№ბს-1234(კ-18) 21 თებერვალი, 2019 წელი

ქ. თბილისი

ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატამ
შემდეგი შემადგენლობით:


თავმჯდომარე მაია ვაჩაძე (მომხსენებელი)
მოსამართლეები: ნუგზარ სხირტლაძე
ვასილ როინიშვილი


საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის პირველი მუხლისა და 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილის საფუძველზე, საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 408-ე მუხლის მე-3 ნაწილის შესაბამისად, ზეპირი განხილვის გარეშე, შეამოწმა ი. ვ-ის საკასაციო საჩივრის დასაშვებობის საფუძვლების არსებობა თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2018 წლის 30 მაისის განჩინების გაუქმების თაობაზე.


ა ღ წ ე რ ი ლ ო ბ ი თ ი ნ ა წ ი ლ ი:


2015 წლის 12 ნოემბერს ი. ვ-იმ სასარჩელო განცხადებით მიმართა თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიას, მოპასუხის - საქართველოს კულტურისა და ძეგლთა დაცვის სამინისტროს მიმართ.
მოსარჩელის განმარტებით, ქ. თბილისის მერიის არქიტექტურის სამსახურის მიერ მიეცა ნებართვა განეხორციელებინა მის საკუთრებაში არსებულ ფართში მცირე სარეკონსტრუქციო სამუშაოები, მათ შორის მოეწყო სველი წერტილი. აღნიშნული ნებართვის გასაჩივრების შემდეგ, კანონიერ ძალაში შესული გადაწყვეტილების თანახმად, იგი დარჩა უცვლელი, შესაბამისად ჩაითვალა, რომ ნებართვა იყო კანონიერი. განხორციელებული საკანონმდებლო ცვლილილებების შედეგად, კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლზე მშენებლობის ნებართვების გაცემის უფლებამოსილება გადაეცა კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის ეროვნულ სააგენტოს, რომელსაც ხელახლა მიმართა ი. ვ-მა საკანალიზაციო კვანძის შეცვლის დასტურის მისაღებად, რაც გასცა კიდეც სააგენტომ.
მოსარჩელის მითითებით, მის მიერ სრულად შესრულდა საკანალიზაციო კვანძის შეცვლის სამუშაო. ერთადერთი პრობლემა რაც ამ საქმეშია და რაშიც ვერ გაერკვა სააგენტო და კულტურის სამინისტრო, არის ის, რომ კანალიზაციაზეა დაერთებული ჟოლობი ვიღაცის მიერ თუ ჟოლობზეა დაერთებული კანალიზაცია. კულტურის სამინისტრომ მიიჩნია, რომ ეს იყო ჟოლობი, რომელზეც დაერთდა კანალიზაცია, რაც რეალურად არასწორია. სინამდვილეში კი აქ ათწლეულობით ადრე არსებობდა კანალიზაციის მილი, რაც ცენტრალურ კანალიზაციათა სქემაზეც არის დატანილი, უბრალოდ ვიღაცამ 10-15 წლის წინ, სანიაღვრე ჟოლობი რატომღაც დააერთა კანალიზაციის მილს, თუმცა ამაში არანაირი ბრალი ი. ვ-ს არ მიუძღვის და აგრეთვე არანაირად არ უქმდება ჟოლობის დაერთებით კანალიზაცია. ამას ადასტურებს ასევე ის გარემოებაც, რომ მის მიერ მოწყობილი სველი წერტილი წლებია ფუნქციონირებს და არანაირი პრობლემა ამასთან დაკავშირებით, არავის არ შექმნია.
მოსარჩელის მითითებით, სააგენტოს გაფრთხილება მისივე აქტით გამოცხადდა ძალადაკარგულად და სწორედ ეს ძალადაკარგულად გამოცხადების აქტი გააბათილა ზემდგომმა ადმინისტრაციულმა ორგანომ, რასაც მოსარჩელე უკანონოდ მიიჩნევს.
ყოველივე აღნიშნულიდან გამომდინარე, მოსარჩელემ საქართველოს კულტურისა და ძეგლთა დაცვის მინისტრის 2015 წლის 16 ივნისის №03.195 ბრძანების ბათილად ცნობა მოითხოვა.
მოსარჩელემ დაზუსტებული სარჩელით მიმართა თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიას, სადაც მოპასუხეებად მიუთითა საქართველოს კულტურისა და ძეგლთა დაცვის სამინისტრო და საქართველოს კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის ეროვნული სააგენტო და მოითხოვა საქართველოს კულტურისა და ძეგლთა დაცვის მინისტრის 2015 წლის 16 ივნისის №03/195 ბრძანებისა და საქართველოს კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის ეროვნული სააგენტოს 2015 წლის 14 ივლისის №2/162 ბრძანების ბათილად ცნობა.
თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2016 წლის 8 იანვრის განჩინებით ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 16.2 მუხლის საფუძველზე, საქმეში მესამე პირად ჩაება მ. გ-ა.
თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2016 წლის 26 თებერვლის განჩინებით ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 16.1 მუხლის საფუძველზე, საქმეში მესამე პირად ჩაება საქართველოს ოკუპირებული ტერიტორიებიდან იძულებით გადაადგილებულ პირთა, განსახლებისა და ლტოლვილთა სამინისტრო, ხოლო 2016 წლის 10 ივნისის განჩინებით საქმეში მესამე პირებად ჩაებნენ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის ზედამხედველობის საქალაქო სამსახური და სსიპ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახური.
თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2017 წლის 13 თებერვლის გადაწყვეტილებით ი. ვ-ის სარჩელი არ დაკმაყოფილდა.
თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2017 წლის 13 თებერვლის გადაწყვეტილება სააპელაციო საჩივრით გაასაჩივრა ი. ვ-იმ, რომელმაც გასაჩივრებული გადაწყვეტილების გაუქმება და ახალი გადაწყვეტილებით სარჩელის დაკმაყოფილება მოითხოვა.
თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2017 წლის 20 დეკემბრის საოქმო განჩინებით ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 16.1 მუხლის საფუძველზე, საქმეში მესამე პირად ჩაება კ. ჯ-ე.
თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2018 წლის 30 მაისის განჩინებით ი. ვ-ის სააპელაციო საჩივარი არ დაკმაყოფილდა; უცვლელად დარჩა თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2017 წლის 13 თებერვლის გადაწყვეტილება.
სააპელაციო პალატის განმარტებით, „კულტურული მემკვიდრეობის შესახებ“ კანონის 47.3 მუხლის თანახმად, კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლზე სამუშაოების ნებართვა გაიცემა სარეაბილიტაციო სამუშაოებზე, ხოლო უძრავი ძეგლის შემთხვევაში - ასევე კვლევით სამუშაოებზე, თუ ეს სამუშაოები გულისხმობს ძეგლზე ფიზიკურ ზემოქმედებას. ამავე მუხლის მე-6 პუნქტის თანახმად, კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლზე სამუშაოებისა და არქეოლოგიური სამუშაოების ნებართვებს გასცემს სამინისტრო ან სამინისტროს წარდგინებით, საქართველოს მთავრობის დადგენილების საფუძველზე განსაზღვრული შესაბამისი უფლებამოსილი ორგანო. ნებართვა გაიცემა შესაბამისი საპროექტო დოკუმენტაციით განსაზღვრული სამუშაოების დასრულებისათვის საჭირო ვადით, სამუშაოთა მოცულობის, სირთულის, გარემო პირობების, ასევე ნებართვის მაძიებლის მიერ წარმოდგენილი სამუშაოების ჩატარების კალენდარული გრაფიკის გათვალისწინებით. ამავე კანონის 48-ე მუხლის პირველი პუნქტის შესაბამისად, განცხადება კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლზე სამუშაოების ნებართვის ან არქეოლოგიური სამუშაოების ნებართვის მისაღებად უნდა შეიცავდეს ზუსტ მითითებას, თუ რა სახეობისა და მოცულობის სამუშაოებს ისახავს მიზნად ნებართვის მაძიებელი. მითითებული კანონის 49-ე მუხლის მეოთხე პუნქტის თანახმად, მცირე სარეაბილიტაციო სამუშაოების პროექტი შედგება შემდეგი ნაწილებისაგან: ა) განმარტებითი ბარათი (პრობლემის დეტალური აღწერა და მისი გადაჭრის გზების განსაზღვრა, შერჩეული მეთოდოლოგიის დასაბუთება); ბ) საპროექტო ობიექტის ადგილმდებარეობის სიტუაციური გეგმა მასშტაბი 1:1000 ან 1:2000; გ) საპროექტო ობიექტის საერთო ხედების ამსახველი უახლესი ფოტომასალა; დ) სამუშაოების ამსახველი გრაფიკული მასალა, შესაბამისი ნიშნულების ჩვენებით; ე) ძეგლის შესაბამისი ნაწილების ანაზომები; ვ) სახელოვნებათმცოდნეო კვლევა, ჩასატარებელ სამუშაოთა დასაბუთებით; ზ) სამუშაო გეგმა, სამუშაოების ჩატარების კალენდარული გრაფიკით; თ) პროექტით გათვალისწინებული სამუშაოების ჩატარების ფოტომონტაჟი. „კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლზე სამუშაოებისა და არქეოლოგიური სამუშაოების ნებართვის გაცემასთან დაკავშირებული ღონისძიებების შესახებ“ საქართველოს მთავრობის 2013 წლის 23 ოქტომბრის №275 დადგენილების პირველი მუხლის თანახმად, სსიპ საქართველოს კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის ეროვნულ სააგენტოს მიენიჭა კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლებზე სამუშაოების ნებართვის გაცემის, გაცემული ნებართვების საფუძველზე შესრულებული შუალედური და საბოლოო ანგარიშების მიღების, ასევე სანებართვო პირობების კონტროლის უფლებამოსილება. პალატამ აღნიშნა, რომ ეს დადგენილება ძალადაკარგულად გამოცხადდა საქართველოს მთავრობის 2015 წლის 26 მარტის №137 დადგენილებით, თუმცა მე-3 მუხლით განისაზღვრა, რომ ამ დადგენილებით გათვალისწინებულ საკითხებზე მიმდინარე ადმინისტრაციული წარმოებები ან სარჩელის საფუძველზე დაწყებული სასამართლო დავები უნდა დასრულდეს ამ დადგენილების ამოქმედებამდე არსებული წესით.
პალატის მითითებით, საქმის მასალების თანახმად, სადავო საქართველოს კულტურისა და ძეგლთა დაცვის მინისტრის 2015 წლის 16 ივნისის №03/195 ბრძანებით მოხდა აღმჭურველი ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის - საქართველოს კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის ეროვნული სააგენტოს 2015 წლის 20 თებერვლის №4/46 ბრძანების ბათილად ცნობა, ამდენად, სადავო აქტის კანონიერების შეფასებისას ყურადღება უნდა გამახვილდეს 2015 წლის 28 იანვრის №12/09/108 გაფრთხილების გამოცემის მიზეზზე და მის თანმდევ შედეგებზე. მითითებული გაფრთხილების მიხედვით, დათვალიერებისას გაირკვა, რომ სამუშაოები განხორციელდა შეთანხმებული საპროექტო დოკუმენტაციის პირობების დარღვევით, კერძოდ, 100 მმ დიამეტრის საკანალიზაციო მილი დაერთებულია შენობის ეზოს მხარეს ფასადზე არსებულ სანიაღვრე მილზე, ამდენად, ი. ვ-ის მხრიდან გაფრთხილებით განსაზღვრულ ვადაში უნდა მომხდარიყო სწორედ აღნიშნული პრობლემის გამოსწორება. 2015 წლის 20 თებერვლის №4/46 ბრძანების გამოცემის საფუძველი კი გახდა ი. ვ-ის 2015 წლის 3 თებერვლის №0/64 განცხადება, რომელშიც ი. ვ-ი განმარტავდა, რომ პროექტი სრულად იყო შესრულებული და აღნიშნულის დამადასტურებლად წარადგინა შპს „...ს“ 2013 წლის 25 სექტემბრის საექსპერტო დასკვნა. პალატის მოსაზრებით, საქალაქო სასამართლომ სწორად მიუთითა ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის 5.2, 53-ე, 96.1 მუხლებზე, ასევე სუს 23.09.2014წ. №ბს-246-243(კ-14) განჩინებაზე და განმარტა, რომ ადმინისტრაციულმა ორგანომ უნდა გამოიყენოს კანონით მისთვის მინიჭებული ყველა შესაძლებლობა, რათა სრულყოფილად დაადგინოს და შეისწავლოს საქმისთვის მნიშვნელობის მქონე ყველა გარემოება. გაფრთხილების ძალადაკარგულად გამოცხადებამდე, ადმინისტრაციულ ორგანოს უნდა გამოეკვლია, რამდენად მოხდა გაფრთხილებით გათვალისწინებულ პროექტთან შეუსაბამობის აღმოფხვრა იმ პირობებში, როდესაც გაფრთხილებით დადგენილი წესის შესრულებას დაინტერესებული მხარე ადასტურებდა საკუთარი განმარტებისა და 2013 წლის 25 სექტემბრის ექსპერტის დასკვნით.
სააპელაციო პალატამ არ გაიზიარა აპელანტის მითითება იმ გარემოებასთან დაკავშირებით, რომ მისი მხრიდან სრულად შესრულდა საკანალიზაციო კვანძის შეცვლის სამუშაო და თვითონ ადმინისტრაციულმა ორგანომ ვერ გამოარკვია - კანალიზაციაზეა დაერთებული ჟოლობი ვიღაცის მიერ თუ ჟოლობზეა დაერთებული კანალიზაცია. პალატამ მიუთითა საქმეში წარმოდგენილ ი/მ დ. რ-ის 2013 წლის 7 ოქტომბრის №015/1-0 ექსპერტიზის დასკვნაზე, რომლის შესაბამისად, ი. ვ-ის მიერ თავის საცხოვრებელ ფართში წარმოებული სამუშაოების შედეგად - ლოჯიის ფართში საპირფარეშო-საშხაპეს მოწყობით მნიშვნელოვნად უარესდება მის ქვეშ მაცხოვრებელი მ. გ-ას საცხოვრებელი პირობები, ილახება მისი ინტერესები, გარდა ამისა, მცირდება მ. გ-ას საცხოვრებელი ბინის საბაზრო ღირებულება, მისი ბინიდან გამომავალი კანალიზაციის მილი მიერთებულია წყალსარინ (სანიაღვრე) მილთან, რაც გამოიწვევს სანიაღვრე ქსელში საკანალიზაციო ნარჩენების (ფეკალიების) შერევას და ეზოში არსებული ცხაურისაგან, მისი სუნი გავრცელდება შიგა ეზოში, აღნიშნული კი გააუარესებს საერთო სარგებლობის ეზოს მაცხოვრებელთა პირობებს.
სააპელაციო პალატის განმარტებით, მოსარჩელე სადავოდ ხდის ასევე საქართველოს კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის ეროვნული სააგენტოს 2015 წლის 14 ივლისის №2/162 ბრძანებას, რომლითაც არარად იქნა აღიარებული საქართველოს კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის ეროვნული სააგენტოს 2014 წლის 20 ნოემბრის №4/192 ბრძანება და 2014 წლის 20 ნოემბრის №… სანებართვო მოწმობა. მოსარჩელე ასევე ითხოვს საქართველოს კულტურისა და ძეგლთა დაცვის მინისტრის 2015 წლის 26 ნოემბრის №03/346 ბრძანების ბათილად ცნობას, რომლითაც არ დაკმაყოფილდა მისი ადმინისტრაციული საჩივარი. სააპელაციო პალატამ მიუთითა, საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის 60.1 მუხლზე, რომლის თანახმად, ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტი გამოცემისთანავე ითვლება არარად, თუ: ა) შეუძლებელია მისი გამომცემი ორგანოს დადგენა; ბ) გამოცემულია არაუფლებამოსილი ორგანოს ან არაუფლებამოსილი პირის მიერ; გ) მისი შესრულება შეუძლებელია ფაქტობრივი მიზეზების გამო; დ) მისი შესრულება გამოიწვევს სისხლისსამართლებრივ ან ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევას. ამავე მუხლის მე-2 ნაწილის თანახმად, არარა აქტების მიმართ არ ვრცელდება ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტების გასაჩივრებისათვის ამ კოდექსით დადგენილი ვადები. ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის გამომცემი ორგანო ვალდებულია საკუთარი ინიციატივით ან დაინტერესებული მხარის მოთხოვნით არარად აღიაროს ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტი. არარა ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტების მიმართ მოქმედებს ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტების გაუქმების სხვა საფუძვლებისაგან განსხვავებული რეჟიმი, რაც გამოწვეულია აქტის არარად აღიარების საფუძვლების სპეციფიკით, კანონში მოცემულია ამომწურავი ჩამონათვალი რაც გულისხმობს ისეთ გარემოებებს, რომელთა არსებობაც შეუძლებელს ხდის აქტის შესრულებას ან აქტის შესრულება იწვევს საზოგადოებრივი წესრიგისა და კანონის დარღვევას, სწორედ ამიტომ, კანონმდებელი არ ითვალისწინებს არარა აქტის გასაჩივრების ვადას, იგი ვერ იძენს შესასრულებლად სავალდებულო ძალას და ვერ წარმოშობს იურიდიულ შედეგებს, აღნიშნულით არის გამოწვეული ის ფაქტიც, რომ აქტის გამომცემი ორგანო ვალდებულია და არა უფლებამოსილი, რომ შესაბამისისაფუძვლების არსებობისას არარად აღიაროს აქტი, კანონმდებელი რაიმე დათქმას პირთა უფლებების შეზღუდვაზე და აქტის ადრესატის ინტერესის გამოკვლევაზე მითითებას არ აკეთებს, ვინაიდან არარა ადმინისტრაციული აქტის მიმართ კანონიერი ნდობის პრინციპი არ გამოიყენება და იგი ყოველთვის ახდენს გავლენას სახელმწიფო, საზოგადოებრივ თუ მესამე პირთა უფლებებზე, შესაბამისად, არარა აქტი ვერ იძენს შესასრულებლად სავალდებულო ძალას და მისით განსაზღვრული მოწესრიგება არ შეიძლება ძალაში შევიდეს, როგორც საჯარო წესრიგის საწინააღმდეგო მოვლენა, ხოლო აქტის არარად აღიარება მიზნად ისახავს მისი იურიდიული ძალმოსილების არმქონე დოკუმენტად დადასტურებას, რათა თავიდან იქნეს აცილებული ამგვარი აქტის აღსასრულებლად გადაცემა, ხოლო აღსრულების შემთხვევაში – მისი შედეგების გაქარწყლება. ამასთან, აქტის არარად აღიარებისათვის აუცილებელი არ არის დაინტერესებული პირის განცხადების წარდგენა, ადმინისტრაციულ ორგანოს საკუთარი ინიციატივითაც შეუძლია ადმინისტრაციული წარმოების დაწყება. პალატამ გაიზიარა საქალაქო სასამართლოს მოსაზრება, რომ მოცემულ შემთხვევაში, მიუხედავად იმისა, რომ სააგენტოს მიერ ადმინისტრაციული წარმოების დაწყების საფუძველი (რამაც საბოლოოდ აქტის არარად აღიარება გამოიწვია) იყო საქართველოს კულტურისა და ძეგლთა დაცვის მინისტრის 2015 წლის 16 ივნისის №03/195 ბრძანება, სააგენტო არათუ შეზღუდული არ იყო მხოლოდ ამ ბრძანებით დადგენილი გარემოებების კვლევით, არამედ ვალდებული იყო, რომ აქტის არარად აღიარების საფუძვლის გამოვლენისას, არარად ეღიარებინა აქტი, ამასთანავე, აღნიშნულზე გავლენას ვერ მოახდენდა დაინტერესებული პირის მიერ გასაჩივრების ვადის გაშვებაც, რადგან იგი არ მოქმედებს არარა აქტის მიმართ.
პალატის მოსაზრებით, საქალაქო სასამართლომ მართებულად მიუთითა 2015 წლის 14 ივლისის №2/162 ბრძანებაში აღნიშნულ გარემოებაზე, რომლის თანახმად, 2014 წლის 20 ნოემბრის №… სანებართვო მოწმობის არარად აღიარების მიზეზად მიჩნეულ უნდა იქნეს ი. ვ-ის მიერ წარდგენილ პროექტზე თანდართულ განმარტებით ბარათში არსებული მითითება, რომ კანალიზაციის მილი გამოდის მისი კუთვნილი ფართის ლოჯიაში მეზობლების მხრიდან და მას დაუერთდება ახალი კანალიზაციის მილი. ი. ვ-ის მიერ საკანალიზაციო მილის მოწყობა უნდა მომხდარიყო არა შენობის გარე ფასადზე, არამედ შენობის შიგნით - მის ფართში არსებულ ლოჯიაში. ფაქტობრივად განხორციელებული სამუშაოების პროექტთან შეუსაბამობას ადასტურებს ლევან სამხარაულის სახელობის სასამართლო ექსპერტიზის ეროვნული ბიუროს 2015 წლის 23 მარტის №00641115 დასკვნაც. ი. ვ-ის ბინაში საკანალიზაციო დგარის არარსებობა კი თავის მხრივ გამორიცხავს პროექტით გათვალისწინებული სამუშაოების შესრულებას. ამრიგად, ადმინისტრაციული წარმოების შედეგად დადგინდა, რომ: ა) სანებართვო ობიექტის ფაქტობრივი მდგომარეობიდან გამომდინარე, შეუძლებელია პროექტით გათვალისწინებული სანებართვო პირობების შესრულება, ბ) ნებართვის მაძიებლის მიერ წარმოდგენილი იქნა ნებართვის გამცემ ადმინისტრაციულ ორგანოში საპროექტო დოკუმენტაცია, რომელიც არ შეესაბამება ადგილზე არსებულ ფაქტობრივ მდგომარეობას და შესაბამისად, შეუძლებელია სანებართვო პირობების განხორციელება პროექტის შესაბამისად, რაც გამოიწვევს სანებართვო პირობების დარღვევას. ლევან სამხარაულის სასამართლო ექსპერტიზის ეროვნული ბიუროს 2015 წლის 23 მარტის №001641115 დასკვნის თანახმად, ქ. თბილისში, ...ის ქ. №27-ის პირველ სართულზე მცხოვრები მოქალაქის მ. გ-ას ბინასთან, გარედან ფასადზე ჩამომავალი მილი არის სახურავიდან ჩამომავალი თუნუქის წყალგადამყვანი, სანიაღვრე მილი, რომელიც II სართულის იატაკის დონესთან გადაჭრილია, მის ქვემოთ მოწყობილია 100 მმ დიამეტრის მქონე თუჯის კანალიზაციის მილი, რომელზეც შენობის გარედან, ფასადზე პლასტმასის ფასონური ნაწილებით დაერთებულია მოქალაქის მ. გ-ას თავზე, II სართულეზე მცხოვრები მოქალაქის ი. ვ-ის ბინიდან გამომავალი საკანალიზაციო 100 მმ და 50 მმ დიამეტრის მქონე პლასტმასის მილები. ადგილზე ჩატარებული კვლევებით არ ვლინდება ი. ვ-ის ბინაში მეზობლების კანალიზაციის მილების გამავლობა, სადავო არ არის ის გარემოებაც, რომ ი. ვ-ის მიერ წარმოდგენილ პროექტზე თანდართულ განმარტებით ბარათში მითითებულია, რომ კანალიზაციის მილი გამოდის მისი კუთვნილი ფართის ლოჯიაში მეზობლების მხრიდან და მას დაუერთდება ახალი კანალიზაციის მილი. „მშენებლობის ნებართვის გაცემის წესისა და სანებართვო პირობების შესახებ“ საქართველოს მთავრობის 2009 წლის 24 მარტის №57 დადგენილების მე-3 მუხლის 31-ე პუნქტის თანახმად, ლოჯია არის შენობის ფასადში შეჭრილი, სამი მხრიდან კედლებით შემოსაზღვრული, გადახურული, ფასადის მხრიდან გახსნილი და მოაჯირით შემოკავებული სამყოფი, მოცემულ შემთხვევაში კი, საკანალიზაციო მილი გაყვანილია შენობის ფასადზე.
პალატამ გაიზიარა საქალაქო სასამართლოს მოსაზრება, რომ განსახილველ შემთხვევაში, 2015 წლის 14 ივლისის №2/162 ბრძანების გამოცემისას ადმინისტრაციულ ორგანოს არ გამოუკვლევია, იყო თუ არა ბრძანების გამოცემის საფუძვლად მითითებული №03/195 ბრძანება მხარისათვის კანონით დადგენილი წესით ჩაბარებული და გასაჩივრებული, შესაბამისად, იგი კანონიერ ძალაში იყო შესული თუ მისი მოქმედება იყო შეჩერებული, თუმცა მხოლოდ აღნიშნული გარემოება ვერ გახდება სადავო ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტების გაუქმების საფუძველი, რამეთუ 2015 წლის 14 ივლისის №2/162 ბრძანებით მოხდა აქტის არარად აღიარება, ხოლო სასამართლომ მიიჩნია, რომ მოცემულ შემთხვევაში, არსებობდა ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის არარად აღიარების საფუძველი, შესაბამისად, ითვლება, რომ სანებართვო მოწმობა გამოცემისთანავე არ იყო იურიდიული ძალის მქონე, იგი ვერ წარმოშობდა მხარის კანონიერ ნდობას და არ ჰქონდა შესასრულებლად სავალდებულო ძალა.
თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2018 წლის 30 მაისის განჩინება საკასაციო წესით გაასაჩივრა ი. ვ-იმ, რომელმაც გასაჩივრებული განჩინების გაუქმება და ახალი გადაწყვეტილებით სარჩელის დაკმაყოფილება მოითხოვა.
კასატორის განმარტებით, საქმე დაიწყო 2013 წელს თბილისის არქიტექტურის სამსახურის მიერ გაცემული მშენებლობის ნებართვით. მაშინ ზუსტად ანალოგიურ პროექტზე გაიცა ნებართვა, რომელიც ითვალისწინებდა საკანალიზაციო მილის დაერთებას კასატორის ფართთან არსებულ საკანალიზაციო მილზე. პროექტი ზუსტად ასე მოეწყო და ი. ვ-იმ განახორციელა ამ ნებართვით გათვალისწინებული სამუშაოები. ნებართვა მ. გ-ამ გაასაჩივრა სარჩელით და თბილისის საქალაქო სასამართლოს გადაწყვეტილებით, რომელიც კანონიერ ძალაშია შესული ძალაში დარჩა მერიის ნებართვა, რაც ასევე ითვალისწინებდა კანალიზაციის მოწყობას ზუსტად იმ მილზე, რაზედ დღეს არ მოწყობილი. გამოდის, რომ სასამართლოს მიერ დადგენილია იმ ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის კანონიერება, რომლითაც საპირფარეშოს მოწყობა კანონიერად იქნა აღიარებული და ამ საქმეში გასაჩივრებული აქტებით კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის სააგენტო და სამინისტრო ეწინააღმდეგებიან ამ გადაწყვეტილებას იმ ლოგიკის გატარებით, რომ კანალიზაცია არ არის დაერთებული მილზე, არამედ დაერთებულია ჟოლაბზე, რასაც არ იზიარებს კასატორი და მიუთითებს, რომ რეალურად ამ ნებართვის ერთადერთი მიზანი იყო უკვე მოწყობილ საკანალიზაციო სისტემაზე კვანძის შეცვლა, რადგანაც ობიექტს გააჩნდა კულტურული მემკვიდრეობის სტატუსი.
კასატორის განმარტებით, ერთადერთი დარღვევა, რაც 2015 წლის 28 იანვრის გაფრთხილებით იყო განსაზღვრული, იყო ის, თუ სად იყო დაერთებული მისი კანალიზაცია, კანალიზაციის მილზე თუ ჟოლობზე. სხვა დარღვევა ამ გაფრთხილებაში დაფიქსირებული არ ყოფილა, შესაბამისად, ის დამატებითი ფაქტობრივი გარემოებები რაზედაც იმსჯელა სასამართლომ, სრულად აცდენილია ლოგიკურ მსჯელობას. რაც შეეხება იმ დასკვნას, რომელიც წარადგინა კასატორმა ამ გართხილებით დადგენილი ფაქტის გამოსასწორებლად, ეს იყო დასკვნა რომელიც შეიქმნა წინა ნებართვის დროს არსებულ პროექტზე, რომელშიც გათვალისწინებული იყო ზუსტად ამავე კანალიზაციაზე მილის მოწყობა, ამ დასკვნის თანახმად ცალსახა პასუხი იყო, რომ ვინაიდან, ეს ნებართვა გაცემული იყო მერიის მხრიდან და იგი დავის მერეც დარჩა ძალაში, სწორედაც რომ დაერთებული იყო საკანალიზაციო მილზე. 2015 წლის 20 თებერვლის №4/46 აქტი 2015 წლის 28 იანვრის გაფრთხილების აქტის ძალადაკარგულად გამოცხადების შესახებ გასაჩივრდა ი. ვ-ის მეზობლის - მ. გ-ას მიერ და აღნიშნულის საფუძველზე ზემდგომმა ადმინისტრაციულმა ორგანომ საჩივრის ფარგლებში დაუბრუნა აქტის გამომცემ ორგანოს საქმე და დაავალა ხელახლა შეესწავლა იგი. 2015 წლის 16 ივნისის №03/195 ბრძანება არ იყო ძალაში შესული, როდესაც სააგენტომ გამოსცა კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის სააგენტოს 2015 წლის 14 ივლისის №2/162 ბრძანება, რომლითაც არარად გამოცხადდა ი. ვ-ის მშენებლობის ნებართვა და სანებართვო მოწმობა. წინამდებარე ადმინისტრაციულ წარმოებაში საერთოდ არ ჩართეს ისე მიიღეს გადაწყვეტილება, რითაც უხეშად დაირჩა მათი კანონიერი უფლება. ამასთან, კასატორის განმარტებით, სააპელაციო სასამართლოს მიერ ასევე არასწორად არის განმარტებული ი. ვ-ის მხრიდან განხორციელებლი ქმედებანი, როგორც კანონსაწინააღმდეგო. კასატორის მითითებით, გასათვალისწინებელია ის გარემოება, რომ მან თავისი სარეკონსტრუქციო სამუშაოები დაამყარა და განახორციელა მასზე გაცემული სპეციალური ნებართვის საფუძველზე. სააპელაციო სასამართლომ ასევე არასწორად შეაფასა სააგენტოს მიერ განხორციელებული ქმედების მართლზომიერება, როდესაც ჩათვალა, რომ იმ აქტის კვლევა, რომელიც რეალურად არ იყო გასაჩივრებული, მართებულია.
კასატორის მითითებით, აღნიშნული დავა უპრეცენდეტოა თავისი შინაარსით, მოიცავს ისეთ შემთხვევას, როდესაც ჯერ ერთი ადმინისტრაციული ორგანო გასცემდა ნებართვებს კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლებზე და შემდეგ კანონის ცვლილების შემდეგ ასეთი ფუნქცია გადაეცა კულტურული მემკიდრეობის სამინისტროსა და მის სსიპ-ს. რეალურად ერთმანეთს უპირისპირდებიან მსჯელობაში ადმინისტრაციული ორგანოები, კერძოდ, კი თბილისის მერია, რომელმაც თავდაპირველი ნებართვა გასცა ამ ობიექტზე საპირფარეშოს მოწყობა-რემონტთან დაკავშირებით და კულტურის სამინისტრო, რომელიც ამბობს, რომ დაპროექტებულ ტერიტორიაზე კანალიზაცია საერთოდ არ არსებობს.
საქართველოს უზენაესი სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2018 წლის 28 დეკემბრის განჩინებით საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილის შესაბამისად, დასაშვებობის შესამოწმებლად წარმოებაში იქნა მიღებული ი. ვ-ის საკასაციო საჩივარი.





ს ა მ ო ტ ი ვ ა ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი:


საკასაციო სასამართლო საქმის შესწავლის, საკასაციო საჩივრის დასაშვებობის შემოწმების შედეგად მიიჩნევს, რომ ი. ვ-ის საკასაციო საჩივარი არ აკმაყოფილებს საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილის მოთხოვნებს და არ ექვემდებარება დასაშვებად ცნობას შემდეგ გარემოებათა გამო:
საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილი განსაზღვრავს საკასაციო საჩივრის დასაშვებობის ამომწურავ საფუძვლებს, კერძოდ, აღნიშნული ნორმის თანახმად, საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მიერ საკასაციო საჩივარი დაიშვება, თუ კასატორი დაასაბუთებს, რომ: ა) საქმე მოიცავს სამართლებრივ პრობლემას, რომლის გადაწყვეტაც ხელს შეუწყობს სამართლის განვითარებას და ერთგვაროვანი სასამართლო პრაქტიკის ჩამოყალიბებას; ბ) საქართველოს უზენაეს სასამართლოს მანამდე მსგავს სამართლებრივ საკითხზე გადაწყვეტილება არ მიუღია; გ) საკასაციო საჩივრის განხილვის შედეგად მოცემულ საქმეზე სავარაუდოა მსგავს სამართლებრივ საკითხზე საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მანამდე არსებული პრაქტიკისაგან განსხვავებული გადაწყვეტილების მიღება; დ) სააპელაციო სასამართლოს გადაწყვეტილება განსხვავდება მსგავს სამართლებრივ საკითხზე საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მანამდე არსებული პრაქტიკისაგან; ე) სააპელაციო სასამართლომ საქმე განიხილა მატერიალური ან/და საპროცესო სამართლის ნორმების მნიშვნელოვანი დარღვევით, რასაც შეეძლო არსებითად ემოქმედა საქმის განხილვის შედეგზე; ვ) სააპელაციო სასამართლოს გადაწყვეტილება ეწინააღმდეგება მსგავს სამართლებრივ საკითხზე ადამიანის უფლებათა და ძირითად თავისუფლებათა დაცვის კონვენციას და ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს პრეცედენტულ სამართალს.
საკასაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ წარმოდგენილი საკასაციო საჩივარი არ არის დასაშვები საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილით გათვალისწინებული არც ერთი ზემოთ მითითებული საფუძვლით.
საკასაციო საჩივარი არ არის დასაშვები სააპელაციო სასამართლოს განჩინების საკასაციო სასამართლოს მიერ დამკვიდრებული პრაქტიკისაგან განსხვავების არსებობის საფუძვლით და ამასთან, არ არსებობს საკასაციო საჩივრის განხილვის შედეგად მსგავს სამართლებრივ საკითხზე საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მანამდე არსებული პრაქტიკისაგან განსხვავებული გადაწყვეტილების მიღების ვარაუდი. სააპელაციო სასამართლოს გასაჩივრებული განჩინება ასევე არ ეწინააღმდეგება ადამიანის უფლებათა და ძირითად თავისუფლებათა დაცვის კონვენციას და ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს პრეცედენტულ სამართალს. ამასთან, საქმის განხილვისა და საკასაციო სასამართლოს მიერ საქმეზე ახალი გადაწყვეტილების მიღების საჭიროება არ არსებობს არც სამართლის განვითარებისა და ერთგვაროვანი სასამართლო პრაქტიკის ჩამოყალიბების თვალსაზრისით.
საკასაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ კასატორი ვერ ასაბუთებს სააპელაციო სასამართლოს მიერ საქმის განხილვას მატერიალური ან/და საპროცესო სამართლის ნორმების მნიშვნელოვანი დარღვევით. კასატორი საკასაციო საჩივარში ვერ აქარწყლებს სააპელაციო სასამართლოს მიერ დადგენილ ფაქტობრივ გარემოებებს და დასკვნებს.
ამასთან, საკასაციო სასამართლო აღნიშნავს, რომ ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენციის მე-6 მუხლის პირველი პარაგრაფი ავალდებულებს სასამართლოს დაასაბუთოს თავისი გადაწყვეტილება, რაც არ უნდა იქნეს გაგებული თითოეულ არგუმენტზე დეტალური პასუხის გაცემად (იხ. ჯღარკავა საქართველოს წინააღმდეგ, #7932/03; Van de Hurk v. Netherlands, par.61, Garcia Ruiz v. Spain [GC] par.26; Jahnke and Lenoble v France (dec.); Perez v France [GC], par. 81).
საკასაციო სასამართლო იზიარებს მოცემულ საქმეზე ქვედა ინსტანციის სასამართლოების მიერ დადგენილ ფაქტობრივ გარემოებებს და ამ გარემოებებთან დაკავშირებით გაკეთებულ სამართლებრივ შეფასებებს და მიიჩნევს, რომ სააპელაციო სასამართლომ არსებითად სწორად გადაწყვიტა მოცემული დავა.
კონკრეტულ შემთხვევაში დავის საგანს წარმოადგენს საქართველოს კულტურისა და ძეგლთა დაცვის მინისტრის 2015 წლის 16 ივნისის №03/195 ბრძანების (რომლითაც ბათილად იქნა ცნობილი აღმჭურველი ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტი - საქართველოს კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის ეროვნული სააგენტოს 2015 წლის 20 თებერვლის №4/46 ბრძანება), ასევე საქართველოს კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის ეროვნული სააგენტოს 2015 წლის 14 ივლისის №2/162 ბრძანების (რომლითაც არარად იქნა აღიარებული საქართველოს კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის ეროვნული სააგენტოს 2014 წლის 20 ნოემბრის №4/192 ბრძანება და 2014 წლის 20 ნოემბრის №... სანებართვო მოწმობა) და საქართველოს კულტურისა და ძეგლთა დაცვის მინისტრის 2015 წლის 26 ნოემბრის №03/346 ბრძანების (რომლითაც არ დაკმაყოფილდა მოსარჩელის ადმინისტრაციული საჩივარი) კანონიერების შემოწმება.
საქმის მასალებით დადგენილია, რომ ქ. თბილისში, ...ის ქუჩა №27-ში მდებარე საპროექტო ობიექტი წარმოადგენს კულტურული მემკვიდრეობის უძრავ ძეგლს. ქ. თბილისის მერიის სსიპ თბილისის არქიტექტურის სამსახურის 2013 წლის 5 აგვისტოს №786569 ბრძანებით მოწონებულ იქნა ქ. თბილისში, ...ის (...) ქუჩა №27-ში (...), საერთო საკუთრებაში არსებულ მიწის ნაკვეთზე მდებარე შენობაში, მოქალაქე ი. ვ-ის კუთვნილი ფართის მცირე სარეაბილიტაციო სამუშაოების არქიტექტურული პროექტი, რის საფუძველზე უძრავ ძეგლზე გაიცა მშენებლობის ნებართვა და სანებართვო მოწმობა. აღნიშნული გაასაჩივრა დაინტერესებულმა პირმა - მ. გ-ამ. თბილისის საქალაქო სასამართლოს 2014 წლის 19 აგვისტოს გადაწყვეტილებით (საქმე №3/4838-13) სარჩელი არ დაკმაყოფილდა. გადაწყვეტილება შესულია კანონიერ ძალაში.
2014 წლის 19 ნოემბერს ი. ვ-მა განცხადებით მიმართა საქართველოს კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის ეროვნულ სააგენტოს, რომელსაც განხორციელებული საკანონმდებლო ცვლილებების შედეგად გადაეცა კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლზე მშენებლობის ნებართვის გაცემის უფლებამოსილება. განმცხადებელმა მოითხოვა თბილისში, ...ის ქ. №27-ში მცირე სარეაბილიტაციო სამუშაოებისათვის სანებართვო მოწმობის გაცემა. 2014 წლის 20 ნოემბერს გაიცა სანებართვო მოწმობა №…თბილისში, ...ის ქ. №27-ში მდებარე ი. ვ-ის კუთვნილ ბინაში კანალიზაციის კვანძის შეცვლის თაობაზე, ხოლო 2015 წლის 28 იანვარს საქართველოს კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის ეროვნულმა სააგენტომ გამოსცა №12/09/108 გაფრთხილება, ი. ვ-ის მიერ სამუშაოების შეთანხმებული საპროექტო დოკუმენტაციის პირობების დარღვევით წარმოებასთან დაკავშირებით. აღნიშნული გაფრთხილება ძალადაკარგულად გამოცხადდა საქართველოს კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის ეროვნული სააგენტოს 2015 წლის 20 თებერვლის №4/46 ბრძანებით, ხოლო მ. გ-ას ადმინისტრაციული საჩივრის საფუძველზე, აღნიშნული ბრძანება საქართველოს კულტურისა და ძეგლთა დაცვის მინისტრის 2015 წლის 16 ივნისის №03/195 ბრძანებით სადავო საკითხის გადაუწყვეტლად ბათილად იქნა ცნობილი, საქართველოს კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის ეროვნულ სააგენტოს დაევალა საქმისთვის მნიშვნელობის მქონე გარემოებების გამოკვლევისა და ურთიერთშეჯერების საფუძველზე, შესაბამისი ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის გამოცემა კანონმდებლობით დადგენილ ვადაში.
საკასაციო სასამართლო იზიარებს სააპელაციო სასამართლოს მითითებას მასზედ, რომ დავის სწორად გადაწყვეტისთვის მნიშვნელოვანია ყურადღება გამახვილდეს 2015 წლის 28 იანვრის №12/09/108 გაფრთხილების გამოცემის მიზეზზე და მის თანმდევ შედეგებზე. მითითებული გაფრთხილების მიხედვით, დათვალიერებისას გაირკვა, რომ სამუშაოები განხორციელდა შეთანხმებული საპროექტო დოკუმენტაციის პირობების დარღვევით, კერძოდ, 100 მმ დიამეტრის საკანალიზაციო მილი დაერთებულია შენობის ეზოს მხარეს ფასადზე არსებულ სანიაღვრე მილზე, ამდენად, ი. ვ-ის მხრიდან გაფრთხილებით განსაზღვრულ ვადაში უნდა მომხდარიყო სწორედ აღნიშნული პრობლემის გამოსწორება. 2015 წლის 20 თებერვლის №4/46 ბრძანების გამოცემის საფუძველი კი გახდა ი. ვ-ის 2015 წლის 3 თებერვლის №0/64 განცხადება, რომელშიც ი. ვ-ი განმარტავდა, რომ პროექტი სრულად იყო შესრულებული და აღნიშნულის დამადასტურებლად წარადგინა შპს „...ს“ 2013 წლის 25 სექტემბრის საექსპერტო დასკვნა.
სააპელაციო სასამართლომ მართებულად მიუთითა, რომ გაფრთხილების ძალადაკარგულად გამოცხადებამდე, ადმინისტრაციულ ორგანოს უნდა გამოეკვლია, რამდენად მოხდა გაფრთხილებით გათვალისწინებული პროექტთან შეუსაბამობის აღმოფხვრა იმ პირობებში, როდესაც გაფრთხილებით დადგენილი წესის შესრულებას დაინტერესებული მხარე ადასტურებდა საკუთარი განმარტებითა და 2013 წლის 25 სექტემბრის ექსპერტის დასკვნით. საგულისხმოა, რომ საქართველოს კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის ეროვნულმა სააგენტომ, 2014 წლის 20 ნოემბერს გაცემული სანებართვო მოწმობით შესრულებული სამუშაოების შეფასება 2013 წლის 25 სექტემბრის საექსპერტო დასკვნის საფუძველზე განახორციელა სრულიად უსაფუძვლოდ. ფაქტობრივად შესრულებული სამუშაოების სანებართვო მოწმობით გათვალისწინებულ სამუშაოებთან შესაბამისობა და გაფრთხილებით დადგენილი უზუსტობის აღმოფხვრა ვერ დადგინდებოდა მხოლოდ დაინტერესებული მხარის განმარტებით, აღნიშნული შესაძლებელი იყო მხოლოდ ფაქტობრივი გარემოებების სრულყოფილად შესწავლის გზით, მათ შორის, ფაქტობრივი გარემოებების სწორად და ზუსტად დადგენისა და შეფასებისათვის, ადგილზე დათვალიერებით, სათანადო და სპეციალური ცოდნით აღჭურვილი პირის შეფასებით.
საკასაციო სასამართლო არ იზიარებას კასატორის პრეტენზიას, რომ მისი მხრიდან სრულად შესრულდა საკანალიზაციო კვანძის შეცვლის სამუშაო და თვითონ ადმინისტრაციულმა ორგანომ ვერ გამოარკვია - კანალიზაციაზეა დაერთებული ჟოლობი ვიღაცის მიერ თუ ჟოლობზეა დაერთებული კანალიზაცია და მიუთითებს საქმეში წარმოდგენილ ი/მ დ. რ-ის 2013 წლის 7 ოქტომბრის №015/1-0 ექსპერტიზის დასკვნაზე, სადაც მითითებულია, რომ ი. ვ-ის მიერ თავის საცხოვრებელ ფართში წარმოებული სამუშაოების შედეგად - ლოჯიის ფართში საპირფარეშო-საშხაპეს მოწყობით მნიშვნელოვნად უარესდება მის ქვეშ მაცხოვრებელი მ. გ-ას საცხოვრებელი პირობები, ილახება მისი ინტერესები, გარდა ამისა, მცირდება მ. გ-ას საცხოვრებელი ბინის საბაზრო ღირებულება, მისი ბინიდან გამომავალი კანალიზაციის მილი მიერთებულია წყალსარინ (სანიაღვრე) მილთან, რაც გამოიწვევს სანიაღვრე ქსელში საკანალიზაციო ნარჩენების (ფეკალიების) შერევას და ეზოში არსებული ცხაურისაგან, მისი სუნი გავრცელდება შიგა ეზოში, აღნიშნული კი გააუარესებს საერთო სარგებლობის ეზოს მაცხოვრებელთა პირობებს. აღნიშნულიდან გამომდინარე, საკასაციო სასამართლო იზიარებს სააპელაციო სასამართლოს შეფასებებს, რომ სანიაღვრე მილზე საკანალიზაციო მილის დაერთება საფრთხეს უქმნის მესამე პირთა უფლებებს, რადგან შესაძლებელია, რომ გამოიწვოს სუნი, დაბინძურება და მცირე დაზიანების შემთხვევაშიც კი - მძიმე შედეგები, რომლებიც შელახავს პირის ღირსეულად ცხოვრების უფლებას.
რაც შეეხება საქართველოს კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის ეროვნული სააგენტოს 2015 წლის 14 ივლისის №2/162 ბრძანების კანონიერების საკითხს, საკასაციო სასამართლო აღნიშნულის შეფასებაშიც ეთანხმება ქვედა ინსტანციის სასამართლოებს, რომ ფაქტობრივად შეუძლებელია სანებართვო მოწმობის შესრულება, ფაქტობრივი შესრულებული სამუშაოები ვერ იქნება სანებართვო მოწმობასთან შესაბამისი, რადგან ი. ვ-ის ბინაში საკანალიზაციო დგარი არ გადის, ი. ვ-ის მიერ საკანალიზაციო მილის მოწყობა უნდა მომხდარიყო არა შენობის გარე ფასადზე, არამედ შენობის შიგნით - მის ფართში არსებულ ლოჯიაში. ფაქტობრივად განხორციელებული სამუშაოების პროექტთან შეუსაბამობას ადასტურებს ლევან სამხარაულის სახელობის სასამართლო ექსპერტიზის ეროვნული ბიუროს 2015 წლის 23 მარტის №00641115 დასკვნაც. ი. ვ-ის ბინაში საკანალიზაციო დგარის არარსებობა კი თავის მხრივ გამორიცხავს პროექტით გათვალისწინებული სამუშაოების შესრულებას. შესაბამისად, სახეზეა არარა ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტი, რომლის შესრულება შეუძლებელია ფაქტობრივი მიზეზების გამო.
ამდენად, საკასაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ მოცემულ საქმეს არ გააჩნია არავითარი პრინციპული მნიშვნელობა სასამართლო პრაქტიკისათვის, ხოლო საკასაციო საჩივარს _ წარმატების პერსპექტივა.
ზემოთქმულიდან გამომდინარე, საკასაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ არ არსებობს საკასაციო საჩივრის დასაშვებობის საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილით რეგლამენტირებული არც ერთი საფუძველი, რის გამოც საკასაციო საჩივარი არ უნდა იქნეს დაშვებული განსახილველად.
ამასთან, საკასაციო სასამართლო მიუთითებს საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 401-ე მუხლის მე-4 ნაწილზე და აღნიშნავს, რომ საკასაციო საჩივრის დაუშვებლად ცნობის შემთხვევაში პირს დაუბრუნდება მის მიერ გადახდილი სახელმწიფო ბაჟის 70 პროცენტი.
საკასაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ ვინაიდან ი. ვ-ის საკასაციო საჩივარზე თ. ს-ს 21.11.2018წ. №667 საგადახდო დავალებით გადახდილი აქვს სახელმწიფო ბაჟი - 300 ლარის ოდენობით, საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 401-ე მუხლის მე-4 ნაწილის თანახმად, ი. ვ-ის (პ/ნ ...) უნდა დაუბრუნდეს საკასაციო საჩივარზე გადახდილი სახელმწიფო ბაჟის 70 პროცენტი _ 210 ლარი შემდეგი ანგარიშიდან: ქ. თბილისი, სახელმწიფო ხაზინა, ბანკის კოდი TRESGE22, მიმღების ანგარიშის №200122900, სახაზინო კოდი №300773150.

ს ა რ ე ზ ო ლ უ ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი:

საკასაციო სასამართლომ იხელმძღვანელა საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის პირველი მუხლით, 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილით, საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 401-ე მუხლის მე-4 ნაწილით და

დ ა ა დ გ ი ნ ა:

1. ი. ვ-ის საკასაციო საჩივარი მიჩნეულ იქნეს დაუშვებლად;
2. უცვლელად დარჩეს თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2018 წლის 30 მაისის განჩინება;
3. ი. ვ-ის (პ/ნ ...) დაუბრუნდეს საკასაციო საჩივარზე 21.11.2018წ. №667 საგადახდო დავალებით გადახდილი სახელმწიფო ბაჟის - 300 ლარის 70 პროცენტი - 210 ლარი შემდეგი ანგარიშიდან: ქ. თბილისი, სახელმწიფო ხაზინა, ბანკის კოდი TRESGE22, მიმღების ანგარიშის №200122900, სახაზინო კოდი №300773150;
4. საკასაციო სასამართლოს განჩინება საბოლოოა და არ საჩივრდება.


თავმჯდომარე მ. ვაჩაძე


მოსამართლეები: ნ. სხირტლაძე


ვ. როინიშვილი