საქმე №ას-646-617-2016 30 სექტემბერი, 2016 წელი
ქ.თბილისი

სამოქალაქო საქმეთა პალატა
შემადგენლობა:

ბესარიონ ალავიძე (თავმჯდომარე, მომხსენებელი)
მოსამართლეები:
ზურაბ ძლიერიშვილი, პაატა ქათამაძე

საქმის განხილვის ფორმა – ზეპირი მოსმენის გარეშე


კასატორი – შპს „ჯ-ი“ (მოპასუხე)


მოწინააღმდეგე მხარე – გ. ლ-ე (მოსარჩელე)


გასაჩივრებული განჩინება – თბილისის სააპელაციო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა პალატის 2016 წლის 11 მაისის განჩინება


კასატორის მოთხოვნა – გასაჩივრებული გადაწყვეტილების გაუქმება და ახალი გადაწყვეტილებით სარჩელის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმა


დავის საგანი – ზიანის ანაზღაურება

ა ღ წ ე რ ი ლ ო ბ ი თ ი ნ ა წ ი ლ ი:

1. მოსარჩელის მოთხოვნა და სარჩელის ფაქტობრივი საფუძვლები:
1.1. გ. ლ-ემ (შემდგომში _ მოსარჩელე, კრედიტორი ან მოწინააღმდეგე მხარე) სარჩელი აღძრა სასამართლოში შპს „ჯ-ის“ (შემდგომში _ მოპასუხე, მოვალე ან კასატორი) მიმართ მიყენებული ზიანის ანაზღაურების მიზნით მოპასუხისათვის 67 543,06 ლარის დაკისრების მოთხოვნით.
1.2. სარჩელი ემყარება შემდეგ გარემოებებს: 2014 წლის იანვარში მოსარჩელის კუთვნილი უძრავი ქონების მიმდებარედ დაზიანდა მოპასუხის კუთვნილი 100მმ-იანი წყლის ცენტრალური მილი და წყალმა დატბორა შენობის პირველი სართული, ამ დაზიანებამდეც მცირე ინტენსივობით წყალი ჩაედინებოდა შენობის საძირკველში. მიუხედავად მოსარჩელის მოთხოვნისა, მოპასუხეს გამოეცვალა დაზიანებული მილი, რეაგირების გარეშე იქნა დატოვებული იგი. დატბორვის შედეგად შენობამ განიცადა დეფორმაცია და დაიბზარა მზიდი კედლები, გაიჭედა კარები, აიყარა მეტლახი. მოპასუხემ მოსარჩელის მოთხოვნის მიუხედავად, ერთი წლის შემდეგ აღიარა შესაბამისი აქტით, რომ შენობის დაზიანება გამოწვეული იყო წყალსადენის ქსელზე დაზიანებით, რამაც გამოიწვია საძირკვლის გამორეცხვა, შენობის დეფორმაცია, მათვე გადასცეს ხარჯთაღრიცხვა, თუმცა, მოსარჩელეს შესთავაზეს გაცილებით ნაკლები თანხა. სსიპ ლევან სამხარაულის სახელობის სასამართლო ექსპერტიზის ეროვნული ბიუროს საინჟინრო ექსპერტიზის 2015 წლის 6 აპრილის დასკვნის თანახმად, შენობა ექვემდებარება გამაგრება-გაძლიერებას, რის შემდეგაც ვარგისი იქნება შემდგომი ხანგრძლივი ექსპლუატაციისათვის. ხარჯთაღრიცხვის შესაბამისად, სარემონტო სამუშაოების ღირებულება შეადგენს 67 543.06 ლარს.
2. მოპასუხის პოზიცია:
მოთხოვნის შემაფერხებელი შესაგებლით მოპასუხემ არ ცნო სარჩელი და განმარტა, რომ მოსარჩელის მიერ შენობა აგებულია სამშენებლო და უსაფრთხოების წესების დარღვევით, რამაც აღნიშნული ზიანი გამოიწვია. ზიანის ანაზღაურების ვალდებულების მოპასუხისათვის დასაკისრებლად საჭიროა სახეზე იყოს სამართალდარღვევის შემადგენლობა, მოსარჩელემ კი, ვერ წარადგინა მოპასუხის მართლსაწინააღმდეგო ქმედების დამადასტურებელი მტკიცებულებები.
3. პირველი ინსტანციის სასამართლოს გადაწყვეტილების სარეზოლუციო ნაწილი:
თბილისის საქალაქო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა კოლეგიის 2015 წლის 9 ნოემბრის გადაწყვეტილებით სარჩელი დაკმაყოფილდა, მოპასუხეს მოსარჩელის სასარგებლოდ დაეკისრა 67 543,06 ლარის, ასევე, საქმის განხილვასთან დაკავშირებით გაწეული ხარჯების გადახდა.
4. აპელანტის მოთხოვნა:
საქალაქო სასამართლოს გადაწყვეტილება სააპელაციო წესით გაასაჩივრა მოპასუხემ, მოითხოვა მისი გაუქმება და ახალი გადაწყვეტილებით სარჩელის სრულად დაკმაყოფილებაზე უარის თქმა.
5. გასაჩივრებული განჩინების სარეზოლუციო ნაწილი:
თბილისის სააპელაციო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა პალატის 2016 წლის 11 მაისის განჩინებით სააპელაციო საჩივარი არ დაკმაყოფილდა, ხოლო გასაჩივრებული გადაწყვეტილება დარჩა უცვლელად.
6. კასატორის მოთხოვნა:
სააპელაციო სასამართლოს განჩინება საკასაციო წესით გაასაჩივრა მოპასუხემ, მისი გაუქმება და სარჩელის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმა მოითხოვა (იხ. საკასაციო საჩივარი).

ს ა მ ო ტ ი ვ ა ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი:

საკასაციო სასამართლომ, სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 391-ე მუხლის შესაბამისად, შეამოწმა საკასაციო საჩივრის დასაშვებობის საკითხი და მიიჩნევს, რომ იგი დაუშვებელია შემდეგ გარემოებათა გამო:
1. საკასაციო საჩივრის დაუშვებლად ცნობის დასაბუთება:
1.1. სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 391-ე მუხლის მეხუთე ნაწილის შესაბამისად, საკასაციო საჩივარი ქონებრივ და სხვა არაქონებრივ დავებში დასაშვებია, თუ: ა) საქმე მნიშვნელოვანია სამართლის განვითარებისა და ერთგვაროვანი სასამართლო პრაქტიკის ჩამოყალიბებისათვის; ბ) სააპელაციო სასამართლოს გადაწყვეტილება განსხვავდება ამ კატეგორიის საქმეებზე საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მანამდე არსებული პრაქტიკისაგან; გ) სააპელაციო სასამართლოს მიერ საქმე განხილულია მნიშვნელოვანი საპროცესო დარღვევით, რომელსაც შეეძლო არსებითად ემოქმედა საქმის განხილვის შედეგზე; დ) გასაჩივრებულია სააპელაციო სასამართლოს მეორე დაუსწრებელი გადაწყვეტილება ან განჩინება დაუსწრებელი გადაწყვეტილების უცვლელად დატოვების თაობაზე. ზემოაღნიშნული ნორმები განსაზღვრავს იმ მოთხოვნებს, რომელთაც საკასაციო საჩივარი უნდა შეიცავდეს და ეფუძნებოდეს. საკასაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ წარმოდგენილი საკასაციო საჩივარი არ არის დასაშვები სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 391-ე მუხლით გათვალისწინებული არც ერთი ზემოთ მითითებული საფუძვლით.
1.2. გასაჩივრებული განჩინების დასაბუთება ძირითადად იმ დასკვნებს ეფუძნება, რომ:
1.2.1. ქ.თბილისში, ფ-ის ქ.#23-ში მდებარე შენობა წარმოადგენს მოსარჩელის საკუთრებას;
1.2.2. ამავე მისამართზე არსებული წყლის მილი მოპასუხის საკუთრებაა;
1.2.3. მოპასუხის კუთვნილი წყლის მოწყობილობიდან (მილიდან) გამომავალი წყლის შედეგად დაზიანდა ქ.თბილისში, ფ-ის ქ#23-ში მდებარე მოსარჩელის კუთვნილი შენობა, კერძოდ, საქმეში წარმოდგენილი სსიპ ლევან სამხარაულის სახელობის სასამართლო ექსპერტიზის ეროვნული ბიუროს 2014 წლის 19 მარტის დასკვნის მიხედვით, ქ.თბილისში, ფ-ის ქუჩა #23-ში მდებარე ორსართულიანი შენობის ტექნიკური მდგომარეობის შესწავლისას დადგინდა, რომ: შენობის გარე კედლებზე და ორივე სართულის ოთახების შიდა კედლებზე შეინიშნება როგორც დახრილი, ასევე, ჰორიზონტალური და ვერტიკალური ბზარები, შენობის კედელზე არსებული ბზარები და დაზიანებები შენობის საძირკვლების არათანაბარი ჯდენის შედეგია და რომ საკვლევი ორსართულიანი შენობა განიცდის ჯდენით დეფორმაციებს. მიზეზი გრუნტის წყალგაჯერებაა. შიგა ქსელიდან არ ხდება შენობის ქვეშ არსებული გრუნტის გაწყლიანება, შენობას აზიანებდა შეცვლილი გარე სისტემის დაზიანებული მილიდან გამავალი წყლები. ექსპერტის განმარტებით, აუცილებელი იყო შენობის სიახლოვეს გამავალი დაზიანებული წყლის მილის შეცვლა, ვინაიდან სასტუმროს შენობის საძირკვლის გრუნტების წყალგაჯერება დაზიანებული გარე ცენტრალური მილიდან ხდებოდა. აპელანტთან დასაქმებული პირებით შექმნილი მიწისქვეშა კომუნიკაციების დაზიანების შედეგად მიყენებული ზიანის განმსაზღველი კომისიის მუშა ჯგუფის მიერ 2015 წლის 4 თებერვალს შედგენილი აქტის მიხედვით, მოსარჩელის კუთვნილი სასტუმროს საძირკვლის გამორეცხვა- დეფორმაცია მოხდა წყალსადენ ქსელზე ფარული დაზიანების შედეგად გამოჟონილი წყლით. პალატამ არ გაიზიარა აპელანტის მტკიცება იმის თაობაზე, რომ ზემოხსენებული 2015 წლის 4 თებერვლის აქტი არ არის ხელმოწერილი უფლებამოსილი პირების მიერ, შესაბამისად, არ შეიძლება ჩაითვალოს კომპანიის მიერ დაფიქსირებულ პოზიციად. პალატის დასკვნით, ამ მტკიცებულების შინაარსიდან გამომდინარე, კომისიის მუშა ჯგუფის შექმნის მიზანი იყო მოსარჩელის მიერ მოპასუხე ორგანიზაციაში შეტანილი განცხადების საფუძველზე ქ.თბილისში, ფ-ის #23-ში მდებარე სასტუმროს შენობის ტექნიკური მდგომარეობის შესწავლა, ხოლო კომპანიის თანამშრომლების მიერ მოხდა ფაქტის კონსტატაცია და არა ვალდებულების აღიარება, რაც სასამართლოს დასკვნით, ადასტურებდა მოპასუხის მართლსაწინააღმდეგო და ბრალეულ ქმედებას, ამასთანავე, აპელანტის ბრალეულობაზე მეტყველებდა, კრედიტორის მოთხოვნის მიუხედავად, მოვალის მიერ სეწმეკ-ის 2008 წლის 26 ნოემბრის #-32 დადგენილების მე-2 მუხლის მე-2 პუნქტის „ბ“ ქვეპუნქტით განსაზღვრული ვალდებულების დაუცველობის ფაქტი. მის ბრალეულობას არ გამორიცხავდა საქმეში წარმოდგენილი სსიპ ლევან სამხარაულის სახელობის სასამართლო ექსპერტიზის ეროვნული ბიუროს 2015 წლის 30 ივლისის დასკვნა იმის თაობაზე, რომ სადავო შენობასა და წყალმომარაგების მილს შორის მანძილი დარღვეულია და არ შეესაბამება მოქმედ სნ და წ-ს, რადგანაც ამავე დასკვნაში აღნიშნული იყო ისიც, რომ ქუჩის სიგანიდან გამომდინარე (6,0მ) აღნიშნული ნორმა ვერ იქნებოდა დაცული, რადგანაც ქუჩის ორივე მხარეს განლაგებული იყო შენობები, ხოლო #23-ში მდებარე შენობის პირველი და მეორე სართულები სავარაუდოდ, აშენებული იყო გაცილებით უფრო ადრე, ვიდრე საქართველოში შემოღებული იქნებოდა სნ და წ (1955). ასევე არ იქნა გაზიარებული აპელანტის პოზიცია იმის თაობაზე, რომ შენობა აშენებულია სამშენებლო წესების დარღვევით, რაც გამორიცხავს მის ბრალეულობას, რადგანაც სარემონტო სამუშაოები განხორციელებული იყო კანონის მოთხოვნათა დაცვით, კერძოდ, საქმის მასალებში წარმოდგენილი ქ.თბილისის ისანი-სამგორის რაიონის გამგეობის 2001 წლის 21 ნოემბრის #78 განკარგულების ასლი ადასტურებდა, რომ გ.დ-ეს ნება დაერთო, საცხოვრებელი სახლის ავარიული ნაწილი აღედგინა არსებულ გაბარიტებში ტექნიკური ინვენტარიზაციის ბიუროს მიერ გაცემული გეგმის მიხედვით. კ.ზავრიევის სახელობის სამშენებლო მექანიკისა და სეისმომედეგობის ინსტიტუტის 2002 წლის 11 ივლისის #229-0002 დასკვნით კი, დგინდებოდა, რომ მე-19 საუკუნის ბოლოს აშენებული ფ-ის ქ#23-ში მდებარე შენობაში, მიუხედავად საუკუნოვანი ექსპლოატაციისა და 2002 წლის 25 აპრილს ქ.თბილისში მომხდარი მიწისძვრისა, შენობის მზიდ კონსტრუქციებში მნიშვნელოვანი დაზიანებები არ შეინიშნებოდა და მისი ტექნიკური მდგომარეობა დღეისათვის დამაკმაყოფილებელი იყო. 2008 წლის 30 აპრილის #ლეგ-878 ბრძანებით ქ.თბილისის მერიის ურბანული დაგეგმარების საქალაქო სამსახურის მიერ ლეგალიზებულ იქნა მოსარჩელის მიერ სადავო შენობაზე დაშენებული სართული.
1.2.4. მოვალის მართლსაწინააღმდეგო ქმედებით, მოსარჩელის კუთვნილ ქონებას მიადგა ზიანი 67 543,06 ლარის ოდენობით, რაც დასტურდებოდა სსიპ ლევან სამხარაულის სახელობის სასამართლო ექსპერტიზის ეროვნული ბიუროს 2015 წლის 6 აპრილის დასკვნით
1.3. სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 407-ე მუხლის მე-2 ნაწილის თანახმად, სააპელაციო სასამართლოს მიერ დამტკიცებულად ცნობილი ფაქტობრივი გარემოებები სავალდებულოა საკასაციო სასამართლოსათვის, თუ წამოყენებული არ არის დასაშვები და დასაბუთებული პრეტენზია (შედავება). დასაბუთებულ პრეტენზიაში იგულისხმება მითითება იმ პროცესუალურ დარღვევებზე, რომლებიც დაშვებული იყო სააპელაციო სასამართლოს მიერ საქმის განხილვის დროს და რამაც განაპირობა ფაქტობრივი გარემოებების არასწორად შეფასება-დადგენა, მატერიალურ-სამართლებრივი ნორმის არასწორად გამოყენება ან/და განმარტება. საკასაციო პალატა მიიჩნევს, რომ კასატორს სააპელაციო სასამართლოს მიერ დადგენილ ფაქტობრივ გარემოებებთან მიმართებით არ წარმოუდგენია დასაშვები და დასაბუთებული პრეტენზია (შედავება).
1.4. საკასაციო პალატა უარყოფს კასატორის პრეტენზიას იმის თაობაზე, რომ სააპელაციო სასამართლომ არ შეაფასა მოპასუხის მიერ საქმეში წარმოდგენილი სსიპ ლევან სამხარაულის სახელობის სასამართლო ექსპერტიზის ეროვნული ბიუროს 2015 წლის 30 ივლისის დასკვნა, რომელიც ადასტურებს მოსარჩელის მიერ შენობის სამშენებლო წესების დარღვევით აშენებას. კასატორის მოსაზრებით, ეს გარემოება გამორიცხავს მოპასუხისათვის პასუხისმგებლობის დაკისრებას, რადგანაც მისი კუთვნილი მილიდან წყლის გაჟონვის შემთხვევაშიც კი, რისკის მატარებელი სწორედ მოსარჩელე იყო.
1.5. საკასაციო პრეტენზიის წინააღმდეგ პალატა განმარტავს, რომ გასაჩივრებული განჩინებით სააპელაციო სასამართლომ სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 172-ე მუხლის მოთხოვნათა დაცვით გამოიკვლია საქმეში არსებული ექსპერტიზის დასკვნები და მათში გადმოცემული გარემოებების საქმის სხვა მასალებთან ერთობლიობაში შეფასებით მართებულად დაადგინა ის გარემოება, რომ შენობის დეფორმაცია გამოწვეული იყო წყლის მილიდან გაჟონილი წყლის ზემოქმედებით, ხოლო თავად შენობის აღდგენა-სარემონტო სამუშაოები ნაწარმოები იყო კანონის მოთხოვნათა დაცვით. საკასაციო პალატა სრულად იზიარებს გასაჩივრებული განჩინების სამართლებრივ დასაბუთებას და მიიჩნევს, რომ სააპელაციო პალატამ სწორად მოიძია მოთხოვნის დამფუძნებელი ნორმა _ სამოქალაქო კოდექსის მე-1000 მუხლი, რომელიც მომეტებული საფრთხის წყაროს მფლობელის პასუხისმგებლობის წესს ამკვიდრებს და განსხვავებით დელიქტური ვალდებულების ზოგადი დანაწესისაგან, წყალმომარაგების მილის მფლობელს, ბრალის მიუხედავად, უდგენს ზიანის ანაზღაურების ვალდებულებას, თუკი მომეტებული საფრთხის წყაროს ექსპლუატაციას შედეგად მოჰყვა ნივთის დაზიანება.
1.6. ამდენად, სააპელაციო სასამართლოს მიერ საქმე არ არის განხილული მნიშვნელოვანი საპროცესო დარღვევებით, ვერც კასატორი მიუთითებს რაიმე ისეთ საპროცესო დარღვევაზე, რომელსაც შეეძლო არსებითად ემოქმედა საქმის განხილვის შედეგზე, რის გამოც საკასაციო საჩივარს არა აქვს წარმატების პერსპექტივა. ამასთან, საკასაციო საჩივრის განხილვისა და საკასაციო სასამართლოს ახალი გადაწყვეტილების მიღების საჭიროება არ არსებობს არც სამართლის განვითარებისა და ერთგვაროვანი სასამართლო პრაქტიკის ჩამოყალიბების აუცილებლობის თვალსაზრისით.
1.7. ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 391-ე მუხლის საფუძველზე, საკასაციო სასამართლო არ არის უფლებამოსილი, დაუშვას საკასაციო საჩივარი, რის გამოც მას უარი უნდა ეთქვას განხილვაზე.
2. სასამართლო ხარჯები:
2.1. საქმის მასალებით დასტურდება, რომ საქართველოს უზენაესი სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა პალატის მიერ 2016 წლის 11 ივლისის განჩინებით დადგენილი ხარვეზის პასუხად, კასატორმა დადგენილ ვადაში სრულად გადაიხადა სახელმწიფო ბაჟი _ 3 377,15 ლარი, მოგვიანებით, მან საკუთარი ინიციატივით მომართა სასამართლოს და წარმოადგინა სახელმწიფო ბაჟის _ 3 377,16 ლარის სახელმწიფო ბიუჯეტში კვლავ გადახდის დამადასტურებელი დოკუმენტი.
2.2. სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 401-ე მუხლის მე-4 ნაწილის თანახმად, თუ საკასაციო საჩივარი დაუშვებლად იქნება მიჩნეული, პირს დაუბრუნდება მის მიერ გადახდილი სახელმწიფო ბაჟის 70 პროცენტი. დასახელებული ნორმიდან გამომდინარე, პალატა თვლის, რომ კასატორს უნდა დაუბრუნდეს მის მიერ 13.07.2016წ. #... საგადახდო დავალებით სახელმწიფო ბაჟის სახით გადახდილი 3 377,15 ლარის 70% _ 2 364,005 ლარი, რაც შეეხება მხარის მიერ საკუთარი ინიციატივით 17.08.2016წ. #... საგადახდო დავალებით გადახდილ 3 377,16 ლარს, საპროცესო ანალოგიის (სსსკ-ის მე-7 მუხლი) გზით 42-ე მუხლის გამოყენების საფუძველზე, პალატა მიიჩნევს, რომ იგი სრულად უნდა დაუბრუნდეს მხარეს.

ს ა რ ე ზ ო ლ უ ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი:

საკასაციო სასამართლომ იხელმძღვანელა საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის მე-7, 42-ე, 391-ე, 401-ე მუხლებით და

დ ა ა დ გ ი ნ ა:

1. შპს „ჯ-ის“ საკასაციო საჩივარი დარჩეს განუხილველად დაუშვებლობის გამო.
2. კასატორ შპს „ჯ-ს“ (ს/#...) სახელმწიფო ბიუჯეტიდან (ქ.თბილისი, „სახელმწიფო ხაზინა“, ბანკის კოდი TRESGE22, მიმღების ანგარიშის №200122900, სახაზინო კოდი 300773150) დაუბრუნდეს მის მიერ 13.07.2016წ. #-- საგადახდო დავალებით სახელმწიფო ბაჟის სახით გადახდილი 3 377,15 ლარის 70% _ 2 364,005 ლარი, ასევე, კასატორს სრულად დაუბრუნდეს საკუთარი ინიციატივით 17.08.2016წ. #-- საგადახდო დავალებით გადახდილი 3 377,16 ლარი.
3. საკასაციო სასამართლოს განჩინება საბოლოოა და არ გასაჩივრდება.

თავმჯდომარე ბ. ალავიძე


მოსამართლეები: ზ. ძლიერიშვილი


პ. ქათამაძე