ბს-620-590 (2კ-07) 28 ნოემბერი, 2007 წ.
ქ. თბილისი

ადმინისტრაციულ და სხვა კატეგორიის საქმეთა პალატამ
შემდეგი შემადგენლობით:

თავმჯდომარე ნუგზარ სხირტლაძე(მომხსენებელი)
მოსამართლეები: მიხეილ ჩინჩალაძე
ნინო ქადაგიძე

საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის პირველი მუხლისა და 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილის საფუძველზე, ზეპირი განხილვის გარეშე, შეამოწმა თ. ა-ისა და საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს საკასაციო საჩივრების დასაშვებობის საფუძვლები.

ა ღ წ ე რ ი ლ ო ბ ი თ ი ნ ა წ ი ლ ი :

თ. ა-მა 05.04.05წ. საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს წინააღმდეგ სასარჩელო განცხადებით მიმართა თბილისის მთაწმინდა-კრწანისის რაიონულ სასამართლოს. მოსარჩელემ აღნიშნა, რომ არის ფილოლოგი, ინგლისური ენისა და ლიტერატურის სპეციალობით. 1998 წლიდან მსახურობდა საქართველოს სახელმწიფო უშიშროების სამინისტროს ........ დეპარტამენტში უფროს ოპერატიულ თანამშრომლად. 2003 წელს გაიარა ატესტაცია, არის ლეიტენანტი. 2005 წლის 25 იანვრიდან დაითხოვეს სახელმწიფო უშიშროების სამინისტროდან სამხედრო ძალების რეზერვში შინაგან საქმეთა მინისტრის ¹134 ბრძანებით “საქართველოს მთავრობის სტრუქტურის, უფლებამოსილებისა და საქმიანობის წესის შესახებ” საქართველოს კანონში ცვლილებების შეტანის თაობაზე” საქართველოს კანონის მე-2 მუხლის და “საჯარო სამსახურის შესახებ” კანონის 96-ე მუხლის 1-ლი პუნქტის საფუძველზე. მოსარჩელის განცხადებით, შინაგან საქმეთა სამინისტროს რეორგანიზაციისა და სახელმწოფო უშიშროების სამინისტროს ლიკვიდაციის შემდეგ, ამ უკანასკნელის უფლებამონაცვლედ ჩაითვალა შინაგან საქმეთა სამინისტრო, “საჯარო სამსახურის შესახებ” კანონის 96-ე მუხლის მე-4 პუნქტის თანახმად, დაწესებულების დაქვემდებარების შეცვლა არ წარმოადგენს მოხელის სამსახურიდან გათავისუფლების საფუძველს. სახელმწეიფო უშიშროების სამინისტროს მის მიმართ გააჩნდა შემდეგი დავალიანება ფორმის ტანსაცმლის ფულადი კომპენსაცია, რომელიც არ მიუღია 1998 წლიდან, დეკემბერ-იანვრის ხელფასის განსხვავება, გამოუყენებელი შვებულების თანხა; სამსახურიდან გათავისუფლების კომპენსაცია; 5 თვის თანამდებობრივი სარგო.
მოსარჩელემ მოითხოვა: საქართველოს შინაგან საქმეთა მინისტრის 25.01.05წ. ¹134 ბრძანების ¹1 დანართის გაუქმება, საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს .......... დეპარტამენტში უფროსი ოპერატიული თანამშრომლის ან მის ტოლფას თანამდებობაზე აღდგენა; იძულებით განაცდურის ანაზღაურება და ამ დროის ნამსახურობის წლებში ჩათვლა; 1998 წლიდან 2005 წლამდე მიუღებელი ფორმის ტანსაცმლის ფულადი კომპენსაციის 1794 ლარის ოდენობით ანაზღაურება; დეკემბერ-იანვრის ხელფასის განსხვავების, 414 ლარის ანაზღაურება; გამოუყენებელი შვებულების კომპენსაციის 370 ლარის ოდენობით ანაზღაურება; “საჯარო სამსახურის შესახებ” კანონის 109-ე მუხლის 1-ლი ნაწილით გათვალისწინებული კომპენსაციის _ 740 ლარის ანაზღაურება; საქართველოს რესპუბლიკის მინისტრთა კაბინეტის 14.11.1994წ. ¹796-44 დადგენილებაში ცვლილებებისა და დამატებების შეტანის თაობაზე საქართველოს მთავრობის 21.12.04წ. ¹121 დადგენილების შესაბამისად 5 თვის თანამდებობრივი სარგოს 1850 ლარის ოდენობით ანაზღაურება.
მოპასუხე საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს წარმომადგენელმა სარჩელი არ ცნო.
თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 20.10.05წ. გადაწყვეტილებით თ. ა-ის სარჩელი დაკმაყოფილდა ნაწილობრივ; მოპასუხეს დაეკისრა გამოუყენებელი შვებულების ფულადი კომპენსაცია 370 ლარის ოდენობით, დეკემბერ-იანვრის თვეების ხელფასის განსხვავების _ 414 ლარის ანაზღაურება, თ. ა-ის სხვა სასარჩელო მოთხოვნები არ დაკმაყოფილდა.
სასამართლომ საქმეზე დადგენილად მიიჩნია, რომ თ. ა-ი მუშაობდა სახელმწიფო უშიშროების სამინისტროს ......... დეპარტამენტში უფროს ოპერატიულ თანამშრომლად. საქართველოს შინაგან საქმეთა მინისტრის ¹134 ბრძანებით 2005 წლის იანვრიდან იგი დაითხოვეს სახელმწიფო უშიშროების სამინისტროდან, “საქართველოს მთავრობის სტრუქტურის, უფლებამოსილებისა და საქმიანობის წესის შესახებ” კანონში ცვლილებების შეტანის თაობაზე მე-2 მუხლის, “საჯარო სამსახურის შესახებ” კანონის 96.1 მუხლის თანახმად, სამხედრო ძალების რეზერვში. სასამართლოს მითითებით, “საჯარო სამსახურის შესახებ” კანონის 11.2 მუხლის თანახმად, პოლიციის თანამშრომლებზე აღნიშნული კანონის მოთხოვნები ვრცელდებოდა მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ საქართველოს კონსტიტუციით, სპეციალური კანონმდებლობით ან მათ საფუძველზე სხვა რამ არ იყო დადგენილი. “საჯარო სამსახურის შესახებ” კანონის 127.1 მუხლით მოხელეს უფლება ჰქონდა, კანონმდებლობით დადგენილი წესით 1 თვის განმავლობაში გაესაჩივრებინა სამსახურებრივ საკითხებზე გამოცემული ბრძანება, განკარგულება, გადაწყვეტილება, აგრეთვე მოქმედება. ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის 2.1 მუხლის “ლ” ქვეპუნქტის თანახმად, დისკრეციული უფლებამოსილება წარმოადგენდა ადმინისტრაციული ორგანოს ან თანამდებობის პირის თავისუფლებას, საჯარო და კერძო ინტერესების საფუძველზე კანონმდებლობის შესაბამისი რამდენიმე გადაწყვეტილებიდან შეერჩია ყველაზე მისაღები გადაწყვეტილება. ამასთან, ამავე კოდექსის 6.1 მუხლის თანახმად, იგი ვალდებული იყო, ეს უფლებამოსილება განეხორციელებინა კანონით დადგენილ ფარგლებში.
საქალაქო სასამართლოს მითითებით, სადავო ბრძანება გამოცემული იყო 2005 წლის 25 იანვარს, მოსარჩელეს სარჩელი სასამართლოში წარდგენილი ჰქონდა 2005 წლის 5 აპრილს. აქედან გამომდინარე, მოსარჩელეს გაშვებული ჰქონდა ბრძანების გასაჩივრების ერთთვიანი ვადა.
სასამართლოს განმარტებით, “საქართველოს მთავრობის სტრუქტურის, უფლებამოსილებისა და საქმიანობის წესის შესახებ” საქართველოს კანონში 2004 წლის 24 დეკემბრის ¹806 კანონით შესული ცვლილებების თანახმად, განისაზღვრა, რომ ამ კანონის ამოქმედებიდან ერთი თვის ვადაში განხორციელებულიყო საქართველოს სახელმწიფო უშიშროების სამინისტროს ლიკვიდაცია და შინაგან საქმეთა სამინისტროს რეორგანიზაცია. განხორციელებული ცვლილებებით საქართველოს სახელმწიფო უშიშროების სამინისტროს უფლებამონაცვლედ ჩაითვალა საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტრო. საქართველოს სახელმწიფო უშიშროების მინისტრის მიერ გამოცემული სამართლებრივი აქტების გაუქმებისა და მათში ცვლილებების შეტანის უფლება მიენიჭა საქართველოს შინაგან საქმეთა მინისტრს. აღნიშნული კანონის 2.5 მუხლის თანახმად, მისი ამოქმედებიდან ერთი თვის ვადაში საქართველოს შინაგან საქმეთა მინისტრს უნდა უზრუნველეყო სამინისტროს რეორგანიზაციისათვის აუცილებელი უწყებრივი სამართლებრივი აქტების გამოცემა და სისტემის სტრუქტურული რეორგანიზაციის განხორციელება. “საქართველოს მთავრობის სტრუქტურის, უფლებამოსილებისა და საქმიანობის წესის შესახებ” კანონის მე-20 მუხლისა და საქართველოს პრეზიდენტის 2004 წლის 9 ივლისის ბრძანებულებით დამტკიცებული საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს დებულების მე-4 მუხლის “ა” ქვეპუნქტის თანახმად, მინისტრი წარმართავდა სამინისტროს საქმიანობას და წყვეტდა სამინისტროს გამგებლობის სფეროს მიკუთვნებულ საკითხებს, ხოლო “დ” ქვეპუნქტის თანახმად, საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით, თავისი კომპეტენციის ფარგლებში, თანამდებობაზე ნიშნავდა და თანამდებობიდან ათავისუფლებდა სამინისტროს საშტატო ნუსხით გათვალისწინებულ მოსამსახურეებს და პოლიციელებს. აღნიშნულიდან გამომდინარე, სასამართლომ მიიჩნია, რომ საქართველოს შინაგან საქმეთა მინისტრის 2005 წლის 25 იანვრის ¹134 ბრძანება გამოცემული იყო მისი უფლებამოსილების ფარგლებში და არ არსებობდა თ. ა-ის თანამდებობიდან გათავისუფლების არაკანონიერად ცნობის საფუძველი. ამის გათვალისწინებით, სასამართლომ მიიჩნია, რომ სარჩელი უსაფუძვლო იყო “საჯარო სამსახურის შესახებ” კანონის 127.5 და 112-ე მუხლებით გათვალისწინებული სამსახურში აღდგენისა და სახელფასო განაცდურის ანაზღაურების ნაწილში და არ ექვემდებარებოდა დაკმაყოფილებას.
საქალაქო სასამართლომ ასევე უსაფუძვლოდ მიიჩნია სარჩელი “სამხედრო მოსამსახურის სტატუსის შესახებ” კანონის 12.3 მუხლით გათვალისწინებული ფორმის ტანსაცმლის ფულადი კომპენსაციის ანაზღაურების ნაწილში. ამასთან დაკავშირებით, სასამართლომ აღნიშნა, რომ საქმეში არსებული მტკიცებულებების საფუძველზე შეუძლებელი იყო სასარჩელო განცხადებაში აღნიშნული ფაქტობრივი გარემოების დადგენა. სასამართლომ შრომის კანონთა კოდექსის 67.4 მუხლზე დაყრდნობით, მოსარჩელის მოთხოვნა გამოუყენებელი შვებულების კომპენსაციის _ 370 ლარის ანაზღაურების თაობაზე საფუძვლიანად მიიჩნია, ხოლო სასარჩელო მოთხოვნა “საჯარო სამსახურის შესახებ” კანონის 109.1 მუხლით გათვალისწინებული კომპენსაციის (740 ლარის ოდენობით) ანაზღაურებაზე არ დააკმაყოფილა იმ მოტივით, რომ აღნიშნული პუნქტის მოქმედება შეჩერებული იყო 2006 წლის 1 იანვრამდე. იმის გათვალისწინებით, რომ საქართველოს მინისტრთა კაბინეტის 1994 წლის 14 ნოემბრის ¹796-44 დადგენილებაში ცვლილებებისა და დამატებების შეტანის თაობაზე საქართველოს მთავრობის 2004 წლის 21 დეკემბრის ¹121 დადგენილებით საქართველოს რესპუბლიკის მინისტრთა კაბინეტის ხსენებულ დადგენილებას დაემატა 26-ე პუნქტი, რომელმაც 2006 წლის 1 იანვრამდე შეაჩერა მინისტრთა კაბინეტის დადგენილების იმ პუნქტის მოქმედება, რომელიც 5 თვის თანამდებობრივი სარგოს ანაზღაურებას შეეხებოდა, სასარჩელო მოთხოვნა 5 თვის თანამდებობრივი სარგოს _ 1850 ლარის ანაზღაურების თაობაზე ასევე არ დაკმაყოფილდა. სასამართლოს განმარტებით, შინაგან საქმეთა მინისტრის 2005 წლის 19 თებერვლის ¹129 ბრძანების თანახმად, საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს კადრების განკარგულებაში მყოფ პირთა შრომის ანაზღაურება განისაზღვრებოდა სამინისტროს მოსამსახურეთა კადრების განკარგულებაში აყვანის დღისათვის არსებული ხელფასის ოდენობით. საქართველოს პრეზიდენტის 2004 წლის 29 ნოემბრის ¹545 ბრძანებულების ¹1 დანართით განისაზღვრებოდა საქართველოს სახელმწიფო უშიშროების სამინისტროს მოსამსახურეთა თანამდებობრივი განაკვეთები 2004 წლის 29 ნოემბრის მდგომარეობით. აღნიშნულიდან გამომდინარე, სასამართლომ დადგენილად მიიჩნია, რომ მოსარჩელის მიერ დეკემბერ-იანვრის ხელფასის განსხვავება შეადგენდა 414 ლარს და საფუძვლიანად მიიჩნია ამ თანხის ანაზღაურება (ს.ფ. 83-90).
თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 20.10.05წ. გადაწყვეტილება სააპელაციო წესით თ. ა-მა იმ ნაწილში გაასაჩივრა, რომლითაც მისი სასარჩელო მოთხოვნების ნაწილი არ იქნა დაკმაყოფილებული.
თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 30.12.05წ. განჩინებით თ. ა-ის სააპელაციო საჩივარი არ დაკმაყოფილდა, უცვლელად დარჩა თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 20.10.05წ. გადაწყვეტილება. სააპელაციო სასამართლომ საქმეზე დადგენილად მიიჩნია, რომ თ. ა-ი მუშაობდა საქართველოს სახელმწიფო უშიშროების სამინისტროს ......... დეპარტამენტში და გააჩნდა ლეიტენანტის წოდება. “საქართველოს მთავრობის სტრუქტურის, უფლებამოსილებისა და საქმიანობის წესის შესახებ” საქართველოს კანონში 2004 წლის 24 დეკემბრის კანონით შევიდა ცვლილება, რომლის თანახმად, ხსენებული კანონის მე-14 მუხლის მე-2 პუნქტი ჩამოყალიბდა ახალი რედაქციით და საქართველოს სამინისტროების ჩამონათვალში აღარ იქნა გათვალისწინებული საქართველოს სახელმწიფო უშიშროების სამინისტრო. “საქართველოს მთავრობის სტრუქტურის, უფლებამოსილებისა და საქმიანობის წესის შესახებ” საქართველოს კანონში ცვლილებების შეტანის თაობაზე 2004 წლის 24 დეკემბრის კანონის მე-2 მუხლის თანახმად, ამ კანონის ამოქმედებიდან ერთი თვის ვადაში უნდა განხორციელებულიყო საქართველოს სახელმწიფო უშიშროების სამინისტროს ლიკვიდაცია და შინაგან საქმეთა სამინისტროს რეორგანიზაცია, საქართველოს მთავრობას უნდა განეხორციელებინა სახელმწიფო უშიშროების სამინისტროს ლიკვიდაციასთან დაკავშირებული ღონისძიებები, საქართველოს სახელმწიფო უშიშროების სამინისტროს უფლებამონაცვლედ ჩაითვალა საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტრო. საქართველოს სახელმწიფო უშიშროების მინისტრის მიერ გამოცემული სამართლებრივი აქტების გაუქმებისა და მათში ცვლილებების შეტანის უფლება მიენიჭა საქართველოს შინაგან საქმეთა მინისტრს. ამ კანონის ამოქმედებიდან ერთი თვის ვადაში საქართველოს შინაგან საქმეთა მინისტრს უნდა უზრუნველეყო სამინისტროს რეორგანიზაციისათვის აუცილებელი უწყებრივი სამართლებრივი აქტების გამოცემა და სისტემის სტრუქტურული რეორგანიზაციის განხორციელება. აღნიშნული კანონი გამოქვეყნდა “საკანონმდებლო მაცნეში” 2004 წლის 25 დეკემბერს და ამოქმედდა გამოქვეყნებისთანავე. ზემოაღნიშნულის საფუძველზე სააპელაციო სასამართლომ დადასტურებულად მიიჩნია საქართველოს სახელმწიფო უშიშროების სამინისტროს ლიკვიდაცია. “საჯარო სამსახურის შესახებ” კანონის 96.1 მუხლის თანახმად კი მოხელე შეიძლებოდა გაეთავისუფლებინათ სამსახურიდან დაწესებულების ლიკვიდაციის გამო. “საქართველოს მთავრობის სტრუქტურის, უფლებამოსილებისა და საქმიანობის წესის შესახებ” კანონში ცვლილებების შეტანის თაობაზე საქართველოს კანონის მე-2 მუხლის, “საჯარო სამსახურის შესახებ” საქართველოს კანონის 96.1 მუხლისა და საქართველოს რესპუბლიკის მინისტრთა კაბინეტის 1994 წლის 14 ნოემბრის ¹796-44 დადგენილებაში ცვლილებებისა და დამატების შეტანის თაობაზე საქართველოს მთავრობის 2004 წლის 21 დეკემბრის ¹121 დადგენილების საფუძველზე, “საქართველოს სახელმწიფო უშიშროების სამინისტროს სამხედრო მოსამსახურეთა სამხედრო სამსახურიდან დათხოვნის შესახებ” საქართველოს შინაგან საქმეთა მინისტრის 2005 წლის 25 იანვრის ¹134 ბრძანებით საქართველოს სახელმწიფო უშიშროების სამინისტროს სამხედრო მოსამსახურეები, მათ შორის, ლეიტენანტი თ. ა-ი, 2005 წლის 25 იანვრიდან დათხოვნილ იქნენ სამხედრო სამსახურიდან სამხედრო ძალების რეზერვში. აღნიშნული ბრძანება გამოცემული იყო უფლებამოსილი პირის მიერ, კანონის მოთხოვნათა დაცვით, რის გამოც არ არსებობდა მისი ბათილად ცნობის საფუძველი.
სააპელაციო სასამართლო ასევე დაეთანხმა საქალაქო სასამართლოს მსჯელობას სარჩელის ხანდაზმულობის შესახებ. სააპელაციო სასამართლომ მიუთითა, რომ, მართალია, საქართველოს შრომის კანონთა კოდექსის 204-ე მუხლის თანახმად, მოსამსახურეს შეეძლო, დათხოვნის გამო მიემართა სასამართლოსათვის დათხოვნის ბრძანების ჩაბარების დღიდან ერთი თვის ვადაში, მაგრამ “საჯარო სამსახურის შესახებ” საქართველოს კანონი აღნიშნულ საკითხს შრომის კანონთა კოდექსისაგან განსხვავებულად აწესრიგებდა. “საჯარო სამსახურის შესახებ” საქართველოს კანონის 127-ე მუხლის თანახმად, მოხელეს უფლება ჰქონდა ერთი თვის ვადაში გაესაჩივრებინა სამსახურებრივ საკითხებზე გამოცემული ბრძანება, განკარგულება, გადაწყვეტილება, აგრეთვე მოქმედება. აღნიშნული ნორმა შრომის კანონთა კოდექსის 204-ე მუხლისაგან განსხვავებით ხანდაზმულობის ათვლისათვის ბრძანების ჩაბარების სავალდებულობას არ ითვალისწინებდა. დასტურდებოდა, რომ მოსარჩელე სამსახურიდან დათხოვნილ იქნა 2005 წლის 25 იანვრიდან, ანუ დაწესებულების საქმიანობის შეწყვეტის დღიდან, რაც მისთვის ცნობილი უნდა გამხდარიყო. თავად მოსარჩელის მიერ შესრულებული და საქმეში არსებული 2005 წლის 18 თებერვლის პატაკით დგინდებოდა, რომ მისთვის დათხოვნის ბრძანების თაობაზე ამ დროისათვის ცნობილი იყო, სასამართლოს კი სარჩელით მხოლოდ 2005 წლის 5 აპრილს, ანუ ხანდაზმულობის ერთთვიანი ვადის გასვლის შემდეგ მიმართა. აქედან გამომდინარე, სააპელაციო სასამართლომ მიიჩნია, რომ სარჩელი ბრძანების ბათილად ცნობის თაობაზე ხანდაზმული იყო, ხანდაზმულობის ვადის გასვლა კი სარჩელის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმის დამოუკიდებელ საფუძველს წარმოადგენდა.
საქმეში წარმოდგენილი საქართვლოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს საკადრო და ორგანიზაციული უზრუნველყოფის დეპარტამენტის იურიდიული სამმართველოს უფროსის წერილით დგინდებოდა, რომ საქართველოს სახელმწიფო უშიშროების სამინისტროს ....... დეპარტამენტში სამინისტროს ლიკვიდაციამდე ირიცხებოდა 76 თანამშრომელი, სამინისტროს ლიკვიდაციის შემდეგ დათხოვნილ იქნა 9 თანამშრომელი. 2005 წლის 27 ივლისის მდგომარეობით, საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს ............ დეპარტამენტში ირიცხებოდა 151, ხოლო შინაგან საქმეთა სამინისტროს რეორგანიზაციის შემდეგ ........... დეპარტამენტში მიღებულ იქნა 2 ახალი თანამშრომელი. აპელანტის განმარტებით, შინაგან საქმეთა სამინისტროს დებულების თანახმად რეორგანიზაციამდე .......... დეპარტამენტი არ გააჩნდა. სააპელაციო სასამართლომ აღნიშნული სააპელაციო საჩივრის დაკმაყოფილების საფუძვლად არ მიიჩნია, ვინაიდან დასტურდებოდა, რომ რეორგანიზაციამდე მოქმედი დებულების თანახმად, საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს, როგორც ერთ-ერთ სამართალდამცავ სტრუქტურას, .......... ფუნქცია გააჩნდა რეორგანიზაციამდეც, შემდგომში კი მოხდა რა მისი რეორგანიზაცია, აღნიშნული სამსახური ჩამოყალიბდა ცალკე სტრუქტურულ ერთეულად. ამასთან, დასტურდებოდა, რომ საქართველოს სახელმწიფო უშიშროების სამინისტროს ლიკვიდაციის გამო დაკავშირებით დათხოვნილ იქნა ყველა სამხედრო მოსამსახურე, მათ შორის, მოსარჩელეც სამხედრო სამსახურიდან. მოხდა რა შინაგან საქმეთა სამინისტროს რეორგანიზაცია, როგორც მითითებული მიმართვით დასტურდებოდა, სახელმწიფო უშიშროების სამინისტროს ........ დეპარტამენტის მოსამსახურეების მნიშვნელოვანი ნაწილი კვლავ დაინიშნა, რაც ადმინისტრაციული ორგანოს დესკრეციულ უფლებამოსილებად უნდა ჩათვლილიყო. ის გარემოება კი, რომ აღნიშნული უფლებამოსილება მოპასუხე საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტრომ ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის მე-6 მუხლის მოთხოვნათა დარღვევით განხორციელდა, საქმის მასალებით არ დასტურდებოდა. სააპელაციო სასამართლოს განმარტებით, “საქართველოს რესპუბლიკის თავდაცვის სამინისტროს, შინაგან საქმეთა სამინისტროს, სახელმწიფო უშიშროების სამინისტროს, შინაგან საქმეთა სამინისტროს შინაგანი ჯარების, სამთავრობო დაცვის სამსახურის, სახელმწიფო დაცვის სამსახურის, სახელმწიფო საზღვრის დაცვის დეპარტამენტის, სამხედრო პროკურატურისა და სამხედრო სასამართლოების სამხედრო და მუშა-მოსამსახურეთა ფულად ანაზღაურებაზე დანამატებისა და სხვა სოციალური შეღავათების დაწესების თაობაზე” საქართველოს რესპუბლიკის მინისტრთა კაბინეტის 1994 წლის 14 ნოემბრის ¹796-44 დადგენილებას 2004 წლის 30 დეკემბერს დაემატა 26-ე პუნქტი, რომლის თანახმად, დადგენილების მე-20 და 211-ე პუნქტების მოქმედება შეჩერდა 2006 წლის 1 იანვრამდე. რაც შეეხებოდა “საჯარო სამსახურის შესახებ” კანონის 109.1 მუხლით გათვალისწინებულ სარგოს, მოპასუხის წარმომადგენლის განმარტებით, სახელმწიფო ბიუჯეტიდან მისი ასიგნება არ განხორციელებულა, რის გამოც სააპელაციო სასამართლომ სწორად მიიჩნია გასაჩივრებული გადაწყვეტილება იმ ნაწილშიც, რომლითაც მოსარჩელეს უარი ეთქვა 5 თვისა და 2 თვის თანამდებობრივი სარგოების, შესაბამისად, 1850 ლარისა და 740 ლარის ანაზღაურებაზე. სააპელაციო სასამართლომ უსაფუძვლოდ მიიჩნია აპელანტის მითითება “ომისა და სამხედრო ძალების ვეტერანების შესახებ” კანონის 17.1 მუხლის “გ” ქვეპუნქტზე, ვინაიდან საქმის მასალებით არ დასტურდებოდა, რომ იგი ომისა და სამხედრო ძალების ვეტერანს წარმოადგენდა. “სამხედრო მოსამსახურის სტატუსის შესახებ” კანონის 12.3 მუხლის თანახმად, სამხედრო მოსამსახურეს საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი ნორმით სახელმწიფოს ხარჯზე ეძლეოდა ფორმის ტანსაცმელი ან შესაბამისი ფულადი კომპენსაცია. აპელანტის განმარტებით, ფორმის ტანსაცმლის ფულადი კომპენსაციის გაცემა შეწყვეტილი იყო 1998 წლიდან, მანვე განმარტა, რომ სამსახურში პირადად მას ფორმის ტანსაცმელი არასოდეს უტარებია. აქედან გამომდინარე კი დასტურდებოდა, რომ მას ფორმის ტანსაცმელი თავისი სახსრებით არასოდეს შეუძენია, იმის კომპენსაცია კი, რა დანახარჯიც მოსარჩელეს არ გაუწევია, არ შეიძლებოდა მოპასუხეს დაკისრებოდა (ს.ფ. 134-144).
სააპელაციო სასამართლოს განჩინება საკასაციო წესით გაასაჩივრა თ. ა-მა, რომელმაც მოითხოვა გასაჩივრებული განჩინების გაუქმება და მისი სასარჩელო მოთხოვნების დაკმაყოფილება.
საქართველოს უზენაესი სასამართლოს ადმინისტრაციულ და სხვა კატეგორიის საქმეთა პალატის 31.10.06წ. განჩინებით თ. ა-ის საკასაციო საჩივარი დაკმაყოფილდა ნაწილობრივ; თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 30.12.05წ. განჩინება უცვლელად დარჩა საქართველოს რესპუბლიკის მინისტრთა კაბინეტის 14.1.1994წ. ¹796-44 დადგენილების საფუძველზე კომპენსაციისა და ფორმის ტანსაცმლის ფულადი კომპენსაციის ანაზღაურების შესახებ სასარჩელო მოთხოვნის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმის ნაწილში. დანარჩენ ნაწილში გაუქმდა გასაჩივრებული განჩინება და საქმე ხელახლა განსახილველად დაუბრუნდა იმავე სასამართლოს შემდეგ გარემოებათა გამო:
საკასაციო სასამართლომ მიიჩნია, რომ სააპელაციო სასამართლოს დასკვნა თ. ა-ის სარჩელის ხანდაზმულობის თაობაზე გამოტანილი იყო საქმის გარემოებების არასწორი შეფასებისა და კანონის ნორმის არასწორი განმარტების საფუძველზე. სააპელაციო სასამართლომ თ. ა-ის მიერ სადავო ბრძანების გასაჩივრების ხანდაზმულობის ერთთვიანი ვადის ათვლა დაუკავშირა თ. ა-ის ზოგადად ინფორმირებულობას მისი გათავისუფლების საკითხზე. “საჯარო სამსახურის შესახებ” კანონის 127-ე მუხლის 21 და 22 მუხლების თანახმად, მოხელის სამუშაოდან გათავისუფლების ბრძანება წარმოადგენს ინდივიდუალურ ადმინისტრაციულ-სამართლებრივ აქტს. ამავე მუხლის პირველი პუნქტი აღნიშნული ბრძანების გასაჩივრებას ითვალისწინებს “კანონმდებლობით დადგენილი წესით ერთი თვის განმავლობაში”. ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის სასამართლოში გასაჩივრების ვადას განსაზღვრავს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 22-ე მუხლის მე-3 ნაწილი, რომლის თანახმად, სარჩელი ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის ბათილად ცნობის ან ძალადაკარგულად გამოცხადების მოთხოვნით სასამართლოს უნდა წარედგინოს ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის გაცნობიდან ერთი თვის ვადაში. თავის მხრივ, ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის ოფიციალური გაცნობის წესი გათვალისწინებულია ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის 56-ე მუხლით, რომლის თანახმად, დაინტერესებული მხარისათვის ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის ოფიციალური გაცნობა ნიშნავს მისთვის აღნიშნული აქტის გადაცემას ან ფოსტის მეშვეობით მის გაგზავნას. საკასაციო სასამართლომ განმარტა, რომ ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის გასაჩივრების ვადის დენა იწყება იმ მომენტიდან, როდესაც პირს ოფიციალურად ჩაჰბარდა აღნიშნული აქტი. მოცემულ შემთხვევაში საპელაციო სასამართლოს არ დაუდგენია, თუ როდის ჩაჰბარდა თ. ა-ს მისი გათავისუფლების შესახებ ბრძანება. სააპელაციო სასამართლომ დაადგინა მხოლოდ ის გარემოება, თუ როდიდან უნდა ყოფილიყო მოსარჩელე ინფორმირებული მისი დათხოვნის შესახებ, კერძოდ, სააპელაციო სასამართლომ დაადგინა, რომ დათხოვნის თაობაზე მოსარჩელისათვის ცნობილი უნდა ყოფილიყო სახელმწიფო უშიშროების სამინისტროს საქმიანობის შეწყვეტის დღიდან _ 2005 წლის 25 იანვრიდან, რაც დასტურდებოდა მოსარჩელის 2005 წლის 18 თებერვლის პატაკით. საკასაციო სასამართლო აღნიშნავს, რომ მითითებული პატაკით არ დასტურდებოდა თ. ა-ის მიერ სადავო ბრძანების გაცნობა. მოსარჩელე ამ პატაკით ითხოვდა ბრძანების ამონაწერს და თანამდებობაზე აღდგენას, რაც, საკასაციო პალატის განცხადებით, მიუთითებს იმაზე, რომ მოსარჩელისათვის 2005 წლის 18 თებერვლის მდგომარეობით არ იყო ცნობილი სადავო ბრძანება. ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, საკასაციო სასამართლომ მიიჩნია, რომ სააპელაციო სასამართლოს მიერ სარჩელის ხანდაზმულობის ნაწილში საქმეზე არ იყო დადგენილი სათანადო ფაქტობრივი გარემოებები, კერძოდ, სადავო ბრძანების მოსარჩელისათვის ოფიციალურად ჩაბარების დრო.
საკასაციო სასამართლომ მიიჩნია, რომ სააპელაციო სასამართლომ არასწორად განმარტა “საქართველოს მთავრობის სტრუქტურის, უფლებამოსილებისა და საქმიანობის წესის შესახებ” კანონში 2004 წლის 24 დეკემბრის კანონით შეტანილი ცვლილება, რომლის თანახმად, განხორციელდა საქართველოს სახელმწიფო უშიშროების სამინისტროს ლიკვიდაცია და შინაგან საქმეთა სამინისტროს რეორგანიზაცია, სახელმწიფო უშიშროების სამინისტროს უფლებამონაცვლედ ჩაითვალა შინაგან საქმეთა სამინისტრო და სახელმწიფო უშიშროების მინისტრის მიერ გამოცემული სამართლებრივი აქტების გაუქმებისა და მათში ცვლილებების შეტანის უფლება მიენიჭა შინაგან საქმეთა მინისტრს. სააპელაციო სასამართლომ აღნიშნული კანონი მიიჩნია შინაგან საქმეთა მინისტრის მიერ სახელმწიფო უშიშროების სამინისტროს თანამშრომლის სამუშაოდან უპირობო გათავისუფლების საფუძვლად. საკასაციო სასამართლოს განმარტებით, მოცემულ შემთხვევაში კანონი განუყოფლად განიხილავს ორ მოვლენას _ სახელმწიფო უშიშროების სამინისტროს ლიკვიდაციასა და შინაგან საქმეთა სამინისტროს რეორგანიზაციას. იმავდროულად, კანონმდებელი სრულიად გარკვევით მიუთითებს, რომ შინაგან საქმეთა სამინისტრო არის სახელმწიფო უშიშროების სამინისტროს უფლებამონაცვლე. უფლებამონაცვლეობა სამართლებრივად აღნიშნავს მოვლენას, როდესაც ერთი ორგანიზაციის უფლებები და მოვალეობები, რომლის დამოუკიდებლად არსებობის შეწყვეტაც ხდება, გადაეცემა და გრძელდება უფლებამონაცვლე ორგანიზაციაში, რომელიც წარმოადგენს აღნიშნული უფლებებისა და მოვალეობების იურიდიულ მემკვიდრეს. ამასთან, კანონმდებელი რეორგანიზებულ შინაგან საქმეთა სამინისტროს მიიჩნევს სახელმწიფო უშიშროების სამინისტროს უფლებამონაცვლედ ყველა სამართლებრივ ურთიერთობაში ამის თაობაზე რაიმე სპეციალური დათქმის გარეშე, მათ შორის, შრომითსამართლებრივ ურთიერთობებში, ამ მიზნით შინაგან საქმეთა მინისტრს ანიჭებს სახელმწიფო უშიშროების მინისტრის მიერ გამოცემული სამართლებრივი აქტების გაუქმებისა და მათში ცვლილებების შეტანის უფლებამოსილებას. საკასაციო პალატის განცხადებით, დაუშვებელი იყო რეორგანიზებულ შინაგან საქმეთა სამინისტროში მოსარჩელის გათავისუფლება მარტოოდენ სახელმწიფო უშიშროების სამინისტროს ლიკვიდაციის საფუძვლით. რამდენადაც კანონი განუყოფლად საუბრობს ორ მოვლენაზე _ სახელმწიფო უშიშროების სამინისტროს ლიკვიდაციასა და შინაგან საქმეთა სამინისტროს რეორგანიზაციაზე. ამდენად, სახელმწიფო უშიშროების სამინისტროს თანამშრომლის გათავისუფლება შინაგან საქმეთა მინისტრის მიერ უნდა მომხდარიყო ორივე მოვლენის ერთობლიობაში, ერთთმანეთთან კავშირში შეფასების გზით. კანონის მიერ შინაგან საქმეთა სამინისტროსათვის სახელმწიფო უშიშროების სამინისტროს უფლებამონაცვლედ აღიარებამ, თავის მხრივ, გამოიწვია შინაგან საქმეთა სამინისტროს შიდასტრუქტურული რეორგანიზაცია და შესაბამისად, სახელმწიფო უშიშროების სამინისტროს ყოფილი თანამშრომლების შემდგომი შრომითი მოწყობის საკითხი შინაგან საქმეთა სამინისტროს მიერ გადაწყვეტას ექვემდებარებოდა “საჯარო სამსახურის შესახებ” კანონისა და “პოლიციის შესახებ” კანონის ნორმების საფუძველზე, რომლებიც მოხელის სამუშაოდან გათავისუფლებას ითვალისწინებს რეორგანიზაციის შემთხვევაში. დაუშვებელი იყო აღნიშნული ურთიერთობის მოწესრიგება მარტოოდენ “საჯარო სამსახურის შესახებ” კანონის ნორმებით, რომლებიც განსაზღვრავს მოხელის გათავისუფლებას დაწესებულების ლიკვიდაციის საფუძვლით.
საკასაციო სასამართლომ აღნიშნა, რომ “საჯარო სამსახურის შესახებ” კანონის მე-11 მუხლის მე-2 პუნქტის “დ” ქვეპუნქტის თანახმად, აღნიშნული კანონის მოქმედება პოლიციის თანამშრომლებზე ვრცელდება მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ სპეციალური კანონმდებლობით ან მის საფუძველზე სხვა რამ არ არის დადგენილი. სადავო ბრძანების გამოცემის დროს მოქმედი “პოლიციის შესახებ” კანონის 22-ე მუხლის პირველი პუნქტის რედაქცია პოლიციის თანამშრომლის სამსახურიდან დათხოვნის ერთ-ერთ საფუძვლად ითვალისწინებდა შტატების შემცირებას. სააპელაციო სასამართლომ არ იმსჯელა იმ გარემოებაზე, უშიშროების სამინისტროს ლიკვიდაციის შედეგად რეორგანიზებულ შინაგან საქმეთა სამინისტროში მოხდა თუ არა შტატების შემცირება ლიკვიდირებული სახელმწიფო უშიშროების სამინისტროს შტატების გათვალისწინებით, კერძოდ, რამდენი შტატი იყო შინაგან საქმეთა სამინისტროს ........ დეპარტამენტში რეორგანიზაციამდე და რეორგანიზაციის შემდეგ. საკასაციო პალატამ მიუთითა, რომ საქმის ხელახალი განხილვისას სააპელაციო სასამართლოს უნდა დაედგინა, მოცემულ შემთხვევაში მოსარჩელესთან მიმართებაში არსებობდა თუ არა “პოლიციის შესახებ” კანონის 22-ე მუხლის პირველი პუნქტის იმდროინდელი რედაქციით გათვალისწინებული თანამდებობიდან გათავისუფლების საფუძველი _ შტატების შემცირება.
საკასაციო სასამართლომ მიიჩნია, რომ სააპელაციო სასამართლოს გასაჩივრებული განჩინება დაუსაბუთებელი იყო “საჯარო სამსახურის შესახებ” კანონის 109-ე მუხლის პირველი პუნქტით გათვალისწინებული ლიკვიდაციის ან შტატების შემცირების გამო სამსახურიდან გათავისუფლებისას მოხელისათვის კომპენსაციის ანაზღაურების მოთხოვნაზე უარის თქმის ნაწილში. საკასაციო სასამართლომ განმარტა, რომ შტატების შემცირების ან ლიკვიდაციის გამო გათავისუფლებულ საჯარო მოხელეთათვის კომპენსაციის ანაზღაურება კანონის იმპერატიული მოთხოვნაა და დაუშვებელია აღნიშნულ მოთხოვნაზე უარის თქმა, ამ ეტაპზე მისი აღსრულების შეუძლებლობის გამო. მოცემულ შემთხვევაში სადავოა სოციალურ შეღავათზე უფლების პირისადმი კუთვნილების საკითხი და აღნიშნულ უფლებაზე პირისათვის უარის თქმა, ამ ეტაპზე გადაწყვეტილების აღსრულების შეუძლებლობის მოტივით, დაუშვებელია. საკასაციო სასამართლომ მიუთითა, რომ სააპელაციო სასამართლოს საქმის ხელახალი განხილვისას, იმისდა მიხედვით, თუ რა გადაწყვეტილებას მიიღებდა მოსარჩელის შრომითი მოწყობის საკითხზე, უნდა გადაწყვიტოს აღნიშნული კომპენსაციის მოთხოვნის მართლზომიერების საკითხი მოსარჩელის გათავისუფლების დროისათვის არსებული “საჯარო სამსახურის შესახებ” კანონის 109-ე მუხლის პირველი პუნქტის რედაქციის საფუძველზე, ამ ნორმიდან გამომდინარე, შესაბამისი ფაქტობრივი გარემოებების დადგენის გზით. საკასაციო პალატამ ყურადღება გაამახვილა იმ გარემოებაზეც, რომ მოსარჩელე ერთდროულად ითხოვდა როგორც ლიკვიდაციისა და შტატების შემცირების მოტივით გათავისუფლების კომპენსაციას, ისე სამუშაოზე აღდგენას, რაც, საკასაციო პალატის განცხადებით, დაუშვებელია.
საკასაციო სასამართლომ უცვლელად დატოვა გასაჩივრებული განჩინება საქართველოს რესპუბლიკის მინისტრთა კაბინეტის 1994 წლის 14 ნოემბრის ¹796-44 დადგენილების საფუძველზე კომპენსაციის მოთხოვნაზე უარის თქმის ნაწილში. საკასაციო სასამართლომ აღნიშნა, რომ აღნიშნული დადგენილების მე-20 და მე-201 პუნქტების მოქმედება, რომელთა საფუძველზეც მოსარჩელე ითხოვდა კომპენსაციას, საქართველოს მთავრობის 2004 წლის 30 დეკემბრის დადგენილებით შეჩერდა 2006 წლის 1 იანვრამდე. სადავო სამართლებრივი ურთიერთობის წარმოშობის მომენტისათვის _ მოსარჩელის სამუშაოდან გათავისუფლების შესახებ 2005 წლის 25 იანვრის ბრძანების გამოცემის დროისათვის _ აღნიშნული ნორმები არ მოქმედებდა. საქართველოს პრეზიდენტის 2005 წლის 23 დეკემბრის ¹1082 ბრძანებულებით საქართველოს რესპუბლიკის მინისტრთა კაბინეტის 1994 წლის 14 ნოემბრის ¹796-44 დადგენილება ისე გამოცხადდა ძალადაკარგულად, რომ ზემოაღნიშნული პუნქტები არ ამოქმედებულა. კასატორის მოთხოვნის სამართლებრივი საფუძველი _ საქართველოს რესპუბლიკის მინისტრთა კაბინეტის 1994 წლის 14 ნოემბრის ¹796-44 დადგენილების მე-20 და მე-201 პუნქტები სადავო სამართლებრივი ურთიერთობის წარმოშობის შემდეგ არასოდეს ყოფილა მოქმედი ნორმა, რის გამოც, საკასაციო პალატის განცხადებით, ისინი ვერ შეეფარდება სადავო ურთიერთობას.
სააპელაციო სასამართლოს განჩინება უცვლელად დარჩა სამხედრო ფორმის კომპენსაციის გაცემის შესახებ სარჩელის მოთხოვნის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმის ნაწილში. აღნიშნულ საკითხზე საკასაციო სასამართლომ გაიზიარა სააპელაციო სასამართლოს განმარტება, რომ აღნიშნული კომპენსაციის გაცემის მოთხოვნის მართლზომიერება დაკავშირებულია მოსარჩელის მიერ სამხედრო ფორმის ხარჯის რეალურად გაწევასთან.
სამსახურიდან გათავისუფლების ბრძანების გაუქმების შესახებ თ. ა-ის სასარჩელო მოთხოვნის ხანდაზმულობის თაობაზე გამოითქვა განხვავებული აზრი და დაერთო საქმეს.
თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 27.04.07წ. გადაწყვეტილებით თ. ა-ის სააპელაციო საჩივარი დაკმაყოფილდა ნაწილობრივ, გაუქმდა თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 20.10.05წ. გადაწყვეტილება იმ ნაწილში, რომლითაც მოსარჩელე თ. ა-ს უარი ეთქვა საქართველოს შინაგან საქმეთა მინისტრის 25.01.05წ. ¹134 დანართი ¹1 ბრძანების ბათილად ცნობის, სამსახურში აღდეგნისა და იძულებით განაცდურის ანაზღაურების შესახებ სარჩელის დაკმაყოფილებაზე. ამ ნაწილში თ. ა-ის სარჩელი დაკმაყოფილდა ნაწილობრივ, საქართველოს შინაგან საქმეთა მინისტრის 25.01.05წ. ¹134 ბრძანება საქართველოს სახელმწიფო უშიშროების სამინისტროს სამხედრო მოსამსახურეების სამხედრო სამსახურიდან სამხედრო ძალების რეზერვში დათხოვნის თაობაზე ცნობილ იქნა ბათილად თ. ა-ის ნაწილში და საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს დაევალა ახალი ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის გამოცემა თ. ა-ის სამსახურებრივი მოწყობის თაობაზე. მასვე დაევალა თ. ა-ის იძულებითი განაცდურის ანაზღაურება.
სააპელაციო პალატამ აღნიშნა, რომ “საქართველოს მთავრობის სტრუქტურის, უფლებამოსილებისა და საქმიანობის წესის შესახებ” კანონში 2004 წლის 24 დეკემბრის კანონით შეტანილ იქნა ცვლილება, რომლის თანახმად, ხსენებული კანონის მე-14 მუხლის მე-2 პუნქტი ჩამოყალიბდა ახალი რედაქციით და სამინისტროებს შორის უშიშროების სამინისტრო მითითებული აღარ იქნა. ცვლილების მე-2 მუხლის თანახმად, განხორციელდა საქართველოს სახელმწიფო უშიშროების სამინისტროს ლიკვიდაცია და შინაგან საქმეთა სამინისტროს რეორგანიზაცია, სახელმწიფო უშიშროების სამინისტროს უფლებამონაცვლედ ჩაითვალა შინაგან საქმეთა სამინისტრო და სახელმწიფო უშიშროების მინისტრის მიერ გამოცემული სამართლებრივი აქტების გაუქმებისა და მათში ცვლილებების შეტანის უფლება მიენიჭა შინაგან საქმეთა მინისტრს. აღნიშნული კანონი გამოქვეყნდა საკანონმდებლო მაცნეში 25.12.04წ. და ამოქმედდა გამოქვეყნებისთანავე. სააპელაციო სასამართლოს განმარტებით, “საჯარო სამსახურის შესახებ” კანონის 96.1 მუხლის თანახმად, მოხელე შეიძლება განთავისუფლდეს სამსახურიდან დაწესებულების ლიკვიდაციის გამო, რასაც განსახილველ შემთხვევაში ადგილი არ ჰქონია. შინაგან საქმეთა სამინისტრო არის სახელმწიფო უშიშროების სამინისტროს უფლებამონაცვლე. უფლებამონაცვლეობა სამართლებრივად აღნიშნავს მოვლენას, როდესაც ერთი ორგანიზაციის უფლებები და მოვალეობები, რომლის დამოუკიდებლად არსებობის შეწყვეტაც ხდება, გადაეცემა და გრძელდება უფლებამონაცვლე ორგანიზაციაში, რომელიც წარმოადგენს აღნიშნული უფლებებისა და მოვალეობების იურიდიულ მემკვიდრეს. ამასთან, კანონმდებელი რეორგანიზებულ შინაგან საქმეთა სამინისტროს მიიჩნევს სახელმწიფო უშიშროების სამინისტროს უფლებამონაცვლედ ყველა სამართლებრივ ურთიერთობაში ამის თაობაზე რაიმე სპეციალური დათქმის გარეშე. ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, დაუშვებელი იყო რეორგანიზებულ შინაგან საქმეთა სამინისტროში მოსარჩელის გათავისუფლება მარტოოდენ სახელმწიფო უშიშროების სამინისტროს ლიკვიდაციის საფუძვლით. რამდენადაც კანონი განუყოფლად საუბრობს ორ მოვლენაზე _ სახელმწიფო უშიშროების სამინისტროს ლიკვიდაციასა და შინაგან საქმეთა სამინისტროს რეორგანიზაციაზე, ამდენად, სახელმწიფო უშიშროების სამინისტროს თანამშრომლის გათავისუფლება შინაგან საქმეთა მინისტრის მიერ უნდა მომხდარიყო ორივე მოვლენის ერთობლიობაში, ერთთმანეთთან კავშირში შეფასების გზით. კანონის მიერ შინაგან საქმეთა სამინისტროსათვის სახელმწიფო უშიშროების სამინისტროს უფლებამონაცვლედ აღიარებამ, თავის მხრივ, გამოიწვია შინაგან საქმეთა სამინისტროს შიდასტრუქტურული რეორგანიზაცია და შესაბამისად, სახელმწიფო უშიშროების სამინისტროს ყოფილი თანამშრომლების შემდგომი შრომითი მოწყობის საკითხი შინაგან საქმეთა სამინისტროს მიერ გადაწყვეტას ექვემდებარებოდა “საჯარო სამსახურის შესახებ” კანონისა და “პოლიციის შესახებ” კანონის ნორმების საფუძველზე, რომლებიც მოხელის სამუშაოდან გათავისუფლებას ითვალისწინებს რეორგანიზაციის შემთხვევაში. “საჯარო სამსახურის შესახებ” კანონის 11.2 მუხლის “დ” ქვეპუნქტის თანახმად, არნიშნული კანონის მოქმედება პოლიციის თანამშრომლებზე ვრცელდება მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ სპეციალური კანონმდებლობით და მის საფუძველზე სხვა რამ არ არის დადგენილი. გასაჩივრებული ბრძანების გამოცემისას მოქმედი “პოლიციის შესახებ” კანონის 22-ე მუხლის პირველი პუნქტი პოლიციის თანამშრომლის სამსახურიდან დათხოვნის ერთ-ერთ საფუძვლად ითვალისწინებდა შტატების შემცირებას.
სააპელაციო სასამართლომ დაადგინა, რომ საქართველოს სახელმწიფო უშიშროების სამინისტროს ............. დეპარტამენტში ლიკვიდაციამდე ირიცხებოდა 76 თანამშრომელი, საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს ........... სამსახურში რეორგანიზაციამდე არსებობდა 65 საშტატო ერთეული, ხოლო სახელმწიფო უშიშროების სამინისტროს ლიკვიდაციისა და შინაგან საქმეთა სამინისტროს რეორგანიზაციის შემდეგ საქართველოს შინაგან საქმეთა მინისტრის 30.12.04წ. ¹677 ბრძანებით დამტკიცდა საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს ......... დეპარტამენტის სტრუქტურა, რომლის საშტატო რიცხოვნობაც განისაზღვრა 156 ერთეულით. აღნიშნულიდან გამომდინარე, სააპელაციო პალატამ მიიჩნია, რომ სამსახურში, სადაც თ. ა-ი მუშაობდა შტატები არ შემცირებულა. ამავე დროს სასამართლომ მიუთითა, რომ ის თანამდებობა, რომელიც განთავისუფლებამდე ეკავა თ. ა-ს აღარ არსებობდა. სხვა თანამდებობის შეთავაზება და მუშაკის თანხმობის შემთხვევაში დანიშვნა სამინისტროს დისკრეციულ უფლებამოსილებას განეკუთვნებოდა. აღნიშნულის გათვალისწინებით სასამართლომ მიიჩნია, რომ სადავო საკითხის გადაუწყვეტლად ბათილად უნდა მიჩნეულიყო სადავო აქტი და მოპასუხეს ახალი ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის გამოცემა დავალებოდა.
სააპელაციო პალატამ აღნიშნა, რომ “საჯარო სამსახურის შესახებ” კანონის 127-ე მუხლის პირველი პუნქტის თანახმად, მოხელეს უფლება აქვს კანონმდებლობით დადგენილი წესით ერთი თვის ვადაში გაასაჩივროს სასამართლოში სამსახურებრივ საკითხებზე გამოცემული ბრძანება. ამავე მუხლის მე-21 პუნქტის თანახმად, ამ მუხლის პირველი და მეორე პუნქტებით განსაზღვრული სამართლებრივი აქტის გასაჩივრების ხანდაზმულობის ვადა აითვლება კანონმდებლობით დადგენილი წესით აქტის გაცნობიდან. მოსარჩელე თ. ა-ს საქართველოს შინაგან საქმეთა მინისტრის სადავო ბრძანება ჩაჰბარდა 25.03.05წ., ხოლო სარჩელით სასამართლოს კანონით დადგენილ ერთთვიან ვადაში, 05.04.05 წელს მიმართა.
თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 27.04.07წ. გადაწყვეტილება საკასაციო წესით გაასაჩივრეს საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტრომ და თ. ა-მა.
კასატორმა თ. ა-მა გადაწყვეტილების იმ ნაწილის გაუქმება მოითხოვა, რომლითაც მისი სააპელაციო საჩივარი არ დაკმაყოფილდა. კასატორის აზრით, სააპელაციო სასამართლოს გადაწყვეტილების მის მიერ გასაჩივრებული ნაწილი იურიდიულად არ არის საკმარისად დასაბუთებული. სასამართლომ არ დაასაბუთა, რის საფუძველზე მიიჩნია, რომ უფროსი ოპერატიული თანამშრომლის თანამდებობა აღარ არსებობდა. კასატორის განცხადებით, საქმის მასალებში დაცულია ორი ბრძანება. ერთი შინაგან საქმეთა მინისტრის 12.07.04წ. ¹378 ბრძანება, რომლითაც დამტკიცდა აღნისნული სამინისტროს ............. სამმართველოს საშტატო განრიგი და მასში არ იყო უფროსი ოპერატიული თანამშრომლის თანამდებობა გათვალისწინებული, ვინაიდან ბრძანება გამოცემული იყო სამინისტროს რეორგანიზაციამდე. საქმეში დაცული მეორე ბრძანებით, საქართველოს შინაგან საქმეთა მინისტრის 30.12.04წ. ¹677 ბრძანებით დამტკიცდა საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს ........ დეპარტამენტის სტრუქტურა და საშტატო რიცხოვნობაც განისაზღვრა 156 ერთეულით, მაგრამ მასში მითითებული არ იყო საშტატო ერთეულები. კასატორმა გადაწყვეტილების გასაჩივრებული ნაწილის გაუქმება და უფროს ოპერატიულ თანამშრომლად ან თანაბარ თანამდებობაზე მისი აღდგენის მოპასუხისათვის დავალება მოითხოვა.
კასატორმა _ საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტრომ აღნიშნა, რომ თ. ა-ი სამსახურიდან გათავისუფლდა კანონმდებლობის მოთხოვნათა სრული დაცვით და არ არსებობს სამსახურიდან გათავისუფლების შესახებ ბრძანების გაუქმების არანაირი საფუძველი. კასატორის აზრით, საქართველოს სახელმწიფო უშიშროების სამინისტრომ განიცადა ლიცვიდაცია და სამინისტროს მთელი პირადი შემადგენლობა, მათ შორის თ. ა-იც დათხოვნილ იქნა სამხედრო ძალების რეზერვში 25.01.05წ. ¹134 ბრძანებით სამინისტროს ლიკვიდაციის გამო. კასატორი მიიჩნევს, რომ თ. ა-ის მოთხოვნა სადავო ბრძანების გაუქმების თაობაზე ხანდაზმულია. სასამართლომ 25.01.05წ. წარმოშობილ ურთიერთობაზე გაავრცელა 2005 წლის 24 ივნისს ამოქმედებული ნორმა, “საჯარო სამსახურის შესახებ” კანონის 127-ე მუხლის 21 პუნქტი. კასატორმა თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 27.04.07წ. გადაწყვეტილების გაუქმება და თ. ა-ის სასარჩელო მოთხოვნების დაკმაყოფილებაზე უარის თქმა მოითხოვა.
საქართველოს უზენაესი სასამართლოს ადმინისტრაციულ და სხვა კატეგორიის საქმეთა პალატის 05.07.07წ. განჩინებით თ. ა-ის საკასაციო საჩივარი საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილის შესაბამისად, დასაშვებობის შესამოწმებლად წარმოებაში იქნა მიღებული. მხარეებს განესაზღვრათ ვადა დასაშვებობის შესახებ მოსაზრების წარმოდგენისათვის. საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს წარმომადგენელმა წარმოადგინა მოსაზრება, რომელშიც აღნიშნა, რომ თ. ა-ის საკასაციო საჩივარი არ აკმაყოფილებდა საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილით განსაზღვრულ საკასაციო საჩივრის დასაშვებობის პირობებს, რის გამოც დაუშვებლად უნდა ყოფილიყო მიჩნეული.
საქართველოს უზენაესი სასამართლოს ადმინისტრაციულ და სხვა კატეგორიის საქმეთა პალატის 23.07.07წ. განჩინებით საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს საკასაციო საჩივარი საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილის შესაბამისად დასაშვებობის შესამოწმებლად წარმოებაში იქნა მიღებული. მხარეებს განესაზღვრათ ვადა დასაშვებობის შესახებ მოსაზრების წარმოდგენისათვის. თ. ა-მა წარმოადგინა მოსაზრება, რომელშიც აღნიშნა, რომ საკასაციო საჩივარი არ აკმაყოფილებდა საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილით განსაზღვრულ საკასაციო საჩივრის დასაშვებობის პირობებს, რის გამოც დაუშვებლად უნდა ყოფილიყო მიჩნეული.

ს ა მ ო ტ ი ვ ა ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი

საკასაციო სასამართლო გასაჩივრებული განჩინების გაცნობის, საკასაციო საჩივრის საფუძვლიანობის შემოწმების შედეგად თვლის, რომ თ. ა-ისა და საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს საკასაციო საჩივრები დაუშვებლად უნდა იქნეს მიჩნეული შემდეგ გარემოებათა გამო:
საკასაციო სასამართლოს მიაჩნია, რომ სააპელაციო სასამართლომ საქმე განიხილა არსებითი პროცესუალური დარღვევის გარეშე და საქმეზე არსებითად სწორი გადაწყვეტილებაა მიღებული.
საკასაციო სასამართლო თვლის, რომ ამ შემთხვევაში არ არსებობს სააპელაციო სასამართლოს მიერ გამოყენებული საპროცესო და მატერიალური სამართლის ნორმების განმარტებისა და სამართლის განვითარების მიზნით საკასაციო სასამართლოს მიერ ზოგადი მნიშვნელობის მქონე სახელმძღვანელო და სარეკომენდაციო გადაწყვეტილების გამოტანის ფაქტობრივი საჭიროება.
საკასაციო სასამართლოს მოსაზრებით, აღნიშნულ საქმეს არ გააჩნია პრინციპული მნიშვნელობა სასამართლო პრაქტიკისათვის, ხოლო საკასაციო საჩივრებს _ წარმატების პერსპექტივა.
აღნიშნულიდან გამომდინარე საკასაციო სასამართლოს მიაჩნია, რომ ამ კონკრეტულ შემთხვევაში არ არსებობს საკასაციო საჩივრების დასაშვებობის საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილით განსაზღვრული არც ერთი საფუძველი, რის გამოც თ. ა-ისა და საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს საკასაციო საჩივრები არ უნდა იქნეს დაშვებული განსახილველად.

ს ა რ ე ზ ო ლ უ ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი :

საკასაციო სასამართლომ იხელმძღვანელა საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის პირველი მუხლის მე-2 ნაწილით, 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილით და

დ ა ა დ გ ი ნ ა :

1. თ. ა-ისა და საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს საკასაციო საჩივრები მიჩნეულ იქნეს დაუშვებლად;
2. საქართველოს უზენაესი სასამართლოს განჩინება საბოლოოა და არ საჩივრდება.