ბს-20-20(კს-09) 16 მარტი, 2009 წელი
ქ. თბილისი


ადმინისტრაციულ და სხვა კატეგორიის საქმეთა პალატა
შემადგენლობა:

თავმჯდომარე ლევან მურუსიძე (მომხსენებელი)
მოსამართლეები: ნუგზარ სხირტლაძე
პაატა სილაგაძე

საქმის განხილვის ფორმა _ ზეპირი მოსმენის გარეშე

კერძო საჩივრის ავტორები (მოსარჩელეები) _ მ. კ.-ი, მ. ნ-ი

მოწინააღმდეგე მხარე (მოპასუხეები): 1. ქ. თბილისის მერია; 2. ქ. თბილისის მერიის ურბანული დაგეგმარების საქალაქო სამსახური (ამჟამად _ სსიპ ქ. თბილისის არქიტექტურის სამსახური)

მესამე პირები (განმცხადებლები): 1. შპს «ბ»; 2. შპს «ო»; 3. შპს «გ»

გასაჩივრებული განჩინება _ თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2008 წლის 2 დეკემბრის განჩინება

დავის საგანი _ ახლად აღმოჩენილ გარემოებათა გამო განჩინების გაუქმება


ა ღ წ ე რ ი ლ ო ბ ი თ ი ნ ა წ ი ლ ი :

2008 წლის 31 ივლისს მ. კ.-მა და მ. ნ.-მა სარჩელი აღძრეს თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიაში, მოპასუხეების _ ქ. თბილისის მერიისა და ქ. თბილისის მერიის ურბანული დაგეგმარების საქალაქო სამსახურის მიმართ. მოსარჩელეებმა მოითხოვეს: ქ. თბილისის მერის 2008 წლის 30 ივნისის ¹522 განკარგულების ბათილად ცნობა; ქ. თბილისის მერიის ურბანული დაგეგმარების საქალაქო სამსახურის უფროსის 2007 წლის 19 ოქტომბრის ¹03/1156 ბრძანების ბათილად ცნობა; ქ. თბილისის მერიის ურბანული დაგეგმარების საქალაქო სამსახურის უფროსის 2007 წლის 19 ნოემბრის ¹ნ/1108 ბრძანების ბათილად ცნობა; გასაჩივრებული ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტების მოქმედების შეჩერება.
თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2008 წლის 19 აგვისტოს განჩინებით მ. კ.-ისა და მ. ნ.-ის შუამდგომლობა ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტების მოქმედების შეჩერების შესახებ, არ დაკმაყოფილდა.
თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2008 წლის 19 აგვისტოს განჩინებაზე კერძო საჩივარი შეიტანეს მ. კ.-მა და მ. ნ.-მა, რომლებმაც მოითხოვეს გასაჩივრებული განჩინების გაუქმება და გასაჩივრებული ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტების მოქმედების შეჩერების შესახებ შუამდგომლობის დაკმაყოფილება.
თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2008 წლის 23 ოქტომბრის განჩინებით მ. კ.-ისა და მ. ნ.-ის კერძო საჩივარი დაკმაყოფილდა; გაუქმდა თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2008 წლის 19 აგვისტოს განჩინება და შუამდგომლობა დაკმაყოფილდა; შეჩერდა პროექტის შეთანხმების შესახებ ქ. თბილისის მერიის ურბანული დაგეგმარების საქალაქო სამსახურის 2007 წლის 19 ოქტომბრის ¹03/1156 ბრძანებისა და მშენებლობის ნებართვის გაცემის შესახებ ქ. თბილისის მერიის ურბანული დაგეგმარების საქალაქო სამსახურის 2007 წლის 19 ნოემბრის ¹ნ/1108 ბრძანების მოქმედება, საქმეზე შემაჯამებელი გადაწყვეტილების კანონიერ ძალაში შესვლამდე.
სააპელაციო სასამართლომ მიიჩნია, რომ გასაჩივრებული განჩინების მიღებისას საქალაქო სასამართლომ დაარღვია საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 393-ე მუხლის მე-2 ნაწილის «ა” და «ბ” ქვეპუნქტებისა და 394-ე მუხლის «ე” ქვეპუნქტის მოთხოვნები, კერძოდ, სასამართლომ გამოიყენა კანონი, რომელიც არ უნდა გამოეყენებინა, არ გამოიყენა კანონი, რომელიც უნდა გამოეყენებინა და განჩინება იურიდიულად არ იყო საკმარისად დასაბუთებული, რაც საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 385-ე მუხლის პირველი ნაწილის «ა” ქვეპუნქტის თანახმად, გასაჩივრებული განჩინების გაუქმების საფუძველი იყო.
სააპელაციო სასამართლომ ასევე მიიჩნია, რომ ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის აღსრულება, მშენებლობის პროცესის გაგრძელება არსებით ზიანს მიაყენებდა მოსარჩელეებს, ვინაიდან საქმეში წარმოდგენილი მტკიცებულებებით დადასტურებული იყო, რომ «ლევან სამხარაულის სახელობის სასამართლო ექსპერტიზის ეროვნული ბიუროს» მიერ 2008 წლის 21 აპრილს გაცემული ¹კ-965/15 ექსპერტიზის დასკვნის შესაბამისად, ...-ს ქ. ¹41-ში მდებარე საცხოვრებელ სახლზე ...-ს ქ. ¹37-39-ში მშენებარე შენობის ქვაბულის ამოღებით მიყენებული დაზიანების აღდგენა ისე, რომ იგი მოყვანილი ყოფილიყო პირვანდელ მდგომარეობაში, ტექნიკურად შეუძლებელი იყო, ხოლო იატაკების ჰორიზონტალურ მდგომარეობაში მოსაყვანად საჭირო იყო დიდი მოცულობისა და ღირებულების სამუშაოების შესრულება (ს.ფ. 24-25), ასევე მნიშვნელოვანი იყო ...-ს ქ. ¹41-ში მდებარე საცხოვრებელი სახლის ტექნიკური მდგომარეობის შესახებ სსიპ «კირიაკ ზავრიევის სამშენებლო მექანიკის და სეისმომედეგობის ინსტიტუტის» 2007 წლის 19 ნოემბრის ¹612-02-07 დასკვნა (ს.ფ. 46-48).
სააპელაციო სასამართლომ განმარტა, რომ საქართველოს კულტურის, ძეგლთა დაცვისა და სპორტის სამინისტროს მიერ 2007 წლის 8 ნოემბერს გაცემული ¹16/08/4130 ცნობის საფუძველზე, ...-ს ქ. ¹41-ში განთავსებულ ნაგებობას მინისტრის 2007 წლის 1 ოქტომბრის ¹3/181 ბრძანების საფუძველზე, მინიჭებული ჰქონდა კულტურული მემკვიდრეობის უძრავი ძეგლის სტატუსი (ს.ფ. 43). ასევე მნიშვნელოვანი იყო საქმეში წარმოდგენილი ქ. თბილისის პროკურატურის მიერ გაცემული ცნობა, სადაც მითითებული იყო, რომ ...-ს ქ. ¹41-ში მცხოვრები მოქალაქეების კოლექტიური განცხადების საფუძველზე, 2008 წლის 14 მაისს ქ. თბილისის პროკურატურის საგამოძიებო ნაწილში დაიწყო გამოძიება ¹010088120 სისხლის სამართლის საქმეზე, ქ. თბილისის მერიის ურბანული დაგეგმარების საქალაქო სამსახურის თანამდებობის პირების მიერ ...-ს ქ. ¹37-39-ში მშენებლობის ნებართვის გაცემისას სამსახურებრივი უფლებამოსილების ბოროტად გამოყენების ფაქტზე (ს.ფ. 83).
სააპელაციო სასამართლომ ასევე განმარტა, რომ საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 29-ე მუხლის მე-3 ნაწილის საფუძველზე, უნდა შეჩერებულიყო პროექტის შეთანხმების შესახებ ქ. თბილისის მერიის ურბანული დაგეგმარების საქალაქო სამსახურის 2007 წლის 19 ოქტომბრის ¹03/1156 ბრძანებისა და მშენებლობის ნებართვის გაცემის შესახებ ქ. თბილისის მერიის ურბანული დაგეგმარების საქალაქო სამსახურის 2007 წლის 19 ნოემბრის ¹ნ/1108 ბრძანების მოქმედება.
თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2008 წლის 23 ოქტომბრის განჩინებაზე ამავე პალატის მიერ 2008 წლის 18 ნოემბერს გაიცა სააღსრულებო ფურცელი.
2008 წლის 1 დეკემბერს შპს «ბ»-ს, შპს «ო»-სა და შპს «გ»-ის წარმომადგენლებმა განცხადებით მიმართეს თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატას და მოითხოვეს ამავე პალატის 2008 წლის 23 ოქტომბრის განჩინების ბათილად ცნობა ან ახლად აღმოჩენილ გარემოებათა გამო, მისი გაუქმება.
განმცხადებლების განმარტებით, შპს «ბ»-სა და შპს «ო»-ის თანასაკუთრებაში იყო 1999 კვ.მ მიწის ნაკვეთი, მათ შორის, შპს «ბ»-ის _ 1456 კვ.მ და შპს «ო»-ის _ 543 კვ.მ, მდებარე ქ. თბილისში, კ.-ს ქ. ¹37-39-ში, სარეგისტრაციო მონაცემი _ ¹01/15/03/10/077. 2007 წლის 1 მაისს შპს «ბ»-ს, შპს «ო»-სა და შპს «ტ»-სს შორის (შემდგომში შპს «ტ»-სს შეეცვალა საფირმო სახელწოდება და ეწოდა «გ»-ი) დადებული «ნარდობის ხელშეკრულების შესახებ სანოტარო აქტის» შესაბამისად, შპს «ტ»-მა, როგორც მენარდემ, ვალდებულება აიღო, შპს «ბ»-ის და შპს «ო»-ის საკუთრებაში არსებულ 1999 კვ.მ მიწის ნაკვეთზე, მდებარე ქ. თბილისში, ...-ს ქ. ¹37-39-ში, აეშენებინა მრავალფუნქციური შენობა-ნაგებობა. «ქ. თბილისში, მთაწმინდა-კრწანისის რაიონში, ...-ს ქ. ¹37-39-ში შპს «ბ»-სა და შპს «ო»-ს კუთვნილ მიწის ნაკვეთზე შერეული (საცხოვრებელი, საოფისე, სავაჭრო და სხვა) ფუნქციის შენობის არქიტექტურული პროექტის შეთანხმების შესახებ» ქ. თბილისის მერიის ურბანული დაგეგმარების საქალაქო სამსახურის 2007 წლის 19 ოქტომბრის ¹03/1156 ბრძანებით შეთანხმდა არქიტექტურული პროექტი. «ქ. თბილისში, მთაწმინდა-კრწანისის რაიონში, ...-ს ქ. ¹37-39-ში შპს «ბ»-სა და შპს «ო»-ის კუთვნილ მიწის ნაკვეთზე შერეული (საოფისე, სავაჭრო და სხვა) ფუნქციის შენობის მშენებლობის ნებართვის გაცემის შესახებ» ქ. თბილისის მერიის ურბანული დაგეგმარების საქალაქო სამსახურის 2007 წლის 19 ნოემბრის ¹ნ/1108 ბრძანებით გაიცა მშენებლობის ნებართვა და სანებართვო მოწმობა.
განმცხადებლების მტკიცებით, მათთვის უცნობი იყო მ. კ.-ისა და მ. ნ.-ის მიერ შეტანილი სარჩელის შესახებ და ისინი სასამართლოს, საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის მე-16 მუხლის მე-2 ნაწილის თანახმად, აუცილებლად უნდა ჩაება საქმეში, რადგან იყვნენ იმ სამართალურთიერთობის მონაწილენი, რომლის თაობაზეც სასამართლოს მიერ მხოლოდ საერთო გადაწყვეტილების გამოტანა იყო შესაძლებელი. შესაბამისად, სახეზე იყო საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 422-ე მუხლის პირველი ნაწილის «გ» ქვეპუნქტით გათვალისწინებული შემთხვევა.
განმცხადებლებმა ახლად აღმოჩენილ გარემოებად მიუთითეს იმაზე, რომ თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2008 წლის 23 ოქტომბრის განჩინებით შეჩერებულ იქნა ადმინისტრაციული ორგანოს მიერ გამოცემული ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტების მოქმედება, ხოლო ქ. თბილისში, ...-ს ქ. ¹37-39-ში მდებარე მიწის ნაკვეთის სამშენებლო სამუშაოების წარმოების შეჩერებას შეეძლო გამოეწვია კატასტროფული შედეგები _ მიწის ნაკვეთზე, პროექტის შესაბამისად, ამოღებულ იქნა დაახლოებით 6 მეტრი სიღრმის ქვაბული, საძირკვლის მოსაწყობად და ასეთ მდგომარეობაში ქვაბულის გაჩერებას, ატმოსფერული ნალექებისა და გრუნტის წყლების ზემოქმედებით, შეეძლო გამოეწვია ფერდების ჩამოქცევა _ ქვაბული ფასადით პირდაპირ გადიოდა ქალაქის ერთ-ერთ ცენტრალურ მაგისტრალზე _ ...-ს ქუჩაზე, რასაც შეეძლო გამოეწვია არსებული ინფრასტრუქტურის დაზიანება და აგრეთვე, ფერდების ჩამოქცევით შეიძლებოდა მომხდარიყო ...-ს ქ. ¹41-ში მდებარე საცხოვრებელი სახლის მდგომარეობის გაუარესება. აღნიშნულს ადასტურებდა «ლევან სამხარაულის სახელობის სასამართლო ექსპერტიზის ეროვნული ბიუროს» 2008 წლის 7-28 თებერვლის ¹კ-288/15 დასკვნა. ამ დასკვნის თანახმად, ქ. თბილისში, ...-ს ქ. ¹37-39-ში იმ დროისათვის ქვაბული ამოღებული და ღიად დატოვებული იყო, ქვაბულის პერიმეტრის ნაწილში საყრდენი კედლის მშენებლობა დაუმთავრებელი იყო და ატმოსფერული ნალექების დროს წყლის ჩაჟონვას ექნებოდა ადგილი კედელსა და გრუნტს შორის, აგრეთვე, თვით საფუძველი გრუნტი ატმოსფერული ნალექების ზემოქმედებით დაკარგავდა მისი სიმტკიცის ფიზიკურ მაჩვენებლებს, რასაც შეეძლო საფრთხე შეექმნა ქვაბულის პერიმეტრზე მოწყობილი მშენებარე კედლებისთვის, ასევე ...-ს ქუჩისთვის, სადაც ტრანსპორტი ინტენსიურად მოძრაობდა. ამავე დასკვნის მიხედვით, ...-ს ქ. ¹37-39-ში მშენებლობის შეჩერებას შეეძლო გამოეწვია ქვაბულის მთელი პერიმეტრის კედლებისა და ...-ს ქუჩის დაზიანება.
განმცხადებლებმა კიდევ ერთ ახლად აღმოჩენილ გარემოებად მიუთითეს იმაზე, რომ ქ. თბილისის პროკურატურის 2008 წლის 28 ნოემბრის დადგენილებით შეწყდა წინასწარი გამოძიება ¹010088120 სისხლის სამართლის საქმეზე, ქ. თბილისის მერიის ურბანული დაგეგმარების საქალაქო სამსახურის თანამდებობის პირების მიერ ...-ს ქ. ¹37-39-ში მშენებლობის ნებართვის გაცემისას, სამსახურებრივი უფლებამოსილების ბოროტად გამოყენების ფაქტზე, დანაშაული გათვალისწინებული საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსის 332-ე მუხლის პირველი ნაწილით.
განმცხადებლებმა განმარტეს, რომ ზემოაღნიშნული ახლად აღმოჩენილი გარემოებები სრულ საფუძველს იძლეოდა თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2008 წლის 23 ოქტომბრის განჩინების გაუქმებისათვის.
თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2008 წლის 2 დეკემბრის ¹3ბ/1640-08 განჩინებით შპს «ბ”-ის, შპს «ო”-სა და შპს «გ”-ის წარმომადგენლების შუამდგომლობა დაკმაყოფილდა; გაუქმდა პროექტის შეთანხმების შესახებ ქ. თბილისის მერიის ურბანული დაგეგმარების საქალაქო სამსახურის 2007 წლის 19 ოქტომბრის ¹03/1156 ბრძანებისა და მშენებლობის ნებართვის გაცემის შესახებ ქ. თბილისის მერიის ურბანული დაგეგმარების საქალაქო სამსახურის 2007 წლის 19 ნოემბრის ¹ნ/1108 ბრძანების მოქმედების შეჩერების თაობაზე თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2008 წლის 23 ოქტომბრის განჩინება; გაუქმდა თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2008 წლის 23 ოქტომბრის განჩინების საფუძველზე გაცემული სააღსრულებო ფურცელი.
სააპელაციო სასამართლომ შპს «ბ”-ის, შპს «ო”-ისა და შპს «გ”-ის მოთხოვნა ამავე სასამართლოს 2008 წლის 23 ოქტომბრის განჩინების ბათილად ცნობის შესახებ, საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 422-ე მუხლის პირველი ნაწილის «გ” ქვეპუნქტის შესაბამისად, უსაფუძვლოდ მიიჩნია და განმარტა, რომ არც სამოქალაქო და არც ადმინისტრაციული საპროცესო კანონმდებლობა არ ადგენდა სარჩელის უზრუნველყოფის გამოყენების საკითხის გადაწყვეტის ზეპირ სხდომაზე განხილვის წესს. შესაბამისად, სასამართლოს არ ჰქონდა კანონისმიერი ვალდებულება, აღნიშნული საკითხი განეხილა ზეპირ სხდომაზე და მოეწვია მხარეები. საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 422-ე მუხლი გადაწყვეტილების (განჩინების) ბათილობის საკითხს არეგულირებდა განსხვავებულ სამართლებრივ რეჟიმში და იგი ვერ იქნებოდა გამოყენებული შეჩერებული ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტების შესახებ მიღებული განჩინების გადასინჯვასთან მიმართებაში.
რაც შეეხებოდა შუამდგომლობაში მითითებულ სამართლებრივ არგუმენტაციას, საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 29-ე მუხლის მე-8 ნაწილის შესაბამისად, ახლად აღმოჩენილი გარემოების გამო, გასაჩივრებული განჩინების გაუქმების შესახებ, სააპელაციო სასამართლომ იგი საფუძვლიანად მიიჩნია და განმარტა, რომ სააპელაციო სასამართლოს 2008 წლის 23 ოქტომბრის განჩინება ეფუძნებოდა იმ გარემოებებს, რომ ქ. თბილისის პროკურატურის წარმოებაში იყო ¹010088120 სისხლის სამართლის საქმე, ქ. თბილისის მერიის ურბანული დაგეგმარების საქალაქო სამსახურის თანამდებობის პირების მიერ ...-ს ქ. ¹37-39-ში მშენებლობის ნებართვის გაცემისას სამსახურებრივი უფლებამოსილების ბოროტად გამოყენების ფაქტზე, ასევე _ «ლევან სამხარაულის სახელობის სასამართლო ექსპერტიზის ეროვნული ბიუროს» 2008 წლის 21 აპრილის ¹კ-965/15 ექსპერტიზის დასკვნას. შპს «ბ”-ის, შპს «ო”-ისა და შპს «გ”-ის განცხადებას ერთვოდა სისხლის სამართლის საქმეზე წინასწარი გამოძიების შეწყვეტის შესახებ ქ. თბილისის პროკურატურის 2008 წლის 28 ნოემბრის დადგენილება, რომლის თანახმად, საქმეზე ჩატარებული გამოძიებით დადგინდა, რომ ქ. თბილისის მერიის ურბანული დაგეგმარების საქალაქო სამსახურის მიერ ქ. თბილისში, ...-ს ქუჩის ¹37-39-ში არსებული სახლის სამშენებლო პროექტის შეთანხმება და მშენებლობის ნებართვის გაცემა მომხდარი იყო საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსით გათვალისწინებული ნორმების მიხედვით, საქართველოს მთავრობის 2005 წლის 11 აგვისტოს ¹140 დადგენილებისა და საქართველოს ურბანიზაციისა და მშენებლობის მინისტრის 2001 წლის 18 სექტემბრის ¹57 ბრძანების მოთხოვნათა დაცვით და შეთანხმებულ პროექტში გათვალისწინებული შესაბამისი შესასრულებელი სამუშაოებისა და რეკომენდაციების საფუძველზე, ასევე მშენებლის მიერ ადგილი არ ჰქონია უძრავი ძეგლის დაზიანებას. ამდენად, საგამოძიებო ორგანოს მიერ დადგენილ იქნა, რომ ქ. თბილისის ურბანული დაგეგმარების საქალაქო სამსახურის თანამდებობის პირები მოქმედებდნენ კანონმდებლობის შესაბამისად და სადავო ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტები საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის ნორმებით განსაზღვრულ სამართლებრივ ჩარჩოებში იყო მოქცეული. შუამდგომლობას ასევე ერთვოდა «ლევან სამხარაულის სახელობის ექსპერტიზის ეროვნული ბიუროს» 2008 წლის 7 თებერვლის ¹კ-288/15 ექსპერტიზის დასკვნა, რომლის დასკვნითი ნაწილის თანახმად, ქ. თბილისში, ...-ს ქუჩის ¹37-39-ში, გამაგრებითი პროექტის შესაბამისად, სამუშაოების დამთავრების შემდეგ, მშენებარე სახლის მშენებლობის პროცესის გაგრძელება და დასრულება ვერ მოახდენდა გავლენას ...-ს ქ. ¹41-ში არსებული შენობის ტექნიკურ მდგომარეობაზე, ხოლო ...-ს ქუჩის ¹37-39-ში მშენებლობის შეჩერებას შეეძლო გამოეწვია ქვაბულის მთელი პერიმეტრის კედლებისა და ...-ს ქუჩის დაზიანება.
ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, სააპელაციო სასამართლომ ყურადღება გაამახვილა იმ გარემოებაზე, რომ დაწყებული სამშენებლო სამუშაოების შეჩერებით, შესაძლებელი იყო ზიანი მიდგომოდა და საფრთხის წინაშე აღმოჩენილიყო ...-ს ქუჩის მიმდებარე ტერიტორია, რაც გამოწვეული იქნებოდა, როგორც ატმოსფერული ნალექებისა და გარემო პირობების ზემოქმედებით, ასევე მშენებლობის ხანგრძლივი დროით გაჭიანურებით. საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 29-ე მუხლის მე-8 ნაწილის თანახმად, ახლად აღმოჩენილი გარემოების არსებობისას, სასამართლო უფლებამოსილი იყო, მხარის შუამდგომლობის საფუძველზე, შეეცვალა ან გაეუქმებინა განჩინება ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის მოქმედების შეჩერების შესახებ. შესაბამისად, შპს «ბ”-ის, შპს «ო”-ისა და შპს «გ”-ის მიერ წარმოდგენილი ზემოაღნიშნული მტკიცებულებები, როგორც ახლად აღმოჩენილი გარემოება, რაც სააპელაციო სასამართლოსთვის არ იყო ცნობილი 2008 წლის 23 ოქტომბრის განჩინების მიღების დროისთვის, წარმოადგენდა ამ განჩინების გაუქმების საფუძველს.
მანამდე, 2008 წლის 24 ნოემბერს შპს «ბ”-ის, შპს «ო”-ისა და შპს «გ”-ის წარმომადგენლებმა განცხადებით მიმართეს თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატას და მოითხოვეს ამავე პალატის 2008 წლის 23 ოქტომბრის განჩინების საფუძველზე განხორციელებული ყველა სააღსრულებო მოქმედების შეჩერება, ასევე უზრუნველყოფის წარმოუდგენლობის შემთხვევაში, უზრუნველყოფის შესახებ განჩინების დაუყოვნებლივ აღსასრულებლად მიქცევა.
თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2008 წლის 2 დეკემბრის საოქმო განჩინებით, ¹3ბ/1371-08 საქმეში, საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის მე-16 მუხლის მე-2 ნაწილის საფუძველზე, მესამე პირებად ჩაბმულ იქნენ შპს «ბ”, შპს «ო” და შპს «გ”. იმავე სხდომაზე აღინიშნა, რომ წარმოდგენილი იყო 2 განცხადება და ორივე შპს «ბ”-ის, შპს «ო”-ისა და შპს «გ”-ის მიერ, რომელთაგან პირველად უნდა განხილულიყო ბათილობის თაობაზე განცხადების გამო ¹3ბ/1640-08 ადმინისტრაციული საქმე. თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2008 წლის 2 დეკემბრის კიდევ ერთი საოქმო განჩინებით, საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 272-ე მუხლის «ა1» ქვეპუნქტის შესაბამისად, შეწყდა ¹3ბ/1371-08 საქმის წარმოება, დავის საგნის ფაქტობრივად არარსებობის გამო, ვინაიდან გაუქმდა სადავო, თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2008 წლის 23 ოქტომბრის განჩინება და მის საფუძველზე გაცემული სააღსრულებო ფურცელი.
თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2008 წლის 2 დეკემბრის განჩინებაზე კერძო საჩივარი შეიტანეს მ. კ.-მა და მ. ნ.-მა, რომელთაც მოითხოვეს გასაჩივრებული განჩინების გაუქმება და ახლად აღმოჩენილ გარემოებათა გამო განჩინების გაუქმებაზე უარის თქმა.N
კერძო საჩივარში აღნიშნულია, რომ გასაჩივრებული განჩინება მიღებულია მოქმედი საპროცესო კანონმდებლობის დარღვევით. ახლად აღმოჩენილ გარემოებათა გამო საქმეზე გამოტანილი განჩინების გაუქმების თაობაზე განცხადების ავტორები _ შპს «ბ”, შპს «ო” და შპს «გ”, ამ განჩინების მიღებისას, არ წარმოადგენდნენ საქმეში არც მოსარჩელეებს, არც მოპასუხეებს და არ ყოფილან ჩართული საქმეში არც მესამე პირებად საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის მე-16 მუხლით გათვალისწინებული წესით. აქედან გამომდინარე, შპს «ბ”, შპს «ო” და შპს «გ” არ წარმოადგენენ პროცესის იმ სუბიექტებს, რომლებსაც კანონმა მიანიჭა უფლებამოსილება, მოითხოვონ ახლად აღმოჩენილ გარემოებათა გამო საქმეზე გამოტანილი განჩინების გაუქმება, რის გამოც ამის თაობაზე მათი განცხადება, დაუშვებელია და სასამართლოს იგი განუხილველად უნდა დაეტოვებინა.
კერძო საჩივრის ავტორთა განმარტებით, შპს «ბ”-ის, შპს «ო”-ისა და შპს «გ”-ის განცხადება დასაშვები რომც იყოს, არ არსებობს მისი დაკმაყოფილების საფუძველი. საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 29-ე მუხლის მე-8 ნაწილში არ არის მითითება იმაზე, თუ რა შეიძლება ჩაითვალოს ახლად აღმოჩენილ გარემოებად და აღნიშნულის დასადგენად უნდა მივმართოთ საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 423-ე მუხლს, რომელიც შეიცავს იმ გარემოებების ამომწურავ ჩამონათვალს, რომლებიც შეიძლება საფუძვლად დაედოს სასამართლო გადაწყვეტილების გაუქმებას. ამასთან, საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 423-ე მუხლის მე-3 ნაწილის თანახმად, ამ მუხლის პირველი ნაწილის «ე”-»ვ” ქვეპუნქტებში აღნიშნული საფუძვლებით საქმის განახლება დასაშვებია, თუ მხარეს თავისი ბრალის გარეშე არ ჰქონდა შესაძლებლობა, საქმის განხილვისა და გადაწყვეტილების მიღების დროს მიეთითებინა ახალ გარემოებებზე და მტკიცებულებებზე. ამდენად, სასამართლოს ახლად აღმოჩენილ გარემოებათა გამო საქმეზე გამოტანილი განჩინების გაუქმების თაობაზე თავის განჩინებაში უნდა მიეთითებინა იმ კონკრეტულ საპროცესო-სამართლებრივ ნორმაზე, რომლის საფუძველზეც მოხდა ამა თუ იმ გარემოების ახლად აღმოჩენილ გარემოებად მიჩნევა, რაც სასამართლომ არ გააკეთა. გარდა ამისა, სასამართლოს უნდა დაესაბუთებინა, რომ მხარეს თავის ბრალის გარეშე, არ ჰქონდა შესაძლებლობა, საქმის განხილვისა და გადაწყვეტილების მიღების დროს მიეთითებინა ახალ გარემოებებზე და მტკიცებულებებზე.
კერძო საჩივარში აღნიშნულია, რომ საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 423-ე მუხლის პირველი ნაწილის «დ” ქვეპუნქტის თანახმად, კანონიერ ძალაში შესული გადაწყვეტილება შეიძლება გაუქმდეს ახლად აღმოჩენილ გარემოებათა გამო საქმის განახლების მოთხოვნით, თუ სასამართლო განაჩენი, გადაწყვეტილება, განჩინება ან სხვა ორგანოს დადგენილება, რომელიც საფუძვლად დაედო ამ გადაწყვეტილებას, გაუქმდა. მოცემულ შემთხვევაში, გასაჩივრებულ განჩინებას საფუძვლად არ დასდებია არც ერთი ჩამოთვლილი აქტი. ის გარემოება, რომ შემდგომში შესაბამის საქმეზე წინასწარი გამოძიება შეწყდა, არ შეიძლება მიჩნეულ იქნეს ახალ გარემოებად და იმის დამადასტურებელ მტკიცებულებად, რომ მეზობელ მიწის ნაკვეთზე წარმოებული მშენებლობით კერძო საჩივრის ავტორებს ზიანი არ მისდგომიათ. თანამდებობის პირის ქმედებაში სისხლისსამართლებრივი პასუხისმგებლობისათვის საფუძვლის არარსებობა (რაც დღეისათვის ჯერ კიდევ სადავოა) არ ნიშნავს იმას, რომ ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტი გამოცემულია ადმინისტრაციული კანონმდებლობის სრული დაცვით. სისხლის სამართლის საქმეზე წინასწარი გამოძიების შეწყვეტის შესახებ დადგენილება ვერ მიიჩნევა ისეთ ახლად აღმოჩენილ გარემოებად, რომლის გამო, უპირობოდ უნდა გაუქმდეს განჩინება, რომელსაც საფუძვლად დაედო ზიანის არსებობის დამადასტურებელი ზემოხსენებული მტკიცებულებები, კერძოდ: «ლევან სამხარაულის სახელობის სასამართლო ექსპერტიზის ეროვნული ბიუროს» მიერ 2008 წლის 21 აპრილს გაცემული ¹კ-965/15 ექსპერტიზის დასკვნა, რომლის მიხედვით, ...-ს ქ. ¹41-ში მდებარე საცხოვრებელ სახლზე ...-ს ქ. ¹37-39-ში მშენებარე შენობის ქვაბულის ამოღებით მიყენებული დაზიანების აღდგენა, ისე, რომ იგი მოყვანილ იქნეს პირვანდელ მდგომარეობაში, შეუძლებელია და ...-ს ქ. ¹41-ში მდებარე საცხოვრებელი სახლის ტექნიკური მდგომარეობის შესახებ სსიპ «კირიაკ ზავრიევის სამშენებლო მექანიკის და სეისმომედეგობის ინსტიტუტის” 2007 წლის 19 ნოემბრის ¹612-02-07 დასკვნა. აღნიშნული მტკიცებულებები საქმეშია და ისინი არავის უარუყვია, ხოლო რაიმე საპირისპირო მტკიცებულება, რომელიც შეიძლება ჩაითვალოს ახლად აღმოჩენილად, განმცხადებლებს არ წარმოუდგენიათ.
კერძო საჩივრის ავტორთა განმარტებით, რაც შეეხება «ლევან სამხარაულის სახელობის ექსპერტიზის ეროვნული ბიუროს» 2008 წლის 7 თებერვლის ¹კ-288/15 საექსპერტო დასკვნას, მასში გარკვევითაა ნათქვამი, რომ ...-ს ქ. ¹37-39-ში გამაგრებითი პროექტის შესაბამისად სამუშაოების დამთავრების შემდეგ, მშენებარე სახლის მშენებლობის გაგრძელება და დასრულება ვერ მოახდენს გავლენას მათი საცხოვრებელი სახლის არსებულ ტექნიკურ მდგომარეობაზე. რაც შეეხება იმას, რომ მშენებლობის შეჩერებამ შესაძლებელია გამოიწვიოს ქვაბულის მთელი პერიმეტრის კედლისა და ...-ს ქუჩის დაზიანება, მშენებლობა დიდი ხანია გასცდა ქვაბულის ამოთხრის სტადიას და მიმდინარეობს შენობის მე-6 სართულის მშენებლობა და ამდენად, ხსენებული არგუმენტიც მოკლებულია ფაქტობრივ საფუძველს.
საქართველოს უზენაესი სასამართლოს ადმინისტრაციულ და სხვა კატეგორიის საქმეთა პალატის 2009 წლის 15 იანვრის განჩინებით მ. კ.-ისა და მ. ნ.-ის კერძო საჩივარი მიღებულ იქნა წარმოებაში და მისი განხილვა დაინიშნა მხარეთა დასწრების გარეშე.

ს ა მ ო ტ ი ვ ა ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი :

საკასაციო სასამართლო ზეპირი მოსმენის გარეშე გაეცნო საქმის მასალებს, შეამოწმა კერძო საჩივრისა და გასაჩივრებული განჩინების კანონიერება-დასაბუთებულობა, რის შემდეგაც მივიდა დასკვნამდე, რომ მ. კ.-ისა და მ. ნ-ის კერძო საჩივარი არ უნდა დაკმაყოფილდეს.
საკასაციო სასამართლო მიუთითებს საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის პირველი მუხლის მე-2 ნაწილზე, რომლის თანახმად, თუ ამ კოდექსით სხვა რამ არ არის დადგენილი, ადმინისტრაციულ სამართალწარმოებაში გამოიყენება საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის დებულებანი. საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 420-ე მუხლის მიხედვით, კერძო საჩივრების განხილვა ზემდგომ სასამართლოებში წარმოებს შესაბამისად ამ სასამართლოებისათვის გათვალისწინებული წესების დაცვით.
საკასაციო სასამართლო ვერ დაეთანხმება მ. კ.-ისა და მ. ნ.-ის მიერ კერძო საჩივრის საპროცესო საფუძვლად იმაზე მითითებას, რომ ახლად აღმოჩენილ გარემოებათა გამო საქმეზე გამოტანილი განჩინების გაუქმების თაობაზე განცხადების ავტორები _ შპს «ბ”, შპს «ო” და შპს «გ”, ამ განჩინების მიღებისას, არ წარმოადგენდნენ საქმეში არც მოსარჩელეებს, არც მოპასუხეებს და არ ყოფილან ჩართული საქმეში არც მესამე პირებად საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის მე-16 მუხლით გათვალისწინებული წესით და აქედან გამომდინარე, შპს «ბ”, შპს «ო” და შპს «გ” არ წარმოადგენენ პროცესის იმ სუბიექტებს, რომლებსაც კანონმა მიანიჭა უფლებამოსილება, მოითხოვონ ახლად აღმოჩენილ გარემოებათა გამო საქმეზე გამოტანილი განჩინების გაუქმება, რის გამოც ამის თაობაზე მათი განცხადება, დაუშვებელია და სასამართლოს იგი განუხილველად უნდა დაეტოვებინა.
საკასაციო სასამართლო ხაზგასმით აღნიშნავს და კერძო საჩივრის ავტორების ყურადღებას, პირველ ყოვლისა, მიაპყრობს იმაზე, რომ საერთოდ, მოცემული საქმის წარმოება დაიწყო 2008 წლის 31 ივლისს მ. კ.-ისა და მ. ნ-ის მიერ თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიაში, მოპასუხეების _ ქ. თბილისის მერიისა და ქ. თბილისის მერიის ურბანული დაგეგმარების საქალაქო სამსახურის მიმართ, სარჩელის აღძვრით (ტ. 1, ს.ფ. 1-62) და მოსარჩელეებმა, მათ შორის, მოითხოვეს გასაჩივრებული ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტების მოქმედების შეჩერება, რაც თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2008 წლის 19 აგვისტოს განჩინებით (ტ. 1, ს.ფ. 89-91) არ დაკმაყოფილდა, ხოლო თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2008 წლის 23 ოქტომბრის განჩინებით (ტ. 1, ს.ფ. 113-118) მ. კ.-ისა და მ. ნ.-ის კერძო საჩივარი და შუამდგომლობა დაკმაყოფილდა და საქმეზე შემაჯამებელი გადაწყვეტილების კანონიერ ძალაში შესვლამდე, შეჩერდა გასაჩივრებული ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტების მოქმედება. ამასთან, აღნიშნული სარჩელის გამო საქმეს მიენიჭა შემდეგი ნომერი _ ¹3/1836-08. 2008 წლის 24 ნოემბერს შპს «ბ”-ის, შპს «ო”-ისა და შპს «გ”-ის წარმომადგენლებმა განცხადებით მიმართეს თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატას და მოითხოვეს ამავე პალატის 2008 წლის 23 ოქტომბრის განჩინების საფუძველზე განხორციელებული ყველა სააღსრულებო მოქმედების შეჩერება, ასევე უზრუნველყოფის წარმოუდგენლობის შემთხვევაში, უზრუნველყოფის შესახებ განჩინების დაუყოვნებლივ აღსასრულებლად მიქცევა (ტ. 2, ს.ფ. 2-106). ხსენებული განცხადების გამო საქმეს მიენიჭა შემდეგი ნომერი _ ¹3ბ/1371-08. 2008 წლის 1 დეკემბერს შპს «ბ”-ის, შპს «ო”-ისა და შპს «გ”-ის წარმომადგენლებმა განცხადებით მიმართეს თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატას და მოითხოვეს ამავე პალატის 2008 წლის 23 ოქტომბრის განჩინების ბათილად ცნობა ან ახლად აღმოჩენილ გარემოებათა გამო, მისი გაუქმება.
საკასაციო სასამართლო ასევე ხაზგასმით აღნიშნავს, რომ ზემოხსენებული, 2008 წლის 1 დეკემბრის განცხადების გამო საქმეს მიენიჭა შემდეგი ნომერი _ ¹3ბ/1640-08. ამასთან, სააპელაციო სასამართლომ ორივე დასახელებული განცხადება, მიუხედავად მათთვის სხვადასხვა ნომრის მინიჭებისა (რაც გამოწვეული იყო არა იმით, რომ სახეზე იყო სხვადასხვა საქმე, არამედ _ ერთი და იმავე სუბიექტების მიერ, ერთსა და იმავე განჩინებაზე ორი სხვადასხვა განცხადების შეტანით), ერთი საქმის ფარგლებში, ერთ სასამართლო სხდომაზე, ერთი და იმავე შემადგენლობით, კანონით დადგენილი თანმიმდევრობით განიხილა და 2008 წლის 2 დეკემბრის საოქმო განჩინებით, საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის მე-16 მუხლის მე-2 ნაწილის საფუძველზე, მესამე პირებად ჩაბმულ იქნენ შპს «ბ”, შპს «ო” და შპს «გ”. იმავე სხდომაზე აღინიშნა, რომ წარმოდგენილი იყო 2 განცხადება და ორივე შპს «ბ”-ის, შპს «ო”-ისა და შპს «გ”-ის მიერ, რომელთაგან პირველად უნდა განხილულიყო ბათილობის თაობაზე განცხადების გამო ¹3ბ/1640-08 ადმინისტრაციული საქმე. მართალია, აღნიშნული განჩინების მიღებისას სააპელაციო სასამართლომ მიუთითა ¹3ბ/1371-08 საქმეზე, ხოლო თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2008 წლის 2 დეკემბრის კიდევ ერთი საოქმო განჩინებით, საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 272-ე მუხლის «ა1» ქვეპუნქტის შესაბამისად, შეწყდა ¹3ბ/1371-08 საქმის წარმოება, დავის საგნის ფაქტობრივად არარსებობის გამო, ვინაიდან გაუქმდა სადავო, თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2008 წლის 23 ოქტომბრის განჩინება და მის საფუძველზე გაცემული სააღსრულებო ფურცელი, მაგრამ აღნიშნული არ ნიშნავს ¹3ბ/1371-08 საქმის წარმოების შეწყვეტასთან ერთად, შპს «ბ”-ის, შპს «ო”-ისა და შპს «გ”-ის საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის მე-16 მუხლის მე-2 ნაწილის საფუძველზე, საქმეში მესამე პირებად ჩაბმის შეწყვეტას და მათი, როგორც მესამე პირების საპროცესო სტატუსის გაუქმებას. ამდენად, შპს «ბ”, შპს «ო” და შპს «გ” მოცემულ საქმეში ამჟამად მონაწილეობენ, როგორც საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის მე-16 მუხლის მე-2 ნაწილით გათვალისწინებული მესამე პირები, მით უმეტეს, რომ აღნიშნული ნაწილის თანახმად, მესამე პირი აუცილებლად უნდა იქნეს საქმეში ჩაბმული, თუ იგი არის იმ სამართალურთიერთობის მონაწილე, რომლის თაობაზედაც სასამართლოს მიერ მხოლოდ საერთო გადაწყვეტილების გამოტანაა შესაძლებელი, ხოლო შპს «ბ”, შპს «ო” და შპს «გ” არიან ამგვარი სამართალურთიერთობის მონაწილენი, რადგან საქმეში წარმოდგენილი, 2007 წლის 1 მაისს შპს «ბ»-ს, შპს «ო»-სა და შპს «ტ»-ს (შემდგომში _ შპს «გ») შორის «ნარდობის ხელშეკრულების შესახებ სანოტარო აქტის» მე-3 მუხლის მე-3 პუნქტის (ტ. 3, ს.ფ. 73-84) მიხედვით, შპს «ბ»-სა და შპს «ო»-ის თანასაკუთრებაშია 1999 კვ.მ მიწის ნაკვეთი, მდებარე ქ. თბილისში, ...-ს ქ. ¹37-39-ში, მათ შორის, შპს «ბ»-ის _ 1456 კვ.მ და შპს «ო»-ის _ 543 კვ.მ, ხოლო შპს «ტ»-მა, როგორც მენარდემ, ვალდებულება აიღო, შპს «ბ»-სა და შპს «ო»-ის საკუთრებაში არსებულ 1999 კვ.მ მიწის ნაკვეთზე, მდებარე ქ. თბილისში, ...-ს ქ. ¹37-39-ში, აეშენებინა მრავალფუნქციური შენობა-ნაგებობა. ამასთან, მოცემული საქმის განხილვა არ დამთავრებულა და სარჩელი უნდა განიხილოს პირველი ინსტანციის სასამართლომ. საკასაციო სასამართლო აქვე აღნიშნავს, რომ თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2008 წლის 2 დეკემბრის სხდომას პირადად ესწრებოდა მ. ნ.-ი, ასევე _ მ. კ.-ის წარმომადგენელი ც. დ-ი.
საკასაციო სასამართლო მიუთითებს საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 29-ე მუხლის მე-3 ნაწილზე, რომლის თანახმად, მხარის მოთხოვნით, სასამართლოს შეუძლია შეაჩეროს ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის ან მისი ნაწილის მოქმედება ამ მუხლის მე-2 ნაწილით გათვალისწინებულ შემთხვევაში, თუ არსებობს დასაბუთებული ეჭვი ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის კანონიერების თაობაზე ან თუ მისი გადაუდებელი აღსრულება არსებით ზიანს აყენებს მხარეს, ან შეუძლებელს გახდის მისი კანონიერი უფლების, ან ინტერესის დაცვას. სასამართლო უფლებამოსილია განსაზღვროს ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის ან მისი ნაწილის მოქმედების შეჩერების ვადა. ამ მუხლის მე-8 და მე-9 ნაწილების მიხედვით, ახლად აღმოჩენილი გარემოების არსებობისას სასამართლო უფლებამოსილია, მხარის შუამდგომლობის საფუძველზე, შეცვალოს ან გააუქმოს განჩინება ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის მოქმედების შეჩერების შესახებ. სასამართლო განჩინებაზე დაიშვება კერძო საჩივარი.
საკასაციო სასამართლო ასევე მიუთითებს საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 423-ე მუხლის პირველ და მე-3 ნაწილებზე, რომელთა მიხედვით, კანონიერ ძალაში შესული გადაწყვეტილება შეიძლება გასაჩივრდეს ახლად აღმოჩენილ გარემოებათა გამო საქმის წარმოების განახლების მოთხოვნით, თუ: ა) აღმოჩნდება, რომ დოკუმენტი, რომელსაც გადაწყვეტილება ემყარება, ყალბია; ბ) დადგენილია მოწმის შეგნებულად ცრუ ჩვენება, ექსპერტის შეგნებულად ყალბი დასკვნა, შეგნებულად არასწორი თარგმანი, რასაც მოჰყვა უკანონო ან დაუსაბუთებელი გადაწყვეტილების მიღება; გ) დადგენილია ამ საქმეზე მხარეთა და მათ წარმომადგენელთა დანაშაულებრივი ქმედება ან მოსამართლის დანაშაულებრივი ქმედება; დ) სასამართლო განაჩენი, გადაწყვეტილება, განჩინება ან სხვა ორგანოს დადგენილება, რომელიც საფუძვლად დაედო ამ გადაწყვეტილებას, გაუქმდა; ე) მხარე წარუდგენს სასამართლოს კანონიერ ძალაში შესულ გადაწყვეტილებას, რომელიც გამოტანილია იმავე სარჩელის მიმართ; ვ) მხარისათვის ცნობილი გახდა ისეთი გარემოებები და მტკიცებულებები, რომლებიც, ადრე რომ ყოფილიყო წარდგენილი სასამართლოში საქმის განხილვის დროს, გამოიწვევდა მისთვის ხელსაყრელი გადაწყვეტილების გამოტანას. ამ მუხლის პირველი ნაწილის «ე”-»ვ” ქვეპუნქტებში აღნიშნული საფუძვლებით საქმის განახლება დასაშვებია, თუ მხარეს თავისი ბრალის გარეშე არ ჰქონდა შესაძლებლობა, საქმის განხილვისა და გადაწყვეტილების მიღების დროს წარმოედგინა კანონიერ ძალაში შესული და იმავე სარჩელზე გამოტანილი გადაწყვეტილება, ან მიეთითებინა ახალ გარემოებებსა და მტკიცებულებებზე.
საკასაციო სასამართლო ვერ დაეთანხმება მ. კ-ისა და მ. ნ.-ის მიერ კერძო საჩივრის საფუძვლად იმაზე მითითებასაც, რომ მოცემულ შემთხვევაში, გასაჩივრებულ განჩინებას საფუძვლად არ დასდებია საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 423-ე მუხლის პირველი ნაწილის «დ” ქვეპუნქტში ჩამოთვლილი არც ერთი აქტი და ის გარემოება, რომ შემდგომში შესაბამის საქმეზე წინასწარი გამოძიება შეწყდა, არ შეიძლება მიჩნეულ იქნეს ახალ გარემოებად, თანამდებობის პირის ქმედებაში სისხლისსამართლებრივი პასუხისმგებლობისათვის საფუძვლის არარსებობა (რაც დღეისათვის ჯერ კიდევ სადავოა) კი არ ნიშნავს იმას, რომ ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტი გამოცემულია ადმინისტრაციული კანონმდებლობის სრული დაცვით, ხოლო განმცხადებლებს არ წარმოუდგენიათ რაიმე მტკიცებულება, რომელიც შეიძლება ჩაითვალოს ახლად აღმოჩენილად.
საკასაციო სასამართლო განმარტავს, რომ, მართალია, საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 29-ე მუხლის მე-8 ნაწილში არ არის მითითება იმაზე, თუ რა შეიძლება ჩაითვალოს ახლად აღმოჩენილ გარემოებად, მაგრამ ამ ნაწილის ნორმას, მიმართება გააჩნია საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 423-ე მუხლთან, რომელიც კი ითვალისწინებს კანონიერ ძალაში შესული გადაწყვეტილების ახლად აღმოჩენილ გარემოებათა გამო გასაჩივრებასა და საქმის წარმოების განახლების საფუძვლების ფართო და ამომწურავ ჩამონათვალს, მაგრამ მასში მოყვანილი საფუძვლები გამოყენებულ უნდა იქნეს საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 29-ე მუხლის მე-8 ნაწილში მოცემული ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის მოქმედების შეჩერების შესახებ განჩინების გაუქმებასთან მიმართებაში ახლად აღმოჩენილი გარემოების კონკრეტიზებისას, ამასთან, ამ უკანასკნელ შემთხვევაში, საქმის ისედაც წარმოებაში არსებობის გამო, გამორიცხულია საუბარი კანონიერ ძალაში შესულ გადაწყვეტილებაზე (განჩინებაზე) ისევე, როგორც, შესაბამისად, საქმის წარმოების განახლებაზე.
საკასაციო სასამართლო იზიარებს სააპელაციო სასამართლოს მოსაზრებას იმის შესახებ, რომ ამ შემთხვევაში, საგამოძიებო ორგანოს მიერ დადგენილ იქნა, რომ ქ. თბილისის ურბანული დაგეგმარების საქალაქო სამსახურის თანამდებობის პირები მოქმედებდნენ კანონმდებლობის შესაბამისად და სადავო ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტები საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის ნორმებით განსაზღვრულ სამართლებრივ ჩარჩოებშია მოქცეული.
საკასაციო სასამართლო აღნიშნავს, რომ თბილისის სააპელაციო სასამართლოს 2008 წლის 23 ოქტომბრის განჩინებას, რომლითაც საქმეზე შემაჯამებელი გადაწყვეტილების კანონიერ ძალაში შესვლამდე, შეჩერდა პროექტის შეთანხმების შესახებ ქ. თბილისის მერიის ურბანული დაგეგმარების საქალაქო სამსახურის 2007 წლის 19 ოქტომბრის ¹03/1156 ბრძანებისა და მშენებლობის ნებართვის გაცემის შესახებ ქ. თბილისის მერიის ურბანული დაგეგმარების საქალაქო სამსახურის 2007 წლის 19 ნოემბრის ¹ნ/1108 ბრძანების მოქმედება, საფუძვლად დაედო შემდეგი მტკიცებულებები და გარემოებები: «ლევან სამხარაულის სახელობის სასამართლო ექსპერტიზის ეროვნული ბიუროს» მიერ 2008 წლის 21 აპრილს გაცემული ¹კ-965/15 ექსპერტიზის დასკვნა, სსიპ «კირიაკ ზავრიევის სამშენებლო მექანიკის და სეისმომედეგობის ინსტიტუტის» 2007 წლის 19 ნოემბრის ¹612-02-07 დასკვნა და 2008 წლის 14 მაისს ქ. თბილისის პროკურატურის საგამოძიებო ნაწილში ¹010088120 სისხლის სამართლის საქმეზე, ქ. თბილისის მერიის ურბანული დაგეგმარების საქალაქო სამსახურის თანამდებობის პირების მიერ ...-ს ქ. ¹37-39-ში მშენებლობის ნებართვის გაცემისას სამსახურებრივი უფლებამოსილების ბოროტად გამოყენების ფაქტზე, გამოძიების დაწყება.
საკასაციო სასამართლო ასევე აღნიშნავს, რომ განმცხადებლებმა _ შპს «ბ”-მა, შპს «ო”-მ და შპს «გ”-მ თავიანთ 2008 წლის 1 დეკემბრის განცხადებას მტკიცებულებებად დაურთეს ¹010088120 სისხლის სამართლის საქმეზე წინასწარი გამოძიების შეწყვეტის შესახებ ქ. თბილისის პროკურატურის 2008 წლის 28 ნოემბრის დადგენილება და «ლევან სამხარაულის სახელობის ექსპერტიზის ეროვნული ბიუროს» 2008 წლის 7 თებერვლის ¹კ-288/15 ექსპერტიზის დასკვნა, როგორც ახალი (გარემოებების შემცველი) მტკიცებულებები.
საკასაციო სასამართლო, პირველ ყოვლისა, მიუთითებს, რომ «ლევან სამხარაულის სახელობის ექსპერტიზის ეროვნული ბიუროს» 2008 წლის 7 თებერვლის ¹კ-288/15 ექსპერტიზის დასკვნა ამ შემთხვევაში ვერ ჩაითვლება ახალ მტკიცებულებად, რადგან ხსენებული მტკიცებულება წარმოდგენილი იყო საქმეში (ტ. 1, ს.ფ. 76-78) და ამ დასკვნის შესახებ ცნობილი იყო სასამართლოსათვის, თუმცა სასამართლოს იგი საერთოდ არ გამოუყენებია და 2008 წლის 23 ოქტომბრის განჩინების მიღებისას მიუთითა მხოლოდ «ლევან სამხარაულის სახელობის სასამართლო ექსპერტიზის ეროვნული ბიუროს» 2008 წლის 21 აპრილის ¹კ-965/15 ექსპერტიზის დასკვნასა (ტ. 1, ს.ფ. 24-25) და ...-ს ქ. ¹41-ში მდებარე საცხოვრებელი სახლის ტექნიკური მდგომარეობის შესახებ სსიპ «კირიაკ ზავრიევის სამშენებლო მექანიკის და სეისმომედეგობის ინსტიტუტის» 2007 წლის 19 ნოემბრის ¹612-02-07 დასკვნაზე (ტ. 1, ს.ფ. 46-48), მაშინ, როდესაც «ლევან სამხარაულის სახელობის ექსპერტიზის ეროვნული ბიუროს» 2008 წლის 7 თებერვლის ¹კ-288/15 ექსპერტიზის დასკვნის თანახმად, ქ. თბილისში, ...-ს ქუჩის ¹37-39-ში, გამაგრებითი პროექტის შესაბამისად, სამუშაოების დამთავრების შემდეგ, მშენებარე სახლის მშენებლობის პროცესის გაგრძელება და დასრულება ვერ მოახდენს გავლენას ...-ს ქ. ¹41-ში არსებული შენობის ტექნიკურ მდგომარეობაზე, ხოლო ...-ს ქუჩის ¹37-39-ში მშენებლობის შეჩერებამ შესაძლებელია გამოიწვიოს ქვაბულის მთელი პერიმეტრის კედლებისა და ...-ს ქუჩის დაზიანება. ამდენად, მართალია, «ლევან სამხარაულის სახელობის ექსპერტიზის ეროვნული ბიუროს» 2008 წლის 7 თებერვლის ¹კ-288/15 ექსპერტიზის დასკვნა არ არის ახალი მტკიცებულება, მაგრამ კონკრეტული საკითხისათვის განსაკუთრებით არსებითი და უმნიშვნელოვანესია ამ დასკვნის ის ნაწილი, სადაც საუბარია მშენებლობის შეჩერების შემთხვევაში, ქ. თბილისის ერთ-ერთი მთავარი ქუჩის _ ...-ს ქუჩის შესაძლო დაზიანებაზე.
საკასაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ ამ შემთხვევაში სახეზეა საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 29-ე მუხლის მე-8 ნაწილისა და საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 423-ე მუხლის პირველი ნაწილის «ვ» ქვეპუნქტის ნორმებით კომპლექსურად განსაზღვრული საფუძველი, კერძოდ, განმცხადებელი მხარისათვის ცნობილი გახდა ისეთი მტკიცებულება და შესაბამისად, გარემოებაც, რომელიც, ადრე რომ ყოფილიყო წარდგენილი სასამართლოში საქმის განხილვის დროს, გამოიწვევდა მისთვის ხელსაყრელი განჩინების მიღებას.
საკასაციო სასამართლო ხაზგასმით აღნიშნავს და კერძო საჩივრის ავტორთა ყურადღებას მიაპყრობს იმაზე, რომ კონკრეტულ შემთხვევაში, ცხადია, რომ შპს «ბ”-ს, შპს «ო”-სა და შპს «გ”-ს, როგორც ამ საქმის მხარეებს, საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 423-ე მუხლის მე-3 ნაწილის თანახმად, თავიანთი ბრალის გარეშე არ ჰქონდათ შესაძლებლობა, საქმის განხილვისა და თბილისის სააპელაციო სასამართლოს 2008 წლის 23 ოქტომბრის განჩინების მიღების დროს მიეთითებინათ ¹010088120 სისხლის სამართლის საქმეზე წინასწარი გამოძიების შეწყვეტის შესახებ ქ. თბილისის პროკურატურის 2008 წლის 28 ნოემბრის დადგენილებაზე (ტ. 3, ს.ფ. 10-12), რომელიც ახალი მტკიცებულებაა _ გამოცემულია თბილისის სააპელაციო სასამართლოს 2008 წლის 23 ოქტომბრის განჩინების მიღების შემდეგ.
საკასაციო სასამართლო ასევე ხაზგასმით აღნიშნავს, რომ ¹010088120 სისხლის სამართლის საქმეზე წინასწარი გამოძიების შეწყვეტის შესახებ ქ. თბილისის პროკურატურის 2008 წლის 28 ნოემბრის დადგენილების თანახმად, საქმეზე ჩატარებული გამოძიებით დადგინდა, რომ ქ. თბილისის მერიის ურბანული დაგეგმარების საქალაქო სამსახურის მიერ ქ. თბილისში, ...-ს ქუჩის ¹37-39-ში არსებული სახლის სამშენებლო პროექტის შეთანხმება და მშენებლობის ნებართვა გაცემული იყო საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსით გათვალისწინებული ნორმების მიხედვით, საქართველოს მთავრობის 2005 წლის 11 აგვისტოს ¹140 დადგენილებისა და საქართველოს ურბანიზაციისა და მშენებლობის მინისტრის 2001 წლის 18 სექტემბრის ¹57 ბრძანების მოთხოვნათა დაცვით და შეთანხმებულ პროექტში გათვალისწინებული შესაბამისი შესასრულებელი სამუშაოებისა და რეკომენდაციების საფუძველზე, ასევე მშენებლის მიერ ადგილი არ ჰქონია უძრავი ძეგლის დაზიანებას. ამდენად, ¹010088120 სისხლის სამართლის საქმეზე წინასწარი გამოძიების შეწყვეტის შესახებ ქ. თბილისის პროკურატურის 2008 წლის 28 ნოემბრის დადგენილებით დადასტურებულია ქ. თბილისში, ...-ს ქუჩის ¹37-39-ში არსებული სახლის მშენებლობის კანონიერება, რამაც იურიდიული საფუძველი გამოაცალა კერძო საჩივრის ავტორთა მტკიცებას გასაჩივრებული ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტების აღსრულებითა და მშენებლობის პროცესის გაგრძელებით მათთვის არსებითი ზიანის მიყენების თაობაზე. ამასთან, კერძო საჩივრის ავტორების მიერ შესაბამისი თანამდებობის პირის ქმედებაში სისხლისსამართლებრივი პასუხისმგებლობისათვის საფუძვლის არარსებობის ეჭვქვეშ დაყენება და დღეისათვის მისი ჯერ კიდევ სადავოობა არ დასტურდება ამ საქმის მასალებით. უსაფუძვლოა კერძო საჩივრების ავტორების მოსაზრება იმის თაობაზე, რომ სისხლის სამართლის საქმეზე წინასწარი გამოძიების შეწყვეტის შესახებ დადგენილება ვერ მიიჩნევა ისეთ ახლად აღმოჩენილ გარემოებად, რომლის გამო, უპირობოდ უნდა გაუქმდეს განჩინება, რომელსაც საფუძვლად დაედო ზიანის არსებობის დამადასტურებელი კონკრეტული მტკიცებულებები.
საკასაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ საქმეში წარმოდგენილ შესაბამის მტკიცებულებათა ფარგლებში და ობიექტურად არსებული რეალობის გათვალისწინებით, სააპელაციო სასამართლომ სწორად მიუთითა, რომ დაწყებული სამშენებლო სამუშაოების შეჩერებით, შესაძლებელია, ზიანი მიადგეს და საფრთხის წინაშე აღმოჩნდეს ...-ს ქუჩის მიმდებარე ტერიტორია, რაც გამოწვეული იქნება, როგორც ატმოსფერული ნალექებისა და გარემო პირობების ზემოქმედებით, ასევე მშენებლობის ხანგრძლივი დროით გაჭიანურებით.
ამასთან, გარდა ზემოთ მოყვანილი არგუმენტაციისა, საკასაციო სასამართლო, გასაჩივრებული ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტების მოქმედების შეჩერების არაცალმხრივი მიზანშეუწონლობისა და მათ შეჩერებაზე უარის თქმის შესახებ თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2008 წლის 2 დეკემბრის განჩინების კანონიერებაზე დასკვნის დამატებით გასამყარებლად მიუთითებს გასაჩივრებული აქტების გამომცემი ორგანოს _ საქმეში მონაწილე კონკრეტული სუბიექტის _ ერთ-ერთი მოპასუხე ქ. თბილისის მერიის ურბანული დაგეგმარების საქალაქო სამსახურის (ამჟამად _ სსიპ ქ. თბილისის არქიტექტურის სამსახური) წარმომადგენლის მიერ თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2008 წლის 2 დეკემბრის სხდომაზე ნათლად გამოხატულ პოზიციასა და ცალსახად გაკეთებულ განმარტებაზე იმის შესახებ, რომ სასამართლოს უნდა გაეზიარებინა ახლად აღმოჩენილი გარემოების არსებობა, რადგან ამ სიტუაციაში უზრუნველყოფის ღონისძიების გამოყენება არ იყო გამართლებული, მშენებლობა კი წარმოებდა კანონიერად და შეთანხმებული იყო შესაბამის ინსტანციებში (ტ. 3, ს.ფ. 97).
ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, საკასაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ არ არსებობს გასაჩივრებული განჩინების გაუქმებისა და მ. კ.-ისა და მ. ნ.-ის კერძო საჩივრის დაკმაყოფილების იურიდიული საფუძველი, რის გამოც ხსენებული განჩინება უნდა დარჩეს უცვლელად.

ს ა რ ე ზ ო ლ უ ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი :

საკასაციო სასამართლომ იხელმძღვანელა საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის პირველი მუხლის მე-2 ნაწილით, საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 419-ე, 420-ე მუხლებით და


დ ა ა დ გ ი ნ ა :

1. მ. კ-ისა და მ. ნ.-ის კერძო საჩივარი არ დაკმაყოფილდეს;
2. უცვლელად დარჩეს თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2008 წლის 2 დეკემბრის განჩინება;
3. საკასაციო სასამართლოს განჩინება საბოლოოა და არ საჩივრდება.