ბს-1130-1081(კ-07) 24 ივნისი, 2008წ.
ქ. თბილისი

ადმინისტრაციულ და სხვა კატეგორიის საქმეთა პალატა
შემადგენლობა:

ნათია წკეპლაძე (თავმჯდომარე, მომხსენებელი),
მოსამართლეები: მაია ვაჩაძე, ნინო ქადაგიძე


საქმის განხილვის ფორმა _ ზეპირი მოსმენის გარეშე
კასატორი (მოსარჩელე) – ნ. ღ.-ი
მოწინააღმდეგე მხარე (მოპასუხეები) _ თიანეთის მუნიციპალიტეტის გამგეობა, თიანეთის სარეგისტრაციო სამსახური, ნოტარიუსი ა. ა.-ი, ზ. ღ.-ი
მესამე პირი _ ვ. ღ.-ი
გასაჩივრებული გადაწყვეტილება – თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2007 წლის 11 ოქტომბრის გადაწყვეტილება


საკასაციო სასამართლომ საქმის მასალების გაცნობის შედეგად
გ ა მ ო ა რ კ ვ ი ა :

ნ. ღ.-მ სარჩელი აღძრა თიანეთის რაიონულ სასამართლოში მოპასუხეების - ზარიძეების თემის საკრებულოს, თიანეთის ტექაღრიცხვის ტერიტორიული სამსახურის, თიანეთის რაიონის ნოტარიუსისა და ზ. ღ.-ის მიმართ, რომლითაც მოითხოვა ადმინისტრაციული აქტებისა და ხელშეკრულების ბათილად ცნობა /იხ.ს.ფ. ტI. 3-5/.
საქმის გარემოებები:
მოსარჩელის განმარტებით, სოფელ ...-ში მდებარე საცხოვრებელი სახლი ირიცხებოდა მისი დედის, კომლის უფროსის – მ. ჯ.-ის სახელზე, რომლის გარდაცვალების შემდეგ მის ქონებას დაეუფლა ზ. ღ.-ი, რომელსაც 1990 წლის 10 აპრილს დაბა თიანეთში მიღებული ჰქონდა მიწის ნაკვეთი - 0,07ჰა და ოროთახიანი ბინა. აღნიშნული გარემოებების საფუძველზე, ზ. ღ.-ი ამოწერილი იყო მ. ჯ.-ის კომლიდან. თიანეთის ტექაღრიცხვის ტერიტორიული სამსახურის ცნობით, სოფელ ...-ში აწ გარდაცვლილ მ. ჯ.-ის საცხოვრებელი ბინის რეგისტრაცია მოხდა 1988 წლის 16 მაისს, სავალდებულო ინვენტარიზაციის საფუძველზე. ზარიძეების თემის გამგეობის ¹56 და ¹57 ცნობების საფუძველზე რეგისტრაცია გადავიდა ზ. ღ.-ის სახელზე. ამჟამად, აღნიშნული საცხოვრებელი ბინა რეგისტრირებულია ვ. ღ.-ის სახელზე თიანეთის ნოტარიუსის 3.04.02წ. ¹1-131 ნასყიდობის ხელშეკრულებიდან გამომდინარე.
სარჩელის ფაქტობრივი გარემოებები:
ზ. ღ.-მ ტექაღრიცხვის ბიუროში წარადგინა ¹56 და ¹57 ცნობები იმის შესახებ, რომ იგი ცხოვრობდა სოფელ ...-ში და მისი ოჯახი შედგებოდა მხოლოდ მისგან, რის საფუძველზეც ტექაღრიცხვის სამსახურმა ზაზა ღ.-ის სახელზე მოახდინა მ. ჯ.-ის უძრავი ქონების რეგისტრაცია.
სარჩელის სამართლებრივი გარემოებები:
მოსარჩელის განმარტებით, თიანეთის ტექაღრიცხვის სამსახურის მიერ ზ. ღ.-ის სახელზე მ. ჯ.-ის უძრავი ქონების რეგისტრაცია იყო უკანონო, კერძოდ, ზემოაღნიშნული მოქმედებებით დაირღვა საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 128-ე, 1323-ე მუხლების მოთხოვნები (ძვ. რედაქცია). მ. ჯ.-ის, როგორც კომლის უკანასკნელი წევრის გარდაცვალების შემდეგ, ამ უკანასკნელის საკომლო ქონებაზე გაიხსნა მემკვიდრეობა და მოსარჩელე წარმოადგენდა მისი პირველი რიგის მემკვიდრეს, რომლის გარეშე არავის შეეძლო მისი სამკვიდრო ქონების მითვისება ან გასხვისება.
თიანეთის რაიონული სასამართლოს 2002 წლის 23 ოქტომბრის გადაწყვეტილებით ნ. ღ.-ის სარჩელი დაკმაყოფილდა; ბათილად იქნა ცნობილი ზარიძეების თემის საკრებულოს 2002 წლის 10 აპრილის ¹33 და 2002 წლის 19 აპრილის ¹36 ცნობები; ასევე ბათილად იქნა ცნობილი 2002 წლის 2 აპრილის ¹56 და ¹57 ცნობები მ. ჯ.-ის უძრავი ქონების ზ. ღ.-ის სახელზე რეგისტრაციის შესახებ, მისგან გამომდინარე სამართლებრივი შედეგებით, რაც რაიონულმა სასამართლომ დაასაბუთა შემდეგნაირად:
რაიონულმა სასამართლომ დადგენილად მიიჩნია შემდეგი ფაქტები:
რაიონულმა სასამართლომ გამოიყენა საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის 2.1.1. მუხლი და განმარტა, რომ ადმინისტრაციული აქტი არის ადმინისტრაციული ორგანოს მიერ გამოცემული ან დადასტურებული დოკუმენტი, რომელსაც შეიძლება მოჰყვეს სამართლებრივი შედეგები, ხოლო ამავე კოდექსის 60.1. “დ” მუხლის თანახმად, ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტი ბათილად უნდა გამოცხადდეს, თუ ეწინააღმდეგება კანონს ან არსებითად დარღვეულია მისი მომზადების, ან გამოცემის კანონმდებლობით დადგენილი სხვა მოთხოვნები.
რაიონულმა სასამართლომ სსსკ-ის 183-ე მუხლის საფუძველზე განმარტა, რომ უძრავი ქონების შესაძენად აუცილებელი იყო სანოტარო წესით დამოწმებული საბუთი და შემძენის რეგისტრაცია საჯარო რეესტრში. საბუთში ზუსტად უნდა ყოფილიყო აღნიშნული უძრავი ნივთის შეძენის საფუძველი. აღნიშნულიდან გამომდინარე, ზ. ღ.-ს ტექაღრიცხვის სამსახურში უნდა წარედგინა საბუთი, რომლითაც დადასტურებული იქნებოდა მ. ჯ.-ის საკომლო ქონებაზე მისი საკუთრების უფლება. ასეთი შეიძლებოდა ყოფილიყო ცნობა ზარიძეების თემის საკრებულოდან მისი კომლის წევრად ყოფნის თაობაზე, ანდერძი ან სამკვიდრო მოწმობა. ზარიძეების თემის საკრებულოს მიერ წარმოდგენილი ცნობით და 1987-1990 წლების ¹2 საკომლო წიგნით დადასტურდა, რომ ზ. ღ.-ი არ იყო კომლის წევრი და იგი ამოწერილ იქნა კომლიდან, დაახლოებით, 1990 წელს. ამოწერის მიზეზი და ზუსტი თარიღი საკომლო წიგნში ამოშლილი იყო და არ იკითხებოდა. ზ. ღ.-ის მიერ, ბებიის - მ. ჯ.-ის ქონების მიღება ანდერძით ან ჩუქებით არ დადასტურდა. ამასთან, ის არ წარმოადგენდა ბებიის კანონისმიერ მემკვიდრეს, ვინაიდან ცოცხალი იყო მისი დედა - მოსარჩელე ნ. ღ.-ი.
სსკ-ის 1323-ე მუხლის თანახმად, კომლში კომლის საერთო ქონებაზე სამკვიდრო იხსნება კომლის ბოლო წევრის გარდაცვალების დღიდან. მ. ჯ.-ის გარდაცვალების შემდეგ კანონიერი პირველი რიგის მემკვიდრეს წარმოადგენდა მისი შვილი – ნ. ღ.-ი, ხოლო შვილიშვილი კანონით მემკვიდრედ ჩაითვლებოდა მხოლოდ მაშინ, თუ სამკვიდროს გახსნისათვის ცოცხალი აღარ იქნებოდა მისი მშობელი. აღნიშნულიდან გამომდინარე, ზ. ღ.-ს არ ჰქონდა უფლება ბებიის მემკვიდრეობაზე და მან შელახა მემკვიდრის – ნ. ღ.-ის უფლება, განკარგა რა მისი ქონება მისი ნებართვის გარეშე /იხ.ს.ფ. ტI. 107-110/.
რაიონული სასამართლოს გადაწყვეტილება სააპელაციო წესით გაასაჩივრა ზ. ღ.-მ, რომელმაც მოითხოვა რაიონული სასამართლოს გადაწყვეტილების გაუქმება და საქმის ხელახლა განსახილველად დაბრუნება იმავე სასამართლოში, შემდეგი მოტივით:
რაიონულმა სასამართლომ გადაწყვეტილების მიღებისას უხეშად დაარღვია სსსკ-ის 70-ე, 71-ე, 73-ე და 74-ე მუხლები. ასევე ცალმხრივად და არასამართლებრივად შეაფასა საქმეში არსებული მტკიცებულებები, კერძოდ, ნოტარიუსისა და ტექაღრიცხვის სამსახურის მიერ წარმოდგენილი წერილობითი პასუხი, სადაც ორივე მხარე დასაბუთებულად არ ცნობდა ნ. ღ.-ის სარჩელს.
აპელანტის განმარტებით, იგი დაიბადა და გაიზარდა სოფელ ...-ში. ბებიამ - მ. ჯ.-მ მთელი თავისი ქონება დაუტოვა მას. ამასთან, მ. ჯ.-მ კანონის დაცვით იშვილა აპელანტი – ზ. ღ.-ი, ხოლო ბებიის გარდაცვალების შემდეგ, 6 თვის ვადაში ფაქტობრივი ფლობით მიღებული სამკვიდრო მთლიანად მისი საკუთრება გახდა. მოსარჩელე - ნ. ღ.-ი იყო მ. ჯ.-ის შვილი, მაგრამ მას წლების მანძილზე არ უცხოვრია სადავო სახლში. საქმეში არსებული მასალებიდან ირკვევა, რომ ნ. ღ.-ი არ იყო კომლის წევრი და არც მონაწილეობა მიუღია კომლის საერთო მეურნეობის წარმოებაში. გარდა აღნიშნულისა, რაიონულმა სასამართლომ, მიუხედავად იმისა, რომ სარჩელში მითითებული იყო აპელანტის მისამართი, სასამართლო უწყება სულ სხვა მისამართზე გააგზავნა, რის გამოც მას მონაწილეობა არ მიუღია სასამართლო პროცესში /იხ.ს.ფ. ტI. 117-119/.
რაიონული სასამართლოს გადაწყვეტილება სააპელაციო წესით გაასაჩივრა ასევე ვ. ღ.-მ, რომელმაც მოითხოვა რაიონული სასამართლოს გადაწყვეტილების გაუქმება და საქმის ხელახლა განსახილველად დაბრუნება იმავე სასამართლოში, შემდეგი მოტივით:
აპელანტის განმარტებით, რაიონული სასამართლოს გასაჩივრებული გადაწყვეტილება იყო უკანონო, უსაფუძვლო და ექვემდებარებოდა გაუქმებას. ამასთან, რაიონულმა სასამართლომ საქმე განიხილა მისი და ზ. ღ.-ის მონაწილეობის, ასევე საქმისათვის არსებითი მნიშვნელობის მქონე გარემოებების გამოკვლევის გარეშე. სასამართლოს საქმის განხილვისას არ მოუწვევია სადავო დოკუმენტების გამცემი პირები და არ დაუდგენია, რის საფუძველზე გაიცა ისინი. ამდენად, თუ აღნიშნული დოკუმენტები არარეალური და ყალბი იყო, ასეთ შემთხვევაში სასამართლოს უნდა ემსჯელა მათი გამომცემის პასუხისმგებლობის საკითხზე. აღნიშნულიდან გამომდინარე, აპელანტმა მოითხოვა გასაჩივრებული გადაწყვეტილების, როგორც აშკარად უკანონო და უსაფუძვლოს გაუქმება /იხ.ს.ფ. ტI. 120-125/.
თბილისის საოლქო სასამართლოს 2003 წლის 23 სექტემბრის განჩინებით ზ. და ვ. ღ.-ების სააპელაციო საჩივრები დაკმაყოფილდა; გაუქმდა თიანეთის რაიონული სასამართლოს გასაჩივრებული გადაწყვეტილება და საქმე ხელახლა განსახილველად დაუბრუნდა იმავე სასამართლოს /იხ.ს.ფ. ტI. 193-199/.
თიანეთის რაიონული სასამართლოს 2004 წლის 5 თებერვლის განჩინებით საქმეში მესამე პირად ჩაება ვ. ღ.-ი /იხ.ს.ფ. 212/.
თიანეთის რაიონული სასამართლოს 2004 წლის 24 მაისის გადაწყვეტილებით ნ. ღ.-ის სარჩელი დაკმაყოფილდა; ბათილად იქნა ცნობილი ზარიძეების თემის საკრებულოს 2002 წლის 2 აპრილის ¹56 და ¹57 ცნობები, მისგან გამომდინარე სამართლებრივი შედეგებით; გაუქმდა ზ. ღ.-ის სახელზე მ. ჯ.-ღ.-ის უძრავი ქონების სარეგისტრაციო ჩანაწერი; გაუქმდა თიანეთის ტექაღრიცხვის სამსახურის მიერ ზ. ღ.-ის სახელზე გაცემული ¹36 სარეგისტრაციო მოწმობა /იხ.ს.ფ. ტI. 354-362/.
რაიონული სასამართლოს გადაწყვეტილება სააპელაციო წესით გაასაჩივრა ვ. ღ.-მ, რომელმაც მოითხოვა რაიონული სასამართლოს გადაწყვეტილების გაუქმება და სარჩელის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმა, შემდეგი მოტივით:
გასაჩივრებული გადაწყვეტილება უკანონო იყო, ვინაიდან გამოტანილი იყო კანონმდებლობის მოთხოვნათა დარღვევით, რის გამოც ექვემდებარებოდა გაუქმებას. აპელანტის განმარტებით, მ. ჯ.-ის ოჯახი იყო საკოლმეურნეო კომლი, ხოლო ზ. ღ.-ი _ მ. ჯ.-ის შვილიშვილი, რომელიც ცხოვრობდა ბებიასთან და წარმოადგენდა კომლის სრულფასოვან წევრს. მ. ჯ.-ი გარდაიცვალა 1997 წელს, იგი დაკრძალა ზ. ღ.-მ და დაეუფლა მის ქონებას. ბებიის გარდაცვალების შემდეგ ზ. ღ.-ს დროის უქონლობის გამო გაუჭირდა ნაკვეთის დამუშავება და ბინის მოვლა, რის გამოც აღნიშნული მიწის ნაკვეთი და საცხოვრებელი ბინა გაასხვისა მომიჯნავე მეზობელზე.
რაიონულმა სასამართლომ გადაწყვეტილების გამოტანისას უგულებელყო საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 185-ე მუხლის მოთხოვნა, რომლის თანახმად, შემძენის ინტერესებიდან გამომდინარე, გამსხვისებელი ითვლებოდა მესაკუთრედ, თუ იგი ასეთად იყო რეგისტრირებული საჯარო რეესტრში, გარდა იმ შემთხვევისა, როცა შემძენმა იცოდა, რომ გამსხვისებელი არ იყო მესაკუთრე. კონკრეტულ შემთხვევაში, ზ. ღ.-მ ნოტარიუსს წარუდგინა ყველა დოკუმენტი, რაც საფუძვლად დაედო ყიდვა-გაყიდვის ხელშეკრულებას. ამდენად, შემძენი წარმოადგენდა კეთილსინდისიერ შემძენს, ვინაიდან იცოდა, რომ აღნიშნულ ქონებაზე პრეტენზია არავის გააჩნდა /იხ.ს.ფ. ტI. 369-372/.
რაიონული სასამართლოს გადაწყვეტილება სააპელაციო წესით გაასაჩივრა ასევე ზ. ღ.-მ, რომელმაც მოითხოვა რაიონული სასამართლოს გადაწყვეტილების გაუქმება და სარჩელის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმა, შემდეგი მოტივით:
აპელანტის განმარტებით, გასაჩივრებული გადაწყვეტილება იყო მიკერძოებული, უკანონო, დაუსაბუთებელი ფაქტობრივი და სამართლებრივი თვალსაზრისით, რის გამოც ექვემდებარებოდა გაუქმებას. აღსანიშნავია ის, რომ 2002 წლის 3 აპრილის ნასყიდობის ხელშეკრულების გაფორმებამდე და არც გაფორმების შემდეგ, მოსარჩელეს აღნიშნულ ქონებაზე არავითარი პრეტენზია არ გააჩნდა, ანუ აღნიშნულ პერიოდში არ არსებობდა საქმეში რაიმე წერილობითი ფორმით მოსარჩელის მოთხოვნა სადავო ქონებაზე. მოსარჩელემ დედის გარდაცვალებიდან 5 წლის შემდეგ მიმართა სასამართლოს, რაზეც ამ უკანასკნელმა არ იმსჯელა. საქმეში არსებული მტკიცებულებების გათვალისწინებით, მოსარჩელე არ წარმოადგენდა არც კომლის წევრს და არც მემკვირდეს, ვინაიდან მას აღნიშნულის შესახებ არავითარი მტკიცებულება არ წარმოუდგენია. რაც შეეხება რაიონული სასამართლოს მიერ სსკ-ის 1421.2. 1450-ე და 1500-ე მუხლების გამოყენებას, არასწორი იყო, რამდენადაც ნ. ღ.-ი არ წარმოადგენდა მემკვიდრეს სადავო ქონებაზე, ვინაიდან მას კანონით გათვალისწინებულ ვადაში არ მიუმართავს ნოტარიუსისათვის, უფრო მეტიც, მოსარჩელეს სადავო ქონება არ მიუღია არც ფაქტობრივი ფლობით /იხ.ს.ფ. ტI. 373-377/.
თბილისის საოლქო სასამართლოს 2004 წლის 27 დეკემბრის გადაწყვეტილებით ზ. და ვ. ღ.-ების სააპელაციო საჩივრები დაკმაყოფილდა, გაუქმდა თიანეთის რაიონული სასამართლოს გასაჩივრებული გადაწყვეტილება და მიღებულ იქნა ახალი გადაწყვეტილება, რომლითაც ნ. ღ.-ის სარჩელი არ დაკმაყოფილდა /იხ.ს.ფ. ტI. 419-423/.
საოლქო სასამართლოს გადაწყვეტილება საკასაციო წესით გაასაჩივრა ნ. ღ.-მ, რომელმაც მოითხოვა სააპელაციო სასამართლოს გადაწყვეტილების გაუქმება და სარჩელის დაკმაყოფილება /იხ.ს.ფ. ტI. 425-429/.
საქართველოს უზენაესი სასამართლოს 2005 წლის 30 ივნისის განჩინებით ნ. ღ.-ის სააპელაციო საჩივარი დაკმაყოფილდა ნაწლობრივ; გაუქმდა თბილისის საოლქო სასამართლოს გასაჩივრებული გადაწყვეტილება და საქმე ხელახლა განსახილველად დაუბრუნდა იმავე სასამართლოს /იხ.ს.ფ. ტI. 451-457/.
თბილისის სააპელაციო სასამართლოს 2007 წლის 11 ოქტომბრის გადაწყვეტილებით ზ. და ვ. ღ.-ების სააპელაციო საჩივრები დაკმაყოფილდა; თიანეთის რაიონული სასამართლოს გადაწყვეტილების შეცვლით მიღებულ იქნა ახალი გადაწყვეტილება, რომლითაც ნ. ღ.-ის სარჩელი არ დაკმაყოფილდა, რაც სააპელაციო სასამართლომ დაასაბუთა შემდეგნაირად:
სააპელაციო სასამართლომ დადგენილად მიიჩნია შემდეგი ფაქტები:
სააპელაციო სასამართლომ არ გაიზიარა რაიონული სასამართლოს მიერ დადგენილი ფაქტობრივი გარემოებები, კერძოდ, რაიონული სასამართლო ცნობების ბათილად აღიარებისას დაეყრდნო მხოლოდ საკომლო წიგნში ზ. ღ.-ის გვარის გადახაზვის ფაქტს, მაშინ, როცა საკომლო წიგნში არ იყო აღნიშნული კომლიდან ამოწერის მიზეზი და არც სასოფლო საბჭოს აღმასკომის გადაწყვეტილება არსებობდა ზ. ღ.-ის კომლიდან ამოწერის შესახებ.
სააპელაციო პალატის დასკვნით, არ შეიძლებოდა, მ. ჯ.-ი ჩათვლილიყო კომლის უკანასკნელ წევრად და მისი გარდაცვალების შემდეგ კომლში გახსნილიყო სამკვიდრო, რადგან არ დასტურდებოდა ზ. ღ.-ის კომლიდან ამოწერის ფაქტი, შესაბამისად, ეს უკანასკნელი უფლებამოსილი იყო, ვ. ღ.-სთან გაეფორმებინა ნასყიდობის ხელშეკრულება. ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, სააპელაციო პალატამ მიიჩნია, რომ ზარიძეების თემის საკრებულოს 2002 წლის 2 აპრილის ¹56 და ¹57 და 2002 წლის 19 აპრილის ¹36 ცნობები გამოცემული იყო კანონის მოთხოვნათა დაცვით და არ არსებობდა ზაკ-ის მე-60 მუხლით გათვალისწინებული ადმინისტრაციული აქტების ბათილობის საფუძველი /იხ.ს.ფ. ტII. 105-180/.
სააპელაციო სასამართლოს გადაწყვეტილება საკასაციო წესით გაასაჩივრა ნ. ღ.-მ, რომელმაც მოითხოვა გასაჩივრებული გადაწყვეტილების გაუქმება და თიანეთის რაიონული სასამართლოს 2004 წლის 24 მაისის გადაწყვეტილების ძალაში დატოვება, შემდეგი მოტივით:
სააპელაციო სასამართლოს გადაწყვეტილება უკანონოა და ექვემდებარება გაუქმებას. ამასთან, სასამართლოს არ უმსჯელია იმ საკითხებზე, რომლებიც მითითებული იყო საქართველოს უზენაესი სასამართლოს 2005 წლის 30 ივნისის განჩინებაში საქმის ხელახლა განსახილველად დაბრუნების შესახებ. კასატორის განმარტებით, ვ. ღ.-ს არ შეეძლო შეესყიდა ზ. ღ.-გან უძრავი ქონება, რადგან იგი, კანონის მოთხოვნათა დაცვით, არ ეკუთვნოდა ზ. ღ.-ს. ეს უკანასკნელი არასოდეს ყოფილა სოფელ ...-ს მცხოვრები და არც კომლის წევრი. ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, გასაჩივრებული გადაწყვეტილება ექვემდებარება გაუქმებას, ხოლო 2004 წლის 24 მაისის გადაწყვეტილება ძალაში დატოვებას /იხ.ს.ფ. ტII. 116-117; 132-133/.
საკასაციო სასამართლოს 2008 წლის 22 აპრილის განჩინებით ნ. ღ.-ის საკასაციო საჩივარი მიჩნეულ იქნა დასაშვებად ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34.3. “გ” პუნქტის საფუძველზე /პროცესუალური კასაცია/.

ს ა მ ო ტ ი ვ ა ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი:L

საკასაციო სასამართლო საქმის მასალების შესწავლის, საკასაციო საჩივრის მოტივების საფუძვლიანობისა და სააპელაციო სასამართლოს გასაჩივრებული განჩინების დასაბუთებულობა _ კანონიერების შემოწმების შედეგად მივიდა იმ დასკვნამდე, რომ ნ. ღ.-ის საკასაციო საჩივარი არ უნდა დაკმაყოფილდეს, შესაბამისად, უცვლელად უნდა დარჩეს თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის გასაჩივრებული გადაწყვეტილება შემდეგ გარემოებათა გამო:
საკასაციო სასამართლოს მიაჩნია, რომ სააპელაციო სასამართლოს მოცემული საქმის განხილვისა და გადაწყვეტისას არ დაურღვევია მატერიალური და საპროცესო სამართლის ნორმები, კერძოდ, სსსკ-ის 393-ე და 394-ე მუხლების მოთხოვნები. სასამართლომ გამოიყენა კანონი, რომელიც უნდა გამოეყენებინა, სწორად განმარტა კანონი, საპროცესო ნორმები არ დარღვეულა, სწორი შეფასება მიეცა საქმის მასალებს და დავა გადაწყვეტილია არსებითად სწორად, მოქმედი კანონმდებლობის შესაბამისად.
გასაჩივრებული გადაწყვეტილების კანონიერების შემოწმებისას საკასაციო სასამართლოს მიაჩნია, რომ სსსკ-ის 407.2. მუხლის მიხედვით წარმოდგენილი არ არის დასაშვები და დასაბუთებული საკასაციო პრეტენზია, რის გამოც სააპელაციო სასამართლოს მიერ დადასტურებულად ცნობილი ფაქტობრივი გარემოებები სავალდებულოა საკასაციო სასამართლოსთვის, კერძოდ: კასატორი ნ. ღ.-ი და მოპასუხე ზ. ღ.-ი არიან დედა-შვილი და ორივე აცხადებს პრეტენზიას სოფელ ზარიძეებში მდებარე საცხოვრებელი სახლის მესაკუთრეობაზე.
საქმის მასალების თანახმად, მ. ჯ.-ის სახელზე რიცხული უძრავი ქონება (სახლი) აღირიცხა მისი შვილიშვილის, კომლის წევრის მოპასუხე _ ზ. ღ.-ის სახეზე, რომელმაც, თავის მხრივ, ნასყიდობის ხელშეკრულების საფუძველზე, იგი მიჰყიდა ვ. ღ.-ს.
საკასაციო სასამართლო ვერ გაიზიარებს კასაციის მოტივს, რომ ვ. ღ.-ს არ შეეძლო შეესყიდა ზ. ღ.-საგან უძრავი ქონება, რადგან იგი, კანონის მოთხოვნათა დაცვით, არ ეკუთვნოდა ზ. ღ.-ს.
საკასაციო სასამართლოს მიაჩნია, რომ იმ პირობებში, როცა საქმის მასალებით არ დასტურდება ზ. ღ.-ის კომლიდან ამოწერის ფაქტი, კერძოდ, არ არსებობს განცხადება ამ უკანასკნელის კომლიდან ამოწერის, ან სასოფლო საბჭოს აღმასკომის გადაწყვეტილება კომლიდან ამოწერის შესახებ, რომ იგი არ ცხოვრობდა სოფლად, რომ არ ჰქონდა სოფელთან კავშირი, შრომით მონაწილეობას არ იღებდა კომლის მეურნეობაში და უძრავ ქონებას არ ფლობდა, მხოლოდ ის გარემოება, რომ საკომლო წიგნში ზ. ღ.-ი გადახაზულია, არ ადასტურებს ამ უკანასკნელის კომლიდან ამოწერის ფაქტს, რამდენადაც ამგვარი პირობებში მითითებული უნდა იყოს კომლიდან ზ. ღ.-ის ამოწერის მოტივი (მიზეზი), თარიღი, საფუძველი და ა. შ.
საკასაციო სასამართლოს მიაჩნია, რომ ზ. ღ.-ი ბებიის მ. ჯ.-ის გარდაცვალების შემდეგ უფლებამოსილი იყო გაესხვისებინა ქონება, რამდენადაც სამოქალაქო კოდექსის 1323-ე მუხლის თანახმად, კომლში კომლის საერთო ქონებაზე სამკვიდრო გაიხსნება კომლის ბოლო წევრის გარდაცვალების დღიდან, ხოლო კასატორი ნ. ღ.-ი არ წარმოადგენდა აწ გარდაცვლილი მ. ჯ.-ის კომლის წევრს, რამდენადაც ს.ფ. 9-ზე მდებარე ზარიძეების თემის საკრებულოს ცნობის თანახმად, მ. ჯ.-ის ოჯახი მიეკუთვნებოდა კომლთა კატეგორიას; კომლის უფროსი იყო გარდაცვლილი მ. ჯ.-ი, ხოლო მისი გარდაცვალების შემდეგ კომლის ქონებას დაეუფლა კომლის ერთადერთი დარჩენილი წევრი ზ. ღ.-ი. ამდენად, საკასაციო სასამართლოს მიაჩნია, ნ. ღ.-ი არ წარმოადგენდა მ. ჯ.-ის კომლის წევრს, თავად მ. ჯ.-ის კომლი შედგებოდა ორი წევრისაგან და შესაბამისად, მ. ჯ.-ის გარდაცვალების შემდეგ კომლის ქონება გადავიდა კომლის დარჩენილ წევრზე _ ზ. ღ-ზე, რის გამოც მ. ჯ.-ის გარდაცვალების შემდეგ კასატორი ნ. ღ.-ი, როგორც გარდაცვლილის მემკვიდრე ვერ მიიღებდა სამკვიდროს.
საკასაციო სასამართლოს მიაჩნია, რომ მ. ჯ.-ის გარდაცვალების შემდეგ კომლში არ გახსნილა სამკვიდრო, რადგან არ დასტურდებოდა ზ. ღ.-ის კომლიდან ამოწერის ფაქტი, შესაბამისად, ამ უკანასკნელს, როგორც კომლის ერთადერთ წევრს უფლება ჰქონდა, ვ. ღ.-თან გაეფორმებინა უძრავი ქონების ყიდვა-გაყიდვის ხელშეკრულება.
საკასაციო სასამართლო განმარტავს, რომ მოსარჩელეს საკასაციო სასამართლოში კასაციის მოტივად არ გაუხდია სააპელაციო სასამართლოს სამართლებრივი შეფასება ზარიძეების თემის საკრებულოს 2002 წლის 2 აპრილის ¹56, ¹57 და 2002 წლის 19 აპრილის ¹36 ცნობებზე, როგორც ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივ აქტებზე. ამდენად, საკასაციო სასამართლო მოკლებულია შესაძლებლობას, იმსჯელოს თუ რამდენად კანონიერად შეაფასა ადმინისტრაციული ორგანოს ღონისძიების სამართლებრივი ფორმა სააპელაციო სასამართლომ ადმინისტრაციულ-სამართლებრივ აქტად, ამ თვალსაზრისით კასაციის მოტივის არარსებობის გამო.
საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 102.3. მუხლის დებულებიდან გამომდინარე, თითოეულმა მხარემ უნდა დაამტკიცოს გარემოებანი, რომლებზედაც ის ამყარებს თავის მოთხოვნას ან შესაგებელს. მოცემულ შემთხვევაში მოსარჩელემ ვერ უზრუნველყო ზარიძეების თემის საკრებულოს 2002 წლის 2 აპრილის ¹56, ¹57 და 2002 წლის 19 აპრილის ¹36 ცნობების უკანონობის ან სიყალბის დადასტურება.
საკასაციო სასამართლო სამოქალაქო კოდექსის 185-ე მუხლის საფუძველზე განმარტავს, რომ შემძენის ინტერესებიდან გამომდინარე, გამსხვისებელი ითვლებოდა მესაკუთრედ, თუ იგი ასეთად იყო რეგისტრირებული საჯარო რეესტრში, გარდა იმ შემთხვევისა, როცა შემძენმა იცოდა, რომ გამსხვისებელი არ იყო მესაკუთრე. კონკრეტულ შემთხვევაში, ზ. ღ.-მ ნოტარიუსს წარუდგინა ყველა დოკუმენტი, რაც საფუძვლად დაედო ყიდვა-გაყიდვის ხელშეკრულებას. ამდენად, არ არსებობს უძრავი ქონების ყიდვა-გაყიდვის ხელშეკრულების ბათილად ცნობის სამართლებრივი საფუძვლები.
ყოველივე ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, საკასაციო სასამართლოს მიაჩნია, რომ წარმოდგენილი საკასაციო საჩივარი არ შეიცავს დასაბუთებულ არგუმენტაციას გასაჩივრებული გადაწყვეტილების კანონშეუსაბამობის თაობაზე, შესაბამისად, საკასაციო სასამართლოს მიაჩნია, რომ სსსკ-ის 410-ე მუხლის შესაბამისად, არ არსებობს ნ. ღ.-ის საკასაციო საჩივრის დაკმაყოფილების და სააპელაციო სასამართლოს გასაჩივრებული გადაწყვეტილების გაუქმების პროცესუალური და სამართლებრივი საფუძვლები.

ს ა რ ე ზ ო ლ უ ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი :

საკასაციო სასამართლომ იხელმძღვანელა საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 1.2 მუხლით სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 372-ე, 390-ე, 399-ე, 408.3, 410-ე მუხლებით და

დ ა ა დ გ ი ნ ა :

1. ნ. ღ.-ის საკასაციო საჩივარი არ დაკმაყოფილდეს უსაფუძვლობის გამო;
2. უცვლელად დარჩეს თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2007 წლის 11 ოქტომბრის გადაწყვეტილება;
3. კასატორ ნ. ღ.-ს დაეკისროს სახელმწიფო ბაჟის სახით 300 ლარის გადახდა სახელმწიფო ბიუჯეტის სასარგებლოდ;
4. საკასაციო სასამართლოს განჩინება საბოლოოა და არ საჩივრდება.