ბს-177-342-კ-03 24 მარტი, 2004 წ., ქ. თბილისი

საქართველოს უზენაესი სასამართლოს ადმინისტრაციული და სხვა კატეგორიის საქმეთა პალატა
შემადგენლობა: ბ. კობერიძე (თავმჯდომარე),
მ. ვაჩაძე,
ნ. ქადაგიძე

სარჩელის საგანი: 1. მატერიალური და მორალური ზიანის ანაზღაურება; 2. მოპასუხეთა აღიარება საავტორო უფლებების დამრღვევებად.

აღწერილობითი ნაწილი:
2000წ. 22 თებერვალს საქართველოს საავტორო და მომიჯნავე უფლებათა სახელმწიფო სააგენტომ, გ. გ.-მ, ვ. ს.-მ და სს “ს.-მ” სარჩელი აღძრეს თბილისის საოლქო სასამართლოში მოპასუხეების _ სს “ო.-სა” და არქიტექტურის საქალაქო სამსახურის მიმართ.
სარჩელში აღნიშნული იყო, რომ ქ. თბილისში, 1991წ. 22 დეკემბრიდან 1992წ. 6 იანვრამდე მომხდარი მოვლენების შედეგად დანგრეული, დამწვარი და დაზიანებული შენობების აღდგენა-რეკონსტრუქციის მიზნით შეიქმნა საპროექტო ღონისძიებათა შემმუშავებელი კომისია, რომელმაც შეიმუშავა არქიტექტურული კონკურსების ჩატარების პროგრამა და პირობები.
მოსარჩელეთა განმარტებით, 1992წ. 19 მარტს ქ. თბილისის მერიამ და მთავრობის დადგენილებით განსაზღვრულმა გენერალურმა საპროექტო ორგანიზაციამ “თბილქალაქპროექტმა” გამოაცხადეს არქიტექტურული კონკურსები საუკეთესო პროექტების გამოსავლენად. ყველა აღნიშნული კონკურსისთვის დადგინდა საერთო დებულება, რომლის თანახმად, კონკურსის ჟიური გამოავლენდა ავტორს ან ავტორთა ჯგუფს, ვისაც ჯილდოდ გადაეცემოდა პროექტის შემდგომი დამუშავების უფლება.
მოსარჩელეთა მითითებით, კონკურსი გამოცხადდა ...-ისა და მიმდებარე ტერიტორიის აღდგენა-რეკონსტრუქციის პროექტზეც, რომელზეც წარდგენილი იყო 18 პროექტი. კონკურსის ჟიურიმ ჩაატარა 6 სხდომა და 1992წ. 30 ივლისს, დასკვნით სხდომაზე, მიიღო გადაწყვეტილება ...-ის, ...-ისა და ...-ს ქუჩებს შორის ტერიტორიაზე აღდგენა-რეკონსტრუქციის სამუშაოების პროექტირება წარემართა არქიტექტორ გ. გ.-ის საავტორო ჯგუფს. აღნიშნული გადაწყვეტილების საფუძველზე კონკურსში გამარჯვებულმა საავტორო ჯგუფმა დააფიქსირა თავისი საავტორო უფლებები სამართლებრივ ფირმაში “მ.-ი”.
სარჩელში აღნიშნული იყო, რომ საავტორო ჯგუფმა საავტორო უფლებების საფუძველზე და კონკურსის შედეგად შემუშავებული “არქიტექტურულ-გეგმარებით მოთხოვნათა” მიხედვით დაამუშავა გენგეგმების ეტაპები, განახორციელა ორი საცხოვრებელი სახლისა და ეროვნული ბანკის რეკონსტრუქციის პროექტი და დაამუშავა სხვა საპროექტო წინადადებები.
მოსარჩელეთა განმარტებით, 1999წ. 16 ივლისს ურბანიზაციისა და მშენებლობის სამინისტროში, გაერთიანებული საბჭოს სხდომაზე, მოიწონეს და მიიღეს მათ მიერ წარდგენილი ...-ის მიმდებარე ტერიტორიის განაშენიანების პროექტის კორექტირებული ვარიანტი. სხდომის ოქმის საფუძველზე, ავტორთა ჯგუფის საავტორო უფლებების უზრუნველსაყოფად დამკვეთს, ანუ სს “ო.-ს” უნდა წარედგინა ამავე ავტორების მიერ დამუშავებული ...-ის წინა ზოლის ესკიზური პროექტი, როგორც ზემოხსენებული განაშენიანების პროექტის შემადგენელი ნაწილი.
მოსარჩელეებმა აღნიშნეს, რომ მათი ჯგუფის განაშენიანების პროექტის საავტორო უფლებათა სახელმწიფო სააგენტოს მიერ რეგისტრაციის შემდეგ “საავტორო და მომიჯნავე უფლებების შესახებ” საქართველოს კანონის მე-9 მუხლის თანახმად, არქიტექტორები გ. გ.-ე და ვ. ს.-ა გახდნენ განსაკუთრებულ საავტორო უფლებათა მფლობელები, რომელთა საავტორო-ქონებრივი და პირადი-არაქონებრივი უფლებები დაცული იყო კანონით.
მოსარჩელეებმა აღნიშნეს, რომ 1999წ. 9 ოქტომბერს მოპასუხე სს “ო.-მ” ავტორთა ჯგუფთან შეუთანხმებლად და “არქიტექტურული საქმიანობის შესახებ” საქართველოს კანონის მე-12 მუხლის მე-4 პუნქტის მოთხოვნათა დარღვევით გამოაცხადა ...-ზე მრავალფუნქციური შენობის ესკიზურ პროექტზე კონკურსი, რომლის პროგრამასა და პირობებში აღნიშნული იყო, რომ იგი შეთანხმებული იყო ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის პრემიერთან და ქ. თბილისის მთავარ არქიტექტორთან, რაც სათანადოდ არ იყო დამოწმებული. კონკურსი კი ჩატარდა არქიტექტორთა კავშირის მონაწილეობის გარეშე, რითაც დაირღვა მითითებული კანონის მე-3 მუხლის მე-9 პუნქტი. მოსარჩელეთა განმარტებით, აღნიშნული კონკურსი იყო უკანონო, ვინაიდან უნდა შემდგარიყო შესაბამისი დოკუმენტი, რომელის საფუძველზეც გადაისინჯებოდა 1992წ. კონკურსის შედეგად ჩამოყალიბებული უფლება-მოვალეობები და მხოლოდ ამის შემდეგ უნდა გამოცხადებულიყო ახალი კონკურსი. ამ კონკურსის გამოცხადებას საფუძვლად დაედო სს “ო.-ს” ამერიკელი პარტნიორის მიერ შესრულებული ესკიზური პროექტი, რომელიც დამუშავდა “არქიტექტურული საქმიანობის შესახებ” საქართველოს კანონის მოთხოვნათა დარღვევით და არ შეესაბამებოდა საავტორო ჯგუფის მიერ დამუშავებულ პროექტს, რითაც არღვევდა კონკურსში გამარჯვებულ ავტორთა ჯგუფის საავტორო უფლებებს.
მოსარჩელეთა განმარტებით, ამის შემდეგ შეიქმნა ისეთი სიტუაცია, რომ არსებობდა საავტორო უფლებათა მქონე ორი კოლექტივი, რომელთა ინტერესები და პოზიციები ეწინააღმდეგებოდნენ ერთმანეთს. ამასთან, უკანონო იყო იმ ობიექტების პროექტირებაზე კონკურსის გამოცხადება, რომლის დაპროექტების უფლება 1992 წელს ჩატარებული კონკურსის ჟიურის გადაწყვეტილებით მინიჭებული ჰქონდა გ. გ.-ის ჯგუფს.
მოსარჩელეთა განმარტებით, ...-ისა და მიმდებარე დაზიანებული ტერიტორიის აღდგენა-რეკონსტრუქციისა და განაშენიანების პროექტის ავტორებს _ გ. გ.-ს და ვ. ს.-ს მონაწილეობა არ მიუღიათ სს “ო.-ს” მიერ გამოცხადებულ კონკურსში, მათი კონკურსში მონაწილეობა ამოიწურა მხოლოდ რეგისტრაციაში გატარებით, რისი მიზანიც იყო საკონკურსო-საპროექტო მასალების ანალიზისთვის მოპოვება და არა კონკურსში მონაწილეობის მიღება. საავტორო უფლებათაA მფლობელებმა პროექტის კონკურსგარეშე წარდგენით ჟიურის და დამკვეთს _ “ო.-ს” შეახსენეს, რომ ისინი იყვნენ განსაკუთრებულ საავტორო უფლებათა მფლობელები.
მოსარჩელეებმა აღნიშნეს, რომ ქ. თბილისის არქიტექტურის სამსახური გასცდა თავისი კომპეტენციის ფარგლებს და “არქიტექტურული საქმიანობის შესახებ” საქართველოს კანონის მოთხოვნათა დარღვევით გამოაცხადა კონკურსი იმ ობიექტების პროექტირებაზე, რომლის უფლებაც ეკუთვნოდა განსაკუთრებულ საავტორო უფლებათა მფლობელებს.
მოსარჩელეთა განმარტებით, მოპასუხეებმა დაარღვიეს “არქიტექტურული საქმიანობის შესახებ” საქართველოს კანონის პირველი, მე-3, მე-4, მე-5, მე-9 და მე-12 მუხლები, ასევე “საავტორო და მომიჯნავე უფლებების შესახებ” საქართველოს კანონის პირველი, მე-3, მე-9, მე-10, მე-17, მე-18, 31-ე, 58-ე და 59-ე მუხლები და საქართველოს კონსტიტუციის მე-3 და 23-ე მუხლების მოთხოვნები, რითაც მოსარჩელეებს მატერიალური და მორალური ზიანი მიაყენეს.
აღნიშნულიდან გამომდინარე, მოსარჩელეებმა ითხოვეს: მოპასუხეების საავტორო უფლებათა დამრღვევებად აღიარება; საავტორო უფლებების დარღვევამდე არსებული მდგომარეობის აღდგენა და ამ მიზნით მათი თანხმობის გარეშე ...-ის ტერიტორიაზე ობიექტების საპროექტო-ტექნიკური დოკუმენტაციის შედგენის აკრძალვა; მოპასუხე სს “ო.-ს” ხელმძღვანელობისთვის მათთან საპროექტო-ტექნიკური დოკუმენტაციის შედგენაზე ხელშეკრულების გაფორმების დაკისრება ან მიუღებელი შემოსავლის სახით მიყენებული ზიანის _ 59625 (ორმოცდაცხრამეტი ათას ექვსას ოცდახუთი) აშშ დოლარის ანაზღაურება.
მოპასუხე სს “ო.-ის” წარმომადგენელმა გ. გ.-მ სარჩელი არ ცნო და შესაგებელში აღნიშნა, რომ ქ. თბილისში ...-ის ¹4-ში მდებარე მიწის ნაკვეთი წარმოადგენდა სს “ო.-ის” საკუთრებას, სადაც იგეგმებოდა მრავალფუნქციური შენობის მშენებლობა. შენობის მართვას კი განახორციელებდა სასტუმროების საერთაშორისო ოპერატორი “ე.-ი”.
მოპასუხის განმარტებით, სს “ო.-ის” მიერ კონკურსის გამოცხადება წარმოადგენდა მისი უფლების რეალიზაციის საშუალებას და არავითარი კავშირი არ ჰქონდა მოსარჩელეების საავტორო უფლებებთან.
მოპასუხემ ასევე აღნიშნა, რომ სს “ო.-ი” საავტორო უფლებების დამრღვევად არ უნდა მიჩნეულიყო: ვინაიდან 1992წ. 19 მარტს კონკურსი გამოცხადდა ქ. თბილისის მერიისა და “თბილქალაქპროექტის” მიერ, მათვე განსაზღვრეს ჯილდო და ჯილდოს სახით განსაზღვრული უფლებაც მათვე უნდა მიეცათ პროექტის ავტორთათვის; კონკურსი მკაცრად იყო შემოფარგლული ქალაქგეგმარებითი ასპექტებით და არ გულისხმობდა კონკრეტული ობიექტების პროექტირებას; სს “ო.-ი” იყო იურიდიული პირი, რომელიც არ წარმოადგენდა სხვა რომელიმე პირის, მათ შორის: ქ. თბილისის მერიის, “თბილქალაქპროექტის”, სს “თბ.-ის” სამართალმემკვიდრეს, შესაბამისად, იგი არ იყო ვალდებული, მის საკუთრებაში არსებული ობიექტის მშენებლობა განეხორციელებინა 1992წ. 19 მარტს გამოცხადებულ კონკურსში გამარჯვებული პროექტით ან მშენებლობისთვის საჭირო საპროექტო სამუშაოები დაეკვეთა ამ პროექტის ავტორთათვის. სს “ო.-ს” თავისი ქმედებით არ დაურღვევია “საავტორო და მომიჯნავე უფლებების შესახებ” კანონის ან სხვა საკანონმდებლო აქტის მოთხოვნები.
სს “ო.-ის” წარმომადგენელმა გ. გ.-მ შუამდგომლობა დააყენა სასამართლოში და სსკ-ის 84-ე მუხლის თანახმად, ითხოვა საავტორო და მომიჯნავე უფლებათა სახელმწიფო სააგენტოს არასათანადო მოსარჩელედ ცნობა იმ საფუძვლით, რომ “საავტორო და მომიჯნავე უფლებების შესახებ” საქართველოს კანონის 62-ე მუხლის შესაბამისად, სახელმწიფო სააგენტოს არ გააჩნდა ამა თუ იმ პირის საავტორო უფლების დარღვევის ფაქტზე სარჩელის შეტანის უფლებამოსილება.
თბილისის საოლქო სასამართლოს სამოქალაქო, სამეწარმეო და გაკოტრების საქმეთა კოლეგიის 2000წ. 27 მარტის საოქმო განჩინებით სს “ო.-ის” წარმომადგენელ გ. გ.-ის ზემოთ აღნიშნული შუამდგომლობა არ დაკმაყოფილდა.
2000წ. 14 აპრილს იგივე მოსარჩელეებმა დამატებითი სასარჩელო განცხადებით მიმართეს თბილისის საოლქო სასამართლოს მოპასუხეების _ სს “ო.-სა” და არქიტექტურის საქალაქო სამსახურის მიმართ, მესამე პირებად მიუთითეს შპს “ფ.-სა” (ვლ. ც.-ის საავტორო ჯგუფი) და სს “უ.-ზე”.
მოსარჩელეებმა დამატებით სასარჩელო განცხადებაში მიუთითეს იგივე საფუძვლებზე, რაზეც მითითებული ჰქონდათ თავდაპირველ სარჩელში.
გარდა ამისა, მოსარჩელეებმა აღნიშნეს, რომ ვლ. ც.-ე დაინტერესდა მომავალი საპროექტო სამუშაოებით, რომლის უფლებაც მათ უკვე მოპოვებული ჰქონდათ და შეგნებულად მიიღო მონაწილეობა სს “ო.-ს” მიერ გამოცხადებულ უკანონო კონკურსში, ხოლო შემდეგ “საავტორო და მომიჯნავე უფლებების შესახებ” კანონის 59-ე მუხლის თანახმად, განსაკუთრებული საავტორო უფლებების მფლობელთა ნებართვის გარეშე, ცვლილებები შეიტანა პროექტში, რითაც დაარღვია “არქიტექტურული საქმიანობის შესახებ” კანონის მე-15 მუხლის პირველი და მე-2 პუნქტებისა და “საავტორო და მომიჯნავე უფლებების შესახებ” კანონის მე-17 მუხლის “დ” პუნქტის მოთხოვნები. აღნიშნულის გამო ვლ. ც.-ის ქმედება უკანონოდ უნდა ყოფილიყო მიჩნეული.
მოსარჩელეები აღნიშნავდნენ, რომ ქ. თბილისის მერიის მიერ სს “ო.-ს” საწესდებო კაპიტალში საკუთრების უფლებით სახელმწიფო ქონების _ ქ. თბილისში, ...-ის ¹4-ში მდებარე მიწის ნაკვეთის საწესდებო კაპიტალში ჩადება არაკანონიერი იყო.
მოსარჩელეებმა დამატებითი სარჩელით ითხოვეს: 1. სს “ო.-სა” და არქიტექტურის საქალაქო სამსახურის მიერ 1999წ. 9 ოქტომბერს გამოცხადებული კონკურსის შედეგების ბათილად ცნობა;
2. თავდაპირველ სარჩელში მოთხოვნილ 59625 აშშ დოლართან ერთად, მოპასუხეებისთვის მორალური ზიანის _ 20000 აშშ დოლარისა და წარმომადგენლისთვის გადასახდელი თანხის _ 14750 დოლარის, სულ 94375 აშშ დოლარის გადახდის დაკისრება.
2000წ. 6 მაისს საავტორო და მომიჯნავე უფლებათა სახელმწიფო სააგენტომ, გ. გ.-მ და ვლ. ს.-მ დამატებითი სასარჩელო განცხადება შეიტანეს თბილისის საოლქო სასამართლოში მოპასუხეების _ ქ. თბილისის მერიისა და ვლ. ც.-ის (შპს “ფ.-ა”) მიმართ, მესამე პირად მიუთითეს სს “უ.-ზე”.
მოსარჩელეებმა დამატებით სარჩელში მიუთითეს იგივე საფუძვლებზე და დამატებით აღნიშნეს, რომ ქ. თბილისის მერიამ ბოლომდე ვერ უზრუნველყო 1992წ. 30 ივლისს ჩატარებულ კონკურსში გამარჯვებული მოსარჩელეებისთვის კონკურსით მინიჭებული დაპროექტების უფლება. აღნიშნულით შეილახა მათი უფლებები, რაც გამოიხატა მოსარჩელეებისთვის ჯილდოს სახით გადაცემული ...-ის ¹4-ის შემდგომი განაშენიანების პროექტირების უფლების ფაქტობრივად ჩამორთმევაში.
მოსარჩელეებმა დამატებითი სარჩელით ითხოვეს: 1. სს “ო.-ს” საკუთრებაში არსებული უძრავი ქონების, კერძოდ, თბილისში, ...-ის ¹4-ში მდებარე მიწის ნაკვეთის, უკანონოდ მიჩნევა;
2. სს “ო.-სა” და ქ. თბილისის არქიტექტურის საქალაქო სამსახურის მიერ 1999წ. 9 ოქტომბერს გამოცხადებული კონკურსის შედეგების ბათილად ცნობა;
3. თავდაპირველ სარჩელში მითითებული თანხისგან დამოუკიდებლად, მორალური ზიანის _ 20000 აშშ დოლარის ანაზღაურების დაკისრება სს “ო.-სთვის.”
თბილისის საოლქო სასამართლოს 2000წ. 26 ივნისის განჩინებით მოცემულ საქმეზე დაინიშნა არქიტექტურული ექსპერტიზა, რომლის ჩატარება დაევალა იუსტიციის სამინისტროს ექსპერტიზისა და სპეციალურ გამოკვლევათა ცენტრს. აღნიშნული ცენტრის ექსპერტის 2000წ. 21 ივლისის დასკვნიდან ირკვევა, რომ თბილისში, ...-ზე მრავალფუნქციური შენობის ესკიზური პროექტის შედგენისას ვ. ც.-ის საავტორო ჯგუფს არ ჰქონდა გამოყენებული გ. გ.-ის საავტორო კოლექტივის მიერ 1999 წელს შედგენილი დაზიანებული კვარტლის აღდგენისა და რეკონსტრუქციის პროექტის ელემენტები, ამასთან, ზემოაღნიშნული პროექტის შედგენისას ვ. ც.-ის ჯგუფის მხრიდან პლაგიატს ადგილი არ ჰქონია.
თბილისის საოლქო სასამართლოს 2000წ. 18 სექტემბრის განჩინებით მოცემული საქმე განსახილველად განსჯადობით გადაეცა თბილისის საოლქო სასამართლოს ადმინისტრაციული სამართლისა და საგადასახადო საქმეთა კოლეგიას, ხოლო საქართველოს უზენაესი სასამართლოს 2000წ. 30 ნოემბრის განჩინებით, რომლითაც განიხილა დავა განსჯადობის შესახებ თბილისის საოლქო სასამართლოს სამოქალაქო და სამეწარმეო საქმეთა კოლეგიასა და ადმინისტრაციული სამართლისა და საგადასახდო საქმეთა კოლეგიას შორის, საქმე განსჯადობის მიხედვით განსახილველად გადაეცა ქ. თბილისის დიდუბე-ჩუღურეთის რაიონულ სასამართლოს.
დიდუბე-ჩუღურეთის რაიონულ სასამართლოში მოსარჩელეებმა წარადგინეს კიდევ ერთი სასარჩელო განცხადება, რომელშიც საბოლოოდ დააზუსტეს მოპასუხეები, კერძოდ, მოპასუხეებად მიუთითეს სს “ო.-სა” და არქიტექტურის საქალაქო სამსახურზე, ხოლო მესამე პირად _ ვლ. ც.-ზე (შპს “ფ.-ა”).
დიდუბე-ჩუღურეთის რაიონული სასამართლოს 2001წ. 22 ივნისის გადაწყვეტილებით მოსარჩელეთა ვ. ს.-ს, გ. გ.-ის, სს “საქქალაქამშენპროექტის” სარჩელი მოპასუხე სს “ო.-სა” და არქიტექტურის საქალაქო სამსახურის მიმართ არ დაკმაყოფილდა უსაფუძვლობის გამო.
აღნიშნული გადაწყვეტილება სააპელაციო წესით გაასაჩივრეს მოპასუხეებმა და ითხოვეს გასაჩივრებული გადაწყვეტილების გაუქმება და ახალი გადაწყვეტილებით სარჩელის დაკმაყოფილება.
მოსარჩელეებმა სარჩელი დააკონკრეტეს თბილისის საოლქო სასამართლოში საქმის განხილვისას და განმარტეს, რომ ისინი ითხოვდნენ მათი უფლებების რეალიზაციას, მათ შორის _ გენგეგმისა და განაშენიანების პროექტის სივრცით-მოცულობითი პარამეტრების დაცვას და დაპროექტების უფლების ხელყოფის გამო კომპენსაციას, გარდა ამისა, მოსარჩელეებმა ითხოვეს სასამართლოს მიერ გენგეგმისა და სივრცით-მოცულობითი პარამეტრების დარღვევის გათვალისწინებით, სასტუმროს პროექტის ხელახალი შეთანხმების შესახებ ახალი ადმინისტრაციული აქტის გამოცემა. მოსარჩელეებმა ასევე აღნიშნეს, რომ მათი ახალი მოთხოვნა არ სცილდებოდა სასარჩელო მოთხოვნაში მათი უფლებების რეალიზაციის შესახებ მოთხოვნას.
თბილისის საოლქო სასამართლოს ადმინისტრაციული სამართლისა და საგადასახადო საქმეთა სააპელაციო პალატის 2003წ. 15 მაისის განჩინებით სააპელაციო საჩივარი არ დაკმაყოფილდა; უცვლელად დარჩა დიდუბე-ჩუღურეთის რაიონული სასამართლოს 2001წ. 22 ივნისის გადაწყვეტილება.
სააპელაციო პალატის აღნიშნული განჩინება საკასაციო წესით გაასაჩივრეს იმავე საფუძვლებით გ. გ.-მ, ვლ. ს.-მ და სს “ს.-მ” და ითხოვეს გასაჩივრებული განჩინების გაუქმება და ახალი გადაწყვეტილებით სარჩელის დაკმაყოფილება. კასატორთა განმარტებით, საოლქო სასამართლოს ადმინისტრაციული სამართლისა და საგადასახადო საქმეთა სააპელაციო პალატამ გამოიყენა კანონი, რომელიც არ უნდა გამოეყენებინა, არ გამოიყენა კანონი, რომელიც უნდა გამოეყენებინა და არასწორად განმარტა იგი, კერძოდ, “არქიტექტურული საქმიანობის შესახებ” კანონის მე-2 მუხლის “დ”, “თ” პუნქტები და მე-10 მუხლი, ასევე “საავტორო და მომიჯნავე უფლებების შესახებ” კანონის მე-5, მე-6 და მე-9 მუხლები და ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის მე-7, მე-13, მე-60 და 218-ე მუხლები. კასატორები, აგრეთვე, მიუთითებენ, რომ სააპელაციო პალატამ არასრულყოფილად გამოიკვლია საქმეში არსებული მტკიცებულებები და არასწორად შეაფასა ფაქტობრივი გარემოებები, რის გამოც სააპელაციო სასამართლომ მიიღო არასწორი განჩინება.

სამოტივაციო ნაწილი:
საკასაციო სასამართლო გაეცნო საქმის მასალებს, მოისმინა მხარეთა, მესამე პირის განმარტებები, შეამოწმა საკასაციო საჩივრისა და გასაჩივრებული განჩინების სამართლებრივი საფუძვლები, რის შემდეგაც მივიდა დასკვნამდე, რომ საკასაციო საჩივარი არ უნდა დაკმაყოფილდეს.
საქმის მასალებით დადგენილია, რომ 1992წ. 4 მარტს ქ. თბილისის მერიამ და “თბილქალაქპროექტმა” გამოაცხადეს არქიტექტურული კონკურსი რუსთაველის გამზირისა და მისი მიმდებარე უბნების აღდგენა-რეკონსტრუქციის პროექტებზე. კონკურსის ჟიურის უნდა დაედგინა იდეის ავტორი ან ავტორთა ჯგუფი, ვისაც ჯილდოდ მიენიჭებოდა პროექტის შემდგომი დამუშავების უფლება. ...-ისა და მიმდებარე ტერიტორიის აღდგენა-რეკონსტრუქციის პროექტების კონკურსის ჟიურის 1992წ. 30 ივლისის გადაწყვეტილებით ...-ის, ...-ისა და ...-ს ქუჩებს შორის მიმდებარე ტერიტორიის აღდგენა-რეკონსტრუქციის სამუშაოების პროექტირების წარმართვის უფლება მიენიჭა არქიტექტორ გ. გ.-ის საავტორო ჯგუფს.
საქმის მასალებიდან, აგრეთვე, ირკვევა რომ “ფიზიკური პირებისა და კერძო სამართლის იურიდიული პირების სარგებლობაში არსებული არასასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწის კერძო საკუთრებად გამოცხადების შესახებ” საქართველოს კანონის, თბილისის მუნიციპალიტეტის კაბინეტის 1997წ. 9 ოქტომბრის ¹20.31.1187 დადგენილებისა და ქ. თბილისის არქიტექტურისა და პერსპექტიული განვითარების საქმეთა დეპარტამენტის მიერ 1998წ. 21 სექტემბერს გაცემული მიწის ნაკვეთის გეგმის საფუძველზე თბილისში, ...-ის ¹4-ში მდებარე მიწის ნაკვეთი მშენებლობის უფლებით საკუთრებაში გადაეცა სს “უ.-ს”.
სს “უ.-სა” და სს “ო.-ს” შორის 1999წ. 7 აგვისტოს დადებული ნასყიდობის ხელშეკრულებით ზემოთ აღნიშნული მიწის ნაკვეთის მესაკუთრე გახდა სს “ო.-”.
1999წ. 9 ოქტომბერს სს “ო.-მ” გამოაცხადა ღია არქიტექტურული კონკურსი მის საკუთრებაში არსებულ მიწის ნაკვეთზე ასაშენებელ მრავალფუნქციური შენობის ესკიზურ პროექტზე. კონკურსის ჟიურიმ გამარჯვებულად გამოაცხადა შპს “ფ.-ის” ავტორობით შექმნილი პროექტი, რის შემდეგაც სს “ო.-სა” და შპს “ფ.-ს” შორის დაიდო ხელშეკრულება პროექტით გათვალისწინებული მშენებლობის შესრულებაზე.
საკასაციო სასამართლო თვლის, რომ ქ. თბილისის მერიის მიერ 1992წ. 4 მარტსა და სს “ო.-ს” მიერ 1999წ. 9 ოქტომბერს გამოცხადებულ კონკურსებს ჰქონდათ განსხვავებული მიზნები. ქ. თბილისის მერიის მიერ 1992წ. 4 მარტს გამოცხადებული კონკურსის მიზანს წარმოადგენდა მხოლოდ ქალაქგეგმარებითი ასპექტები. 1992წ. 4 მარტის კონკურსში გამარჯვებულებს არ მოუპოვებიათ ცალკეული შენობის პროექტირების უფლება. საკასაციო სასამართლო ვერ გაიზიარებს კასატორების განმარტებას, რომ მათ ჰქონდათ ცალკეული შენობის, მათ შორის, ...-ის ¹4-ში ასაშენებელი ნაგებობის პროექტირების უფლება. განაშენიანების პროექტის მოწონების შედეგად კასატორებმა ჯილდოდ მიიღეს პროექტის შემდგომი დამუშავების უფლება. ამდენად, საკასაციო სასამართლო იზიარებს სააპელაციო პალატის მოსაზრებას, რომ კონკურსის ორგანიზატორ ქ. თბილისის მერიასა და კონკურსში გამარჯვებულებს შორის წარმოიშვა სამართლებრივი ურთიერთობა, რომლის არშესრულების შემთხვევაში მხარეებს მოთხოვნის უფლება უნდა გასჩენოდათ ერთმანეთის მიმართ. თუ კასატორები თვლიდნენ, რომ შეილახა მათი საავტორო უფლება, ისინი უფლებამოსილი იყვნენ, აღეძრათ სარჩელი ქ. თბილისის მერიის მიმართ.
რაც შეეხება სს “ო.-ს” მიერ 1999წ. 9 ოქტომბერს გამოცხადებულ კონკურსს, იგი გამოცხადდა ...-ის ¹4-ში მდებარე სს “ო.-ს” საკუთრებაში არსებულ მიწის ნაკვეთზე ასაშენებელი შენობის პროექტზე.
ამდენად, საკასაციო სასამართლო თვლის, რომ 1992წ. 4 მარტის კონკურსის მიზანი იყო რუსთაველის გამზირისა და მიმდებარე ტერიტორიების აღდგენა-რეკონსტრუქციის არქიტექტურულ-გეგმარებითი გადაწყვეტის მიღება, ხოლო 1999წ. 9 ოქტომბრის კონკურსის მიზანი იყო კონკრეტული შენობის საუკეთესო პროექტის შერჩევა.
საკასაციო სასამართლოს მიაჩნია, რომ კასატორებს არ მოუპოვებიათ ...-ის ¹4-ში მდებარე მიწის ნაკვეთზე ასაშენებელი შენობის პროექტირების უფლება. აღნიშნულიდან გამომდინარე, არც მათი უფლება დაურღვევია სს “ო.-ს”. ამ უკანასკნელს არ გააჩნდა სახელშეკრულებო ან კანონმდებლობიდან გამომდინარე ვალდებულება, თავის საკუთრებაში არსებულ მიწის ნაკვეთზე შენობა აეშენებინა მხოლოდ კასატორების პროექტის საფუძველზე.
ამრიგად, საკასაციო სასამართლო თვლის, რომ სს “ო.-ს” მიერ 1999წ. 9 ოქტომბერს ...-ის ¹4-ში ასაშენებელი შენობის პროექტზე გამოცხადებული კონკურსით არ დარღვეულა კასატორთა უფლება, რომელიც მათ მოიპოვეს თბილისის მერიის მიერ 1992წ. 4 მარტს გამოცხადებულ კონკურსში გამარჯვებით.
საკასაციო სასამართლო ეთანხმება სააპელაციო პალატის მოტივაციას, რომ “არქიტექტურული საქმიანობის შესახებ” კანონის მე-5 მუხლის მე-5 პუნქტის თანახმად, პროექტის შექმნის საფუძველს წარმოადგენს არქიტექტურულ-გეგმარებითი დავალება, რომელიც კონკრეტულ შემთხვევაში მიეცა არა მოსარჩელეებს, არამედ კანონის შესაბამისად, მიწის ნაკვეთის მესაკუთრე სს “ო.-ს” ასაშენებელი შენობის პროექტის დასამუშავებლად.
საკასაციო სასამართლო თვლის, რომ სააპელაციო სასამართლომ სწორად არ გაიზიარა აპელანტთა (მოსარჩელეები) მოთხოვნა ადმინისტრაციული აქტების ბათილად ცნობის თაობაზე. სააპელაციო სასამართლომ სწორად განმარტა ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის მე-60 მუხლის პირველი ნაწილის “დ” პუნქტი, რომლის თანახმად, სადავო ადმინისტრაციული აქტის ბათილობის საფუძველს წარმოადგენს მისი კანონთან წინააღმდეგობა ან ადმინისტრაციული აქტის მომზადების, ან გამოცემის კანონმდებლობით დადგენილი სხვა მოთხოვნების დარღვევა. საკასაციო სასამართლოს აზრით, სააპელაციო პალატამ მართებულად ჩათვალა, რომ ზემოთ აღნიშნული მუხლის მე-2 ნაწილით გათვალისწინებული ადმინისტრაციული აქტის მომზადების ან გამოცემის წესის არსებით დარღვევას კონკრეტულ შემთხვევაში ადგილი არ ჰქონია.
საკასაციო სასამართლოს მიაჩნია, რომ სააპელაციო სასამართლომ სწორად მიიჩნია დაუსაბუთებლად აპელანტთა (მოსარჩელეები) მოთხოვნა მიუღებელი შემოსავლის _ 59625 აშშ დოლარის, მორალური ზიანის _ 20000 აშშ დოლარისა და წარმომადგენლისთვის გადასახდელი თანხის _ 14750 აშშ დოლარის, სულ _ 94375 აშშ დოლარის მოპასუხისთვის დაკისრების თაობაზე.
საკასაციო სასამართლო თვლის, რომ სააპელაციო პალატას განჩინების გამოტანისას არ დაურღვევია მატერიალური და საპროცესო სამართლის ნორმები, სწორად გამოიყენა და განმარტა ის კანონები, რომლებიც საფუძვლად დაედო მის მიერ გამოტანილ განჩინებას.
აღნიშნულიდან გამომდინარე, საკასაციო სასამართლოს მიაჩნია, რომ კონკრეტულ შემთხვევაში არ არსებობს სსკ-ის 393-ე და 394-ე მუხლებით გათვალისწინებული გადაწყვეტილების გაუქმების არც ერთი საფუძველი, რის გამოც საკასაციო საჩივარი არ უნდა დაკმაყოფილდეს.

სარეზოლუციო ნაწილი:
საკასაციო სასამართლომ იხელმძღვანელა ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის პირველი მუხლის მე-2 ნაწილით, სსკ-ის 410-ე მუხლით და

დ ა ა დ გ ი ნ ა :

1. სს “ს.-ის”, გ. გ.-ისა და ვ. ს.-ს საკასაციო საჩივარი არ დაკმაყოფილდეს;
2. უცვლელად დარჩეს თბილისის საოლქო სასამართლოს ადმინისტრაციული სამართლისა და საგადასახადო საქმეთა სააპელაციო პალატის 2003წ. 15 მაისის განჩინება;
3. კასატორები _ ვ. ს.-ა და გ. გ.-ე გათავისუფლდნენ სახელმწიფო ბაჟის გადახდისგან;
4. კასატორ სს “ს.-ს” შეუმცირდეს სახელმწიფო ბაჟის ოდენობა და დაეკისროს სახელმწიფო ბაჟი 50 ლარის ოდენობით;
3. საკასაციო სასამართლოს განჩინება საბოლოოა და არ საჩივრდება.