ბს-301(2კ-19) 30 სექტემბერი, 2021წ.
ქ. თბილისი

ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატამ
შემდეგი შემადგენლობით:
ნუგზარ სხირტლაძე (თავმჯდომარე, მომხსენებელი),
მოსამართლეები: ქეთევან ცინცაძე, გიორგი გოგიაშვილი

საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის პირველი მუხლისა და 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილის საფუძველზე, ზეპირი განხილვის გარეშე, განიხილა სსიპ შემოსავლების სამსახურის და საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საკასაციო საჩივრების დასაშვებობის საფუძვლები თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 13.11.2018წ. განჩინებაზე

ა ღ წ ე რ ი ლ ო ბ ი თ ი ნ ა წ ი ლ ი:

შპს „...ამ“ 10.02.2017წ. სარჩელით მიმართა თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიას მოპასუხე საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს მიმართ დარიცხული მოგების და დღგ-ის ჯარიმის გაუქმების მოთხოვნით. დავის საქალაქო სასამართლოში განხილვისას დაზუსტდა მოპასუხე და სასარჩელო მოთხოვნები. შპს „...ამ“ მოპასუხეებად დაასახელა სსიპ შემოსავლების სამსახური და საქართველოს ფინანსთა სამინისტრო და მოითხოვა: სსიპ შემოსავლების სამსახურის აუდიტის დეპარტამენტის 28.05.2015წ. N001-92 საგადასახადო მოთხოვნის, სსიპ შემოსავლების სამსახურის 14.07.2015წ. N25500 ბრძანების და საქართველოს ფინანსთა სამინისტროსთან არსებული დავების განხილვის საბჭოს 18.01.2017წ. N11017/2/15 გადაწყვეტილების ბათილად ცნობა.
თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 28.12.2017წ. გადაწყვეტილებით, შპს „...ას“ სარჩელი დაკმაყოფილდა, ბათილად იქნა ცნობილი სსიპ შემოსავლების სამსახურის აუდიტის დეპარტამენტის 28.05.2015წ. №001-92 საგადასახადო მოთხოვნა, სსიპ შემოსავლების სამსახურის 14.07.2015 წ. №25500 ბრძანება და საქართველოს ფინანსთა სამინისტროსთან არსებული დავების განხილვის საბჭოს 18.01.2017წ. გადაწყვეტილება საჩივრის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმის ნაწილში, მოპასუხე სსიპ შემოსავლების სამსახურსა და საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს მოსარჩელის სასარგებლოდ სოლიდარულად დაეკისრათ სარჩელზე გადახდილი სახელმწიფო ბაჟის ანაზღაურება 637 ლარის ოდენობით. აღნიშნული გადაწყვეტილება სააპელაციო წესით გასაჩივრდა სსიპ შემოსავლების სამსახურის და საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს მიერ.
თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 13.11.2018წ. განჩინებით სააპელაციო საჩივრები არ დაკმაყოფილდა, უცვლელად დარჩა გასაჩივრებული გადაწყვეტილება. სააპელაციო პალატამ აღნიშნა, რომ სსიპ შემოსავლების სამსახურის აუდიტის დეპარტამენტმა ჩაატარა შპს „...ას“ საქმიანობის კამერალური საგადასახადო შემოწმება, 09.08.2011წ. საბაჟო დეკლარაციით წარმოქმნილი საგადასახადო ვალდებულებების სისწორის დადგენის მიზნით. საგადასახადო შემოწმების შედეგად შედგენილ იქნა 18.05.2015წ. საგადასახადო შემოწმების აქტი, რომლის თანახმად 09.08.2011წ. საბაჟო დეკლარაციით თურქეთიდან შემოტანილი აქვს ბიოლოგიურად აქტიური საკვები დანამატები, აღნიშნულ საქონელზე თურქეთიდან მიწოდებულ იქნა ინვოისი, რომელიც განსხვავდება საბაჟო დეკლარირების დროს წარდგენილი ინვოისისგან და იმავე საქონელზე დაფიქსირებულია უფრო ნაკლები ფასები, ვიდრე განბაჟების დროს იქნა გამოყენებული, შედეგად, შემცირებულ იქნა 2011 წელს შეძენილი სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების ღირებულება აღნიშნულ საინვოისო ღირებულებებს შორის სხვაობის თანხით და პროპორციული იმპორტის გადასახადის თანხით, ამასთან, საწარმო დაჯარიმდა საგადასახადო კოდექსის 275-ე მუხლისა და 289-ე მუხლის მე-20 ნაწილის საფუძველზე. საქართველოს ფინანსთა სამინისტროსთან არსებული დავების განხილვის საბჭოს 18.01.2017წ. გადაწყვეტილებით გაუქმდა საგადასახადო კოდექსის 289-ე მუხლის მე-20 ნაწილით დარიცხული ჯარიმა. პალატამ მიიჩნია, რომ შეფასებას საჭიროებდა მოსარჩელის მიერ საბაჟო დეკლარაციაში საქონლის ფასის მითითების სისწორე, ურთიერთსაწინააღმდეგო ინვოისები. პალატამ აღნიშნა, რომ ურთიერთსაწინააღმდეგო მტკიცებულებების არსებობის შემთხვევაში, ადმინისტრაციული წარმოების ფარგლებში დეტალურად უნდა მოხდეს მათი შესწავლა, შეფასება და ურთიერთშეჯერება, დაუშვებელია რომელიმე მტკიცებულებისთვის წინასწარ დადგენილი ძალის მინიჭება. საგადასახადო ორგანოთა მიერ მიღებული გადაწყვეტილება, რომელსაც თან ახლავს გადასახადის გადამხდელის უფლებების მნიშვნელოვანი შეზღუდვა, საგადასახადო პასუხისმგებლობის გამოყენება, უნდა იყოს განსაკუთრებულად არგუმენტირებული. საგადასახადო ორგანომ უნდა დაასაბუთოს კონკრეტული მტკიცებულებისთვის უპირატესობის მინიჭება ან უარყოფა. მოცემულ შემთხვევაში, სსიპ შემოსავლების სამსახურმა ფაქტობრივად წინასწარ დადგენილი იურიდიული ძალა მიანიჭა თურქეთიდან გამოგზავნილ ინვოისს, იმ გარემოების შეფასების გარეშე, რომ გადამხდელის მიერაც იქნა წარდგენილი ტვირთზე თანდართული ინვოისი, რომელიც ხელმოწერილი და ბეჭედდასმული იყო მომწოდებელი კომპანიის მიერ, გარდა ამისა, შპს „...ას“ მიერ გაცხადებული ფასი შესაბამისობაში იყო ხელშეკრულებით გათვალისწინებულ ფასებთანაც, ამასთანავე, თურქეთის მიერ გამოგზავნილი ინვოისი ასევე მომწოდებლის მიერ მითითებულ მონაცემებს შეიცავდა და არა რომელიმე ოფიციალური ორგანოს მიერ ჩატარებული შემოწმების თუ გამოძიების შედეგად დადგენილ მონაცემებს. პალატამ აღნიშნა, რომ დაუშვებელია ქმედების საგადასახადო სამართალდარღვევად მიჩნევისას ადმინისტრაციული ორგანო დაეყრდნოს მხოლოდ ეჭვსა და ვარაუდს, დაუშვებელია პირისთვის სანქციის შეფარდება იმ პირობებში, როდესაც სამართალდარღვევა ცალსახად არ არის დადგენილი. პალატამ აღნიშნა აგრეთვე, რომ შპს „...ას“ მიერ საქართველოს ფინანსთა სამინისტროში წარდგენილ საჩივარსა და მიღებულ გადაწყვეტილებაში ასახულია გადასახადის გადამხდელის არგუმენტები დარიცხვის უკანონობასთან დაკავშირებით, საბჭოს სხდომის აუდიოჩანაწერით აგრეთვე დგინდება, რომ შპს „...ას“ წარმომადგენელი, ითხოვს ჯარიმისაგან გათავისუფლებას, თუმცა განმარტებებს აკეთებს აგრეთვე დარიცხვის არამართლზომიერების, მომწოდებლის შეცდომის შესახებ. ამდენად, მართალია, საბჭოს სხდომაზე შპს „...ას“ წარმომადგენელმა განაცხადა, რომ ითხოვს ჯარიმისაგან გათავისუფლებას, თუმცა ამავდროულად მიუთითებს ისეთ ფაქტებსა და გარემოებებზე, რომლებიც ზოგადად დარიცხვის არაკანონიერებას უკავშირდება, შესაბამისად, არ იკვეთება, რომ მოსარჩელე ეთანხმება დარიცხვას და არ ხდის მას სადავოდ.
თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 13.11.2018წ. განჩინება საკასაციო წესით გასაჩივრდა სსიპ შემოსავლების სამსახურის და საქართველოს ფინანსთა სამინიტროს მიერ.
კასატორებმა აღნიშნეს, რომ დარიცხვა განხორციელდა საერთაშორისო ურთიერთდახმარების ფარგლებში თურქეთიდან მიღებული ინფორმაციის, გამოგზავნილი ინვოისის შესაბამისად. მიღებული ინფორმაციით დადასტურდა, რომ შპს „...ას“ მიერ წარდგენილი დეკლარაცია არ იყო სწორი და მითითებული ფასი განსხვავდებოდა რეალური ფასისგან. შპს „...ას“ მიერ წარდგენილი ინვოისის სისწორეს ადასტურებდა გამომგზავნი კომპანია, რომელსაც შპს-თან ხანგრძლივი საქმიანი ურთიერთობა აქვს. აღნიშნულის გათვალისწინებით სსიპ შემოსავლების სამსახურმა იხელმძღვანელა თურქეთის რესპუბლიკის ოფიციალური ორგანოდან გამოგზავნილი დოკუმენტით. კასატორმა საქართველოს ფინანსთა სამინისტრომ დამატებით აღნიშნა, რომ საბჭოს სხდომაზე შპს სადავოდ ხდიდა მხოლოდ ჯარიმას. საგადასახადო ორგანოს უფლება ჰქონდა კეთილსინდისიერი გადამხდელი გაეთავისუფლებინა დარიცხული სანქციისგან, რაც განხორციელდა კიდეც.

ს ა მ ო ტ ი ვ ა ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი:

საკასაციო სასამართლო გასაჩივრებული განჩინების გაცნობის, საქმის მასალების შესწავლის, საკასაციო საჩივრების დასაშვებობის შემოწმების შედეგად მიიჩნევს, რომ სსიპ შემოსავლების სამსახურის და საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საკასაციო საჩივრები არ აკმაყოფილებს საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილის მოთხოვნებს და არ ექვემდებარება დასაშვებად ცნობას შემდეგ გარემოებათა გამო:
საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილი განსაზღვრავს საკასაციო საჩივრის განსახილველად დაშვების ამომწურავ საფუძვლებს, კერძოდ, აღნიშნული ნორმის თანახმად, საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მიერ საკასაციო საჩივარი დაიშვება, თუ კასატორი დაასაბუთებს, რომ: ა) საქმე მოიცავს სამართლებრივ პრობლემას, რომლის გადაწყვეტაც ხელს შეუწყობს სამართლის განვითარებას და ერთგვაროვანი სასამართლო პრაქტიკის ჩამოყალიბებას; ბ) საქართველოს უზენაეს სასამართლოს მანამდე მსგავს სამართლებრივ საკითხზე გადაწყვეტილება არ მიუღია; გ) საკასაციო საჩივრის განხილვის შედეგად მოცემულ საქმეზე სავარაუდოა მსგავს სამართლებრივ საკითხზე საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მანამდე არსებული პრაქტიკისაგან განსხვავებული გადაწყვეტილების მიღება; დ) სააპელაციო სასამართლოს გადაწყვეტილება განსხვავდება მსგავს სამართლებრივ საკითხზე საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მანამდე არსებული პრაქტიკისაგან; ე) სააპელაციო სასამართლომ საქმე განიხილა მატერიალური ან/და საპროცესო სამართლის ნორმების მნიშვნელოვანი დარღვევით, რასაც შეეძლო არსებითად ემოქმედა საქმის განხილვის შედეგზე; ვ) სააპელაციო სასამართლოს გადაწყვეტილება ეწინააღმდეგება მსგავს სამართლებრივ საკითხზე ადამიანის უფლებათა და ძირითად თავისუფლებათა დაცვის კონვენციას და ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს პრეცედენტულ სამართალს.
საკასაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ წარმოდგენილი საკასაციო საჩივარი არ არის დასაშვები საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილით გათვალისწინებული არც ერთი ზემოთ მითითებული საფუძვლით.
საკასაციო საჩივრები არ არის დასაშვები სააპელაციო სასამართლოს განჩინების საკასაციო სასამართლოს მიერ დამკვიდრებული პრაქტიკისაგან განსხვავების არსებობის საფუძვლით და არ არსებობს საკასაციო საჩივრის განხილვის შედეგად მსგავს სამართლებრივ საკითხზე საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მანამდე არსებული პრაქტიკისაგან განსხვავებული გადაწყვეტილების მიღების ვარაუდი.
საკასაციო პალატა თვლის, რომ საქმის განხილვისა და საკასაციო სასამართლოს მიერ საქმეზე ახალი გადაწყვეტილების მიღების საჭიროება არ არსებობს აგრეთვე სამართლის განვითარებისა და ერთგვაროვანი სასამართლო პრაქტიკის ჩამოყალიბების თვალსაზრისით. კასატორები ვერ ასაბუთებენ სააპელაციო სასამართლოს მიერ საქმის განხილვას მატერიალური ან/და საპროცესო სამართლის ნორმების მნიშვნელოვანი დარღვევით, ვერ აქარწყლებენ სააპელაციო სასამართლოს მიერ დადგენილ ფაქტობრივ გარემოებებსა და დასკვნებს.
საკასაციო სასამართლო იზიარებს მოცემულ საქმეზე სააპელაციო ინსტანციის სასამართლოს მიერ დადგენილ ფაქტობრივ გარემოებებს და ამ გარემოებებთან დაკავშირებით გაკეთებულ სამართლებრივ შეფასებებს და მიიჩნევს, რომ სააპელაციო სასამართლომ არსებითად სწორად გადაწყვიტა მოცემული დავა.
მართებულია ქვედა ინსტანციის სასამართლოების მოსაზრება, რომ ქმედების სამართალდარღვევად მიჩნევა უნდა ეფუძნებოდეს სათანადო დასაბუთებას, არსებულ მტკიცებულებათა გამოკვლევასა და ურთიერთშეჯერებას, ურთიერთსაწინააღმდეგო მტკიცებულებათა არსებობისას ორგანოს მიერ მიღებული გადაწყვეტილებიდან უნდა იკვეთებოდეს კონკრეტული მტკიცებულებისათვის უპირატესობის მინიჭების საფუძვლები, საწინააღმდეგო მტკიცებულების გაზიარებაზე უარის თქმის დასაბუთება. განსახილველ შემთხვევაში სადავო აქტები ვერ აკმაყოფილებს აღნიშნულ სტანდარტს. საქმის მასალებით დგინდება, რომ შპს „...ამ“ თურქეთიდან საქართველოში შემოიტანა ბიოლოგიურად აქტიური საკვები დანამატები და ტვირთზე თანდართული ინვოისის შესაბამისად განახორციელა დეკლარირება. 03.08.2011წ. NA-... ინვოისი გაცემულია ექსპორტიორის მიერ, ინვოისი დამოწმებულია მომწოდებლის ბეჭდითა და ხელმოწერით. შემოტანილ საქონელთან დაკავშირებით სსიპ შემოსავლების სამსახურს თურქეთის რესპუბლიკის ფინანსთა სამინისტროდან მიეწოდა იმავე თარიღისა და ნომრის მქონე, მაგრამ განსხვავებული მონაცემების ამსახველი ინვოისი. საკასაციო პალატა ყურადღებას ამახვილებს იმ გარემოებაზე, რომ სსიპ შემოსავლების სამსახურისათვის მიწოდებული ინვოისი არ არის გაცემული თურქეთის რესპუბლიკის რომელიმე ოფიციალური ორგანოს მიერ, აღნიშნული ინვოისი ექსპორტიორის მიერ არის შედგენილი და გამოწერილი, ინვოისი არ ასახავს საგადასახადო შემოწმების ან რაიმე მსგავსი ოფიციალური ქმედებების შედეგებს. ამდენად, სახეზეა ექსპორტიორის მიერ გაცემული ორი ურთიერთსაწინააღმდეგო ინვოისი, სსიპ შემოსავლების სამსახურს არ დაუსაბუთებია ერთ-ერთი მათგანისათვის უპირატესობის მინიჭება და მეორის გაზიარებაზე უარი. მხოლოდ ის გარემოება, რომ ერთ-ერთი ინვოისი საგადასახადო ორგანოს მიეწოდა თურქეთის რესპუბლიკის ფინანსთა სამინისტროსაგან, იმთავითვე არ ადასტურებს მის სანდოობას, რადგან ინვოისი არ ასახავდა ფინანსთა სამინისტროს მიერ მითითებულ მონაცემებს და შევსებული იყო მეწარმის მიერ, ხოლო ის ვარაუდი, რომ ექსპორტიორმა თურქეთის საგადასახადო ორგანოს წარუდგინა სწორი მონაცემების მქონე ინვოისი და შპს „...ასთვის“ მოწოდებულ საქონელს დაურთო არასწორი მონაცემების მქონე ინვოისი, არ ეფუძნება რაიმე დასაბუთებას. სსიპ შემოსავლების სამსახურს აღნიშნულთან დაკავშირებით რაიმე გარემოებები არ გამოუკვლევია.
საკასაციო პალატა იზიარებს აგრეთვე ქვედა ინსტანციის სასამართლოების მოსაზრებებს, რომ შპს „...ა“ საქართველოს ფინანსთა სამინსიტროს დავების განხილვის საბჭოში სადავოდ არა მხოლოდ ჯარიმის დარიცხვას ხდიდა. საბჭოში წარდგენილი საჩივრის შინაარსი ადასტურებს, რომ შპს-ს პრეტენზია ჰქონდა მთლიან დარიცხვასთან მიმართებით. ამასთანავე, ფინანსთა სამინისტროს სადავო 18.01.2017წ. აქტში ასახული მომჩივანის პრეტენზიებიც ადასტურებს მთლიანი დარიცხვის სადავოობას. პალატა ყურადღებას ამახვილებს აგრეთვე იმ გარემოებაზე, რომ სადავო აქტი არ შეიცავს მითითებას შპს „...ას“ მიერ მოთხოვნის დაზუსტების შესახებ, მითითებულია მხოლოდ ის, რომ საგადასახადო კოდექსის 269.7 მუხლის შესაბამისად, შპს ითხოვს სანქციისგან გათავისუფლებას. საგადასახადო კოდექსის 269.7 მუხლზე მითითებით დარიცხული სანქციისაგან გათავისუფლების მოთხოვნა გადასახადის გადამხდელს არ ართმევს შესაძლებლობას მიუთითოს არსებული დარიცხვის უსწორობასა და ჩამოწერის საჭიროებაზე.
ყოველივე ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, სააპელაციო სასამართლოს მიერ დადგენილი ფაქტობრივი გარემოებების გათვალისწინებით საკასაციო პალატა თვლის, რომ კასატორების მიერ მითითებული გარემოებები არ ქმნის საკასაციო საჩივრების დასაშვებად ცნობის საფუძველს, მოცემულ საქმეს არ გააჩნია პრინციპული მნიშვნელობა სასამართლო პრაქტიკისათვის, ხოლო საკასაციო საჩივრებს - წარმატების პერსპექტივა. ამდენად, არ არსებობს საკასაციო საჩივრის დასაშვებობის საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილით რეგლამენტირებული არც ერთი საფუძველი, რის გამოც სსიპ შემოსავლების სამსახურის და საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საკასაციო საჩივრები არ უნდა იქნეს დაშვებული განსახილველად.

ს ა რ ე ზ ო ლ უ ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი:

საკასაციო სასამართლომ იხელმძღვანელა საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის პირველი მუხლით, 34-ემუხლის მე-3 ნაწილით, საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 401-ე მუხლით და

დ ა ა დ გ ი ნ ა:

1. სსიპ შემოსავლების სამსახურის და საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საკასაციო საჩივრები მიჩნეულ იქნეს დაუშვებლად;
2. უცვლელად დარჩეს თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 13.11.2018წ. განჩინება;
3. საკასაციო სასამართლოს განჩინება საბოლოოა და არ საჩივრდება.


თავმჯდომარე: ნ. სხირტლაძე


მოსამართლეები: ქ. ცინცაძე


გ. გოგიაშვილი