საქართველოს უზენაესი სასამართლო

გ ა ნ ჩ ი ნ ე ბ ა

საქართველოს სახელით


№ბს-1372(კ-19) 1 აპრილი, 2020 წელი
ქ. თბილისი


ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატამ
შემდეგი შემადგენლობით
ნინო ქადაგიძე (თავმჯდომარე, მომხსენებელი),
მოსამართლეები: მაია ვაჩაძე, ნუგზარ სხირტლაძე


საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის პირველი მუხლისა და 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილის საფუძველზე, საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 408-ე მუხლის მე-3 ნაწილის შესაბამისად, ზეპირი განხილვის გარეშე, შეამოწმა დ. ო-ის, ე. ო-ის, თ. ო-ის, ქ. ო-ის, მ. ო-ის, ა. ო-ის, ბ. ო-ის, მ. ო-ის, თე. ო-ის საკასაციო საჩივრის დასაშვებობის საფუძვლების არსებობა, თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2019 წლის 29 მაისის განჩინებაზე.


ა ღ წ ე რ ი ლ ო ბ ი თ ი ნ ა წ ი ლ ი:

2017 წლის 27 ნოემბერს დ. ო-მა, ე. ო-მა, თ. ო-მა, ქ. ო-მა, მ. ო-მა, ა. ო-მა, ა. ო-მა, ბ. ო-მა, მ. ო-მა და თე. ო-მა სარჩელით მიმართეს თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიას, მოპასუხის - ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის მერთან არსებული თვითნებურად დაკავებულ მიწაზე საკუთრების უფლების აღიარების კომისიის მიმართ.

მოსარჩელეთა განმარტებით, ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის ფიზიკური და კერძო სამართლის იურიდიული პირების მფლობელობაში (სარგებლობაში) არსებულ მიწის ნაკვეთებზე საკუთრების უფლების აღიარების კომისიის 2017 წლის 30 ოქტომბრის N2104 განკარგულებით არ დაკმაყოფილდა მათი მოთხოვნა ქ. თბილისში, ...ის მიმდებარე (...ი) 4974.1 კვ.მ. მიწის ნაკვეთის საკუთრების უფლების აღიარების თაობაზე, იმ საფუძვლით, რომ აღნიშნული მიწის ნაკვეთი კანონის ამოქმედებამდე არ ყოფილა შემოსაზღვრული მყარი სასაზღვრო მიჯნით, რის გამოც არ დასტურდებოდა მოთხოვნილი კონფიგურაციით (4974.1 კვ.მ) მიწის ნაკვეთის თვითნებურად დაკავებისა და სარგებლობის ფაქტი. ,,სახელმწიფო პროექტის ფარგლებში მიწის ნაკვეთებზე უფლებათა სისტემური და სპორადული რეგისტრაციის სპეციალური წესისა და საკადასტრო მონაცემების სრულყოფის შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-3 პუნქტის ,,რ“ ქვეპუნქტის მიხედვით, მყარ სასაზღვრო მიჯნად ითვლება ღობე ან საზღვრად გამოყენებული სხვა ნაგებობა, რომლითაც შესაძლებელია მიწის ნაკვეთის ფაქტობრივი საზღვრის დადგენა.

მოსარჩელის განმარტებით, ადგილზე ვიზუალური დათვალიერების შედეგად მარტივად არის შესაძლებელი სადავო მიწის ნაკვეთის ფაქტობრივი საზღვრის დადგენა და იმის დადასტურება, რომ შემოღობილი მიწის ნაკვეთი და კონფიგურაცია თანხვედრაშია მარეგისტრირებელ ორგანოში წარდგენილ საკადასტრო აზომვითი ნახაზის შესაბამის პარამეტრებთან.

აღნიშნულიდან გამომდინარე, მოსარჩელემ მოითხოვა ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის მერთან არსებული თვითნებურად დაკავებულ მიწაზე საკუთრების უფლების აღიარების კომისიის 2017 წლის 30 ოქტომბრის N2104 განკარგულების ბათილად ცნობა და მოპასუხისათვის ახალი ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის გამოცემის დავალება, ქ. თბილისში, ...ის მიმდებარე 4974.1 კვ.მ მიწის ნაკვეთზე მოსარჩელეების საკუთრების უფლების აღიარების შესახებ.

თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2017 წლის 1 დეკემბრის განჩინებით ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 16.2 მუხლის საფუძველზე საქმეში მესამე პირად ჩაება სსიპ ქონების მართვის სააგენტო.

2018 წლის 18 ივნისს დ. ო-მა, ე. ო-მა, თ. ო-მა, ქ. ო-მა, მ. ო-მა, ა. ო-მა, ა. ო-მა, ბ. ო-მა, მ. ო-მა და თე. ო-მა დაზუსტებული სარჩელით მიმართეს თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიას მოპასუხის ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის სსიპ ქონების მართვის სააგენტოს მიმართ.

დაზუსტებული სარჩელით მოსარჩელეებმა მოითხოვეს ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის მერთან არსებული თვითნებურად დაკავებულ მიწაზე საკუთრების უფლების აღიარების კომისიის 2017 წლის 30 ოქტომბრის N2104 განკარგულების ბათილად ცნობა და მოპასუხისათვის ახალი ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის გამოცემის დავალება, ქ. თბილისში, ...ის მიმდებარე 4974.1 კვ.მ მიწის ნაკვეთზე მოსარჩელეების საკუთრების უფლების აღიარების შესახებ. ასევე მოითხოვეს სსიპ ქონების მართვის სააგენტოს 2017 წლის 18 ოქტომბრის Nბ61.01172911 ბრძანების ბათილად ცნობა და სსიპ ქონების მართვის სააგენტოსათვის მოსარჩელეების მფლობელობაში არსებული, ქ. თბილისში ...ის მიმდებარე 4971 კვ.მ მიწის ნაკვეთის საზღვრების მიხედვით, მიწის ნაკვეთის ს/კ N... საზღვრების კორექტირების დავალება.

თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2018 წლის 29 ივნისის განჩინებით ერთ წარმოებად გაერთიანდა N3/7963-17 და N3/3741-18 ადმინისტრაციული საქმეები დ. ო-ის, ე. ო-ის, თ. ო-ის, ქ. ო-ის, მ. ო-ის, ა. ო-ის, ა. ო-ის, ბ. ო-ის, მ. ო-ის, თე. ო-ის სარჩელები ქ.თბილისის მუნიციპალიტეტის მერთან არსებული თვითნებურად დაკავებულ მიწაზე საკუთრების უფლების აღიარების კომისიისა და სსიპ ქონების მართვის სააგენტოს მიმართ ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის ბათილად ცნობისა და ახალი ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის გამოცემის თაობაზე.

თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2018 წლის 30 ოქტომბრის გადაწყვეტილებით დ. ო-ის, ე. ო-ის, თ. ო-ის, ქ. ო-ის, მ. ო-ის, ა. ო-ის, ა. ო-ის, ბ. ო-ის, მ. ო-ის, თე. ო-ის სარჩელი არ დაკმაყოფილდა.

თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2018 წლის 30 ოქტომბრის გადაწყვეტილება სააპელაციო წესით გაასაჩივრეს დ. ო-მა, ე. ო-მა, თ. ო-მა, ქ. ო-მა, მ. ო-მა, ა. ო-მა, ა. ო-მა, ბ. ო-მა, მ. ო-მა და თე. ო-მა, რომლითაც გასაჩივრებული გადაწყვეტილების გაუქმება და ახალი გადაწყვეტილებით სარჩელის დაკმაყოფილება მოითხოვეს.

თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2019 წლის 29 მაისის განჩინებით დ. ო-ის, ე. ო-ის, თ. ო-ის, ქ. ო-ის, მ. ო-ის, ა. ო-ის, ბ. ო-ის, მ. ო-ის, თე. ო-ის სააპელაციო საჩივარი არ დაკმაყოფილდა; ძალაში დარჩა თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2018 წლის 30 ოქტომბრის გადაწყვეტილება.

სააპელაციო სასამართლოს განმარტებით, საკუთრების უფლების აღიარების კომისიის 2017 წლის 30 ოქტომბრის N2104 განკარგულების შინაარსიდან გამომდინარე, მისი კანონიერების საკითხის გადაწყვეტისათვის უნდა შეფასდეს გააჩნდა თუ არა მოპასუხეს მოსარჩელისათვის მის მიერ მითითებულ მიწის ნაკვეთზე საკუთრების უფლების აღიარების საფუძველი.

,,ფიზიკური და კერძო სამართლის იურიდიული პირების მფლობელობაში (სარგებლობაში) არსებულ მიწის ნაკვეთებზე საკუთრების უფლების აღიარების შესახებ” საქართველოს კანონის მე-2 მუხლის ,,გ” ქვეპუნქტის თანახმად, თვითნებურად დაკავებული მიწა არის ამ კანონის ამოქმედებამდე ფიზიკური პირის მიერ თვითნებურად დაკავებული სახელმწიფო საკუთრების სასოფლო ან არასასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწის ნაკვეთი, რომელზედაც განთავსებულია საცხოვრებელი სახლი (აშენებული ან დანგრეული) ან არასაცხოვრებელი დანიშნულების შენობა (აშენებული), ასევე დაინტერესებული ფიზიკური პირის საკუთრებაში ან მართლზომიერ მფლობელობაში არსებული მიწის ნაკვეთის მომიჯნავე, თვითნებურად დაკავებული მიწის ნაკვეთი (შენობით ან მის გარეშე), რომლის ფართობიც ნაკლებია საკუთრებაში ან მართლზომიერ მფლობელობაში არსებული მიწის ნაკვეთის ფართობზე, ასევე კერძო სამართლის იურიდიული პირის საკუთრებაში ან მართლზომიერ მფლობელობაში არსებული მიწის ნაკვეთის მომიჯნავე, თვითნებურად დაკავებული მიწის ნაკვეთი, რომელზედაც განთავსებულია არასაცხოვრებელი დანიშნულების შენობა (აშენებული), რომლის ფართობიც ნაკლებია საკუთრებაში ან მართლზომიერ მფლობელობაში არსებული მიწის ნაკვეთის ფართობზე და რომელიც საკუთრების უფლების აღიარების მოთხოვნის მომენტისათვის სახელმწიფოს მიერ არ არის განკარგული, გარდა ამ მუხლის „ა“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული შემთხვევებისა.

აღნიშნული საკანონმდებლო ნორმიდან გამომდინარე, თვითნებურად დაკავებულ მიწაზე საკუთრების უფლების აღიარების ერთ-ერთ მთავარ პირობას წარმოადგენს ის გარემოება, რომ ფიზიკური პირი მიწის ნაკვეთს უნდა ფლობდეს კანონის ამოქმედებამდე. მოცემულ შემთხვევაში, საქმეში წარმოდგენილი მთელი რიგი მტკიცებულებებით, კერძოდ, ორთოფოტოთი, სურათებით, მოწმეთა ჩვენებებით, ექსპერტიზის დასკვნით დასტურდება ის გარემოება, რომ ო-ების ოჯახი ასაღიარებელ მიწის ნაკვეთს ფლობდა და სარგებლობდა კანონის ამოქმედებამდე, აღნიშნული არც გამხდარა აღიარებაზე უარის თქმის საფუძველი, თუმცა არსებობს რიგი გარემოებებისა, რაც გამორიცხავს მიწის ნაკვეთზე ო-ების საკუთრების აღიარებას.

სააპელაციო სასამართლოს მითითებით, ,,ფიზიკური და კერძო სამართლის იურიდიული პირების მფლობელობაში (სარგებლობაში) არსებულ მიწის ნაკვეთებზე საკუთრების უფლების აღიარების შესახებ’’ საქართველოს კანონის მე-3 მუხლის მეორე ნაწილის „ე“ ქვეპუნქტის თანახმად, საკუთრების უფლების აღიარებას არ ექვემდებარება თვითნებურად დაკავებული სახელმწიფო საკუთრების სასოფლო ან არასასოფლო - სამეურნეო დანიშნულების შემდეგი მიწის ნაკვეთი: რეკრეაციული დანიშნულების პარკი, ტყე-პარკი, სკვერი და სხვა ტერიტორია, გარდა საქართველოს მთავრობის შესაბამისი დადგენილებით განსაზღვრული საქართველოს კურორტების, საკურორტო ადგილების, სამთო-სათხილამურო ცენტრებისა და შავი ზღვის სანაპიროს სარეკრეაციო ტერიტორიის სტატუსის მქონე ტერიტორიებისა. ამავე კანონის 51 მუხლის მე-2 პუნქტით და საქართველოს პრეზიდენტის 2016 წლის 28 ივლისის №376 ბრძანებულებით დამტკიცებული ,,ფიზიკური და კერძო სამართლის იურიდიული პირების მფლობელობაში (სარგებლობაში) არსებულ მიწის ნაკვეთებზე საკუთრების უფლების აღიარების წესით“ დადგენილ იქნა, რომ თვითნებურად დაკავებულ მიწაზე საკუთრების უფლების აღიარების შესახებ მოთხოვნის განხილვისას გათვალისწინებულ უნდა იქნეს მოთხოვნის შესაბამისობა სივრცით-ტერიტორიული დაგეგმვის პირობებთან და მიწის განკარგვის სტრატეგიულ გეგმასთან, რომლის განსაზღვრის შემთხვევაში, კოლეგიური უფლებამოსილების ფარგლებში, კომისია უფლებამოსილია მიიღოს გადაწყვეტილება თვითნებურად დაკავებულ მიწის ნაკვეთზე საკუთრების უფლების აღიარების ან საკუთრების უფლების აღიარებაზე უარის თქმის შესახებ.

,,სივრცითი მოწყობისა და ქალაქთმშენებლობის საფუძვლების შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-2 მუხლის „ა“ ქვეპუნქტის თანახმად, სივრცითი მოწყობა არის ტერიტორიების ფიზიკური გარემოსა და ინფრასტრუქტურის ფორმირებისათვის კანონმდებლობის, ამ დარგის სახელმწიფო და ადგილობრივი პოლიტიკის, სივრცით-ტერიტორიული დაგეგმვის დოკუმენტების, ფიზიკური და იურიდიული პირების მოღვაწეობის ერთობლიობით განსაზღვრული პირობები და პროცესები. ამავე მუხლის „გ“ ქვეპუნქტის თანახმად კი, სივრცით-ტერიტორიული დაგეგმვა არის საქმიანობა, რომელიც არეგულირებს დასახლებათა ტერიტორიების გამოყენების, მიწათსარგებლობის, განაშენიანებისა და კეთილმოწყობის, გარემოსა და უძრავი კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის, რეკრეაციის სივრცით-ტერიტორიული პირობების, სატრანსპორტო, საინჟინრო და სოციალური ინფრასტრუქტურის, ასევე ეკონომიკური განვითარების სივრცით ასპექტებს და განსახლების ტერიტორიულ საკითხებს.

კონკრეტულ შემთხვევაში, საქმის მასალებში წარმოდგენილია სსიპ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის 2017 წლის 29 ივნისის წერილი, რომლითაც კომისიას ეცნობა, რომ ქალაქ თბილისში, ...ის მიმდებარე (...ი) 4974.1 კვ.მ მიწის ნაკვეთი, დედაქალაქის პერსპექტიული განვითარების გეგმის მიხედვით, მოქცეულია სარეკრეაციო ზონაში (რზ-2) და კვეთს N... საკადასტრო კოდით რეგისტრირებულ ერთეულს. უფრო მეტიც, სააპელაციო სასამართლოს 2019 წლის 24 აპრილის სხდომაზე ადმინისტრაციული ორგანოს მიერ წარმოდგენილ იქნა მტკიცებულებები, რომლებიც ადასტურებს, რომ სადავო ტერიტორიას უკვე მინიჭებული აქვს უფრო მკაცრი ზონის სტატუსი - სატყეო ზონა, რაც გამორიცხავს ო-ებისათვის საკუთრების უფლების აღიარებას და სრულიად მეორეხარისხოვნად აქცევს ყველა იმ მტკიცებულებას, რომელიც შეიძლება მნიშვნელოვანი ყოფილიყო საკუთრების უფლების აღიარებისათვის.

გარდა ზემოაღნიშნული გარემოებისა, სააპელაციო სასამართლოს განმარტებით, მოცემულ საქმეში არსებობს მეორე გარემოება, რომელიც გამორიცხავს ქალაქ თბილისში, ...ის მიმდებარე 4974.1 კვ.მ მიწის ნაკვეთზე ო-ების საკუთრების უფლების აღიარებას, აღნიშნული კი მდგომარეობს იმაში, რომ მიწის ნაკვეთი მოქცეულია ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის საკუთრებაში არსებული ტერიტორიის საზღვრებში.

ადგილობრივი თვითმმართველობის კოდექსის მე-16 მუხლის მეორე პუნქტის „ბ“ ქვეპუნქტის თანახმად, მუნიციპალიტეტის საკუთრებაში არსებული ქონების მართვა და განკარგვა ამ კანონითა და საქართველოს სხვა საკანონმდებლო და კანონქვემდებარე ნორმატიული აქტებით დადგენილი წესით, მუნიციპალიტეტის ექსკლუზიურ უფლებამოსილებებს მიეკუთვნება.

დამოუკიდებელი საჯარო სამართლის იურიდიული პირის სტატუსთან ერთად, ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანოთა დამოუკიდებლობის არსებითი კომპონენტია ასევე საკუთარი ქონების, ცენტრალური ბიუჯეტისაგან დამოუკიდებელი საბიუჯეტო სისტემებისა და საბიუჯეტო წყაროების არსებობა.

„ფიზიკური და კერძო სამართლის იურიდიული პირების მფლობელობაში (სარგებლობაში) არსებულ მიწის ნაკვეთებზე საკუთრების უფლების აღიარების შესახებ“ საქართველოს კანონის პირველი მუხლით განსაზღვრულია, რომ ამ კანონის მიზანია მართლზომიერ მფლობელობაში (სარგებლობაში) არსებულ, აგრეთვე თვითნებურად დაკავებულ სახელმწიფო საკუთრების მიწაზე ფიზიკური, კერძო სამართლის იურიდიული პირების ან კანონით გათვალისწინებული სხვა ორგანიზაციული წარმონაქმნების საკუთრების უფლების აღიარების სახელმწიფო საკუთრებაში არსებული მიწის ფონდის ათვისება და მიწის ბაზრის განვითარება. ამ კანონის მე-2 მუხლის დ“ პუნქტის თანახმად, ამ კანონის მიზნებისათვის საკუთრების უფლების აღიარება არის ფიზიკური ან კერძო სამართლის იურიდიული პირისათვის ან კანონით გათვალისწინებული სხვა ორგანიზაციული წარმონაქმნისათვის სახელმწიფო საკუთრების სასოფლო ან არასასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწის ნაკვეთის, მასზე განთავსებული შენობა-ნაგებობით ან მის გარეშე, ამ კანონითა და საქართველოს მთავრობის შესაბამისი დადგენილებით დამტკიცებული ფიზიკური და კერძო სამართლის იურიდიული პირების მფლობელობაში (სარგებლობაში) არსებულ მიწის ნაკვეთებზე საკუთრების უფლების აღიარების წესით განსაზღვრული პირობებისა და პროცედურის შესაბამისად, საკუთრებაში სასყიდლიანი ან უსასყიდლო ფორმით გადაცემა.

„სახელმწიფო ქონების შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-2 მუხლის თანახმად, სახელმწიფო ქონება არის სახელმწიფო საკუთრებაში არსებული მოძრავი და უძრავი ნივთები, არამატერიალური ქონებრივი სიკეთე. სახელმწიფო ქონების თვითმმართველი ერთეულის საკუთრებაში გადაცემა წარმოადგენს სახელმწიფო ქონების განკარგვას, რის შემდეგაც, იგი აღარ ექცევა სახელმწიფო ქონების შესახებ საქართველოს კანონის მე-2 მუხლით განსაზღვრულ სახელმწიფო ქონების დეფინიციაში.

„ფიზიკური და კერძო სამართლის იურიდიული პირების მფლობელობაში (სარგებლობაში) არსებულ მიწის ნაკვეთებზე საკუთრების უფლების აღიარების შესახებ“ საქართველოს კანონის თანახმად, თვითნებურად დაკავებულ მიწაზე საკუთრების უფლების აღიარებაზე უფლებამოსილია შესაბამისი მუნიციპალიტეტის აღმასრულებელ ორგანოსთან (ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტში - ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერთან) არსებული თვითნებურად დაკავებულ მიწაზე საკუთრების აღიარების კომისია. ამავე კანონის თანახმად, თვითნებურად დაკავებულ მიწაზე საკუთრების უფლების აღიარების კომისიის უფლებამოსილება არის მუნიციპალიტეტისათვის სახელმწიფოს მიერ დელეგირებული უფლებამოსილება, რაც სააპელაციო სასამართლოს განმარტებით, არ მოიცავს სახელმწიფო საკუთრების სასოფლო ან არასასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწის ნაკვეთის საკუთრების უფლების აღიარებასთან ერთად, თვითმმართველობის საკუთრებაში არსებული მიწის ნაკვეთების აღიარებასაც.

ამდენად, „ფიზიკური და კერძო სამართლის იურიდიული პირების მფლობელობაში (სარგებლობაში) არსებულ მიწის ნაკვეთებზე საკუთრების უფლების აღიარების შესახებ“ საქართველოს კანონის მიხედვით, საკუთრების უფლების აღიარებას ექვემდებარება მხოლოდ სახელმწიფო საკუთრების სასოფლო ან/და არასასოფლო- სამეურნეო დანიშნულების მიწის ნაკვეთი. იმის გათვალისწინებით, რომ ო-ების მიერ საკუთრების უფლების აღიარება მოთხოვნილი იყო თვითნებურად დაკავებულ მიწის ნაკვეთზე, რომელიც არის თვითმმართველი ერთეულის საკუთრება, მასზე არ უნდა გავრცელდეს ,,ფიზიკური და კერძო სამართლის იურიდიული პირების მფლობელობაში (სარგებლობაში) არსებულ მიწის ნაკვეთებზე საკუთრების უფლების აღიარების შესახებ“ საქართველოს კანონის მოქმედება.

რაც შეეხება მოსარჩელეების (აპელანტების) სასარჩელო მოთხოვნას სსიპ ქონების მართვის სააგენტოს 2017 წლის 18 ოქტომბრის N ბ61.01172911 ბრძანების ბათილად ცნობისა და სააგენტოსათვის N... საკადასტრო კოდის მიწის ნაკვეთის საზღვრების კორექტირების დავალების თაობაზე, სააპელაციო სასამართლომ აღნიშნულთან მიმართებით, მიუთითა სსიპ ქონების მართვის სააგენტოს დებულების (დამტკიცებული თბილისის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს 2014 წლის 22 დეკემბრის N19-73 დადგენილებით) მე-11 მუხლის მე-2 პუნქტის „ბ“ ქვეპუნქტზე, რომლის მიხედვით, სააგენტო თბილისის მუნიციპალიტეტის უძრავ ქონებაზე საკუთრების უფლების რეგისტრაციის გაუქმებას და უძრავი ქონების საზღვრების ცვლილება-კორექტირებას (ფართობის შემცირებით) განახორციელებდა, თუ დაინტერესებული პირის მიერ შესაბამისი განცხადებით წარდგენილი იქნებოდა სარეგისტრაციო წარმოებისას სარეგისტრაციო სამსახურის მიერ გაცემული გადაფარვის (ზედდების) ამსახველი სიტუაციური ნახაზი და გადაფარვაში მოხვედრილ უძრავ ქონებაზე არსებული ერთ-ერთი შემდეგი დოკუმენტაციის ასლი: ა) ამონაწერი საჯარო რეესტრიდან; ბ) საქართველოს მიწის მართვის სახელმწიფო დეპარტამენტის მიერ გაცემული მიწის (უძრავი ქონების) საკუთრების სარეგისტრაციო მოწმობა; გ) მიწის რეფორმის კომისიის მიერ გაცემული მიღება-ჩაბარების აქტი; დ) მიწის ნაკვეთზე საკუთრების უფლების აღიარების შესახებ მიღებული გადაწყვეტილების საფუძველზე გაცემული საკუთრების უფლების მოწმობა; გ) თბილისის მუნიციპალიტეტის ქონების აუქციონის ფორმით პრივატიზების შესახებ გადაწყვეტილების მიღება, აუქციონის ორგანიზება, ჩატარება და შედეგების გაფორმება. რამდენადაც არც ერთი ზემოაღნიშნული კორექტირების საფუძველი არ ყოფილა წარდგენილი ადმინისტრაციულ ორგანოში, არ არსებობს მოცემულ სასარჩელო მოთხოვნის ნაწილში აპელანტების მოთხოვნის დაკმაყოფილების საფუძველი.

სააპელაციო პალატამ ასევე არ გაიზიარა აპელანტების მიერ საქმის ზეპირი განხილვისას გამოთქმული მოსაზრება იმის თაობაზე, რომ საქმის გარემოებათა იდენტურობის შემთხვევებში დაუშვებელია სხვადასხვა პირის მიმართ განსხვავებული გადაწყვეტილების მიღება და განმარტა, რომ საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსით აღიარებული კანონის წინაშე თანასწორობის პრინციპი გამომდინარეობს საქართველოს კონსტიტუციის მე-11 მუხლით აღიარებული ყველა ადამიანის დაბადებით თავისუფლებისა და კანონის წინაშე თანასწორობის პრინციპიდან. კანონის წინაშე თანასწორობა, ერთი მხრივ, საქართველოს კონსტიტუციითა და საერთაშორისო აქტებით აღიარებული კონკრეტული უფლებაა, ხოლო მეორე მხრივ, ფუნდამენტური სამართლებრივი პრინციპია, რომელიც განსაზღვრავს ძირითადი უფლებებით სარგებლობის ზოგად წესს, უზრუნველყოფს უფლება - თავისუფლებათა განხორციელებას დისკრიმინაციის გარეშე და იცავს ადამიანს უთანასწორო მოპყრობისაგან. კანონის წინაშე თანასწორობის ეს ზოგადი დებულება გულისხმობს სახელმწიფო აპარატის მხრიდან თვითნებობის აკრძალვას, დაუშვებელია ადმინისტრაციული პროცესის მონაწილე პირთა, იქნება ეს ფიზიკური თუ იურიდიული პირი, ასევე ადმინისტრაციული ორგანოსათვის, კანონიერი უფლებებისა და ინტერესების შეზღუდვა ან მათი განხორციელებისათვის ხელის შეშლა, აგრეთვე მათთვის კანონმდებლობით გაუთვალისწინებელი რაიმე უპირატესობის მინიჭება ან რომელიმე მხარის მიმართ რაიმე დისკრიმინაციული ზომების მიღება.

სააპელაციო პალატის განმარტებით, ადმინისტრაციული ორგანოს მხრიდან განსხვავებული გადაწყვეტილების მიღება, რა თქმა უნდა, თავისთავად ვერ ჩაითვლება კანონის წინაშე თანასწორობის პრინციპის დარღვევად; ამ მოთხოვნის დარღვევა სახეზეა მაშინ, როდესაც იკვეთება ადმინისტრაციულ - სამართლებრივი ურთიერთობის ერთ - ერთი მხარის შეზღუდვის ან მისთვის უპირატესობის მინიჭების გონივრული, საქმის არსიდან გამომდინარე საფუძველი.

პალატის მოსაზრებით, კანონის წინაშე თანასწორობის პრინციპი გულისხმობს სახელმწიფო ადმინისტრაციის მხრიდან თვითნებობის აკრძალვას და არსებითად იდენტური საქმის გარემოებების თვითნებურად არათანაბრად შეფასების და აქედან გამომდინარე, უკანონო გადაწყვეტილების მიღების დაუშვებლობას. ეს პრინციპი გულისხმობს თანასწორობას კანონიერებაში და არა უკანონობაში; თუ მოსარჩელის მეზობლებს სარეკრეაციო ზონაში კომისიამ უღიარა მიწის ნაკვეთზე საკუთრების უფლება, პალატას ამგვარი აღიარება, სავარაუდოდ, უკანონოდ მიაჩნია (მხოლოდ და მხოლოდ სარეკრეაციო ზონასთან დაკავშირებული აკრძალვის გამო, რადგან ეს რეგისტრაციები მოცემული დავის საგანი არ არის და თანაც, პალატა ინფორმაციულად ეყრდნობა თავად მოსარჩელის განმარტებას) და ამდენად, ვერ იმოქმედებს ო-ების მიმართ და სხვა პირისათვის სავარაუდოდ კანონდარღვევით საკუთრების უფლების აღიარება ვერ გამოდგება კომპარატორად თანასწორობის პრინციპის დარღვევის დადგენისათვის.

რაც შეეხება აპელანტების პოზიციას, გასაჩივრებული აქტებისა და პირველი ინსტანციის სასამართლოს დასაბუთების ერთმანეთისაგან განსხვავებულობის უკანონოდ მიჩნევის შესახებ, სააპელაციო პალატამ განმარტა, რომ ამგვარი რამ სამართალწარმოებაში სრულიად დასაშვებია, რადგან სასამართლო შეზღუდული არ არის ადმინისტრაციული ორგანოს მიერ ფაქტების გამოკვლევით და მით უფრო მისი სამართლებრივი არგუმენტირების მოცულობით; სასამართლოს შეუძლია ადმინისტრაციული ორგანოსაგან განსხვავებულად დაასაბუთოს საკითხი, რაც არათუ უკანონობაა, არამედ პირდაპირ გამომდინარეობს სრული სასამართლო კონტროლის განხორციელებისა და მართლმსაჯულების დამოუკიდებლად აღსრულების ვალდებულებიდან.

თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2019 წლის 29 მაისის განჩინება საკასაციო წესით გაასაჩივრეს დ. ო-მა, ე. ო-მა, თ. ო-მა, ქ. ო-მა, მ. ო-მა, ა. ო-მა, ბ. ო-მა, მ. ო-მა და თე. ო-მა, რომლითაც გასაჩივრებული განჩინების გაუქმება და ახალი გადაწყვეტილებით სარჩელის დაკმაყოფილება მოითხოვეს.

კასატორების განმარტებით, სასამართლოების მიერ არ შეფასებულა ის უმთავრესი გარემოება, რაც გახდა გასაჩივრებული - ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერთან არსებული თვითნებურად დაკავებულ მიწაზე საკუთრების უფლების აღიარების კომისიის 2017 წლის 30 ოქტომბრის №2104 განკარგულების მიღების საფუძველი, კერძოდ, გასაჩივრებული ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის თანახმად, თითქოს არ მტკიცდება ,,ფიზიკური და კერძო სამართლის იურიდიული პირების მფლობელობაში (სარგებლობაში) არსებულ მიწის ნაკვეთზე საკუთრების უფლების აღიარების შესახებ“ კანონის ამოქმედებამდე დ. ო-ისა და სხვა კასატორების მიერ მოთხოვნილი მიწის ნაკვეთის თვითნებურად დაკავებისა და ფლობის ფაქტი.

სასამართლომ არ გაითვალისწინა, რომ ო-ების ოჯახი ქალაქ თბილისში, ...ის მიმდებარედ (...ი) არსებულ 4974 კვ.მ მიწის ნაკვეთს ფლობდა ზემოაღნიშნული კანონის ამოქმედებამდე. რაც ასევე დასტურდება საქმეში არსებული 2017 წლის 4 სექტემბრით დათარიღებული №500494517 ლევან სამხარაულის სახელობის ექსპერტიზის ეროვნული ბიუროს საექსპერტო დასკვნით, რომლის თანახმად, შპს ,,...ის“ მიერ მომზადებული მიწის ნაკვეთის საკადასტრო აზომვით ნახაზზე ასახული შენობა-ნაგებობა ფიქსირდება 2005 წლიდან და 2010 წლის ორთოფოტოებზე. შესაბამისად, შენობა-ნაგებობა აშენებულია 2005 წლამდე ან/და 2005 წლის პერიოდში. საეჭვოც კი არ გამხდარა, რომ დასახელებული ნაგებობა აშენებულია ო-ების ოჯახის მიერ და მათ მფლობელობაშია. საქმეშია ასევე ...ში მცხოვრები ათეულობით მოქალაქის მიერ ხელმოწერილი დოკუმენტები, რომელთა თანახმადაც, ო-ების მრავალსულიანი ოჯახი 1986 წლიდან დღემდე უვლის, პატრონობს და ამუშავებს მიწის ნაკვეთს 4971 კვ.მ. ...ის მიმდებარედ ე.წ. ...ში. ,,კომისიამ“ ზემოაღნიშნული გარემოების გაქარწყლება სცადა ფაქტების ფალსიფიცირებით და მიუთითა, რომ თითქოსდა სადავო მიწის ნაკვეთი შემოსაზღვრული არ არის ღობით. სინამდვილეში, მიწის ნაკვეთი შემოიღობა ჯერ კიდევ გასული საუკუნის 80-იან წლებში, კასატორების წინაპრის დ. ო-ის მიერ, რომელიც 2010 წელს გარდაიცვალა.

კასატორების მითითებით, სააპელაციო სასამართლომ, მართალია, აღიარა, რომ კასატორები აკმაყოფილებდნენ ,,ფიზიკური და კერძო სამართლის იურიდიული პირების მფლობელობაში (სარგებლობაში) არსებულ მიწის ნაკვეთებზე საკუთრების უფლების აღიარების შესახებ“ კანონით დადგენილ პირობებს, რადგან ამ კანონის ამოქმედებამდე დაიკავეს და ფლობდნენ სადავო ნაკვეთს, მაგრამ ამას არავითარი სამართლებრივი შედეგი არ დაუკავშირა. სასამართლომ უარყო ძირითადი ფაქტობრივი საფუძველი, რომელსაც გასაჩივრებული ადმინისტრაციული აქტი ემყარება, მაგრამ თავად ეს ადმინისტრაციული აქტი მაინც კანონიერად მიიჩნია და თანაც ისე, რომ საკითხის დამატებითი გამოკვლევა საჭიროდ არც ჩათვალა.

კასატორების განმარტებით, სასამართლომ უგულებელყო აღიარების კომისიის მიერ 2017 წლის 31 ივლისით დათარიღებული №55-01172123569 წერილი, რომელიც წინ უძღოდა გასაჩივრებული აქტების გამოცემას. მითითებული წერილის თანახმად, აღიარების კომისიამ განიხილა 2017 წლის 31 ივლისის სხდომის ოქმი (N621) დ. ო-ის განცხადება და მიიღო გადაწყვეტილება დაინტერესებაში არსებულ უძრავ ქონებაზე საკუთრების უფლების აღიარების თაობაზე, იმ შემთხვევაში, თუ აღნიშნული უძრავი ქონება გამოთავისუფლდება ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის სახელზე არსებული რეგისტრაციისაგან. კასატორების განმარტებით, აღნიშნულმა წერილმა ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის მე-9 მუხლით გათვალისწინებული კანონიერი ნდობის საფუძველი წარმოშვა, რომლის თანახმად, ადმინისტრაციული ორგანოს დაპირება განხორციელდება (დოკუმენტში მითითებული პირობის დაცვის შემთხვევაში).

სასამართლომ არასწორად გამოიყენა ,,ფიზიკური და კერძო სამართლის იურიდიული პირების მფლობელობაში (სარგებლობაში) არსებულ მიწის ნაკვეთებზე საკუთრების უფლების აღიარების შესახებ“ კანონის 51 მუხლის მე-2 პუნქტი, ასევე, საქართველოს პრეზიდენტის 2016 წლის 28 ივლისის №376 ბრძანებულება, რომელთა თანახმადაც, საკუთრების უფლების აღიარების შესახებ მოთხოვნის განხილვისას გათვალისწინებულ უნდა იქნეს მოთხოვნის შესაბამისობა სივრცით-ტერიტორიული დაგეგმვის პირობებთან და მიწის განკარგვის სტრატეგიულ გეგმასთან, რომლის განსაზღვრის შემთხვევაში კოლეგიური უფლებამოსილების ფარგლებში, კომისია უფლებამოსილია მიიღოს გადაწყვეტილება თვითნებურად დაკავებულ მიწის ნაკვეთზე საკუთრების უფლების აღიარების ან საკუთრების უფლების აღიარებაზე უარის თქმის შესახებ. ამ ნაწილში სასამართლომ არ გაითვალისწინა, რომ თუ მის მიერვე მითითებული პირობები არ იარსებებდა, მაშინ აღიარების კომისია 31.07.2017 წლით დათარიღებული №55-01172123569 წერილით არ მიიღებდა გადაწყვეტილებას ო-ების დაინტერესებაში არსებულ უძრავ ქონებაზე საკუთრების უფლების აღიარების თაობაზე.

სააპელაციო სასამართლომ ასევე არასწორად გამოიყენა ,,სივრცითი მოწყობისა და ქალაქთმშენებლობის საფუძვლების შესახებ“ კანონის მე-2 მუხლის ,,ა“ და ,,გ“ ქვეპუნქტები, რომლებითაც დადგენილია სივრცითი მოწყობისა და სივრცით-ტერიტორიული დაგეგმვის არსი და პრინციპები, რაც სააპელაციო სასამართლოს მოსაზრებით, ადმინისტრაციული ორგანოს ფართო დისკრეციით აღჭურვას გულისხმობს. დისკრეციით აღჭურვა არ ნიშნავს გადაწყვეტილებების გამოტანას საკუთარი ნებასურვილის მიხედვით. ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის მე-6 მუხლის თანახმად, ადმინისტრაციული ორგანო ვალდებულია განახორციელოს დისკრეციული უფლებამოსილება მხოლოდ კანონით დადგენილ ფარგლებში და იმ მიზნით, რომლის მისაღწევადაც მინიჭებული აქვს ეს უფლებამოსილება. ამიტომაც, აუცილებელია ადმინისტრაციული ორგანოს მიერ მიღებული გადაწყვეტილების დასაბუთება. ცხადია, რომ სივრცით-ტერიტორიული დაგეგმვის პირობებთან შესაბამისობის დადგენის უფლებამოსილება არ ნიშნავს, რომ ო-ების მოთხოვნა ასეთ პირობებს ეწინააღმდეგება. შესაბამისობის პრობლემა უნდა გაირკვეს განსჯის შედეგად და კონკრეტულ გარემოებებზე მითითებით, რაც არ მოუხდენიათ არც ადმინისტრაციულ ორგანოებს და არც სასამართლოს. კერძოდ, არც გასაჩივრებულ ადმინისტრაციულ აქტში და არც გასაჩივრებულ გადაწყვეტილებაში/განჩინებაში არათუ დასაბუთებული, არამედ მითითებულიც კი არ არის, თუ კონკრეტულად რითი ეწინააღმდეგება სადავო მიწაზე კასატორების უფლების აღიარება სივრცით მოწყობას ან/და სივრცით-ტერიტორიულ დაგეგმვას. ასეთი გარემოება ობიექტურად არც არსებობს. ამიტომაც გასაჩივრებული გადაწყვეტილებით/განჩინებით გამოტანილი ზოგად ფრაზეოლოგიაზე დამყარებული ვერდიქტი, რომ ო-ების მიერ დაკავებული მიწის ნაკვეთის კერძო სექტორში გადასვლა ეწინააღმდეგება სივრცითი მოწყობის პრინციპებს - უსაგნოა.

,,ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის საკუთრებაში არსებულ უძრავ ქონებაზე საკუთრების უფლების რეგისტრაციის გაუქმების და უძრავი ქონების საზღვრების ცვლილება-კორექტირების საკითხების განმხილველი კომისიის შექმნის შესახებ“ ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის მთავრობის 2015 წლის 10 ივნისის №23.21.705 განკარგულების მე-2 პუნქტის თანახმად, დამტკიცდა კომისიის დებულება, რომელიც სააპელაციო სასამართლომ არ გამოიყენა, კომისია კომპეტენციის ფარგლებში განიხილავს ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის საკუთრებაში არსებულ უძრავ ქონებაზე საკუთრების უფლების რეგისტრაციის გაუქმებისა და უძრავი ქონების საზღვრების ცვლილების კორექტირების შესახებ (როგორც ფართობის შემცირებით, ასევე, ფართობის უცვლელად) დაინტერესებული პირის/პირთა განცხადებებს, ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს ფიზიკური და კერძო სამართლის იურიდიული პირების მფლობელობაში (სარგებლობაში) არსებული მიწის ნაკვეთებზე საკუთრების უფლების აღიარების კომისიის შუამდგომლობის წარდგენის შემთხვევაში.

აქედან გამომდინარე, სსიპ ქონების მართვის სააგენტოს 2017 წლის 18 ოქტომბრის №ბ61.01172911 ბრძანების გამოცემისას უნდა შესწავლილიყო საქმესთან დაკავშირებული ფაქტობრივი გარემოებები და შეფასებულიყო ხომ არ ხელყოფდა საზღვრების დაუკორექტირებლობა განმცხადებლების უფლებას.

სსიპ ქონების მართვის სააგენტომ, დაარღვია რა ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის 96-ე მუხლი, არ შეუსწავლია ფაქტობრივი გარემოებები და მიღებული გადაწყვეტილება არც დაუსაბუთებია, რითიც დაირღვა ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის 53-ე მუხლი, რაც სასამართლომ შეფასების გარეშე დატოვა. გარდა ამისა, სასამართლომ, ყოველგვარი განმარტების გარეშე, არ გამოიყენა ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის მთავრობის 2015 წლის 10 ივნისის №23.21.705 განკარგულების მე-2 პუნქტი და არასწორად გამოიყენა თბილისის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს 2014 წლის 22 დეკემბრის №19-73 დადგენილებით დამტკიცებული სსიპ ქონების მართვის სააგენტოს დებულების მე-2 მუხლის მე-2 პუნქტის ,,ბ“ ქვეპუნქტი.

კასატორების მოსაზრებით, სასამართლომ ასევე არასწორად განმარტა ,,ფიზიკური და კერძო სამართლის იურიდიული პირების მფლობელობაში (სარგებლობაში) არსებულ მიწის ნაკვეთებზე საკუთრების უფლების აღიარების შესახებ“ კანონის მე-3 მუხლის მე-2 პუნქტის ,,ე“ ქვეპუნქტი, რომლის თანახმადაც, საკუთრების უფლების აღიარებას არ ექვემდებარება თვითნებურად დაკავებული სახელმწიფო საკუთრების რეკრეაციული დანიშნულების პარკი, ტყე-პარკი, სკვერი და სხვა ტერიტორია, გარდა საქართველოს მთავრობის შესაბამისი დადგენილებით განსაზღვრული საქართველოს კურორტების, საკურორტო ადგილების, სამთო-სათხილამურო ცენტრებისა და შავი ზღვის სანაპიროს სარეკრეაციო ტერიტორიის სტატუსის მქონე ტერიტორიებისა.

კასატორების განმარტებით, თუ კანონის მიზანი იქნებოდა საკუთრების უფლების აღიარების აკრძალვა რეკრეაციულ ზონაში მოქცეულ ნებისმიერ მიწის ნაკვეთზე, მაშინ განსახილველ ნორმაში ცალკეული ობიექტების - პარკი, ტყე-პარკი, სკვერი - ჩამონათვალის მოყვანა ზედმეტი გახდებოდა. აღნიშნულზე მეტყველებს მოპასუხე ადმინისტრაციული ორგანოების მიერ დამკვიდრებული პრაქტიკა, რომლებიც საკუთრების უფლების აღიარების გამომრიცხველ გარემოებად არ მიიჩნევენ მიწის ნაკვეთის სარეკრეაციო ზონა 2-ში მოქცევას.

სსიპ ქონების მართვის სააგენტოს პოზიციის თანახმად (15.02.2018 წლის №61-01180461993 წერილი), კანონმდებლობით მიწის ნაკვეთისთვის სარეკრეაციო ზონის (რზ-2) სტატუსის მინიჭება არ წარმოადგენს მისი კანონით დადგენილი ფორმით განკარგვის შესაძლებლობის შეზღუდვის პირდაპირ საფუძველს. ამდენად, ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის სსიპ - ქონების მართვის სააგენტო, როგორც ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის ქონების განკარგვაზე უფლებამოსილი ადმინისტრაციული ორგანო, უფლებამოსილ ორგანოებთან შეთანხმებით, ახდენს რზ-2 სტატუსის მქონე მიწის ნაკვეთების პრივატიზებას ან/და სარგებლობის უფლებით გადაცემას.

ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერთან არსებული თვითნებურად დაკავებულ მიწაზე საკუთრების უფლების აღიარების კომისიის პოზიციის (იხ. 2018 წლის 14 თებერვლის №55-01180453512 წერილი) თანახმად, კომისია თვითნებურად დაკავებულ მიწაზე საკუთრების უფლების აღიარების შესახებ მოთხოვნის განხილვისას, ითვალისწინებს მოთხოვნის შესაბამისობას სივრცით-ტერიტორიული დაგეგმვის პირობებსა და მიწის განკარგვის სტრატეგიულ გეგმასთან. ამდენად, იმ შემთხვევაში, თუ მოთხოვნილი მიწის ნაკვეთი მოქცეულია სარეკრეაციო ზონაში (რზ-2) და საკუთრების უფლების აღიარება შეესაბამება დედაქალაქის სივრცით-ტერიტორიული დაგეგმვის პირობებსა და მიწის განკარგვის სტრატეგიულ გეგმას, კომისია იღებს გადაწყვეტილებას მოქმედი კანონმდებლობით დადგენილი წესით.

სადავო განკარგულებას საფუძვლად არ დადებია ტერიტორიის სარეკრეაციო ზონაში შეყვანის ფაქტი, ვინაიდან, თავად ადმინისტრაციული ორგანოების მიერ დამკვიდრებული პრაქტიკის თანახმად, აღნიშნული გარემოება არ წარმოადგენს განცხადების დაკმაყოფილებაზე უარის თქმის საფუძველს, თუკი დაინტერესებული პირის მოთხოვნა შეესაბამება სივცით-ტერიტორიული დაგეგმვის პირობებსა და მიწის განკარგვის სტრატეგიულ გეგმას, რასაც აქვს კიდეც ადგილი მოცემულ შემთხვევაში. ამ თვალსაზრსით გასაჩივრებული გადაწყვეტილება ეწინააღმდეგება თავად გასაჩივრებულ ადმინისტრაციულ-სამართლებივ აქტსაც.

კასატორების მითითებით, საკონსტიტუციო სასამართლომ არაერთხელ განმარტა, რომ განჭვრეტადი და არაორაზროვანი კანონმდებლობა, ერთი მხრივ, უზრუნველყოფს პირის დაცვას სამართალშემფარდებლის თვითნებობისგან, მეორე მხრივ კი, ადგენს გარანტიას, რომ პირმა მიიღოს მკაფიო შეტყობინება სახელმწიფოსგან, რათა მოახერხოს ნორმის სწორი აღქმა, განსაზღვროს, რომელი ქმედებაა კანონით აკრძალული და რომელ ქმედებას შეიძლება მოჰყვეს სამართლებრივი პასუხისმგებლობა. პირს უნდა ჰქონდეს შესაძლებლობა, განჭვრიტოს საკუთარ ქმედებაში აკრძალული ქმედების ნიშნები და წარმართოს საკუთარი ქცევა კანონმდებლობით დადგენილი წესების შესაბამისად.“ აღნიშნული პრინციპი ვერ იქნება დაცული თუკი ადმინისტრაციული ორგანოები, საკუთარი ნებასურვილისამებრ, ორმაგი სტანდარტით იმოქმედებენ და ერთსა და იმავე სამართლებრივ ნორმას სხვადასხვაგვარად გამოიყენებენ. აღნიშნული საკითხი უკავშირდება ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის მე-4 მუხლით განმტკიცებულ თანასწორობის პრინციპსაც, რომლის თანახმადაც, საქმის გარემოებათა იდენტურობის შემთხვევებში დაუშვებელია სხვადასხვა პირის მიმართ განსხვავებული გადაწყვეტილების მიღება, გარდა კანონით გათვალისწინებული საფუძვლის არსებობისას.

საკონსტიტუციო სასამართლოს განმარტებით - „კანონის წინაშე თანასწორობის კონსტიტუციური პრინციპი გულისხმობს ყველა იმ ადამიანის უფლებების თანაბრად აღიარებასა და დაცვას, რომლებიც იმყოფებიან ერთსა და იმავე პირობებში და განსაზღვრული საკითხისადმი აქვთ ერთნაირი დამოკიდებულება. თუ კომისია ზოგიერთ შემთხვევაში დააკმაყოფილებს რეკრეაციულ ზონაში მოქცეულ მიწის ნაკვეთზე საკუთრების უფლების აღიარების მოთხოვნას, ხოლო სხვა შემთხვევებში ნაკვეთის რეკრეაციულ ზონაში მოქცევის საფუძვლით მოთხოვნის დაკმაყოფილებაზე უარს განაცხადებს - თანასწორობის პრინციპი უხეშად დაირღვევა, რასაც აქვს კიდეც ადგილი განსახილველ შემთხვევაში.

ადმინისტრაციული ორგანოების მიერ დადგენილი პრაქტიკის თანახმად, თვითნებურად დაკავებულ მიწაზე საკუთრების უფლების აღიარების საკითხის განხილვისას უპირველესი ყურადღება ეთმობა ,,ფიზიკური და კერძო სამართლის იურიდიული პირების მფლობელობაში (სარგებლობაში) არსებულ მიწის ნაკვეთებზე საკუთრების უფლების აღიარების შესახებ“ კანონის პირველი მუხლით განმტკიცებულ ლეგიტიმურ მიზანს - მართლზომიერ მფლობელობაში (სარგებლობაში) არსებულ, აგრეთვე თვითნებურად დაკავებულ სახელმწიფო საკუთრების მიწაზე ფიზიკური, კერძო სამართლის იურიდიული პირების ან კანონით გათვალისწინებული სხვა ორგანიზაციული წარმონაქმნების საკუთრების უფლების აღიარებით სახელმწიფო საკუთრებაში არსებული მიწის ფონდის ათვისებას და მიწის ბაზრის განვითარების ხელშეწყობას. ამასთან, ფასდება - ხომ არ წარმოიშვება პირის უფლების რეალიზების შედეგად საზოგადოებრივი ინტერესის შელახვის საფრთხე. საზოგადოებრივი ინტერესის შელახვა მოცემული სამართალურთიერთობისას წარმოსადგენია მაშინ, როდესაც საკუთრების უფლების აღიარება ეწინააღმდეგება დედაქალაქის სივრცით-ტერიტორიული დაგეგმვის პირობებსა და მიწის განკარგვის სტრატეგიულ გეგმას. ამ საკითხის შეფასება კი სასამართლოს არც უცდია.

საქართველოს უზენაესი სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2020 წლის 3 იანვრის განჩინებით საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილის შესაბამისად, დასაშვებობის შესამოწმებლად წარმოებაში იქნა მიღებული დ. ო-ის, ე. ო-ის, თ. ო-ის, ქ. ო-ის, მ. ო-ის, ა. ო-ის, ბ. ო-ის, მ. ო-ის, თე. ო-ის საკასაციო საჩივარი.


ს ა მ ო ტ ი ვ ა ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი:


საქმის მასალების შესწავლის და საკასაციო საჩივრის დასაშვებობის შემოწმების შედეგად, საკასაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ დ. ო-ის, ე. ო-ის, თ. ო-ის, ქ. ო-ის, მ. ო-ის, ა. ო-ის, ბ. ო-ის, მ. ო-ის, თე. ო-ის საკასაციო საჩივარი არ აკმაყოფილებს საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილის მოთხოვნებს და არ ექვემდებარება დასაშვებად ცნობას, შემდეგ გარემოებათა გამო:

საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილი განსაზღვრავს საკასაციო საჩივრის განსახილველად დასაშვებობის ამომწურავ საფუძვლებს, კერძოდ, აღნიშნული ნორმის თანახმად, საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მიერ საკასაციო საჩივარი დაიშვება, თუ კასატორი დაასაბუთებს, რომ: ა) საქმე მოიცავს სამართლებრივ პრობლემას, რომლის გადაწყვეტაც ხელს შეუწყობს სამართლის განვითარებას და ერთგვაროვანი სასამართლო პრაქტიკის ჩამოყალიბებას; ბ) საქართველოს უზენაეს სასამართლოს მანამდე მსგავს სამართლებრივ საკითხზე გადაწყვეტილება არ მიუღია; გ) საკასაციო საჩივრის განხილვის შედეგად მოცემულ საქმეზე სავარაუდოა მსგავს სამართლებრივ საკითხზე საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მანამდე არსებული პრაქტიკისაგან განსხვავებული გადაწყვეტილების მიღება; დ) სააპელაციო სასამართლოს გადაწყვეტილება განსხვავდება მსგავს სამართლებრივ საკითხზე საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მანამდე არსებული პრაქტიკისაგან; ე) სააპელაციო სასამართლომ საქმე განიხილა მატერიალური ან/და საპროცესო სამართლის ნორმების მნიშვნელოვანი დარღვევით, რასაც შეეძლო არსებითად ემოქმედა საქმის განხილვის შედეგზე; ვ) სააპელაციო სასამართლოს გადაწყვეტილება ეწინააღმდეგება მსგავს სამართლებრივ საკითხზე ადამიანის უფლებათა და ძირითად თავისუფლებათა დაცვის კონვენციას და ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს პრეცედენტულ სამართალს.

საკასაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ წარმოდგენილი საკასაციო საჩივარი არ არის დასაშვები საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილით გათვალისწინებული არცერთი ზემოთ მითითებული საფუძვლით.

საკასაციო საჩივარი არ არის დასაშვები სააპელაციო სასამართლოს განჩინების საკასაციო სასამართლოს მიერ დამკვიდრებული პრაქტიკისაგან განსხვავების არსებობის საფუძვლით, ამასთან, არ არსებობს საკასაციო საჩივრის განხილვის შედეგად მსგავს სამართლებრივ საკითხზე საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მანამდე არსებული პრაქტიკისაგან განსხვავებული გადაწყვეტილების მიღების ვარაუდი. სააპელაციო სასამართლოს გასაჩივრებული გაჩინება ასევე არ ეწინააღმდეგება ადამიანის უფლებათა და ძირითად თავისუფლებათა დაცვის კონვენციას და ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს პრეცედენტულ სამართალს. ამასთან, საქმის განხილვისა და საკასაციო სასამართლოს მიერ საქმეზე ახალი გადაწყვეტილების მიღების საჭიროება არ არსებობს არც სამართლის განვითარებისა და ერთგვაროვანი სასამართლო პრაქტიკის ჩამოყალიბების თვალსაზრისით.

განსახილველ შემთხვევაში, დავის საგანს წარმოადგენს ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის მერთან არსებულ თვითნებურად დაკავებულ მიწაზე საკუთრების უფლების აღიარების კომისიის 2017 წლის 30 ოქტომბრის N2104 განკარგულების ბათილად ცნობა და მოპასუხისათვის - ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერთან არსებული თვითნებურად დაკავებულ მიწაზე საკუთრების უფლების აღიარების კომისიისათვის ახალი ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის - მოსარჩელეებისათვის ქ. თბილისში, ...ის მიმდებარე 4974.1 კვ.მ მიწის ნაკვეთზე საკუთრების უფლების აღიარების თაობაზე, გამოცემის დავალება, ასევე სსიპ ქონების მართვის სააგენტოს 2017 წლის 18 ოქტომბრის Nბ61.01172911 ბრძანების ბათილად ცნობა და მოპასუხის - სსიპ ქონების მართვის სააგენტოსათვის მოსარჩელეების მფლობელობაში არსებული, ...ის მიმდებარე 4971 კვ.მ მიწის ნაკვეთის ს/კ N... საზღვრების მიხედვით საზღვრების კორექტირების დავალება.

საკასაციო სასამართლო ნაწილობრივ იზიარებს საკასაციო საჩივარში წარმოდგენილ მოსაზრებებს და არამართებულად მიიჩნევს, სააპელაციო სასამართლოს მითითებას იმის თაობაზე, რომ მიწის ნაკვეთის თვითმმართველი ერთეულის სახელზე რეგისტრაცია გამორიცხავს მოთხოვნის „ფიზიკურ და კერძო სამართლის იურიდიული პირების მფლობელობაში (სარგებლობაში) არსებულ მიწის ნაკვეთებზე საკუთრების უფლების აღიარების შესახებ“ საქართველოს კანონის რეგულაციებში მოქცევის შესაძლებლობას.

აღნიშნულთან დაკავშირებით საკასაციო სასამართლო მიუთითებს საქართველოს უზენაესი სასამართლოს 2019 წლის 28 ოქტომბრის Nბს-504-501(კ-17) გადაწყვეტილებაზე, რომელშიც საკასაციო პალატამ განმარტა, რომ „სახელმწიფოს მიზანს შეადგენდა ქვეყნის მასშტაბით არსებული ფიზიკური და კერძო სამართლის იურიდიული პირების მიერ რეალურად დაკავებული, დაურეგისტრირებელი მიწების ოდენობის დადგენა, აღრიცხვა და მათი რეგისტრირება, რაც თავისთავად გულისხმობს არა მხოლოდ სახელმწიფო საკუთრებაში, არამედ თვითმმართველი ერთეულის საკუთრებაში არსებულ მიწებსაც... ადგილობრივი თვითმმართველობა სრულიად არ არის მოწყვეტილი სახელმწიფოს. ადგილობრივი თვითმმართველობა რთული და კომპლექსური მოვლენაა, ის ადგილობრივი საჯარო ხელისუფლებაა და არა მოსახლეობის თვითორგანიზაციის მარტივი ფორმა... სახელმწიფო ქონების ადგილობრივი თვითმმართველობისათვის გადაცემა წარმოადგენს ხელისუფლების ორგანოებს შორის ქონების განაწილებას, სახელმწიფო ხელისუფლების ერთი ორგანიზაციული ნაწილიდან სხვა ნაწილზე გადაცემა ვერ გახდება ქონებაზე საკუთრების აღიარების უფლების გაუქმების საფუძველი. კონკრეტულ შემთხვევაში, დავის სწორად გადაწყვეტისათვის მნიშვენლოვანია სადავო მიწის ნაკვეთის სამართლებრივი სტატუსი და არა ის თუ ვის საკუთრებაშია სადავო უძრავი ქონება. შესაბამისად, მუნიციპალიტეტის საკუთრებაში არსებული მიწის ნაკვეთი ექვემდებარება აღიარებას, თუ განმცხადებელი აკმაყოფილებს კანონის ყველა მოთხოვნას.

საკასაციო სასამართლო ასევე მიიჩნევს, რომ აღიარების კომისიის სადავო აქტი არ პასუხობს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის ყველა მოთხოვნას, თუმცა სარჩელის დასაშვებობის შემოწმების პროცესში საკასაციო სასამართლო აფასებს სარჩელის პერსპექტიულობას და თვლის, რომ წარმოდგენილ სარჩელს არ გააჩნია წარმატების პერსპექტივა.

საკასაციო სასამართლო დავის სწორად გადაწყვეტისა და მოთხოვნის პერსპექტიულობის თვალსაზრისით არსებით ყურადღებას მიაქცევს სადავო მიწის ნაკვეთის სამართლებრივ სტატუსს და სააპელაციო სასამართლოს 2019 წლის 24 აპრილის სხდომაზე ადმინისტრაციული ორგანოს მიერ წარდგენილ მტკიცებულებაზე, რომლითაც დადასტურებულია, რომ სადავო ტერიტორიას მინიჭებული აქვს სტატუსი - ,,სატყეო ზონა“ (ტ.3; ს.ფ. 174).

„ფიზიკურ და კერძო სამართლის იურიდიული პირების მფლობელობაში (სარგებლობაში) არსებულ მიწის ნაკვეთებზე საკუთრების უფლების აღიარების შესახებ“ საქართველოს კანონი შეიცავს იმ კატეგორიის თვითნებურად დაკავებული სასოფლო ან არასასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწის ნაკვეთების ჩამონათვალს, რომელიც ამ კანონის მიზნებიდან გამომდინარე არ ექვემდებარება საკუთრების უფლების აღიარებას, კერძოდ, მე-3 მუხლის მე-2 პუნქტის ,,ე“ ქვეპუნქტის თანახმად, საკუთრების უფლების აღიარებას არ ექვემდებარება რეკრეაციული დანიშნულების პარკი, ტყე-პარკი, სკვერი და სხვა ტერიტორია, გარდა საქართველოს მთავრობის შესაბამისი დადგენილებით განსაზღვრული საქართველოს კურორტების, საკურორტო ადგილების, სამთო-სათხილამურო ცენტრებისა და შავი ზღვის სანაპიროს სარეკრეაციო ტერიტორიის სტატუსის მქონე ტერიტორიებისა.

ამდენად, საკანონმდებლო აკრძალვებიდან გამომდინარე, საკასაციო სასამართლო განმარტავს, რომ განურჩევლად იმისა, თუ რა საფუძვლით ეთქვათ კასატორებს სადავო ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტით უარი საკუთრების უფლების აღიარებაზე, აღნიშნული გავლენას ვერ მოახდენს მოსარჩელეების უფლებებზე, რამდენადაც არ არსებობს ის საკანონმდებლო ნორმა, რომელიც კასატორებს (მოსარჩელეებს) მისცემს ,,სატყეო ზონის“ საკუთრებაში აღრიცხვის შესაძლებლობას. შესაბამისად, საკასაციო პალატა იზიარებს სააპელაციო სასამართლოს შეფასებას მასზედ, რომ მოთხოვნილ მიწის ნაკვეთზე საკუთრების უფლება აღიარებას არ ექვემდებარება, რაც გამორიცხავს წარმოდგენილი მიკუთვნებითი სარჩელის დაკმაყოფილების შესაძლებლობას.

საკასაციო სასამართლო ასევე არ იზიარებს კასატორების აპელირებას, „ფიზიკურ და კერძო სამართლის იურიდიული პირების მფლობელობაში (სარგებლობაში) არსებულ მიწის ნაკვეთებზე საკუთრების უფლების აღიარების კომისიის 2017 წლის 31 ივლისის 01172123569 წერილის მიმართ კანონიერი ნდობის არსებობაზე და მიუთითებს, საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის მე-9 მუხლის პირველ ნაწილზე, რომლის თანახმად, ადმინისტრაციული ორგანოს დაპირება არის ადმინისტრაციული ორგანოს წერილობითი დოკუმენტი, რომელიც ადასტურებს, რომ მოცემული ქმედება განხორციელდება, რაც შეიძლება გახდეს დაინტერესებული მხარის კანონიერი ნდობის საფუძველი. კანონიერი ნდობა ადმინისტრაციული სამართლის ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი ინსტიტუტია, იგი იცავს პირს ადმინისტრაციულ ორგანოს სამართლებრივი შეცდომისა და მომავალში განსახორციელებელი მოქმედებების შეუსრულებლობისაგან. ზემოაღნიშნული მუხლის მე-2 პუნქტის ,,ა“ ქვეპუნქტის თანახმად, კი ადმინისტრაციული ორგანოს დაპირების მიმართ კანონიერი ნდობა არ შეიძლება არსებობდეს, თუ მას საფუძვლად უდევს ადმინისტრაციული ორგანოს კანონსაწინააღმდეგო დაპირება. კონკრეტულ შემთხვევაში კი, როგორც საქმის მასალებით დასტურდება სადავო მიწის ნაკვეთს მინიჭებული აქვს ,,ტყის სტატუსი“. ,,ტყის ზონის“ საკუთრებაში აღიარების აკრძალვაზე კი, როგორც უკვე აღინიშნა, იმპერატიულად მიუთითებს, „ფიზიკურ და კერძო სამართლის იურიდიული პირების მფლობელობაში (სარგებლობაში) არსებულ მიწის ნაკვეთებზე საკუთრების უფლების აღიარების შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-3 მუხლის მე-2 პუნქტის „ე“ ქვეპუნქტი. ამდენად, საკასაციო სასამართლოს მიაჩნია, რომ სადავო საკითხის მიმართ ადმინისტრაციული ორგანოს დაპირების სამართლებრივი შედეგების გავრცელება და კანონიერი ნდობის წარმოშობის საფუძვლად მიჩნევა არ შეესაბამება საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილ ნორმებს.

რაც შეეხება კასატორების მოსაზრებას, რომ საქმის გარემოებათა იდენტურობის შემთხვევებში დაუშვებელია სხვადასხვა პირის მიმართ განსხვავებული გადაწყვეტილების მიღება, აღნიშნულთან მიმართებით, საკასაციო სასამართლო ეთანხმება სააპელაციო სასამართლოს შეფასებას, რომ ადმინისტრაციული ორგანოს მხრიდან განსხვავებული გადაწყვეტილების მიღება, თავისთავად ვერ ჩაითვლება კანონის წინაშე თანასწორობის პრინციპის დარღვევად. კანონის წინაშე თანასწორობის პრინციპი გულისხმობს სახელმწიფო ადმინისტრაციის მხრიდან თვითნებობის აკრძალვას და არსებითად იდენტური საქმის გარემოებების თვითნებურად არათანაბრად შეფასებისა და აქედან გამომდინარე, უკანონო გადაწყვეტილების მიღების დაუშვებლობას. ეს პრინციპი გულისხმობს თანასწორობას კანონიერებაში და არა უკანონობაში. სხვა პირისათვის სავარაუდოდ კანონდარღვევით საკუთრების უფლების აღიარება ვერ გამოდგება თანასწორობის პრინციპის დარღვევის დადგენის კომპრომატად.

საკასაციო სასამართლო იზიარებს სააპელაციო სასამართლოს მსჯელობას სსიპ ქონების მართვის სააგენტოს 2017 წლის 18 ოქტომბრის N ბ61.01172911 ბრძანების ბათილად ცნობასა და სსიპ ქონების მართვის სააგენტოსათვის N... საკადასტრო კოდის მიწის ნაკვეთის საზღვრების კორექტირების დავალების საფუძვლების არსებობის თაობაზე და მიიჩნია, ვინაიდან სსიპ ქონების მართვის სააგენტოს დებულების (დამტკიცებული თბილისის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს 2014 წლის 22 დეკემბრის N19-73 დადგენილებით) მე-11 მუხლის მე-2 პუნქტის „ბ“ ქვეპუნქტით განსაზღვრული არც ერთი კორექტირების საფუძველი არ ყოფილა წარდგენილი სსიპ ქონების მართვის სააგენტოში, შესაბამისად, არ არსებობს მოცემულ სასარჩელო მოთხოვნის ნაწილში მოთხოვნის დაკმაყოფილების საფუძველი.

ზემოთქმულიდან გამომდინარე, საკასაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ არ არსებობს საკასაციო საჩივრის დასაშვებობის საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილით რეგლამენტირებული არც ერთი საფუძველი, რის გამოც, დ. ო-ის, ე. ო-ის, თ. ო-ის, ქ. ო-ის, მ. ო-ის, ა. ო-ის, ბ. ო-ის, მ. ო-ის, თე. ო-ის საკასაციო საჩივარი არ უნდა იქნეს დაშვებული განსახილველად.

ამასთან, საკასაციო სასამართლო მიუთითებს საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 401-ე მუხლის მე-4 ნაწილზე და აღნიშნავს, რომ საკასაციო საჩივრის დაუშვებლად ცნობის შემთხვევაში პირს დაუბრუნდება მის მიერ გადახდილი სახელმწიფო ბაჟის 70 პროცენტი.

საკასაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ ვინაიდან დ. ო-ის, ე. ო-ის, თ. ო-ის, ქ. ო-ის, მ. ო-ის, ა. ო-ის, ბ. ო-ის, მ. ო-ის, თე. ო-ის საკასაციო საჩივარზე დ. ო-ს 05.08.2019წ. საგადასახადო დავალებით №1 გადახდილი აქვს სახელმწიფო ბაჟი - 300 ლარის ოდენობით, საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 401-ე მუხლის მე-4 ნაწილის თანახმად, დ. ო-ს (პ/ნ ...) უნდა დაუბრუნდეს საკასაციო საჩივარზე 05.08.2019წ. საგადასახადო დავალებით №1 გადახდილი სახელმწიფო ბაჟის - 300 ლარის 70 პროცენტი _ 210 ლარი შემდეგი ანგარიშიდან: ქ. თბილისი, სახელმწიფო ხაზინა, ბანკის კოდი TRESGE22, მიმღების ანგარიშის №200122900, სახაზინო კოდი №300773150.

ს ა რ ე ზ ო ლ უ ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი:

საკასაციო სასამართლომ იხელმძღვანელა საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის პირველი მუხლით, 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილით, საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 401-ე მუხლის მე-4 ნაწილით და
დ ა ა დ გ ი ნ ა:

1. დ. ო-ის, ე. ო-ის, თ. ო-ის, ქ. ო-ის, მ. ო-ის, ა. ო-ის, ბ. ო-ის, მ. ო-ის, თე. ო-ის საკასაციო საჩივარი მიჩნეულ იქნეს დაუშვებლად;
2. უცვლელად დარჩეს თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2019 წლის 29 მაისის განჩინება;
3. დ. ო-ს (პ/ნ ...) დაუბრუნდეს დ. ო-ის, ე. ო-ის, თ. ო-ის, ქ. ო-ის, მ. ო-ის, ა. ო-ის, ბ. ო-ის, მ. ო-ის, თე. ო-ის საკასაციო საჩივარზე 05.08.2019წ. საგადასახადო დავალებით №1 გადახდილი სახელმწიფო ბაჟის - 300 ლარის 70 პროცენტი - 210 ლარი, შემდეგი ანგარიშიდან: ქ. თბილისი, სახელმწიფო ხაზინა, ბანკის კოდი TRESGE22, მიმღების ანგარიშის №200122900, სახაზინო კოდი №300773150;
4. საკასაციო სასამართლოს განჩინება საბოლოოა და არ საჩივრდება.


თავმჯდომარე: ნ. ქადაგიძე



მოსამართლეები: მ. ვაჩაძე



ნ. სხირტლაძე