საქმე №ას-1167-1113-2013 27 იანვარი, 2015 წელი
ქ.თბილისი
სამოქალაქო საქმეთა პალატა
შემადგენლობა:

თეიმურაზ თოდრია (თავმჯდომარე, მომხსენებელი)
მოსამართლეები:
პაატა ქათამაძე, ბესარიონ ალავიძე


საქმის განხილვის ფორმა – ზეპირი მოსმენის გარეშე


კასატორი - სს „ს. ბ-ი“ (მოსარჩელე)


მოწინააღმდეგე მხარე - ლ. მ-ი (მოპასუხე)


გასაჩივრებული გადაწყვეტილება და განჩინება – თბილისის სააპელაციო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა პალატის 2013 წლის 26 ივნისის დაუსწრებელი გადაწყვეტილება და ამავე პალატის 2013 წლის 2 ოქტომბრის განჩინება


კასატორის მოთხოვნა – გასაჩივრებული დაუსწრებელი გადაწყვეტილებისა და განჩინების გაუქმება და საქმის იმავე სასამართლოსათვის ხელახლა განსახილველად დაბრუნება


დავის საგანი - ხელშეკრულებით ნაკისრი ვალდებულების შესრულება, გირავნობის საგნის რეალიზაცია
ა ღ წ ე რ ი ლ ო ბ ი თ ი ნ ა წ ი ლ ი:

სს „ს. ბ-მა“ სარჩელი აღძრა სასამართლოში ლ. მ-ის მიმართ და მოითხოვა:
1. ლ. მ-ს მოსარჩელის სასარგებლოდ დაეკისროს საბანკო კრედიტის ძირითადი თანხა - 8119,67 აშშ დოლარი, სარგებელი - 4866,05 აშშ დოლარი და პირგასამტეხლო - 2000 აშშ დოლარი;
2. დავალიანების დაფარვის მიზნით სარეალიზაციოდ მიექცეს ლ. მ-ის სახელზე რიცხული დაგირავებული ავტომანქანა, ხოლო იმ შემთხვევაში, თუ რეალიზაციის შედეგად მიღებული თანხა საკმარისი არ იქნება მოთხოვნის დასაკმაყოფილებლად, აღსრულება განხორციელდეს ლ. მ-ის ნებისმიერი ქონების რეალიზაციის გზით.
მოპასუხემ შესაგებლით მიმართა სასამართლო და განმარტა, რომ გირავნობის საგნის გადაცემით მოსარჩელის მიმართ ვალდებულება შეასრულა, ხოლო 2013 წლის 28 მარტის მოსამზადებელ სხდომაზე სასარჩელო მოთხოვნები ცნო 5330 აშშ დოლარის დაკისრების ნაწილში.
თბილისის საქალაქო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა კოლეგიის 2013 წლის 28 მარტის გადაწყვეტილებით სს „ს. ბ-ის“ სასარჩელო მოთხოვნები დაკმაყოფილდა სრულად:
1. ლ. მ-ს მოსარჩელის სასარგებლოდ დაეკისრა 14 985,72 აშშ დოლარი, დავალიანების დაფარვის მიზნით სარეალიზაციოდ მიექცა ლ. მ-ის საკუთრებაში არსებული დაგირავებული ავტომანქანა მერსედეს-ბენც CLK 230, სარეგისტრაციო ნომერი ..........., გამოშვების წელი 1997. იმ შემთხვევაში თუ იძულებითი რეალიზაციის შედეგად მიღებული თანხა საკმარისი არ იქნება მოთხოვნის დასაკმაყოფილებლად აღსრულება განხორციელდა ლ. მ-ის ნებისმიერ უძრავ-მოძრავი ქონებიდან.
2. სს „ს. ბ-ს“ დაუბრუნდა სარჩელთან დაკავშირებით 2013 წლის 25 თებერვალს გადახდილი სახელმწიფო ბაჟის ნაწილი 2 243,84 ლარი.
3. ლ. მ-ს სს „ს. ბ-ის“ სასარგებლოდ დაეკისრა მოსარჩელის მიერ წინასწარ გადახდილი სახელმწიფო ბაჟის ნაწილი - 482,16 ლარი.
საქალაქო სასამართლოს გადაწყვეტილება სააპელაციო წესით გაასაჩივრა მოპასუხემ, მოითხოვა მისი პირველი პუნქტის გაუქმება 9655,72 აშშ დოლარის დაკისრების ნაწილში და მე-3 პუნქტის გაუქმება სახელმწიფო ბაჟის - 218 წლის დაკისრების ნაწილში, ხოლო ახალი გადაწყვეტილებით აპელანტისათვის მოსარჩელის სასარგებლოდ 5330 აშშ დოლარისა და სახელმწიფო ბაჟის - 264 ლარის დაკისრება.
თბილისის სააპელაციო სასამართლომ, მოწინააღმდეგე მხარის მიერ დადგენილ ვადაში შესაგებლის წარუდგენლობის გამო, 2013 წლის 26 ივნისს მიიღო დაუსწრებელი გადაწყვეტილება, რომლითაც ლ. მ-ის სააპელაციო საჩივარი დაკმაყოფილდა, გაუქმდა თბილისის საქალაქო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა კოლეგიის 2013 წლის 28 მარტის გადაწყვეტილების სარეზოლუციო ნაწილის პირველი და მე-3 პუნქტები და ამ ნაწილებში მიღებულ იქნა დაუსწრებელი გადაწყვეტილება:
1. ლ. მ-ს სს „ს. ბ-ის“ სასარგებლოდ დაეკისრა 5 330 აშშ დოლარი, დავალიანების დაფარვის მიზნით სარეალიზაციოდ მიექცა ლ. მ-ის საკუთრებაში არსებული დაგირავებული ავტომანქანა მერსედეს-ბენც CLK 230, სარეგისტრაციო ნომერი ........., გამოშვების წელი 1997. იმ შემთხვევაში თუ იძულებითი რეალიზაციის შედეგად მიღებული თანხა საკმარისი არ იქნება მოთხოვნის დასაკმაყოფილებლად, აღსრულება განხორციელდა ლ. მ-ის ნებისმიერი უძრავ-მოძრავი ქონებიდან;
2. ლ. მ-ს სს „ს. ბ-ის“ სასარგებლოდ დაეკისრა ამ უკანასკნელის მიერ სარჩელზე წინასწარ გადახდილი სახელმწიფო ბაჟის ნაწილი - 264 ლარი.
დაუსწრებელი გადაწყვეტილება საჩივრით გაასაჩივრა სს „ს. ბ-მა“ და მოითხოვა მისი გაუქმება შემდეგი საფუძვლებით:
1. სს „ს. ბ-ს“ სააპელაციო საჩივარი ჩაბარდა 2013 წლის 6 ივნისს, მაგრამ ამავე დროს სასამართლომ გაუგზავნა უწყება სასამართლო სხდომის დღისა და საათის მითითებით: 2013 წლის 3 ივლისი, 10:00 საათი, რის გამოც ბანკში, სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 2321 მუხლის დანაწესიდან გამომდინარე, საფუძვლიანად ივარაუდეს, რომ სააპელაციო სასამართლო იურიდიულად გაუმართლებლად მიიჩნევდა ლ მ-ის სააპელაციო საჩივარს;
2. არასწორია დაუსწრებელი გადაწყვეტილებით დადგენილად მიჩნეული ფაქტობრივ გარემოება, რომ კრედიტორის მიერ ავტომანქანის (გირავნობის საგნის) ჩამორთმევით ლ. მ-ის საკრედიტო ვალდებულება ნაწილობრივ იქნა შესრულებული, რადგანაც ბ-ს მსესხებლისთვის ავტომანქანა არ ჩამოურთმევია, ამავე დროს ბ-ში მსესხებლის მანქანის დატოვება არ იწვევდა საკრედიტო ვალდებულების შემცირებას;
3. დაუსწრებელი გადაწყვეტილების ზემოთ მითითებული დასკვნა წინააღმდეგობაში მოდის მხარეთა შორის გაფორმებულ გირავნობის ხელშეკრულებასთან, რომლის მიხედვითაც გირავნობის საგნის გადაცემა ვალდებულების არც სრულ და არც ნაწილობრივ შესრულებას ლ. მ-ის მხრიდან არ გულისხმობდა;
4. სააპელაციო საჩივარში ყოველგვარი გაანგარიშებისა და მარტივი დასაბუთების გარეშეა მითითებული, რომ ლ. მ-ის დარჩენილი ვალდებულება შეადგენდა 5 330 აშშ დოლარს, საიდანაც სესხის ძირითადი თანხა იყო 3 619,67 აშშ დოლარი, ჯარიმა - 1 510,33 აშშ დოლარი და პირგასამტეხლო - 200 აშშ დოლარი. ეს საკითხი საჭიროებდა კვლევას და დასაბუთებას. ამასთან, არ შეიძლება სესხის შემადგენელი ნაწილი იყოს ჯარიმაც და პირგასამტეხლოც, რადგან ეს ერთი და იგივეა. საჩივრის ავტორის განმარტებით, თუნდაც ეს არგუმენტია საკმარისი იმისთვის, რომ სააპელაციო საჩივრის მოთხოვნა იურიდიულად დაუსაბუთებლად იქნას მიჩნეული.
თბილისის სააპელაციო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა პალატის 2013 წლის 2 ოქტომბრის განჩინებით სს „ს. ბ-ის“ საჩივარი არ დაკმაყოფილდა, ძალაში დარჩა ამავე სასამართლოს 2013 წლის 26 ივნისის დაუსწრებელი გადაწყვეტილება შემდეგი საფუძვლებით:
სააპელაციო პალატამ სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 372-ე მუხლის, 201-ე მუხლის პირველი და მე-7 ნაწილების, 2321 მუხლის თანახმად, განმარტა, რომ სასამართლოში მოწინააღმდეგე მხარის მიერ სააპელაციო შესაგებელი წარდგენილი უნდა იყოს სასამართლოს მიერ დადგენილ ვადაში. წინააღმდეგ შემთხვევაში, მხარის მიერ სააპელაციო საჩივართან დაკავშირებით თავისი პოზიციის გამოხატვის ვალდებულების შეუსრულებლობისათვის, კანონმდებელი აწესებს ზეპირი მოსმენის გარეშე მის წინააღმდეგ სააპელაციო საჩივრის დაკმაყოფილების შესახებ დაუსწრებელი გადაწყვეტილების გამოტანის შესაძლებლობას, ამდენად, სასამართლო ვალდებულია, დაუსწრებელი გადაწყვეტილების გამოტანისას შეამოწმოს არსებობს თუ არა დაუსწრებელი გადაწყვეტილების გამოტანის წინაპირობები. კერძოდ: 1. სასამართლო უნდა დარწმუნდეს, რომ სასამართლო გზავნილი (სააპელაციო საჩივარი და თანდართული საბუთების ასლები) კანონით დადგენილი წესით ჩაბარდა მოწინააღმდეგე მხარეს და, შესაბამისად, განემარტა სააპელაციო შესაგებლის წარმოუდგენლობის გამო მის წინააღმდეგ დაუსწრებელი გადაწყვეტილების გამოტანის შესახებ; ამასთან, სასამართლო ზეპირი მოსმენის გარეშე დაუსწრებელ გადაწყვეტილებას მხოლოდ იმ შემთხვევაში გამოიტანს, თუ მის მიერ დადგენილ ვადაში მოწინააღმდეგე მხარე არასაპატიო მიზეზით არ წარმოადგენს სააპელაციო პასუხს (შესაგებლს); 2. სასამართლომ უნდა შეამოწმოს აპელანტის (მოსარჩელის) მიერ სააპელაციო საჩივარში (სარჩელში) მითითებული ფაქტობრივი გარემოებები იურიდიულად რამდენად ამართლებს (ასაბუთებს) სასარჩელო მოთხოვნას.
სასამართლომ დადგენილად მიიჩნია და არც საჩივრის ავტორი ხდიდა სადავოდ იმ გარემოებას, რომ თბილისის სააპელაციო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა პალატის 2013 წლის 4 ივნისის განჩინებით მოწინააღმდეგე მხარეს - სს „ს. ბ-ს“ გადაეგზავნა სააპელაციო საჩივრისა და თანდართული საბუთების ასლები და დაევალა 7 დღის ვადაში წარედგინა შესაგებელი სააპელაციო საჩივარზე საქართველოს იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს მიერ დამტკიცებული ფორმის ნიმუშის შესაბამისად, ამავე განჩინებით მოწინააღმდეგე მხარეს განემარტა, რომ სასამართლოს მიერ დადგენილ ვადაში სააპელაციო პასუხის არასაპატიო მიზეზით წარმოუდგენლობის შემთხვევაში, სასამართლო ზეპირი მოსმენის გარეშე გამოიტანდა დაუსწრებელ გადაწყვეტილებას მის წინააღმდეგ. სააპელაციო საჩივრისა და თანდართული საბუთების ასლები მოწინააღმდეგე მხარე სს „ს. ბ-ს“ ჩაბარდა 2013 წლის 6 ივნისს, რაც დადასტურებული იყო სს „ს. ბ-ის“ ადმინისტრატორის (ორგანიზაციის წარმომადგენელი) - ზ. ფ-ის ხელმოწერით. აქედან გამომდინარე, მოწინააღმდეგე მხარეს სააპელაციო პასუხი (შესაგებელი) უნდა წარედგინა 2013 წლის 13 ივნისის ჩათვლით. მოწინააღმდეგე მხარემ სააპელაციო სასამართლოს სააპელაციო შესაგებლით მიმართა 2013 წლის 17 ივნისს, სასამართლოს მიერ დადგენილი ვადის გასვლის შემდეგ.
ამდენად, პალატამ მიიჩნია, რომ მოწინააღმდეგე მხარის მიერ დადგენილ ვადაში სააპელაციო შესაგებლის წარუდგენლობის გამო, მის წინააღმდეგ დაუსწრებელი გადაწყვეტილების გამოტანის პირველი წინაპირობა არსებობდა. რაც შეეხება მეორე წინაპირობას – სააპელაციო საჩივარში მითითებული გარემოებები იურიდიულად უნდა ამართლებდეს სააპელაციო საჩივრის მოთხოვნას, არ იქნა გაზიარებული საჩივრის ავტორის მოსაზრება ამ წინაპირობის არ არსებობის შესახებ შემდეგ გარემოებათა გამო:
სასამართლოს განმარტებით, სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 2321 მუხლის მეორე წინადადება მიუთითებს სასამართლოს მიერ მთავარი სხდომის დანიშვნის ვალდებულებაზე ისეთ დროს, როდესაც მოპასუხეს არასაპატიო არ წარუდგენია შესაგებელი და სარჩელში მითითებული გარემოებები იურიდიულად არ ამართლებს სასარჩელო მოთხოვნას, მაგრამ ნორმის ეს დანაწესი არ შეიძლება გაგებულ იქნეს იმგვარად, რომ სააპელაციო სასამართლოს მიერ სააპელაციო საჩივრის განხილვის მიზნით სხდომის დანიშვნა იმთავითვე მიუთითებს ამ საჩივრის იურიდიულ დაუსაბუთებლობაზე, როგორც ამას საჩივრის ავტორი განმარტავს. 2321 მუხლით განსაზღვრული წესი დადგენილია პირველი ინსტანციით საქმეთა განხილვისათვის, თუმცა, ამავე კოდექსის 372-ე მუხლის მიხედვით, საქმის განხილვა სააპელაციო სასამართლოში წარმოებს იმ წესების დაცვით, რაც დადგენილია პირველი ინსტანციით საქმეთა განხილვისათვის, ამ თავში მოცემული ცვლილებებითა და დამატებებით.
სასამართლომ ასევე მიუთითა სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 376-ე მუხლის პირველ წინადადებაზე და აღნიშნა, რომ ეს ნორმა უშუალოდ ადგენს სააპელაციო ინსტანციის სასამართლოში საქმის წარმოების წესს და სასამართლოს ავალდებულებს, სააპელაციო საჩივრის მიღების შესახებ განჩინებით დანიშნოს სხდომა საქმის ზეპირი განხილვის მიზნით მოწინააღმდეგე მხარის მიერ სააპელაციო პასუხის (შესაგებლის) წარმოდგენამდე, რაც, საპროცესო კოდექსის მითითებული ნორმისა და დადგენილი სასამართლო პრაქტიკის მიხედვით, ამ საქმეზეც განხორციელდა.
საჩივრის სხვა პრეტენზიების თაობაზე პალატამ აღნიშნა, რომ დაუსწრებელი გადაწყვეტილების თავისებურება მდგომარეობს სწორედ იმაში, რომ სასამართლო არ ადგენს სარჩელში (სააპელაციო საჩივარში) მითითებული ფაქტობრივი გარემოებების სისწორესა და დასაბუთებულობას საქმეში წარმოდგენილი მტკიცებულებების გამოკვლევის საფუძველზე, არამედ დამტკიცებულად მიიჩნევს სარჩელში (სააპელაციო საჩივარში) მითითებულ ყველა ფაქტობრივ გარემოებას. შესაბამისად, საჩივრის პრეტენზიები, რომლებითაც სადავოდ არის გამხდარი ლ მ-ის სააპელაციო საჩივარში მითითებული და დაუსწრებელი გადაწყვეტილებით დამტკიცებულად მიჩნეული ფაქტობრივი გარემოებები, პალატას უსაფუძვლოდ და დაუსაბუთებლად მიაჩნია.
ამასთან, სააპელაციო საჩივარში დავალიანების თანხის შემადგენელი კომპონენტების ჩამონათვალში ძირ თანხასთან ერთად, ჯარიმისა და პირგასამტეხლოს ერთდროულად მითითება წარმოადგენს აპელანტის მიერ დაშვებულ უსწორობას, რადგან ჯარიმის ნაცვლად, აღნიშნული უნდა ყოფილიყო სესხის პროცენტი. ეს გარემოება ნათლად დასტურდება სააპელაციო საჩივრის პირველი ფაქტობრივი უსწორობის პირველი აბზაცით და საჩივრის ზეპირი განხილვისას ლ. მ-ის განმარტებით. სასამართლოს შეფასებით, გასაჩივრებული დაუსწრებელი გადაწყვეტილებით, მოწინააღმდეგე მხარის მეირ სააპელაციო შესაგებლის წარმოუდგენლობის გამო, სწორად იქნა დადგენილად მიჩნეული სააპელაციო საჩივარში მითითებული შემდეგი ფაქტობრივი გარემოებები:
- კრედიტორის მიერ ავტომანქანის (გირავნობის საგნის) ჩამორთმევით ლ. მ-ის საკრედიტო ვალდებულება ნაწილობრივ იქნა შესრულებული;
- სს „ს. ბ-ის“ მიერ სასამართლოში სარჩელის წარდგენის მომენტისათვის, სს „ს. ბ-ის“ წინაშე ლ. მ-ის დარჩენილი ვალდებულება შეადგენდა: 5 330 აშშ დოლარს (სესხის ძირითადი თანხა – 3 619,67 აშშ დოლარი; პროცენტი – 1 510,33 აშშ დოლარი და პირგასამტეხლო – 200 აშშ დოლარი), ამასთან, სამოქალაქო კოდექსის 256-ე, 276-ე, 361-ე მუხლის მე-2 ნაწილზე, 427-ე, 428-ე მუხლებზე მითითებით, პალატამ ასევე სწორად მიიჩნია, რომ სააპელაციო საჩივარში მითითებული და დამტკიცებულად ჩათვლილი ეს გარემოებები იურიდიულად ამართლებდა სააპელაციო საჩივრის მოთხოვნას, რაც დაუსწრებელი გადაწყვეტილების გამოტანის მეორე პროცესუალური წინაპირობის არსებობასაც ადასტურებდა.
სააპელაციო სასამართლოს დაუსწრებელი გადაწყვეტილება და განჩინება ამავე გადაწყვეტილების ძალაში დატოვების შესახებ სააკასაციო წესით გაასაჩივრა სს „ს. ბ-მა“, მოითხოვა მათი გაუქმება და საქმის სააპელაციო სასამართლოსათვის ხელახლა განსახილველად დაბრუნება შემდეგი საფუძვლებით:
გადაწყვეტილება იურიდიულად დაუსაბუთებელია და მიღებულია საპროცესო ნორმის დარღვევით. სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 2321 მუხლიდან გამომდინარე, ვინაიდან სააპელაციო საჩივართან ერთად მოწინააღმდეგე მხარეს გაეგზავნა უწყება სასამართლო სხდომის თაობაზე, საფუძვლიანად ივარაუდა, რომ ლ.მ-ის სააპელაციო საჩივარი იყო უსაფუძვლო და სასამართლომ დანიშნა სხდომა, რადგანაც ხშირ შემთხვევაში, სააპელაციო სასამართლო სხდომის თაობაზე მხარეს არ აცნობებს და უგზავნის მხოლოდ სააპელაციო საჩივარს. სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 2321 მუხლი სპეციალური ნორმაა და სასამართლოს, აპელანტის მოთხოვნის იურიდიული დაუსაბუთებლობის გამო, საქმე სასამართლო სხდომაზე უნდა განეხილა.
მოთხოვნის დაუსაბუთებლობას ადასტურებს ის გარემოებაც, რომ აპელანტი სააპელაციო საჩივარში აღნიშნავს შემდეგს: კრედიტორის მიერ გირავნობის საგნის ჩამორთმევით ლ.მ-ის ვალდებულება ნაწილობრივ შესრულდა.ეს მითითება არასწორია, რადგანაც რეალურად, მსესხებლისათვის ბანკს მანქანა არ ჩამოურთმევია. ამასთანავე, ავტომობილის ბანკში დატოვება ვალდებულებას არ წყვეტდა და ჩამორთმევის უფლება განსაზღვრული იყო მხარეთა შორის დადებული ხელშეკრულებითაც, რაც არ იწვევდა ვალდებულების შემცირებას. სააპელაციო პალატამ ასევე მიუთითა სამოქალაქო კოდექსის 276-ე მუხლზე, თუმცა, მხარეთა შორის დადებული გირავნობის ხელშეკრულების 10.4 მუხლის დათქმა არ არის გათვალისწინებული, რომლითაც ბ-ს უფლება აქვს სარეალიზაციოდ მიაქციოს მსესხებლის სხვა ქონებაც, თუკი გირავნობის საგანი ვერ დაფარავს ვალდებულებას. ამასთან, ნიშანდობლივია, რომ ბ-ს ავტომობილი საკუთრებაში არ გადასცემია.
სააპელაციო სასამართლომ ყოველგვარი გამოკვლევის გარეშე გაიზიარა სააპელაციო საჩივარში მითითებული თანხის ოდენობა, თუმცა ეს საკითხი საჭიროებდა შეფასებას, ვინაიდან სააპელაციო საჩივარი არ შეიცავდა მითითებას თუნდაც იმ გარემოებაზე, ავტომანქანის გადაცემის დროისათვის რა თანხას გამოაკლდა მისი ღირებულება 4500 აშშ დოლარი. საყურადღებოა ის გარემოებაც, რომ სესხის ნაწილი ერთდროულად არ შეიძლება იყოს ჯარიმა და პირგასამტეხლოც, მხოლოდ ეს არგუმენტიც საკმარისია სააპელაციო საჩივრის დაუსაბუთებლად მიჩნევის გამო.
მოცემულ შემთხვევაში, სასამართლოს დაუსწრებელი გადაწყვეტილება, როგორც მხარის დასჯის მექანიზმი, არ უნდა გამოეყენებინა, რადგანაც ამ ტიპის გადაწყვეტილებას საფუძვლად ყოველთვის უნდა ედოს ვარაუდი, რომ მხარე ცნობს სააპელაციო საჩივარს, რაც, მოცემულ შემთხვევაში, არ დასტურდება. მხარემ პოზიცია დააფიქსირა შესაგებლით, რომლის წარდგენის ვადა მხოლოდ ერთი დღით დაგვიანდა. გარდა ამისა, სააპელაციო სასამართლოს მიერ განსაზღვრული 7-დღიანი ვადა არაგონივრულია, მაშინ, როდესაც პირველი ინსტანციის წესით საქმის განხილვისას მხარეს შესაგებლისათვის ავტომატურად ეძლევა 10 დღე. აღნიშნულის გამო კასატორი აღმოჩნდა არათანაბარ პირობებში მოპასუხესთან.
არასწორია სასამართლოს მსჯელობა, რომ სს „ს. ბ-ი“ სადავოდ ხდიდა დავის ფაქტობრივ გარემოებებს, რადგანაც ის, რეალურად, სადავოდ ხდიდა იმას, რომ აპელანტს ფაქტობრივი გარემოებები თავად არ მიუთითებია, რაც იურიდიულად გაამართლებდა მის მოთხოვნას. აღნიშნულის გამო, სასამართლო არასწორად ასკვნის, რომ არგუმენტებსა და მოსაზრებებს არ სჭირდება დასაბუთება და ის, რასაც მხარე მიუთითებს, ავტომატურად უნდა იქნას გაზიარებული დაუსწრებელი გადაწყვეტილების გამოტანისას.
სააპელაციო სასამართლომ საჩივრის განხილვისას დაარღვია შეჯიბრებითობის პრინციპი და აპელანტის ნაცვლად თავად გააკეთა დასკვნა, რომ სააპელაციო საჩივარში დაშვებული იყო უსწორობა და ნაცვლად ჯარიმისა, მითითებული უნდა ყოფილიყო პროცენტი. ამ კუთხით სასამართლომ მიუთითა აპელანტის მიერ სხდომაზე მიცემულ განმარტებაზე, თუმცა აპელანტს ეს განმარტება არ გაუკეთებია.
ამდენად, სასამართლომ არასწორად განმარტა სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 2321 და მე-4 მუხლები, არ გამოიყენა სამოქალაქო კოდექსის 276-ე მუხლი.
საკასაციო საჩივრით მხარემ შეამცირა სასარჩელო მოთხოვნა თანხის დაკისრების ნაწილში და განმარტა, რომ ითხოვდა სესხის ძირ თანხას - 8 119,67 აშშ დოლარს, პროცენტს - 4 866,06 აშშ დოლარსა და პირგასამტეხლოს - 200 აშშ დოლარს.
2014 წლის 27 იანვარს წარმოდგენილი განცხადებით კასატორმა დამატებით განმარტა, რომ 2013 წლის 6 ივნისს სს „ს. ბ-ს“ ჩაბარდა მოსამართლის თანაშემწის მიერ გაგზავნილი გზავნილი, რომლითაც შესაგებლის წარდგენისათვის განესაზღვრა ვადა 7 დღით, გზავნილს არ ერთვოდა განჩინება, რომლითაც იქნებოდა განსაზღვრული ზემოაღნიშნული ვადა. ეს გარემოება კი ადასტურებს, რომ აპელანტის მოწინააღმდეგე მხარეს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 201-ე მუხლის მე-7 ნაწილისა და მე-200 მუხლის მე-2 ნაწილის თანახმად, არ ეცნობა შესაგებლის წარდგენის თაობაზე, რის გამოც ,სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 394-ე მუხლის „ბ“ ქვეპუნქტის შესაბამისად, არ ჰქონდა დაუსწრებელი გადაწყვეტილების გამოტანის შესაძლებლობა.
საქართველოს უზენაესი სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა პალატის 2014 წლის 5 მაისის განჩინებით სს „ს. ბ-ის“ საკასაციო საჩივარი ცნობილ იქნა დასაშვებად სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 391-ე მუხლის მე-5 ნაწილის „დ“ ქვეპუნქტის შესაბამისად და საქმის განხილვა დაინიშნა ზეპირი მოსმენის გარეშე.

ს ა მ ო ტ ი ვ ა ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი:

საკასაციო სასამართლომ სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 409-ე მუხლით დადგენილი წესით, საკასაციო საჩივრის ფარგლებში შეისწავლა საქმის მასალები, დაუსწრებელი გადაწყვეტილებისა და ამ გადაწყვეტილების ძალაში დატოვების თაობაზე გასაჩივრებული განჩინების სამართლებრივი დასაბუთება და მიიჩნევს, რომ სს „ს. ბ-ის“ საკასაციო საჩივარი არ უნდა დაკმაყოფილდეს შემდეგ გარემოებათა გამო:
სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 410-ე მუხლის თანახმად, საკასაციო სასამართლო არ დააკმაყოფილებს საკასაციო საჩივარს, თუ: ა) კანონის მითითებულ დარღვევას არა აქვს ადგილი; ბ) სააპელაციო სასამართლოს გადაწყვეტილებას საფუძვლად არ უდევს კანონის დარღვევა; გ) სააპელაციო სასამართლოს გადაწყვეტილება არსებითად სწორია, მიუხედავად იმისა, რომ გადაწყვეტილების სამოტივაციო ნაწილი არ შეიცავს შესაბამის დასაბუთებას.
უპირველეს ყოვლისა, საკასაციო სასამართლო ყურადღებას გაამახვილებს კასატორის არგუმენტზე, რომ არსებობს გასაჩივრებული დაუსწრებელი გადაწყვეტილებისა და განჩინების გაუქმების სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 394-ე მუხლის „ბ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული საფუძველი. დასახელებული ნორმის თანახმად, გადაწყვეტილება ყოველთვის ჩაითვლება კანონის დარღვევით მიღებულად, თუ სასამართლომ საქმე განიხილა ერთ-ერთი მხარის დაუსწრებლად, რომელსაც არ მიუღია შეტყობინება კანონით დადგენილი წესით ან მისი კანონიერი წარმომადგენლის გარეშე, თუ ასეთი წარმომადგენლობა კანონით იყო გათვალისწინებული, გარდა იმ შემთხვევებისა, როცა ასეთი კანონიერი წარმომადგენელი ცნობს სასამართლო პროცესის წარმართვის მართლზომიერებას.
სს „ს. ბ-ი“ მისი არაჯეროვანი ინფორმირების ფაქტს უკავშირებს შემდეგს: 2013 წლის 6 ივნისს სს „ს. ბ-ს“ ჩაბარდა მოსამართლის თანაშემწის მიერ გაგზავნილი გზავნილი, რომლითაც შესაგებლის წარდგენისათვის განესაზღვრა ვადა 7 დღით, გზავნილს არ ერთვოდა განჩინება, რომლითაც იქნებოდა განსაზღვრული ზემოაღნიშნული ვადა. ეს გარემოება კი ადასტურებს, რომ აპელანტის მოწინააღმდეგე მხარეს 201-ე მუხლის მე-7 ნაწილისა და მე-200 მუხლის მე-2 ნაწილის თანახმად, არ ეცნობა შესაგებლის წარდგენის თაობაზე.
საკასაციო სასამართლო ვერ გაიზიარებს მხარის ამ არგუმენტს და მიუთითებს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 373-ე მუხლის პირველ ნაწილზე, რომლის თანახმადაც, საქმეს სააპელაციო სასამართლოს მთავარ სხდომაზე განსახილველად ამზადებს სააპელაციო სასამართლოს ერთ-ერთი მოსამართლე (მომხსენებელი მოსამართლე), რომელიც ამოწმებს სააპელაციო საჩივრის დასაშვებობას და გამოაქვს შესაბამისი განჩინება, გადაუგზავნის მოწინააღმდეგე მხარეს სააპელაციო საჩივრისა და თანდართული დოკუმენტების ასლებს და დაუნიშნავს მას ვადას წერილობითი შესაგებლის წარმოსადგენად, რომელიც უნდა შეიცავდეს პასუხებს შემდეგ კითხვებზე: ეთანხმება თუ არა სააპელაციო საჩივრის მოთხოვნებს; თუ არ ეთანხმება, რა გარემოებებს ემყარება მისი შესაგებელი; ხომ არ აპირებს შეგებებული სააპელაციო საჩივრის შემოტანას, ახალი ფაქტებისა და მტკიცებულებების წარმოდგენას და, თუ აპირებს, რა მიზეზით არ წარმოადგინა ისინი პირველი ინსტანციის სასამართლოში საქმის განხილვისას; სურს თუ არა საქმის განხილვა ზეპირი მოსმენის გარეშე. შესაგებელი უნდა უპასუხებდეს ამ კოდექსის 177-ე მუხლის მე-2 და მე-3 ნაწილებით დადგენილ მოთხოვნებს. ახალ ფაქტებსა და მტკიცებულებებს სააპელაციო სასამართლო მიიღებს ამ კოდექსის 380-ე და 382-ე მუხლების მოთხოვნათა დაცვით.
კანონის დასახელებული ნორმა წარმოადგენს სააპელაციო სამართალწარმოების ეტაპზე საქმის განსახილველად მომზადების სპეციალურ წესს და ადგენს იმ დოკუმენტების ამომწურავ ჩამონათვალს, რომელთა გადაცემაც წარმოადგენს მოწინააღმდეგე მხარის ინფორმირებულად მიჩნევის წინაპირობას. ნორმის საწინააღმდეგო დათქმას არ შეიცავს ასევე საპროცესო კოდექსის 201-ე მუხლი. ამასთანავე, საქმის განსახილველად მომზადების მიზნით სასამართლო მოხელის მიერ შესრულებული ნებისმიერი საპროცესო მოქმედება, წარმოადგენს საქმის განმხილველი მოსამართლის უშუალო მითითებას და ემყარება სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის მე-200 მუხლის მე-2 ნაწილის დათქმას, რომ მოსამართლის დავალებით საქმე სასამართლო განხილვისათვის შეიძლება მოამზადოს მოსამართლის თანაშემწემ.
მოცემულ შემთხვევაში, მხარე სადავოდ არ ხდის რა იმ გარემოებას, რომ მას გადაეცა სააპელაციო საჩივრის ასლი, უწყება სასამართლო სხდომის დროისა და ადგილის შესახებ და მოსამართლის თანაშემწის მიერ ხელმოწერილი გზავნილი, რომლითაც საქმეში წარმოდგენილი 2013 წლის 4 ივნისის განჩინების სარეზოლუციო ნაწილის შესაბამისადაა განმარტებული შესაგებლის წარდგენის საპროცესო ვადა და მისი წარუდგენლობის ნეგატიური შედეგების თაობაზე, საკასაციო სასამართლოს მოსაზრებით, არ არსებობს მხარის არაინფორმირებულად მიჩნევისა და სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 394-ე მუხლის „ბ“ ქვეპუნქტით გადაწყვეტილების გაუქმების საფუძველი.
სადავოს არ წარმოადგენს ის გარემოება, რომ სასამართლო შეტყობინება სს „ს. ბ-ის“ უფლებამოსილ თანამშრომელს ჩაბარდა 2013 წლის 6 ივნისს. ასევე სადავო არაა, რომ ბ-მა შესაგებელი სასამართლოში წარადგინა 2013 წლის 17 ივნისს, 7-დღიანი საპროცესო ვადის დარღვევით, რაც წარმოშობს სასამართლოს ვალდებულებას, საქმის განხილვისას ეხელმძღვანელა სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 2321 მუხლით დადგენილი წესის შესაბამისად.
საკასაციო სასამართლო მიუთითებს, რომ მოქმედი სამოქალაქო საპროცესო კანონმდებლობით გათვალისწინებულია დაუსწრებელი გადაწყვეტილების გამოტანის წანამძღვრები, როგორც პირველი ინსტანციის, ისე სააპელაციო სასამართლოებში, რა დროსაც საქმის განხილვა სააპელაციო სასამართლოში წარმოებს იმ წესების დაცვით, რაც დადგენილია პირველი ინსტანციით საქმეთა განხილვისათვის, XLVI თავში მოცემული ცვლილებებითა და დამატებებით (სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 372-ე მუხლი).
სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 387-ე მუხლის პირველი და მეორე ნაწილები არეგულირებს სააპელაციო სასამართლოს მიერ დაუსწრებელი გადაწყვეტილების მიღების შესაძლებლობას საქმის განხილვაზე აპელანტისა და მოწინააღმდეგე მხარის არასაპატიო მიზეზით გამოუცხადებლობისას, ხოლო ყველა სხვა შემთხვევაში გამოიყენება ამ კოდექსში ჩამოყალიბებული ნორმები პირველი ინსტანციის სასამართლოში დაუსწრებელი გადაწყვეტილების გამოტანის შესახებ. ამავე კოდექსის 2321 მუხლის მიხედვით, მოპასუხის მიერ ამ კოდექსის 201-ე მუხლის პირველი ნაწილის „ბ“ ქვეპუნქტით დადგენილ ვადაში პასუხის (შესაგებლის) წარუდგენლობისას, თუ ეს გამოწვეულია არასაპატიო მიზეზით, მოსამართლეს ზეპირი მოსმენის გარეშე გამოაქვს დაუსწრებელი გადაწყვეტილება. ამასთანავე, მოსამართლე დააკმაყოფილებს სარჩელს, თუ სარჩელში მითითებული გარემოებები იურიდიულად ამართლებს სასარჩელო მოთხოვნას; წინააღმდეგ შემთხვევაში მოსამართლე ნიშნავს სხდომას, რის შესახებაც ეცნობებათ მხარეებს ამ კოდექსის 70-ე–78-ე მუხლებით დადგენილი წესით. სხდომის ჩატარების შემთხვევაში მოპასუხისაგან მტკიცებულებათა მიღება არ ხდება და სასამართლო მოისმენს მოპასუხის მხოლოდ სამართლებრივ მოსაზრებებს სასარჩელო მოთხოვნასთან დაკავშირებით.
ნორმის დისპოზიციის ანალიზით დასტურდება შესაგებლის შეუტანლობის მოტივით დაუსწრებელი გადაწყვეტილების გამოტანისათვის შემდეგი წინაპირობების არსებობის სავალდებულობა: ა) მოპასუხე (მოწინააღმდეგე მხარე) სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 70-78-ე მუხლების მოთხოვნათა დაცვით უნდა იყოს ინფორმირებული საქმის განხილვის თაობაზე, კერძოდ, მას დადგენილი წესით უნდა ჰქონდეს ჩაბარებული სარჩელი და თანდართული მასალები და ამომწურავად უნდა ჰქონდეს განმარტებული 201-ე მუხლის პირველი ნაწილის „ბ“ ქვეპუნქტის ფარგლებში დანიშნული საპროცესო ვადის არასაპატიოდ დარღვევის ნეგატიური შედეგების თაობაზე; ბ) მოპასუხემ (მოწინააღმდეგემ მხარემ) ბრალეულად უნდა დაარღვიოს შესაგებლის შეტანისათვის განსაზღვრული ვადა.
ამ ფაქტობრივი წინაპირობების არსებობა განაპირობებს სარჩელში (სააპელაციო საჩივარში) მითითებული გარემოებების დადგენილად მიჩნევის აუცილებლობას.
ზემოაღნიშნული საფუძვლების კუმულატიურად არსებობა ქმნის დაუსწრებელი გადაწყვეტილების გამოტანის ფორმალურ წინაპირობას, თუმცა იმისათვის, რათა სასამართლომ დაუსწრებელი გადაწყვეტილების გამოტანის გზით დააკმაყოფილოს სარჩელი, მოსამართლე ვალდებულია გამოარკვიოს კანონის ძალით დადგენილი ფაქტობრივი გარემოებები ამართლებს თუ არა მოსარჩელის მოთხოვნას იურიდიული თვალსაზრისით. მოთხოვნის იურიდიული მართებულობის კვლევა, თავის მხრივ, მოიაზრებს მოსარჩელის მოთხოვნის მატერიალურ-სამართლებრივი ნორმის სწორად განსაზღვრასა და იმის უტყუარად დადგენას, სარჩელში (სააპელაციო საჩივარში) მითითებული და კანონის ძალით დადგენილად მიჩნეული გარემოებების სამართლებრივი თვალსაზრისით შეფასება იძლევა თუ არა მოთხოვნის მარეგულირებელი მატერიალური ნორმის შემადგენლობას. მითითებულ წინაპირობათაგან თუნდაც ერთ-ერთის არარსებობა იწვევს დაუსწრებელი გადაწყვეტილების გამოტანაზე უარის თქმასა და მხარეთა დაბარებას სასამართლო სხდომაზე.
ლ. მ-ის სააპელაციო საჩივრის შესწავლით ირკვევა, რომ მხარე მოითხოვდა პირველი ინსტანციის გადაწყვეტილების შეცვლას დაკისრებული თანხისა და სახელმწიფო ბაჟის განსაზღვრის ნაწილში, ახალი გადაწყვეტილებით კი, ითხოვდა მისთვის სს „ს. ბ-ის“ სასარგებლოდ დაეკისრებინათ 5330 აშშ დოლარი, ხოლო სახელმწიფო ბაჟის სახით - 264 ლარი. სააპელაციო საჩივრის საფუძვლებით კი ირკვევა, რომ აპელანტი არ ეთანხმებოდა გასაჩივრებული გადაწყვეტილებით დადგენილ გარემოებას, რომ მოპასუხის დავალიანება შეადგენს 54860,33 აშშ დოლარს. აღნიშნული თანხიდან სესხის ძირითადი ნაწილია 8 119,67 აშშ დოლარი, პროცენტი - 4866,05 აშშ დოლარი, ხოლო პირგასამტეხლო - 41 374,61 აშშ დოლარი.
აპელანტის გამარტებით, გამომდინარე იქიდან, რომ მოსარჩელემ შესრულების ნაცვლად მიიღო 4 500 აშშ დოლარად შეფასებული გირავნობის საგანი, სასამართლოს მსჯელობა თანხის ოდენობის ნაწილში იყო არასწორი. 2009 წლის ნოემბრისათვის სესხის ძირი თანხა იყო 3619,67 აშშ დოლარი, და სწორედ ამ თანხაზე უნდა მომხდარიყო როგორც პროცენტის ისე პირგასამტეხლოს დარიცხვა, რაც სასამართლოში სარჩელის წარდგენის დროისათვის შეადგენდა 5 330 აშშ დოლარს (ძირი - 3619,67 აშშ დოლარი, ჯარიმა - 1 510,33 აშშ დოლარი, პირგასამტეხლო - 200 აშშ დოლარი).
სააპელაციო საჩივრის ავტორმა ასევე სადავოდ გახადა საქალაქო სასამართლოს დასკვნა, რომ კრედიტორის მიერ ავტომანქანის ჩამორთმევისა და აღნიშნული სახით საკრედიტო ხელშეკრულებაში ასახული ვალდებულების შესრულების ფაქტი არ დგინდებოდა.
აპელანტის განმარტებით, ავტომობილის ჩამორთმევა წარმოადგენდა დავალიანების ანაზღაურების შესაძლებლობას, ჩამორთმეული ავტომობილის რეალიზაციით დაიფარებოდა დავალიანება, მოსარჩელე ნივთის გადაცემით გახდა მისი მფლობელი და ვალდებული იყო, დაუყოვნებლივ მოეხდინა საგნის რეალიზაცია. მოსარჩელემ უფლების ბოროტად გამოყენებით არ განახორციელა ნივთის არც საკუთრებაში დარეგისტრირება და არც რეალიზაცია. ნივთის გადაცემით მოპასუხემ 4500 აშშ დოლარით შეასრულა ვალდებულება და დარჩენილი დავალიანება იყო 3 619,67 აშშ დოლარი. მოძრავ ნივთზე მოსარჩელეს ნებით გადაეცა ფაქტობრივი ბატონობა ნივთის რეალიზაციის უფლების ჩათვლით, ანუ ნივთი გადაეცა საკუთრებაში რეალიზაციით ამონაგები თანხებით დავალიანების დაფარვისათვის, მოსარჩელემ კი მიიღო შესრულება ამ გზით.
ამდენად, წინამდებარე საქმეზე დადგენილად მიიჩნევა პირველი ინსტანციის სასამართლოს მიერ დადასტურებული ის ფაქტები, რომლებიც მხარეს სადავო არ გაუხდია, ხოლო, დადგენილ ვადაში მოწინააღმდეგე მხარის მიერ შესაგებლის წარუდგენლობის გამო, დადგენილად მიიჩნევა ასევე სააპელაციო საჩივარში მითითებული სადავო გარემოებები, კერძოდ:
1. 2008 წლის 7 აგვისტოს სს „ს. ბ-სა“ და ლ. მ-ს შორის დაიდო ხელშეკრულება საბანკო მომსახურების შესახებ, რომლის მიხედვით მოპასუხეს ავტომანქანის შესაძენად გადაეცა კრედიტი 10 000 აშშ დოლარის ოდენობით;
2. კრედიტი გაიცა ორმოცდარვა თვის ვადით, წლიური სარგებლის სახით 18% დარიცხვით, ვალდებულების შეუსრულებლობის შემთხვევაში პირგასამტეხლოს ოდენობა მხარეთა მიერ განისაზღვრა 0,5%-ის ოდენობით;
3. 2008 წლის 7 აგვისტოს გირავნობის ხელშეკრულების საფუძველზე მხარეთა შორის შედგენილი საბანკო მომსახურების ხელშეკრულებითა და მის ფარგლებში მოქმედი გარიგებებით ნაკისრი ვალდებულებების შესრულების უზრუნველყოფის მიზნით დაგირავებული იქნა ლ. მ-ის სახელზე რიცხული მოძრავი ქონება - ავტომანქანა მერსედეს-ბენცი CLK 230 გამოშვების წელი 1997.
4. მხარეებმა გირავნობის ხელშეკრულების 10.4 პუნქტით განსაზღვრეს, რომ თუ კი გირავნობის საგნის რეალიზაციის შედეგად მიღებული თანხა სრულად არ დააკმაყოფილებს სს „ს. ბ-ის“ მოთხოვნებს მოსარჩელე უფლებამოსილია მოითხოვოს ლ. მ-ის სხვა ქონების რეალიზაციაც;
5. მოვალემ კრედიტორს საკუთრებაში გადასცა გირავნობის საგანი - ავტომანქანა, რომლის ღირებულებაც შეადგენდა 4500 აშშ დოლარს, შესაბამისად, გირავნობის საგნის გადაცემის მონეტში არსებულ დავალიანებას უნდა გამოკლებოდა ზემოხსენებული თანხა და დაჩენილ ძირ თანხაზე უნდა მომხდარიყო როგორც პროცენტის, ისე პირგასამტეხლოს დარიცხვა. მოცემულ შემთხვევაში, მოვალემ კრედიტორისათვის გირავნობის საგნის გადაცემით ნაწილობრივ (4500 აშშ დოლარის ფარგლებში) შეასრულა ბანკის წინაშე არსებული დავალიანება და გადასახდელი დარჩა ძირი თანხა - 3619.67 აშშ დოლარი, რომელსაც დაერიცხა პროცენტი - 1510.33 აშშ დოლარი, ასევე პირგასამტეხლო - 200 აშშ დოლარი. სულ მისი დავალიანება ბანკის წინაშე შეადგენდა 5330 აშშ დოლარს.
საკასაციო სასამართლო ვერ გაიზიარებს კასატორის მოსაზრებას, რომ დაუსწრებელი გადაწყვეტილების გამოტანისას სასამართლომ უნდა შეაფასოს საქმის მასალები და განმარტავს, რომ სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის XLVI თავში მოცემული წესით საქმის განხილვის დროს მტკიცებულებათა გამოკვლევა არ ხდება, არამედ, კანონის ძალით მიიჩნევა დადგენილად სარჩელში (სააპელაციო საჩივარში) მითითებული გარემოებები.
ასევე უსაფუძვლოა მხარის არგუმენტი, რომ უწყების გაგზავნის გამო, მან მიიჩნია, რომ სასამართლო დასაბუთებულად არ ჩათვლიდა სააპელაციო საჩივარს და მას სხდომაზე განიხილავდა. მხარის ეს მოსაზრება არ გამომდინარებს კანონის სწორი განმარტებიდან, ამასთანავე, სააპელაციო პალატამ გასაჩივრებული განჩინებით სავსებით მართებულად მიუთითა სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 376-ე მუხლით დადგენილ საქმის განსახილველად დანიშვნის წესზე.
მოცემულ შემთხვევაში კასატორი დაუსწრებელი გადაწყვეტილების გაუქმებას მოითხოვს იმ საფუძვლითაც, რომ სასამართლომ იგი გამოიტანა, როგორც მხარის დასჯის მექანიზმი და არ არსებობდა პრეზუმფცია იმისა, რომ აპელანტის მოწინააღმდეგე მხარე ცნობდა სააპელაციო საჩივარს, ამასთანავე შესაგებლის წარდგენის 7-დღიანი ვადის განსაზღვრით ის არათანაბარ მდგომარეობაში აღმოჩნდა მოპასუხესთან, რომელსაც პირველი ინსტანციის სასამართლომ შესაგებლის წარდგენის ვადა 10 დღით განუსაზღვრა.
პალატა ვერ გაიზიარებს მხარის ამ მოსაზრებას და განმარტავს, რომ მოპასუხის (მოწინააღმდეგე მხარის) მიერ შესაგებლის დადგენილ ვადაში წარუდგენლობა ყოველთვის წარმოშობს იმ ვარაუდის საფუძველს, რომ მხარე ეთანხმება მის წინააღმდეგ წარდგენილ მოთხოვნას, ვინაიდან სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 63-ე მუხლის ძალით, საპროცესო ვადის დარღვევით წარდგენილი დოკუმენტები სასამართლოს მხრიდან შეფასებას აღარ ექვემდებარება. რაც შეეხება არათანაბარ მდგომაროებას, საქმის მასალებით არ დასტურდება სს „ს. ბ-ის“ მიერ სასამართლოსათვის მიმართვისა და შესაგებლის წარდგენისათვის დადგენილი ვადის გაგრძელების მოთხოვნა, რაც ამ არგუმენტის გაზიარებაზე უარის თქმის საფუძველია, ამასთანავე, პალატა სრულად ეთანხმება გასაჩივრებული დაუსწრებელი გადაწყვეტილებისა და მისი ძალაში დატოვების შესახებ განჩინების დასკვნას, რომ სამოქალაქო კოდექსის 256-ე, 276-ე, 361.2, 427-ე, 428-ე მუხლებიდან გამომდინარე, აპელანტის მოთხოვნა სამართლებრივად გამართლებულია დადგენილად მიჩნეული ფაქტობრივი გარემოებებით. აქვე პალატა ყურადღებას გაამახვილებს კასატორის პრეტენზიაზე, რომ სასამართლომ დაარღვია სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის მე-4 მუხლის მოთხოვნები და აპელანტის ნაცვლად თავად გააკეთა დასკვნა სააპელაციო საჩივარში მითითებული თანხებიდან თუ რომელი წარმოადგენდა პროცენტს და რომელი პირგასამტეხლოს. სააპელაციო სასამართლომ, 2013 წლის 2 ოქტომბრის განჩინებაში, მართალია, მიუთითა საჩივრის ზეპირი განხილვისას ლ.მ-ის მიერ მიცემულ განმარტებაზე, თუმცა ამავე განჩინებაში სასამართლომ ასევე საფუძვლიანად განმარტა, რომ ჯარიმისა და პირგასამტეხლოს ერთდროულად მითითება წარმოადგენდა მექანიკურ უსწორობას და ეს გარემოება დასტურდებოდა საქმეში წარმოდგენილი სააპელაციო საჩივრის პირველი ფაქტობრივი უსწორობის გრაფაში მითითებული ფაქტებით.
ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, პალატა მიიჩნევს, რომ სს „ს. ბ-ის“ მიერ სააპელაციო პასუხის დადგენილ ვადაში წარუდგენლობის გამო სააპელაციო სასამართლომ სავსებით მართებულად მიიღო დაუსწრებელი გადაწყვეტილება სააპელაციო საჩივრის დაკმაყოფილების თაობაზე, ხოლო წარმოდგენილი საკასაციო საჩივრით არ დასტურდება ამ დაუსწრებელი გადაწყვეტილების გაუქმების სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 241-ე მულით გათვალისწინებული საფუძვლები.

ს ა რ ე ზ ო ლ უ ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი:

საკასაციო პალატამ იხელმძღვანელა სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 411-ე მუხლით და

დ ა ა დ გ ი ნ ა:

1. სს „ს. ბ-ის“ საკასაციო საჩივარი არ დაკმაყოფილდეს.
2. თბილისის სააპელაციო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა პალატის 2013 წლის 26 ივნისის დაუსწრებელი გადაწყვეტილება და ამ გადაწყვეტილების ძალაში დატოვების შესახებ 2013 წლის 2 ოქტომბრის განჩინება დარჩეს უცვლელად.
3. საკასაციო საჩივარზე სახელმწიფო ბაჟი გადახდილია.
4. საკასაციო პალატის განჩინება საბოლოოა და არ გასაჩივრდება.





თავმჯდომარე თ. თოდრია



მოსამართლეები: პ. ქათამაძე



ბ. ალავიძე