¹ბს-990-944(კ-06) 7 მაისი, 2007 წ.
ქ. თბილისი

ადმინისტრაციულ და სხვა კატეგორიის საქმეთა პალატამ
შემადგენლობა:

მაია ვაჩაძე (თავმჯდომარე),
ნინო ქადაგიძე (მომხსენებელი), ნუგზარ სხირტლაძე

საქმის განხილვის ფორმა – მხარეთა დსწრების გარეშე
კასატორი – შპს ,,კ-ი”
მოწინააღმდეგე მხარეები – საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საგადასახადო დეპარტამენტის ქუთაისის საგადასახადო ინსპექცია
მესამე პირები _ საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საგადასახადო დეპარტამენტი, შპს ,,ო-ა”, ი/მ ,,მ. ჯ-ე”
გასაჩივრებული გადაწყვეტილება – ქუთაისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2006 წლის 25 ოქტომბრის გადაწყვეტილება
დავის საგანი – დღგ-ს ჩათვლა

ა ღ წ ე რ ი ლ ო ბ ი თ ი ნ ა წ ი ლ ი :

2006 წლის 17 აპრილს შპს ,,კ-მა” სასარჩელო განცხადებით მიმართა ქუთაისის საქალაქო სასამართლოს მოპასუხე ქ. ქუთაისის საგადასახადო ინსპექციის მიმართ Dდღგ-ის ჩათვლების აღდგენის თაობაზე.
მოსარჩელე სასარჩელო განცხადებაში მიუთითებდა, რომ რეგისტრირებულია გადასახადის გადამხდელად ქ. ქუთაისის საგადასახადო ინსპექციაში და ეწევა სამეწარმეო საქმიანობას. სამეწარმეო საქმიანობის განხორციელებისათვის იძენს სხვადასხვა საქონელს და იხდის მიწოდებული მომსახურების ღირებულებას, რაც წარმოადგენს დღგ-ით დასაბეგრ ოპერაციას.
2004 წელს ი/მ ,,მ. ჯ-გან” და შპს ,,ო-გან” შეიძინა ბენზინისა და დიზელის საწვავი და გადაიხადა დღგ, კერძოდ, ანგარიშ-ფაქტურებზე: ¹178112 25.02.04 წ. დღგ – 808,8 ლარი, ¹176965 09.03.04 დღგ – 1060,14 ლარი, ¹176953 07.03.04 წ. დღგ – 1024,64 ლარი, ¹176952 07.03.04 დღგ – 1024,64 ლარი, სულ: აღნიშნული ანგარიშ-ფაქტურებით გადახდილი აქვს დღგ _ 3918,22 ლარი.
მოსარჩელის განმარტებით, მის მიერ დაცულია 2005 წლის 1 იანვრამდე მოქმედი საგადასახადო კოდექსის 114-ე და 115-ე მუხლების მოთხოვნები, კერძოდ, ანგარიშ-ფაქტურების მე-3 და მე-4 პირები წარდგენილია შესაბამის ინსპექციებში და ოპერაციის განხორციელების მომენტისათვის მიმწოდებლებს დღგ-ს დავალიანება არ ერიცხებოდათ. საგადასახადო ინსპექცია ვალდებული იყო განეხორციელებინა დღგ-ს ჩათვლები, მან კი პირიქით, გააუქმა ჩათვლები 2005 წლის 14 თებერვალს, რამაც გამოწვია დღგ-ში ძირითადი დავალიანების _ 3918,22 ლარის წარმოშობა, რასაც დღემდე ერიცხება საურავი.
საგადასახადო კოდექსის 248-ე მუხლის მე-2 ნაწილის შესაბამისად, საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურა არის საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს მიერ დადგენილი ფორმის მკაცრი აღრიცხვის დოკუმენტი, რომლითაც დასტურდება დღგ-ით დასაბეგრი ოპერაციის განხორციელების ფაქტი.
აღნიშნულიდან გამომდინარე, მოსარჩელე ითხოვდა დღგ-ს _ 3918,22 ლარის ჩათვლას, 2005 წლის 14 თებერვლის მდომარეობით.
ქუთაისის საქალაქო სასამართლოს 2006 წლის 22 ივნისის განჩინებით დაკმაყოფილდა ქუთაისის საგადასახადო ინსპექციის შუამდგომლობა და საქმეში მესამე პირად ჩაება საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საგადასახადო დეპარტამენტი.
მოპასუხე ქუთაისის საგადასახადო ინსპექციის წარმომადგენელმა სასარჩელო განცხადება არ ცნო და მოითხოვა მოსარჩელისათვის სარჩელის დაკმაყოფილებაზე უარის Yთქმა.
ქუთაისის საქალაქო სასამართლოს 2006 წლის 12 ივლისის გადაწყვეტილებით შპს ,,კ-ის” დირექტორის _ გ. შ-ის სასარჩელო განცხადება დაკმაყოფილდა; ქუთაისის საგადასახადო ინსპექციას დაევალა გაუქმებული Dდღგ-ის, 3918 ლარის, აღდგენა და მასზე დარიცხული საურავის გაუქმება.
მითითებული გადაწყვეტილება სააპელაციო წესით გაასაჩივრეს საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საგადასახადო დეპარტამენტმა და საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საგადასახადო დეპარტამენტის ქუთაისის საგადასახადო ინსპექციამ.
აპელანტი საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საგადასახადო დეპარტამენტი სააპელაციო საჩივარში მიუთითებდა, რომ საქართველოს საგადასახადო კოდექსის მე-2 მუხლის თანახმად, საგადასახადო სისტემა მოიცავს საგადასახადო კოდექსით გათვალისწინებული გადასახადების (დაწესების, ჩათვლის და გაუქმების) გადახდევინების პრინციპების, ფორმებისა და მეთოდების, საგადასახადო ორგანოებისა და საგადასახადო კონტროლის, აგრეთვე საგადასახადო კანონმდებლობის დარღვევისათვის პასუხისმგებლობის სახეების ერთობლიობას. საგადასახადო კოდექსის მე-6 მუხლის შესაბამისად, საქართველოში მოქმედებს საერთო-სახელმწიფოებრივი და ადგილობრივი გადასახადები.
დამატებითი ღირებულების გადასახადი წარმოადგენს საერთო-სახელმწიფოებრივ გადასახადს და ის გადახდილად ჩაითვლება, როცა დღგ-ის თანხა დასაბეგრი ოპერაციების დროის მიხედვით მოხვდება სახელმწიფო ბიუჯეტში, რასაც ითვალისწინებს საგადასახადო კოდექსის 114-ე მუხლის პირველი ნაწილის ბოლო აბზაცი.
აპელანტის განმარტებით, ზემოაღნიშნული მუხლების მოთხოვნები შესრულებულად ჩაითვლება მხოლოდ იმ შემთხვევაში, როცა დაცულია ის ძირითადი პრინციპი, რომელიც გამომდინარეობს 114-ე მუხლის პირველი პუნქტის ბოლო აბზაციდან: ,,დღგ-ს ჩათვლას დაექვემდებარება საქართველოს ბიუჯეტში გადახდილი დღგ-ს თანხა”.
ამ დებულების შესაბამისად, დღგ-ის ჩათვლას შეიძლება დაექვემდებაროს მხოლოდ ბიუჯეტში გადახდილი დღგ-ის თანხა. საგადასახადო კოდექსის 114-ე მუხლის პირველი ნაწილის შესაბამისად, ჩასათვლელი დღგ-ის თანხა წარმოადგენს გადასახადის თანხას, რომელიც დასაბეგრი ოპერაციის დროის მიხედვით გადახდილია წარმოდგენილი საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურების შესაბამისად ან საბაჟო დეკლარაციის მიხედვით. ამდენად, კოდექსის დასახელებული 114-ე მუხლის პირველი ნაწილი ითვალისწინებს ორ შემთხვევას: პირველი, როდესაც ჩასათვლელი, ანუ ჯერ არ ჩათვლილი დღგ-ის თანხა გადახდილია წარდგენილი საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურის შესაბამისად, და მეორე, როდესაც აღნიშნული თანხა უკვე ბიუჯეტში გადახდის შემდეგ ექვემდებარება ჩათვლას.
საგადასახადო კოდექსის 115-ე მუხლის მე-2 ნაწილში საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურა განმარტებულია, როგორც დოკუმენტი, რომლითაც დასტურდება დღგ-ის გადახდევინების ფაქტი, რაც გამომდინარეობს ანგარიშ-ფაქტურაში ასახული მონაცემებით. აღნიშნული მუხლიდან გამომდინარე, მიმწოდებლის მხრიდან ე.წ საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურის გამოწერა ადასტურებს მყიდველის (დამკვეთის) მიერ არა გადასახადის, არამედ დამატებული ღირებულების გადასახადით დატვირთული საფასურის გადახდისა და დასაბეგრი ოპერაციის განხორციელების ფაქტს. მხოლოდ საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურა შეუძლებელია იყოს საკმარისი იმისათვის, რათა განხორციელდეს გადასახადის გადახდილად აღიარება.
ამასთან, აპელანტის მითითებით, გასათვალისწინებელია ისიც, რომ 1997 წლის საგადასახადო კოდექსი 115-ე მუხლის მე-7 ნაწილით უშვებს ისეთ მდგომარეობასაც, როდესაც საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურა შესაძლებელია გაყალბდეს, კერძოდ, მოხდეს მისი გამოწერა ე.წ. უსაქონლო და ფიქტიურ ოპერაციებზე, რაც უკვე სცილდება საქართველოს საგადასახადო ორგანოების კომპეტენციას, ვინაიდან ანგარიშ-ფაქტურის გაყალბება იწვევს სისხლის სამართლის პასუხისმგებლობას.
ნაწარმოები ოპერაციების (საქონლის მიწოდების) დროს, როდესაც მოხდა დამატებული ღირებულების გადასახადით დასაბეგრი ოპერაციის წარმოება, გადასახადის თანხის გადახდა სახელმწიფო ბიუჯეტში განისაზღვრებოდა ,,საბიუჯეტო სისტემისა და საბიუჯეტო უფლებამოსილების შესახებ” საქართველოს კანონით და კანონის მხოლოდ ამ მოთხოვნათა დაცვის შემდეგ ჩაითვლება დღგ-ის თანხა სახელმწიფო ბიუჯეტში გადახდილად. ზემოაღნიშნული კანონის მე-9 მუხლი განსაზღვრავს, რომ ,,საბიუჯეტო სისტემის ყველა რგოლის შემოსავალი ფორმდება საქართველოს საგადასახადო კანონმდებლობითა და ამ კანონით განსაზღვრული წესით. ბიუჯეტის ყველა შემოსავალი უნდა აისახოს ეროვნულ ბანკში გახსნილ სახაზინო ანგარიშებზე. დაუშვებელია ბიუჯეტების შემოსავლებში თანხის აღრიცხვა როგორც ხაზინის, ასევე გადამხდელების მომსახურე კომერციული ბანკების შესაბამის ანგარიშებზე, მათი სრულფასოვანი ასახვის გარეშე.
ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, საქართველოს ბიუჯეტში თანხა ჩარიცხულად ითვლება, თუ ის ასსხვას ჰპოვებს ეროვნული ბანკის მიერ გახსნილ სახაზინო ანგარიშზე.
ყოველივე ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, აპელანტი ითხოვდა ქუთაისის საქალაქო სასამართლოს 2006 წლის 12 ივლისის გადაწყვეტილების გაუქმებასა და ახალი გადაწყვეტილებით მოსარჩელისათვის სარჩელის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმას.
მეორე აპელანტი – ქუთაისის საგადასახადო ინსპექცია სააპელაციო საჩივარში მიუთითებდა, რომ საქართველოს საგადასახადო კოდექსის მე-6 მუხლის შესაბამისად, საქართველოში მოქმედებს საერთო სახელმწიფოებრივი და ადგილობრივი გადასახადები. დამატებითი ღირებულების გადასახადი წარმოადგენს საერთო სახელმწიფობრივ გადასახადს და ის გადახდილად ჩაითვლება, როცა დღგ-ის თანხა დასაბეგრი ოპერაციის დროის მიხედვით გადახდილია სახელმწიფო ბიუჯეტში, რასაც ითვალისწინებს შესაბამისი პერიოდისათვის მოქმედი საგადასახადო კოდექსის 114-ე მუხლის პირველი ნაწილის ბოლო აბზაცი, კერძოდ, დღგ-ს ჩათვლას დაექვემდებარება სახელმწიფო ბიუჯეტში გადახდილი დღგ-ის თანხა. გადასახადის თანხის გადახდა სახელმწიფო ბიუჯეტში განისაზღვრება ,,საბიუჯეტო სისტემისა და საბიუჯეტო უფლებამოსილებათა შესახებ” საქართველოს კანონით და ,,სახელმწიფო გადასახადებიდან აფხაზეთისა და აჭარის ა/რ და საქართველოს სხვა ტერიტორიული ერთეულების ბიუჯეტში ანარიცხების გრძელვადიანი ეკონომიკური ნორმატივების შესახებ” 2000 წლის 13 დეკემბრის საქართველოს კანონით. მხოლდ აღნიშნული მოთხოვნათა დაცვის შემდეგ ჩაითვლება დღგ-ს Yთანხა სახელმწიფო ბიუჯეტში გადახდილად. ბიუჯეტის ყველა შემოსავალი უნდა აისახოს საქართველოს ეროვნულ ბანკში გახსნილ სახაზინო ანგარიშებზე.
აპელანტის განმარტებით, ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, საქართველოს ბიუჯეტში თანხა ჩარიცხულად უთვლება, თუ ის ასახვა ჰპოვებს ეროვნული ბანკის მიერ გახსნილ სახაზინო ანგარიშზე.
საქმეში არსებული ქუთაისის საგადასახადო ინსპექციის 2006 წლის 3 ივლისის ¹02/3531 ცნობით დასტურდება, რომ შპს ,,ო-ას” ბიუჯეტთან ანგარიშსწორება არ უწარმოებია, რითაც დაირღვა საქართველოს საგადასახადო კოდექსის (2005 წლის 1 იანვრამდე მოქმედი) 114-ე მუხლის მოთხოვნები, რაც შეუძლებელს ხდის მყიდველის, შპს ,,კ-თვის” ჩათვლის მიღების შესაძლებლობას.
საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 115-ე მუხლის პირველი პუნქტის შესაბამისად, საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურის მე-4 პირს გამყიდველი წარუდგენს საგადასახადო ორგანოებს საგადასახადო კონტროლის განხორციელების მიზნით, ხოლო მესამე პირს მყიდველი წარუდგენს საგადასახადო ორგანოებს თავისი ადგილმდებარეობის მიხედვით საგადასახადო ჩათვლის მისაღებად.
საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 114-ე მუხლის პირველი ნაწილის შესაბამისად, ჩასათვლელი დღგ-ის თანხა არის გადასახადის თანხა, რომელიც დასაბეგრი ოპერაციის დროის მიხედვით გადახდილია წარდგენილი საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურის შესაბამისად, ხოლო ამავე კოდექსის 115-ე მუხლის შესაბამისად, მყიდველი და გამყიდველი საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურებს წარუდგენენ საგადასახადო ორგანოებს ყოველთვიურად, არა უგვიანეს მომდევნო თვის 10 რიცხვისა. იმ პირს, რომელიც არ არის რეგისტრირებული დღგ-ის გადამხდელად, არ აქვს ანგარიშ-ფაქტურის გამოწერის უფლება. ყოველივე აღნიშნული აუცილებელ პირობას წარმოადგენს ჩათვლის მისაღებად. აპელანტის მოსაზრებით, სასამართლოს არ გამოუკვლევია არც ერთი ზემოთ ჩამოთვლილი გარემოება, რაც იმაზე მიუთითებს, რომ გადაწყვეტილება საკმაოდ დაუსაბუთებელია.
ყოველივე აღნიშნულიდან გამომდინარე, აპელანტი ითხოვდა ქუთაისის საქალაქო სასამართლოს 2006 წლის 12 ივლისის გადაწყვეტილების გაუქმებასა და ახალი გადაწყვეტილებით მოსარჩელისათვის სარჩელის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმას.
ქუთაისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2006 წლის 25 ოქტომბრის გადაწყვეტილებით საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საგადასახადო დეპარტამენტისა და საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საგადასახადო დეპარტამენტის ქუთაისის საგადასახადო ინსპექციის სააპელაციო საჩივრები დაკმაყოფილდა ნაწილობრივ; გაუქმდა ქუთაისის საქალაქო სასამართლოს 2006 წლის 12 ივლისის გადაწყვეტილება ¹176952, ¹176953 და ¹176965 სპეციალური საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურების მიხედვით დამატებითი ღირებულების გადასახადის აღდგენის ქუთაისის საგადასახადო ინსპექციაზე დავალდებულების ნაწილში და ამ ნაწილში არ დაკმაყოფილდა შპს ,,კ-ის” სასარჩელო განცხადება, ხოლო დანარჩენ ნაწილში ქუთაისის საქალაქო სასამართლოს გადაწყვეტილება დარჩა უცვლელად.
სააპელაციო სასამართლო გადაწყვეტილებაში მიუთითებდა, რომ 1997 წლის საგადასახადო კოდექსის 114-ე მუხლის პირველი ნაწილის ბოლო წინადადების მიხედვით, დღგ-ს ჩათვლას ექვემდებარება საქართველოს ბიუჯეტში გადახდილი დღგ-ს თანხა. საგადასახადო დეპარტამენტის აქციზის გადამხდელთა საგადასახადო ინსპექციის 2006 წლის 20 მარტის ცნობით დასტურდება, რომ ი/მ ,,მ. ჯ-ეს” წარდგენილი აქვს ანგარიშ-ფაქტურა და ანგარიშ-ფაქტურის დეკლარირების პერიოდისთვის ბიუჯეტის წინაშე დღგ-ს დავალიანება არ ერიცხება. აღნიშნულიდან გამომდინარე, სააპელაციო პალატის მითითებით, შპს ,,კ-ს” უნდა ჩაეთვალოს დღგ-ს თანხა ¹178112 ანგარიშ-ფაქტურაზე.
სააპელაციო სასამართლოს განმარტებით, შპს ,,კ-ს” ასევე შეძენილი აქვს საწვავი შპს ,,ო-გან” ანგარიშ-ფაქტურებით: ¹176953, ¹176952, ¹176965. ზემოაღნიშნული საგადასახადო ინსპექციის ცნობით, შპს ,,ო-ა” საგადასახადო ინპექციაში აღრიცხვაზე არ იმყოფება. ასევე, ამავე ინსპექციის ცნობით, შპს ,,ო-ა” დღგ-ს კომპიუტერულ ბარათზე ფიქსირდება 1277,56 ლარი ნარჩენი. მას აქციზის გადამხდელთა ინსპექციიდან გამოსვლის შემდეგ ბიუჯეტთან ანგარიშგება და ანგარიშსწორება არ უწარმოებია, შესაბამისად, ზემოაღნიშნულ ანგარიშ-ფაქტურებზე დღგ-ს ჩათვლა ვერ მოხდება.
ხოლო, რაც შეეხება შპს ,,კ-ის” მიერ წარმოდგენილ შედარების აქტს, პალატის მითითებით, მასზე არ არის მხარეთა ხელმოწერები, არაა დასმული ბეჭედი და შტამპი, არ არის დამოწმებული, რომ ის წარმოადგენს ასლს, რის გამოც იგი ვერ იქნება მიღებული მტკიცებულებად. ამასთან, საგადასახადო ინსპქეციის 2006 წლის 25 ოქტომბრის ცნობით, შპს ,,ო-ა” იყო აქციზის გადამხდელთა ინსპქეციის გადამხდელი, რეგისტრაციიდან მოხსნის დროს გადამხდელს არ გაუფორმებია შედარების აქტი და არც ქუთაისის საგადასახადო ინსპექციაში გადაყვანის შემდეგ გამოცხადებულა საგადასახადო ინსპექციაში. ამიტომ შპს ,,ო-ზე”, აღნიშნული ინსტრუქციის თანახმად, ვერ გაიცემა შედარების აქტი.
მითითებული გადაწყვეტილება საკასაციო წესით გაასაჩივრეს შპს ,,კ-მა”, საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საგადასახადო დეპარტამენტმა და საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საგადასახადო დეპარტამენტის ქუთაისის საგადასახადო ინსპექციამ.
შპს ,,კ-ი” საკასაციო საჩივარში მიუთითებდა, რომ სააპელაციო სასამართლოს მიერ დაირღვა საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 105-ე მუხლით გათვალისწინებული მოთხოვნები, მტკიცებულებების შეფასების ნაწილში. სასამართლომ არ მოახდინა მტკიცებულებათა ყოველმხრივ, სრულად და იბიექტურად განხილვა, რამაც გამოწვია საქმეზე არასწორი გადაწყვეტილების მიღება.
კასატორის განმარტებით, საქართველოს საგადასახადო კოდექსის (2005 წლის 1 იანვრამდე მოქმედი) არც ერთი მუხლი და ამავე დროს არც ,,მეწარმეთა შესახებ” საქართველოს კანონი არ ითვალისწინებს იმას, რომ საქონლის მყიდველმა დააწესოს კონტროლი გამყიდველზე, რათა მან ჩააბაროს და გადაიხადოს დღგ-ს თანხა.
საგადასახადო ორგანოებს საგადასახადო კოდექსის 120-ე მუხლის მე-2 პუნქტით და 217-ე მუხლის პირველი პუქნტით ევალებოდათ დაეწესებინათ კონტროლი და ამოეღოთ გადაუხდელი თანხები არაგადამხდელებისგან, რასაც ადასტურებს ის გარემოება, რომ საქონლის შეძენის ოპერაცია განხორციელდა 2004 წლის მარტში.
სააპელაციო სასამართლომ ასევე არ გაითვალისწინა საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საგადასახადო დეპარტამენტის აქციზის გადამხდელთა ინსპექციის 2006 წლის 20 მარტის ¹28-02/1016 წერილი, რომლითაც დასტურდება, რომ სადავო ანგარიშ-ფაქტურები გამყიდველს, კერძოდ, შპს ,,ო-ას” წარდგენილი აქვს 2004 წლის მარტში, დეკლარაციებთან ერთად. უფრო მეტიც, ქუთაისის საგადასახადო ინსპექციის მიერ 2006 წლის 23 ოქტომბერს გაცემული ცნობით დასტურდება, რომ შპს ,,ო-ა” რეგისტრირებულია გადამხდელად ტყიბულის რაიონში 2006 წლის 14 თებერვლამდე. ტყიბულის საგადასახადო ინსპექციიდან გაცემული მონაცემებით, ,,ო-ას” 2004 წლის მარტის თვის დღგ-ს დეკლარაციებთან ერთად, დაბეგვრის მიზნით საგადასახადო ინსპექციაში წარდგენილი აქვს ანგარიშ-ფაქტურები.
კასატორის განმარტებით, საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საგადასახადო დეპარტამენტის ქუთაისის საგადასახადო ინსპექციის ¹07/2035 წერილში მითითება, რომ შპს ,,კ-ს” დარღვეული აქვს 2005 წლის 1 იანვრამდე მოქმედი საგადასახადო კოდექსის 114-ე მუხლის, ფინანსთა სამინისტროს სათათბირო საბჭოს 2005 წლის 2 აგვისტოს ¹4 და საგადასახადო დეპარტამენტის სათათბირო საბჭოს 2005 წლის 23 ივლისის ¹5 სხდომის ოქმების მითითებები არასწორია და მოკლებულია საფუძველს.
რაც შეეხება სააპელაციო სასამართლოს გადაწყვეტილებაში მითითებულ შედარების აქტს, კასატორის განმარტებით, შედარების აქტს ამ საქმესთან არსებითი მნიშვნელობა არ აქვს, ვინაიდან სპეცანგარიშ-ფაქტურებით დღგ-ს გადახდა ხდება მხოლოდ და მხოლოდ საგადასახადო კოდექსიდან გამოდინარე და არა ურთიერთ შედარების აქტებით.
ყოველივე აღნიშნულიდან გამომდინარე, კასატორი ითხოვდა ქუთაისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2006 წლის 25 ოქტომბრის გადაწყვეტილების გაუქმებასა და მისი სასარჩელო განცხადების სრულად დაკმაყოფილებას.
კასატორები _ საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საგადასახადო დეპარტამენტი და ქუთაისის საგადასახადო ინსპქეცია საკასაციო საჩივრით ითხოვდნენ ქუთაისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2006 წლის 25 ოქტომბრის გადაწყვეტილების გაუქმებას ¹178112 საგადასახახადო ანგარიშ-ფაქტურაზე დღგ-ის ჩათვლის აღდგენის ნაწილში და ახალი გადაწყვეტილებით შპს ,,კ-თვის” ¹178112 საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურით განხორციელებულ დღგ-ის ჩათვლის აღდგენაზე უარის თქმას.
კასატორები საკასაციო საჩივრებს ძირითადად აფუძნებდნენ იმავე გარემოებებზე, რაზეც მიუთითებდნენ სააპელაციო საჩივრებში.
საქართველოს უზენაესი სასამართლოს ადმინისტრციულ და სხვა კატეგორიის საქმეთა პალატის 2007 წლის 28 თებერვლის განჩინებით საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საგადასახადო დეპარტამენტისა და ქუთაისის საგადასახადო ინსპექციის საკასაციო საჩივრები ცნობილ იქნა დაუშვებლად.

ს ა მ ო ტ ი ვ ა ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი :

საქართველოს უზენაესი სასამართლო საქმის მასალების გაცნობის, საკასაციო საჩივრის საფუძვლების შესწავლისა და გასაჩივრებული გადაწყვეტილების კანონიერება _ დასაბუთებულობის შემოწმების შედეგად მიიჩნევს, რომ შპს ,,კ-ის” საკასაციო საჩივარი ექვემდებარება ნაწილობრივ დაკმაყოფილებას, შემდეგ გარემოებათა გამო:
როგორც საქმეში დაცული მასალებით ირკვევა ფინანსთა სამინისტროს საგადასახადო დეპარტამენტის შეტყობინების საფუძველზე შპს ,,კ-ს” გაუუქმდა დღგ-ს ჩათვლა საწარმოს მიერ წარმოდგენილ შემდეგ ანგარიშფაქტურებზე: ¹178112; ¹176953; ¹176952; ¹176965.
სულ გაუქმებული დღგ-ს ჩასათვლელი თანხის ოდენობამ შეადგინა 3918.22 ლარი. სადავო ანგარიშფაქტურებით წამოებული ოპერაციები განხორციელებულია ინდ/მეწარმე ,,მ. ჯ-ესა” და შპს ,,ო-თან.”
სააპელაციო სასამართლოს მიერ დადგენილადაა ცნობილი, რომ ინდ/მეწარმე ,,მ. ჯ-ეს” ¹178112 ანგარიშფაქტურაზე დღგ-ს თანხა შეტანილი აქვს ბიუჯეტში, რის საფუძველზეც სააპელაციო სასამართლოს მხრიდან ჩათვლის გაუქმება მითითებულ ანგარიშფაქტურაზე მიჩნეულია უკანონოდ. საკასაციო სასამართლო განმარტავს: გამომდინარე იქიდან, რომ აღნიშნულ ნაწილში საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საგადასახადო დეპარტამენტისა და იმავე დეპარტამენტის ქუთაისის საგადასახადო ინსპექციის საკასაციო საჩივრები მიჩნეულია დაუშვებლად, გადაწყვეტილება ამ ნაწილში შესულია კანონიერ ძალაში, რისი გათვალისწინებითაც საკასაციო სასამართლო არ მსჯელობს გადაწყვეტილების ამ ნაწილის კანონიერებაზე.
რაც შეეხება შპს ,,ო-თან” წარმოებულ ოპერაციებს, საკასაციო სასამართლო თვლის, რომ ამ ნაწილში საქმე გამოკვლეულია არასრულყოფილად, რის გამოც მითითებული ანგარიშფაქტურების ნაწილში საქმე უნდა დაუბრუნდეს იმავე სასამართლოს.
საკასაციო სასამართლო საქართველოს საგადასახადო კოდექსის (საუბარია 1997 წლის რედაქციაზე) 115-ე მუხლის მე-2 ნაწილის საფუძველზე განმარტავს, რომ საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურა წარმოადგენს ფინანსთა სამინისტროს მიერ დადგენილი ფორმის მკაცრი აღრიცხვის დოკუმენტს, რომლითაც დასტურდება დღგ-ის გადახდის ფაქტი, რაც ნიშნავს იმას, რომ მიმწოდებლის მხრიდან საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურის გამოწერა ადასტურებს მყიდველის მიერ არა გადასახადის, არამედ დღგ-ით დატვირთული საფასურის გადახდისა და დასაბეგრი ოპერაციის განხორციელების ფაქტს. ამდენად, მხოლოდ საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურა არასაკმარისია იმისათვის, რათა განხორციელდეს გადასახადის გადახდილად აღიარება და სახელმწიფოს მიერ მისი ჩათვლა.
საქართველოს 1997 წლის საგადასახადო კოდექსის 114-ე მუხლში 2000 წლის 13 ივლისს შეტანილი ცვლილების შესაბამისად, დღგ-ის ჩათვლას დაექვემდებარა სახელმწიფო ბიუჯეტში გადახდილი დღგ-ის თანხა. რის საფუძველზეც საქონლის მყიდველის მიერ საგადასახადო ორგანოში ანგარიშ-ფაქტურის წარდგენა და გამყიდველისათვის დღგ-ის თანხის გადახდა არ წარმოადგენს საკმარის პირობას დღგ-ის ჩათვლის მისაღებად. ამ უკანასკნელის მისაღებად აუცილებელია ერთდროულად ორი პირობის არსებობა: საქონლის (მომსახურების) მყიდველის მიერ გამყიდველისათვის დღგ-ის გადახდა შესაბამისი საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურით და გამყიდველის მიერ დღგ-ის სახელმწიფო ბიუჯეტში შეტანა.
საკასაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ საქმის განხილვისას სააპელაციო სასამართლოს მიერ შპს ,,ო-თან” მიმართებაში სრულად არ არის გამოკვლეული და გამორიცხული ზემოაღნიშნული ორივე პირობის არსებობა არარსებობის მომენტი.
საკასაციო სასამართლო ყურადღებას მიაქცევს საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის მე-19 მუხლის მოთხოვნებს და აღნიშნავს, რომ საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 103-ე მუხლით მინიჭებული უფლებების გარდა, ადმინისტრაციული სასამართლო უფლებამოსილია საკუთარი ინიციატივით შეაგროვოს ფაქტობრივი გარემოებები.
როგორც საქმის მასალებით დგინდება, შპს ,,ო-თან” სადავო ოპერაციები წარმოებულია 2004 წლის მარტის თვემდე. საქმეში ს.ფ. 65-ზე დაცულია ქუთაისის საგადასახადო ინსპექციის ცნობა, რომლითაც ირკვევა, რომ შპს ,,ო-ს” 2004 წლის 10 აპრილის მდგომარეობით ერიცხებოდა დავალიანება 1277,50 ლარის ოდენობით. ამასთან, საქმეში არ მოიძებნება მტკიცებულება, რომელიც დაადასტურებდა, დავალიანების კონკრეტული ანგარიშფაქტურებიდან წარმოშობის ფაქტს. რისი გათვალისწინებითაც, სააპელაციო სასამართლო ვალდებულია, საგადასახადო ორგანოებიდან შესაბამისი მტკიცებულებების გამოთხოვის საფუძველზე გამოიკვლიოს და დაადგინოს, შედარების აქტებში მითითებული დავალიანება შპს ,,ო-ს” წარმოეშვა სადავი ანგარიშ-ფაქტურების, კერძოდ შპს ,,კ-თან” წარმოებული ოპერაციების საფუძველზე, თუ დავალიანება დღგ-ის ნაწილში წარმოშობილია სხვა ორგანიზაციებთან წარმოებული ოპერაციებიდან.
ყოველივე აღნიშნულიდან გამომდინარე საკასაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ ზემოაღნიშნული გარემოებების დადგენა-გამოკვლევის გარეშე საქმეზე მიღებული გადაწყვეტილება ყოველთვის ჩაითვლება კანონის დარღვევით მიღებულად, რის გამოც საქმე ხელახალი განხილვისათვის უნდა დაუბრუნდეს იმავე სასამართლოს.

ს ა რ ე ზ ო ლ უ ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი :

საქართველოს უზენაესმა სასამართლომ იხელმძღვანელა ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის პირველი მუხლის მე-2 ნაწილით, სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 408-ე მუხლის მე-3 ნაწილით, 412-ე, მუხლით და


დ ა ა დ გ ი ნ ა :

1. შპს ,,კ-ის’’ საკასაციო საჩივარი დაკმაყოფილდეს ნაწილობრივ;
2. გაუქმდეს ქუთაისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2006 წლის 25 ოქტომბრის გადაწყვეტილება ¹176952, ¹176953 და ¹176965 ანგარიშფაქტურების მიხედვით გაუქმებული დღგ-ს აღდგენაზე უარის თქმის ნაწილში და საქმე ამ ნაწილში ხელახალი განხილვისათვის დაუბრუნდეს იმავე სასამართლოს;
3. სახელმწიფო ბაჟის განაწილების საკითხი გადაწყდეს საქმეზე საბოლოო გადაწყვეტილების მიღებისას.
4. საქართველოს უზენაესი სასამართლოს განჩინება საბოლოოა და არ საჩივრდება.