საქართველოს უზენაესი სასამართლო

განჩინება
საქართველოს სახელით

¹ას-863-1174-07 2 აპრილი, 2008წ.
ქ.თბილისი

სამოქალაქო, სამეწარმეო და გაკოტრების
საქმეთა პალატა

შემადგენლობა:

მაია სულხანიშვილი (თავმჯდომარე)
თეიმურაზ თოდრია (მომხსენებელი), როზა ნადირიანი

საქმის განხილვის ფორმა _ ზეპირი მოსმენის გარეშე

კასატორი _ ჯ. წ-ური (მოსარჩელე)

მოწინააღმდეგე მხარეები _ შპს “კავუნიტექსი”, ო. ქ-იძე
(მოპასუხეები)

დავის საგანი – ნასყიდობის ხელშეკრულების ბათილად ცნობა და ბინიდან გამოსახლება

გასაჩივრებული გადაწყვეტილება _ თბილისის სააპელაციო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა პალატის 2007 წლის 12 ივლისის გადაწყვეტილება

კასატორის მოთხოვნა _ გასაჩივრებული გადაწყვეტილების გაუქმება და ახალი გადაწყვეტილებით სარჩელის დაკმაყოფილება


ა ღ წ ე რ ი ლ ო ბ ი თ ი ნ ა წ ი ლ ი :

2002 წლის 24 იანვარს ჯ. წ-ურმა სარჩელი აღძრა თბილისის ვაკე-საბურთალოს რაიონულ სასამართლოში მოპასუხეების - შპს „კავუნიტექსისა“ და ო. ქ-იძის მიმართ გარიგების შეწყვეტის, ნასყიდობის ხელშეკრულების ბათილად ცნობისა და ო. ქ-იძის საცხოვრებელი ბინიდან გამოსახლების შესახებ. მოსარჩელემ განმარტა, რომ 2000 წლის 22 ივნისს ჯ.წიკლაურსა და შპს „კავუნიტექსს“ შორის დადებული შეთანხმების თანახმად, 2001 წლის ბოლოსათვის მოპასუხეს მოსარჩელისათვის უნდა გადაეცა ქ.თბილისში, ხილიანის ქუჩაზე მდებარე კორპუსში 126 კვ.მ ოთხოთახიანი საცხოვრებელი ბინა, რის სანაცვლოდ ჯ.წიკლაურს შპს „კავუნიტექსისათვის“ უნდა ჩაებარებინა ქ.თბილისში, ვაჟა ფშაველას მე-6 კვარტლის ¹1ბ კორპუსში მდებარე მისი კუთვნილი ¹25 ბინა, ხოლო შპს „კავუნიტექსი“, თავის მხრივ, აღნიშნულ ბინას გადასცემდა ო. ქ-იძეს, რომელიც მშენებლობას აგურით უზრუნველყოფდა. ამ განზრახვით 2000 წლის 13 ივლისს ჯ. წ-ურსა და ო. ქ-იძეს შორის სანოტარო წესით გაფორმდა ქ.თბილისში, ვაჟა-ფშველას მე-6 კვარტლის ¹1ბ კორპუსში მდებარე ¹25 ბინის 5000 ლარად ნასყიდობის ხელშეკრულება. შპს „კავუნიტექსმა“ ხელშეკრულებით ნაკისრი ვალდებულება საცხოვრებელი სახლის აშენების თაობაზე არ შეასრულა, ხოლო, საზოგადოების მძიმე ფინანსური მდგომარეობიდან გამომდინარე, მისთვის დამატებითი ვადის მიცემა უშედეგოა. მოსარჩელემ მიუთითა, რომ 2000 წლის 13 ივლისის ნასყიდობის ხელშეკრულება მხარეთა ნების ნაკლის მქონე, მოჩვენებითი, თვალთმაქცური გარიგებაა და ბათილად უნდა იქნეს ცნობილი, შესაბამისად, უნდა შეიცვალოს საჯარო რეესტრში აღნიშნულთან დაკავშირებით შეტანილი ჩანაწერი, ხოლო ბინა თავისუფალ მდგომარეობაში დაუბრუნდეს ჯ.წიკლაურს, ასევე მოსარჩელემ მოითხოვა შპს სამშენებლო კომპანია „კავუნიტექსთან“ დადებული 2000 წლის 22 ივნისის 1 ხელშეკრულების შეწყვეტა.
სარჩელის უზრუნველყოფის მიზნით, მოსარჩელემ ასევე მოითხოვა ყადაღის დადება ო.ქაროსანიძის სახელზე რიცხულ ქ.თბილისში, ვაჟა ფშაველას გამზირის მე-6 კვარტლის ¹1ბ კორპუსში მდებარე ბინა ¹25-ზე.
ვაკე-საბურთალოს რაიონული სასამართლოს 2002 წლის 31 იანვრის განჩინებით ჯ.წიკლაურის მოთხოვნა დაკმაყოფილდა, ყადაღა დაედო მოპასუხე ო. ქ-იძის სახელზე რიცხულ ქ.თბილისში, ვაჟა ფშაველას გამზირის მე-6 კვარტლის ¹1ბ კორპუსში მდებარე ბინა ¹25-ს.
მოპასუხე შპს „კავუნიტექსმა“ სარჩელი ცნო და დაადასტურა, რომ ჯ.წიკლაურსა და ო.ქაროსანიძეს შორის ნასყიდობის ხელშეკრულება არ დადებულა, ო.ქაროსანიძეს ბინის ღირებულება მოსარჩელისათვის არ გადაუხდია. ჯ.წიკლაურმა სადავო ბინა ჩააბარა შპს „კავუნიტექსს“, საზოგადოებამ კი, თავის მხრივ, გადასცა ო.ქაროსანიძეს აგურის ვალის გასასტუმრებლად.
მოპასუხე ო.ქაროსანიძემ სარჩელი არ სცნო და მიუთითა, რომ მხარეებს შორის სადავო ნასყიდობის ხელშეკრულება დაიდო სამოქალაქო კანონმდებლობის მოთხოვნათა დაცვით. მან ბინის ღირებულება - 5000 ლარი ჯ.წიკლაურს გადაუხადა და ბინის შეძენის შემდეგ იქ ცხოვრობს. მოსარჩელის მიერ ბინის გასხვისებისას გამოვლენილი ბინის ნაკლის შესახებ მისთვის ცნობილი არ ყოფილა და 2000 წლის 13 ივლისის ხელშეკრულების საფუძვლად ამავე წლის 22 ივნისის გარიგება არსად დაფიქსირებულა.
თბილისის ვაკე-საბურთალოს რაიონული სასამართლოს 2002 წლის 5 ივნისის დაუსწრებელი გადაწყვეტილებით ჯ. წ-ურის სარჩელი დაკმაყოფილდა, ბათილად იქნა ცნობილი მოსარჩელე ჯ. წ-ურსა და მოპასუხე ო. ქ-იძეს შორის 2000 წლის 13 ივლისს ქ.თბილისში, ვაჟა ფშაველას მე-6 კვარტლის ¹Iბ კორპუსში მდებარე ბინა ¹25-ის თაობაზე დადებული ნასყიდობის ხელშეკრულება; მოპასუხე ო. ქ-იძე თანმხლებ პირებთან ერთად გამოსახლებულ იქნა ქ.თბილისში, ვაჟა-ფშაველას მე-6 კვ ¹ Iბ კორპუსში მდებარე ბინა ¹25-დან; შეწყდა მოსარჩელე ჯ. წ-ურსა და მოპასუხე შპს „კავუნიტექსს“ შორის 2000 წლის 22 ივნისს დადებული ¹1 ხელშეკრულება; საჯარო რეესტრის სამსახურს დაევალა ქ.თბილისში, ვაჟა-ფშაველას მე-6 კვარტლისM ¹1 ბ კორპუსში მდებარე ბინა ¹25-ის თაობაზე არსებულ ჩანაწერებში შესაბამისი ცვლილებების შეტანა და ხსენებული საცხოვრებელი ბინის მოსარჩელე ჯ. წ-ურის საკუთრებად აღრიცხვა.
აღნიშნული გადაწყვეტილება ჯ. წ-ურსა და შპს „კავუნიტექსს“ შორის 2000 წლის 22 ივნისს დადებული ¹1 ხელშეკრულების შეწყვეტის ნაწილში არ გასაჩივრებულა და შესულია კანონიერ ძალაში, ხოლო დაუსწრებელი გადაწყვეტილება ნასყიდობის ხელშეკრულების ბათილად ცნობის, გამოსახლებისა და საჯარო რეესტრის ჩანაწერებში ცვლილების შეტანის თაობაზე საჩივრით გაასაჩივრა მოპასუხე ო. ქ-იძემ.
თბილისის ვაკე-საბურთალოს რაიონული სასამართლოს 2004 წლის 12 ოქტომბრის საოქმო განჩინებით გაუქმდა ამავე სასამართლოს 2002 წლის 5 ივნისის დაუსწრებელი გადაწყვეტილება და საქმის განხილვა განახლდა.
თბილისის ვაკე-საბურთალოს რაიონული სასამართლოს 2004 წლის 12 ოქტომბრის გადაწყვეტილებით ჯ. წ-ურის სარჩელი დაკმაყოფილდა, ბათილად იქნა ცნობილი სადავო 2000 წლის 13 ივლისის ნასყიდობის ხელშეკრულება, საჯარო რეესტრს დაევალა შესაბამისი ცვლილებების შეტანა რეესტრის ჩანაწერებში, ო. ქ-იძე სადავო ბინიდან გამოსახლდა და იგი გადაეცა ჯ. წ-ურს.
აღნიშნულ გადაწყვეტილებაზე სააპელაციო საჩივარი შეიტანა ო. ქ-იძემ, მოითხოვა გასაჩივრებული გადაწყვეტილების გაუქმება და ახალი გადაწყვეტილების მიღებით სარჩელის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმა.
თბილისის საოლქო სასამართლოს სამოქალაქო, სამეწარმეო და გაკოტრების საქმეთა სააპელაციო პალატის 2005 წლის 12 ოქტომბრის განჩინებით სააპელაციო საჩივარი არ დაკმაყოფილდა, უცვლელად დარჩა თბილისის ვაკე-საბურთალოს რაიონული სასამართლოს 2004 წლის 12 ოქტომბრის გადაწყვეტილება.
სააპელაციო სასამართლოს განჩინებაზე საკასაციო საჩივარი შეიტანა ო. ქ-იძემ. კასატორმა მოითხოვა გასაჩივრებული გადაწყვეტილების გაუქმება და ახალი გადაწყვეტილების მიღებით სარჩელის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმა.
საქართველოს უზენაესი სასამართლოს სამოქალაქო, სამეწარმეო და გაკოტრების საქმეთა პალატის 2006 წლის 6 ივნისის განჩინებით ო. ქ-იძის საკასაციო საჩივარი ნაწილობრივ დაკმაყოფილდა, გაუქმდა თბილისის საოლქო სასამართლოს სამოქალაქო, სამეწარმეო და გაკოტრების საქმეთა სააპელაციო პალატის 2005 წლის 12 ოქტომბრის განჩინება და საქმე ხელახლა განსახილველად დაუბრუნდა თბილისის სააპელაციო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა პალატას.
საკასაციო სასამართლომ მიიჩნია, რომ გასაჩივრებული განჩინება დაუსაბუთებელია, რაც გამოიხატება იმაში, რომ სააპელაციო სასამართლომ არ მიუთითა იმ მტკიცებულებებზე, რომლებსაც ემყარება სასამართლოს დასკვნები დადგენილ ფაქტობრივ გარემოებებთან მიმართებაში. აღნიშნულით სასამართლომ დაარღვია საქართველოს სსკ-ის 249-ე მუხლის მეოთხე ნაწილის დანაწესი, რომლის ძალითაც გადაწყვეტილების სამოტივაციო ნაწილში უნდა აღინიშნოს სასამართლოს მიერ დადგენილი გარემოებები, მტკიცებულებანი, რომლებსაც ემყარება სასამართლოს დასკვნები, მოსაზრებანი, რომლებითაც სასამართლო უარყოფს ამა თუ იმ მტკიცებულებებს და კანონები, რომლებითაც სასამართლო ხელმძღვანელობდა.
საკასაციო პალატამ მიუთითა, რომ საქმის ხელახლა განმხილველმა სასამართლომ ფაქტობრივ გარემოებათა უტყუარად და ამომწურავად გამოკვლევისა და ანალიზის შემდეგ უნდა იმსჯელოს გადაწყვეტილების სამართლებრივ დასაბუთებაზე.
თბილისის სააპელაციო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა პალატის 2007 წლის 12 ივლისის გადაწყვეტილებით ო. ქ-იძის სააპელაციო საჩივარი დაკმაყოფილდა, გაუქმდა თბილისის ვაკე-საბურთალოს რაიონული სასამართლოს 2004 წლის 12 ოქტომბრის გადაწყვეტილება; ჯ. წ-ურის სარჩელი არ დაკმაყოფილდა, გაუქმდა ვაკე-საბურთალოს რაიონული სასამართლოს 2002 წლის 31 იანვრის განჩინებით გამოყენებული სარჩელის უზრუნველყოფის ღონისძიება და ყადაღა მოეხსნა მოპასუხე ო. ქ-იძის სახელზე რიცხულ ქ.თბილისში, ვაჟა-ფშაველას მე-6 კვარტლის ¹1ბ კორპუსში მდებარე ¹25 ბინას.
სააპელაციო პალატამ არ გაიზიარა პირველი ინსტანციის სასამართლოს მოსაზრება იმის შესახებ, რომ ჯ. წ-ურსა და ო. ქ-იძეს შორის ნასყიდობის ხელშეკრულება დაიდო შპს “კავუნიტექსთან” შეთანხმების საფუძველზე და, რომ არა, შპს “კავუნიტექსსა” და ჯ. წ-ურს შორის დადებული 2000 წლის 22 ივნისის ხელშეკრულება ¹1, ჯ. წ-ურსა და ო. ქ-იძეს შორის 2000 წლის 13 ივლისს ნასყიდობის ხელშეკრულება არ დაიდებოდა.
სააპელაციო პალატამ დაუსაბუთებლად მიიჩნია პირველი ინსტანციის სასამართლოს მიერ დადგენილი ფაქტობრივი გარემოება, რომ ო. ქ-იძემ ქ.ხონის აგურის ქარხნის მიერ მიწოდებული აგურის საფასურის სანაცვლოდ შპს “კავუნიტექსისგან” საზღაურად მიიღო სადავო ბინა, ვინაიდან მიიჩნია, რომ სასამართლოს აღნიშნული დასკვნა ეფუძნება მხოლოდ მოწინააღმდეგე მხარის - შპს “კავუნიტექსის” წარმომადგენლის განმარტებას და არ არის დადასტურებული რაიმე სხვა მტკიცებულებით, ამასთან სააპელაციო სასამართლოს აზრით, საქმის მასალებით არ დასტურდება, რომ ო. ქ-იძისთვის ნასყიდობის ხელშეკრულების დადების დროს ცნობილი იყო, რომ ჯ. წ-ური აფორმებდა რა მის კუთვნილ ბინას ო. ქ-იძის სახელზე, ამით ბინას შენატანის სახით აბარებდა შპს “კავუნიტექსს”, ხოლო ეს უკანასკნელი კი ამ შენატანს გადასცემდა ო. ქ-იძეს აგურის საფასურში. სააპელაციო პალატამ მიუთითა, რომ შპს “კავუნიტექსსა” და ჯ. წ-ურს შორის 2000 წლის 22 ივნისს დადებული ¹1 ხელშეკრულებით არ დასტურდება ო. ქ-იძის მონაწილეობა ამ ხელშეკრულების პირობების დადგენაში.
სააპელაციო პალატამ ჩათვალა, რომ სასამართლომ არასწორად დაუკავშირა ერთმანეთს 2000 წლის 22 ივნისისა და 2000 წლის 13 ივლისის ხელშეკრულებები და არასწორად მიიჩნია, შპს “კავუნიტექსისა” და ჯ. წ-ურს შორის 2000 წლის 22 ივნისს დადებული ¹1 ხელშეკრულება რომ არ არსებულიყო, ჯ. წ-ურსა და ო. ქ-იძეს შორის 2000 წლის 13 ივლისის საცხოვრებელი სახლის ნასყიდობის ხელშეკრულება არ დაიდებოდა.
სააპელაციო პალატამ დაუსაბუთებლად მიიჩნია ასევე პირველი ინსტანციის სასამართლოს მიერ დადგენილი ფაქტობრივი გარემოება, რომ ო. ქ-იძეს ჯ. წ-ურისათვის არ გადაუხდია ნასყიდობის ხელშეკრულებაში მითითებული ბინის საფასური 5 000 ლარი.
თბილისის სააპელაციო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა პალატის 2007 წლს 12 ივლისის გადაწყვეტილებაზე საკასაციო საჩივარი შეიტანა ჯ. წ-ურმა, რომლითაც მოითხოვა გასაჩივრებული გადაწყვეტილების გაუქმება და ახალი გადაწყვეტილებით სარჩელის დაკმაყოფილება შემდეგი საფუძვლებით:
კასატორი მიუთითებს, რომ სააპელაციო სასამართლომ არასწორად დაადგინა საქმეზე ფაქტობრივი გარემოებები, კერძოდ, სააპელაციო სასამართლომ დადასტურებულა მიიჩნია ის გარემოება, რომ 2000 წლის 13 ივლისს ჯ. წ-ურსა და ო. ქ-იძეს შორის დადებული საცხოვრებელი სახლის ყიდვა-გაყიდვის ხელშეკრულებით, ჯ. წ-ურმა ო. ქ-იძეს 5000 ლარად საკუთრებაში გადასცა ქ. თბილისში, ვაჟა-ფშაველას მე-6 კვ ¹1 (ბ) კორპუსში მდებარე მისი კუთვნილი ¹25 ბინა, რომელშიც დღემდე ცხოვრობს ო. ქ-იძე.
კასატორი არ ეთანხმება ასევე სააპელაციო სასამართლოს მიერ დადგენილ იმ ფაქტობრივ გარემოებას, რომლის თანახმად სააპელაციო სასამართლომ მიიჩნია, რომ წიკლაურის მიერ “კავუნიტექსსა” და ო. ქ-იძესთან დადებულ ხელშეკრულებებს შორის არ არის კავშირი.


ს ა მ ო ტ ი ვ ა ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი :

საკასაციო პალატა საქმის მასალების გაცნობის, წარმოდგენილი საკასაციო საჩივრის მოტივების საფუძვლიანობისა და გასაჩივრებული გადაწყვეტილების დასაბუთებულობა - კანონიერების შემოწმების შედეგად მივიდა იმ დასკვნამდე, რომ ჯ. წ-ურის საკასაციო საჩივარი არ უნდა დაკმაყოფილდეს, შესაბამისად, უცვლელად უნდა დარჩეს თბილისის სააპელაციო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა პალატის 2007 წლის 12 ივლისის გადაწყვეტილება შემდეგ გარემოებათა გამო:
სააპელაციო სასამართლომ დადგენილად მიიჩნია, რომ ჯ. წ-ურს შპს “კავუნიტექსისათვის” არ გადაუცია ქ. თბილისში, ვაჟა-ფშაველას მე-6 კვარტლის ¹1 (ბ) კორპუსში მდებარე მისი კუთვნილი ¹25 ბინა.
სააპელაციო სასამართლოს მიერ დადგენილია, რომ 2000 წლის 13 ივლისს ჯ. წ-ურსა და ო. ქ-იძეს შორის დაიდო საცხოვრებელი სახლის ყიდვა-გაყიდვის ხელშეკრულება, რომლის თანახმად ჯ. წ-ურმა ო. ქ-იძეს 5000 ლარად საკუთრებაში გადასცა ქ. თბილისში, ვაჟა-ფშაველას მე-6 კვარტლის ¹1 (ბ) კორპუსში მდებარე მისი კუთვნილი ¹25 ბინა, რომელშიც დღემდე ცხოვრობს ო. ქ-იძე.
საკასაციო პალატა ყურადღებას ამახვილებს და გამოყოფს სააპელაციო სასამართლოს მიერ დადგენილ იმ ფაქტობრივ გარემოებებს, რომლებიც არ არის სადავო, კერძოდ, სააპელაციო სასამართლოს მიერ დადგენილია, რომ 2000 წლის 22 ივნისს შპს “კავუნიტექსსა” და ჯ. წ-ურს შორის დაიდო ხელშეკრულება ¹1, რომლის თანახმად შპს “კავუნიტექსი” კისრულობდა ვალდებულებას, 2001 წლის ბოლომდე ჯ. წ-ურისათვის საკუთრებაში გადაეცა ქ. თბილისში, ახალშენისა და ჩიქოვანის ქუჩებს შორის მდებარე ტერიტორიაზე მშენებარე ინდივიდუალური საცხოვრებელი სახლების კომპლექსში, ¹3 კორპუსის, მე-5 სართულზე, 126 კვ.მ ოთხოთახიანი ბინა.
სააპელაციო სასამართლოს მიერ ასევე დადგენილია, რომ აღნიშნული ხელშეკრულების 6.1 პუნქტის თანახმად, მშენებარე ბინის ღირებულება ჯ. წ-ურს უნდა დაეფარა ქ. თბილისში, ვაჟა-ფშაველას მე-6 კვ 1 (ბ) კორპუსში მდებარე მისი კუთვნილი ¹25 ბინის შპს “კავუნიტექსისათვის” ჩაბარებით.
სააპელაციო სასამართლოს მიერ ასევე დადგენილია, რომ 2000 წლის 6 ივლისის ხელშეკრულების დამატება ¹1-ის თანახმად, შპს “კავუნიტექსის” მიერ ძირითადი ხელშეკრულებით გათვალისწინებული ვალდებულების შეუსრულებლობის შემთხვევაში, ჯ. წ-ურს უნდა დაბრუნებოდა მის მიერ ჩაბარებული ბინა.
კასატორი სადავოდ ხდის სააპელაციო სასამართლოს მიერ დადგენილ ფაქტობრივ გარემოებას იმის შესახებ, რომ ჯ. წ-ურს შპს “კავუნიტექსისათვის” არ გადაუცია ქ. თბილისში, ვაჟა-ფშაველას მე-6 კვარტლის ¹1 (ბ) კორპუსში მდებარე მისი კუთვნილი ბინა ¹25-ში, ასევე სააპელაციო სასამართლოს მიერ დადგენილ იმ ფაქტს, რომ 2000 წლის 13 ივლისის ჯ. წ-ურსა და ო. ქ-იძეს შორის დადებული საცხოვრებელი სახლის ყიდვა-გაყიდვის ხელშეკრულებით, ჯ. წ-ურმა ო. ქ-იძეს 5000 ლარად საკუთრებაში გადასცა ქ. თბილისში, ვაჟა-ფშაველას მე-6 კვარტლის ¹1 (ბ) კორპუსში მდებარე მისი კუთვნილი ¹25 ბინა, რომელშიც დღემდე ცხოვრობს ო. ქ-იძე.
კასატორი ასევე დავობს სააპელაციო სასამართლოს მიერ დადგენილ იმ ფაქტობრივ გარემოებაზე, რომლის თანახმად სააპელაციო სასამართლომ მიიჩნია, რომ წიკლაურის მიერ “კავუნიტექსთან” და ქაროსანიძესთან დადებული ხელშეკრულებებს შორის არ არის კავშირი.
საკასაციო პალატა განმარტავს, რომ, საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 404-ე მუხლის პირველი ნაწილის თანახმად, საკასაციო სასამართლო ამოწმებს გადაწყვეტილებას საკასაციო საჩივრის ფარგლებში. საკასაციო სასამართლოს არ შეუძლია თავისი ინიციატივით შეამოწმოს საპროცესო დარღვევები, გარდა 396-ე მუხლის პირველი ნაწილის “ვ” ქვეპუნქტში მითითებულ ფაქტებისა. ამრიგად, აღნიშნნული ნორმის დანაწესიდან გამომდინარე, სადავო ურთიერთობის სწორი კვალიფიკაციისათვის შევაჯამოთ საკასაციო განაცხადში მოყვანილი და განსახილველი წინაპირობები, კერძოდ, კასატორი აღნიშნავს, რომ საქმეში არსებობს ყველა მტკიცებულება, რომელიც მიუთითებს გარიგების თვალთმაქცურობაზე, რადგან რეალურად ანგარიშსწორება “კავუნიტექსსა” და ქაროსანიძის შორის განხორციელდა მისი (კასატორის) ბინის ხარჯზე ანუ “კავუნიტექსთან” დადებული ხელშეკრულების შესასრულებლად, ამ უკანასკნელის დავალებით წიკლაურმა გადასცა მის საკუთრებაში არსებული ბინა “კავუნიტექსის” კრედიტორს, ქაროსანიძეს, რის სანაცვლოდ “კავუნიტექსი” კისრულობდა ვალდებულებას, აეშენებინა და გადაეცა ბინა წიკლაურისათვის, წინააღმდეგ შემთხვევაში “კაუნიტექსი” კისრულობდა ვალდებულებას დაებრუნებინა წიკლაურის ამჟამად ქაროსანიძის საკუთრებაში არსებული თბილისში, ვაჟა-ფშაველას მე-6 კვარტლის ¹1 (ბ) კორპუსში მდებარე ¹25 ბინა.
ამასთან მიმართებაში საკასაციო პალატა განმარტავს, რომ კასატორის მიერ საკასაციო საჩივარში მოყვანილი გარემოებები არ შეიცავს საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 56-ე მუხლის მე-2 ნაწილის მაკვალიფიცირებელ ელემენტებს.
სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 102-ე მუხლის პირველი ნაწილის თანახმად, საქმის გარემოებანი, რომლებიც კანონის თანახმად უნდა დადასტურდეს გარკვეულ სახის მტკიცებულებებით, არ შეიძლება დადსტურდეს სხვა სახის მტკიცებულებებით.
განსახილველი ნორმის თანახმად, სადავო ფაქტის (თუ ვის გადასცა საკუთრებაში ბინა წიკლაურმა და რა ოდენობის თანხაზე იყვნენ შეთანხმებულები მხარეები) დადასტურება შეიძლება ამ შემთხვევაში კონკრეტული მატერიალურ-სამართლებრივი ურთიერთობის მომწესრიგებელი ნორმებით განსაზღვრული სამართლებრივი კრიტერიუმების მეშვეობით.
საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 183-ე მუხლით (სადავო ურთიერთობის წარმოშობის დროს მოქმედი რედაქციის თანახმად), უძრავი ნივთის შესაძენად აუცილებელი იყო სანოტარო წესით დამოწმებული საბუთი და შემძენის რეგისტრაცია საჯარო რეესტრში. მოცემულ შემთხვევაში მხარეთა მიერ დადებული ნასყიდობის ხელშეკრულება დამოწმებულ იქნა სანოტარო წესით, ასევე ნასყიდობის საგანი რეგისტრირებულ იქნა საჯარო რეესტრში.
მხარეთა მიერ კანონის მოთხოვნათა დაცვით დადებული იყო უძრავი ნივთის ნასყიდობის ხელშეკრულება და, ამდენად, უძრავი ნივთის შეძენისათვის დადგენილი ფორმით შეთანხმდნენ ყველა აუცილებელ პირობაზე - მათ შორის ფასზე.
სამოქალაქო კოდექსის 327-ე მუხლის პირველი ნაწილის თანახმად, ხელშეკრულება დადებულად ითვლება, თუ მხარეები მის ყველა არსებით პირობაზე შეთანხმდენენ საამისოდ გათვალისწინებული ფორმით.
ამავე კოდექსის 477-ე მუხლის პირველი ნაწილის თანახმად, ნასყიდობის ხელშეკრულებით გამყიდველი მოვალეა გადასცეს მყიდველს საკუთრების უფლება ქონებაზე, მასთან დაკავშირებული საბუთები და მიაწოდოს საქონელი.
ამავე მუხლის მეორე ნაწილის თანახმად, მყიდველი მოვალეა, გადაუხადოს გამყიდველს შეთანხმებული ფასი და მიიღოს ნაყიდი ქონება.
აღნიშნული მუხლის შესაბამისად, ნასყიდობის ხელშეკრულების ერთ-ერთი პირობაა ფასი, რომელიც მხარეთა შეთანხმებით განისაზღვრება. თუ ხელშეკრულებით არ არის განსაზღვრული ფასი, მხარეები შეიძლება შეთანხმდნენ მისი განსაზღვრის საშუალებაზე.
ყოველივე ზემოაღნიშნული მიუთითებს იმაზე, რომ კონკრეტული სამართლებრივი ურთიერთობის გათვალისწინებით (კასატორის მიერ არ არის წარმოდგენილი და მითითებული იმ მტკიცებულებებზე, რომლითაც დადასტურდებოდა მხარეთა შორის ფასის შესახებ შეთანხმების სიყალბე და ასევე “კავუნიტექსისათვის” ბინის საკუთრებაში გადაცემის ფაქტი, რაც უნდა გამოეკვლია და არ გამოიკვლია ან არასათანადოთ გამოიკვლია სააპელაციო სასამართლომ) უძრავი ნივთის საკუთრებაში გადაცემა და ნასყიდობის ფასი შეიძლება დადსტურდეს მხოლოდ ნასყიდობის ხელშეკრულებით და საჯარო რეესტრით.
ამრიგად, მხოლოდ ის ფაქტი, რომ 5000 ლარი არ შეესაბამება სადავო ბინის ნასყიდობის ფასს, არ შეიძლება წარმოადგენდეს ამ ნასყიდობის ხელშეკრულების ბათილად ცნობის საფუძველს.
საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 56-ე მუხლის პირველი ნაწილის თანახმად, მოსაჩვენებლად დადებული გარიგებას არ მოჰყვება შესაბამისი იურიდიული შედეგი, რადგან ამ გარიგების მხარეებს არ გააჩნიათ იმის განზრახვა, რომ ამ გარიგების შედეგად დადგეს იურიდიული შედეგი.
იმ შემთხვევაში, თუ კასატორს მიაჩნია, რომ 2000 წლის 13 ივლისის ჯ. წ-ურსა და ო. ქ-იძეს შორის დადებული საცხოვრებელი სახლის ყიდვა-გაყიდვის ხელშეკრულება არის მოჩვენებითი, ამ შემთხვევაში საქმეში არსებული მასალებით უნდა დასტურდებოდეს მოჩვენებითი გარიგების დროს გამოვლენილი ნების თავისებურებები, რაც გამოიხატება, უპირველეს ყოვლისა, ამ გარიგებისათვის აუცილებელი შედეგის არარსებობაში და, მეორე, ამ გარიგებით გამოწვეული შედეგის მიმართ განზრახვის არქონაში. ამასთან ერთად უნდა არსებობდეს მტკიცებულებები, რომლითაც დასტურდება, თუ რამ განაპირობა მოჩვენებითი გარიგების დადება, რომელი შედეგის აცილებას ცდილობდა ორივე მხარე.
იმ შემთხვევაში, თუ კასატორს მიაჩნია, რომ 2000 წლის 13 ივლისის ჯ. წ-ურსა და ო. ქ-იძეს შორის დადებული საცხოვრებელი სახლის ყიდვა-გაყიდვის ხელშეკრულება არის თვალთმაქცური, ამ შემთხვევაში საქმეში არსებული მასალებით უნდა დასტურდებოდეს თვალთმაქცური გარიგების დროს გამოვლენილი ნების თავისებურებები, რაც, უპირველეს ყოვლისა, გამოიხატება სხვა გარიგების დაფარვის მიზნის არსებობაში. ეს ის შემთხვევაა, როდესაც მხარეებს სურთ, მიაღწიონ სხვა შედეგს და არა იმ შედეგს, რასაც იძლევა მათ მიერ გარეგნულად გამოხატული ნება. ამდენად, თვალთმაქცური გარიგების დროს უნდა დადასტურებულ იქნეს გარემოებები, რომლებიც მიუთითებენ სხვა გარიგების დადების სურვილზე და ამ დაფარული გარიგებისათვის აუცილებელ ყველა წინაპირობის არსებობაზე. ამ შემთხვევაში გამოიყენება დაფარული გარიგების მიმართ მოქმედი წესები.
ამრიგად, კასატორი ვერ ადასტურებს იმ ფაქტობრივი გარემოებების არსებობას, რომლებიც აუცილებელია სამოქალაქო კოდექსის 56-ე მუხლის პირველი ან მე-2 ნაწილის კვალიოფიკაციისათვის, კერძოდ, საქმეში არსებული მასალებით არ დასტურდება გარემოებები, რომლებიც მიუთითებენ სადავო გარიგების ბათილად ცნობაზე, რაც უნდა შეეფასებენა და არ შეაფასა ან არასათანადოთ შეაფასა სააპელაციო სასამართლომ.
ამდენად, საქმეში არ მოიპოვება ისეთი მტკიცებულებები, რომლებიც, საქართველოს საქმოქალაქო საპროცესო კოდექსის 105-ე მუხლის თანახმად, გამორიცხავდა სასამართლოს მიერ დადგენილ გარემოებებს.
ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, საკასაციო პალატას მიიჩნევს, რომ არ არსებობს საკასაციო საჩივრების დაკმაყოფილების საფუძველი, რადგან, საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 410-ე მუხლის თანახმად, საკასაციო სასამართლო არ დააკმაყოფილებს საკასაციო საჩივარს, თუ მითითებული კანონი არ დარღვეულა. სააპელაციო სასამართლოს მიერ გამოტანილ გადაწყვეტილებას საფუძვლად არ უდევს კანონის დარღვევა.


ს ა რ ე ზ ო ლ უ ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი:

საკასაციო პალატამ იხელმძღვანელა საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 410-ე მუხლით და

დ ა ა დ გ ი ნ ა:

ჯ. წ-ურის საკასაციო საჩივარი არ დაკმაყოფილდეს;
უცვლელად დარჩეს თბილისის სააპელაციო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა პალატის 2007 წლის 12 ივლისის გადაწყვეტილება;
საკასაციო სასამართლოს განჩინება საბოლოოა და არ გასაჩივრდება.