ბს-606-580(კ-08) 18 სექტემბერი, 2008 წელი
ქ. თბილისი

ადმინისტრაციულ და სხვა კატეგორიის საქმეთა პალატამ
შემდეგი შემადგენლობით:

თავმჯდომარე მაია ვაჩაძე (მომხსენებელი)
მოსამართლეები: ლევან მურუსიძე
მარიამ ცისკაძე

საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის პირველი მუხლისა და 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილის საფუძველზე, საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 408-ე მუხლის მე-3 ნაწილის შესაბამისად, ზეპირი განხილვის გარეშე, შეამოწმა ნ. ლ.-ის საკასაციო საჩივრის დასაშვებობის საფუძვლების არსებობა თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2008 წლის 27 მარტის განჩინების გაუქმების თაობაზე.

ა ღ წ ე რ ი ლ ო ბ ი თ ი ნ ა წ ი ლ ი :

2006 წლის 14 სექტემბერს ნ. ლ.-მ (წარმომადგენელი _ ვ. ლ.-ე) სასარჩელო განცხადებით მიმართა თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიას მოპასუხე ქ. თბილისის მერიის ურბანული დაგეგმარების საქალაქო სამსახურის მიმართ.
მოსარჩელის განმარტებით, ქ. თბილისის მერიის ურბანული დაგეგმარების საქალაქო სამსახურის მიერ ვ. ხ.-ს მიმართ 2006 წლის 23 აგვისტოს გაცემული ¹6/548 მშენებლობის ნებართვა წარმოადგენდა საქართველოს კანონმდებლობის დარღვევით გამოცემულ ადმინისტრაციულ-სამართლებრივ აქტს, რომლის აღსრულებაც აუცილებლად გამოიწვევდა ნ. ლ.-ის კანონიერი უფლებებისა და ინტერესებისათვის ზიანის მიყენებას. ამასთან, არსებობდა საფუძვლიანი ეჭვი აღნიშნული აქტის კანონიერების თაობაზე. სადავო ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის გამოცემით დაირღვა საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის 96-ე მუხლი, რადგან ქ. თბილისის მერიის ურბანული დაგეგმარების საქალაქო სამსახური ვალდებული იყო, ადმინისტრაციული წარმოებისას გამოეკვლია საქმისათვის მნიშვნელობის მქონე ყველა გარემოება და მხოლოდ მათი შეფასებისა და ურთიერთშეჯერების საფუძველზე, მიეღო გადაწყვეტილებები _ აქტები, რომლებიც იმჟამად ნ. ლ.-ის მიმართ მოქმედებდა.
მოსარჩელის მტკიცებით, სადავო ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის გამოცემით ასევე დარღვეული იყო ,,ნაკვეთების საზღვარზე, საზღვართან საცხოვრებელი სახლების, დამხმარე და სხვა ნაგებობების მშენებლობის წესის დამტკიცების შესახებ” საქართველოს ურბანიზაციისა და მშენებლობის მინისტრის 2001 წლის 18 სექტემბრის ¹57 ბრძანების მოთხოვნები, კერძოდ, ამ ბრძანების პირველი მუხლის მე-4 პუნქტის თანახმად, მოსაზღვრე ნაკვეთებზე არსებული ან ასაშენებელი შენობა-ნაგებობების გარე კედლებსა და ამ კედლების ნაწილებს შორის, როგორც წესი, უნდა ყოფილიყო თავისუფალი ტერიტორია. ვ. ხ.-ს საცხოვრებელი სახლის პროექტიდან კარგად ჩანდა, რომ ნ. ლ.-ის სახლის კედლიდან ვ. ხ.-ს ასაშენებელი სახლის მხოლოდ სარდაფის კედელი იქნებოდა ერთი მეტრითა და ათი სანტიმეტრით დაშორებული, ხოლო მომდევნო _ პირველი, მეორე და მანსარდის სართულები ნ. ლ.-ის სახლის კედლიდან _ სულ რაღაც 4-5 სანტიმეტრით, რაც მოსარჩელეს მომავალში პრობლემებს შეუქმნიდა (სარემონტო, სამშენებლო და სხვა სახის სამუშაოების ჩატარება მისი სახლის კედელზე). უფრო მეტიც, შეთანხმებული პროექტის გათვალისწინებით გამოცემული ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის საფუძველზე, გართულდებოდა ან საერთოდაც, შეუძლებელი იქნებოდა იმ სანიტარული, სახანძრო და სხვა ნორმების დაცვაც, რაც გათვალისწინებული იყო ,,ნაკვეთების საზღვარზე, საზღვართან საცხოვრებელი სახლების, დამხმარე და სხვა ნაგებობების მშენებლობის წესის დამტკიცების შესახებ” საქართველოს ურბანიზაციისა და მშენებლობის მინისტრის 2001 წლის 18 სექტემბრის ¹57 ბრძანების მე-3 მუხლის მე-3 პუნქტით.
მოსარჩელის განმარტებით, გასათვალისწინებელი იყო ისიც, რომ, როდესაც საკითხი ეხებოდა შენობებს შორის სავალდებულო მანძილის დაცვას, გამოყენებული უნდა ყოფილიყო ,,ნაკვეთების საზღვარზე, საზღვართან საცხოვრებელი სახლების, დამხმარე და სხვა ნაგებობების მშენებლობის წესის დამტკიცების შესახებ” საქართევლოს ურბანიზაციისა და მშენებლობის მინისტრის 2001 წლის 18 სექტემბის ¹57 ბრძანების მე-12 მუხლის პირველი პუნქტი. იქედან გამომდინარე, რომ ნ. ლ.-ისა და ვ. ხ.-ს სახლებისათვის სამეზობლო საზღვარს წარმოადგენდა საპროექტო გამყოფი ხაზი, ორივე მეზობლის სახლების კედლები იმავე ბრძანების მე-2 მუხლის მე-2 პუნქტის თანახმად, ითვლებოდა ,,სამეზობლო კედლებად” (იმავდროულად, ნ. ლ.-ის სახლის კედელი წარმოადგენდა სამეზობლო მიჯნას ვ. ხ.-ს ნაკვეთისათვის), რომლებზეც ვრცელდებოდა ხსენებული ბრძანების მე-12 მუხლის პირველი პუნქტი. შესაბამისად, ორივე სახლის კედლებს შორის დაცილება უნდა ყოფილიყო არანაკლებ ერთი მეტრი (ამ ბრძანების მე-4 მუხლის მე-4 პუნქტი).
მოსარჩელის მტკიცებით, რაც შეეხებოდა თვით მშენებლობას, ვ. ხ.-ს მიერ მძიმე ტექნიკითა და აფეთქებებით წარმოებულმა სამშენებლო სამუშაოებმა ნ. ლ.-ის სახლს გაუჩინა ბზარები, რის გამოც იგი ავარიულ მდგომარეობაში იყო და საჭიროებდა გამაგრებითი სამუშაოების ჩატარებას. ნ. ლ.-ის სახლის მდგომარეობას ნათლად ასახავდა საინჟინრო-გეოლოგიური კვლევების ცენტრ შპს ,,ს.-ს” მიერ გაცემული დასკვნაც. ვ. ხ.-მ მიმართა საქართველოს მეცნიერებათა აკადემიის კ. ზავრიევის სახელობის სამშენებლო მექანიკისა და სეისმომედეგობის ინსტიტუტს შესაბამისი დასკვნის მოთხოვნით და ხსენებულ დასკვნაში პირდაპირ იყო აღნიშნული მძიმე ტექნიკის გამოყენების დაუშვებლობაზე, რაც ასევე იგნორირებულ იქნა ამ მენაშენის მიერ და იმ დრომდე მიმდინარეობდა ამ სახით სამშენებლო სამუშაოები, რის გაგრძელებასაც (ექსკავატორით ჩატარებული სამუშაოები და აფეთქებებით წარმოშობილი ბიძგები) შეეძლო გამოეწვია არა მარტო სახლის კედლების დანგრევა (სახლი საკმაოდ დიდი ხნის წინათ იყო აშენებული და განლაგებული იყო კლდის ქანებზე), არამედ იქ მყოფთა სიცოცხლეც და ჯანმრთელობაც კი ემსხვერპლა. სარჩელზე თანდართული მტკიცებულებები _ სურათები და მეზობლების ჩვენებები ადასტურებდნენ მოსარჩელის მდგომარეობასა და იმჟამად არსებულ ვითარებას.
ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, მოსარჩელემ მოითხოვა ქ. თბილისის მერიის ურბანული დაგეგმარების საქალაქო სამსახურის მიერ 2006 წლის 23 აგვისტოს გაცემული ¹6/548 მშენებლობის ნებართვის ბათილად ცნობა და ვ. ხ.-ს არ მისცემოდა სახლის აშენების უფლება ნ. ლ.-ის სახლთან ერთ მეტრზე უფრო ნაკლები დაცილებით, ასევე მოცემულ საქმეზე საბოლოო გადაწყვეტილების გამოტანამდე, სარჩელის უზრუნველყოფის მიზნით, საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 198-ე მუხლის მე-2 ნაწილის ,,ვ” ქვეპუნქტის თანახმად, გასაჩივრებული აქტის მოქმედების შეჩერება, ხოლო აღნიშნული მოთხოვნა განპირობებული იყო იმით, რომ რეალური საფრთხე ემუქრებოდა ნ. ლ.-ისა და მისი ოჯახის წევრთა ჯანმრთელობას და ვ. ხ.-ს მიერ სახლის აშენების შემთხვევაში, შეუძლებელი იქნებოდა მათ სახლებს შორის ერთმეტრიანი მანძილის დაცვა (რაც კანონმდებლობით იყო გათვალისწინებული) და შესაბამისად, მომავალში მოსარჩელის სასარგებლოდ გადაწყვეტილების გამოტანის შემთხვევაში, გაძნელდებოდა მისი აღსრულებაც.
თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2006 წლის 14 სექტემბრის განჩინებით ნ. ლ.-ის მოთხოვნა სარჩელის უზრუნველყოფის მიზნით, გასაჩივრებული აქტის მოქმედების შეჩერების თაობაზე, არ დაკმაყოფილდა უსაფუძვლობის გამო.
თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2006 წლის 29 სექტემბრის განჩინებით მოსარჩელის (წარმომადგენელი _ ვ. ლ.-ე) განცხადება სადავო აქტის მოქმედების შეჩერების თაობაზე, არ დაკმაყოფილდა.
თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2006 წლის 7 ნოემბრის საოქმო განჩინებით საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის მე-16 მუხლის მე-2 ნაწილის საფუძველზე, მოცემულ საქმეში მესამე პირად ჩაება ვ. ხ.-ა.
თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2006 წლის 1 დეკემბრის გადაწყვეტილებით ნ. ლ.-ის სარჩელი არ დაკმაყოფილდა უსაფუძვლობის გამო.
საქალაქო სასამართლომ მიუთითა საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის მე-2 მუხლის მე-2 ნაწილის ,,ა” ქვეპუნქტზე, 22-ე მუხლის პირველ და მე-2 ნაწილებზე, საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის მე-601 მუხლზე და მიიჩნია, რომ განსახილველ შემთხვევაში, საქმეში წარმოდგენილი პროექტის ავტორის _ არქიტექტორის განმარტებითი ბარათით, სიტუაციური გენგეგმებით, სარდაფის, პირველი სართულის, მეორე სართულის, მანსარდის სართულის, სახურავის გეგმებით, რომლებიც შეთანხმებული იყო სანებართვო განყოფილების სამსახურის ¹20/553210606 ბრძანებით, დასტურდებოდა, რომ სადავო აქტის გამოცემისას შესწავლილი იყო საქმისათვის არსებითი მნიშვნელობის მქონე გარემოებები, რაც ასევე დასტურდებოდა ქ. თბილისის მერიის ურბანული დაგეგმარების საქალაქო სამსახურის 2005 წლის 24 ნოემბრის ბრძანებით, რომლის თანახმადაც, ამ სამსახურის უფროსის შესაბამისი ბრძანებით დაიწყო მარტივი ადმინისტრაციული წარმოება ფიზიკური პირის _ ვ. ხ.-ს განცხადებაზე, ...-ის ¹2ა-ში ინდივიდუალური საცხოვრებელი სახლის პროექტის შეთანხმებასთან დაკავშირებით. იმავე სამსახურის შესაბამისი ცნობით, მარტივ ადმინისტრაციულ წარმოებასთან დაკავშირებით, დაინიშნა ზეპირი მოსმენა და ნებისმიერ დაინტერესებულ პირს ეძლეოდა წინადადება, წერილობით წარედგინა საკუთარი მოსაზრება აღნიშნულ საკითხთან დაკავშირებით. ყოველივე ზემოაღნიშნულით დასტურდებოდა ის გარემოება, რომ ქ. თბილისის მერიის ურბანული დაგეგმარების საქალაქო სამსახურის 2006 წლის 23 აგვისტოს ¹6/548 მშენებლობის ნებართვა გამოცემული იყო საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის 53-ე მუხლის მოთხოვნათა დაცვით, მის გამოცემამდე გამოკვლეულ იქნა საქმისათვის არსებითი მნიშვნელობის მქონე გარემოებები და ისე იქნა გამოცემული აქტი _ მშენებლობის ნებართვა ვ. ხ.-ს ინდივიდუალური საცხოვრებელი სახლის მშენებლობასთან დაკავშირებით, რის გამოც არ არსებობდა იმავე კოდექსის მე-601 მუხლის თანახმად, მისი ბათილად ცნობის საფუძველი. მოსარჩელე ნ. ლ.-ის აღნიშნული მოთხოვნის დაუკმაყოფილებლობის პირობებში, უსაფუძვლო იყო მისი მოთხოვნაც იმის თაობაზე, რომ ვ. ხ.-ს აკრძალვოდა საცხოვრებელი სახლის მშენებლობის გაგრძელება მოსარჩელის სახლთან ერთ მეტრზე უფრო ნაკლები დაცილებით.
თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2006 წლის 1 დეკემბრის გადაწყვეტილება, 2006 წლის 14 და 29 სექტემბრის განჩინებები სააპელაციო წესით გაასაჩივრა ნ. ლ.-მ (წარმომადგენელი _ ვ. ლ.-ე), რომელმაც მოითხოვა გასაჩივრებული გადაწყვეტილებისა და განჩინებების გაუქმება, სადავო აქტის მოქმედების შეჩერება და ახალი გადაწყვეტილებით სარჩელის დაკმაყოფილება.
თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2008 წლის 27 მარტის განჩინებით ნ. ლ.-ის სააპელაციო საჩივარი არ დაკმაყოფილდა; უცვლელად დარჩა თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2006 წლის 1 დეკემბრის გადაწყვეტილება, 2006 წლის 14 და 29 სექტემბრის განჩინებები.
სააპელაციო სასამართლომ მიიჩნია, რომ საქალაქო სასამართლომ არსებითად სწორად გადაწყვიტა მოცემული დავა. სააპელაციო სასამართლომ დადგენილად მიიჩნია, რომ ვ. ხ.-ს მიეცა ...-ის ¹2ა-ში ინდივიდუალური საცხოვრებელი სახლის მშენებლობის ნებართვა. სააპელაციო სასამართლო სრულად დაეთანხმა საქალაქო სასამართლოს მოტივაციას სადავო აქტის ფორმალურ კანონიერებასთან დაკავშირებით. რაც შეეხებოდა მოსარჩელის პოზიციას ამ აქტის მატერიალურ-სამართლებრივი კანონიერების შესახებ, მოპასუხის მხრიდან ამავე აქტის გამოცემისას სახეზე არ ყოფილა კანონმდებლობის მოთხოვნების დარღვევა.
სააპელაციო სასამართლომ არ გაიზიარა მოსარჩელის პოზიცია ქ. თბილისის მერიის ურბანული დაგეგმარების საქალაქო სამსახურის მიერ საქართველოს ურბანიზაციისა და მშენებლობის მინისტრის 2001 წლის 18 სექტემბრის ¹57 ბრძანების 1.4 მუხლის მოთხოვნათა დარღვევის თაობაზე. აღნიშნული ნორმის თანახმად, მოსაზღვრე ნაკვეთებზე არსებული ან ასაშენებელი შენობა-ნაგებობის გარე კედლებსა და ამ კედლების ნაწილებს შორის, როგორც წესი, უნდა ყოფილიყო თავისუფალი ტერიტორია. აპელანტის განმარტებით, მხოლოდ პირველი სართულების კედლებს შორის იყო 1,1 მეტრიანი დაშორება, ასაშენებელი სახლის მომდევნო სართულები კონსოლით გადადიოდა და მხარეთა სახლების კედლები დაშორებული იქნებოდა 4-5 სანტიმეტრით, რაც მომავალში შეუქმნიდა პრობლემებს სახლის კედელზე სარემონტო, სამშენებლო და სხვა სახის სამუშაოების ჩატარებას, საჭიროების შემთხვევაში.
სააპელაციო სასამართლომ განმარტა, რომ ზემოთ მითითებული ნორმით არ იყო განსაზღვრული კედლებს შორის დასატოვებელი თავისუფალი ტერიტორიის ზომები, ხოლო თვით მოსარჩელის მიერ წარმოდგენილი კ. ზავრიევის სახელობის სამშენებლო მექანიკისა და სეისმომედეგობის ინსტიტუტის დასკვნის მიხედვით, შენობათა შორის მანძილი იყო 10 სანტიმეტრი, რაც ექსპერტ-სპეციალისტთა მიერ, ტექნიკური თვალსაზრისით, დასაშვებად იქნა მიჩნეული პროექტის განხორციელებისათვის. აპელანტმა ვერ მიუთითა სხვა რაიმე სამართლის ნორმაზე, რომლითაც დადგენილი იქნებოდა აღნიშნული თავისუფალი ტერიტორიის დასაშვები, უფრო მცირე ნორმატივი.
სააპელაციო სასამართლომ მიიჩნია, რომ დაუსაბუთებელი იყო ასევე აპელანტის მოსაზრება საქართველოს ურბანიზაციისა და მშენებლობის მინისტრის 2001 წლის 18 სექტემბრის ¹57 ბრძანების 3.2 მუხლის მოთხოვნათა დარღვევასთან დაკავშირებით. აღნიშნული ნორმის თანახმად, ნებადართული იყო საცხოვრებელი სახლის განთავსება ნაკვეთების საზღვრიდან არანაკლებ 5 მეტრისა. ასეთ შემთხვევაში, დაშვებული იყო სამეზობლო მიჯნის მხარეს განთავსებულ კედელში ფანჯრებისა და სხვა ღიობების მოწყობა. მხარეებს შორის დავას არ იწვევდა ის გარემოება, რომ სამეზობლო მიჯნის მხარეს, პროექტის მიხედვით, განთავსებული იყო ე.წ. ,,ყრუ” კედელი, ღიობებისა და ხვრეტების გარეშე. ამგვარი შემთხვევა გათვალისწინებული იყო იმავე მუხლის პირველი პუნქტით, რომლის მიხედვით, დასაშვები იყო ,,ყრუ” კედლის მშენებლობა თვით ნაკვეთის საზღვარზეც, შენობის ირგვლივ სარინელის მოწყობის პირობით. ამდენად, ამ ბრძანებით გათვალისწინებული სავალდებულო 5-მეტრიანი დაშორება ეხებოდა მხოლოდ ღიობების მქონე კედლის არსებობის შემთხვევას, რაც კონკრეტულ ვითარებაში, სახეზე არ იყო.
სააპელაციო სასამართლომ მიუთითა, რომ მოსარჩელის მიერ წარმოდგენილ იქნა არაერთი საექსპერტო დასკვნა, რომელთა მიხედვით, არ დასტურდებოდა მშენებლობის პროექტის დადგენილ ნორმებთან შეუსაბამობა და პროექტის მიხედვით, მშენებლობის გაგრძელების დაუშვებლობა, რაც სადავო ბრძანების კანონსაწინააღმდეგოდ მიჩნევის მტკიცებულებად შეიძლებოდა შეფასებულიყო. აღნიშნული დასკვნების მიხედვით, საუბარი იყო განხორციელებული მშენებლობის დროს ბურღვა-აფეთქებითი სამუშაოებით მოსარჩელის სახლისთვის მიყენებული დაზიანებისა და მისი აღმოფხვრის საშუალებებზე, რაც მხარეთა შორის შესაძლებელი იყო დარეგულირებულიყო ურთიერთშეთანხმებით ან შეუთანხმებლობის შემთხვევაში, იგი წარმოადგენდა სამოქალაქო სამართალწარმოების წესით გადასაწყვეტ საკითხს. რაც შეეხებოდა აპელანტის მითითებას მშენებლობის დროს ბურღვა-აფეთქების მეთოდის გამოყენების თაობაზე, აღნიშნული სადავო აქტის ბათილად ცნობის საფუძვლად ვერ გამოდგებოდა, ვინაიდან დადგენილი იყო, რომ საინჟინრო-გეოლოგიური დასკვნის მიხედვით გაცემული რეკომენდაციით, მეზობლად მდებარე საცხოვრებელი სახლის უსაფრთხოების მიზნით, ქანების ამოღება შესაძლებელი იყო მხოლოდ ხელით დამუშავებით. წარმოდგენილი პროექტით არ დასტურდებოდა ის გარემოება, რომ მოპასუხის მიერ გათვალისწინებულ იქნა ბურღვა-აფეთქებითი მეთოდის გამოყენება. შესაბამისად, იმ შემთხვევაში, თუ მოსარჩელე მიიჩნევდა, რომ ვ. ხ.-მ თვითნებურად განახორციელა ბურღვა-აფეთქებითი სამუშაოები, ხოლო საამისოდ საჭირო იყო სპეციალური ნებართვის არსებობა, მას შეიძლებოდა ედავა მესამე პირის მიერ უნებართვოდ განხორციელებული მოქმედებების და არა ნებართვის გამცემი ადმინისტრაციული ორგანოს სადავო აქტის კანონიერებაზე.
ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, სააპელაციო სასამართლო დაეთანხმა საქალაქო სასამართლოს გადაწყვეტილებას საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის მე-601 მუხლით დადგენილი, სადავო აქტის ბათილობის საფუძვლების არარსებობასთან დაკავშირებით.
სააპელაციო სასამართლომ ასევე გაიზიარა საქალაქო სასამართლოს 2006 წლის 14 სექტემბრის განჩინების მოტივაცია კონკრეტული დავისას სარჩელის უზრუნველყოფის ღონისძიების გამოყენების სავალდებულოობის არარსებობის თაობაზე. რაც შეეხებოდა 2006 წლის 29 სექტემბრის გასაჩივრებულ განჩინებას, სააპელაციო სასამართლომ არ გაიზიარა საქალაქო სასამართლოს მსჯელობა საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 29-ე მუხლის პირველი ნაწილით დადგენილი შემთხვევის არსებობის შესახებ, რა დროსაც გასაჩივრებული აქტის მოქმედების შეჩერება ავტომატურად ხდებოდა სარჩელის წარმოებაში მიღების შედეგად. სახეზე იყო იმავე მუხლის მე-2 ნაწილით განსაზღვრული შემთხვევა, ვინაიდან სადავოდ იყო გამხდარი აღმჭურველი ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტი. ასეთ ვითარებაში, სასამართლოს უნდა ემსჯელა საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 29-ე მუხლის მე-3 ნაწილით ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის შეჩერების საკითხზე, მაგრამ იმ გარემოების გათვალისწინებით, რომ სააპელაციო სასამართლოს მიერ არ იქნა გაზიარებული აპელანტის მოსაზრებები სარჩელის საფუძვლიანობის შესახებ, ხოლო საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 29-ე მუხლის საფუძველზე, აქტის მოქმედების შეჩერების მოთხოვნის განხილვა ზემდგომ სასამართლოსაც შეეძლო, იმ ეტაპზე არ არსებობდა მოსარჩელის განცხადების დაკმაყოფილების იმავე მუხლის მე-3 ნაწილით დადგენილი საფუძვლები, რის გამოც გასაჩივრებული განჩინების გაუქმების საფუძვლები არ არსებობდა.
თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2008 წლის 27 მარტის განჩინება საკასაციო წესით გაასაჩივრა ნ. ლ.-მ, რომელმაც მოითხოვა გასაჩივრებული განჩინების გაუქმება და ახალი გადაწყვეტილებით სარჩელის დაკმაყოფილება.
კასატორის მტკიცებით, მიუხედავად იმისა, რომ მან მიიღო მონაწილეობა ქ. თბილისის მერიის ურბანული დაგეგმარების საქალაქო სამსახურის ადმინისტრაციული წარმოების სხდომის ზეპირ მოსმენაში, სადაც მოითხოვა მისი სახლის კედელსა და ასაშენებელი სახლის კედელს შორის ყოფილიყო 2-მეტრიანი დაშორება და აღნიშნა, რომ პროექტი იყო ხარვეზიანი, მისი მოთხოვნა არ იქნა გათვალისწინებული, რითაც შეილახა მისი უფლებები. სასამართლოს საერთოდ არ უმსჯელია იმ ნორმატიულ აქტებზე და არ გამოუკვლევია ის მტკიცებულებები, რომლებზედაც დამყარებული იყო ნ. ლ.-ის საჩივარი. სადავო აქტის გამოცემით დარღვეულია საქართველოს ურბანიზაციისა და მშენებლობის მინისტრის 2001 წლის 18 სექტემბრის ¹57 ბრძანების მოთხოვნები, კერძოდ, ამ ბრძანების პირველი მუხლის მე-4 პუნქტი. ვ. ხ.-ს საცხოვრებელი სახლის პროექტიდან ნათლად ჩანს, რომ ნ. ლ.-ის სახლის კედლიდან ვ. ხ.-ს ასაშენებელი სახლის მხოლოდ სარდაფის კედელი იქნება დაშორებული ერთი მეტრითა და ათი სანტიმეტრით, რაშიც შედის 40 სმ-იანი სიგანის ნ. ლ.-ის სახლის ვითომ გასამაგრებელი კედელი, რომელიც არის ასაშენებელი სახლის სხეულის ერთიანი მთლიანი ნაწილი, რომელიც ნ. ლ.-ის სახლის საძირკველზე დაჯდება (რაც დაუშვებელია, ვინაიდან საძირკვლის დაზიანება ნიშნავს სახლის დაზიანებას და აღნიშნული დადგენილია ექსპერტების მიერ), რომლის სიგრძე 13 მეტრზე მეტია, ხოლო სიმაღლე _ 3 მეტრზე მეტი და ებჯინება კასატორის სახლის კედელს. ამ 40 სმ-იანი სიგანის გასამაგრებელ კედელს ზემოდან ეხურება ასაშენებელი სახლის პირველი სართულის იატაკი, რომელიც კონსოლით გადადის კასატორის სახლის მხარეს. პროექტში ყოველივე აღნიშნული მათ სახლებს შორის ქმნის გვირაბს. კასატორის სახლის მხრიდან, ვითომ გასამაგრებელი კედელი და ასაშენებელი სახლის პირველი, მეორე და მანსარდის სართულების კედელი ერთ ვერტიკალშია, მათ სახლებს შორის გვირაბი 70 სმ სიგანისაა და ორივე მხრიდან ამოშენებული, როგორც ეს ნაჩვენებია შესაბამისი პროექტის კონსტრუქციულ ნაწილში, ხოლო ამ პროექტის არქიტექტურულ ნაწილში ხსენებული გვირაბი მხოლოდ ქუჩის მხრიდანაა ამოშენებული, ანუ ამავე პროექტის არქიტექტურულ და კონსტრუქციულ ნაწილებს შორის შეუსაბამობაა.
კასატორის განმარტებით, მის სახლს აქვს ბანიანი გადახურვა და შესაბამისი პროექტის მიხედვით, ასაშენებელი სახლი მანსარდის სართულით მაღალია მისივე სახლზე. ვინაიდან მეზობლის მხარეს კანონით იკრძალება ღიობის გაკეთება, ამ შემთხვევაში, საქართველოს ურბანიზაციისა და მშენებლობის მინისტრის 2001 წლის 18 სექტემბრის ¹57 ბრძანების მე-3 მუხლის მე-12 პუნქტის შესაბამისად, სამეზობლო მიჯნის მხარეს განთავსებულ კედელში შესაძლებელია ღიობის გაკეთება, თუ ნაკვეთების საზღვრიდან სახლის კედელი დაშორებული იქნება არანაკლებ 5 მეტრით. ამავე ბრძანების მე-4 მუხლის მე-3 პუნქტის თანახმად, დამხმარე ნაგებობის კედლის სიმაღლე ან ღობის არ უნდა აღემატებოდეს 2,20 მ-ს. ამ შემთხვევაში, მანძილი პატარაა და მოპასუხე აშენებს არა დამხმარე ნაგებობას ან ღობეს, არამედ 3-სართულიან სახლს, რომლის სიმაღლეც აღემატება 2,20 მ-ს. გათვალისწინებულ უნდა იქნეს ისიც, რომ, როდესაც საკითხი ეხება შენობებს შორის სავალდებულო მანძილის დაცვას, გამოყენებულ უნდა იქნეს ხსენებული ბრძანების მე-12 მუხლის პირველი პუნქტი.
კასატორის მტკიცებით, ვ. ხ.-ს ასაშენებელი სახლის საპროექტო დოკუმენტაციის ექსპერტიზის დასკვნაში მითითებულია ხარვეზები, კერძოდ, ვ. ხ.-ს სახლი დაპროექტებულია შპს ,,ძ.-ის” მიერ 2005 წელს. არქიტექტურულ-დაგეგმარებითი გადაწყვეტით, საპროექტო შენობა ორსართულიანია, მიწაში ჩაღრმავებული სარდაფითა და მანსარდით, სულ დახურვების ოთხი დონეა. ხსენებული სახლი ფასადით გადის მარაბდის ქუჩაზე. პირველი სართულის 0.00 ნიშნული აბსოლუტურთან დადგენილი არ არის, რის გამოც არ არის გამოკვეთილი მომიჯნავე ოთხსართულიანი საცხოვრებელი სახლის (მეპატრონე ნ. ლ.-ე) მიმართ სიმაღლეში მიბმის დონეები. აღნიშნულმა უარყოფითად იმოქმედა წარმოდგენილ საპროექტო არქიტექტურულ-კონსტრუქციულ ნაწილზე. ის, რომ არსად არ არის ნულოვანი ნიშნულის აბსოლუტურთან მინიშნება, ბევრ გაუგებრობას შექმნის მშენებლობის პროცესში. საჭირო იყო საპროექტო შენობის ორივე მხარეზე მიმდებარე სახლების საძირკვლების ძირის დონის დადგენა. კლდოვანი გრუნტების დამუშავებისას სახიფათო ზონად ითვლება 200-300 მეტრის რადიუსი. მოსალოდნელი შედეგებისაგან დამცველი ღონისძიებების გათვალისწინება ხდება საპროექტო დოკუმენტაციაში, ასეთი პროექტი კი არ არსებობს, რაც ასევე კანონის დარღვევაა. საინჟინრო-გეოლოგიურ დასკვნაში ცალსახადაა მითითებული, რომ ქვაბულის ამოღება უნდა მოხდეს ,,მხოლოდ ხელით”. მშენებლობის ორგანიზაციის პროექტშიც, რომელიც მხოლოდ ერთი ნახაზითაა წარმოდგენილი და არასრული მოცულობისაა, მითითებულია, რომ სამუშაოები უნდა შესრულდეს უკუჩამჩიანი ექსკავატორით, კლდოვანი გრუნტის წინასწარი გაფხვიერებით, სანგრევი ჩაქუჩებით, არსებული სახლების სიახლოვეს კი _ ხელით, რაც ასევე ეწინააღმდეგება ზემოხსენებულ ნორმებს.
კასატორი აღნიშნავს, რომ მოცემული საქმე მნიშვნელოვანია სამართლის განვითარებისა და ერთგვაროვანი სასამართლო პრაქტიკის ჩამოყალიბებისათვის, ხოლო გასაჩივრებული განჩინება განსხვავდება ამ კატეგორიის საქმეებზე საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მანამდე არსებული პრაქტიკისაგან.
საქართველოს უზენაესი სასამართლოს ადმინისტრაციულ და სხვა კატეგორიის საქმეთა პალატის 2008 წლის 30 ივნისის განჩინებით, საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილის შესაბამისად, დასაშვებობის შესამოწმებლად წარმოებაში იქნა მიღებული ნ. ლ.-ის საკასაციო საჩივარი; მხარეებს მიეცათ უფლება, 2008 წლის 30 ივნისის განჩინების ჩაბარებიდან 14 დღის ვადაში წარმოედგინათ მოსაზრება, თუ რამდენად იყო დასაშვები განსახილველად საკასაციო საჩივარი საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილის მიხედვით; საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილით გათვალისწინებული დასაშვებობის შემოწმება განისაზღვრა 2008 წლის 18 სექტემბრამდე.

ს ა მ ო ტ ი ვ ა ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი :

საკასაციო სასამართლო საქმის შესწავლის, საკასაციო საჩივრის დასაშვებობის შემოწმების შედეგად მიიჩნევს, რომ ნ. ლ.-ის საკასაციო საჩივარი არ აკმაყოფილებს საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილის მოთხოვნებს და არ ექვემდებარება დასაშვებად ცნობას შემდეგ გარემოებათა გამო:
საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილი განსაზღვრავს საკასაციო საჩივრის განსახილველად დასაშვებობის ამომწურავ საფუძვლებს, როგორიცაა: ა) საქმე მნიშვნელოვანია სამართლის განვითარებისა და ერთგვაროვანი სასამართლო პრაქტიკის ჩამოყალიბებისათვის; ბ) სააპელაციო სასამართლოს გადაწყვეტილება განსხვავდება ამ კატეგორიის საქმეებზე საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მანამდე არსებული პრაქტიკისაგან; გ) სააპელაციო სასამართლოს მიერ საქმე განხილულია მნიშვნელოვანი საპროცესო დარღვევით და არსებობს ვარაუდი, რომ მას შეეძლო არსებითად ემოქმედა საქმის განხილვის შედეგზე.
საკასაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ წარმოდგენილი საკასაციო საჩივარი არ არის დასაშვები საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილით გათვალისწინებული არც ერთი ზემოთ მითითებული საფუძვლით.
კასატორი ვერ ასაბუთებს სააპელაციო სასამართლოს მიერ საქმის განხილვას მნიშვნელოვანი საპროცესო დარღვევით. საკასაციო საჩივარი არ არის დასაშვები არც სააპელაციო სასამართლოს განჩინების საკასაციო სასამართლოს დამკვიდრებული პრაქტიკისაგან განსხვავების არსებობის საფუძვლით. სააპელაციო სასამართლოს გასაჩივრებული განჩინება არ ეწინააღმდეგება ამ კატეგორიის დავებზე საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მანამდე არსებულ პრაქტიკას.
ამასთან, საკასაციო საჩივრის განხილვისა და საკასაციო სასამართლოს მიერ საქმეზე ახალი გადაწყვეტილების მიღების საჭიროება არ არსებობს არც სამართლის განვითარებისა და ერთგვაროვანი სასამართლო პრაქტიკის ჩამოყალიბების აუცილებლობის თვალსაზრისით.
გარდა ამისა, საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 401-ე მუხლის მე-4 ნაწილის თანახმად, თუ საკასაციო საჩივარი დაუშვებლად იქნება მიჩნეული, პირს დაუბრუნდება მის მიერ გადახდილი სახელმწიფო ბაჟის 70 პროცენტი.
საკასაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ, ვინაიდან ნ. ლ.-ს საკასაციო საჩივარზე გადახდილი აქვს სახელმწიფო ბაჟი 300 ლარის ოდენობით, ამიტომ საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 401-ე მუხლის მე-4 ნაწილის თანახმად, მას უნდა დაუბრუნდეს მის მიერ გადახდილი სახელმწიფო ბაჟის 70 პროცენტი _ 210 ლარი.

ს ა რ ე ზ ო ლ უ ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი :

საკასაციო სასამართლომ იხელმძღვანელა საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის პირველი მუხლით, 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილით, საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 401-ე მუხლის მე-4 ნაწილით და
დ ა ა დ გ ი ნ ა :

ნ. ლ.-ის საკასაციო საჩივარი მიჩნეულ იქნეს დაუშვებლად;
უცვლელად დარჩეს თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2008 წლის 27 მარტის განჩინება;
ნ. ლ.-ს დაუბრუნდეს მის მიერ გადახდილი სახელმწიფო ბაჟის 70 პროცენტი _ 210 ლარი;
საკასაციო სასამართლოს განჩინება საბოლოოა და არ საჩივრდება.