ბს-108-102(კ-07) 19 ივლისი, 2007წ.
თბილისი

ადმინისტრაციულ და სხვა კატეგორიის
საქმეთა პალატამ
შემადგენლობით:

ლალი ლაზარაშვილი (თავმჯდომარე, მომხსენებელი),
მაია ვაჩაძე, ნუგზარ სხირტლაძე


საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილის თანახმად, შეამოწმა ვ. შ-ის, რ. მ-ის, ა. ნ-ის, მ. გ-ის, ს. ჭ-ს, ლ. ვ-ის, ზ. ლ-ის, თ. ს-ის, ლ. ბ-ის, ბ. ლ-ის, თ. ნ-ისა და ზ. ა-ის წარმომადგენელ კ. ბ-ისა და ქ. თბილისის მერიის საკასაციო საჩივრების დასაშვებობის საკითხი თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2006 წლის 14 ნოემბრის განჩინებაზე

ა ღ წ ე რ ი ლ ო ბ ი თ ი ნ ა წ ი ლ ი :


ვ. შ-მ, რ. მ-მა, ა. ნ-მ, მ. გ-მა, ს. ჭ-მ, ლ. ვ-მ, ზ. ლ-მა, თ. ს-მ და ლ. ბ-მა 2005 წლის 27 მაისს სასარჩელო განცხადებით მიმართეს თბილისის საოლქო სასამართლოს ადმინისტრაციული სამართლისა და საგადასახადო საქმეთა კოლეგიას მოპასუხე ქ. თბილისის მერისა და ქ. თბილისის პრემიერის წინააღმდეგ. მოსარჩელეებმა მოითხოვეს: ქ. თბილისის მერის 2005 წლის 5 მაისის ¹25 ბრძანების, 2005 წლის 16 მაისის ¹154 განკარგულების, ქ. თბილისის პრემიერის 2005 წლის 5 მაისის ¹482 განკარგულების, ქ. თბილისის მერის 2005 წლის 5 მაისის ¹40 ბრძანების ბათილად ცნობა, სამუშაოზე აღდგენა იძულებითი განაცდურის ანაზღაურება.
სასარჩელო განცხადების საფუძვლები მდგომარეობდა შემდეგში:
ქ. თბილისის მერის 2005 წლის 5 მაისის ¹25 ბრძანებით ლიკვიდირებულად ჩაითვალა “ქალაქ თბილისის მერიის საქალაქო სამსახურების შექმნის შესახებ” ქ. თბილისის მერიის 1999 წლის 24 მარტის ¹15 ბრძანების თანდართული ქ. თბილისის მთავრობის კომპეტენციებს მიკუთვნებული სოციალურ-ეკონომიკური დარგების მართვის საქალაქო სამსახურების ნუსხით გათვალისწინებული ეკონომიკური პოლიტიკის საქალაქო სამსახური. ბრძანება ძალაში შევიდა 2005 წლის 29 აპრილიდან. ქ. თბილისის მერის 2005 წლის 16 მაისის განკარგულებით ქ. თბილისის მერიის ეკონომიკური პოლიტიკის საქალაქო სამსახურის თანამშრომლები 2005 წლის 3 მაისიდან გაათავისუფლეს დაკავებული თანამდებობებიდან. ქ. თბილისის პრემიერის 2005 წლის 5 მაისის ¹482 განკარგულებით, ძალადაკარგულად გამოცხადდა “ქ. თბილისის მერიის ეკონომიკური პოლიტიკის საქალაქო სამსახურის დებულების სტრუქტურისა და საშტატო ერთეულების ნუსხის დამტკიცების შესახებ” ქ. თბილისის პრემიერის 2004 წლის 14 ივნისის ¹209 განკარგულება. ქ. თბილისის მერის 2005 წლის 5 მაისის ¹40 ბრძანებით დამტკიცდა ქ. თბილისის მერიის ეკონომიკური პოლიტიკის საქალაქო სამსახურის ახალი დებულება, სტრუქტურა და საშტატო ერთეულების ნუსხა.
მოსარჩელეთა მითითებით, ქ. თბილისის მერიის ეკონომიკური პოლიტიკის საქალაქო სამსახური წარმოადგენდა ქ. თბილისის მთავრობისათვის ეკონომიკური პოლიტიკის საკითხებში კანონმდებლობით მინიჭებულ უფლებამოსილებათა განხორციელების მიზნით შექმნილ დარგობრივი მმართველობის ორგანოს, მერიის სტრუქტურულ ერთეულს, სადაც მოსარჩელეები მუშაობდნენ და რომელიც 2005 წლის 5 აპრილის ¹25 ბრძანებით ლიკვიდირებულად ჩაითვალა. ამავე ბრძანებიდან გამომდინარე, ქ. თბილისის მერის 2005 წლის 16 მაისის ¹154 განკარგულებით მოსარჩელეები გაათავისუფლეს დაკავებული თანამდებობებიდან, ხოლო ქ. თბილისის პრემიერის 2005 წლის 5 მაისის ¹482 განკარგულებით ძალადაკარგულად გამოცხადდა ქ. თბილისის პრემიერის 2005 წლის 14 ივნისის ¹209 განკარგულება “ქ. თბილისის მერიის ეკონომიკური პოლიტიკის საქალაქო სამსახურის დებულების, სტრუქტურისა და საშტატო ერთეულების ნუსხის დამტკიცების შესახებ.” ქ. თბილისის მერიის 2005 წლის 5 მაისის ¹40 ბრძანებით დამტკიცდა ქ. თბილისის მერიის ეკონომიკური პოლიტიკის საქალაქო სამსახურის ახალი დებულება, სტრუქტურა და საშტატო ერთეულების ნუსხა, რომელშიც იდენტური ფუნქციებით შევიდა აღნიშნული სამსახური. მითითებული აქტებით სამართლებრივად გაფორმდა სამსახურის გაუქმება და ამ საფუძვლით მოხელეთა სამსახურიდან გათავისუფლება, მაგრამ, ფაქტობრივად, განხორციელდა არა სამსახურის ლიკვიდაცია, არამედ, რეორგანიზაცია, სამსახურის მოხელეებზე კი გავრცელდა ლიკვიდაციის სამართლებრივი შედეგები.
მოსარჩელეთა მითითებით, სადავო აქტები გამოსცა არაუფლებამოსილმა ორგანომ და არაუფლებამოსილმა პირებმა, ვინაიდან საქართველოს პრეზიდენტის 2005 წლის 1 მარტის ¹120 ბრძანებულებით დამტკიცდა ქ. თბილისის მერიის ახალი დებულება, რომლის მე-12 და მე-15 მუხლებით განისაზღვრა ქ. თბილისის მერისა და პრემიერის უფლებამოსილებანი. არც დებულებასა და არც “საქართველოს დედაქალაქის _ თბილისის შესახებ” საქართველოს კანონში, რომლის 22-ე და 24-ე მუხლებში დეტალურად განისაზღვრა მერისა და პრემიერის უფლებამოსილებანი, საქალაქო სამსახურების შექმნა და გაუქმება არ წარმოადგენდა მათთვის კანონმდებლობით მინიჭებულ უშუალო კომპეტენციას. აღნიშნული ფუნქცია ქ. თბილისის მერს ჰქონდა მხოლოდ ძველი დებულებით, შესაბამისად, ლიკვიდაციის ბრძანების გამოცემისას ქ. თბილისის მერი მოქმედებდა სამართლებრივი ნორმების უხეში დარღვევით, ისევე როგორც, ქ. თბილისის პრემიერი, რომელსაც “საქართველოს დედაქალაქის თბილისის შესახებ” საქართველოს კანონი მსგავს სპეციალურ უფლებამოსილებას არ ანიჭებდა. ახალი დებულების თანახმად, საქალაქო სამსახურის კომპეტენცია, სტრუქტურა და საქმიანობის წესი განისაზღვრებოდა პრემიერის წარდგინებით ქ. თბილისის მერის მიერ დამტკიცებული სამსახურის დებულებით.
მოსარჩელეთა მითითებით, სადავო აქტების გამოცემისას, რომლებიც ითვალისწინებდნენ გარკვეული სამსახურის ლიკვიდაციას, შესწავლილი არ ყოფილა გარემოებები, რომლებიც დაასაბუთებდნენ ლიკვიდაციის აუცილებლობას, მითუმეტეს, რომ მერიის 2005 წლის 5 მაისის ¹40 ბრძანებით დამტკიცებული ახალი დებულებით შეიქმნა შინაარსითა და ფუნქციით აბსოლუტურად იდენტური სამსახური, რომელიც ლიკვიდირებული სამსახურის სამართალმემკვიდრედ გამოცხადდა. ქ. თბილისის მერიის ეკონომიკური პოლიტიკის საქალაქო სამსახურის ლიკვიდაციის მიზანშეწონილობა სახელმწიფოს მიერ დასაბუთებული არ ყოფილა, სამართლებრივი აქტი, რომელიც აღნიშნული სამსახურის ლიკვიდაციას ითვალისწინებდა, არ შეესაბამებოდა საქართველოს პრეზიდენტის 2005 წლის 1 მარტის ¹120 ბრძანებულებას, რომლითაც დამტკიცდა “საქართველოს დედაქალაქის ქალაქ თბილისის მერიის” ახალი დებულება. აღნიშნულ დებულებაში მერიის სტრუქტურულ ერთეულად მიეთითა ეკონომიკური პოლიტიკის საქალაქო სამსახურიც, რაც ეკონომიკური პოლიტიკის სფეროს მიკუთვნებულ უამრავ შენარჩუნებულ ფუნქციაზე მეტყველებდა და ცალსახად ადასტურებდა სახელმწიფოს მიერ ასეთი ფუნქციის განსახორციელებლად სამსახურის არსებობის აუცილებლობას.
მოსარჩელეთა მითითებით, “საჯარო სამსახურის შესახებ” საქართველოს კანონის 108-ე მუხლის თანახმად, ისინი დაწესებულების ადმინისტრაციას უნდა გაეფრთხილებინა სამსახურის ლიკვიდაციის თაობაზე. ქ. თბილისის პრემიერის 2006 წლის 10 მარტის ¹201 განკარგულებით ქ. თბილისის მერიის მმართველობითი სისტემის რეორგანიზაციისა და ცალკეული სამსახურების ლიკვიდაციასთან დაკავშირებით განსახორციელებელ საკადრო ღონისძიებათა შესახებ გამოიკრა გაურკვეველი შინაარსის აქტი დანართებითურთ, სადაც არ დაკონკრეტებულა, მერიის რომელ სამსახურს შეეხო ლიკვიდაცია ან რეორგანიზაცია, მიეცათ გაურკვეველი სახის ბლანკი, სადაც არც შტატის და არც სამსახურის ლიკვიდაციის საკითხები არ იყო კონკრეტიზებული, ანუ ფაქტობივად მოსალოდნელი ლიკვიდაციის შესახებ ისინი გაფრთხილებულნი არ ყოფილან.
მოსარჩელეთა განმარტებით, ქ. თბილისის მერის 2005 წლის 16 მაისის ¹154 განკარგულებაში მათი განთავისუფლების საფუძვლად მითითებული ეკონომიკური პოლიტიკის საქალაქო სამსახურის ლიკვიდაცია “საჯარო სამსახურის შესახებ” საქართველოს კანონის 96-ე მუხლის თანახმად გამოიწვევდა მოხელეთა სამსახურიდან განთავისუფლებას დაწესებულების ლიკვიდაციის გამო, მაგრამ ამავე კანონის 2.4 მუხლის შესაბამისად, დაწესებულებას წარმოადგენდა მერია, რომლის ლიკვიდაციაც არ მომხდარა.
თბილისის საოლქო სასამართლოს ადმინისტრაციული სამართლისა და საგადასახადო საქმეთა კოლეგიის 2005 წლის 30 მაისის განჩინებით სარჩელი ქ. თბილისის მერის 2005 წლის 5 მაისის ¹25 ბრძანების, ქ. თბილისის პრემიერის 2005 წლის ¹482 განკარგულების და ქ. თბილისის მერის 2005 წლის ¹40 ბრძანების ბათილად ცნობის ნაწილში მიღებული იქნა წარმოებაში, ხოლო დანარჩენ ნაწილში განსახილველად გადაეცა თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიას. ამავე განჩინებით საქართველოს მესამე პირად იქნა ჩაბმული საქართველოს იუსტიციის სამინისტრო.
2005 წლის 21 ივნისს თ. ნ-მა და ბ. ლ-მ ანალოგიური სარჩელებით მიმართეს თბილისის საოლქო სასამართლოს ადმინისტრაციული სამართლისა და საგადასახადო საქმეთა კოლეგიას.
თბილისის საოლქო სასამართლოს ადმინისტრაციული სამართლისა და საგადასახადო საქმეთა კოლეგიის 2005 წლის 14 ივლისის განჩინებებით აღნიშნული ადმინისტრაციული საქმეები გადაეცა განსჯად სასამართლოს _ თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიას.
2005 წლის 8 ივნისს თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიას იმავე სასარჩელო მოთხოვნით მიმართა ზ. ა-მა.
თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2005 წლის 20 სექტემბრის განჩინებით ადმინისტრაციული საქმეები: ვ. შ-ის, რ. მ-ის, ა. ნ-ის, მ. გ-ის, ს. ჭ-ს, ლ. ვ-ის, ზ. ლ-ის, თ. ს-ის და ლ. ბ-ის სარჩელის გამო, გაერთიანდა ერთ წარმოებად. ამავე სასამართლოს 2005 წლის 15 ნოემბრის საოქმო განჩინებით აღნიშნულ საქმესთან გაერთიანდა ადმინისტრაციული საქმეები ბ. ლ-ისა და თ. ნ-ის სარჩელების გამო, ხოლო ამავე სასამართლოს 2005 წლის 6 დეკემბრის სასამართლო სხდომის ოქმის განჩინებით აღნიშნულ საქმესთან გაერთიანდა ადმინისტრაციული საქმე ზ. ა-ის სარჩელის გამო.
2006 წლის 25 იანვარს მოსარჩელეებმა დაზუსტებული სასარჩელო განცხადება წარუდგინეს თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიას მოპასუხეების: თბილისის მერისა და პრემიერის წინააღმდეგ და მოითხოვეს ქ. თბილისის მერის 2005 წლის 5 მაისის ¹25 ბრძანების, 2005 წლის 16 მაისის ¹154 განკარგულების, ქ. თბილისის პრემიერის 2005 წლის ¹482 განკარგულების, ქ. თბილისის მერის 2005 წლის 5 მაისის ¹40 ბრძანების ბათილად ცნობა მათი მიღების მომენტიდან, სამსახურში დაუყონებლივ აღდგენა და განაცდურის ანაზღაურება განთავისუფლების დღიდან სამსახურში აღდგენამდე.
თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2006 წლის 17 თებერვლის გადაწყვეტილებით ვ. შ-ის, რ. მ-ის, ა. ნ-ის, მ. გ-ის, ს. ჭ-ს, ლ. ვ-ის, ზ. ლ-ის, თ. ს-ის, ლ. ბ-ის, თ. ნ-ის, ბ. ლ-ისა და ზ. ა-ის სარჩელი დაკმაყოფილდა ნაწილობრივ: ძალადაკარგულად გამოცხადდა ქ. თბილისის მერის 2005 წლის 5 მაისის ¹25 ბრძანება “ქ. თბილისის მერიის ეკონომიკური პოლიტიკის საქალაქო სამსახურის ლიკვიდაციის შესახებ,” სადავო საკითხის გადაუწყვეტლად ბათილად იქნა ცნობილი ქ. თბილისის მერის 2005 წლის 5 მაისის ¹154 განკარგულება მოსარჩელეთა დაკავებული თანამდებობებიდან განთავისუფლების ნაწილში და ქ. თბილისის მერიას დაევალა გადაწყვეტილების კანონიერ ძალაში შესვლიდან ერთი თვის ვადაში მოსარჩელეთა სამსახურიდან დათხოვნის საკითხისათვის მნიშვნელობის მქონე გარემოებების სათანადო გამოკვლევისა და შეფასების შემდეგ ახალი ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის გამოცემა; ქ. თბილისის მერს დაევალა, მოსარჩელეთათვის იძულებითი განაცდურის ანაზღაურება გათავისუფლებიდან ახალი ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის გამოცემის დღემდე; ქ. თბილისის მერის 2005 წლის 5 მაისის ¹40 ბრძანებისა და ქ. თბილისის პრემიერის 2005 წლის 5 მაისის ¹482 განკარგულების ბათილად ცნობის მოთხოვნის ნაწილში მოსარჩელეებს უარი ეთქვათ.
აღნიშნულ გადაწყვეტილებაზე სააპელაციო საჩივარი შეიტანა ვ. შ-ის, რ. მ-ის, ა. ნ-ის, მ. გ-ის, ს. ჭ-ს, ლ. ვ-ის, ზ. ლ-ის, თ. ს-ის, ლ. ბ-ის, ბ. ლ-ის, თ. ნ-ისა და ზ. ა-ის წარმომადგენელმა კ. ბ-მა, რომელმაც მოითხოვა გადაწყვეტილების ნაწილობრივ გაუქმება და ახალი გადაწყვეტილებით ქ. თბილისის მერის 2005 წლის 5 მაისის ¹25 ბრძანების, 2005 წლის 16 მაისის ¹154 განკარგულების, ქ. თბილისის პრემიერის 2005 წლის 5 მაისის ¹ 482 განკარგულების, ქ. თბილისის მერის 2005 წლის 5 მაისის ¹40 ბრძანების ბათილად ცნობა, პირვანდელი მდგომარეობის აღდგენა, მოსარჩელეების უწინდელ სამუშაო ადგილებზე დაუყოვნებლივ აღდგენა, ხოლო განაცდურის ანაზღაურების ნაწილში გადაწყვეტილების უცვლელად დატოვება სასარჩელო განცხადებაში მითითებული საფუძვლებით.
სასამართლოს სააპელაციო საჩივრით მიმართა ასევე ქ. თბილისის მერიამ, რომელმაც დაკმაყოფილებული მოთხოვნის ნაწილში გასაჩივრებული გადაწყვეტილების გაუქმება და ახალი გადაწყვეტილების მიღებით სასარჩელო მოთხოვნების დაკმაყოფილებაზე სრულად უარის თქმა მოითხოვა.
თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2006 წლის 14 ნოემბრის განჩინებით სააპელაციო საჩივრები არ დაკმაყოფილდა და გასაჩივრებული გადაწყვეტილება უცვლელად დარჩა.
სააპელაციო სასამართლომ განჩინება შემდეგ ფაქტობრივ გარემოებებსა და სამართლებრივ საფუძვლებს დაამყარა:
დადგენილად იქნა მიჩნეული, რომ მოსარჩელეები მუშაობდნენ ქ. თბილისის მერიის ეკონომიკური პოლიტიკის საქალაქო სამსახურში, რომელიც ქ. თბილისის მერის 2005 წლის 5 მაისის ¹25 ბრძანებით ლიკვიდირებულად ჩაითვალა. ქ. თბილისის პრემიერის 2005 წლის 5 მაისის ¹482 განკარგულებით ძალადაკარგულად გამოცხადდა “ქ. თბილისის მერიის ეკონომიკური პოლიტიკის საქალაქო სამსახურის დებულების სტრუქტურისა და საშტატო ერთეულების ნუსხის დამტკიცების შესახებ” ქ. თბილისის პრემიერის 2004 წლის 14 ივნისის ¹209 განკაგულება. ქ. თბილისის მერის 2005 წლის 5 მაისის ¹40 ბრძანებით დამტკიცდა ქ. თბილისის მერიის ეკონომიკური პოლიტიკის საქალაქო სამსახურის დებულება, სტრუქტურა და საშტატო ერთეულების ნუსხა. მითითებული აქტების ძალაში შესვლის თარიღად განისაზღვრა 2005 წლის 29 აპრილი.
ქ. თბილისის მერის 2005 წლის 16 მაისის ¹154 განკაგულებით თბილისის მერიის ეკონომიკური პოლიტიკის საქალაქო სამსახურის თანამშრომლები, მათ შორის, მოსარჩელეები, 2005 წლის 3 მაისიდან “საჯარო სამსახურის შესახებ” საქართველოს კანონის 96.1 მუხლის შესაბამისად დაითხოვეს დაკავებული თანამდებობებიდან. ბრძანების საფუძვლად მიეთითა “ქ. თბილისის მერიის ეკონომიკური პოლიტიკის საქალაქო სამსახურის ლიკვიდაციის შესახებ” ქ. თბილისის მერის 2005 წლის 5 მაისის ¹25 ბრძანება. ქ. თბილისის მერის 2005 წლის 5 მაისის ¹40 ბრძანებით დამკიცებული ეკონომიკური პოლიტიკის სამსახურის სტრუქტურისა და საშტატო ერთეულების ნუსხის ¹2 დანართის თანახმად, ქ. თბილისის მერიის ეკონომიკური პოლიტიკის საქალაქო სამსახური განისაზღვრა შემდეგი სტრუქტურული ერთეულებით: საქმეთა მმართველობა, ინფრასტრუქტურისა და სატარიფო პოლიტიკის განყოფილება, სოციალ-ეკონომიკური პროგრამების განყოფილება, სტრატეგიული განვითარების განყოფილება, სადაც განაწილდა 22 საშტატო ერთეული. საქმეთა მმართველობა განისაზღვრა 5 საშტატო ერთეულით _ წამყვანი სპეციალისტი (კორესპონდენცია), მთავარი სპეციალისტი (ბუღალტერი), მთავარი სპეციალისტი (იურისტი), სპეციალისტი (მდივანი), მძღოლი); ინფრასტრუქტურისა და სატარიფო პოლიტიკის განყოფილება 5 საშტატო ერთეულით _ განყოფილების უფროსი, სამი მთავარი სპეციალისტი, წამყვანი სპეციალისტი; სოციალ-ეკონომიკური პროგრამების განყოფილება 5 საშტატო ერთეულით _ განყოფილების უფროსი, 2 მთავარი სპეციალისტი, 2 წამყვანი სპეციალისტი; სტრატეგიული განვითარების განყოფილება 5 საშტატო ერთეულით _ განყოფილების უფროსი, 2 მთავარი სპეციალისტი, 2 წამყვანი სპეციალისტი. შემდგომში კი სამსახური ჩამოყალიბდა საქმეთა მმართველობის, ასევე, ინფრასტრუქტურისა და სატარიფო პოლიტიკის, სტრატეგიული გავნითარების, სოციალურ-ეკონომიკური პროგრამების განყოფილებებით, სულ 22 საშტატო ერთეულით.
სააპელაციო სასამართლო გასაჩივრებულ გადაწყვეტილებას ქ. თბილისის მერის 2005 წლის 5 მაისის ¹25 ბრძანების არაკანონიერად გამოცხადების ნაწილში დაეთანხმა და აღნიშნა, რომ სადავო ბრძანება გამოიცა 2005 წლის 5 მაისს, მისი გამოცემის სამართლებრივ საფუძვლად მიეთითა “საქართველოს დედაქალაქის თბილისის შესახებ” საქართველოს კანონის 22.3“ნ” მუხლი, რომლის თანახმადაც მერი თავისი კომპეტენციის ფარგლებში გამოსცემს ბრძანებებსა და განკარგულებებს, და საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის 61.1 მუხლი, რომ ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის ძალადაკარგულად გამოცხადების უფლება აქვს მის გამომცემ ადმინისტრაციულ ორგანოს, მაგრამ ქ. თბილისის მერს საქალაქო სამსახურების გაუქმების უფლება მინიჭებული ჰქონდა საქართველოს პრეზიდენტის 1998 წლის 10 დეკემბრის ¹685 ბრძანებულებით დამტკიცებული “საქართველოს დედაქალაქის ქალაქ თბილისის მერიის დებულების” 25-ე მუხლის შესაბამსიად, რომელიც ძალადაკარგულად გამოცხადდა საქართველოს პრეზიდენტის 2005 წლის 1 მარტის ¹120 ბრძანებულებით, ხოლო “საქართველოს დედაქალაქის _ ქ. თბილისის მერიის” ახალი დებულებით ლიკვიდირებულ იქნა მხოლოდ საჯარო სამართლის იურიდიული პირები: ქ. თბილისის კეთილმოწყობის საქალაქო სამსახური და საბინაო მეურნეობის რეაბილიტაციისა და განვითარების ხელშემწყობი ცენტრი, დამტკიცდა მერიის ახალი სტრუქტურა, რომელშიც ქ. თბილისის მერიის ეკონომიკური პოლიტიკის საქალაქო სამსახური, როგორც თბილისის მერიის სტრუქტურული ერთეული, კვლავ შევიდა.
საქალაქო სასამართლოს დასკვნა, რომ, მართალია, ქ. თბილისის მერის 2005 წლის 5 მაისის ბრძანება, როგორც საქართველოს პრეზიდენტის ბრძანებულებასთან შეუსაბამო, ბათილად უნდა ყოფილიყო ცნობილი, მაგრამ ქ. თბილისის მერიის ეკონომიკური პოლიტიკის საქალაქო სამსახურში ჩატარებული კონკურსისა და თანამდებობებზე კონკურსში გამარჯვებული პირების დანიშვნის გამო ბრძანების ბათილად ცნობა თბილისის მერიის ხარჯების მნიშვნელოვან გაზრდას გამოიწვევდა, სააპელაციო სასამართლომ ასევე გაიზიარა და არ დაეთანხმა მოსარჩელეთა სააპელაციო საჩივრის მითითებას, რომ საქალაქო სასამართლომ საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 32.5 მუხლის გამოყენებისას არ გამოიკვლია და არ შეაფასა, გასაჩივრებული ნორმატიული ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის ბათილობის შემთხვევაში, რა ოდენობის ზიანი მიადგებოდა დაწესებულებას და არ დაადგინა, რა მნიშვნელოვანი საფრთხე შეექმნებოდა სახელმწიფოს ან გამოიწვევდა თუ არა აქტის ბათილობა ადგილობრივი თვითმმართველობის (მმართველობის) ხარჯების მნიშვნელოვანი ოდენობით გაზრდას.
სააპელაციო სასამართლო სრულად დაეთანხმა გასაჩივრებული გადაწყვეტილების მითითებას, რომ ქ. თბილისის მერის 2005 წლის 16 მაისის ¹154 განკარგულების საფუძვლად მითითებული “ქ. თბილისის მერიის ეკონომიკური პოლიტიკის საქალაქო სამსახურის ლიკვიდაციის შესახებ” ქ. თბილისის მერის 2005 წლის 5 მაისის ¹25 ბრძანებით განხორციელდა სამსახურის რეორგანიზაცია შტატებით გათვალისწინებულ თანამდებობათა შემცირებით და არა ლიკვიდაცია, ვინაიდან სამსახურის ფუნქციონირების სრულ შეწყვეტას ადგილი არ ჰქონია. ქ. თბილისის მერის 2006 წლის 5 მაისის ¹40 ბრძანებით დამტკიცდა ქ. თბილისის მერიის ეკონომიკური პოლიტიკის საქალაქო სამსახურის ახალი დებულება, სტრუქტურა და საშტატო ერთეულების ნუსხა, ამასთან, სამსახურის ლიკვიდაციის სამართლებრივი გაფორმების დღეს, 2005 წლის 5 მაისს, ქ. თბილისის მერის ¹137 განკარგულებით ეკონომიკური განვითარების საქალაქო სამსახურის უფროსი ა. მ-ი და ეკონომიკური პოლიტიკის საქალაქო სამსახურის უფროსის მოადგილე ზ. ა-ე მივლინებულ იქნენ პოლონეთში 11 მაისიდან 19 მაისამდე პოლონეთის ადგილობრივი ხელისუფლების პროფესიონალთა ასოციაციის ყოველწლიურ კონფერენციაში მონაწილეობის მისაღებად და ეკონომიკური და საფინანსო სამსახურების მუშაობის გამოცდილების შესასწავლად. ამდენად, ტერმინი “ლიკვიდაცია” თავისი სამართლებრივი ბუნებით და თანამდევი შედეგებით რეალურად წარმოადგენდა რეორგანიზაციას, რის გამოც მას უნდა მოჰყოლოდა ის შედეგი, რასაც, ჩვეულებრივ, დაწესებულების რეორგანიზაცია იწვევს. ასეთი კი “საჯარო სამსახურის შესახებ” საქართველოს კანონის 96.1, 96.2 და 97.2 მუხლების თანახმად, მოსარჩელეთათვის სხვა თანამდებობაზე დანიშვნის შეთანხმების ვალდებულებას ითვალისწინებდა.
სააპელაციო სასამართლოს მითითებით, 2005 წლის 16 მაისის ¹154 განკარგულების გამოცემისას ასევე დაირღვა “საჯარო სამსახურის შესახებ” საქართველოს კანონის მე-14 და შრომის კანონთა კოდექსის 36-ე მუხლის მოთხოვნები. საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის მე-5 და 96.2-ე მუხლების თანახმად კი ადმინისტრაციულ ორგანოს უფლება არ აქვს, კანონმდებლობის მოთხოვნათა საწინააღმდეგოდ განახორციელოს რაიმე ქმედება, მათ შორის, გამოსცეს ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტი საქმისათვის არსებითი მნიშვნელობის მქონე გარემოებების გამოკვლევა-შეფასების გარეშე. ქ. თბილისის მერის 2005 წლის 16 მაისის განკარგულება მოსარჩელეთა სამსახურიდან დათხოვნის ნაწილში გამოცემული იყო საქმისათვის არსებითი მნიშვნელობის მქონე გარემოებების გამოკვლევისა და “საჯარო სამსახურის შესახებ” საქართველოს კანონისა და 1973 წლის 28 ივნისის შრომის კანონთა კოდექსით მუშაკის სამსახურიდან განთავისუფლებისათვის დადგენილი პროცედურული საკითხების უგულებელყოფით, რაც მისი ბათილად ცნობის საფუძველს წარმოადგენდა.
სააპელაციო სასამართლომ დადგენილად მიიჩნია, რომ ქ. თბილისის მერის 2005 წლის 16 მაისის სადავო განკარგულება მიღებული იყო საქმისათვის არსებითი მნიშვნელობის მქონე გარემოებების გამოკვლევა-შეფასებისა და “საჯარო სამსახურის შესახებ” საქართველოს კანონისა და შრომის კანონთა კოდექსით მუშაკის სამსახურიდან განთავისუფლებისას დადგენილი პროცედურული საკითხების უგულებელყოფით, რაც მისი ბათილად ცნობის საფუძველს წარმოადგენდა, მაგრამ იმის გათვალისწინებით, რომ აღნიშნულ საკითხზე მსჯელობა სცილდებოდა სასამართლოს კომპეტენციას და ადმინისტრაციის დისკრეციულ უფლებამოსილებას განეკუთვნებოდა, საქალაქო სასამართლომ სწორად გამოიყენა საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 32.4 მუხლი. შესაბამისად, ქ. თბილისის მერის მითითება, რომ თბილისის მერის 2005 წლის 5 მაისის ¹25 ბრძანებით ფაქტობრივად ძალადაკარგულად გამოცხადდა თბილისის მერის 1999 წლის 24 მარტის ¹15 ბრძანების ნაწილი, შემდეგ კი ქ. თბილისის მერის 1999 წლის 24 მარტის ¹15 ბრძანება ქ. თბილისის მერის 2005 წლის 24 ივნისის ¹54 ბრძანებით მთლიანად ძალადაკარგულად იქნა ცნობილი, რაც იმას ნიშნავდა, რომ იმ სამსახურის გაუქმება, რომლითაც არის შექმნილი ესა თუ ის სამსახური, ავტომატურად გამოიწვევდა ამ სამსახურის ლიკვიდაციას, სამსახურის ლიკვიდაცია კი – ამ სამსახურის მოხელეთა განთავისუფლებას, სააპელაციო სასამართლომ არ გაიზიარა და განმარტა, რომ უტყუარად დასტურდებოდა სამსახურის რეორგანიზაციის და არა _ ლიკვიდაციის ფაქტი.
“საჯარო სამსახურის შესახებ” საქართველოს კანონის 112-ე მუხლის საფუძველზე სააპელაციო სასამართლომ მართებულად მიიჩნია განაცდური ხელფასის ანაზღაურების შესახებ საქალაქო სასამართლოს გადაწყვეტილება და აღნიშნა, რომ ვინაიდან მოსამსახურისათვის ხელფასის გაცემის შეწყვეტის საფუძველი შეიძლება იყოს მხოლოდ მუშაკის განთავისუფლება სამსახურიდან. მოსარჩელეთა განთავისუფლების შესახებ განკარგულება კი ამ ეტაპზე ბათილად იყო ცნობილი, მოსარჩელეებზე ხელფასის გაუცემლობის საფუძველი არ არსებობდა. რაც შეეხებოდა მოსარჩელეთა მოთხოვნებს “ქ. თბილისის მერიის ეკონომიკური პოლიტიკის საქალაქო სამსახურის დებულების, სტრუქტურისა და საშტატო ერთეულების ნუსხის დამტკიცების შესახებ” ქ. თბილისის მერის 2005 წლის 5 მაისის ¹40 ბრძანებისა და ქ. თბილისის პრემიერის 2005 წლის 5 მაისის ¹482 განკარგულების ბათილად ცნობის შესახებ, სააპელაციო სასამართლომ ისინი უსაფუძვლოდ მიიჩნია და მთლიანად დაეთანხმა გასაჩივრებული გადაწყვეტილების დასკვნას, რომ საქართველოს პრეზიდენტის 2005 წლის 1 მარტის ¹120 ბრძანებულებით დამტკიცებული “საქართველოს დედაქალაქის ქ. თბილისის მერიის დებულების” 3.“ე” მუხლის თანახმად ქ. თბილისის მერიის სტრუქტურაში განისაზღვრა ეკონომიკური პოლიტიკის საქალაქო სამსახური. 12“ნ” მუხლის თანახმად კი საქალაქო სამსახურების დებულებების, სტრუქტურებისა და საშტატო ერთეულების ნუსხის დამტკიცება განეკუთვნა ქ. თბილისის მერის უფლებამოსილების სფეროს. აქედან გამომდინარე, აღნიშნული ბრძანება ქ. თბილისის მერის მიერ შესაბამისი საკანონმდებლო ნორმების საფუძველზე მისი უფლებამოსილების ფარგლებში. გამოიცა და სააპელაციო საჩივრის მითითება, რომ აღნიშნული ბრძანების მიღებისას დაირღვა კანონის მოთხოვნები, საფუძველს იყო მოკლებული. ამასთან, სააპელაციო სასამართლოს მითითებით, აღნიშნული ბრძანების მიმართ საქართველოს იუსტიციის სამინისტროს გააჩნდა რა სამართლებრივი შენიშვნები, იგი აღმოფხვრილ იქნა მოპასუხის მიერ და ბრძანება რეგისტრირებული იყო ნორმატიული აქტების სახელმწიფი რეესტრში. რაც შეეხება ქ. თბილისის პრემიერის 2005 წლის 5 მაისის ¹482 განკარგულებას, რომლითაც ძალადაკარგულად გამოცხადდა ქ. თბილისის პრემიერის 2004 წლის 14 ივნისის ¹209 განკარგულება “ქ. თბილისის მერიის ეკონომიკური პოლიტიკის საქალაქო სამსახურის დებულების, სტრუქტურისა და საშტატო ერთეულის ნუსხის დამტკიცების შესახებ,” იგი გამოცემული იყო უფლებამოსილების ფარგლებში, ვინაიდან საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის 61.1 მუხლის თანახმად, ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის ძალადაკარგულად გამოცხადების უფლება აქვს ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის გამომცემ ადმინისტრაციულ ორგანოს.
აღნიშნული განჩინება საკასაციო წესით გაასაჩივრა ქ. თბილისის მერიამ, რომელმაც გასაჩივრებული განჩინების გაუქმება და ახალი გადაწყვეტილების მიღებით სარჩელის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმა მოითხოვა.
კასატორის მითითებით, “ქ. თბილისის მერიის საქალაქო სამსახურების შექმნის შესახებ” ქ. თბილისის მერის 1999 წლის 24 მარტის ¹15 ბრძანებით შეიქმნა ქ. თბილისის მერიის ეკონომიკური პოლიტიკის საქალაქო სამსახური. ბრძანების სამართლებრივი საფუძველი იყო საქართველოს პრეზიდენტის 1998 წლის 10 დეკემბრის ¹685 ბრძანებულებით დამტკიცებული “საქართველოს დედაქალაქის _ ქ. თბილისის მერიის დებულების” 25-ე მუხლი. პრეზიდენტის ¹685 ბრძანებულება ძალადაკარგულად გამოცხადდა მისივე 2005 წლის 1 მარტის ¹120 ბრძანებულებით. “ნორმატიული აქტების შესახებ" საქართველოს კანონის 50.4 მუხლის თანახმად, ნორმატიული აქტის ძალადაკარგულად გამოცხადების შემთხვევაში ძალადაკარგულად უნდა გამოცხადდეს მის საფუძველზე ან მის შესასრულებლად მიღებული ყველა ნორმატიული აქტი. შესაბამისად, ქ. თბილისის მერს არა თუ უფლება, არამედ ვალდებულება ეკისრებოდა, საქართველოს პრეზიდენტის ¹120 ბრძანებულების ძალაში შესვლის შემდეგ, საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის 61-ე მუხლის შესაბამისად, ძალადაკარგულად გამოეცხადებინა საქართველოს პრეზიდენტის ¹685 ბრძანებულების საფუძველზე და შესასრულელად გამოცემული თავისივე ბრძანება, რაც განახორციელა კიდეც ჯერ მოცემული დავის საგნად ქცეული 2005 წლის 5 მაისის ¹25, შემდეგ კი _ 2005 წლის 24 ივნისის ¹49 ბრძანებით. ამდენად, სააპელაციო სასამართლომ დაუსაბუთებლად არ გაიზიარა ქ. თბილისის მერიის სააპელაციო საჩივრის მითითება, რომ იმ ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის ძალადაკარგულად გამოცხადება, რომლის საფუძველზედაც შექმნილია ესა თუ ის საქალაქო სამსახური, ნიშნავდა ამ სამსახურის საქმიანობისათვის იურიდიული საფუძვლის გამოცლას, მისი საქმიანობის დასრულებას, და შესაბამისად, ამ სამსახურის ლიკვიდაციას. მით უმეტეს, რომ ქ. თბილისის მერი, “ნორმატიული აქტების შესახებ" საქართველოს კანონის 50.4 მუხლის თანახმად, ვალდებული იყო გამოეცა 2005 წლის 5 მაისის ¹25 ბრძანება.
კასატორის მითითებით, გასაჩივრებული განჩინებით უგულებელყოფილ იქნა ადმინისტრაციული ორგანოს მიერ საქმიანობის სამართლებრივი ფორმის არჩევნის თავისუფლების პრინციპი, რომელიც საქართველოს უზენაესი სასამართლოს დიდი პალატის 2005 წლის 7 ოქტომბრის განჩინებით განიმარტა, კერძოდ: ადმინისტრაციულ ორგანოს შეუძლია კონკრეტული სამართალურთიერთობა მოაწესრიგოს იმ სამართლებრივი ფორმის გამოყენების გზით, რომელიც, მისივე აზრით, უფრო ეფექტურია კონკრეტულ შემთხვევაში. ადმინისტრაციული ორგანოს არჩევანის ფარგლები მთავრდება იქ და მხოლოდ მაშინ, როდესაც კანონი ზუსტად მიუთითებს მოცემული ურთიერთობისათვის ამა თუ იმ სამართლებრივი ფორმის გამოყენების აუცილებლობას, ან ეს გამომდინარეობს კანონით მოწესრიგებული ურთიერთობის თავისებურებიდან. სასამართლო ხელისუფლებას უფლება აქვს, შეფასება მისცეს ადმინისტრაციული ორგანოს ქმედებას, იმსჯელოს მის მართლზომიერებაზე, მაგრამ სასამართლო კონტროლის ცნება არ მოიცავს იმ საკითხს, რომ სასამართლოს შეუძლია უკარნახოს აღმასრულებელ ხელისუფლებას, თუ რა ფორმით განახორციელოს მან მის წინაშე მდგარი ამოცანები. სასამართლო ხელისუფლებას უფლება არ აქვს, ადმინისტრაციული ორგანოს მიერ გამოყენებულ საქმიანობის ფორმას შეუცვალოს სახელწოდება და ადმინისტრაციული აქტის სუბიექტს უფლების დაცვის სხვა საშუალება შესთ-ოს.
კასატორის მითითებით, ქ. თბილისის მერია წარმოადგენს ადმინისტრაციულ ორგანოთა სისტემას, რომელიც ერთობლიობაში ახორციელებს საჯარო უფლებამოსილებებს. ქ. თბილისის მერიის საქმიანობას წარმართავს ქ. თბლისის მერი, ქალაქის უმაღლესი თანამდებობის პირი და მთავრობის ხელმძღვანელი. საკითხი, გააგრძელოს თუUარა ქ. თბილისის მერიის სტურუქტურულმა ერთეულმა საქმიანობა იმავე სახით, მოხდეს მისი რეორგანიზაცია თუ ლიკვიდაცია, მიეკუთვნება ადმინისტრაციული ორგანოს დისკრეციულ უფლებამოსილებას, მისი საქმიანობის განხორციელების ერთ-ერთ ფორმას და მას უფლება აქვს, თავისუფლად მოახდინოს არჩევანი ლიკვიდაციასა და რეორგანიზაციას შორის. შესაბამისად, როდესაც ქ. თბილისის მერის 2005 წლის 5 მაისის ¹25 ბრძანებით გამოიხატა ადმინისტრაციული ორგანოს ნება, მომხდარიყო მისი ერთ-ერთი სტრუქტურული ერთეულის ლიკვიდაცია, სასამართლოს არ შეეძლო ამ პროცესისათვის რეორგანიზაცია ეწოდებინა, მას შეეძლო მხოლოდ ლიკვიდაციის კანონიერების შეფასება.
გასაჩივრებული განჩინების მითითებას, რომ საქართველოს პრეზიდენტის 200 წლის 1 მარტის ¹120 ბრძანებულებით ქ. თბილისის მერს არ ჰქონდა უფლება, გაეუქმებინა საქალაქო სამსახური, კასატორი არ დაეთანხმა, ვინაიდან საქართველოს პრეზიდენტის აღნიშნული ბრძანებულების ძალაში შესვლის შემდეგ ქ. თბილისის მერს მართლაც არ ჰქონდა საქალაქო სამსახურების შექმნის და გაუქმების უფლება, მაგრამ მხოლოდ იმ საქალაქო სამსახურებისა, რომლებიც სწორედ საქართველოს პრეზიდენტის მითითებული ბრძანებულებით შექმნილ საქალაქო სამსახურებს წარმოადგენდა. ის საქალაქო სამსახურები კი, რომლებიც შექმნილი იყო ქ. თბილისის მერის 1999 წლის 24 მარტის ¹15 ბრძანებით, ექვემდებარებოდნენ სავალდებულო ლიკვიდაციას ქ. თბილისის მერის მიერ.
კასატორის მითითებით, საქართველოს უზენაესი სასამართლოს დიდი პალატის 2005 წლის 31 ოქტომბრის განჩინებით, ლიკვიდაციის პროცესიდან გამომდინარე წარმოშობილ დავაში განიმარტა, რომ მართალია, კანონით არ განსაზღვრულა სამინისტროს ლიკვიდაციისა თუ რეორგანიზაციის საკითხი, მაგრამ იგი გადაწყდა საქართველოს პრეზიდენტის ¹681 ბრძანებულებით, რომლის პირველი პუნქტიც ერთმნიშვნელოვნად ადგენს სამინიტროს ლიკვიდაციას. ის გარემოება, რომ ამავე ბრძანებულების მე-14 პუნქტის “ზ" ქვეპუნქტით საქართველოს სოფლის მეურნეობის სამინისტრო ჩაითვალა სოფლის მეურნეობისა და სურსათის სამინისტროს უფლებამონაცვლედ, არ ცვლის ამავე ბრძანებულების პირველ პუნქტს, ვინაიდან ამ შემთხვევაში საუბარია სამინისტროს მხოლოდ მმართველობით-ფუნქციონალურ უფლებამონაცვლეზე, წიმააღმდეგ შემთხვევაში მითითებული პუნქტი გამორიცხავს ამავე ბრძანებულების პირველ პუნქტს, რომელიც შეიცავს ცალსახა მითითებას სოფლის მეურნეობისა და სურსათის სამინისტროს ლიკვიდაციაზე. აღნიშნულიდან გამომდინარე, ლიკვიდირებული სამინისტროს თანამშრომელთა გათავისუფლებაც უნდა მომხდარიყო “საჯარო სამსახურის შესახებ" საქართველოს კანონის 96-ე მუხლის პირველი პუნქტის საფუძველზე.
კასატორის მითითებით, დიდმა პალატამ ასეთი განმარტებები გააკეთა იმ პირობებში, როდესაც სამინისტრო იქმნება მხოლოდ კანონის საფუძველზე და საქართველოს პრეზიდენტს არ აქვს უფლება, გააუქმოს სამინისტრო. წინამდებარე საქმეში კი ქ. თბილისის მერმა თავისი ბრძანებით 1999 წელს შექმნა საქალაქო სამსახური, საქართველოს პრეზიდენტმა 2005 წელს დაამტკიცა მერიის ახალი სტრუქტურა, რომელშიც გათვალისწინებულ იქნა ეკონომიკური პოლიტიკის საქალაქო სამსახურიც. ბრძანებულებით თბილისის მერიის არანაირი სტრუქტურა არ დამტკიცებულა, თბილისის მერიის საქალაქო სამსახურების შექმნისა და გაუქმების უფლება მიენიჭა თბილისის მერს. საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსი 61.1 მუხლის შესაბამისად საქართველოს პრეზიდენტი არ იყო უფლებამოსილი, ძალადაკარგულად გამოეცხადებინა ქ. თბილისის მერის ბრძანება, ანუ პრეზიდენტმა შექმნა ახალი საქალაქო სამსახურები, ძველის გაუქმებას კი ვერ მოახდენდა, რაც განახორციელა კიდეც ქ. თბილისის მერმა კანონის სრული დაცვით.
კასატორის მოსაზრებით, ქ. თბილისის მერის 2005 წლის 4 მაისის ¹40 ბრძანებით დამტკიცებული ქ. თბილისის მერიის ეკონომიკური პოლიტიკის საქალაქო სამსახურის დებულების 1.6 მუხლის თანახმად, ახლად შექმნილი სამსახურის ქ. თბილისის მერის 2005 წლის 5 მაისის ¹25 ბრძანების საფუძველზე ლიკვიდირებული ქ. თბილისის მერიის ეკონომიკური პოლიტიკის საქალაქო სამსახურის სამართალმემკვიდრეობის ფაქტი არ შეილება გაგებულ იქნეს, როგორც სამსახურის რეორგანიზაცია, რადგან აქ შეიძლება საუბარი იყოს სამსახურის მხოლოდ მმართველობით-ფუნქციონალურ სამართალმემკვიდრეობაზე (უფლებამონაცვლეობაზე), ვინაიდან ქ. თბილისის მერის ¹25 ბრძანების პირველი პუნქტი ცალსახად მიუთითებს სამსახურის ლიკვიდაციაზე.
კასატორის მითითებით, საქართველოს პრეზიდენტის 2005 წლის 2 მარტის ¹120 ბრძანებულებით ორი საჯარო სამართლის იურიდიული პირის ლიკვიდაციის ფაქტი სასამართლომ იმისათვის გამოიყენა, რომ დადგინდა მხოლოდ მათი ლიკვიდაციის იურიდიული საფუძველი და არა უკვე არსებული საქალაქო სამსახურებისა, მაშინ როდესაც, მითითებული ბრძანებულების მე-2 პუნქტით ლიკვიდირებულ იქნა საჯარო სამართლის იურიდიული პირები: ქ. თბილისის კეთილმოწყობის სამსახური და საბინაო მეურნეობის რეაბილიტაციისა და განვითარების ხელშემწყობი ცენტრი, ხოლო მე-5 პუნქტით ძალადაკარგულად გამოცხადდა საქართველოს პრეზიდენტის 2003 წლის 28 თებერვლის ¹63 ბრძანებულება “საჯარო სამსახურის _ ქ. თბილისის კეთილმოწყობის სამსახურის შექმნის შესახებ” და საქართველოს პრეზიდენტის 2003 წლის 21 თებერვლის ¹54 ბრძანებულება “საჯარო სამართლის იურიდიული პირის _ თბილისის საბინაო მეურნეობის რეაბილიტაციისა და განვითარების ხელშემწყობი ცენტრის შექმნის შესახებ.” ქ. თბილისის მერისათვის ამ სუბიექტების სალიკვიდაციო ღონისძიებების განხორციელების დავალება კი მოხდა იმიტომ, რომ ქ. თბილისის მერია განისაზღვრა ამ ორი სუბიექტზე სახელმწიფო ზედამხედველობის განმახორციელებელ ორგანოდ “საჯარო სამართლის იურიდიული პირების შესახებ” საქართველოს კანონის შესაბამისად, ანუ _ საქართველოს პრეზიდენტმა გააუქმა თავისივე შექმნილი საჯარო სამართლის იურიდიული პირები.
კასატორის მითითებით, სააპელაციო სასამართლოს გადაწყვეტილების დანარჩენი ნაწილის დასაბუთებაც სწორედ ლიკვიდაციის აქტის არასწორ შეფასებაზე იქნა აგებული და ვინაიდან სინამდვილეში ქ. თბილისის მერიის ეკონომიკური პოლიტიკის საქალაქო სამსახურის ლიკვიდაცია მოხდა, გარემოებების შეფასება-გამოკვლევისა და უპირატესი დარჩენის შესახებ მსჯელობა ვერ იქნებოდა. ასევე, უსაფუძვლო იყო იძულებითი განაცდურის ანაზღაურების მოთხოვნა, ვინაიდან მოსარჩელეთა გათავისუფლება მოხდა კანონიერად, დაწესებულების ლიკვიდაციის გამო, დაწესებულების საქმიანობის შეწყვეტის დღემდე ქ. თბილისის მერიას გასწორებული აქვს ანგარიში და აღარ არსებობს რაიმე საფუძველი დამატებით ფინანსური ვალდებულების დასაკისრებლად.
კასატორის განმარტებით, “საჯარო სამსახურის შესახებ" საქართველოს კანონის 2.4 მუხლის მითითება “დაწესებულების" შესახებ არ უნდა იქნეს გაგებული სიტყვასიტყვითი მნიშვნელობით, ვინაიდან კანონმდებელი მას ფართო მნიშვნელობით იყენებს. მითუმეტეს, არ შეიძლება ამ მითითების გაგება სასამართლოსეული ინტერპრეტაციით საქართველოს დედაქალაქის მისამართით, რომელიც, თავისი განსაკუთრებული კონსტიტუციურ-სამართლებრივი სტატუსიდან გამომდინარე, სხვა თვითმმართველი ერთეულებისაგან აბსოლუტურად განსხვავებულ მიდგომას საჭიროებს. “ადგილობრივი თვითმმართველობისა და მმართველობის შესახებ" საქართველოს ორგანული კანონის 3.2 მუხლის თანახმად, ქ. თბილისში ადგილობრივი თვითმმართველობისა და მმართველობის განხორციელების წესი და უფლებამოსილება განისაზღვრა სპეციალური, “საქართველოს დედაქალაქის _ თბილისის შესახებ" საქართველოს კანონით, რომლის 4.4 მუხლით ქ. თბილისის მერია წარმოადგენდა სახელმწიფო მმართველობის ორგანოთა სისტემას და არა ერთ დაწესებულებას. ამავე კანონის 26-ე მუხლით საქალაქო სამსახური თავად იღებდა გადაწყვეტილებებს მის კომპეტენციას მიკუთვნებულ საკითხებზე, რაც სამსახურის უფროსის ბრძანებით ფორმდებოდა. საქართველოს პრზიდენტის 1998 წლის 10 დეკემბრის ¹685 ბრძანებულებით დამტკიცებული ქ. თბილისის მერიის დებულების 24-ე მუხლის თანახმად, საქალაქო სამსახური წარმოადგენდა ქ. თბილისის მთავრობის კომპეტენციას მიკუთვნებულ ცალკეულ უფლებამოსილებათა განხორციელების მიზნით შექმნილ დარგობრივი მმართველობის ორგანოს. საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსით გათვალისწინებულ “ადმინისტრაციული ორგანოს," აღნიშნული კოდექსის 2.1“ა” მუხლის თანახმად, ადმინისტრაციულ ორგანოს წარმოადგენს ყველა ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანო, რომელიც კანონმდებლობის საფუძველზე ასრულებს საჯარო-სამართლებრივ უფლებამოსილებებს. თვით ეკონომიკური პოლიტიკის საქალაქო სამსახურიც წარმოადგენს დაწესებულებას “საჯარო სამსახურის შესახებ" საქართველოს კანონის გაგებით. ქ. თბილისის მერის 2005 წლის 5 მაისის ¹40 ბრძანებით დამტკიცებული დებულების 1.5 მუხლის თანახმად, სამსახურს აქვს დებულება, შტამპი, ბლანკი, ბეჭედი სახელწოდების აღნიშვნით, დასრულებული ბალანსი, ხარჯთაღრიცხვა და სათანადო ანგარიში ქ. თბილისის ხაზინაში, 2.1 მუხლის თანახმად კი სამსახურის საქმიანობის ძირითადი მიზანია მის კომპეტენციას მიკუთვნებულ საკითხებთან დაკავშირებით, ქ. თბილისის ტერიტორიაზე ერთიანი საჯარო ხელისუფლების გახორციელება. ამასთან, კასატორის აზრით, წარმოუდგენელია მოხდეს მთლიანად ქ. თბილისის მერიის ლიკვიდაცია, ვინაიდან იგი უზრუნველყოფს ქ. თბილისის თვითმმართველი ერთეულის აღმასრულებელ-განმკარგულებელ საქმიანობას.
კასატორის მითითებით, სასამართლომ არასწორად გამოიყენა საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 32.4 მუხლი, რადგან არ დაასაბუთა, რაში მდგომარეობდა მხარის გადაუდებელი კანონიერი ინტერესი ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის ბათილად ცნობისათვის ან საქმისათვის არსებითი მნიშვნელობის მქონე რომელი გარემოებების შეფასება-გამოკვლევა არ განუხორციელებია ქ. თბილისის მერიას. ამასთან, კასატორის აზრით, აქტის გამოცემისათვის ვადის დადგენის უფლებამოსილებას სასამართლოს ანიჭებს საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 33-ე მუხლი, ისიც მხოლოდ მხარის მოთხოვნით და არა საკუთარი ინიციატივით, თანაც იმ შემთხვევაში, როცა სარჩელი აღძრულია იმავე კოდექსის 23-ე მუხლის საფუძველზე, ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის გამოცემის მოთხოვნით.
კასატორის მითითებით, სასამართლომ ძალადაკარგულად გამოაცხადა ქ. თბილისის მერის 2005 წლის 5 მაისის ¹25 ბრძანება, რაც ნიშნავს ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის მოქმედების შეწყვეტას მისი ძალადაკარგულად გამოცხადების დღიდან, შესაბამისად, აღნიშნული ბრძანება ძალას კარგავს 2006 წლის 17 თებერვლიდან, ე.ი., ქ. თბილისის მერის 2005 წლის 16 მაისის ¹154 განკარგულების გამოცემის მომენტისათვის ლიკვიდაციის შესახებ ბრძანება ძალაში იყო.
თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2006 წლის 14 ნოემბრის განჩინება საკასაციო წესით გაასაჩივრა მოსარჩელეთა წარმომადგენელმა კ. ბ-მაც, რომელმაც მოითხოვა გასაჩივრებული განჩინების იმ ნაწილში გაუქმება, რომლითაც სარჩელი არ დაკმაყოფილდა, ამ ნაწილში ახალი გადაწყვეტილების მიღება და სარჩელის სრულად დაკმაყოფილება.
კასატორის მითითებით, სააპელაციო სასამართლომ სავსებით სწორად დაადგინა ის გარემოება, რომ სადავო ბრძანება ბათილია და არსებობს საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის მე-601 მუხლით გათვალისწინებული ნორმატიულ ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის ბათილად ცნობის საფუძველი _ აქტი ეწინააღმდეგება კანონს, დარღვეულია მისი მომზადების და გამოცემის კანონმდებლობით დადგენილი მოთხოვნები და ბრძანების გამოცემის მომენტში ქ. თბილისის მერს არ ჰქონდა მისი გამოცემის უფლებამოსილება, მაგრამ სასამართლომ არასწორად მიუთითა ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 32.5 მუხლზე და გადაწყვიტა, რომ ქ. თბილისის მერის 2005 წლის 5 მაისის ¹25 ბრძანება, როგორც ნორმატიული ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტი, მისი ბათილად ცნობის ნაცვლად, ცნობილი უნდა ყოფილიყო ძალადაკარგულად იმ მოტივით, რომ მისი ბათილად გამოცხადება მნიშვნელოვან საფრთხეს შეუქმნიდა სახელმწიფო ან საზოგადოებრივ უსაფრთხოებას ან გამოიწვევდა ადგილობრივი თვითმმართველობის (მმართველობის) ორგანოს ხარჯების მნიშვნელოვნად გაზრდას. სასამართლომ ასევე დადგენილად მიიჩნია ის გარემოება, რომ “ქ. თბილისის მერიის ეკონომიკური პოლიტიკის საქალაქო სამსახურის ლიკვიდაციის შესახებ” 2005 წლის 5 მაისის ¹25 ბრძანების ბათილობა მხარის გადაუდებელ, კანონიერ ინტერესს წარმოადგენდა.
კასატორის მოსაზრებით, საქართველოს ადმინისტრაციულ საპროცესო კოდექსის 32.5 მუხლის თანახმად, სასამართლო უფლებამოსილი და არა ვალდებული იყო, ნორმატიულ ადმინისტრაციული აქტი ნაცვლად ბათილად ცნობისა, ძალადაკარგულად გამოეცხადებინა, ვინაიდან კანონით განსაზღვრული უფლებამოსილება განიმარტება, როგორც სამართლებრივი მიზანშეწონილობა, ანუ არა ზოგადი მოსაზრება, არამედ მტკიცებულებებსა და იურიდიულ მსჯელობაზე დამყარებული, არგუმენტირებული სამართლებრივი მიზანშეწონილობა. სასამართლო საკითხს უნდა აფასებდეს არა ზოგადი მოსაზრებით ან მითითებით ხარჯების მოსალოდნელი, სავარაუდო გაზრდის შესახებ, არამედ ვალდებულია დაადგინოს, ზუსტად რა ოდენობის ზიანი მიადგებოდა ადგილობრივ თვითმმართველობას (მმართველობას) ქ. თბილისის მერის 2005 წლის 5 მაისის ¹25 ბრძანების ბათილობით, მისი თანმდევი შედეგებით და განჩინებაში არგუმენტირებულად დაასაბუთოს, რომ გადარჩენილი სიკეთე, ანუ აქტის ბათილად ცნობით სავარაუდო მოსალოდნელი ხარჯებისაგან თავის არიდება, თავისი მნიშვნელობით აღემატება მხარის კანონიერ ინტერესს, აღიდგინოს დარღვეული უფლება და მიყენებული პირდაპირი და უშუალო ზიანის რეაბილიტირება სასამართლო გზით მოახდინოს. კასატორის აზრით, სასამართლო საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 32.5 მუხლის გამოყენებისას ვალდებული იყო, განესაზღვრა, რომ აქტის ბათილობაზე უარის თქმით გადარჩენილი სიკეთე მართლმსაჯულების ან ზოგადად სამართლიანობის განხორციელებისათვის უფრო დიდი და მნიშვნელოვანი იყო ვიდრე მხარის კანონიერი ინტერესის დაცვა და სასამართლო გადაწყვეტილებით მოპოვებული, დარღვეული უფლებების რეაბილიტაცია.
კასატორის აზრით, სასამართლომ დადგენილად მიიჩნია ადმინისტრაციული ორგანოს მიერ საჯარო უფლებამოსილების განხორციელების პროცესში მხარის უფლების შელახვის ფაქტი, რითაც გამოიყენა ხელისუფლების დანაწილების კონსტიტუციით მინიჭებული უფლებამოსილება და ადმინისტრაციული ორგანოს საქმიანობაზე განახორციელა სასამართლო კონტროლი, მაგრამ საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 32.5 მუხლის დაუსაბუთებლად გამოყენებით უგულებელყო კანონის უზენაესობა, საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის მე-4 მუხლით გათვალისწინებული კანონის წინაშე თანასწორობის პრინციპი და დაუსაბუთებელი უპირატესობა მიანიჭა სახელმწიფო ინტერესს _ სავარაუდო მოსალოდნელი ზიანის თავიდან ააცილებას, რითაც შეზღუდა ადამიანის უფლებები და თავისუფლებები. ამასთან, კასატორის მოსაზრებით, ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის მე-4 და მე-19 მუხლებით მინიჭებული უფლებამოსილების უგულებელყოფით საქმეში არსებული მტკიცებულებების სრულყოფილი გამოკვლევისა და სათანადო შეფასების გარეშე გამოიყენა ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 32.5 მუხლი, არ გამოიკვლია და არ შეაფასა გასაჩივრებული ნორმატიული ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის ბათილობის შემთხვევაში რა ოდენობის ზიანი მიადგებოდა დაწესებულებას და არ დაადგინა, თუ რა მნიშვნელოვანი საფრთხე შეექმნებოდა სახელმწიფოს ან გამოიწვევდა თუ არა აქტის ბათილობა ადგილობრივი თვითმმართველობის (მმართველობის) ხარჯების ოდენობით გაზრდას. აღნიშნული მუხლის გამოყენებისას სასამართლო კი არ სცნობს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის 61-ე მუხლის საფუძველზე ადმინისტრაციულ აქტს ძალადაკარგულად, არამედ ადგენს, რომ სადავო აქტი კანონსაწინააღმდეგოა, არსებობს მისი ბათილად ცნობის საფუძელი, მაგრამ ნაცვლად ამისა, იყენებს მისი ძალადაკარგულად გამოცხადების უფლებას. ასეთი სახის გადაწყვეტილების მიღების დროს არ ხდება მოსარჩელეთა კანონიერი ინტერესების და უფლებების დაცვა, რადგან არ ხდება კანონსაწინააღმდეგო ნორმატიული ადმინისტრაციული აქტის ბათლად ცნობა და, შესაბამისად, არ ხდება ამ ნორმატიული აქტის საფუძველზე წარმოშობილი სამართლებრივი შედეგების გაუქმება. ამიტომ სასამართლო აღნიშნულ ნორმას იყენებს მხოლოდ იმ შემთხვევაში თუ აშკარად დადგინდება, რომ გასაჩივრებული ნორმატიული ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის ბათლად ცნობა საფრთხეს შეუქმნის სახელმწიფო ან საზოგადოებრივ უსაფრთხოებას ან გამოიწვევს სახელმწიფო ან ადგილობრივი თვითმმართველობის (მმართველობი) ხარჯების მნიშვნელოვან გაზრდას, რაც დადგენილი უნდა იყოს გარკვეული სახის მტკიცებულებებით.
კასატორის მითითებით, სასამართლოს დასკვნა, რომ სამსახურში განხორციელდა რეორგანიზაცია შტატების შემცირებით, არსებითად არასწორია, რადგან მოხელეებზე გავრცელდა ლიკვიდაციის სამართლებრივი შედეგები, რაც სასამართლო გადაწყვეტილებით ბათილად იქნა ცნობილი. ნამდვილად მოხდა თუ არა საქალაქო სამსახურის რეორგანიზაცია, ამის დამტკიცება ქ. თბილისის მერიაში მხოლოდ ფაქტობრივად დამდგარი შედეგიდან გამოდინარე შეუძლებელია, რადგან ამ ვარაუდის სამართლებრივი საფუძველი არ არსებობს. ლიკვიდაციის შედეგების ბათილად ცნობა კი იძლევა მოხელეთა სამსახურში დაუყონებლივ აღდგენის სამართლებრივ საფუძველს, კერძოდ, იმ სამსახურში, რომელიც გაუქმებულის სამართალმემკვიდრეა და რომლის რეორგანიზება ან ლიკვიდაცია არ მომხდარა. ამდენად, სასამართლომ ხელი არ შეუწყო მოსარჩელეთა უფლებრივ რეაბილიტაციას, რაც გამოიხატებოდა მათ სამსახურში აღდგენაში.
კასატორის მითითებით, საქმის სასამართლო განხილვის ორივე ეტაპზე ქ. თბილისის მერიის ეკონომიკური პოლიტიკის საქალაქო სამსახურში არსებობდა ვაკანტური ადგილები, რის შესახებაც წარმოდგენილ იქნა მტკიცებულებები და აქტის ბათილობის შემთხვევაში, თავისუფლად შეიძლებოდა მოხელეთა საქალაქო სამსახურში აღდგენა, მაგრამ სასამართლომ აღნიშნული არ გაითვალისწინა, მაშინ როდესაც, საქართველოს უზენაესი სასამართლოს ადმინისტრაციულ და სხვა კატეგორიის საქმეთა პალატის 2006 წლის 28 ივლისის გადაწყვეტილებით ¹ბს-235-224(კ-06) საქმეზე სასამართლომ განმარტა რომ ადმინისტრაციულ საპროცესო კოდექსის 32-ე მუხლის მე-4 ნაწილის საფუძველზე დაუშვებელია სადავო საკითხის გადაუწყვეტლად ინდივიდუალური ადმინისტრაციული აქტის ბათილად ცნობა და საქმისათვის არსებითი მნიშვნელობის მქონე გარემოებების გამორკვევის გზით ადმინისტრაციული ორგანოსათვის ახალი აქტის გამოცემის დავალება, თუკი საქმის მასალების თანახმად, შესაძლებელია აღნიშნული გარემოებების დადგენა სასამართლოს მიერ.
კასატორის მითითებით, ქ, თბილისის პრემიერის 2005 წლის 5 მაისის ¹482 განკარგულება, საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის მე-2 მუხლის თანახმად, წარმოადგენს ადმინისტრაციულ აქტს, ე.ი. ადმინისტრაციული ორგანოს მიერ კანონმდებელობის საფუძველზე გამოცემულ ინდივიდუალურ სამართლებრივ აქტს და მის მიმართ გამოყენებული უნდა ყოფილიყო ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის 52-58-ე მუხლების მოთხოვნები და მისი მიღება უნდა მომხდარიყო საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის VI თავით გათვალისწინებული ადმინისტრაციული წარმოების წესით, რაც მერიამ არ დაიცვა. საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის 53-ე მუხლის თანახმად, ყველა ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტი უნდა შეიცავდეს წერილობით დასაბუთებას, ადმინისტრაციული ორგანო უფლებამოსილი არ არის, თავისი გადაწყვეტილება დააფუძნოს იმ გარემოებებზე, ფაქტებსა და მტკიცებულებებზე ან არგუმენტებზე, რომლებიც არ იქნა გამოკვლეული და შესწავლილი ადმინისტრაციული წარმოების დროს. წინააღმდეგ შემთხვევაში, საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის 60-ე მუხლის “დ" პუნქტით იგი ბათილად უნდა გამოცხადდეს. პრემიერის განკაგულება კანონშეუსაბამოა, ვინაიდან “საქართველოს დედაქალაქის _ თბილისის შესახებ” საქართველოს კანონის თანახმად, მას არ ჰქონდა სპეციალური უფლებამოსილება. ახალი დებულების თანახმად, საქალაქო სამსახურის კომპეტენცია, სტრუქტურა და საქმიანობის წესი განისაზღვრება პრემიერის წარდგინებით ქ. თბილისის მერის მიერ დამტკიცებული სამსახურის დებულებით. საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის 61-ე მუხლის პირველი ნაწილი, რომელიც საფუძვლად დაედო ქ. თბილისის პრემიერის ¹482 განკარგულებას, განსაზღვრავს ადმინისტრაციული ორგანოს მიერ მის მიერვე გამოცემული, ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის ძალადაკარგულად გამოცხადების ზოგად წესს, ხოლო ქ. თბილისის პრემიერის უფლებამოსილება განსაზღვრულია “საქართველოს დედაქალაქის _ თბილისის შესახებ" საქართველოს კანონით და “საქართველოს დედაქალაქის _ ქ. თბილისის მერიის დებულებით.” აღნიშნული აქტები წარმოადგენენ სპეციალურ კანონს და ზუსტად განსაზღვრავენ პრემიერის უფლებამოსილებას, ამასთან, არც კანონითა და არც საქართველოს პრეზიდენტის ¹120 ბრძანებულებით დამტკიცებული ახალი დებულებით, მერს არ ჰქონდა მინიჭებული “ქ. თბილისის მერიის ეკონომიკური პოლიტიკის საქალაქო სამსახურის დებულების სტრუქტურისა და საშტატო ერთეულების ნუსხის დამტკიცების შესახებ” 2004 წლის 14 ივნისის ¹209 განკარგულების ძალადაკარგულად გამოცხადების უფლება. საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის 5.3 მუხლის თანახმად, უფლებამოსილების გადამეტებით გამოცემულ ადმინისტრაციულ-სამართლებრივ აქტს, აგრეთვე, ადმინისტრაციული ორგანოს მიერ განხორციელებულ ქმედებას არ აქვს იურიდიული ძალა და ბათილად უნდა გამოცხადდეს. მე-60 მუხლით კი, ბათილად უნდა გამოცხადდეს ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტი, თუ ის გამოცემულია არაუფლებამოსილი ორგანოს ან არა უფლებამოსილი პირის მიერ.
კასატორის მითითებით, საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის 53-ე მუხლის თანახმად, ყველა ადმინისტრაციულ სამართლებრივი აქტი უნდა შეიცავდეს წერილობით დასაბუთებას, ადმინისტრაციული ორგანო უფლებამოსილი არ არის, თავისი გადაწყვეტილება დააფუძნოს იმ გარემოებებზე, ფაქტებსა და მტკიცებულებებზე ან არგუმენტებზე, რომლებიც არ იქნა გამოკვლეული და შესწავლილი ადმნისტრაციული წარმოების დროს. კანონმდებლობით ადმინისტრაციული აქტი უნდა გამოიცეს წერილობითი დასაბუთებით, რაც იმას ნიშნავს, რომ კონკრეტულ განსახორციელებელ ღონისძიებას, როგორიც, მაგალითად, განკარგულებაშია მითითებული, წინ უნდა უსწრებდეს სახელმწიფოსათვის არსებულ განკარგულებაში მოცემული, მოქმედების საჭიროების დასაბუთება. საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის 60-ე მუხლის “დ" პუნქტის შესაბამისად, ადმინისტრაციულ სამართლებრივი აქტი ბათილად უნდა გამოცხადდეს, თუ იგი ეწინააღმდეგება კანონს ან არსებითად დარღვეულია მისი მომზადებისა და გამოცემის კანონმდებლობით დადგენილი სხვა მოთხოვნები. ამავე მუხლის მე- ნაწილით ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის მომზადების ან გამოცემის წესის არსებით დარღვევად ჩაითვლება კანონით გათვალისწინებული ადმინისტრაციული წარმოების წესის დარღვევა ან კანონის ისეთი დარღვევა, რომლის არსებობის შემთხვევაში მოცემულ საკითხზე მიღებული იქნებოდა სხვაგვარი გადაწყვეტილება.
კასატორის მოსაზრებით, ქ. თბილისის მერის 2005 წლის 5 მაისის ¹40 ბრძანება გამოცემულია არაუფლებამოსილი ორგანოს და არაუფლებამოსილი პირის მიერ. ქ. თბილისის მერმა აღნიშნულ ბრძანება საფუძვლად დაუდო “საქართველოს დედაქალაქის _ თბილისის შესახებ" საქართველოს კანონი, რომლის თანახმად, მერი თავისი კომპეტენციის ფარგლებში გამოსცემს ბრძანებებსა და განკარგულებებს. საქართველოს ზოგადი ადინისტრაციული კოდექსის მე-5 მუხლით ადმინისტრაციულ ორგანოს უფლება არა აქვს, კანონმდებლობის მოთხოვნათა საწინააღმდეგოდ განახორციელოს რაიმე ქმედება. ქ. თბილისის მერის, როგორც დედაქალაქ თბილისის უმაღლესი თანამდებობის პირის უფლებამოსილება განსაზღვრულია “საქართველოს დედაქალაქის _ თბილისის შესახებ" საქართველოს კანონით და “საქართველოს დედაქალაქ _ ქ. თბილისის მერიის დებულებით." აღნიშნული აქტები წარმოადგენენ სპეციალურ კანონს და ზუსტად განსაზღვრავენ მერის უფლებამოსილებას, ამასთან, არც კანონითა და არც საქართველოს პრეზდენტის 1 მარტის ¹120 ბრძანებულებით დამტკიცებული ახალი დებულებით, მერს არ ჰქონდა მინიჭებული სპეციალური უფლებამოსილება, შეექმნა საქალაქო სამსახურები. აღნიშნული უფლებამოსილება მერს მინიჭებული ჰქონდა წინა დებულებით, რომელიც ძალადაკარგულად გამოცხადდა საქართველოს პრეზიდენტის 1 მარტის ¹120 ბრძანებულებით, ე.ი. აღნიშნული ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის გამოცემისას მერი მოქმედებდა უფლებამოსილების გადამეტებით.
კასატორის მოსაზრებით, გასაჩივრებული განჩინების გამოტანისას სასამართლომ არასწორად განმარტა საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის პირველი მუხლის მე-2 ნაწილი და საქართველოს ადმინისტრაციულ საპროცესო კოდექსის 32-ე მუხლის მე-4, მე-5 ნაწილები, რამაც ხელი შეუწყო სასამართლო გადაწყვეტილების კანონის დარღვევით მიღებას, კერძოდ განჩინება ამ ნაწილში იურიდიულად არ არის საკმაოდ დასაბუთებული, გადაწყვეტილების დასაბუთება იმდენად არასრულია, რომ მისი სამართლებრივი საფუძვლების შემოწმება შეუძლებელია. რაც საქართველოს ადმინისტრაციულ საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილის “გ" პუნქტის საფუძველზე პირდაპირ პასუხობს საკასაციო საჩივრის დასაშვებობის მოთხოვნებს, რადგან სააპელაციო სასამართლოს მიერ საქმე განხილულ იქნა მნიშვნელოვანი საპროცესო დარღვევით, რომელმაც არასწორი სასამართლო განჩინების გამოტანა გამოიწვია, რაც კანონით, საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 394-ე მუხლოის “ე" და “ე1" პუნქტებით მისი გაუქმების აბსოლუტურ საფუძველს წარმოადგენს. გარდა ამისა საჯარო და კერძო ინტერესების გამიჯვნა სასამართლოს მიერ და სასამართლო ხელისუფლების როლის განსაზღვრა საჯარო და კერძო ინტერესების დაბალანსებისათვის, კანონიერების ინტერესებიდან გამომდინარე მნიშვნელოვანია სასამართლოს განვითარებისა და ერთგვაროვანი სასამართლო პრაქტიკის ჩამოყალიბებისათვის. ამასთან, ვინაიდან ქ. თბილისის მერია საქართველოს პრეზიდენტის 2005 წლის 1 მარტის ბრძანებულების საფუძველზე განხორციელებული ე.წ. “საქალაქო სამსახურების ლიკვიდაციების" გამო ყველა საქალაქო სამსახურის მიმართ აწარმოებს დავას და აღნიშნული დავის სწორად გადაწყვეტა მნიშვნელოვნად შეუწყობს ხელს ასეთი კატეგორიის დავების მიმართ სწორი და მართებული პრაქტიკის ჩამოყალიბებას.

ს ა მ ო ტ ი ვ ა ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი :

საკასაციო სასამართლო საქმის შესწავლის, საკასაციო საჩივრის დასაშვებობის საკითხის შემოწმების შედეგად მიიჩნევს, რომ ვ. შ-ის, რ. მ-ის, ა. ნ-ის, მ. გ-ის, ს. ჭ-ს, ლ. ვ-ის, ზ. ლ-ის, თ. ს-ის, ლ. ბ-ის, ბ. ლ-ის, თ. ნ-ისა და ზ. ა-ის წარმომადგენელ კ. ბ-ისა და ქ. თბილისის მერიის საკასაციო საჩივრები არ აკმაყოფილებს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილის მოთხოვნებს და არ ექვემდებარება დასაშვებად ცნობას, შემდეგ გარემოებათა გამო:
ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილი განსაზღვრავს საკასაციო საჩივრის განსახილველად დაშვების ამომწურავ პირობებს, როგორიცაა: ა. საქმე მნიშვნელოვანია სამართლის განვითარებისა და ერთგვაროვანი სასამართლო პრაქტიკის ჩამოყალიბებისათვის; ბ. სააპელაციო სასამართლოს გადაწყვეტილება განსხვავდება ამ კატეგორიის საქმეებზე საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მანამდე არსებული პრაქტიკისაგან; გ. სააპელაციო სასამართლოს მიერ საქმე განხილულია მნიშვნელოვანი საპროცესო დარღვევით, რომელსაც შეეძლო არსებითად ემოქმედა საქმის შედეგზე.
საკასაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ წარმოდგენილი საკასაციო საჩივრები არ არის დასაშვები ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილით გათვალისწინებული არც ერთი ზემომითითებული საფუძვლით.
კასატორები ვერ ასაბუთებენ სააპელაციო სასამართლოს მიერ საქმის განხილვას მნიშვნელოვანი საპროცესო დარღვევით, რამაც არსებითად იმოქმედა საქმის შედეგზე და განაპირობა შედეგობრივად არასწორი გადაწყვეტილების გამოტანა.
ამასთან, მოცემულ შემთხვევაში არ არსებობს სააპელაციო სასამართლოს მიერ გამოყენებული საპროცესო და მატერიალური სამართლის ნორმების განმარტებისა და სამართლის განვითარების მიზნით საკასაციო სასამართლოს მიერ ზოგადი მნიშვნელობის მქონე სახელმძღვანელო და სარეკომენდაციო გადაწყვეტილების გამოტანის ფაქტობრივი საჭიროება.
ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილის საფუძველზე, ვ. შ-ის, რ. მ-ის, ა. ნ-ის, მ. გ-ის, ს. ჭ-ს, ლ. ვ-ის, ზ. ლ-ის, თ. ს-ის, ლ. ბ-ის, ბ. ლ-ის, თ. ნ-ისა და ზ. ა-ის წარმომადგენელ კ. ბ-ისა და ქ. თბილისის მერიის საკასაციო საჩივრები არ ექვემდებარება დასაშვებად ცნობას.

ს ა რ ე ზ ო ლ უ ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი :

საკასაციო სასამართლომ იხელმძღვანელა საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის პირველი მუხლის მე-2 ნაწილით, 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილით, სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 401-ე მუხლით და

დ ა ა დ გ ი ნ ა :

1. ვ. შ-ის, რ. მ-ის, ა. ნ-ის, მ. გ-ის, ს. ჭ-ს, ლ. ვ-ის, ზ. ლ-ის, თ. ს-ის, ლ. ბ-ის, ბ. ლ-ის, თ. ნ-ისა და ზ. ა-ის წარმომადგენელ კ. ბ-ისა და ქ. თბილისის მერიის საკასაციო საჩივრები თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2006 წლის 14 ნოემბრის განჩინებაზეA მიჩნეულ იქნეს დაუშვებლად;
2. საკასაციო სასამართლოს განჩინება საბოლოოა და არ საჩივრდება.