან გამამართლებელი განაჩენის გამოტანის შემთხვევაში. განსახილველ საქმესთან მიმართებით რომ განვიხილოთ ეს წესი, მივიღებთ მოცემულობას როცა სისხლის სამართლის საქმეზე მიღებული საბოლოო გადაწყვეტილებიდან გასულია თითქმის 12 წელი და თეორიულად, რომ დაუშვათ ყადაღის გაგრძელებაზე მოთხოვნის არსებობა და დაკმაყოფილება სასამართლოს მხრიდან, აღნიშნული ვადა (30 დღე) ობიექტურად მაინც გასული გამოდის. 1998 წლის 20 თებერვლის რედაქციის სისხლის საპროცესო კოდექსიც და მოქმედი კანონმდებლობაც ცალსახად მიუთითებს, რომ ნ.ჯ-ის ავტომანქანაზე დადებული ყადაღა მისი გამოყენების მიზნებიდან გამომდინარე აღარ წარმოადგენს აქტიურ შემაკავებელ ღონისძიებას იძულებითი სააღსრულებო წარმოებისთვის და აღმასრულებელი ვალდებული იყო განეხორციელებინა შესაბამისი იძულებითი სააღსრულებო მოქმედებები ამ ქონებაზე.

თბილისის სააპელაციო სასამართლო განჩინებაში მიუთითებს საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საგამოძიებო სამსახურის 2018 წლის 29 მაისის №3971/15-04-03 წერილზე, რომლითაც აღსრულების ეროვნულ ბიუროს დამატებით განემარტა, რომ ავტომანქანის აღსასრულებლად მიქცევით არ ირღვევა კანონის მოთხოვნები და აღნიშნულის დამაბრკოლებელი გარემოებები არ არსებობს და ბიუროს შეუძლია იმოქმედოს კანონის შესაბამისად. პალატის მოსაზრებით, წარმოდგენილი წერილის შინაარსი შეიძლება გაგებული იყოს როგორც სააღსრულებო წარმოების გაგრძელებისათვის თანხმობა, თუმცა წერილის ავტორია ფინანსთა სამინისტროს საგამოძიებო სამსახური და არა თანხმობის გაცემაზე კანონით უფლებამოსილი ორგანო - პროკურატურა. სასამართლო აღნიშნული შეფასებით სრულად უარყოფს თავის გადაწყვეტილებაში მითითებულ შეფასებებს, იმასთან დაკავშირებით, რომ აღმასრულებელს არ ჰქონდა ზუსტი და ცალსახა დასტური შესაბამისი ორგანოსგან აღსრულების გაგრძელებაზე. სააპელაციო სასამართლოს მსჯელობის თანახმად ფინანსთა სამინისტროს საგამოძიებო სამსახური არ იყო უფლებამოსილი თანხმობის გაცემაზე აღსრულების გაგრძელებასთან დაკავშირებით. ფინანსთა სამინისტროს გამოძიების საპროცესო ხელმძღვანელობას ახორციელებს გენერალური პროკურატურა. ფინანსთა სამინისტროს საგამოძიებო სამსახური წარმოადგენს საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს სისტემაში სახელმწიფო საქვეუწყებო დაწესებულების სტატუსით შემავალ, სპეციალურ სამართალდამცავ ორგანოს, რომელიც საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად ახორციელებს საფინანსო-ეკონომიკურ სფეროში დანაშაულის წინააღმდეგ ბრძოლას და სისხლის სამართლის საპროცესო კანონმდებლობით განსაზღვრულ სხვა ფუნქციებს. ნ.ჯ-ის მიმართ დაწყებულ სისხლის სამართლის საქმეზე საპროცესო ღონისძიებებს ახორციელებდა ფინანსთა სამინისტროს საგამოძიებო სამსახური, კერძოდ: ა) ნ.ჯ-ის ბრალდებულის სახით დაკავება მოხდა 2009 წლის 17 თებერვალს საგამოძიებო სამსახურის მიერ (საგამოძიებო სამსახურის წერილი №8901/150403); ბ) საგამოძიებო სამსახური იყო ის ორგანო, ვინც მიმართა სასამართლოს და იშუამდგომლა ნ.ჯ-ის ქონებაზე (ავტომანქანაზე) ყადაღის დადებაზე 2009 წელს. შუამდგომლობის ავტორს წარმოადგენდა საგამოძიებო დეპარტამენტის ქ. თბილისის სამმართველოს I სამმართველოს უფროსი გამომძიებელი მ.მ-ე („ქონებაზე ყადაღის დადების შესახებ“ თბილისის საქალაქო სასამართლოს სისხლის სამართლის საქმეთა კოლეგიის მოსამართლის მ.გ-ის 2009 წლის 17 თებერვლის ბრძანება); გ) საქართველოს პროკურატურამ 2017 წლის 30 ნოემბრის №13/77540 წერილით, აღსრულების ეროვნულ ბიუროს გაუგზავნა ფინანსთა სამინისტროს საგამოძიებო სამსახურის 2017 წლის 28 ნოემბრის №8901/150403 წერილი, ვინაიდან აღნიშნული ორგანო მიიჩნია პასუხისმგებელ ორგანოდ აღსრულების გაგრძელებაზე თანხმობის გაცემასთან დაკავშირებით; დ) პროკურატურამ მის მიერ, აღსრულების ეროვნული ბიუროსთვის გაგზავნილ წერილში მიუთითა, რომ მოცემულ საქმეში აღმასრულებელს უნდა ეხელმძღვანელა ფინანსთა სამინისტროს საგამოძიებო სამსახურის წერილით. აღნიშნულიდან გამომდინარე და იმ პირობებში, რომ საქართველოს პროკურატურა და ფინანსთა სამინისტროს საგამოძიებო სამსახური წარმოადგენენ სამართალდამცავ ორგანოებს და ახორციელებენ სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსით განსაზღვრულ უფლებამოსილებებს, ზემოაღნიშნული წერილი უნდა განხილულიყო თანაბარი მნიშვნელობის ინფორმაციად და განხილულიყო როგორც თანხმობა ქონების რეალიზაციასთან დაკავშირებით. სასამართლოს მიერ ვიწროდ იქნა განმარტებული „სააღსრულებო წარმოებათა შესახებ“ კანონის 36-ე მუხლის მე-3 პუნქტი, ვინაიდან დაყადაღებულ ქონებაზე აღსრულების გაგრძელების თანხმობაზე გამცემ ორგანოდ მიიჩნია მხოლოდ საქართველოს პროკურატურა, როცა სისხლის სამართლის საქმეზე გამოძიების, მათ შორის, ქონებაზე ყადაღის გამოყენების პროცესში ჩართული იყო ფინანსთა სამინისტროს საგამოძიებო სამსახური.

კასატორის განმარტებით, სააპელაციო სასამართლო არ ახდენს სააპელაციო სასამართლოს 2019 წლის 23 სექტემბრის წერილის სამართლებრივ შეფასებას, არ აკეთებს დასკვნებს რატომ არ უნდა მიეჩნია აღმასრულებელს აღნიშნული წერილი თანხმობად სააღსრულებო წარმოების გაგრძელებაზე. ამასთან, არ აფასებს აღმასრულებლის ქმედებას რამდენად კანონიერი იყო მისი მოქმედება „სააღსრულებო წარმოებათა შესახებ“ საქართველოს კანონის 36-ე მუხლის მე-3 პუნქტის შესაბამისად, სააპელაციო სასამართლოსთვის მიმართვასთან დაკავშირებით. სააპელაციო პალატა მხოლოდ ერთი წინადადებით აფასებს ზემოაღნიშნულ წერილს: „წარმოდგენილი წერილის შინაარსი ამყარებს სსიპ აღსრულების ეროვნული ბიუროს აღქმას, რომ აღმასრულებელს არ ჰქონდა თანხმობა გაეგრძელებინა სააღსრულებო წარმოება“. ამ შემთხვევაშიც სასამართლო მხოლოდ აღმასრულებლის აღქმაზე დამოკიდებულს ხდის მთლიანი სააღსრულებო პროცესის გაგრძელების საკითხს, რომელიც 12 წლის განმავლობაში უკანონოდ არის შეჩერებული. სააპელაციო პალატა საერთოდ არ შედის სამართლებრივ მსჯელობაში იყო თუ არა სამოქალაქო სარჩელების უზრუნველყოფის მიზანი აქტიური ყადაღის შემთხვევაში, იყო თუ არა „სააღსრულებო წარმოებათა შესახებ“ საქართველოს კანონის 36-ე მუხლის მე-3 პუნქტიდან გამომდინარე ყადაღა შემაკავებელი ფაქტორი, როგორ რეგულირდება სისხლის სამართლის საპროცესო კანონმდებლობით, მათ შორის, 1998 წლის 20 თებერვლის რედაქციის სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსით ყადაღის გამოყენებისა და გაუქმების საფუძვლები და სხვა სამართლებრივი გარემოებები, რომელიც უშუალო კავშირშია საქმესთან.

კასატორის განმარტებით, სააღსრულებო სამართლის უმთავრეს პრინციპებს სწრაფი, ეფექტური და კანონშესაბამისი აღსრულების განხორციელება წარმოადგენს. სააღსრულებო სისტემას წაეყენება ეფექტური აღსრულების მოთხოვნა იმდენად, რამდენადაც კრედიტორმა ისედაც დიდი დრო დაკარგა უფლების აღსადგენად და მოთხოვნის აღსასრულებლად. სახელმწიფო სააღსრულებო ორგანოებს ანიჭებს უფლებამოსილებას აღასრულონ აღსრულებას დაქვემდებარებული გადაწყვეტილებები, რის საფუძველზეც სააღსრულებო წარმოება უნდა უზრუნველყოფდეს სახელმწიფოს მიერ იძულებითი აღსრულების განხორციელებას. იძულებითი სააღსრულებო სამართალი უნდა წარმოადგენდეს უფლებადაცვის მოქნილ სისტემას, რომელიც სამართლებრივი სახელმწიფოს ინტერესში შედის. აღსრულების პროცესი კი იმგვარად უნდა იქნეს წარმართული, რომ აზრი არ დაეკარგოს გადაწყვეტილების აღსრულებას. სააღსრულებო ბიუროს ფუნქცია კანონით მკაცრადაა განსაზღვრული და მან უნდა უზრუნველყოს სააღსრულებო ფურცელში მითითებული მოქმედებების ზუსტ შესაბამისობაში აღსრულება. ჩვენს შემთხვევაში სააღსრულებო ბიურომ მისი მიზნების და ფუნქციების უგულებელყოფით ვერ უზრუნველყო კანონით დადგენილი წესით კანონიერ ძალაში შესული გადაწყვეტილების აღსრულება. სააღსრულებო ბიუროს აღნიშნული შესაძლებლობა 12 წლის განმავლობაში არ გამოუყენებია. აღნიშნული პერიოდი კი უდავოდ სცილდება გადაწყვეტილების აღსრულების გონივრულ ვადებს, რაც გადაწყვეტილების აღუსრულებლობას უთანაბრდება და არღვევს პირის როგორც ეროვნული კანონმდებლობით, ასევე ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენციით გარანტირებული საქმის სამართლიანი განხილვის უფლებას, ვინაიდან, კრედიტორისათვის მის სასარგებლოდ გამოტანილი კანონიერ ძალაში შესული გადაწყვეტილების მნიშვნელობა მხოლოდ მის აღსრულებაშია. ამასთან, მართალია, აღსასრულებელ საქმეთა სპეციფიკიდან გამომდინარე კანონმდებლობა არ განსაზღვრავს სააღსრულებო პროცედურების განხორციელების კონკრეტულ ვადებს, მაგრამ თავად აღსრულების მიზნებიდან გამომდინარე, აღსრულება უნდა იყოს ეფექტური და გონივრულ დროში განხორციელებული, რა დროსაც აღსრულების კონკრეტული ვადების განუსაზღვრელობამ აღსრულების ორგანოებს არაკეთილსინდისიერებისა და საქმის გაჭიანურებისკენ არ უნდა უბიძგოს. აღსრულების ორგანოები მათი საქმიანობიდან გამომდინარე არ უნდა უგულებელყოფდნენ მათი შექმნის მიზნებს, რაც აღსრულებას დაქვემდებარებული გადაწყვეტილების სისრულეში მოყვანასა და კანონიერ ძალაში შესული გადაწყვეტილების აღსრულების უზრუნველყოფაში გამოიხატება.

საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის 207-ე და 208-ე მუხლებზე, საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 1005-ე მუხლზე მითითებით კასატორი განმარტავს, რომ მოცემულ შემთხვევაში, ზიანი რომელიც კრედიტორს 12-წლიანი სააღსრულებო პროცედურის შედეგად ადგება, ცალსახად სახეზეა, რამდენადაც 2009 წელს სასამართლოს მიერ გაცემული სააღსრულებო ფურცელი დღეის მდგომარეობით კვლავ აღუსრულებელია. 12 წლის განმავლობაში აღსრულების ეროვნული ბიურო უგულებელყოფს სასამართლოს გადაწყვეტილებასა და კრედიტორისათვის მისი უმოქმედობის შედეგად მიყენებული ზიანის ფაქტს. საქმეში წარმოდგენილი მტკიცებულებებით ნათლად დასტურდება, რომ აღსრულების ეროვნული ბიუროს აღმასრულებელმა არაერთხელ ისარგებლა „სააღსრულებო წარმოებათა შესახებ“ კანონის 36-ე მუხლის მე-3 პუნქტით გათვალისწინებული დანაწესით, თუმცა - უკანონოდ. აღმასრულებელი წლების განმავლობაში უკანონოდ აფერხებს გირავნობით დატვირთული ქონების რეალიზაციას იმ მიზეზით, რომ ქონებაზე არსებობს სასამართლოს რეგისტრირებული ყადაღა სისხლის სამართლის საქმეზე. საგულისხმოა, რომ სისხლის სამართლის საქმეზე მიღებულია საბოლოო განაჩენი. აღნიშნული განაჩენი თბილისის სააპელაციო სასამართლოს მიერ 2011 წლის 31 მარტს უცვლელად იქნა დატოვებული, ხოლო უზენაესი სასამართლოს 2011 წლის 29 ივნისის განჩინებით საკასაციო საჩივარი დაუშვებლად იქნა ცნობილი. შემაჯამებელი გადაწყვეტილება (განაჩენი) საქმეზე მიღებულია და 2011 წლის 8 აგვისტოს მიქცეულია აღსასრულებლად. მეტიც, 2013 წელს პრეზიდენტის მიერ ნ.ჯ-ი შეწყალებულია ხსენებულ სისხლის სამართლის საქმეზე. აღნიშნულიდან და ზემოთ განხილული ყადაღის (სისხლის სამართლის საქმიდან გამომდინარე) მარეგულირებელი ნორმებიდან (როგორც მოქმედი, ასევე 1998 წლის რედაქციის სისხლის სამართლის კოდექსის მიხედვით) გამომდინარე ნათელია, რომ აღმასრულებლისათვის რეგისტრირებული ყადაღა ნ.ჯ-ის ავტომანქანაზე არ წარმოადგენს შემაფერხებელ გარემოებას მასზე აღსრულების გასაგრძელებლად, ვინაიდან ყადაღა, რომელიც დაედო ქონებას 2009 წელს მოსამართლის ბრძანებით აღარ არის მოქმედი დღეის მდგომარეობით და ესეც რომ არ იყოს სახეზე არ არის იძულებითი აღსრულების შეჩერების საფუძველი. აქედან გამომდინარე, ცხადია, რომ აღმასრულებელი მოქმედებს უკანონოდ, ვინაიდან იჩენს უმოქმედობას ქონების რეალიზაციასთან დაკავშირებით და ამით აჭიანურებს სააღსრულებო პროცესს. საქართველოს პროკურატურა და ფინანსთა სამინისტრო წლების განმავლობაში უდასტურებენ აღმასრულებელს, რომ სისხლის სამართლის საქმეზე მიღებულია საბოლოო გადაწყვეტილება და საკითხის დასმა მათი მხრიდან ყადაღის მოხსნის და აღსრულების გაგრძელებაზე თანხმობის გაცემის შესახებ არარელევანტურია. პროკურატურისა და ფინანსთა სამინისტროს საგამოძიებო სამსახურის პოზიციით ავტომანქანაზე აღსრულების გაგრძელებასთან დაკავშირებით დამაბრკოლებელი გარემოება არ არსებობს. თუ პროკურატურაა ის ორგანო, რომელზეც არის დამოკიდებული სასამართლო ყადაღის საფუძველზე შეჩერებული სააღსრულებო პროცესის განახლება, გაუგებარია რატომ არ ეყრდნობა აღმასრულებელი პროკურატურის პოზიციას და აგრძელებს მიმოწერას პირველი ინსტანციისა და სააპელაციო სასამართლოებთან. საგულისხმოა, რომ „სააღსრულებო წარმოებათა შესახებ“ საქართველოს კანონის 36-ე მუხლი არ აწესებს სასამართლოს მიერ ყადაღის მოხსნის ვალდებულებას აღსრულების გაგრძელებისთვის, იმ პირობებში, როცა პროკურატურა ცალსახად მიუთითებს საქმეზე სასამართლო პროცესების (სისხლის სამართლის საქმე) დასრულების შესახებ და აღსრულების შემაფერხებელი გარემობების არ არსებობის შესახებ. აღსრულების ეროვნულმა ბიურომ უგულებელყო საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს განმარტება აღნიშნულ საკითხთან მიმართებით (საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს პირველი კოლეგიის გადაწყვეტილება №1/2/596; 2016 წლის 30 სექტემბერი), რომელმაც იმსჯელა „სააღსრულებო წარმოებათა შესახებ“ საქართველოს კანონის 36-ე მუხლით განსაზღვრული აღსრულების ეროვნული ბიუროს თავმჯდომარის დისკრეციული უფლებამოსილების ფარგლებზე და, ზოგადად, სასამართლო კონტროლის გარეშე მსგავსი გადაწყვეტილების მიღების შესაძლებლობაზე. მიუხედავად იმისა, რომ მოცემულ შემთხვევაში სააღსრულებო წარმოება არ ჩერდება აღსრულების ეროვნული ბიუროს თავმჯდომარის დისკრეციული უფლებამოსილების საფუძველზე, იგი რელევანტურია ჩვენთვისაც, რამდენადაც, აღმასრულებელი საკუთარი ნების შესაბამისად, ყოველგვარი დასაბუთებისა და სამართლებრივი წინაპირობების გარეშე, აჩერებს აღსრულების პროცესს. მართალია, სასამართლოსადმი მიმართვის უფლება კონსტიტუციით გარანტირებულ უფლებას მიეკუთვნება, თუმცა სამართლებრივი სახელმწიფოს უპირველესი მოთხოვნაა ადამიანის უფლებებისა და თავისუფლებების სათანადო რეალიზაციის უზრუნველყოფა. „ამდენად, სამართლიანი სასამართლოს უფლება როგორც სამართლებრივი სახელმწიფოს პრინციპის განხორციელების ერთგვარი საზომი, გულისხმობს ყველა იმ სიკეთის სასამართლოში დაცვის შესაძლებლობას, რომელიც თავისი არსით, უფლებას წარმოადგენს. ამა თუ იმ უფლებით სრულად სარგებლობის უზრუნველყოფის უმნიშვნელოვანესი გარანტია ზუსტად მისი სასამართლოში დაცვის შესაძლებლობაა. თუკი არ იქნება უფლების დარღვევის თავიდან აცილების ან დარღვეული უფლების აღდგენის შესაძლებლობა, სამართლებრივი ბერკეტი, თავად უფლებით სარგებლობა დადგება კითხვის ნიშნის ქვეშ“ (საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს 2010 წლის 28 ივნისის №3/1/466 გადაწყვეტილება საქმეზე „საქართველოს სახალხო დამცველი საქართველოს პარლამენტის წინააღმდეგ“, II-14). განსახილველი შემთხვევიდან გამომდინარე, სწორედ იმ შემთხვევასთან გვაქვს საქმე, როცა წლებია სასამართლოს მიერ მიღებული გადაწყვეტილება უკანონოდ არ სრულდება და შედეგად ზიანდება კრედიტორის ინტერესები.

კასატორის განმარტებით, საქართველოს კონსტიტუციის 31-ე მუხლის პირველი პუნქტით განმტკიცებული სამართლიანი სასამართლოს უფლება არ შემოიფარგლება მხოლოდ სასამართლოსადმი მიმართვის, სასამართლო პროცესის სრულყოფილად და კონსტიტუციის მოთხოვნების შესაბამისი პროცედურებით წარმართვის ან/და ზემდგომ ინსტანციაში გასაჩივრების უფლებით. იმისთვის, რომ პირმა სრულყოფილად ისარგებლოს კონსტიტუციით მისთვის მინიჭებული სამართლიანი სასამართლოს უფლებით, სახელმწიფო ვალდებულია, შეიმუშაოს სასამართლოს მიერ მიღებული გადაწყვეტილების აღსრულების შესაბამისი პროცედურები/რეგულაციები, რომლებიც თანაბრად დაიცავს აღსრულების პროცესში მონაწილე ყველა მხარის უფლებებს ან/და კანონიერ ინტერესებს. ჩვენს შემთხვევაში, სწორედ აღსრულების ეტაპი არ არის უზრუნველყოფილი და წლებია პროცესი უკანონოდ შეჩერებულია ყოველგვარი შედეგის გარეშე. ამასთან, თანაზომიერების პრინციპის მოთხოვნაა, რომ უფლების მზღუდავი საკანონმდებლო რეგულირება უნდა წარმოადგენდეს ღირებული საჯარო (ლეგიტიმური) მიზნის მიღწევის გამოსადეგ და აუცილებელ საშუალებას. ამავე დროს, უფლების შეზღუდვის ინტენსივობა მისაღწევი საჯარო მიზნის პროპორციული, მისი თანაზომიერი უნდა იყოს. დაუშვებელია ლეგიტიმური მიზნის მიღწევა განხორციელდეს ადამიანის უფლების მომეტებული შეზღუდვის ხარჯზე. სააღსრულებო წარმოების ამდენჯერ შეჩერებით კი წლების განმავლობაში არათანაზომიერად იზღუდება კრედიტორის უფლებები. ზოგადად, სადავო უფლებამოსილების აღსრულების ეროვნული ბიუროს მიერ განხორციელება, შესაძლოა ემსახურებოდეს დემოკრატიულ საზოგადოებაში მნიშვნელოვან საჯარო ლეგიტიმურ მიზნებს, როგორიცაა, მაგალითად, განსაკუთრებულ შემთხვევებში, მათ შორის, პროკურორის დასაბუთებული წერილობითი მოთხოვნის საფუძველზე აღსრულების შეჩერების შესახებ გადაწყვეტილების დროულად და სწრაფად მიღება, შეჩერების პროცედურების მოქნილობა, ეფექტურობა და სხვ., რაც, საბოლოო ჯამში, უნდა ემსახურებოდეს არამხოლოდ მოვალის, არამედ აღსრულების პროცესში მონაწილე ყველა პირის უფლების ან/და კანონიერი ინტერესის დაცვას. აღსრულების ეროვნული ბიურო, ყოველ კონკრეტულ შემთხვევაში უნდა აფასებდეს განსაკუთრებული შემთხვევის არსებობას, გადაწყვეტილების დაუყოვნებლივ აღსრულების შედეგად გამოწვეულ შესაძლო საფრთხეს და სწორედ ამ ფაქტორების გათვალისწინებით იღებდეს გადაწყვეტილებას აღსრულების ქვემდებარე აქტის აღსრულების შეჩერების თაობაზე, რაც არ მომხდარა მიმდინარე დავის ფარგლებში. ამასთან, თანაზომიერების პრინციპის მოთხოვნაა, რომ უფლების მზღუდავი საკანონმდებლო რეგულირება უნდა წარმოადგენდეს ღირებული საჯარო (ლეგიტიმური) მიზნის მიღწევის გამოსადეგ და აუცილებელ საშუალებას. ამავე დროს, უფლების შეზღუდვის ინტენსივობა მისაღწევი საჯარო მიზნის პროპორციული, მისი თანაზომიერი უნდა იყოს. დაუშვებელია ლეგიტიმური მიზნის მიღწევა განხორციელდეს ადამიანის უფლების მომეტებული შეზღუდვის ხარჯზე. სააღსრულებო წარმოების ამდენჯერ შეჩერებით კი წლების განმავლობაში არათანაზომიერად იზღუდება კრედიტორის უფლებები. აღსრულების ეროვნულმა ბიურომ მხოლოდ ობიექტურ გარემოებათა არსებობისას, უნდა გამოსცეს დროებითი დასაბუთებული აქტი აღსრულების შეუძლებლობის და შეჩერების შესახებ, რაც აღქმადი უნდა იყოს სააღსრულებო წარმოების მონაწილე ყველა სუბიექტისთვის. ამ უფლების გამოყენება ერთი წარმოების ფარგლებში და თან არაერთხელ, ექვქვეშ აყენებს ამ გადაწყვეტილების სისწორეს. აღსრულების შეჩერების უფლებამოსილების ადმინისტრაციული ორგანოსთვის გადაცემა თავისთავად ვერ იქნება კონსტიტუციის საწინააღმდეგო/კანონსაწინააღმდეგო, თუმცა როგორც უკვე აღვნიშნეთ, ეს უნდა იყოს დროებითი ხასიათის, მოიცავდეს მხოლოდ გონივრულ დროს. თავმჯდომარის მიერ გადაწყვეტილება მსგავს შემთხვევაში უნდა მიიღებოდეს საქმის დეტალური შეფასების და ორივე მხარის ინტერესების შეწონვის შედეგად, მითუმეტეს ისეთი ფაქტობრივი წინაპირობების არსებობისას, როდესაც ამდენი წლის განმავლობაში სხვადასხვა აქტით იყო/არის შეჩერებული კონკრეტული სააღსრულებო წარმოება. მეტიც, დროში უსაფუძვლოდ გაჭიანურებული სამართალწარმოებით ირღვევა ადამიანის უფლებათა კონვენციის მე-6 მუხლი. აღსრულება, თავისი არსით, სამართლიანი სასამართლოს უფლების არსებითი კომპონენტია, რომლის გარეშეც შეუძლებელია სასამართლოს მიერ მიღებული გადაწყვეტილების აღსრულება.

საყურადღებოა, რომ სააღსრულებო საქმის წარმოება მიმდინარეობს კანონმდებლობით დადგენილ ვადაზე (10 წელზე) მეტი ხნით. აღნიშნული გარემოება ცხადყოფს, რომ აღსრულებისათვის კანონით დადგენილი ხანდაზმულობის ვადა გასულია, რაც არსებითი ფაქტორია იმისა, რომ შესაძლოა ბანკის მოთხოვნა აღუსრულებული დარჩეს. სააღსრულებო წარმოების ხანდაზმულობა გამოწვეულია აღმასრულებლის ბრალეული უკანონო ქმედებით (უმოქმედობით), რომელიც უკავშირდება აღსრულების შეჩერებას კანონის გვერდის ავლით. შესაძლებელი, რომ გახდეს ნ.ჯ-ის კუთვნილი ავტომანქანის რეალიზაცია აღმასრულებლის მიერ იძულებითი აუქციონის მეშვეობით, არსებობს გონივრული რისკი იმისა, რომ მოვალის მხრიდან სააღსრულებო წარმოებისათვის დაწესებული ხანდაზმულობის ვადის დარღვევის საფუძვლით მოთხოვნილ იქნეს საკუთრების უფლების დამდგენი განკარგულების ბათილობა. აღნიშნული გარემოება ადასტურებს იმას, რომ მოსალოდნელია ბანკს მიადგეს გამოუსწორებელი ზიანი, რადგან ზემოაღნიშნული ავტომანქანა არის ბანკის მოთხოვნის დაკმაყოფილების ერთადერთი საშუალება და შესაძლებელია ის კვლავ აღმოჩნდეს მოვალის საკუთრებაში. შესაძლებელია დღის წესრიგში დადგეს მასზე იძულებითი აღსრულების კვლავ დაწყების საჭიროება, რაც დამატებითი რესურსის მობილიზებას საჭიროებს კრედიტორის მხრიდან, რაც ბანკის მდგომარეობას უფრო გააუარესებს. კანონით დაწესებული ხანდაზმულობის ვადის დარღვევა, რა თქმა უნდა, განპირობებულია აღსრულების ეროვნული ბიუროს ბრალეულობით, ვინაიდან მისი უკანონო ქმედების შედეგად შეჩერებულია სააღსრულებო პროცესი და ვერ ხდება ნ.ჯ-ის ქონების (ავტომანქანის) რეალიზაცია.

5. საქართველოს უზენაესი სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2022 წლის 1 ივლისის განჩინებით, საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილის შესაბამისად, დასაშვებობის შესამოწმებლად წარმოებაში იქნა მიღებული სს „...ის“ საკასაციო საჩივარი.

ს ა მ ო ტ ი ვ ა ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი:

საკასაციო სასამართლო საქმის მასალების შესწავლის და საკასაციო საჩივრის დასაშვებობის საკითხის შემოწმების შედეგად მიიჩნევს, რომ სს „...ის“ საკასაციო საჩივარი არ აკმაყოფილებს საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილის მოთხოვნებს და არ ექვემდებარება დასაშვებად ცნობას შემდეგ გარემოებათა გამო:
საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილი განსაზღვრავს საკასაციო საჩივრის დასაშვებობის ამომწურავ საფუძვლებს, კერძოდ, აღნიშნული ნორმის თანახმად, საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მიერ საკასაციო საჩივარი დაიშვება, თუ კასატორი დაასაბუთებს, რომ: ა) საქმე მოიცავს სამართლებრივ პრობლემას, რომლის გადაწყვეტაც ხელს შეუწყობს სამართლის განვითარებას და ერთგვაროვანი სასამართლო პრაქტიკის ჩამოყალიბებას; ბ) საქართველოს უზენაეს სასამართლოს მანამდე მსგავს სამართლებრივ საკითხზე გადაწყვეტილება არ მიუღია; გ) საკასაციო საჩივრის განხილვის შედეგად მოცემულ საქმეზე სავარაუდოა მსგავს სამართლებრივ საკითხზე საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მანამდე არსებული პრაქტიკისაგან განსხვავებული გადაწყვეტილების მიღება; დ) სააპელაციო სასამართლოს გადაწყვეტილება განსხვავდება მსგავს სამართლებრივ საკითხზე საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მანამდე არსებული პრაქტიკისაგან; ე) სააპელაციო სასამართლომ საქმე განიხილა მატერიალური ან/და საპროცესო სამართლის ნორმების მნიშვნელოვანი დარღვევით, რასაც შეეძლო არსებითად ემოქმედა საქმის განხილვის შედეგზე; ვ) სააპელაციო სასამართლოს გადაწყვეტილება ეწინააღმდეგება მსგავს სამართლებრივ საკითხზე ადამიანის უფლებათა და ძირითად თავისუფლებათა დაცვის კონვენციას და ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს პრეცედენტულ სამართალს.
საკასაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ წარმოდგენილი საკასაციო საჩივარი არ არის დასაშვები საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილით გათვალისწინებული არც ერთი ზემოთ მითითებული საფუძვლით.
საკასაციო საჩივარი არ არის დასაშვები სააპელაციო სასამართლოს განჩინების საკასაციო სასამართლოს მიერ დამკვიდრებული პრაქტიკისაგან განსხვავების არსებობის საფუძვლით და ამასთან, არ არსებობს საკასაციო საჩივრის განხილვის შედეგად მსგავს სამართლებრივ საკითხზე საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მანამდე არსებული პრაქტიკისაგან განსხვავებული გადაწყვეტილების მიღების ვარაუდი. სააპელაციო სასამართლოს გასაჩივრებული განჩინება ასევე არ ეწინააღმდეგება ადამიანის უფლებათა და ძირითად თავისუფლებათა დაცვის კონვენციას და ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს პრეცედენტულ სამართალს. ამასთან, საქმის განხილვისა და საკასაციო სასამართლოს მიერ საქმეზე ახალი გადაწყვეტილების მიღების საჭიროება არ არსებობს არც სამართლის განვითარებისა და ერთგვაროვანი სასამართლო პრაქტიკის ჩამოყალიბების თვალსაზრისით.
საკასაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ კასატორი ვერ ასაბუთებს სააპელაციო სასამართლოს მიერ საქმის განხილვას მატერიალური ან/და საპროცესო სამართლის ნორმების მნიშვნელოვანი დარღვევით. კასატორი საკასაციო საჩივარში ვერ აქარწყლებს სააპელაციო სასამართლოს მიერ დადგენილ ფაქტობრივ გარემოებებს და დასკვნებს.
საკასაციო სასამართლო იზიარებს მოცემულ საქმეზე სააპელაციო სასამართლოს მიერ დადგენილ ფაქტობრივ გარემოებებს და მიიჩნევს, რომ სააპელაციო სასამართლომ არსებითად სწორად გადაწყვიტა მოცემული დავა.
საკასაციო სასამართლო აღნიშნავს, რომ ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენციის მე-6 მუხლის პირველი ნაწილი ავალდებულებს სასამართლოს, დაასაბუთოს თავისი გადაწყვეტილება, რაც არ უნდა იქნეს გაგებული თითოეულ არგუმენტზე დეტალური პასუხის გაცემად (იხ. ჯღარკავა საქართველოს წინააღმდეგ, №7932/03; Van de Hurk v. Netherlands, par.61, Garcia Ruiz v. Spain [GC] par.26; Jahnke and Lenoble v France (dec.); Perez v France [GC], par. 81).
საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის პირველი მუხლის მე-2 ნაწილის შესაბამისად, თუ ამ კოდექსით სხვა რამ არ არის დადგენილი, ადმინისტრაციულ სამართალწარმოებაში გამოიყენება საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის დებულებანი. სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 404-ე მუხლის პირველი ნაწილის პირველი წინადადების თანახმად, საკასაციო სასამართლო გადაწყვეტილებას ამოწმებს საკასაციო საჩივრის ფარგლებში.
საქმეზე დადგენილია შემდეგი ფაქტობრივი გარემოებები: ა) 2009 წლის 29 დეკემბერს სს „...მა“ მიმართა სსიპ აღსრულების ეროვნული ბიუროს თბილისის სააღსრულებო ბიუროს №8620 განცხადებით „იძულებით აღსრულების მიზნით სააღსრულებლო დოკუმენტის წარმოებაში მიღების შესახებ“ და წარადგინა: 1) თბილისის საქალაქო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა კოლეგიის 2009 წლის 31 მარტის გადაწყვეტილება (საქმე №2/4635-2008), რომლის თანახმად, ნ.ჯ-სა და შპს „ფ...ს“ სს „...ის“ სასარგებლოდ სოლიდარულად დაეკისრათ ნ.ჯ-სა და სს „...ს“ შორის 2006 წლის 9 მარტს გაფორმებული №... საბანკო მომსახურების ხელშეკრულების ძირითადი თანხა - 25 623.53 აშშ დოლარი, პროცენტი - 8 631.10 აშშ დოლარი, პირგასამტეხლო - 5 000 აშშ დოლარი, სულ 39 254.63 აშშ დოლარი. გადაწყვეტილების მიხედვით, სს „...ის“ სასარგებლოდ ნ.ჯ-ისა და შპს „ფ...ისათვის“ დაკისრებული თანხის ანაზღაურება უნდა განხორციელებულიყო სს „...ის“ სასარგებლოდ დაგირავებული ნ.ჯ-ის კუთნილი სატრანსპორტო საშუალების - „... ...“, სახ.ნომერი - ..., ფერი - შავი, გამოშვების წელი - ..., სარეგისტრაციო მოწმობა - ..., საიდენტიფიკაციო ნომერი - ... რეალიზაციის გზით. ნ.ჯ-სა და შპს „ფ...ს“ სს „...ის“ სასარგებლოდ სოლიდარულად დაეკისრათ, ასევე, 1 177 აშშ დოლარის ექვივალენტი - 1966 ლარის გადახდა სარჩელის აღძვრისას გადახდილი სახელმწიფო ბაჟის სანაცვლოდ; 2) აღნიშნულ გადაწყვეტილებაზე 2009 წლის 24 ნოემბერს გაცემული სააღსრულებო ფურცელი (ტ.1, ს.ფ. 122, 137-152); ბ) სსიპ აღსრულების ეროვნული ბიუროს თბილისის სააღსრულებო ბიუროში დაიწყო წარმოება (№01/09-03-4718 სააღსრულებო საქმე) თბილისის საქალაქო სასამართლოს მიერ 2009 წლის 24 ნოემბერს გაცემული და კრედიტორის სს „...ის“ მიერ წარდგენილი №2/4635-2008 სააღსრულებო ფურცლის აღსრულების მიზნით (ტ.1, ს.ფ. 137); გ) სსიპ აღსრულების ეროვნული ბიუროს თბილისის სააღსრულებო ბიუროს №A09007344-005 და №A09007344-006 წერილების საფუძველზე, შსს საინფორმაციო-ანალიტიკური დეპარტამენტის ინფორმაციული უზრუნველყოფისა და ანალიზის სამმართველოს, საინფორმაციო საძიებო სისტემების ექსპლუატაციის განყოფილების მიერ აღირიცხა ყადაღა ნ.ჯ-ის სახელზე რეგისტრირებულ ავტოსატრანსპორტო საშუალებაზე (სახ. ნომერი - ...). ამავე წერილით თბილისის სააღსრულებო ბიუროს ეცნობა, რომ „ქონებაზე ყადაღის დადების შესახებ“ თბილისის საქალაქო სასამართლოს სისხლის სამართლის საქმეთა კოლეგიის 2009 წლის 17 თებერვლის ბრძანების საფუძველზე, აღნიშნულ ავტოსატრანსპორტო საშუალებაზე 2009 წლის 5 მარტს რეგისტრირებულია გასხვისების შეზღუდვა (ტ.1, ს.ფ. 176-178); დ) აღსრულების ეროვნული ბიუროს თბილისის სააღსრულებო ბიუროს 2013 წლის 6 დეკემბრის №A09007344-007/001 წერილით, „სააღსრულებო წარმოებათა შესახებ“ საქართველოს კანონის 36-ე მუხლის მე-3 პუნქტის საფუძველზე, ქ. თბილისის პროკურატურას ეთხოვა მოხდეს ინფორმირება ექვემდებარება თუ არა №2/4635-2008 სააღსრულებო ფურცელი აღსრულებას. საქართველოს მთავარი პროკურატურის 2014 წლის 8 იანვრის №13/670 წერილით აღსრულების ეროვნული ბიუროს თბილისის სააღსრულებო ბიუროს ეცნობა, რომ თბილისის საქალაქო სასამართლოს მოსამართლის 2009 წლის 17 თებერვლის ბრძანებით, საქართველოს სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსის 52-ე მულის მე-2 ნაწილის საფუძველზე ყადაღა დაედო ნ.ჯ-ის კუთვნილ ა/მანქანას „... ...“, სახ. ნომერი - .... თბილისის საქალაქო სასამართლოს 2009 წლის 10 ნოემბრის განაჩენით ნ.ჯ-ი ცნობილ იქნა დამნაშავედ საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსის 180-ე მუხლის მე-2 და მე-3 ნაწილებით და სასჯელის სახედ და ზომად განესაზღვრა 30 წლით თავისუფლების აღკვეთა, ასევე ჯარიმა 20 500 ლარის ოდენობით. ამავე განაჩენით საქართველოს სსკ-ის 52-ე მუხლის მე-2 ნაწილის საფუძველზე თბილისის საქალაქო სასამართლოს ბრძანების საფუძველზე დაყადაღებული ნ.ჯ-ის კუთვნილი ა/მანქანა „... ...“, სახ. ნომერი - ..., მიყენებული ზიანის ანაზღაურებისა და სამოქალაქო სარჩელების უზრუნველყოფის მიზნით მიექცა აღსასრულებლად. ხსენებული განაჩენი შესულია კანონიერ ძალაში. აღნიშნულის გამო აღსრულების ეროვნული ბიუროს თბილისის სააღსრულებო ბიუროს ეთხოვა იმოქმედოს 2009 წლის 10 ნოემბრის თბილისის საქალაქო სასამართლოს განაჩენის შესაბამისად (ტ.1, ს.ფ. 180-181, 186); ე) აღსრულების ეროვნული ბიუროს თბილისის სააღსრულებო ბიუროს 2016 წლის 14 აპრილის №A09007344-010/001 წერილი გაეგზავნა ნ.ჯ-ს, რომლითაც განემარტა, რომ სსიპ აღსრულების ეროვნულ ბიუროს თბილისის სააღსრულებო წარმოებაშია №A09007344 საქმე თბილისის საქალაქო სასამართლოს მიერ 2009 წლის 24 ნოემბერს გაცემული №2/4635-2008 სააღსრულებო ფურცელი, რომლის აღსრულების უზრუნველყოფის მიზნით, ყადაღა დაედო მის სახელზე რეგისტრირებულ ავტოსატრანსპორტო საშუალებას - „... ...“, სახ. ნომერი - ..., ფერი - შავი. ნ.ჯ-ს დაევალა ზემოაღნიშნული ავტოსატრანსპორტო საშუალების თბილისის სააღსრულებო ბიუროში აღმასრულებელთან დაუყოვნებლივ წარდგენა (ტ. 1, ს.ფ. 219); ვ) აღსრულების ეროვნული ბიუროს თბილისის სააღსრულებო ბიუროს 2016 წლის 14 აპრილის №95016 და 2017 წლის 24 მარტის №125043 ოქმების თანახმად, აღმასრულებელი ოქმების შედგენის დღეებში გამოცხადდა ნ.ჯ-ის მისამართ(ებ)ზე, სადაც ვერ ინახა დაყადაღებული ავტომობილი (ტ. 1, ს.ფ. 228-231); ზ) სს „...ის“ 2017 წლის 12 ოქტომბრის განცხადებით სსიპ აღსრულების ეროვნული ბიუროს თბილისის სააღსრულებო ბიუროს ეცნობა, რომ გირავნობის საგანი, რომლის რეალიზაციაც უნდა მოხდეს „...ის“ დავალიანების დაფარვის მიზნით, განთავსებულია საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საგამოძიებო სამსახურის ავტოსადგომზე - ქ. თბილისი, ...ის ქ. №2ა. სსიპ აღსრულების ეროვნულ ბიუროს ეთხოვა უზრუნველეყო ზემოაღნიშნული სამსახურიდან ავტოსატრანსპორტო საშუალების გადაყვანა აღსრულების ეროვნული ბიუროს ავტოსადგომზე და მოეხდინა მისი რეალიზაცია (ტ. 1, ს.ფ. 232-233); თ) აღსრულების ეროვნული ბიუროს თბილისის სააღსრულებო ბიუროს 2017 წლის 17 ოქტომბრის №A09007344-007/003 წერილით, ქ. თბილისის პროკურატურას კვლავ ეთხოვა 2013 წლის 6 დეკემბრის №A09007344-007/001 წერილით მოთხოვნილი ინფორმაცია. საქართველოს მთავარი პროკურატურის 2017 წლის 30 ნოემბრის №13/77540 წერილით აღსრულების ეროვნული ბიუროს თბილისის სააღსრულებო ბიუროს გაეგზავნა საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საგამოძიებო სამსახურის 2017 წლის 28 ნოემბრის №8901/15-04-03 წერილი, რომლის თანახმად, სისხლის სამართლის №092090044 საქმეზე, 2009 წლის 17 თებერვალს ნ.ჯ-ი დაკავებული იქნა საგამოძიებო სამსახურის მიერ, ხოლო მის საკუთრებაში არსებულ ავტომანქანას - ... სახელმწიფო ნომრით ..., თბილისის საქალაქო სასამართლოს საგამოძიებო კოლეგიის ბრძანების საფუძველზე დაედო ყადაღა და გადაყვანილი იქნა ფინანსთა სამინისტროს მომსახურეობის სააგენტოს მატერიალურ-ტექნიკური ბაზა №2-ში და წერილის შედგენის დღემდე განთავსებულია ამავე ბაზაზე. სისხლის სამართლის №092090044 საქმე, 2009 წლის 13 აპრილს არსებითი განხილვისათვის წარიმართა სასამართლოში. თბილისის საქალაქო სასამართლოს 2009 წლის 10 ნოემბრის განაჩენით, ზიანის უზრუნველყოფის მიზნით, ავტომანქანა ... სახელმწიფო ნომრით ... მიექცა აღსასრულებლად. აღნიშნული განაჩენი თბილისის სააპელაციო სასამართლოს მიერ 2011 წლის 31 მარტს უცვლელად იქნა დატოვებული, ხოლო საქართველოს უზენაესი სასამართლოს 2011 წლის 29 ივნისის განჩინებით საკასაციო საჩივარი დაუშვებლად იქნა ცნობილი (ტ.1, ს.ფ. 187-190); ი) სსიპ აღსრულების ეროვნული ბიუროს თბილისის სააღსრულებო ბიუროს 2018 წლის 17 იანვრის №A09007344-007/005 წერილით შს სამინისტროს ანალიტიკური დეპარტამენტიდან გამოთხოვილ იქნა თბილისის საქალაქო სასამართლოს სისხლის სამართლის საქმეთა კოლეგიის 2009 წლის 17 თებერვლის ბრძანება. შს სამინისტროს ანალიტიკური დეპარტამენტის 2018 წლის 18 იანვრის №MIA 3 18 00146297 წერილით სსიპ აღსრულების ეროვნული ბიუროს თბილისის სააღსრულებო ბიუროს გაეგზავნა საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს შემოსავლების სამსახურის საგამოძიებო სამსახურის დეპარტამენტის 2009 წლის 5 მარტის №16-03/5/1-591 წერილით წარდგენილი თბილისის საქალაქო სასამართლოს სისხლის სამართლის საქმეთა კოლეგიის 2009 წლის 17 თებერვლის ქონებაზე ყადაღის დადების შესახებ ბრძანება (ტ. 1, ს.ფ. 193-197); კ) აღსრულების ეროვნული ბიუროს თბილისის სააღსრულებო ბიუროს 2018 წლის 17 იანვრის №A09007344-007/004 წერილით საქართველოს პრეზიდენტის ადმინისტრაციიდან გამოთხოვილ იქნა საქართველოს პრეზიდენტის 2013 წლის 25 ოქტომბრის განკარგულება, რომლითაც შეწყდა სსიპ აღსრულების ეროვნულ ბიუროს წარმოებაში არსებული თბილისის სააპელაციო სასამართლოს მიერ 2011 წლის 12 ივლისს გაცემული №1/ბ-443-10 სააღსრულებო ფურცელი (სისხლის სამართლის საქმე). საქართველოს პრეზიდენტის ადმინისტრაციის 2018 წლის 25 იანვრის №683 წერილით აღსრულების ეროვნული ბიუროს თბილისის სააღსრულებო ბიუროს გაეგზავნა „სასჯელის სხვადასხვა ზომით მსჯავრდებულთა შეწყალების შესახებ“ საქართველოს პრეზიდენტის 2013 წლის 25 ოქტომბრის №25/10/01 განკარგულებიდან ამონაწერი, რომლის მიხედვით, შეწყალებულ იქნა ნ.ჯ-ი და იგი გათავისუფლდა ძირითადი სასჯელის შემდგომი მოხდისაგან, ასევე გათავისუფლდა დამატებითი სასჯელის შემდგომი მოხდისაგან და მოეხსნა ნასამართლობა (ტ.1, ს.ფ. 191-192, 199-200); ლ) სსიპ აღსრულების ეროვნული ბიუროს თბილისის სააღსრულებო ბიუროს 2018 წლის 8 თებერვლის №8710 წერილით საქართველოს ფინანსთა სამინსიტროს საგამოძიებო სამსახურის უფროსს ეთხოვა მიეცეს უფლება ა/მანქანა მოდელი: „... ...“, სახ. ნომრით: ნომერი: ..., გაიყვანოს საგამოძიებო სამსახურის საჯარიმო ავტოსადგომიდან, №A09007344 სააღსრულებო საქმის ინტერესებიდან გამომდინარე, თუკი არ არსებობს რაიმე სხვა დამაბრკოლებელი გარემოება, ვინაიდან მოვალე ნ.ჯ-ი საქართველოს პრეზიდენტის №21344 განკარგულების საფუძველზე შეწყალებულია, თბილისის სააღსრულებო ბიუროში, შეწყდა ზემოაღნიშნული სააღსრულებო წარმოება სახელმწიფო ბიუჯეტის სასარგებლოდ. საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საგამოძიებო სამსახურის 2018 წლის 13 თებერვლის №1153/15-04-03 წერილით სსიპ აღსრულების ეროვნული ბიუროს თბილისის სააღსრულებო ბიუროს განემარტა - იმის გათვალისწინებით, რომ 2013 წლის 25 ოქტომბერს გამოცემულ იქნა საქართველოს პრეზიდენტის განკარგულება ნ.ჯ-ის შეწყალების შესახებ, საგამოძიებო სამსახურს, ავტომანქანა ... სახელმწიფო ნომრით ...-თან მიმართებით, საჯარიმო ავტოსადგომიდან გაყვანის დამაბრკოლებელი გარემოება არ გააჩნია (ტ. 1, ს.ფ. 201-202); მ) სსიპ აღსრულების ეროვნული ბიუროს თბილისის სააღსრულებო ბიუროს 2018 წლის 15 თებერვლის №10519 წერილით საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საგამოძიებო დეპარტამენტის თბილისის მთავარი სამმართველოს უფროსს ეთხოვა თბილისის საქალაქო სასამართლოს მიერ 24.11.2009 წელს გაცემული №2/4635-2008 სააღსრულებო ფურცელის ინტერესებიდან გამომდინარე, აღსრულების უზრუნველსაყოფად და „სააღსრულებო წარმოებათა შესახებ“ საქრთველოს კანონის მე-17 მუხლის პირველი და მე-2 პუნქტების თანახმად, გამოეყოთ საგამოძიებო დეპარტამენტის დაქვემდებარებაში მყოფი თანამშრომელი, რომელიც უფლებამოსილი იქნებოდა ავტომანქანა მოდელი: „... ...“, სახ. ნომრით: ... საჯარიმო ავტოსადგომიდან გამოყვანაზე. საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საგამოძიებო სამსახურის 2018 წლის 21 თებერვლის №1446/15-04-03/1 წერილით აღსრულების ეროვნული ბიუროს თბილისის სააღსრულებო ბიუროს ეთხოვა საკითხის დაზუსტების მიზნით მიეწოდებინა ინფორმაცია თბილისის სააღსრულებო ბიუროში სახელმწიფო ბიუჯეტის სასარგებლოდ სააღსრულებო წარმოების შეწყვეტით, ასევე შეწყდა თუ არა თბილისის სააპელაციო სასამართლოს 30.03.2011 წლის №1/გ-443-10 განაჩენით დადგენილი სისხლის სამართლის საქმეზე დაზარალებულად ცნობილი მოქალაქეთათვის მიყენებული ზიანის ანაზღაურებისა და სამოქალაქო სარჩელების უზრუნველყოფის მიზნით ავტომანქანა - მოდელი: „... ...”, სახ. ნომრით: ... აღსასრულებლად მიქცევის წარმოებაც (ტ. 1, ს.ფ. 203-204); ნ) სს „...ის“ 2018 წლის 21 მარტის წერილით სსიპ აღსრულების ეროვნულ ბიუროს ეთხოვა სააღსრულებო საქმეზე სს „...ის“ მოთხოვნის გამო ნ.ჯ-ის მიმართ დაგირავებული ავტომანქანის ფინანსთა სამინისტროს საგამოძიებო სამსახურის ავტოსადგომიდან გადაყვანა და აუქციონზე რეალიზაცია, ვინაიდან იწურებოდა სააღსრულებო ფურცლის აღსრულების ხანდაზმულობის 10-წლიანი ვადა და ბანკი განიცდიდა ფინანსურ ზარალს (ტ.1, ს.ფ. 238); ო) სსიპ აღსრულების ეროვნული ბიუროს თბილისის სააღსრულებო ბიუროს 2018 წლის 28 თებერვლის №13927 წერილით საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საგამოძიებო დეპარტამენტის თბილისის მთავარი სამმართველოს უფროსს ეცნობა, რომ დაზარალებულად ცნობილი მოქალაქეთათვის მიყენებული ზიანის ნაწილში, სსიპ აღსრულების ეროვნულ ბიუროში რეგისტრირებულია სააღსრულებო წარმოებები, სადაც კრედიტორებს წარმოადგენენ ბ.ხ-ე, ე.დ-ა, მ.ჯ-ი, ა.კ-ე და გ.ტ-ი, ხოლო მოვალეებს ნ.ჯ-ი და ს.მ-ე. კრედიტორების მიერ წარდგენილი განცხადებების და სააღსრულებო ფურცლების საფუძველზე სსიპ აღსრულების ეროვნულ ბიუროში სააღსრულებო საქმეები რეგისტრირებულია, როგორც „არაუზრუნველყოფილი მოთხოვნა“, ვინაიდან სააღსრულებო ფურცლების მიხედვით არაა მითითება უზრუნველყოფის საგანზე. სამოქალაქო მოსარჩელეს ი.ხ-ს სსიპ აღსრულების ეროვნული ბიუროსთვის განცხადებით არ მიუმართავს. აღნიშნული წერილით საგამოძიებო დეპარტამენტს კიდევ ერთხელ ეთხოვა, თბილისის საქალაქო სასამართლოს მიერ 24.11.2009 წელს გაცემული №2/4635-2008 სააღსრულებო ფურცელის ინტერესებიდან გამომდინარე, უფლებამოსილი თანამშრომლის გამოყოფა დაყადაღებული ავტომობილის საჯარიმო ავტოსადგომიდან გამოყვანის მიზნით (ტ.1. ს.ფ. 205); პ) საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საგამოძიებო სამსახურის 2018 წლის 12 მარტის №994/15-04-03 წერილით სსიპ აღსრულების ეროვნული ბიუროს თბილისის სააღსრულებო ბიუროს განემარტა, რომ თბილისის საქალაქო სასამართლოს 2009 წლის 10 ნოემბრის განაჩენით, სისხლის სამართლის საქმეზე წარდგენილი, ბ.ხ-ის, ე.დ-ას, მ.ჯ-ის, ა.კ-ის, გ.ტ-ისა და ი.ხ-ის სამოქალაქო სარჩელები იქნა დაკმაყოფილებული, ხოლო ნ.ჯ-ს და ს.მ-ეს დაეკისრათ სამოქალაქო მოსარჩელეებზე მიყენებული ქონებრივი ზიანის ანაზღაურება. იმავე განაჩენით, სამოქალაქო მოსარჩელეებზე მიყენებული ზიანის ანაზღაურებისა და სამოქალაქო სარჩელების უზრუნველყოფის მიზნით, ყადაღადადებული ქონებები, მათ შორის ნ.ჯ-ის ავტომანქანა „... ...“. სახელმწიფო ნომრით „...“, მიექცა აღსასრულებლად. სასამართლო განაჩენის აღსრულების მიზნით, თბილისის საქალაქო სასამართლოს მიერ, 2011 წლის 8 აგვისტოს, 2011 წლის 29 აგვისტოს და 2012 წლის 17 სექტემბერს გაცემულ იქნა სულ ხუთი სააღსრულებო ფურცელი, რომლებითაც სამოქალაქო მოსარჩელეების: ბ.ხ-ის, ე.დ-ას, მ.ჯ-ის, ა.კ-ის და გ.ტ-ის მიერ სისხლის სამართლის საქმის ფარგლებში წარდგენილი სამოქალაქო სარჩელები იქნა დაკმაყოფილებული და მიყენებული ქონებრივი ზიანის ანაზღაურება დაეკისრა სამოქალაქო მოპასუხეებს: ნ.ჯ-ს და ს.მ-ეს. საქართველოს სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსის (1998 წლის 20 თებერვლის რედაქცია) 124-ე მუხლის პირველი ნაწილისა და 498-ე მუხლზე, ასევე იმ გარემოებაზე მითითებით, რომ თბილისის საქალაქო სასამართლოს 2009 წლის 10 ნოემბრის განაჩენში განხილულია სამოქალაქო სარჩელები და ამომწურავად არის განსაზღვრული ქონებრივი ზიანის ანაზღაურებისა და მის უზრუნველსაყოფად, მათ შორის, ნ.ჯ-ის კუთვნილი ავტომანქანის („... ...“, სახელმწიფო ნომრით „...“) აღსასრულებლად მიქცევა, მაგრამ თბილისის საქალაქო სასამართლოს მიერ, 2011 წლის 8 აგვისტოს, 2011 წლის 29 აგვისტოს და 2012 წლის 17 სექტემბერს გაცემულ ხუთ სააღსრულებო ფურცელში, (სამოქალაქო მოსარჩელეები: ბ.ხ-ე, ე.დ-ა, მ.ჯ-ი, ა.კ-ე და გ.ტ-ი) მითითებულია მხოლოდ, ის, რომ მოსარჩელეებზე მიყენებული ქონებრივი ზიანის ანაზღაურება დაეკისრა ნ.ჯ-ს და ს.მ-ეს, ხოლო ზიანის ანაზღაურების მიზნით ნ.ჯ-ის კუთვნილი ზემოაღნიშნული ავტომანქანის აღსასრულებლად მიქცევაზე არ არის მითითებული, იქმნებოდა ბუნდოვანება. საქართველოს სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსის (1998 წლის 20 თებერვლის რედაქცია) 615-ე მუხლის და იმავე კოდექსის (2009 წლის 9 ოქტომბრის რედაქცია) 287-ე მუხლის შესაბამისად და ზემოაღნიშნული გარემოებების გათვალისწინებით, საგამოძიებო სამსახურმა მიიჩნია, რომ ნ.ჯ-ის კუთვნილი ავტომანქანის („... ...“, სახელმწიფო ნომრით „...“) სსიპ აღსრულების ეროვნული ბიუროს მხრიდან, ზემოთ მითითებული საკითხის დაზუსტებამდე, კრედიტორის – სს „...ის“ სასარგებლოდ აღსასრულებლად მიქცევის შემთხვევაში ხელი შეეშლება თბილისის საქალაქო სასამართლოს 2009 წლის 10 ნოემბრის განაჩენის აღსრულებას, რის გამოც, იმ ეტაპზე, სსიპ აღსრულების ეროვნულ ბიუროს უარი ეთქვა საგამოძიებო სამსახურის დაქვემდებარებაში მყოფ თანამშრომლის გამოყოფაზე ავტომანქანის გაყვანასთან დაკავშირებით (ტ.1. ს.ფ. 206-207); ჟ) საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საგამოძიებო სამსახურის 2018 წლის 29 მაისის №3971/15-04-03 წერილით სსიპ აღსრულების ეროვნული ბიუროს თბილისის სააღსრულებო ბიუროს, 2018 წლის 19 აპრილს №A09007344-007/006 წერილის საფუძველზე ეცნობა, რომ ამ უკანასკნელი წერილის თანახმად აღსრულების ეროვნული ბიურო სასამართლო გადაწყვეტილებების აღსრულებას ახორციელებს „სააღსრულებო წარმოებათა შესახებ“ საქართველოს კანონის შესაბამისად და ავტომანქანის (... ..., სახ. ნომრით „...“) აღსასრულებლად მიქცევის დამაბრკოლებელი გარემოებები არ არსებობს, რადგანაც სახეზეა დედანი სააღსრულებო ფურცელი გადაწყვეტილებაზე, რომელიც ექვემდებარება აღსრულებას და აღმასრულებელი უფლებამოსილია იძულებითი აღსრულების პირობებში განახორციელოს გადახდევინება მოვალის ქონების რეალიზაციის გზით. წერილში მითითებულია, რომ აღნიშნულთან დაკავშირებით საგამოძებო სამსახურის პოზიცია დაფიქსირებულ იქნა 2018 წლის 12 მარტის №1994/15-04-03 წერილში, კერძოდ, როგორც წერილშია მითითებული, თბილისის საქალაქო სასამართლოს მიერ 2011 წლის 8 აგვისტოს, 2011 წლის 29 აგვისტოს და 2012 წლის 17 სექტემბერს გაცემულ ხუთ სააღსრულებო ფურცელში, მითითება მხოლოდ იმისა, რომ მოსარჩელეებზე მიყენებული ქონებრივი ზიანის ანაზღაურება დაეკისრათ ნ.ჯ-სა და ს.მ-ეს, ხოლო ამავე სააღსრულებო ფურცლებში ზიანის ანაზღაურების მიზნით ნ.ჯ-ის კუთვნილ ავტომანქანის აღსასრულებლად მიქცევაზე მიუთითებლობა, ქმნის ბუნდოვანებას აღნიშნული სააღსრულებო ფურცლების შეუსაბამობასთან დაკავშირებით, თბილისის საქალაქო სასამართლოს 2009 წლის 10 ნოემბრის განაჩენთან მიმართებით. აღსრულების ეროვნული ბიუროს თბილისის სააღსრულებო ბიუროს წერილში გამოკვეთილად დაფიქსირებულია ბიუროს დასკვნითი პოზიცია იმის შესახებ, რომ ამ მოცემულობით, ზემოთხსენებული ავტომანქანის აღსასრულებლად მიქცევით არ ირღვევა კანონის მოთხოვნები და აღნიშნულის დამაბრკოლებელი გარემოებები არ არსებობს, გამომდინარე აქედან, ბიუროს შეუძლია იმოქმედოს კანონის მოთხოვნების შესაბამისად. უფლებამოსილი პირის გამოყოფის შესახებ ბიუროს წერილში მითითებულ მოთხოვნასთან დაკავშირებით განიმარტა, რომ საჭიროების შემთხვევაში, აღსასრულებლად მიქცევის მიზნით ზემოაღნიშნული ავტომანქანის ავტოსადგომიდან გაყვანაში მონაწილეობას მიიღებს საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საგამოძიებო სამსახურის საგამოძიებო დეპარტამენტის თბილისის მთავარი სამმართველოს ...ოს გამომძიებელი ო.ქ-ე (ტ.1, ს.ფ. 208-213); რ) 2018 წლის 5 ივნისს თბილისის სააღსრულებო ბიუროს აღმასრულებლის მიერ შედგა ქონების აღწერისა და დაყადაღების შესახებ აქტი, რომლის თანახმად, აღიწერა და დაილუქა ...ის ფირმის შავი ფერის ავტომობილი სახელმწიფო ნომრით ... (ტ. 1, ს.ფ 243-245); ს) სსიპ აღსრულების ეროვნული ბიუროს თბილისის სააღსრულებო ბიუროს 2018 წლის 25 ივლისის №A09007344-007/008 წერილით ქ. თბილისის პროკურატურას ეთხოვა პოზიციის დაფიქსირება, აღსრულების უზრუნველყოფის მიზნით, „სააღსრულებო წარმოებათა შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-17 მუხლის პირველი პუნქტის თანახმად, ითხოვდა თუ არა აღსრულების შეჩერებას. საქართველოს მთავარი პროკურატურის 2018 წლის 15 აგვისტოს №13/62658 წერილით სსიპ აღსრულების ეროვნული ბიუროს თბილისის სააღსრულებო ბიუროს ეცნობა, რომ უნდა იხელმძღვანელოს საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საგამოძიებო სამსახურის 2017 წლის 28 ნოემბრის №8901/15-04-03 წერილით (ტ. 1, ს.ფ 214-215); ტ) მექანიკური სატრანპორტო საშუალების საექსპერტო შეფასების №00046843 აქტის თანახმად, ავტომანქანის (მოდელი: „... ...“, სახ. ნომრით: ...) საორიენტაციო საბაზრო ღირებულება შეადგენდა 14 500 ლარს (ტ. 1, ს.ფ 247-249); უ) სსიპ აღსრულების ეროვნული ბიუროს თბილისის სააღსრულებო ბიუროს 2019 წლის 6 თებერვლის №A09007344-007/010 წერილით ფინანსთა სამინისტროში გამოძიების საპროცესო ხელმძღვანელობის დეპარტამენტის პროკურორს ეთხოვა ინფორმაცია იმის შესახებ ითხოვდა თუ არა აღსრულების შეჩერებას. საქართველოს გენერალური პროკურატურის 2019 წლის 1 მარტის №13/15094 წერილით სსიპ აღსრულების ეროვნულ ბიუროს განემარტა, რომ აღნიშნულ საკითხზე პასუხი ეცნობათ არაერთხელ (ტ. 1, ს.ფ. 57-59); ფ) სსიპ აღსრულების ეროვნული ბიუროს თბილისის სააღსრულებო ბიუროს 2019 წლის 15 თებერვლის №A09007344-007/011 წერილით თბილისის საქალაქო სასამართლოს ეთხოვა ინფორმაცია თბილისის საქალაქო სასამართლოს 2009 წლის 17 თებერვლის ბრძანების საფუძველზე, ქონებაზე დადებული ყადაღის გაუქმების შესახებ მიღებულ იქნა თუ არა გადაწყვეტილება და იმ შემთხვევაში თუ აღნიშნული საკითხის გადაწყვეტა არ არის თბილისის საქალაქო სასამართლოს კომპეტენცია ეთხოვა განმარტება ასეთი ორგანოს შესახებ. თბილისის საქალაქო სასამართლოს 2019 წლის 25 თებერვლის №4273 წერილით სსიპ აღსრულების ეროვნულ ბიუროს ეცნობა, რომ ნ.ჯ-ის მიმართ სისხლის სამართლის საქმეზე, საბოლოო გადაწყვეტილება მიღებულია თბილისის სააპელაციო სასამართლოს მიერ. შესაბამისად, განაჩენის აღსრულებასთან დაკავშირებულ საკითხებზე რეაგირების მიზნით უნდა მოხდეს თბილისის სააპელაციო სასამართლოსთვის მიმართვა (ტ. 1, ს.ფ. 60-61, 71); ქ) სსიპ აღსრულების ეროვნული ბიუროს თბილისის სააღსრულებო ბიუროს 2019 წლის 28 თებერვლის №A09007344-007/012 წერილით თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ეთხოვა ინფორმაცია თბილისის საქალაქო სასამართლოს 2009 წლის 17 თებერვლის ბრძანების საფუძველზე, ქონებაზე დადებული ყადაღის გაუქმების შესახებ მიღებულ იქნა თუ არა გადაწყვეტილება და იმ შემთხვევაში თუ აღნიშნული საკითხის გადაწყვეტა არ არის თბილისის საპელაციო სასამართლოს კომპეტენცია ეთხოვა განმარტება ასეთი ორგანოს შესახებ (ტ. 1, ს.ფ. 62-63); ღ) სსიპ აღსრულების ეროვნული ბიუროს თბილისის სააღსრულებო ბიუროს 2019 წლის 18 სექტემბრის №68352 წერილით თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ეთხოვა იმსჯელოს თბილისის საქალაქო სასამართლოს 2009 წლის 17 თებერვლის ბრძანების საფუძველზე დაყადაღებულ ქონებაზე რეგისტირებული ყადაღის გაუქმების თაობაზე, რათა ბიურომ უზრუნველყოს მასზე კანონით დაკისრებული მოვალეობის შესრულება და მოვალის საკუთრებაში არსებული ქონების სარეალიზაციოდ მიქცევა კრედიტორის ინტერესებისა და სასამართლოს გადაწყვეტილების აღსრულების მიზნით (ტ. 1, ს.ფ. 64); ყ) თბილისის სააპელაციო სასამართლოს 2019 წლის 23 სექტემბრის №1/1864 წერილის თანახმად, 2019 წლის 20 სექტემბერს თბილისის სააპელაციო სასამართლოში შევიდა თბილისის სააღსრულებო ბიუროს აღმასრულებლის 2019 წლის 18 სექტემბრის №68352 წერილი. აღნიშნულ წერილზე თანდართული დოკუმენტაციით, განსხვავებით წინა წერილისა (თანდართული დოკუმენტების გარეშე), სასამართლოსთვის ცნობილი გახდა, რომ ავტოსატრანსპორტო საშუალება „... ” სახელმწიფო ნომრით ..., სისხლის სამართლის საქმე №092090044, მიექცა აღსასრულებლად, რაზეც დარეგისტრირდა სააღსრულებო წარმოება სახელმწიფო ბიუჯეტის სასარგებლოდ, რაც შეწყდა ნ.ჯ-ის შეწყალების საფუძველზე. სისხლის სამართლის საქმის მასალებიდან ირკვევა, რომ ბიუროს მიერ წერილში მითითებული სს „...ი“ სამოქალაქო მოსარჩელე არ ყოფილა. განაჩენში გარკვევით არის მითითებული, რომ დაკმაყოფილებულია სამოქალაქო მოსარჩელეების სარჩელები. გარდა ამისა, მითითებულია, რომ საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსის 52-ე მუხლის მე-2 ნაწილის თანახმად, თბილისის საქალაქო სასამართლოს სისხლის სამართლის საქმეთა კოლეგიის მოსამართლის ბრძანების საფუძველზე დაყადაღებული ნ.ჯ-ის ავტომანქანა „...” სახელმწიფო ნომრით ..., მის საკუთრებაში არსებული მიწის ნაკვეთი და მასზე განთავსებული საცხოვრებელი სახლი მდებარე, ქ. თბილისში, ...ის ქუჩა №17 და ასევე ს.მ-ის საკუთრებაში არსებული საცხოვრებელი ბინა მდებარე ქ. თბილისი, ...ის ქუჩა №5, ბინა №25, მიყენებული ზიანის ანაზღაურებისა და სამოქალაქო სარჩელების უზრუნველყოფის მიზნით, უნდა მიექცეს აღსასრულებლად. შესაბამისად, ზემოაღნიშნული ქონებები უნდა მიექცეს აღსასრულებლად არა სახელმწიფოს სასარგებლოდ, არამედ მიყენებული ზიანის ანაზღაურებისა და სამოქალაქო სარჩელების უზრუნველყოფის მიზნით. ბიუროს წერილიდან ირკვევა, რომ სააღსრულებო წარმოება მიმდინარეობს სისხლის სამართლის საქმეზე არსებულ მოსარჩელეებთან მიმართებითაც. მიუხედავად იმისა, მითითებული იქნებოდა თუ არა სააღსრულებო ფურცელში ზიანის ანაზღაურების ხერხი, ეს არ უნდა ყოფილიყო განაჩენით დადგენილი დაყადაღებული ქონების აღსრულების ხელშემშლელი პირობა, რადგან განაჩენში მითითებულია ქონების აღსასრულებლად მიქცევის მიზანი. სისხლის სამართლის საქმის მოსარჩელეებთან მიმართებით არსებული ხელშემშლელი პირობის არსებობის შემთხვევაში, ბიუროს ეთხოვა სასამართლოსთვის ეცნობებინა მათი სააღსრულებო წარმოების ფარგლებში (ტ. 1, ს.ფ. 65-66); შ) სსიპ აღსრულების ეროვნული ბიუროს თბილისის სააღსრულებო ბიუროს მიერ 2019 წლის 30 სექტემბერს ნ.ჯ-სა და შპს „ფ...ს“ გაეგზავნათ №A09007344-004/001 წინადადება გადაწყვეტილების შესრულების შესახებ (გადაფრთხილება). ამავე შეტყობინებით ეცნობათ, რომ ქონებაზე ყადაღის დადებიდან 1 (ერთი) თვის ვადაში ჩატარდებოდა პირველი იძულებითი აუქციონი და აღსრულების ღონისძიებების კონრეტული დრო და ადგილი დამატებით არ ეცნობებოდათ. ანალოგიური შინაარსის წინადადებება (№A09007344-004/002) გაეგზავნათ ნ.ჯ-სა და შპს „ფ...ს“ 2019 წლის 4 ოქტომბერს. სსიპ აღსრულების ეროვნული ბიუროს თბილისის სააღსრულებო ბიუროს მიერ 2019 წლის 8 ოქტომბერს გამოიცა №A09007344-023/002 განკარგულება ნ.ჯ-ის მიმართ საჯარო შეტყობინების გავრცელების შესახებ გადაწყვეტილების ნებაყოფლობით შესრულების თაობაზე წინადადებასთან დაკავშირებით (ტ. 1, ს.ფ 157-162, 168-173, 251-258); ჩ) სსიპ აღსრულების ეროვნული ბიუროს თბილისის სააღსრულებო ბიუროს 2020 წლის 16 ივლისის №A09007344-007/013 წერილით თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ეთხოვა ინფორმაცია იმის შესახებ არის თუ არა თბილისის სააპელაციო სასამართლო უფლებამოსილი გააუქმოს თბილისის საქალაქო სასამართლოს 2009 წლის 17 თებერვლის ბრძანების საფუძველზე რეგისტირებული ყადაღა (ტ.1. ს.ფ. 67-68); ც) თბილისის სააპელაციო სასამართლოს 2020 წლის 30 ივლისის №1/1917 წერილის თანახმად, გამოთხოვილ და შესწავლილ იქნა სისხლის სამართლის საქმე ნ.ჯ-ის მიმართ, საიდანაც დგინდება, რომ თბილისის სააპელაციო სასამართლოს 2011 წლის 31 მარტის განაჩენით ნ.ჯ-ი ცნობილ იქნა დამნაშავედ საქართველოს სსკ-ის 180-ე მუხლის მე-2 და მე-3 ნაწილებით და განესაზღვრა შესაბამისი სასჯელი. ამასთან, იმავე განაჩენით, დაკმაყოფილდა სამოქალაქო მოსარჩელეების: ი.ხ-ის, მ.ჯ-ის, გ.ტ-ის, ე.დ-ას, ბ.ხ-ის და ა.კ-ის სამოქალაქო სარჩელები და მსჯავრდებულ (სამოქალაქო მოპასუხეს) ნ.ჯ-ს სოლიდარულად დაეკისრა მათ მიმართ ქონებრივი ზიანის ანაზღაურება. სამოქალაქო სარჩელების უზრუნველყოფის მიზნით კი, სხვა ქონებასთან ერთად აღსასრულებლად მიექცა დაყადაღებული ავტომობილი „...“ სახ. ნომრით .... საქმის მასალების მიხედვით, თბილისის საქალაქო სასამართლოს მიერ 2011 წლის 8 აგვისტოს გაცემულია სააღსრულებო ფურცლები მხოლოდ ორ სამოქალაქო მოსარჩელეზე - მ.ჯ-სა და ა.კ-ეზე, სისხლის სამართლის საქმეში არ მოიპოვება სხვა მოსარჩელეებზე (ი.ხ-ის, გ.ტ-ის, ე.დ-ას და ბ.ხ-ის) მიმართ სააღსრულებო ფურცელი, რითიც მოსარჩელეების მიმართ მიყენებული ქონებრივი ზიანის ანაზღაურება მოხდებოდა. (სს „...ი“ მოცემულ სისხლის სამართლის საქმეში არ წარმოადგენს სამოქალაქო მოსარჩელეს). აღნიშნულიდან გამომდინარე, ვინაიდან თბილისის სააპელაციო სასამართლოსთვის უცნობია, გაცემულია თუ არა სააღსრულებო ფურცელი ყველა სამოქალაქო მოპასუხეზე, სასამართლო მოკლებულია შესაძლებლობას, აღასრულოს 2011 წლის 31 მარტის განაჩენი ყადაღის მოხსნის ნაწილში (ტ. 1, ს.ფ. 241-242); ძ) სს „...ის“ წარმომადგენელმა 2020 წლის 18 სექტემბერს №06/5912 განცხადებით მიმართა აღსრულების ეროვნულ ბიუროს და მოითხოვა №A09007344 სააღსრულებო წარმოების ფარგლებში გირავნობის საგნის განთავსება აუქციონზე (ტ. 1, ს.ფ 259-262); წ) 2020 წლის 16 ოქტომბრის თბილისის სააღსრულებო ბიუროს აღმასრულებლის მიერ შედგა ქონების აღწერისა და დაყადაღების შესახებ აქტი, რომლის თანახმად, აღიწერა ...ს ფირმის შავი ფერის ავტომობილი სახელმწიფო ნომრით ... (ტ. 1, ს.ფ 263-266); ჭ) სსიპ აღსრულების ეროვნული ბიუროს 2020 წლის 29 ოქტომბრის №58907 წერილით სს „...ს“ მიეწოდა ინფორმაცია სსიპ აღსრულების ეროვნული ბიუროს მიერ გატარებული ღონისძიებების შესახებ (ტ.1, ს.ფ 277-279); ხ) სს „...ის 2021 წლის 20 აპრილის განცხადებით სსიპ აღსრულების ეროვნული ბიუროდან გამოთხოვილ იქნა ინფორმაცია: აღსრულების ეროვნული ბიუროს ელექტრონული სააღსრულებო წარმოების პროგრამის ე.წ. გადახდის იდენტიფიკატორი და საქმეზე განხორციელებული სააღსრულებო მოქმედებებისა და განცხადების წარდგენის დღის მონაცემებით საქმის სტატუსის შესახებ. სსიპ აღსრულების ეროვნული ბიუროს 2021 წლის 26 აპრილის №25488 წერილით სს „...ს“ მიეწოდა ინფორმაცია სსიპ აღსრულების ეროვნული ბიუროს მიერ გატარებული ღონისძიებების შესახებ და დამატებით განემარტა, რომ აღნიშნულ საქმეზე დეტალური ინფორმაცია კრედიტორს შეუძლია იხილოს სსიპ აღსრულების ეროვნული ბიუროს ოფიციალურ ვებგვერდზე www.nbe.gov.ge, სადაც გადახდის იდენტიფიკატორის და კრედიტორის პირადი ნომრის (საიდენტიფიკაციო კოდის) მითითებით შესაძლებელია მოიძიებულ იქნას კრედიტორისათვის სასურველი ელექტრონული სააღსრულებო წარმოება. წერილით სს „...ს“ განემარტა, რომ სააღსრულებო ფურცლის მოთხოვნის აღსრულების და კრედიტორის ინტერესების დაკმაყოფილების მიზნით, თბილისის სააღსრულებო ბიუროს მიერ მიმდინარეობს სააღსრულებო წარმოების პროცესი, შესაბამისად, აღმასრულებლის მიერ გამოყენებული იქნება კანონმდებლობით არსებული ყველა შესაძლებლობა გადაწყვეტილების აღსრულების მიზნით (ტ.1, ს.ფ 266-274, 275-276).
მოცემულ შემთხვევაში მთავარ სადავო საკითხს წარმოადგენს სსიპ აღსრულების ეროვნული ბიუროსათვის მოსარჩელე სს „...ის“ სასარგებლოდ ზიანის ანაზღაურების ვალდებულების დაკისრების წინაპირობების არსებობა.
საკასაციო სასამართლო თავდაპირველად მიუთითებს, რომ სახელმწიფო ორგანოთა და მოსამსახურეთა მიერ უკანონოდ მიყენებული ზიანის სახელმწიფო სახსრებიდან ანაზღაურება აღიარებული და გარანტირებულია საქართველოს კონსტიტუციის მე-18 მუხლის მე-4 პუნქტით.
საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის 208-ე მუხლის პირველი ნაწილის თანახმად, სახელმწიფო ადმინისტრაციული ორგანოს, აგრეთვე მისი თანამდებობის პირის ან ამ ორგანოს სხვა სახელმწიფო მოსამსახურის ან საჯარო მოსამსახურის (გარდა ამ მუხლის მე-2 ნაწილით განსაზღვრული საჯარო მოსამსახურისა) მიერ თავისი სამსახურებრივი მოვალეობის შესრულებისას მიყენებული ზიანისათვის პასუხისმგებელია სახელმწიფო. ამავე კოდექსის 207-ე მუხლის მიხედვით კი, თუ ამ კოდექსით სხვა რამ არ არის დადგენილი, ადმინისტრაციული ორგანოს მიერ მიყენებული ზიანის ანაზღაურებისას გამოიყენება საქართველოს სამოქალაქო კოდექსით დადგენილი წესი.
საკასაციო სასამართლო ასევე მიუთითებს საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 1005-ე მუხლის პირველ ნაწილზე, რომლის თანახმად, თუ სახელმწიფო მოსამსახურე ან საჯარო მოსამსახურე განზრახ ან უხეში გაუფრთხილებლობით არღვევს თავის სამსახურებრივ მოვალეობას სხვა პირის მიმართ, სახელმწიფო (მუნიციპალიტეტი) ან ის ორგანო, რომელშიც აღნიშნული მოსამსახურე მუშაობს, ვალდებულია აანაზღაუროს მიყენებული ზიანი. განზრახვისას ან უხეში გაუფრთხილებლობისას ეს პირები სახელმწიფოსთან ერთად სოლიდარულად აგებენ პასუხს. ამავე კოდექსის 992-ე მუხლის შესაბამისად კი, პირი, რომელიც სხვა პირს მართლსაწინააღმდეგო, განზრახი ან გაუფრთხილებელი მოქმედებით მიაყენებს ზიანს, ვალდებულია აუნაზღაუროს მას ეს ზიანი.
ზემოაღნიშნულ ნორმათა საფუძველზე, საკასაციო პალატა განმარტავს, რომ სახელმწიფო მოსამსახურის მიერ მიყენებული ზიანი შესაბამისმა სახელმწიფო დაწესებულებამ უნდა აანაზღაუროს სრულად. ამასთან, ზიანის ანაზღაურების დაკისრებისთვის უნდა დადასტურდეს ნორმატიულად განსაზღვრული შემდეგი წინაპირობების კუმულატიურად არსებობა: სახელმწიფო ორგანოს თანამშრომლის ქმედების უკანონობა; პირისთვის ზიანის მიყენება; მიზეზშედეგობრივი კავშირის არსებობა დამდგარ შედეგსა და სახელმწიფო ორგანოს მართლსაწინააღმდეგო ქმედებას შორის, ასევე, სახელმწიფო მოსამსახურის ბრალეულობა.
საკასაციო პალატა განმარტავს, რომ სასამართლო გადაწყვეტილების შესასრულებლად სავალდებულო ხასიათი წარმოშობს აღსრულების ეროვნული ბიუროს მხრიდან მისი აღსრულების აუცილებლობას. „სააღსრულებო წარმოებათა შესახებ“ კანონით მკაცრად არის განსაზღვრული აღსრულების ეროვნული ბიუროს ფუნქციები და მოიცავს სასამართლო გადაწყვეტილების კანონთან ზუსტი შესაბამისობით აღსრულებას. აღნიშნული კანონის 17.7 მუხლის თანახმად, აღმასრულებელი ვალდებულია მიიღოს ყველა კანონიერი ზომა გადაწყვეტილების სწრაფად და რეალურად აღსრულებისათვის, განუმარტოს მხარეებს მათი უფლებები და მოვალეობები, აღსრულების ცალკეული სახეების შინაარსი და შესაძლებლობები, დაეხმაროს მათი უფლებებისა და კანონიერი ინტერესების დაცვაში. ამასთან, კრედიტორსა და მოვალეს უფლება აქვთ გაასაჩივრონ აღმასრულებლის ქმედება აღსრულების ეროვნული ბიუროს თავმჯდომარესთან (კანონის 18.1 მუხლის „ე“ ქვეპუნქტი).
„სააღსრულებო წარმოებათა შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-2 მუხლის „ა“ ქვეპუნქტის თანახმად, ამ კანონით დადგენილი წესით აღსრულებას ექვემდებარება სამოქალაქო და ადმინისტრაციულ საქმეებზე კანონიერ ძალაში შესული სასამართლო გადაწყვეტილება, განჩინება და დადგენილება, გარდა ბავშვის გადაცემასთან ან/და შვილთან მეორე მშობლის ან ოჯახის სხვა წევრის ურთიერთობის უფლების განხორციელებასთან დაკავშირებულ საქმეზე მიღებული გადაწყვეტილებისა.
„სააღსრულებო წარმოებათა შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-20 მუხლის 1-ლი პუნქტის თანახმად, სააღსრულებო წარმოება არ დაიშვება სააღსრულებო ფურცლის (დედნის) გარეშე, ამავე მუხლის მე-2 პუნქტის თანახმად, სააღსრულებო ფურცელი გაიცემა იმ გადაწყვეტილებაზე, რომელიც ამ კანონით ექვემდებარება აღსრულებას. სააღსრულებო ფურცელი გაიცემა კრედიტორზე.
ზემოაღნიშნული კანონის 36-ე მუხლის მე-3 პუნქტის თანახმად, აღსრულების ეროვნული ბიუროს მიერ მოვალის ქონებაზე ყადაღის დადებამდე ან ყადაღის დადების შემდეგ, თუ საქართველოს სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსის შესაბამისად ამავე ქონებას სასამართლომ ყადაღა დაადო სისხლის სამართლის საპროცესო იძულების ღონისძიების, ქონების შესაძლო ჩამორთმევის უზრუნველსაყოფად, აღსრულების ეროვნული ბიურო ამ ქონებაზე აღსრულებას აჩერებს პროკურორის წერილობითი თანხმობის მიღებამდე.
მოცემულ შემთხვევაში დადგენილია, რომ სააღსრულებო წარმოების პროცესში მოპასუხისათვის ცნობილი გახდა თბილისის საქალაქო სასამართლოს სისხლის სამართლის საქმეთა კოლეგიის 2009 წლის 17 თებერვლის ბრძანების შესახებ, რომლითაც ყადაღა დაედო ნ.ჯ-ის სახელზე რეგისტრირებულ ავტოსატრანსპორტო საშუალებას „...“, სახელმწიფო ნომერი ....
საკასაციო პალატა იზიარებს სააპელაციო სასამართლოს მოსაზრებას, რომ სსიპ აღსრულების ეროვნულ ბიუროს პროკურატურისაგან არ მიუღია ცალსახა მითითება იმასთან დაკავშირებით, იყო თუ არა ძალაში თბილისის საქალაქო სასამართლოს სისხლის სამართლის საქმეთა კოლეგიის 2009 წლის 17 თებერვლის ბრძანების საფუძველზე გამოყენებული ყადაღა, ასევე იმის შესახებ, რომ მოპასუხეს უფლება ჰქონდა განეხორციელებინა ნ.ჯ-ის კუთვნილი ავტოსატრანსპორტო საშუალების იძულებით აუქციონზე რეალიზაცია. მართალია, საქართველოს პრეზიდენტის 2013 წლის 25 ოქტომბრის №25/10/01 განკარგულებით შეწყალებულ იქნა ნ.ჯ-ი და იგი გათავისუფლდა ძირითადი სასჯელის შემდგომი მოხდისაგან, ასევე გათავისუფლდა დამატებითი სასჯელის შემდგომი მოხდისაგან და მოეხსნა ნასამართლობა, თუმცა საყურადღებოა, რომ სახეზე არ იყო პროკურორის წერილობითი თანხმობა, რაც წარმოადგენდა ქონებაზე აღსრულების გაგრძელების აუცილებელ წინაპირობას. „სააღსრულებო წარმოებათა შესახებ“ საქართველოს კანონის 36-ე მუხლის მე-3 პუნქტით გათვალისწინებული პროკურორის წერილობითი თანხმობის არ არსებობაზე და საკითხის დაზუსტების (უნდა მოხდეს თუ არა ავტომობილის რეალიზაცია) აუცილებლობაზე მიუთითებს, თუნდაც საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საგამოძიებო სამსახურის 2018 წლის 21 თებერვლის №1446/15-04-03/1 წერილი და 2018 წლის 12 მარტის №994/15-04-03 წერილი, რომლითაც არ მიეცა აღმასრულებელს თანხმობა თანამშრომლის გამოყოფაზე ავტომანქანის გაყვანასთან დაკავშირებით და მოთხოვნილ იქნა გარკვეული საკითხების დაზუსტება. შესაბამისად, დასაბუთებულია სააპელაციო პალატის დასკვნა, რომ აღმასრულებელი მოკლებული იყო სადავო საკითხის დამოუკიდებლად გადაწყვეტის შესაძლებლობას, უფლებამოსილი ორგანოების მხრიდან წერილობითი ინფორმაციის/თანხმობის მიღებამდე.
საკასაციო სასამართლო მიუთითებს „სააღსრულებო წარმოებათა შესახებ“ საქართველოს კანონის 183 მუხლის პირველ პუნქტზე, რომლის მიხედვით, სააღსრულებო წარმოების მხარესა და დაინტერესებულ პირს, რომელთა კანონიერ ინტერესზედაც პირდაპირ და უშუალო გავლენას ახდენს აღმასრულებლის ქმედება, უფლება აქვთ, აღსრულების ეროვნული ბიუროს თავმჯდომარესთან ერთჯერადად გაასაჩივრონ აღმასრულებლის ქმედება ასეთი ქმედების განხორციელებიდან 15 კალენდარული დღის ვადაში. ასეთი გასაჩივრება ავტომატურად ვერ შეაჩერებს გასაჩივრებულ სააღსრულებო ქმედებას. აღსრულების ეროვნული ბიუროს თავმჯდომარე უფლებამოსილია თავისი ინიციატივით ან სააღსრულებო წარმოების მხარის/დაინტერესებული პირის შუამდგომლობით შეაჩეროს გასაჩივრებული სააღსრულებო ქმედება.
საკასაციო სასამართლო იზიარებს სააპელაციო სასამართლოს შეფასებას, რომ ზიანის ანაზღაურების აუცილებელი პირობა ზიანის მიმყენებლის მართლსაწინააღმდეგო ქმედების არსებობაა. ქმედების მართლსაწინააღმდეგობა კი, შესაბამისი წესით უნდა იყოს დადასტურებული, რაც გამოიხატება პირის მიერ კანონის მოთხოვნებისა და მიზნების უგულებელყოფაში. მოცემულ შემთხვევაში, გარდა იმისა, რომ სს ,,...ს’’, როგორც სააღსრულებო წარმოების მხარეს, შეეძლო გაესაჩივრებინა აღმასრულებლის მოქმედება და მოეთხოვა აუქციონის გამართვა სააღსრულებო ფურცელში მითითებული ავტომანქანის რეალიზაციის მიზნით, რაც მას არ განუხორციელებია, ამასთან, არც წინამდებარე დავის ფარგლებში დადასტურდა აღმასრულებლის უკანონო ქმედება.
ზემოთქმულიდან გამომდინარე, საკასაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ არ არსებობს საკასაციო საჩივრის დასაშვებობის საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილით რეგლამენტირებული არც ერთი საფუძველი, რის გამოც საკასაციო საჩივარი არ უნდა იქნეს დაშვებული განსახილველად.
საკასაციო სასამართლო მიუთითებს საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 401-ე მუხლის მე-4 ნაწილზე და აღნიშნავს, რომ თუ საკასაციო საჩივარი დაუშვებლად იქნება მიჩნეული, პირს დაუბრუნდება მის მიერ გადახდილი სახელმწიფო ბაჟის 70%.


ს ა რ ე ზ ო ლ უ ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი:

საკასაციო სასამართლომ იხელმძღვანელა საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის პირველი მუხლით, 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილით, საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 401-ე მუხლის მე-4 ნაწილით და

დ ა ა დ გ ი ნ ა:

1. სს „...ის“ საკასაციო საჩივარი მიჩნეულ იქნეს დაუშვებლად;
2. უცვლელად დარჩეს თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2022 წლის 6 აპრილის განჩინება;
3. სს „...ს“ (ს/კ ...) დაუბრუნდეს საკასაციო საჩივარზე 19.05.2022წ. №... საგადახდო დავალებით გადახდილი სახელმწიფო ბაჟის - 5 876 ლარის 70 პროცენტი - 4 113.20 ლარი, შემდეგი ანგარიშიდან: ქ. თბილისი, სახელმწიფო ხაზინა, ბანკის კოდი TRESGE22, მიმღების ანგარიშის №200122900, სახაზინო კოდი №300773150;
4. საკასაციო სასამართლოს განჩინება საბოლოოა და არ საჩივრდება.



თავმჯდომარე: გ. მაკარიძე



მოსამართლეები: ქ. ცინცაძე



თ. ოქროპირიძე