№ბს-598(3კ-22) 27 ივლისი, 2022 წელი
ქ. თბილისი

ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატა
შემადგენლობა:
გენადი მაკარიძე (თავმჯდომარე, მომხსენებელი),
მოსამართლეები: თამარ ოქროპირიძე, ბიძინა სტურუა

საქმის განხილვის ფორმა - ზეპირი მოსმენის გარეშე

კასატორი (მესამე პირი) - შპს „...“
კასატორი (მოპასუხე) - ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერია
კასატორი (მესამე პირები) - ა. ი-ე, ე. ზ-ი, ვე. ბ-ი, ზ. ჭ-ა, დ. ჯ-ეის უფლებამონაცვლე გ. კ-ე

მოწინააღმდეგე მხარე (მოსარჩელეები) - გ. კ-ი, ვ. ბ-ი, შ. შ-ა, კ. ბ-ი, მ. გ-ი

მოპასუხე - სსიპ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახური

მესამე პირები - სსიპ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის ტრანსპორტისა და ურბანული განვითარების სააგენტო, ს. ბ-ე, ს. ფ-ი, მ. მ-ე

გასაჩივრებული გადაწყვეტილება - თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2022 წლის 19 აპრილის გადაწყვეტილება

დავის საგანი - ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის ბათილად ცნობა

ა ღ წ ე რ ი ლ ო ბ ი თ ი ნ ა წ ი ლ ი:

1. გ. კ-იმა, ვ. ბ-იმა, შ. შ-ამ, კ. ბ-იმა და მ. გ-იმა სასარჩელო განცხადებით მიმართეს თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიას, მოპასუხეების - ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიისა და სსიპ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის მიმართ.

მოსარჩელეებმა მოითხოვეს - ა) ბათილად იქნეს ცნობილი ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერის 2013 წლის 4 დეკემბრის №2738 განკარგულება; ბ) ბათილად იქნეს ცნობილი სსიპ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის 2013 წლის 5 დეკემბრის №1016629 გადაწყვეტილება; გ) ბათილად იქნეს ცნობილი სსიპ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის 2014 წლის 10 ოქტომბრის №1536409 ბრძანება; დ) ბათილად იქნეს ცნობილი სსიპ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტისარქიტექტურის სამსახურის 2019 წლის 5 დეკემბრის №4779785 ბრძანება; ე) ბათილად იქნეს ცნობილი თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის 2020 წლის 25 ივნისის №639 ბრძანება.

სარჩელის თანახმად, მოსარჩელის საკუთრებაში არსებული უძრავი ქონება მდებარეობს ქ. თბილისი, ვაკე-საბურთალოს რაიონი, ...ის ქუჩა №22-ში. მომიჯნავე მიწის ნაკვეთზე საკადასტრო კოდით №..., ფართით 584 კვ.მ დაგეგმილია მაღალი ინტენსივობის (12 სართულიანი) მრავალბინიანი საცხოვრებელი სახლის მშენებლობა, რომლის კ-2 კოეფიციენტი გასაჩივრებული ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტით განისაზღვრა კ1= 0,7-ს და კ2=6.5. მოსარჩელის, კუთვნილი და მისი მიმდებარე ტერიტორიები მდებარეობს დედაქალაქის მიწათსარგებლობის გენერალური გეგმით დადგენილ საცხოვრებელ ზონა 6-ში, რომელიც არის მაღალი ინტენსივობის საცხოვრებელი ზონა, სადაც ნორმატიულად მიწის ნაკვეთის განაშენიანების კ-1 კოეფიციენტის მაქსიმალური მაჩვენებელია 0.5, განაშენიანების ინტენსივობის კ-2 კოეფიციენტის მაქსიმალური მაჩვენებელია 2.5, ხოლო გამწვანების კ-3 კოეფიციენტის მინიმალური მაჩვენებელია 0.1.

საპროექტო ტერიტორიაზე თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის სსიპ თბილისის არქიტექტურის სამსახურის 2013 წლის 5 დეკემბრის №1016629 გადაწყვეტილებით გაიცა მიწის ნაკვეთის სამშენებლოდ გამოყენების პირობები მრავალბინიანი საცხოვრებელი სახლის ასაშენებლად. განისაზღვრა, რომ მიწის ნაკვეთი მდებარეობს საცხოვრებელი ზონა 6-ში, სადაც ნორმატიულად მიწის ნაკვეთის განაშენიანების კ-1 კოეფიციენტის მაქსიმალური მაჩვენებელია 0.5, განაშენიანების ინტენსივობის კ-2 კოეფიციენტის მაქსიმალური მაჩვენებლია 2.5, ხოლო გამწვანების კ-3 კოეფიციენტის მინიმალური მაჩვენებელია 0.1. ქალაქ თბილისის მერის 2013 წლის 24 დეკემბრის №2738 განკარგულებით ქალაქთმშენებლობითი პარამეტრების გაზრდის მიზნით გაიცა სპეციალური ზონალური შეთანხმება საპროექტო წინადადებით და კ1 განისაზღვრა 0,7-ით, ხოლო კ2 განისაზღვრა 6,5-ით. ქალაქ თბილისის მერის 2013 წლის 04 დეკემბრის №2738 განკარგულების საფუძველს წარმოადგენს ქალაქ თბილისის ტერიტორიების გამოყენებისა და განაშენიანების რეგულირების საკითხთა კომისისს 2013 წლის 21 ნოემბრის №46 ოქმი, რომლის მე-19 საკითხად განხილული იყო მიწის ნაკვეთზე საკადატრო კოდით №..., ფართით 584 კვ.მ ქალაქთმშენებლობითი პარამეტრების გაზრდა. კომისიამ მიიღო დადებითი გადაწყვეტილება, სხდომაზე დამსწრე ყველა წევრმა (ერთის გარდა) განაცხადა მხოლოდ მისაღებია, თუმცა მეტი დასაბუთება არც კომისიის გადაწყვეტილებას და არც მერის განკარგულებას არ გააჩნია, მაშინ როცა კანონმდებლობა აუცილებელ პირობად მიიჩნევს წერილობით გამოცემული ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ სამართლებრივი აქტის დასაბუთებას. თავის მხრივ არც სპეციალური ზონალური შეთანხმების მოთხოვნით განცხადება იყო დასაბუთებული და არგუმენტირებული მაშინ, როდესაც კანონმდებლობა ითხოვდა ამგვარი დასაბუთების წარდგენის აუცილებლობას.

საპროექტო ტერიტორიაზე თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის სსიპ თბილისის არქიტექტურის სამსახურის 2014 წლის 10 ოქტომბრის №1536409 ბრძანებით შეთანხმდა მრავალბინიანი საცხოვრებელი სახლის არქიტექტურული პროექტი გადამეტებული კl = 0,6-ს, ხოლო კ2 – 6,5-ს კოეფიციენტებით (რეალურად საპროექტო მიწის ნაკვეთზე მივიღებთ 2.5-ჯერ მაღალი განაშენიანების ინტენსივობის შენობას, რაც აბსოლუტურად ამოვარდნილი იქნება მიწათსარგებლობის გენერალურ გეგმასთან და ქალაქის პერსპექტიული განითარების ინტერესებთან). მოსარჩელის დაკვეთით შექმნილი სატრანსპორტო კვლევით დადგენილია, რომ სადავო ადმინისტრაციული აქტით გაზრდილი ინტენსივობის ფარგლებში განსახორციელებული მშენებლობა გამოიწვევს არსებული (უკვე გაუარესებული) სატრანსპორტო ქსელის კიდევ უფრო გადატვირთვას და გაუარესებას და გამოიწვევს სატრანსპორტო კოლაფსს.

ურბანული კვლევით დადგენილია, რომ საპროექტო და მის მიმდებარე ტერიტორიაზე დღეს სრულიად დაუშვებელია მსგავსი რაოდენობით კ2 კოეფიციენტის ზრდა ანუ 200%-ზე მეტით (2,5 დან 6,5-მდე). კვლევით დადგენილია, რომ გასაჩივრებული მერის ბრძანების გამოცემის დროს ფაქტობრივი მდგომარეობით კ1 კოეფიციენტი შეადგენდა 0,6-ს, რაც მოქმედი კანონმდებლობით დასაშვებს 0.1-ით უკვე აღემატებოდა, ფაქტობრივი მდგომარეობით კ2 კოეფიციენტი შეადგენდა 3,8-ს, რაც მოქმედი კანონმდებლობით დასაშვებს 1.3-ით უკვე აღემატებოდა, ხოლო კ3 კოეფიციენტი შეადგენდა 0-ს, რაც მოქმედი კანონმდებლობით დადგენილზე 0.1-ით ნაკლები იყო. ამავდროულად დღეის მდგომარეობით ფაქტობრივად არსებული კ2 კოეფიციენტი შეადგენს 0,6-ს, რაც მოქმედი კანონმდებლობით დასაშვებს 0.1-ით უკვე აღემატება, ფაქტობრივი მდგომარეობით კ2 კოეფიციენტი შეადგენს 4,7-ს, რაც მოქმედი კანონმდებლობით დასაშვებს 2.2-ით აჭარბებს, ხოლო კ3 კოეფიციენტი შეადგენს ისევ 0-ს, რაც მოქმედი კანონმდებლობით დადგენილზე 0.1-ით ნაკლებია. აღნიშნულის გათვალისწინებით კი საპროექტო მიწის ნაკვეთზე კ2 კოეფიციენტის 6,5-მდე ზრდა და მის საფუძველზე მშენებლობის წარმოება ეწინააღმდეგება კანონმდებლობის მოთხოვნებს, იგი არ კომპენსირდება რამე სხვა საზოგადოებისათვის აუცილებელი/საჭირო ღონისძიებით და უსაფუძვლო და დაუსაბუთებელია

სსიპ თბილისის არქიტექტურის სამსახურის 2019 წლის 15 დეკემბრის №4779785 ბრძანებით საპროექტო ტერიტორიაზე შეთანხმებული მრავალბინიანი საცხოვრებელი სახლის არქიტექტურული პროექტის საფუძველზე გაიცა მშენებლობის ნებართვა. შეთანხმებული არქიტექტურული პროექტი ეწინააღმდეგება მისი გამოცემის დროს მოქმედ კანონმდებლობას, კერძოდ, დარღვეულია მისი გამოცემის დროისთვის მოქმედი კანონმდებლობა სახანძრო უსაფრთხოების კუთხით.

ამასთან, შენობის მაქსიმალური სიმაღლის განსასადკრის სქემა ეწინააღმდეგება მისი გამოცემის დროისთვის მოქმედ კანონმდებლობას. „ტერიტორიების გამოყენებისა და განაშენიანების რეგულირების წესების დამტკიცების შესახებ“ თბილისის საკრებულოს 2009 წლის 24 მარტის №4-13 გადაწყვეტილების 35-ე მუხლის თანახმად, „სამშენებლო მიწის ნაკვეთზე შენობის მაქსიმალურად დასაშვები სიმაღლე უნდა განისაზღვროს მისი საზოგადოებრივი საზღვრ(ებ)ის ან/და უკანა ეზოს მხრიდან (ასეთის არსებობის შემთხვევაში). სამშენებლო მიწის ნაკვეთზე შენობის მაქსიმალურად დასაშვები სიმაღლე განისაზღვრება ფორმულით H=L/Y, სადაც: ა) L წარმოადგენს: ა.ა) სამშენებლო მიწის ნაკვეთის საზოგადოებრივი საზღვრის (ქუჩის) მხარეს მდებარე შენობის საანგარიშო ზედაპირის გრუნტის ზედაპირთან შეხების ხაზიდან ქუჩის სიგანის ნახევრის წარმოსახვითი ვერტიკალური სიბრტყის მიმართ პერპენდიკულარულ მანძილს; ა.ბ) სამშენებლო მიწის ნაკვეთის საზოგადოებრივი საზღვრის მხარეს მდებარე შენობის საანგარიშო ზედაპირის გრუნტის ზედაპირთან შეხების ხაზიდან საზოგადოებრივი სივრცის საპირისპირო საზღვრამდე (კიდემდე) მანძილის ნახევრის წარმოსახვითი ვერტიკალური სიბრტყის მიმართ პერპენდიკულარულ მანძილს; იმ შემთხვევაში, როდესაც მიწის ნაკვეთი ესაზღვრება უშუალოდ საზოგადოებრივ სივრცეს ან ქუჩას, რომელიც მეორე მხრიდან ესაზღვრება საზოგადოებრივ სივრცეს; ა.გ) სამშენებლო მიწის ნაკვეთის უკანა ეზოს მხარეს მდებარე შენობის საანგარიშო ზედაპირის გრუნტის ზედაპირთან შეხების ნაზიდან სამეზობლო საზღვრის წარმოსახვითი ვერტიკალური სიბრტყის მიმართ პერპენდიკულარულ მანძილს; ა.დ) იმ შემთხვევაში, როდესაც შენობის საანგარიშო ზედაპირის ნახევარი ან მეტი წარმოადგენს არაერთგვაროვან სიბრტყეს, მაშინ შესაბამის საზღვრის მხარეს L განისაზღვრება საზღვრის წარმოსახვით ვერტიკალურ სიბრტყემდე შენობის უახლოესი წერტილიდან შესაბამისად ან ქუჩის სიგანის ნახევრის წარმოსახვით ვერტიკალურ სიბრტყემდე ან საზოგადოებრივი სივრცის საპირისპირო საზღვრამდე (კიდემდე) მანძილის ნახევრის წარმოსახვით ვერტიკალურ სიბრტყემდე; ა.ე.) L-ის განსაზღვრისას მხედველობაში არ მიიღება კანონმდებლობის დარღვით აშენებული შენობა-ნაგებობა. ბ) Y წარმოადგენს კოეფიციენტს, რომლის მნიშვნელობაა: ბ.ა) 0.30 დასახლებათა საზოგადოებრივ-საქმიანი ზონებისათვის; ბ.ბ) 0.25 სამრეწველო ზონებისათვის; ბ.გ) 0.4 ყველა სხვა ზონისათვის. გ) H _ შენობის ფასადის საანგარიშო სიმაღლე.

განსახილველ შემთხვევაში დამკვეთისვე მიერ წარდგენილ სიმაღლის განმსაზღვრელ სქემის დოკუმენტით დგინდება, რომ კანონმდებლობით გათვალისწინებული ფორმულის მიხედვით მაქსიმალური სიმაღლე უნდა შეადგენდეს 31.25 მეტრს - L=12.5/0.4=31.25. თუმცა დაპროექტებული შენობა ბევრად აღემატება აღნიშნულს და შეადგენს 40.7 მეტრს. აღნიშნული წარმოადგენს ადმინისტრაციული აქტების (პროექტის და მშენებლობის ნებართვა) ბათილად ცნობის საფუძველს.

ასევე დარღვეულია თბილისის საკრებულოს 2009 წლის 24 მარტის №4-13 გადაწყვეტილება „ტერიტორიების გამოყენებისა და განაშენიანების რეგულირების წესების დამტკიცების შესახებ“, რომლის 34-ე მუხლის 15 პრიმა პუნქტის თანახმად, „შენობის საანგარიშო ზედაპირის ან მისი ნაწილის განთავსება სამშენებლო მიწის ნაკვეთის მიჯნას ზონაში დასაშვებია სამეზობლო საზღვრის მხარეს კარის, ფანჯრის, სამტრედეს და კედელში არსებული სხვა ღია ნაწილის, ასევე აივნის, ერკერის და ტერასის გარეშე.“ კერძოდ, თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის სსიპ „თბილისის არქიტექტურის სამსახურის“ 2014 წლის 10 ოქტომბრის №1536409 ბრძანებით შეთანხმებული არქიტექტურული პროექტის თანახმად საპროექტო შენობას №... საკადასტრო კოდით რეგისტრირებული მიწის ნაკვეთის მხარეს (უშუალოდ საკადასტრო საზღვარზე) გააჩნია ღიობები. თუმცა ამავდროულად პროექტში ნაჩვენებია, რომ თითქოს ღიობები დაფარულია ე.წ. „ბეტოპანის ფილებით“). ანუ სამეზობლო მიჯნაზე შენობის განთავსების კუთხით შენობას ღიობები არ აქვს, თუმცა სახანძრო უსაფრთხოების კუთხით შენობას ღიობები აქვს.

ასევე საყურადღებოა, რომ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის სსიპ თბილისის არქიტექტურის სამსახურის 2014 წლის 10 ოქტომბრის №1536429 ბრძანებით შეითანხმებული არქიტექტურული პროექტის მასალებში წარმოდგენილია ქვაბულში ხიმინჯების განლაგების სქემა და აღნიშნული დოკუმენტის კვლევა (ექსპერტიზა), რომელიც შედგენილია შპს „...ს“ მიერ, ანუ პროექტის შეთანხმებაზე განმცხადებელი (უფლებამოსილი პირი) იყო იგივე შპს „...“.

ამასთან, თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის სსიპ თბილისის არქიტექტურის სამსახურის 2014 წლის 10 ოქტომბრის №1536409 ბრძანებით შეთანხმებული არქიტექტურული პროექტით გათვალისწინებული სამშენებლო სამუშაოების დროს შეუძლებელი იქნება დროებითი სამშენებლო ღობის განთავსება მხოლოდ საპროექტო მიწის ნაკვეთზე იმ გარემოების გათვალისწინებით, რომ საპროექტო შენობის განთავსება (ასევე ქვაბულის ხიმინჯებით გამაგრება) როგორც ...ის №22-ის (საკადასტრო კოდი №...), ისე ...ის №18-ის (საკადასტრო კოდი - №...) მხარეს ხდება უშუალოდ საკადასტრო საზღვარზე.

2. თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2020 წლის 17 იანვრის განჩინებით ა. ი-ე, ე. ზ-ი, ვე. ბ-ი, ზ. ჭ-ა, დ. ჯ-ეე, მ. მ-ე, ს. ბ-ე, ს. ფ-ი, როგორც სადავო აქტით გათვალისწინებული მიწის ნაკვეთის მესაკუთრეები, საქმეში ჩაერთნენ მესამე პირებად ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის მე-16 მუხლის მე-2 ნაწილით.

იმ საფუძველზე მითითებით, რომ სადავო ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის საფუძველზე ქალაქ თბილისში, ...ის ქუჩა №20-ში მშენებლობას ახორციელებს შპს „...“, რომელსაც №... საკადასტრო კოდის მიწის ნაკვეთის მესაკუთრეებთან გაფორმებული აქვს აღნაგობის ხელშეკრულება, თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2020 წლის 13 თებერვლის განჩინებით შპს „...“ საქმეში ჩაერთო მესამე პირად ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის მე-16 მუხლის მე-2 ნაწილით.

თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2021 წლის 2 ივნისის განჩინებით სსიპ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის ტრანსპორტისა და ურბანული განვითარების სააგენტო საქმეში ჩაერთო მესამე პირად ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის მე-16 მუხლის პირველი ნაწილით.

3. თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2021 წლის 4 ოქტომბრის გადაწყვეტილებით გ. კ-ის, ვ. ბ-ის, შ. შ-ას, კ. ბ-ისა და მ. გ-ის სარჩელი დაკმაყოფილდა; ბათილად იქნა ცნობილი ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერის 2013 წლის 4 დეკემბრის №2738 განკარგულება; ბათილად იქნა ცნობილი სსიპ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის 2013 წლის 5 დეკემბრის №1016629 გადაწყვეტილება; ბათილად იქნა ცნობილი სსიპ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის 2014 წლის 10 ოქტომბრის №1536409 ბრძანება; ბათილად იქნა ცნობილი სსიპ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის 2019 წლის 5 დეკემბრის №4779785 ბრძანება; ბათილად იქნა ცნობილი თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის 2020 წლის 25 ივნისის №639 ბრძანება;

თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიამ დადგენილად მიიჩნია, შემდეგი ფაქტობრივი გარემოებები:

ა) 2013 წლის 19 ნოემბერს სსიპ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურს ლ. ო-ემ მიმართა ქალაქ თბილისში, ...ის ქუჩა №20-ში მდებარე, №... საკადასტრო კოდის, 584 კვ.მ მიწის ნაკვეთის სამშენებლოდ გამოყენების პირობის დადგენის შესახებ №... განცხადებით, რომლითაც, ასევე, მოთხოვნილ იქნა, განაშენიანების კოეფიციენტი (კ1) განსაზღვრულიყო 0,7, ხოლო განაშენიანების ინტენსივობის კოეფიციენტი (კ2) – 6,5 სიდიდით. განცხადებასთან დაკავშირებით არქიტექტურის სამსახურს წარედგინა განსახილველ მიწის ნაკვეთზე მრავალბინიანი საცხოვრებელი სახლის ქალაქგეგმარებითი დასაბუთება და განაშენიანების რეგულირების საპროექტო წინადადება შემდეგი შემადგენლობით: - სიტუაციური რუკა; - აეროფოტოგადაღება; - საკვლევი ტერიტორიის მისამართის, წითელი ხაზებისა და ტერიტორიის ფართობის ამსახველი რუკა; - საკვლევი ტერიტორიის ფუნქციური ზონირების ამსახველი რუკა; - საპროექტო ტერიტორიის მიმდებარე შენობების დანიშნულების ამსახველი რუკა; - განსახილველი ტერიტორიის მიმდებარე საკადასტრო ერთეულების ამსახველი რუკა; - ტრასპორტით უზრუნველყოფის სქემა; - განმარტებითი ბარათი, რომლის მიხედვით, საპროექტო ობიექტი მდებარეობს ქალაქ თბილისში, ...ის ქუჩა №20-ში, შენობას მარცხენა მხრიდან მთელი ქუჩის გაყოლებაზე ემიჯნება 10-12-სართულიანი შენობები, ხოლო მარჯვენა მხარეს - 4-სართულიანი საცხოვრებელი სახლი, ქუჩის სიგანეა 22 მ. ამავე განმარტებითი ბარათის მიხედვით, საპროექტო შენობა ჰარმონიულად ჯდება არსებულ განაშენიანებაში; - ფოტოსურათების გადაღების წერტილების ამსახველი რუკა და ფოტოსურათები; - საპროექტო ნაგებობის სიმაღლის განსაზღვრის სქემა; - გენგეგმა; - საპროექტო ნაგებობის მიწისქვეშა ავტოსადგომების გეგმა; - არსებულ სიტუაციაში საპროექტო ნაგებობის მონტაჟი (ტომი 3, ს.ფ. 17-19, 21-44);

ბ) 2013 წლის 19 ნოემბრის №... განცხადება ქალაქ თბილისში, ...ის ქუჩა №20-ში მდებარე, №... საკადასტრო კოდის მიწის ნაკვეთის განაშენიანების რეგულირების საპროექტო წინადადებით არქიტექტურის სამსახურმა განსახილველად ქალაქ თბილისის ტერიტორიების გამოყენებისა და განაშენიანების რეგულირების საკითხთა კომისიას გადასცა. აღნიშნულმა კომისიამ 2013 წლის 19 ნოემბრის №... განცხადება 2013 წლის 21 ნოემბრის სხდომაზე განიხილა, რის შედეგადაც მისაღებად იქნა მიჩნეული და თანხმობა მიეცა ქალაქ თბილისში, ...ის ქუჩა №20-ში მდებარე მიწის ნაკვეთზე მრავალბინიანი საცხოვრებელი სახლის განთავსების მიზნით ქალაქმშენებლობითი პარამეტრების გაზრდისა და ქალაქმშენებლობის პირობების გაცემას შემდეგი პარამეტრებით: კ1=0,7, კ2=6,5 (ტომი 3, ს.ფ. 45-46,47-51);

გ) ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერის 2013 წლის 4 დეკემბრის №2738 განკარგულებით ქალაქ თბილისში, ...ის ქუჩა №20-ში მდებარე მიწის ნაკვეთისათვის განაშენიანების კოეფიციენტისა (კ1) და განაშენიანების ინტენსივობის კოეფიციენტის (კ2) გადამეტების მიზნით გაიცა სპეციალური ზონალური შეთანხმება საპროექტო წინადადებით წარდგენილი პარამეტრების შესაბამისად და განისაზღვრა: კ1=0,7, კ2=6,5 (ტომი 3, ს.ფ. 52);

დ) სსიპ თბილისის არქიტექტურის სამსახურის 2013 წლის 5 დეკემბრის №1016629 გადაწყვეტილებით დადგინდა ქალაქ თბილისში, ...ის ქუჩა №20-ში მდებარე, №... საკადასტრო კოდის 584 კვ.მ მიწის ნაკვეთის სამშენებლოდ გამოყენების პირობები (ტომი 3, ს.ფ. 17-19);

ე) 2014 წლის 14 ივლისს სსიპ თბილისის არქიტექტურის სამსახურს წარედგინა №... განცხადება ქალაქ თბილისში, ...ის ქუჩა №20-ში მდებარე მიწის ნაკვეთზე მრავალბინიანი საცხოვრებელი სახლის არქიტექტურული პროექტის შეთანხმების მოთხოვნით (ტომი 4, ს.ფ. 74-112);

ვ) სსიპ თბილისის არქიტექტურის სამსახურის 2014 წლის 10 დეკემბრის №1536409 ბრძანებით შეთანხმდა ქალაქ თბილისში, ...ის ქუჩა №20-ში მდებარე მიწის ნაკვეთზე მრავალბინიანი საცხოვრებელი სახლის არქიტექტურული პროექტი. დასახელებული ბრძანებით პროექტის ტექნიკურ-ეკონომიკური მაჩვენებლები შემდეგი სახით მიეთითა: მიწის ნაკვეთის ფართობი - 584 კვ.მ, განაშენიანების ფართობი - 450 კვ.მ, საერთო ფართობი - 4416,5 კვ.მ, საცხოვრებელი ფართობი - 3028,8 კვ.მ, საზაფხულო ფართობი - 642 კვ.მ, კიბის უჯრედისა და სადარბაზოს ფართობი - 451,9 კვ.მ, ავტოსადგომის ფართობი - 293,8 კვ.მ, სამშენებლო მოცულობა - 14959 კუბ.მ, 0,00 ნიშნულის ზევით - 13654 კუბ.მ, 0,00 ნიშნული ქვევით - 1305 კუბ.მ, შენობა-ნაგებობის კონსტრუქციული სიმაღლე - 43,5 მ, 0,00მ ნიშნულის ზევით - 40,7 მ, 0,00 ნიშნულის ქვევით - 2,8, კ1 - 371,2 (კ1=0,6), კ2 - 3801,1, კ3 - 84,1 (ტომი 4, ს.ფ. 54-55);

ზ) სსიპ თბილისის არქიტექტურის სამსახურის 2014 წლის 10 დეკემბრის №1536409 ბრძანებით შეთანხმებულ, ქალაქ თბილისში, ...ის ქუჩა №20-ში მდებარე მიწის ნაკვეთზე მრავალბინიანი საცხოვრებელი სახლის არქიტექტურულ პროექტთან დაკავშირებით 2017 წლის აგვისტოსა და 2018 წლის სექტემბერში განხორციელდა შემდეგი კვლევები: - ექსპერტიზა პროექტის კონსტრუქციული ნაწილზე, რის შედეგადაც დადგინდა, რომ პროექტის კონსტრუქციული ნაწილი შესრულებულია საქართველოში მოქმედი სამშენებლო ნორმებისა და წესების მოთხოვნების დაცვით, შესაბამისად, შენობის მდგრადობა უზრუნველყოფილია. ამდენად, აღნიშნული ექსპერტიზის შედეგად პროექტს მიეცა ცალსახად დადებითი შეფასება; - ექსპერტიზა საპროექტო ნაგებობის მომიჯნავე 9 სართულიანი და 4 სართულიანი შენობების მდგრადობის შესახებ, რის შედეგადაც დადგინდა, რომ მომიჯნავე ნაგებობის მდგრადობა იყო უზრუნველყოფილი; - ექსპერტიზა საპროექტო ტერიტორიის უბნის გეოლოგიური პირობების შესახებ, რის შედეგადაც დადგინდა, რომ უბანზე ჩატარებული საინჟინრო-გეოლოგიური სამუშაოები აკმაყოფილებდა იმ მოთხოვნებს, რომლებიც მოცემულია საქართველოში მოქმედი სამშენებლო ნორმებით, ცალკეული შენიშვნების შესაბამისად ანგარიშში შეტანილ იქნა კორექტივები, საბოლოოდ, ანგარიშს მიეცა დადებითი შეფასება (ტომი 4, ს.ფ. 191-206);

თ) არქიტექტურის სამსახურის 2019 წლის 28 იანვრის №4353061 გადაწყვეტილებით არ დაკმაყოფილდა ზ. ყ-ის 2018 წლის 28 დეკემბრის №... განცხადება ქალაქ თბილისში, ...ის ქუჩა №20-ში მდებარე, №... საკადასტრო კოდით რეგისტრირებულ მიწის ნაკვეთზე ამავე სამსახურის 2014 წლის 10 ოქტომბრის №1536409 ბრძანებით შეთანხმებული მრავალბინიანი საცხოვრებელი სახლის არქიტექტურული პროექტის საფუძველზე მშენებლობის ნებართვის გაცემაზე. ზემოაღნიშნული გადაწყვეტილების თანახმად, მოთხოვნის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმის საფუძველი გახდა ის გარემოება, რომ საპროექტო ობიექტი მდებარეობდა მჭიდროდ განაშენიანებულ კვარტალში და საპროექტო ნაგებობის აშენება გამოიწვევდა არსებული გარემოს კიდევ უფრო შემჭიდროვებას (ტომი 3, ს.ფ. 111-123);

ი) ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერის პირველი მოადგილის 2019 წლის 7 ნოემბრის №1726 ბრძანებით დაკმაყოფილდა შპს „...ს“ დირექტორის ზ. ყ-ის წარმომადგენლისა და ე. მ-ეის ადმინისტრაციული საჩივარი და ბათილად იქნა ცნობილი არქიტექტურის სამსახურის 2019 წლის 28 იანვრის №4353061 გადაწყვეტილება (ტომი 3, ს.ფ. 111-123);

კ) ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერის პირველი მოადგილის 2019 წლის 7 ნოემბრის №1726 ბრძანების აღსრულების ფარგლებში სსიპ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის 2019 წლის 5 დეკემბრის №4779785 ბრძანებით ქალაქ თბილისში, ...ის ქუჩა №20-ში მდებარე, №... საკადასტრო კოდით რეგისტრირებულ მიწის ნაკვეთზე მრავალბინიანი საცხოვრებელი სახლის შეთანხმებული არქიტექტურული პროექტის საფუძველზე გაიცა მშენებლობის ნებართვა და გაცემულად ჩაითვალა მშენებლობის სანებართვო მოწმობა. აღნიშნული ბრძანებით მშენებლობის ვადა განისაზღვრა 2019 წლის 5 დეკემბრიდან 2021 წლის 5 დეკემბრის ჩათვლით (ტომი 4, ს.ფ. 116-118);

ლ) 2020 წლის 13 იანვარს თბილისის მუნიციპალიტეტის მერს წარედგინა გ. კ-ის, ვ. ბ-ის, შ. შ-ას, კ. ბ-ისა და მ. გ-ის ადმინისტრაციული საჩივარი ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის 2013 წლის 5 დეკემბრის №1016629 გადაწყვეტილების, 2014 წლის 10 ოქტომბრის №1536409 ბრძანებისა და 2019 წლის 5 დეკემბრის №4779785 ბრძანების ბათილად ცნობის მოთხოვნით. ადმინისტრაციული საჩივრის მიხედვით, სადავო აქტებით გათვალისწინებული არქიტექტურული პროექტი ეწინააღმდეგება მისი გამოცემის დროს მოქმედ კანონმდებლობას შემდეგ გარემოებათა გამო: - დარღვეულია სახანძრო უსაფრთხოების ნორმები; - კანონმდებლობას ეწინააღმდეგება შენობის მაქსიმალური სიმაღლის განსაზღვრის სქემა; - საპროექტო შენობას №... საკადასტრო კოდის მიწის ნაკვეთის მხარეს უშუალოდ საკადასტრო საზღვარზე გააჩნია ღიობები, თუმცა პროექტში ნაჩვენებია, რომ ღიობები დაფარულია ე.წ. ბეტოპანის ფილებით. ამდენად, სამეზობლო მიჯნაზე შენობის განთავსების კუთხით შენობას ღიობების არ აქვს, თუმცა სახანძრო უსაფრთხოების კუთხით - აქვს; - არქიტექტურული პროექტის მასალებში წარმოდგენილი ქვაბულის ხიმინჯების განლაგების სქემა და აღნიშნული დოკუმენტის კვლევა (ექსპერტიზა) შედგენილია შპს „...ს“ მიერ, რომელიც მისი დირექტორის - ზ. ყ-ის სახით იყო განმცხადებელი პროექტის შეთანხმებაზე. ამდენად, განმცხადებელმა კვლევა შეუქმნა თავის თავს, რაც წარმოადგენს ინტერესთა კონფლიქტს და უკანონოა; - სადავო აქტით შეთანხმებული პროექტით გათვალისწინებული სამშენებლო სამუშაოების დროს შეუძლებელი იქნება დროებითი სამშენებლო ღობის განთავსება მხოლოდ საპროექტო მიწის ნაკვეთზე, ვინაიდან საპროექტო ნაგებობის განთავსება როგორც ...ის ქ. №22-ის, ასევე, ...ის ქ. №18-ის მხარეს ხდება უშუალოდ საკადასტრო საზღვარზე.
ადმინისტრაციულ საჩივარზე დართული, საჯარო რეესტრის ამონაწერებით მიეთითა გ. კ-ის, ვ. ბ-ის, შ. შ-ას, კ. ბ-ისა და მ. გ-ის საკუთრების უფლებაზე საპროექტო მიწის ნაკვეთის მიმდებარე შემდეგ უძრავ ქონებებზე: ...ის ქუჩა №81-ში მდებარე ნაგებობის 11,92 კვ.მ ფართი საკადასტრო კოდით №... (მესაკუთრე - გ. კ-ი), ...ის ქუჩა №81-ში მდებარე ნაგებობის 80 კვ.მ ფართობის №30 ბინა საკადასტრო კოდით №... (მესაკუთრე - ვ. ბ-ი), ...ის ქუჩა №81-ში მდებარე ნაგებობის 48,42 კვ.მ ფართი საკადასტრო კოდით №... (მესაკუთრე - შ. შ-ა), ...ის ქუჩა №81-ში მდებარე ნაგებობის 5,75 კვ.მ ფართი საკადასტრო კოდით №... (მესაკუთრე - შ. შ-ა), ...ის ქუჩა №22-ში მდებარე ნაგებობის №4 ბინა საკადასტრო კოდით №... (მესაკუთრე - მ. გ-ი), ...ის ქუჩა №81-ში მდებარე ბინა №14 საკადასრო კოდით №... (მესაკუთრე - კ. ბ-ი) (ტომი 3, 125-164);

მ) გ. კ-ის, ვ. ბ-ის, შ. შ-ას, კ. ბ-ისა და მ. გ-ის 2020 წლის 13 იანვრის ადმინისტრაციული საჩივრის განხილვის პროცესში დაინტერესებული პირების სახით ჩაერთვნენ საპროექტო მიწის ნაკვეთის - №... საკადასტრო კოდის მიწის ნაკვეთის მესაკუთრეები - ა. ი-ე, დ. ჯ-ეე, ე. ზ-ი, ვე. ბ-ი და ს. ფ-ი, ასევე, მიწის ნაკვეთზე აღნაგობის უფლების მქონე შპს „...“. აღნიშნული პირების წარმომადგენლებმა ადმინისტრაციული საჩივრის განმხილველ ორგანოს წარუდგინეს შპს „მ...ის“ საექსპერტო დასკვნა №... საკადასტრო კოდის მიწის ნაკვეთზე გაცემული განაშენიანების ინტენსივობის კოეფიციენტისა და განაშენიანების კოეფიციენტის ...ის ქუჩის განაშენიანებასთან შესაბამისობასა და შეთანხმებული ქალაქთმშენებლობის პირობების, პროექტისა და მშენებლობის ნებართვის საქართველოს კანონმდებლობასთან შესაბამისობის თაობაზე. აღნიშნული დასკვნის მიხედვით, №... საკადასტრო კოდის მიწის ნაკვეთზე გაცემული განაშენიანების ინტენსივობის კოეფიციენტი და განაშენიანების კოეფიციენტი სრულ თანხვედრაშია ...ის ქუჩის განაშენიანებასთან და, ქალაქთმშენებლობის თვალსაზრისით, უნდა მიეცეს დადებითი შეფასება. ამავე დასკვნის მიხედვით, №... საკადასტრო კოდის მიწის ნაკვეთზე კოეფიციენტების გაზრდით არ იკვეთება პირდაპირი და უშუალო ზიანის მიყენების ფაქტი №..., №..., №..., №..., №... და №... საკადასტრო კოდების უძრავი ქონებების მესაკუთრეებისათვის. მითითებული დასკვნა ემყარება არგუმენტებს საპროექტო ტერიტორიაზე არსებული ფუნქციური ზონის - საცხოვრებელი ზონა 6-ის მახასიათებლებსა და არსებული განაშენიანების სახეობასთან დაკავშირებით და ამტკიცებს, რომ მასთან სრულ თანხვედრაშია საპროექტო მიწის ნაკვეთზე მოქმედი კ1 და კ2 კოეფიციენტები, რამეთუ არ იწვევს განაშენიანების შეცვლას (ტომი 3, ს.ფ. 183-186, 255-258, 298-308);

ნ) თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის 2020 წლის 25 ივნისის №639 ბრძანებით გ. კ-ის, ვ. ბ-ის, შ. შ-ას, კ. ბ-ისა და მ. გ-ის ადმინისტრაციული საჩივარი არ დაკმაყოფილდა და ძალაში დარჩა ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის 2013 წლის 5 დეკემბრის №1016629 გადაწყვეტილება, 2014 წლის 10 ოქტომბრის №1536409 ბრძანება და 2019 წლის 5 დეკემბრის №4779785 ბრძანება. აღნიშნული ბრძანების საფუძვლად მიეთითა შემდეგი:
- ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს 2016 წლის 24 მაისის №14-39 დადგენილებით დამტკიცებული „ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის ტერიტორიების გამოყენებისა და განაშენიანების რეგულირების წესების“ მე-40 მუხლის პირველი პუნქტის შესაბამისად, სადავო აქტების შესაფასებლად საქართველოს მთავრობის 2009 წლის 24 მარტის №57 დადგენილებასთან ერთად გამოიყენება ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს 2009 წლის 27 მარტის №4-13 გადაწყვეტილებით დამტკიცებული „ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის ტერიტორიების გამოყენებისა და განაშენიანების რეგულირების წესები“; - საქართველოს მთავრობის 2009 წლის 24 მარტის №57 დადგენილების 36-ე მუხლის პირველი პუნქტის მიხედვით, მშენებლობის განხორციელების სამართლებრივი საფუძველია კანონმდებლობით, მათ შორის ამ დადგენილებით განსაზღვრულ შემთხვევებში სათანადო წესით მიღებული მშენებლობის ნებართვა. ამავე დადგენილების 36-ე მუხლის მე-2 პუნქტის „ა“ ქვეპუნქტის მიხედვით, მშენებლობის ნებართვა გაიცემა ახალ მშენებლობაზე. მითითებული დადგენილების 37-ე მუხლის პირველი პუნქტის თანახმად, მშენებლობის ნებართვა გაიცემა სამ სტადიად, გარდა 38-ე და 39-ე მუხლებით დადგენილი შემთხვევებისა, რომელთაგან თითოეულზე მიმდინარეობს დამოუკიდებელი ადმინისტრაციული წარმოება. მხოლოდ წინა სტადიით გათვალისწინებული ადმინისტრაციული წარმოების დასრულებისა და დადებითი ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის გამოცემის შემდეგ შეუძლია ნებართვის მაძიებელს მოითხოვოს შემდგომი სტადიის ადმინისტრაციული წარმოების დაწყება. ამავე მუხლის თანახმად, მშენებლობის ნებართვის I სტადიას წარმოადგენს ქალაქთმშენებლობითი პირობების დადგენა, II სტადიას – არქიტექტურულ-სამშენებლო პროექტის შეთანხმება, III სტადიას – მშენებლობის ნებართვის გაცემა; - საქართველოს მთავრობის 2009 წლის 24 მარტის №57 დადგენილების 42-ე მუხლის პირველი პუნქტის მიხედვით, მიწის ნაკვეთის სამშენებლოდ გამოყენების პირობებში უნდა აისახოს კანონმდებლობით, მათ შორის, ამ დადგენილებით განსაზღვრული ის სავალდებულო მოთხოვნები, რომლებიც აუცილებელია მშენებლობის განხორციელების დოკუმენტების პროექტების შემუშავებისათვის. მოცემულ შემთხვევაში, არქიტექტურის სამსახურის 2013 წლის 5 დეკემბრის №1016629 გადაწყვეტილებით განისაზღვრა ის მოთხოვნები, რომლებიც დამკვეთმა უნდა გაითვალისწინოს მშენებლობის ნებართვის გაცემის შემდგომი ეტაპისათვის, კერძოდ, პროექტის შეთანხმებისა და მშენებლობის ნებართვის მოპოვების სტადიებზე. სადავო აქტში აისახა ინფორმაცია მიწის ნაკვეთის შესახებ, განისაზღვრა საპროექტო ობიექტის ფუნქციური დანიშნულება, ნორმატიულად დადგენილი და მინიჭებული პარამეტრები და დამატებითი შენიშვნები და მოთხოვნები. ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს 2009 წლის 27 მარტის №4-13 გადაწყვეტილებით დამტკიცებული „ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის ტერიტორიების გამოყენებისა და განაშენიანების რეგულირების წესების“ მე-19 მუხლის მე-14 პუნქტის „ა“ ქვეპუნქტის მიხედვით, საცხოვრებელი ზონა 6 (სზ-6) წარმოადგენს მაღალი ინტენსივობის საცხოვრებელ ზონას, სადაც განაშენიანების დომინირებულ სახეობას შეადგენს საცხოვრებელი სახლები. ასევე, დასაშვებია ამ წესების N1 დანართით განსაზღვრული ძირითად და სპეციალური ზონალური შეთანხმებით დაშვებული სახეობები. ამავე განაშენიანების რეგულირების წესების N1 დანართით განსაზღვრული „ქალაქთმშენებლობითი ზონების ტერიტორიების გამოყენების დაშვებული სახეობების ჩამონათვალის“ მე-5 პუნქტის თანახმად, საცხოვრებელი ზონა 6-ის ტერიტორიების გამოყენებისა და განაშენიანების ძირითადი დასაშვები სახეობაა განაშენიანების საშუალო და მაღალი ინტენსივობის მრავალბინიანი საცხოვრებელი სახლები (დომინირებული სახეობა). საპროექტო ტერიტორია მდებარეობს საცხოვრებელ ზონა 6-ში და მასზე თბილისის მუნიციპალიტეტის მერის 2013 წლის 4 დეკემბრის №2738 ბრძანებით გაიცა სპეციალური ზონალური შეთანხმება განაშენიანების კოეფიციენტისა (კ1) და განაშენიანების ინტენსივობის კოეფიციენტის (კ2) გადამეტების მიზნით საპროექტო წინადადებით წარდგენილი პარამეტრების შესაბამისად და განისაზღვრა: კ1=0,7, კ2=6,5. ამდენად, არქიტექტურის სამსახურის 2013 წლის 5 დეკემბრის №1016629 გადაწყვეტილებით დადგენილი პირობები სრულად შეესაბამება კანონმდებლობის მოთხოვნებს და მოცემული ზონისათვის დადგენილ განაშენიანებას; - საქართველოს მთავრობის 2009 წლის 24 მარტის №57 დადგენილების პირველი პუნქტის მიხედვით, არქიტექტურულ-სამშენებლო პროექტის შეთანხმებისათვის ნებართვის მაძიებელმა უნდა წარადგინოს არქიტექტურული პროექტი ან/და საჭიროების შემთხვევაში კონსტრუქციული სქემა ან/და ტექნოლოგიური სქემა დამოწმდება მისი შესაბამისობა საქართველოს კანონმდებლობის მოთხოვნებთან. ამავე დადგენილების 47-ე მუხლის განსაზღვრავს იმ დოკუმენტების ჩამონათვალს, რომელსაც შესათანხმებლად წარდგენილი არქიტექტურული პროექტის შემადგენლობა უნდა ითვალისწინებდეს. მოცემულ შემთხვევაში დამკვეთის მიერ 2014 წლის 14 ივლისს წარდგენილი №... განცხადება შეიცავს ყველა იმ სავალდებულო ინფორმაციასა და დოკუმენტს, რასაც კანონმდებლობა ითვალისწინებდა; - თბილისის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს 2009 წლის 27 მარტის №4-13 გადაწყვეტილებით დამტკიცებული „ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის ტერიტორიების გამოყენებისა და განაშენიანების რეგულირების წესების“ 34-ე მუხლის პირველი პუნქტის მიხედვით, სამშენებლო მიწის ნაკვეთის საზღვარი (საკადასტრო საზღვარი) არის 2 სახის: 2) სამშენებლო მიწის ნაკვეთის საზოგადოებრივი საზღვარი, როდესაც სამშენებლო მიწის ნაკვეთი ესაზღვრება ქუჩას ან/და სხვა საზოგადოებრივ სივრცეს, და ბ) სამშენებლო მიწის ნაკვეთის სამეზობლო საზღვარი, როდესაც სამშენებლო მიწის ნაკვეთი ესაზღვრება სამშენებლო მიწის ნაკვეთს ან ისეთ არასამშენებლო ნაკვეთს, რომელიც არ წარმოადგენს საზოგადოებრივ სივრცეს. ამავე წესების 34-ე მუხლის მე-14 პუნქტის მიხედვით, სამშენებლო მიწის ნაკვეთის მიჯნის ზონაში განთავსებულად ითვლება შენობა ან მისი ნაწილი, რომელიც სამეზობლო საზღვრიდან 3 მ-ზე ნაკლები მანძილით არის დაშორებული. ამავე მუხლის მე-15 პუნქტის მიხედვით, შენობის საანგარიშო ზედაპირის ან მისი ნაწილის განთავსება სამშენებლო მიწის ნაკვეთის მიჯნის ზონაში დასაშვებია სამეზობლო საზღვრის მხარეს კარის, ფანჯრის, სამტრედეს და კედელში არსებული სხვა ღია ნაწილის, ასევე, აივნის, ერკერის და ტერასის გარეშე, ხოლო მე-19 პუნქტის მიხედვით, შენობის სამეზობლო საზღვრის მხარეს კარის, ფანჯრის, სამტრედეს და კედელში არსებული სხვა ღია ნაწილის საანგარიშო ზედაპირზე მოწყობის სიმაღლე დამოკიდებულია შენობის სამეზობლო საზღვრის მხარეს არსებულ საანგარიშო ზედაპირსა და სამეზობლო საზღვრის წარმოსახვით ვერტიკალურ სიბრტყემდე პერპენდიკულარულ დაშორებაზე ქვემოთ მოცემული ჩამონათვალის შესაბამისად: ა) 3 მ დაშორების შემთხვევაში - 7,5 მ-დე სიმაღლეზე, ბ) 3მ-დან 7,5 მე-დე დაშორების შემთხვევაში შემდეგი ფორმულის შემდეგი შეფარდების შესაბამისად - დაშორება გაყოფილი 0,4-ზე, გ) 7,5 მ-ზე მეტი დაშორების შემთხვევაში - საანგარიშო ზედაპირის მაქსიმალურ სიმაღლემდე;
- არქიტექტურის სამსახურის 2014 წლის 10 ოქტომბრის №1536409 ბრძანებით შეთანხმებული პროექტის ანალიზისა და არქიტექტურის სამსახურის წარმომადგენლის განმარტების საფუძველზე დადგენილ იქნა, რომ სადავო პროექტით №... და №... მიწის ნაკვეთებთან მიმართებით დაცულია შენობა-ნაგებობის განთავსების წესები, კერძოდ, №... მიწის ნაკვეთთან მიმართებით საპროექტო ობიექტი არ არის განთავსებული მიჯნის ზონაში და სამეზობლო საზღვრის მხარეს განთავსებულ „1-4“ ფასადზე არსებული ღიობებიდან საკადასტრო საზღვრამდე მანძილი აღემატება 7,5 მ-ს, ხოლო №... მიწის ნაკვეთის მხარეს საპროექტო შენობის „A-F” ფასადი არის ყრუ კედელი, რითაც უზრუნველყოფილია ე.წ. „ჩაუხედაობის პრინციპი“;
- საქართველოს მთავრობის 2009 წლის 24 მარტის №57 დადგენილების 76-ე მუხლის მე-2 პუნქტის შესაბამისად, IV კლასის შენობა-ნაგებობის ახალი მშენებლობისათვის მშენებლობის ნებართვა გაიცემა სამშენებლოდ მიწის ნაკვეთის გამოყენების პირობების, ამ დადგენილებით განსაზღვრულ შემთხვევებში შეთანხმებული არქიტექტურული პროექტის, კონსტრუქციული ან/და ტექნოლოგიური სქემის, სამშენებლო დოკუმენტის პროექტის და სათანადო საექსპერტო დასკვნის საფუძველზე. ამავე დადგენილების 77-ე მუხლის პირველი პუნქტი კი ამომწურავად განსაზღვრავს იმ დოკუმენტების ნუსხას, რომელსაც IV კლასის შენობა-ნაგებობის სამშენებლო დოკუმენტაცია უნდა მოიცავდეს. ამავე დადგენილების 26-ე მუხლის პირველი პუნქტის „ა“ ქვეპუნქტის მიხედვით, დამკვეთისათვის სავალდებულო საექსპერტო შეფასებას ექვემდებარება IV კლასს დაქვემდებარებული შენობა-ნაგებობების მშენებლობის განხორციელების დოკუმენტების პროექტების შემდეგი ნაწილები: ბ.ა) საინჟინრო-გეოლოგიური კვლევის საექსპერტო შეფასება; ბ.ბ) ფუძეების, საძირკვლებისა და სხვა ძირითადი კონსტრუქციების საექსპერტო შეფასება. მოცემულ შემთხვევაში დამკვეთმა წარადგინა დამსახურებული მშენებლის, ტექნიკის მეცნიერებათა დოქტორის, პროფესორ გ. ჭ-ეის დასკვნა საპროექტო უბნის საინჟინრო-გეოლოგიური პირობების შესახებ და ექსპერტ გ. რ-ის საექსპერტო შეფასება პროექტის კონსტრუქციულ ნაწილზე; - №57 დადგენილების 35-ე მუხლით გათვალისწინებული კვლევის ჩატარება არ არის სავალდებულო მშენებლობის ნებართვის მოპოვების ეტაპზე და იგი განეკუთვნება ისეთ დოკუმენტს, რომელიც დამკვეთმა სამშენებლო სამუშაოს დაწყებამდე უნდა იქონიოს. მიუხედავად ამისა დამკვეთმა წარადგინა ექსპერტ შ. დ-ეის 2017 წლის 30 აგვისტოს დასკვნა, რომლის მიხედვით საპროექტო ობიექტის მომიჯნავე ნაგებობების მდგრადობა უზრუნველყოფილია;
- დამკვეთის მიერ წარდგენილი, შპს „მ...ის“ 2020 წლის დასკვნის მიხედვით, №... საკადასტრო კოდის მიწის ნაკვეთზე კოეფიციენტების გაზრდით არ იკვეთება პირდაპირი და უშუალო ზიანის მიყენების ფაქტი №..., №..., №..., №..., №... და №... საკადასტრო კოდების უძრავი ქონებების მესაკუთრეებისათვის (ტ.3. ს.ფ 81-93);

ო) სადავო აქტებით გათვალისწინებული, თბილისში, ...ის ქუჩა №20-ში მდებარე მიწის ნაკვეთის მიმდებარე კვარტლის ურბანული კვლევის შედეგად შპს „ე...ის“ 2019 წლის დეკემბერში მომზადებული დასკვნით მითითებულია: - №... საკადასტრო ერთეულისათვის მერის განკარგულებით განსხვავებული პარამეტრების მინიჭება განხორციელდა ზონალური საბჭოს №1004508 გადაწყვეტილების საფუძველზე, რომელიც საბჭომ მიიღო მხოლოდ შენობის ესკიზური ილუსტრაციის საფუძველზე იმგვარად, რომ განმცხადებლის მიერ წარდგენილ დოკუმენტაციაში არ იყო განსაზღვრული ის უმცირესი გეგმარებითი ერთეულები (ე.წ. საკვლევი არეალი), რომელზეც გავლენას მოახდენდა ესკიზით წარდგენილი მშენებლობა, ასევე, არ იყო ნაკვლევი, თუ რა ზეგავლენას მოახდენდა ესკიზით წარდგენილი მშენებლობა კვარტლის სიმჭიდროვეზე, რომელიც ძირითადად განმაპირობებელია იქ მცხოვრები ადამიანების საცხოვრებელი გარემოსი; - სიმჭიდროვის ანალიზის შედეგად დადგინდა, რომ ზონალური საბჭოს მიერ №1004508 გადაწყვეტილების მიღების დროისათვის კვარტლის ზონის სახეობით გათვალისწინებულისაგან განსხვავებული პარამეტრებით განვითარების რესურსი ამოწურული იყო; - სიმჭიდროვის ანალიზის შედეგად დადგინდა, რომ №... საკადასტრო ერთეულისათვის არქიტექტურის სამსახურის მიერ მერის განკარგულებით გათვალისწინებული პარამეტრების დადგენის შემთხვევაში კვარტლის ფაქტობრივი სიმჭიდროვის პარამეტრების შესაბამისობა მოქმედ კანონმდებლობასთან მნიშვნელოვნად გაუარესდება (ტომი 1, ს.ფ. 85-101).

სადავო აქტის გამოცემის დროს მოქმედი „სივრცითი მოწყობისა და ქალაქთმშენებლობის საფუძვლების შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-3, 23-ე, 27-ე, 28-ე, 31-ე მუხლებზე, ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს 2009 წლის 27 მარტის №4-13 გადაწყვეტილებით დამტკიცებული „ქ.თბილისის მუნიციპალიტეტის ტერიტორიების გამოყენებისა და განაშენიანების რეგულირების წესების“ მე-19 მუხლის მე-14 პუნქტის „ა“ ქვეპუნქტზე, ამავე განაშენიანების რეგულირების წესების №1 დანართით განსაზღვრული „ქალაქთმშენებლობითი ზონების ტერიტორიების გამოყენების დაშვებული სახეობების ჩამონათვალის“ მე-5 პუნქტზე მითითებით საქალაქო სასამართლომ განმარტა, რომ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერის 2013 წლის 4 დეკემბრის №2738 განკარგულებით ქალაქ თბილისში, ...ის ქუჩა №20-ში არსებული ტერიტორიის განაშენიანების ინტენსივობის კოეფიციენტი 2,5 გადამეტებულ იქნა 6,5-მდე იმგვარად, რომ არ ირკვევა გადამეტების დაშვების კანონით განსაზღვრული პირობების არსებობა, კერძოდ, არ დასტურდება, რომ ამას მოითხოვდა დასახლების სივრცით-ტერიტორიული დაგეგმვისა და არქიტექტურული, აგრეთვე ტერიტორიის განვითარებასთან დაკავშირებული სხვა განსაკუთრებული მიზეზები, ცვლილება კომპენსირდებოდა სხვა ღონისძიებებით და ამას არ დაუპირისპირდებოდა სხვა საზოგადოებრივი ინტერესები. სადავო განკარგულება, ისევე როგორც ამ განკარგულების საფუძვლად არსებული ზონალური საბჭოს გადაწყვეტილება არ შეიცავს დასაბუთებას, თუ რატომ იყო საჭირო კოეფიციენტების პარამეტრების ზღვრული მაჩვენებლის გადამეტება, მაშინ, როდესაც აღნიშნული გარემოება განსაკუთრებულ დასაბუთებას საჭიროებს, რათა ადმინისტრაციული ორგანოს გადაწყვეტილება შესაბამისობაში იყოს სივრცითი მოწყობისა და ქალაქთმშენებლობის საფუძვლების შესახებ კანონთან, №4-13 გადაწყვეტილებასთან, რათა არ მოხდეს ქალაქის სპონტანური, სტიქიური განვითარება, რომელსაც არ ექნება სათანადო ინფრასტრუქტურული მხარდაჭერა, რათა არ შეილახოს, როგორც მინიმუმ სადავო ობიექტის მომიჯნავედ მაცხოვრებელთა, ასევე პოტენციურად მოსახლეობის უფრო მართო ფენის უფლებები და კანონიერი ინტერესები, სახელმწიფო და საზოგადოებრივი ინტერესები. სადავო აქტის გამოცემის პერიოდში მოქმედი თბილისის საკრებულოს 2009 წლის 27 მარტის №4-13 გადაწყვეტილების მიხედვით, მიწის ნაკვეთის ინტენსივობის კოეფიციენტი კ2 არის შენობა-ნაგებობის მიწისპირა და მიწისზედა სრული სართულების იატაკის ძირითადი კონსტრუქციების ზედაპირების ჯამური ფართობის მიწის ნაკვეთის საერთო ფართობთან შეფარდების მაჩვენებელი. აღნიშნული კოეფიციენტი ირიბად ასახავს მიწის ნაკვეთის მომხმარებელთა სიმჭიდროვეს. ყოველი კონკრეტული ფუნქციური ზონის კ2 კოეფიციენტის ზედა ზღვრის დადგენით მიიღწევა ამ ზონისთვის მომხმარებელთა ისეთი სიმჭიდროვის დადგენა, რომლის გადამეტება მათ სოციალურ, საცხოვრებელ და სამუშაო პირობებს გააუარესებს. ასეთი ნორმირება არა მხოლოდ კონკრეტული მიწის ნაკვეთის მომხმარებლებს იცავს მათი საარსებო გარემოს ხარისხის დაქვეითებისაგან, არამედ იცავს მომიჯნავე ნაკვეთებისა და საზოგადოებრივი სივრცის მომხმარებლებსაც. გადაჭარბებული სიმჭიდროვის მქონე მიწის ნაკვეთის მომხმარებლები მომიჯნავე ტერიტორიის ათვისებით აქვეითებენ ამ ტერიტორიის ხარისხს. ამით ნათელია, რომ კოეფიციენტის ნორმირება საზოგადოებრივი ინტერესის სფეროს განეკუთვნება და მისი გადამეტება გამონაკლისის სახით მიმდებარე განაშენიანების მოსახლეობისა და უფრო ფართო საზოგადოებრივი საარსებო პირობების ცვლილების ჭრილში უნდა განიხილებოდეს. საქმეზე დადგენილი გარემოებები ცხადყოფს, რომ სადავო განკარგულებით განაშენიანების ინტენსივობის კოეფიციენტის გადამეტებით ილახება მოსარჩელეების ინტერესები, რამეთუ გაზრდილი კოეფიციენტის მიხედვით მშენებლობის განხორციელება გავლენას ახდენს მეზობლად მდებარე, მოსარჩელეების კუთვნილი უძრავი ქონების მახასიათებლებზე. როგორც სადავო აქტით გათვალისწინებული მიწის ნაკვეთის მიმდებარე კვარტლის ურბანული კვლევის შედეგად შპს „ე...ის“ 2019 წლის დეკემბერში მომზადებული დასკვნით დადგინდა: - №... საკადასტრო ერთეულისათვის მერის განკარგულებით განსხვავებული პარამეტრების მინიჭება განხორციელდა ზონალური საბჭოს №1004508 გადაწყვეტილების საფუძველზე, რომელიც საბჭომ მიიღო მხოლოდ შენობის ესკიზური ილუსტრაციის საფუძველზე იმგვარად, რომ განმცხადებლის მიერ წარდგენილ დოკუმენტაციაში არ იყო განსაზღვრული ის უმცირესი გეგმარებითი ერთეულები (ე.წ. საკვლევი არეალი), რომელზეც გავლენას მოახდენდა ესკიზით წარდგენილი მშენებლობა, ასევე, არ იყო ნაკვლევი, თუ რა ზეგავლენას მოახდენდა ესკიზით წარდგენილი მშენებლობა კვარტლის სიმჭიდროვეზე, რომელიც ძირითადად განაპირობებდა იქ მცხოვრები ადამიანების საცხოვრებელ გარემოს; - ზონალური საბჭოს მიერ №1004508 გადაწყვეტილების მიღების დროისათვის კვარტლის ზონის სახეობით გათვალისწინებულისაგან განსხვავებული პარამეტრებით განვითარების რესურსი ამოწურული იყო; - სიმჭიდროვის ანალიზიდან გამომდინარე, №... საკადასტრო ერთეულისათვის მერის განკარგულებით გათვალისწინებული პარამეტრების დადგენით კვარტლის სიმჭიდროვის პარამეტრების შესაბამისობა მოქმედ კანონმდებლობასთან მნიშვნელოვნად გაუარესდა.

სასამართლო განმარტებით, სადავო აქტით განსაზღვრული პარამეტრებით მესამე პირთა უფლების შეზღუდვის შეფასებასთან დაკავშირებით აღსანიშნავია, რომ, როგორც ზემოთ მითითებული ნორმებიდან გამომდინარეობს, მიწის ნაკვეთის გამოყენება კანონმდებლობით განსაზღვრული პირობებით გულისხმობს მის განვითარებას სივრცით-ტერიტორიული დაგეგმვის შესაბამისად, რაც ხორციელდება მიწის ნაკვეთის გამოყენების გარემოზე უარყოფითი ზემოქმედების მინიმალიზების, ტერიტორიებისა და ბუნებრივი რესურსების რაციონალური გამოყენების, ჯანსაღი საცხოვრებელი გარემოსა და ქვეყნის ტერიტორიაზე სრულყოფილი, თანაბარი საცხოვრებელი და სამოღვაწეო გარემოს და პირობების შექმნის უზრუნველსაყოფად. ამდენად, კანონმდებლობით დადგენილი, მიწის ნაკვეთის გამოყენების პარამეტრების ზღვრული მაჩვენებლების გადამეტება კონკრეტული მიწის ნაკვეთისათვის თავისთავად განაპირობებს ამავე კანონმდებლობით უზრუნველყოფილი, მესამე პირთა უფლებებისა და ინტერესების შეზღუდვას, თუმცა იგივე კანონმდებლობა ამას დასაშვებად მიიჩნევს მხოლოდ განსაკუთრებული მიზეზებით იმ პირობით, რომ ცვლილება კომპენსირებულ იქნეს რაიმე სახის ღონისძიებით და ამას არ დაუპირისპირდეს სხვა ინტერესი. მიწის ნაკვეთის კანონმდებლობით დადგენილი პირობების შეცვლის - გამოყენების პარამეტრების ზღვრული მაჩვენებლების გადამეტების შესაძლებლობა გულისხმობს გამონაკლისს და არა ასეთ შეცვლაზე უფლების თანაბრად გამოყენებას ყველა დაინტერსებული პირისათვის. მიწის ნაკვეთის გამოყენების კანონმდებლობით დადგენილი პარამეტრების ზღვრული მაჩვენებლების გადამეტება წარმოადგენს რა მესამე პირთა უფლებებისა და ინტერესების შეზღუდვას, ასეთი შეზღუდვის ხარისხი მატულობს იმის მიხედვით, თუ რა სახით, რა სიდიდითა თუ მოცულობით ხდება გამონაკლისის დაშვება - მოცემულ შემთხვევაში, რაც უფრო მეტად ხდება კანონმდებლობის დადგენილი მიწის ნაკვეთის განაშენიანების პარამეტრების ზღვრული მაჩვენებლების გადამეტება, მატულობს მესამე პირთა უფლებებისა და ინტერესების შეზღუდვის ხარისხი და ამაზე ზემოქმედებას ახდენს როგორც კონკრეტული მიწის ნაკვეთისათვის დაშვებული, გამოყენების პარამეტრების ზღვრული მაჩვენებლების გადამეტების ხარისხი, ასევე, საპროექტო უბნის სხვა მიწის ნაკვეთებისათვის უკვე დაშვებული პირობები. განსახილველ შემთხვევასთან დაკავშირებით დადგენილია და არ არის სადავო, რომ საპროექტო მიწის ნაკვეთის მიმდებარე ტერიტორიის ძირითადი ნაწილი განაშენიანებულია სწორედ კანონმდებლობით განსაზღვრული განაშენიანების პარამეტრების ზღვრული მაჩვენებლების გადამეტებით და სადავო აქტით გათვალისწინებულ მიწის ნაკვეთზეც განაშენიანების პარამეტრების ზღვრული მაჩვენებლების გადამეტება მოხდა მნიშვნელოვნად, იმ პირობებში, როცა კვარტლის ზონის სახეობით გათვალისწინებულისაგან განსხვავებული პარამეტრებით განვითარების რესურსი ამოწურული იყო და საპროექტო ტერიტორიის მიმდებარე განაშენიანება არ იძლეოდა დაშვებული გადამეტების რაიმე სახით კომპენსირების შესაძლებლობას. ამდენად, ცხადია, რომ სადავო აქტით მიწის ნაკვეთის განაშენიანების პარამეტრების ზღვრული მაჩვენებლების გადამეტება იწვევს ჯანსაღ საცხოვრებელ და სამოღვაწეო გარემოსა და პირობებზე მესამე პირთა უფლებების სრულად უგულებელყოფას.

სასამართლომ მიიჩნია, რომ მითითებული ნორმებიდან გამომდინარე, სადავო განკარგულება გამოცემულია რა კანონმდებლობის დანაწესების უგულებელყოფით, საქმის გარემოებათა ყოველმხრივ გამოკვლევის, სათანადო შეფასებისა და დასაბუთების გარეშე და ამგვარად არსებითად ზღუდავს მოსარჩელეთა უფლებას, უნდა იქნეს ცნობილი ბათილად.

სადავო აქტების გამოცემის პერიოდში მოქმედი „მშენებლობის ნებართვის გაცემის წესისა და სანებართვო პირობების შესახებ“ საქართველოს მთავრობის 2009 წლის 24 მარტის №57 დადგენილების 33-ე, 37-ე, 42-ე მუხლებზე მითითებით სასამართლომ განმარტა, რომ თბილისის არქიტექტურის სამსახურის 2013 წლის 5 დეკემბრის №1016629 გადაწყვეტილება განსაზღვრავს ქალაქ თბილისში, ...ის ქუჩა №20-ში მდებარე მიწის ნაკვეთის სამშენებლო პირობებს, რაც მოქმედი კანონმდებლობის დარღვევით თბილისის მუნიციპალიტეტის მერის 2013 წლის 4 დეკემბრის №2738 განკარგულებით იქნა დაშვებული. როგორც სასამართლომ გადაწყვიტა, თბილისის მუნიციპალიტეტის მერის 2013 წლის 4 დეკემბრის №2738 განკარგულება ბათილია, რამეთუ უკანონოა და დაუშვებლად ზღუდავს მოსარჩელეთა უფლებებს. მიწის ნაკვეთის სამშენებლოდ გამოყენების პირობების დადგენის შესახებ არქიტექტურის სამსახურის 2013 წლის 5 დეკემბრის №1016629 გადაწყვეტილება ადგენს რა კანონსაწინააღმდეგო, ბათილი განკარგულებით დაშვებულ პირობებს, ხოლო ამავე პირობების შესაბამისად შედგენილი პროექტი შეთანხმებულია არქიტექტურის სამსახურის 2014 წლის 10 ოქტომბრის №1536409 ბრძანებით, 2019 წლის 5 დეკემბრის №4779785 ბრძანებით კი მასზე გაცემულია მშენებლობის ნებართვა, თბილისის მუნიციპალიტეტის მერის 2013 წლის 4 დეკემბრის №2738 განკარგულებით ბათილად ცნობის საფუძვლების მხედველობაში მიღებით (პუნქტი 7.1), არსებობს არქიტექტურის სამსახურის მითითებული აქტების ბათილად ცნობის საფუძველი. აღმიშნულის მხედველობაში მიღებით ცხადია, რომ დასახელებულ გადაწყვეტილებებზე წარდგენილი ადმინისტრაციული საჩივრის განხილვის შედეგიც კანონმდებლობის არასწორი გამოყენების გზით დადგინდა, რაც შესაბამისი აქტის - ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის 2020 წლის 25 ივნისის 639 ბრძანების ბათილად ცნობის საფუძველია.

4. თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2021 წლის 4 ოქტომბრის გადაწყვეტილება სააპელაციო წესით გაასაჩივრეს შპს „...მა“, ა. ი-ემ, ე. ზ-იმა, ვ. ბ-იმა, ზ. ჭ-ამ, დ. ჯ-ეის უფლებამონაცვლე გ. კ-ემ, მ. მ-ემ, ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიამ, რომლებმაც გასაჩივრებული გადაწყვეტილების გაუქმება და ახალი გადაწყვეტილებით სარჩელის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმა მოითხოვეს.

თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2022 წლის 9 თებერვლის განჩინებით დ. ჯ-ეის უფლებამონაცვლედ ცნობილი იქნა გ. კ-ე.

თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2022 წლის 19 აპრილის გადაწყვეტილებით შპს „...ს“, ა. ი-ეის, ე. ზ-ის, ვე. ბ-ის, ზ. ჭ-ას, დ. ჯ-ეის უფლებამონაცვლე გ. კ-ეის, მ. მ-ეისა და ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის სააპელაციო საჩივრები დაკმაყოფილდა ნაწილობრივ; გაუქმდა თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2021 წლის 4 ოქტომბრის გადაწყვეტილება და მიღებულ იქნა ახალი გადაწყვეტილება; გ. კ-ის, ვ. ბ-ის, შ. შ-ას, კ. ბ-ისა და მ. გ-ის სარჩელი დაკმაყოფილდა ნაწილობრივ; სადავო საკითხის გადაუწყვეტლად ბათილად იქნა ცნობილი ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერის 2013 წლის 4 დეკემბრის №2738 განკარგულება, სსიპ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის 2013 წლის 5 დეკემბრის №1016629 გადაწყვეტილება, სსიპ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის 2014 წლის 10 ოქტომბრის №1536409 ბრძანება და სსიპ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის 2019 წლის 5 დეკემბრის №4779785 ბრძანება და მოპასუხეებს - ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიასა და სსიპ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურს დაევალათ საქმისათვის არსებითი მნიშვნელობის მქონე გარემოებების გამოკვლევისა და შეფასების შემდეგ, კანონმდებლობით დადგენილი წესითა და ვადაში, გამოსცენ ახალი ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტები. ბათილად იქნა ცნობილი ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის 2020 წლის 25 ივნისის №639 ბრძანება.

სააპელაციო სასამართლომ მიიჩნია, რომ განსახილველ შემთხვევაში მთავარ სადავო საკითხს წარმოადგენდა განაშენიანების კოეფიციენტისა (კ1) და განაშენიანების ინტენსივობის კოეფიციენტის (კ2) გადამეტების მიზნით გაცემული სპეციალური ზონალური შეთანხმების კანონშესაბამისობის შემოწმება, რის საფუძველზეც, თავის მხრივ, დადგენილი იქნა მიწის ნაკვეთის სამშენებლოდ გამოყენების პირობები, შეთანხმებული იქნა პროექტი და გაცემული იქნა მშენებლობის ნებართვა. მოსარჩელეები სადავო აქტების ბათილად ცნობის საფუძვლად მიუთითებდნენ იმ გარემოებაზე, რომ საპროექტო ობიექტი მდებარეობს მჭიდროდ განაშენიანებულ კვარტალში, რის გამოც საპროექტო შენობა-ნაგებობის აშენება გამოიწვევს არსებული გარემოს კიდევ უფრო შემჭიდროვებას. ამდენად, მოსარჩელეთა განმარტებით, მშენებლობის ნებართვის გაცემის პირველ სტადიამდე მოპასუხე ადმინისტრაციული ორგანოს მიერ სპეციალური ზონალური შეთანხმება გაიცა კანონშეუსაბამოდ, სამშენებლო კოეფიციენტის არამართლზომიერად გადამეტებით.

სადაო პერიოდში მოქმედ ქალაქ თბილისის საკრებულოს 2009 წლის 27 მარტის №4-13 გადაწყვეტილებით დამტკიცებულ თბილისის ტერიტორიის გამოყენებისა და განაშენიანების რეგულირების წესებზე, ასევე „სივრცითი მოწყობისა და ქალაქთმშენებლობის საფუძვლების შესახებ“ საქართველოს კანონზე მითითებით სააპელაციო სასამართლომ განმარტა, რომ დასაშვებია კოეფიციენტების მაქსიმალური მაჩვენებლების გადამეტებას მხოლოდ შესაბამისი პირობების არსებობისას. ამასთან, აღნიშნული საკითხის შეფასება/გადაწყვეტა ადმინისტრაციული ორგანოს დისკრეციულ უფლებამოსილებას განეკუთვნება. შესაბამისად, განსახილველი დავის ფარგლებში მნიშვნელოვანია შეფასება მიეცეს მერიის მიერ დისკრეციული უფლებამოსილების კანონის მოთხოვნათა გათვალისწინებით განხორციელებას და იმ გარემოების დადგენას, რამდენად არსებობდა კოეფიციენტის გაზრდის თაობაზე ქ. თბილისის ტერიტორიების გამოყენებისა და განაშენიანების საკითხთა საბჭოს დადებითი დასკვნის სრულად გაზიარების მოტივები.

საქმის მასალებით დადგენილია, რომ არქიტექტურის სამსახურს 2013 წლის 19 ნოემბერს წარედგინა ქალაქ თბილისში, ...ის ქუჩა №20-ში მდებარე, №... საკადასტრო კოდის მქონე 584 კვ.მ მიწის ნაკვეთის სამშენებლოდ გამოყენების პირობების დადგენის შესახებ №... განცხადება განაშენიანების კოეფიციენტის (კ1) 0,7-მდე, ხოლო განაშენიანების ინტენსივობის კოეფიციენტის (კ2) – 6,5-მდე გაზრდის მოთხოვნით. განცხადებაზე თანდართული დოკუმენტაციით დგინდებოდა, რომ საპროექტო ობიექტის მიმდებარედ განთავსებული იყო მაღალსართულიანი სახლები, რის გამოც საპროექტო ტერიტორიაზე არსებული დაბალსართულიანი სახლის ნაცვლად, მაცხოვრებლები დაინტერესებული იყვნენ მათაც მოეხდინათ მრავალსართულიანი სახლის მშენებლობა, რისთვისაც აუცილებელი იყო კ2 კოეფიციენტის გაზრდა.

ასევე დადგენილია, რომ ქალაქ თბილისის ტერიტორიების გამოყენებისა და განაშენიანების რეგულირების საკითხთა კომისიის 2013 წლის 21 ნოემბრის სხდომაზე განხილულ იქნა ზემოაღნიშნული განცხადება და არსებული განაშენიანების გათვალისწინებით, დადებითი შეფასება მიეცა ქალაქ თბილისში, ...ის ქუჩა №20-ში მდებარე მიწის ნაკვეთზე მრავალბინიანი საცხოვრებელი სახლის განთავსების მიზნით ქალაქმშენებლობითი პარამეტრების გაზრდისა და ქალაქმშენებლობის პირობების გაცემას შემდეგი პარამეტრებით: კ1=0,7, კ2=6,5. აღნიშნული დასკვნის საფუძველზე ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერის 2013 წლის 4 დეკემბრის №2738 განკარგულებით განაშენიანების კოეფიციენტისა (კ1) და განაშენიანების ინტენსივობის კოეფიციენტის (კ2) გადამეტების მიზნით გაიცა სპეციალური ზონალური შეთანხმება საპროექტო წინადადებით წარდგენილი პარამეტრების შესაბამისად და განისაზღვრა: კ1=0,7, კ2=6,5.

სააპელაციო პალატამ მიიჩნია, რომ გასაჩივრებული აქტით, ასევე სასამართლო სხდომაზე მიცემული განმარტებებით, აპელანტებმა არგუმენტირებულად ვერ დაასაბუთეს თბილისში, ...ის ქუჩა №20-ში მდებარე მიწის ნაკვეთზე მრავალბინიანი საცხოვრებელი სახლისათვის ქალაქმშენებლობის პარამეტრების გაზრდის საკითხის გადაწყვეტის სისწორე მითითებული ოდენობით (კ2-6,5-მდე) და აღნიშნულის სრული მოცულობით შესაბამისობა სადავო პერიოდში მოქმედ ქალაქ თბილისის საკრებულოს 2009 წლის 27 მარტის №4-13 გადაწყვეტილებით დამტკიცებულ „ქ. თბილისის ტერიტორიის გამოყენებისა და განაშენიანების რეგულირების წესებთან“. გასაჩივრებული აქტით არ არის დასაბუთებული, არსებული ტერიტორიის განაშენიანებისათვის დადგენილი ინტენსივობის კოეფიციენტის გაზრდისათვის, ქალაქის განვითარებასთან დაკავშირებული რა განსაკუთრებული მიზეზები არსებობდა, ამასთანავე, მიზეზის არსებობის შემთხვევაშიც, გადამეტება წონასწორდებოდა ან/და კომპენსირდებოდა თუ არა გარკვეული ზომებით, რომელთა გატარებაც უზრუნველყოფდა ჯანსაღი საცხოვრებელი და სამუშაო პირობების მოთხოვნების შელახვის და გარემოზე არახელსაყრელი ზემოქმედების თავიდან აცილებას, სატრანსპორტო და საინჟინრო ინფრასტრუქტურის მოთხოვნების დაკმაყოფილებას. აღნიშნული გარემოების გამოკვლევა და შეფასება, საქმეში არსებული ფაქტობრივი გარემოებების გათვალისწინებით, არსებითი მნიშვნელობის არის პირისათვის კონსტიტუციით აღიარებული საკუთრების უფლებიდან გამომდინარე, ასევე ჯანმრთელობისათვის უვნებელ გარემოში ცხოვრების, ბუნებრივი და კულტურული გარემოთი სარგებლობის უფლების გათვალისწინებით. გასაჩივრებული აქტით მართალია, დადგენილი პარამეტრები გაიზარდა მაღალი ინტენსივობის საცხოვრებელ ზონაში, თუმცა იმგვარად, რომ მიმდებარედ არსებული განაშენიანებისთვის უკვე გაზრდილ ყველა კოეფიციენტს გადააჭარბა, კერძოდ, მხარეები მიუთითებენ და აღნიშნული გარემოება არ არის სადავო, რომ საპროექტო ობიექტის ირგვლივ ძირითადად არის მრავალსართულიანი სახლები, თუმცა უმეტესად მათი სართულიანობა არ აღემატება 9 სართულს, ხოლო კოეფიციენტი კ2 – 5-ს. ამდენად, პალატა დასაშვებად მიიჩნევს მესამე პირთა დაინტერესებაში არსებულ საცხოვრებელ ზონაში კოეფიციენტის გადამეტების შესაძლებლობას, თუმცა მიმდებარედ არსებული განაშენიანების მხედველობაში მიღებით, ან არსებული განაშენიანების კიდევ უფრო გადამეტების შემთხვევაში, შესაბამისი დასაბუთებით, რასაც განსახილველ შემთხვევაში ადგილი არ ჰქონია.

საქმეში წარმოდგენილი ურთიერთსაწინააღმდეგო დასკვნების არსებობის პირობებში (შპს „...ს“ მიერ წარმოდგენილი 2020 წლის 21 თებერვლის შპს „მ...ის“ საექსპერტო დასკვნა, ასევე შპს „ე...ის“ მიერ 2019 წლის დეკემბერში მომზადებული დასკვნა), პალატამ არ გაიზიარა საქალაქო სასამართლოს მოსაზრება, რომ სადავო აქტით (სპეციალური ზონალური შეთანხმებით) მიწის ნაკვეთის განაშენიანების პარამეტრების ზღვრული მაჩვენებლების გადამეტება უდავოდ გამოიწვევდა ჯანსაღი საცხოვრებელი და სამოღვაწეო გარემოს სრულად უგულებელყოფასა და მოსარჩელეთა კანონიერი ინტერესების დაუსაბუთებელ შეზღუდვას. სააპელაციო პალატის განმარტებით, მიწის ნაკვეთის გამოყენების პარამეტრების ზღვრული მაჩვენებლების გადამეტება კონკრეტული მიწის ნაკვეთისათვის თავისთავად განაპირობებს ამავე კანონმდებლობით უზრუნველყოფილი, მოსარჩელეთა უფლებებისა და ინტერესების შეზღუდვას, თუმცა იგივე კანონმდებლობა ამას დასაშვებად მიიჩნევს, როგორც გამონაკლისს და ამ გამონაკლისით სარგებლობის უფლების თანაბრად გამოყენებას უზრუნველყოფს ყველა დაინტერესებული პირისათვის. იმ შემთხვევაში, რაც უფრო მეტად ხდება კანონმდებლის მიერ დადგენილი ნორმების მიღმა მიწის ნაკვეთის განაშენიანების პარამეტრების ზღვრული მაჩვენებლების გადამეტება, ასევე მატულობს სხვა პირთა ინტერესების შეზღუდვის ხარისხი, თუმცა ცალმხრივად საპროექტო მიწის ნაკვეთის მესაკუთრეთა ინტერესების სრული უგულებელყოფით აღნიშნული საკითხის გადაწყვეტა, არამართებულია. მოცემულ შემთხვევაში დადგენილი ფაქტობრივი გარემოებების გათვალისწინებით, შეუძლებელია ერთმნიშვნელოვნად განისაზღვროს და ცალსახად დადგინდეს ის გარემოება, რომ არ არსებობდა კ1 და კ2 კოეფიციენტების გადამეტების არანაირი რესურსი.

პალატამ მიუთითა, რომ სპეციალური (ზონალური) შეთანხმება წარმოადგენს აღმჭურველი ხასიათის ადმინისტრაციულ-სამართლებრივ აქტს. მოცემულ შემთხვევაში, მოსარჩელეთა გარკვეული მოსაზრებების გაზიარების პირობებშიც, არ არსებობდა სარჩელის სრულად დაკმაყოფილების საფუძველი და აღმჭურველი აქტის ბათილად ცნობის აუცილებელი წინაპირობა, მოსარჩელეთა, საზოგადოებრივი ან სახელმწიფო ინტერესისთვის არსებითი ზიანის მიყენების ფაქტი, რომელიც კონკრეტულ შემთხვევაში სადავო აქტების ადრესატთა ინტერესზე უპირატესი დაცვის ღირსი იქნებოდა. თავისთავად, პალატის ამგვარი მიდგომა საკითხისადმი, ადმინისტრაციულ ორგანოს არ ათავისუფლებს ვალდებულებისგან, დაასაბუთოს და შეაფასოს ის გონივრული ბალანსი, რაც ვლინდება, ერთი მხრივ, განაშენიანების კოეფიციენტის ზრდის საჭიროებასა და მეორე მხრივ, მოსარჩელეთა უფლებას შორის შეინარჩუნონ ჯანსაღი და უსაფრთხო საცხოვრებელი პირობები. მოცემულ შემთხვევაში მერიის მიერ განმეორებით შეფასებას საჭიროებს კ1 და კ2 კოეფიციენტების გადამეტების საკითხი, როგორც ურბანული თვალსაზრისით (ინტენსივობისა და სიმჭიდროვის გათვალისწინებით), ასევე არქიტექტურული კუთხით, რისი სრულყოფილი გამოკვლევის შედეგად ადმინისტრაციულმა ორგანომ მაქსიმალური ზღვრული ოდენობის დადგენის გზით უნდა იმსჯელოს სპეციალური (ზონალური) შეთანხმების გაცემის შესაძლებლობაზე.

5. თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2022 წლის 19 აპრილის გადაწყვეტილება საკასაციო წესით გაასაჩივრა ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიამ, რომელმაც გასაჩივრებული გადაწყვეტილების გაუქმება და ახალი გადაწყვეტილებით სარჩელის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმა მოითხოვა.

კასატორის მითითებით, ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის ტერიტორიების გამოყენებისა და განაშენიანების რეგულირების საკითხთა საბჭოს 2013 წლის 21 ნოემბრის სხდომიდან №1004508 ამონაწერით დადებითი შეფასება მიეცა ქალაქ თბილისში, ...ის ქ. №20-ში, №... საკადასტრო კოდით რეგისტრირებული მიწის ნაკვეთის სამშენებლოდ გამოყენების პირობების დადგენის საკითხს. „დედაქალაქის პერსპექტიული განვითარების გენერალური გეგმის დამტკიცების შესახებ” ქ. თბილისის საკრებულოს 2009 წლის 5 ივნისის №6-17 გადაწყვეტილებით დამტკიცებული დედაქალაქის პერსპექტიული განვითარების გენერალური გეგმის გრაფიკული ნაწილის — რუკის მიხედვით, №... საკადასტრო კოდით რეგისტრირებული მიწის ნაკვეთი მდებარეობდა საცხოვრებელ ზონა 6-ში (სზ-6). აღნიშნული განცხადების წარდგენის დროისათვის მოქმედი „ქ. თბილისის ტერიტორიის გამოყენებისა და განაშენიანების რეგულირების წესების დამტკიცების შესახებ’’ ქალაქ თბილისის საკრებულოს 2009 წლის 27 მარტის №4–13 გადაწყვეტილების მე-19 მუხლის თანახმად, საცხოვრებელი ზონა 6 (სზ-6) წარმოადგენს მაღალი ინტენსივობის საცხოვრებელი ზონა, სადაც განაშენიანების დომინირებულ სახეობას შეადგენს საცხოვრებელი სახლები. ასევე დასაშვებია ამ წესების დანართი №1-ით განსაზღვრული ძირითადი და სპეციალური ზონალური ნებართვით დაშვებული სახეობები. ხოლო დადგენილი იყო შემდეგი ქალაქთმშენებლობითი კოეფიციენტები: ბ.ა) მიწის ნაკვეთის განაშენიანების მაქსიმალური კოეფიციენტი (კ-1) - 0.5 ბ.ბ) მიწის ნაკვეთის განაშენიანების ინტენსივობის მაქსიმალური კოეფიციენტი (კ-2) - 2,5 ბ.გ) მიწის ნაკვეთების გამწვანების კოეფიციენტი (კ-3) – 0,1. განაშენიანების რეგულირების წესების 25-ე მუხლის შესაბამისად, სპეციალური (ზონალური) შეთანხმება ითვალისწინებს კონკრეტული მიწის ნაკვეთებისათვის განაშენიანებისა (კ-1) და განაშენიანების ინტენსიურობის (კ-2) კოეფიციენტების მაჩვენებლების გაზრდას, აგრეთვე გამოყენების ისეთი სახეობის დაშვებას, რომელნიც ამ წესების მოთხოვნებით საჭიროებენ სპეციალურ (ზონალურ) შეთანხმებას.

იმავე დადგენილების 24-ე მუხლის მე-4 პუნქტის შესაბამისად, სპეციალური ზონალური შეთანხმებით, გადამეტება დასაშვებია იძულებით შეუსაბამო ობიექტებისათვის. ასეთი ტერიტორიებისათვის ხდება ტერიტორიების გამოყენებისა და განაშენიანების ინდივიდუალური პარამეტრების დადგენა, რომლებიც უნდა ითვალისწინებდეს ტერიტორიის ეფექტური გამოყენების შესაძლებლობას, არ უნდა ლახავდეს სხვა მესაკუთრეთა ინტერესებს და არ უნდა ეწინააღმდეგებოდეს არსებული განაშენიანების გეგმარებით, მოცულობით, სივრცით და ესთეტიკურ პარამეტრებს. იმავე მუხლის მე-3 პუნქტის თანახმად, ცალკეულ შემთხვევებში, როდესაც სამშენებლო ნაგებობის მშენებლობა გამართლებულია დასახლების სივრცით-ტერიტორიული დაგეგმვისა და არქიტექტურული, აგრეთვე ტერიტორიის განვითარებასთან დაკავშირებული სხვა განსაკუთრებულ მიზეზებთან (სოციალური, ეკონომიკური, კულტურული და ქალაქგეგმარებითი თვალსაზრისით), დასაშვებია კოეფიციენტის (ტერიტორიის განაშენიანებისა (კ-1) და განაშენიანების ინტენსივობის (კ-2)) ზღვრული მაჩვენებლის გადამეტება, შესაბამისი ქალაქგეგმარებითი პროექტის, მშენებლობის ნებართვის გამცემის შესაბამისი სამსახურის და ქ. თბილისის ტერიტორიების გამოყენებისა და განაშენიანების საკითხთა საბჭოს დასკვნის საფუძველზე, რომელსაც განკარგულებით ამტკიცებს ქ. თბილისის მერი.

,,ქ. თბილისის ტერიტორიის გამოყენებისა და განაშენიანების რეგულირების წესების დამტკიცების შესახებ“ ქალაქ თბილისის საკრებულოს 2009 წლის 27 მარტის №4-13 გადაწყვეტილების 26-ე მუხლის პირველი პუნქტის შესაბამისად, ქალაქ თბილისის ტერიტორიაზე თვითმმართველობის აღმასრულებელი ხელისუფლების ორგანოს - ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მთავრობის გადაწყვეტილებით შესაძლებელია შეიქმნას „დასახლებათა ტერიტორიების გამოყენებისა და განაშენიანების საკითხთა საბჭო“. იმავე მუხლის მე-2 პუნქტის „ე” ქვეპუნქტის შესაბამისად, საბჭოს კომპეტენციათა სფეროს შესაძლებელია განეკუთვნებოდეს სპეციალური ზონალური შეთანხმებისათვის ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერის ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის პროექტის მომზადება.

ქალაქ თბილისის ტერიტორიების გამოყენებისა და განაშენიანების რეგულირების საკითხთა კომისიის 2013 წლის 21 ნოემბრის სხდომის №46 ოქმის შესაბამისად, დადებითი შეფასება მიეცა ქალაქ თბილისში, ვაკის რაიონში, ...ის ქ. №20-ში არსებულ მიწის ნაკვეთზე მრავალბინიანი საცხოვრებელი სახლის განთავსების მიზნით, ქალაქთმშენებლობითი პარამეტრების გაზრდისა და ქალაქთმშენებლობითი გამოყენების პირობების დადგენას (არსებული განაშენიანების გათვლისწინებით).

ასევე, ვინაიდან, საცხოვრებელი ზონა 6 (სზ-6) წარმოადგენს მაღალი ინტენსივობის საცხოვრებელ ქვეზონას, წარმოდგენილი მოცულობის ერთეულის გაჩენა აღნიშნული განაშენიანების პირობებში დასაშვებია.

ყოველივე ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, „ქ. თბილისში, ...ის ქ. №20-ში არსებულ მიწის ნაკვეთზე მრავალბინიანი საცხოვრებელი სახლის განთავსების მიზნით, ,,სპეციალური (ზონალური) შეთანხმების გაცემის შესახებ“ ქალაქ თბილისის მერის 2013 წლის 4 დეკემბრის №2738 განკარგულებით გაიცა სპეციალური (ზონალური) შეთანხმება, ქალაქ თბილისში, ვაკის რაიონში, ...ის ქ. №20-ში არსებულ მიწის ნაკვეთზე მრავალბინიანი საცხოვრებელი სახლის განსათავსებლად განაშენიანების კოეფიციენტის (კ1) და განაშენიანების ინტენსივობის კოეფიციენტის (კ2) გადამეტების მიზნით, საპროექტო წინადადებით წარმოდგენილი პარამეტრების შესაბამისად და განისაზღვრა: კ1-0.7, კ2-6.5. შესაბამისად, არ არსებობს აღნიშნული ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ სამართლებრივი აქტის ბათილად ცნობის არც ფაქტობრივი და არც სამართლებრივი საფუძვლები.

კასატორის განმარტებით, საქართველოს იუსტიციის სამინისტროს სსიპ საჯარო რეესტრის ეროვნული სააგენტოს 2020 წლის 21 იანვრის ამონაწერით (№...) დგინდება, რომ ქ. თბილისში, ...ის ქ. №20–ში, №... საკადასტრო კოდით რეგისტრირებული მიწის ნაკვეთის თანამესაკუთრეებს წარმოადგენენ ა. ი-ე, დ. ჯ-ეე, ე. ზ-ი, ვე. ბ-ი, ზ. ჭ-ა, მ. მ-ე, ს. ბ-ე და ს. ფ-ი, ხოლო შპს „...“ წარმოადგენს აღნაგობის უფლების მქონე პირს.

საჯარო რეესტრის 2018 წლის 22 ოქტომბრის ამონაწერით (№...) დგინდება, რომ ქ. თბილისში, ...ის ქ. №22-ში, №... საკადასტრო კოდით რეგისტრირებულ მიწის ნაკვეთის თანამესაკუთრეს წარმოადგენს მ. გ-ი.

საჯარო რეესტრის 2011 წლის 6 მაისის, 2016 წლის 22 აგვისტოს, 2015 წლის 28 დეკემბრის და 2015 წლის 21 ივლისის ამონაწერებით (№..., №..., №..., №...) დგინდება, რომ ქ. თბილისში, ...ის ქ. №81-ში, №... საკადასტრო კოდით რეგისტრირებული უძრავი ნივთის თანამესაკუთრეებს წარმოადგენენ გ. კ-ი, ვ. ბ-ი, შ. შ-ა და კ. ბ-ი.

არქიტექტურის სამსახურის ოფიციალურ ვებ-გვერდზე (www.tas.ge) განთავსებული ინტერაქტიული რუკის მეშვეობით დგინდება, რომ ქალაქ თბილისში, ...ის ქ. №20-ში, №... საკადასტრო კოდით რეგისტრირებულ მიწის ნაკვეთი მდებარეობს საცხოვრებელ ზონა 6-ში (სზ-6).

ერთ-ერთ სადავო აქტს წარმოადგენს არქიტექტურის სამსახურის 2013 წლის 5 დეკემბრის №1016629 გადაწყვეტილება, რომელიც გულისხმობს მშენებლობის ნებართვის გაცემის პირველ სტადიას, რა დროსაც მიწის ნაკვეთს უდგინდება ქალაქმშენებლობითი პირობები, კერძოდ, მოწმდება მიწის ნაკვეთის სამშენებლოდ შემდგომი განვითარების მიზანშეწონილობა, წარდგენილი დოკუმენტაციის კანონმდებლობის მოთხოვნებთან შესაბამისობა, როგორიცაა ინფორმაცია მიწის ნაკვეთის რეგისტრაციის შესახებ, გრუნტის ზოგადი მახასიათებლები, მიწის ნაკვეთის სახეობა გამოყენების შესაძლებლობების მიხედვით, ძირითადი მოთხოვნები მიწის ნაკვეთის ან/და შენობა-ნაგებობის სამშენებლოდ განვითარების მიმართ, სამშენებლოდ განვითარების მიზანი, განაშენიანების რეგულირების პარამეტრები, ქალაქგეგმარებითი პარამეტრები, შენობა-ნაგებობათა განთავსების პირობები და მაქსიმალური სიმაღლეების განსაზღვრა, მშენებლობის ნებართვის გაცემის დროსა და არქიტექტურული პროექტით გასათვალისწინებელი აუცილებელი პირობების ჩამონათვალი და კანონმდებლობით დადგენილი სხვა მოთხოვნები. არქიტექტურის სამსახურის 2013 წლის 5 დეკემბრის №1016629 გადაწყვეტილებაში განისაზღვრა ის მოთხოვნები, რომლებიც დამკვეთმა უნდა გაითვალისწინოს მშენებლობის ნებართვის გაცემის შემდგომი ეტაპებისთვის, კერძოდ, პროექტის შეთანხმებისა და მშენებლობის ნებართვის მოპოვების სტადიებზე. სადავო ბრძანებაში აისახა ინფორმაცია მიწის ნაკვეთის შესახებ (საკადასტრო მონაცემები, ფართობი, ფუნქციური ზონები, მოქმედი ფუნქციური ზონისთვის კანონმდებლობით დადგენილი რეგულაციები და ა.შ.), განისაზღვრა საპროექტო ობიექტის ფუნქციური დანიშნულება, ნორმატიულად დადგენილი და მინიჭებული პარამეტრები და ამასთან დამატებითი შენიშვნები და მოთხოვნები.

ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერია უთითებს №4-13 გადაწყვეტილების მე-19 მუხლის მე 14 პუნქტის „ა“ ქვეპუნქტზე, რომლის თანახმად, საცხოვრებელი ზონა 6 (სზ-6) წარმოადგენს მაღალი ინტენსივობის საცხოვრებელ ზონას, სადაც განაშენიანების დომინირებულ სახეობას შეადგენს საცხოვრებელი სახლები. ასევე დასაშვებია ამ წესების დანართი 1-ით განსაზღვრული ძირითადი და სპეციალური ზონალური ნებართვით დაშვებული სახეობები. ამავე განაშენიანების რეგულირების წესების დანართი 1-ით განსაზღვრული „ქალაქთმშენებლობითი ზონების ტერიტორიების გამოყენების დაშვებული სახეობების ჩამონათვალის“ მე-5 პუნქტის თანახმად, საცხოვრებელი ზონა 6-ის (სზ-6) ტერიტორიების გამოყენებისა და განაშენიანების ძირითადი დასაშვები სახეობაა განაშენიანების სამუალო და მაღალი ინტენსივობის მრავალბინიანი საცხოვრებელი სახლები (დომინირებული სახეობა). აღნიშნული სამართლებრივი ნორმებისა და ფაქტობრივი გარემოებების გათვალისწინებით, ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის მერია მიიჩნევს, რომ არქიტექტურის სამსახურის 2013 წლის 5 დეკემბრის №1016629 გადაწყვეტილებით მრავალბინიანი საცხოვრებელი სახლის განსათავსებლად მიწის ნაკვეთის სამშენებლოდ გამოყენების პირობების დადგენა და მასში მითითებული კოეფიციენტების განსაზღვრა (კ1=0.7; კ2=6.5; 23=0.1) სრულად შეესაბამება კანონმდებლობის მოთხოვნებს და მოცემული ზონისთვის კანონმდებლობით დადგენილ განაშენიანებას.

კასატორის განმარტებით, დამკვეთის მიერ არქიტექტურის სამსახურში მრავალბინიანი საცხოვრებელი სახლის არქიტექტურული პროექტის შეთანხმების მიზნით წარდგენილი 2014 წლის 14 ივლისის №... განცხადება მოიცავს ყველა იმ სავალდებულო ინფორმაციასა და დოკუმენტს, რასაც აღნიშნული განცხადების წარდგენის დროისათვის მოქმედი რედაქციის №57 დადგენილების 47-ე მუხლის პირველი პუნქტი ითვალისწინებდა არქიტექტურული პროექტის შემადგენლობის სახით. არქიტექტურის სამსახურის ოფიციალურ ვებ-გვერდზე განთავსებული ინტერაქტიული რუკისა და წარმოდგენილი გენერალური გეგმის ანალიზის საფუძველზე ადმინისტრაციული ორგანო ადგენს, რომ საპროექტო მიწის ნაკვეთს (ს/კ: №...) №... და №... საკადასტრო კოდებით რეგისტრირებულ მიწის ნაკვეთებთან გააჩნია სამეზობლო საზღვრები. შესაბამისად, უნდა დადგინდეს, რამდენად დაცულია საპროექტო შენობა-ნაგებობის საანგარიშო ზედაპირზე ღია ნაწილების განთავსებასთან და შენობის სამეზობლო საზღვრის მხარეს ღია ნაწილების მოწყობასთან დაკავშირებით მოქმედი კანონმდებლობით გათვალისწინებული შეზღუდვები აღნიშნული მომიჯნავე მიწის ნაკვეთების მიმართ.

არქიტექტურის სამსახურის 2014 წლის 10 ოქტომბრის №1536409 ბრძანებით შეთანხმებული არქიტექტურული პროექტის ანალიზსა და ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის იურიდიულ საქალაქო სამსახურში 2020 წლის 2 მარტს გამართულ ზეპირი მოსმენის სხდომაზე არქიტექტურის სამსახურის წარმომადგენლის მიერ დაფიქსირებულ პოზიციაზე დაყრდნობით, ქ. თბილისის მუნიციპალიტეის მერია ადგენს, რომ სადავო ბრძანებით მრავალბინიანი საცხოვრებელი სახლის არქიტექტურული პროექტის შეთანხმებისას №... და №... საკადასტრო კოდებით რეგისტრირებულ მიწის ნაკვეთებთან მიმართებით უზრუნველყოფილია სამშენებლო მიწის ნაკვეთზე სამეზობლო საზღვრის მხარეს საპროექტო შენობა-ნაგებობის საანგარიშო ზედაპირის განთავსებასთან დაკავშირებული მოთხოვნები. კერძოდ, №... საკადასტრო კოდით რეგისტრირებულ მიწის ნაკვეთთან მიმართებით საპროექტო ობიექტი არ არის განთავსებული მიჯნის ზონაში და სამეზობლო საზღვრის მხარეს განთავსებულ „1-4“ ფასადზე არსებული ღიობებიდან საკადასტრო საზღვრამდე მანძილი აღემატება 7.5 მეტრს. რაც შეეხება №... საკადასტრო კოდით რეგისტრირებულ მიწის ნაკვეთს, მის მხარეს განთავსებულია საპროექტო შენობის „A-F“ ფასადი, რომელიც წარმოადგენს ყრუ კედელს, რითაც უზრუნველყოფილია ე. წ „ჩაუხედავობის პრინციპის“ დაცვა. ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, ადმინისტრაციული ორგანო ასკვნის, რომ არქიტექტურის სამსახურის მითითებული ბრძანებით მრავალბინიანი საცხოვრებელი სახლის არქიტექტურული პროექტის შეთანხმებისას დაცულია კანონმდებლობით დადგენილი მოთხოვნები, რის გამოც არქიტექტურის სამსახურის 2014 წლის 10 ოქტომბრის №1536409 ბრძანება არქიტექტურული პროექტის შეთანხმების თაობაზე სრულ შესაბამისობაშია კანონმდებლობასთან.

კასატორის განმარტებით, №57 დადგენილება IV კლასის შენობა-ნაგებობათა მშენებლობის ნებართვის გასაცემად აუცილებელ საპროექტო დოკუმენტაციასთან მიმართებით აწესებს ისეთ სპეციალურ რეგულაციას, როგორიცაა სათანადო საექსპერტო შეფასების განხორციელების აუცილებლობა. აღნიშნულის გათვალისწინებითა და ამავე დადგენილების 76-ე მუხლის მე-2 პუნქტის ერთობლივი ანალიზის საფუძველზე ცხადია, რომ სათანადო საექსპერტო დასკვნაში, რომელიც სხვა საექსპერტო დასკვნებისგან განსხვავებით, IV კლასს დაქვემდებარებული შენობა-ნაგებობების მშენებლობის ნებართვის გაცემის სამართლებრივი საფუძველია, იგულისხმება №57 დადგენილების 26-ე მუხლის პირველ პუნქტის „ა“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული სათანადო საექსპერტო შეფასება, რომელიც, თავის მხრივ, მოიცავს პროექტის კონსტრუქციული ნაწილისა და საინჟინრო-გეოლოგიური კვლევის ექსპერტიზას.

მოცემულ შემთხვევაში, საქმეში წარმოდგენილია საქართველოს დამსახურებელი მშენებელი, ტექნიკის მეცნიერებათა დოქტორის, პროფესორის გ. ჭ-ეის საექსპერტო დასკვა, რომლითაც შეფასებულია ქ. თბილისში, ...ის ქ. №20-ში მრავალბინიანი საცხოვრებელი სახლის მშენებლობისათვის გამოყოფილი უბნის საინჟინრო-გეოლოგიური პირობები. აღნიშნული საექსპერტო შეფასებით დგინდება, რომ ქ. თბილისში, ...ის ქ. №20-ში მრავალბინიანი საცხოვრებელი სახლის მშენებლობისათვის გამოყოფილი უბნის საინჟინრო-გეოლოგიური პირობები აკმაყოფილებს საქართველოში მოქმედ სამშენებლო ნორმების მოთხოვნებს, ცალკეული შენიშვნები, რომელიც იქნა გამოთქმული სამუშაოების მიმართ, ავტორის მიერ მიღებულ იქნა და ანგარიშში შეტანილია სათანადო კორექტივები, წარდგენილი ანგარიში იმსახურებს დადებით შეფასებას და იგი შეიძლება დაედოს საფუძვლად მშენებლობის პროექტს საინჟინრო-გეოლოგიურ ნაწილში.

საქმის მასალებში ასევე წარმოდგენილია ექსპერტ გ. რ-ის 2017 წლის 30 აგვისტოს საექსპერტო დასკვნა ქ. თბილისში, ...ის ქ. №20-ში, №... საკადასტრო კოდით რეგისტრირებულ მიწის ნაკვეთზე მრავალბინიანი საცხოვრებელი სახლის პროექტის კონსტრუქციულ ნაწილზე, რომლის თანახმად, პროექტის კონსტრუქციული ნაწილი შესრულებულია საქართველოში მოქმედი სამშენებლო ნორმებისა და წესების მოთხოვნების დაცვით, შესაბამისად, შენობის მდგრადობა უზრუნველყოფილია და პროექტს მიეცა ცალსახად დადებითი საპროექტო შეფასება.

ზემოხსენებული საექსპერტო დასკვნები, თავისი შინაარსის გათვალისწინებით, წარმოადგენს სწორედ იმ აუცილებელ დოკუმენტებს, რომელიც გათვალისწინებული იყო №57 დადგენილებით IV კლასის შენობა-ნაგებობათა მშენებლობის ნებართვის მოსაპოვებლად. შესაბამისად, საქმეში არსებული მასალების სრულყოფილად შესწავლის შედეგად დგინდება, რომ არქიტექტურის სამსახურის 2019 წლის 5 დეკემბრის №4779785 ბრძანება გამოცემულია კანონმდებლობის მოთხოვნათა დაცვით.

კასატორის განმარტებით, კანონმდებლობით დამკვეთს მშენებლობის ნებართვის გაცემის ადმინისტრაციული წარმოების ფარგლებში არ ეკისრებოდა ვალდებულება, უზრუნველეყო საპროექტო შენობის მშენებლობის პერიოდში მომიჯნავე მიწის ნაკვეთ(ებ)ზე არსებულ შენობა ნაგებობა(ებ)ზე ზემოქმედების შესაძლებლობის შეფასება, კერძოდ, №57 დადგენილების 35-ე მუხლით გათვალისწინებული კვლევის ჩატარება არ არის სავალდებულო მშენებლობის ნებართვის მოპოვების სტადიაზე და იგი განეკუთვნება ისეთ დოკუმენტს, რომელიც დამკვეთმა სამშენებლო სამუშაოების დაწყებამდე უნდა იქონიოს სამშენებლო მოედანზე.

აღნიშნულის მიუხედავად, საქმის მასალებში წარმოდგენილია ექსპერტ შ. დ-ეის 2017 წლის 30 აგვისტოს საექსპერტო დასკვნა ქ. თბილისში, ...ის ქ. №20-ში (ს/კ №...) მრავალბინიანი საცხოვრებელი სახლის მომიჯნავედ 9 სართულიანი, კარკასული შენობის (ს/კ №...) და 4 სართულიანი სარდაფით და მანსარდით (ს/კ №...) განთავსებული შენობის მდგრადობის შესახებ, რომლის თანახმად, ხსენებულ დასკვნაში მითითებული რეკომენდაციებით გათვალისწინებით საპროექტო შენობის მომიჯნავე შენობების მდგრადობა არის უზრუნველყოფილი.
საქმის მასალებში ასევე წარმოდგენილია შპს „მ...ის“ 2020 წლის საექსპერტო დასკვნა, რომლის თანახმადაც, ქ. თბილისში, ...ის ქ. №20-ში, №... საკადასტრო კოდით რეგისტრირებულ მიწის ნაკვეთზე კოეფიციენტის გაზრდით, ურბანული თვალსაზრისით არ იკვეთება პირდაპირი და უშუალო ზიანის მიყენების ფაქტი №..., №..., №..., №..., №... და №... საკადასტრო კოდებით რეგისტრირებული მიწის ნაკვეთის/ფართების მესაკუთრეებისათვის.

კასატორის განმარტებით, თბილისის მერის 2013 წლის 4 დეკემბრის №2738 განკარგულების მიმართ ცხადია, რომ აქტის ადრესატს აქვს კანონიერი ნდობა, ვინაიდან მან აღნიშნული აქტის საფუძველზე განახორციელა იურიდიული მნიშვნელობის მოქმედება, რაც გამოიხატება მშენებლობის ნებართვის მოპოვების მიზნით შესაბამისი სტადიების გავლაში. თავის მხრივ, რა თქმა უნდა, ცალსახაა, რომ 2013 წლის 5 დეკემბრის №1016629, 2014 წლის 10 ოქტომბრის და №1536409, 2019 წლის 5 დეკემბრის №4779785 აქტების მიმართაც არსებობს დაინტერესებული მხარის კანონიერი ნდობა.

6. თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2022 წლის 19 აპრილის გადაწყვეტილება საკასაციო წესით გაასაჩივრა შპს „...მა“, ა. ი-ემ, ე. ზ-იმა, ვ. ბ-იმა, ზ. ჭ-ამ, დ. ჯ-ეის უფლებამონაცვლე გ. კ-ე, რომლებმაც გასაჩივრებული გადაწყვეტილების გაუქმება და ახალი გადაწყვეტილებით სარჩელის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმა მოითხოვეს.

კასატორებმა აღნიშნეს, საჯარო რეესტრის ამონაწერის თანახმად, ქ. თბილისში, ...ის ქუჩაზე (ს/კ №...) არასასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწის ნაკვეთის თანამესაკუთრეებს წარმოადგენენ ა. ი-ე, დ. ჯ-ეე, ე. ზ-ი, ვე. ბ-ი, ზ. ჭ-ა, მ. მ-ე, ს. ბ-ე და ს. ფ-ი. „დედაქალაქის მიწათსარგებლობის გენერალური გეგმის დამტკიცების შესახებ“ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს №39-18 დადგენილებით დამტკიცებული დედაქალაქის მიწათსარგებლობის გენერალური გეგმის გრაფიკულ ნაწილის მიხედვით - №... საკადასტრო კოდით რეგისტრირებული მიწის ნაკვეთი მოქცეულია საცხოვრებელ ზონა 6-ში. ახალი მიწათსარგებლობის გეგნერალური გეგმის დამტკიცებამდე მოქმედი გეგმის (დედაქალაქის მიწათსარგებლობის გენერალური გეგმის დამტკიცების შესახებ ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს 2014 წლის 30 დეკემბრის №20-105 დადგენილება) მიხედვით - №... საკადასტრო კოდით რეგისტრირებული მიწის ნაკვეთი ასევე მოქცეული იყო საცხოვრებელ ზონა 6-ში. შესაბამისად, ცალსახად შეიძლება ითქვას, რომ კl და კ2 კოეფიციენტის გადამეტებით არ ირღვევა არსებული განაშენიანება და პირიქით სრულ თანხვედრაშია მასთან. კოეფიციენტის გადამეტებისას არ უნდა ხდებოდეს კონკრეტული ფუნქციური ზონის დარღვევა, რაც გულისხმობს იმ გარემოებას, რომ იმ შემთხვევაში თუ არსებული ფუნქციური ზონა/ებისთვის ნებადართულია მრავალბინიანი საცხოვრებელი სახლის აშენება, კოეფიციენტის გადამეტებით ვერ მოხდება განაშენიანების შეცვლა, რადგანაც ნორმატიულ დონეზე ისედაც დაშვებულია მრავალბინიანი საცხოვრებელი სახლის მშენებლობა.

გარდა აღნიშნულისა, მიმდებარე მიწის ნაკვეთების მიმოხილვითაც ნათლად დასტურდება, რომ განაშენიანების ძირითად სახეს წარმოადგენს მრავალბინიანი საცხოვრებელი სახლები. ზემოხსენებული გარემოება დასტურდება აეროფოტოგადაღებებით, მშენებლობის ნებართვებით და საჯარო რეესტრის ამონაწერებით. №... საკადასტრო კოდით რეგისტრირებულ მიწის ნაკვეთზე, რომელიც წარმოადგენს მესამე პირების საკუთრებაში არსებული მიწის ნაკვეთის მომიჯნავე მიწის ნაკვეთს აშენებულია 8 სართულიანი საცხოვრებელი სახლი. №... საკადასტრო კოდით რეგისტრირებულ მიწის ნაკვეთზე რომელიც წარმოადგენს მესამე პირების საკუთრებაში არსებული მიწის მიმდებარე მიწის ნაკვეთს აშენებულია 9 სართულიანი საცხოვრებელი სახლი. №... საკადასტრო კოდით რეგისტრირებულ მიწის ნაკვეთზე რომელიც წარმოადგენს მესამე პირების საკუთრებაში არსებული მიწის მოპირდაპირე მიწის ნაკვეთს აშენებულია 7 სართულიანი საცხოვრებელი სახლი. აღსანიშნავია ის გარემეობაც, რომ ზემოხსენებული მიწის ნაკვეთისთვის გაზრდილია პარამეტრები, კერძოდ კ(1) კოეფიციენტი შეადგენს 0,7-ს, ხოლო (კ2) კოეფიციენტი 5,0-ს. №... საკადასტრო კოდით რეგისტრირებულ მიწის ნაკვეთზე რომელიც წარმოადგენს მესამე პირების საკუთრებაში არსებული მიმდებარე მიწის ნაკვეთისთვის გაზრდილია პარამეტრები, კერძოდ კ2 კოეფიციენტი გადამეტებულია 4,2-მდე. არსებული სიტუაციის ანალიზის საფუძველზე ცალსახაა, რომ ...ის ქუჩაზე განაშენიანების დომინირებულ სახეობას წარმოადგენს მრავალბინიანი საცხოვრებელი სახლები და პარამეტრების გადამეტებით არ ხდება არსებული განაშენიანების დარღვევა. აღსანიშნავია ის გარემოებაც, რომ არქიტექტურის სამსახურის №1536409 ბრძანებით მესამე პირების საკუთრებაში არსებულ მიწის ნაკვეთებზე შეთანხმდა არქიტექტურული პროექტი. განაშენიანების თვალსაზრისით ხსენებული არქიტექტურული პროექტი სრულ შესაბამისობაშია არსებულ განაშენინებასთან და ფაქტობრივად ხსენებული მშენებლობით მოხდება №... საკადასტრო კოდით რეგისტრირებულ მიწის ნაკვეთზე არსებული შენობა-ნაგებობის გათანაბრება მომიჯნავე მიწის ნაკვეთზე მდებარე შენობა-ნაგებობასთან. საყურადღებოა, რომ კოეფიციენტის გადამეტებას მხარი ფაქტობრივად ერთხმად დაუჭირეს ზონალური საბჭოს კომისიის წევრებმაც, რომელიც თავის მხრივ დაკომპლექტებულია შესაბამისი განათლების მქონე პირებით არქიტექტურულ და ურბანულ სფეროში.

კასატორების განმარტებით, საჯარო რეესტრის ამონაწერების თანახმად: ა) ქ. თბილისში, ...ის ქუჩაზე ს/კ №...-ით რეგისტრირებული სარდაფის მესაკუთრეს წარმაოდგენს გ. კ-ი; ბ) ქ. თბილისში, ...ის ქუჩაზე ს/კ №...-ით რეგისტრირებული სარდაფის მესაკუთრეს წარმოადგენს შ. შ-ა; გ) ქ. თბილისში, ...ის ქუჩაზე ს/კ №...-ით რეგისტრირებული სარდაფის მესაკუთრეს წარმაოდგენს შ. შ-ა; დ) ქ. თბილისში, ...ის ქუჩაზე ს/კ №...-ით რეგისტრირებული სარდაფის მესაკუთრეს წარმოადგენს კ. ბ-ი; ე) ქ. თბილისში, ...ის ქუჩაზე ს/კ №...-ით რეგისტრირებული ფართის მესაკუთრეს წარმოადგენს ვ. ბ-ი; ვ) ქ. თბილისში, ...ის ქუჩაზე ს/კ №...-ით რეგისტრირებული ფართის მესაკუთრეს წარმაოდგენს მ. გ-ი.

მოცემულ შემთხვევაში, ზემოხსენებული საკადასტრო ერთეულების უმეტესობა მდებარეობს ...ის ქუჩაზე, რომელსაც არანაირი შემხებლობა არ აქვს ...ის ქუჩაზე მდებარე ობიექტთან. აღსანიშნავია ის გარემოებაც, რომ №...; №... და №... საკადასტრო კოდებით რეგისტრირებული ფართები წარმოადგენს სარდაფებს, რომელთან მიმართებით, რაიმე პირდაპირი და უშუალო ზიანის მიყენება არსებული სიტუაციიდან გამომდიანრე გამოირიცხება. №... საკადასტრო კოდით რეგისტრირებული მიწის ნაკვეთის მესაკუთრეებს თავად აქვთ გაზრდილი განაშენიანების ინტენსივობის კოეფიციენტი 4,3-მდე. შესაბამისად, ხსენებული საკადასტრო კოდით რეგისტრირებული მესაკუთრეებისთვის, №... საკადასტრო კოდზე პარამეტრების გადამეტება პირდაპირ და უშუალო ზიანს ვერ მიაყენებს. გარდა იმისა, რომ ობიექტები სხვადასხვა ქუჩაზე მდებარეობს, ორივე ქუჩაზე ნორმატიულად დაშვებულია მაღალი ინტესივობით განვითარება. შესაბამისად, ურბანული თვალსაზრისით განაშენიანების რღვევა და პირდაპირი და უშუალო ზიანის მიყენების ფაქტი არ იკვეთება.

რაც შეეხება ს/კ №...-ით რეგისტრირებული ფართის მესაკუთრეს. მისი საკუთრება ასევე მოქცეულია საცხოვრებელ ზონა 6-ში, რომელიც წარმოადგენს მაღალი ინტესივობის ზონას, სადაც დაშვებულია მრავალბინიანი საცხოვრებელი სახლების განთავსება. შესაბამისად, ხსენებული ფართის მესაკუთრისთვის პირადაპირი და უშუალო ზიანის მიყენების ფაქტი არ იკვეთება. აღსანიშნავია ის გარემოებაც, რომ დღეის მდგომარეობით მოქმედია ნორმატიული აქტის ის დანაწესი, რომლითაც ხსენებული ტერიტორიები მოქცეულია საცხოვრებელ ზონა 6-ში, რომელიც თავის მხრივ ითვალისწინებს მაღალი ინტესივობით განვითარების შესაძლებლობას. შესაბამისად, ცხადია, რომ №... საკადასტრო კოდით რეგისტრირებულ მიწის ნაკვეთზე პარამეტრების გაზრდა პირდაპირ და უშუალო ზიანს ვერ მიაყენებს ზემოხსენებულ პირებს, ვინაიდან მათი საკუთრება განთავსებულია ...ის ქუჩაზე და იმ შემთხვევაშიც კი, თუ ისინი იქნებოდნენ მომიჯნავე მიწის ნაკვეთის მესაკუთრეები (...ის ქუჩის მხრიდან) პირდაპირი და უშუალო ზიანი ურბანული თვალსაზრისით სახეზე ვერ გვექნებოდა, რადგანაც მიმდებარე ტერიტორია განაშენიანებულია მაღალი ინტენსივობით, რაც თავის მხრივ განმტკიცებულია ნორმატიული აქტით. საყურადღებოა, რომ საქმეში წარმოდგენილი ექსპერტიზის დასკვნებში ცალსახად არის განმარტებული, რომ კოეფიციენტის გადამეტება სრულ თანხვედრაშია აღნიშნული ქუჩის განაშენიანებასთან და ქალაქგეგმარებითი თვალსაზრისით უნდა მიეცეს დადებითი შეფასება.

კასატორების განმარტებით, სასამართლომ უგულებელყო ის ფაქტი, რომ სახეზე იყო აღმჭურველი აქტები, რომელიც წარმოადგენს კანონმდებლობით განსაკუთრებულად დაცულ აქტს. გარდა იმისა, რომ გაუგებარია რა კანონიერი ინტერსები ილახება მოსარჩელეების, რომლებიც სხვა ქუჩაზე ცხოვრობენ და ირგვლივ სულ მრავალსართულიანი სახლებია, მათ შორის მოსარჩელეებისაც, საქმის მასალებში ასევე წარმოდგენილია შპს „თ...ის“ დასკვნა, რომლითაც დასტურდება, რომ შპს „...ს“ მიადგა და ადგება კოლოსალური ფინანსური ზიანი. ექსპერტიზამ ცალსახად განმარტა, რომ მშენებლობის ერთი წლის შეჩერება გამოიწვევდა კომპანიისთვის 7 500 000 ლარის ზიანის მიყენება. მოცემულ შემთხვევაში, მშენებლობა უკვე ერთ წელზე მეტია, რაც შეჩერებულია, შესაბამისად 7 500 000 ლარი შეადგენს უკვე დამდგარ ზიანს, რომელიც ყოველთვიურად იზრდება, რადგანაც კომპანიას უწევს ყოველთვიური ხარჯების გაღება, რაც გამოიხატება ათეული ოჯახის ქირის ტანხის გადახდაში. ასევე გასათვალისწინებელია პროექტის დამუშავებაში გადახდილი თანხა, ვინაიდან მშენებლობის ნებართვის მოქმედების ვადა მალე ამოიწურება, რის გამოც ახლიდან იქნება დასაწყები მთელი რიგი პროცედურები, მათ შორის პროექტის დაკორექტირება და ა.შ, რაც დამატებით ხარჯებთან არის დაკავშირებული.

7. საქართველოს უზენაესი სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2022 წლის 3 ივნისის განჩინებით საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილის შესაბამისად, დასაშვებობის შესამოწმებლად წარმოებაში იქნა მიღებული ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის, შპს „...ს“, ა. ი-ეის, ე. ზ-ის, ვე. ბ-ის, ზ. ჭ-ას, დ. ჯ-ეის უფლებამონაცვლე გ. კ-ეის საკასაციო საჩივრები.

საქართველოს უზენაესი სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2022 წლის 22 ივნისის განჩინებით ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის, შპს „...ს“, ა. ი-ეის, ე. ზ-ის, ვე. ბ-ის, ზ. ჭ-ას, დ. ჯ-ეის უფლებამონაცვლე გ. კ-ეის საკასაციო საჩივარი მიჩნეულ იქნა დასაშვებად და მისი განხილვა დაინიშნა მხარეთა დასწრების გარეშე.
ს ა მ ო ტ ი ვ ა ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი:

საკასაციო სასამართლო საქმის მასალების გაცნობის, საკასაციო საჩივრის საფუძვლების შესწავლისა და გასაჩივრებული განჩინების კანონიერება-დასაბუთებულობის შემოწმების შედეგად მიიჩნევს, რომ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის, შპს „...ს“, ა. ი-ეის, ე. ზ-ის, ვე. ბ-ის, ზ. ჭ-ას, დ. ჯ-ეის უფლებამონაცვლე გ. კ-ეის საკასაციო საჩივრები უნდა დაკმაყოფილდეს, გაუქმდეს გასაჩივრებული თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2022 წლის 19 აპრილის გადაწყვეტილება და მიღებულ იქნეს ახალი გადაწყვეტილება, რომლითაც გ. კ-ის, ვ. ბ-ის, შ. შ-ას, კ. ბ-ის, მ. გ-ის სარჩელი არ უნდა დაკმაყოფილდეს.

საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 407-ე მუხლის პირველი ნაწილის მიხედვით, „საკასაციო სასამართლო იმსჯელებს მხარის მხოლოდ იმ ახსნა-განმარტებაზე, რომელიც ასახულია სასამართლოთა გადაწყვეტილებებში ან სხდომათა ოქმებში. გარდა ამისა, შეიძლება მხედველობაში იქნეს მიღებული ამ კოდექსის 396-ე მუხლის პირველი ნაწილის „ვ“ ქვეპუნქტში მითითებული ფაქტები“, ხოლო ამავე მუხლის მეორე ნაწილის მიხედვით, „სააპელაციო სასამართლოს მიერ დამტკიცებულად ცნობილი ფაქტობრივი გარემოებები სავალდებულოა საკასაციო სასამართლოსათვის, თუ წამოყენებული არ არის დასაშვები და დასაბუთებული პრეტენზია (შედავება)“. დასაბუთებულ პრეტენზიაში იგულისხმება მითითება იმ პროცესუალურ დარღვევებზე, რომლებიც დაუშვა სააპელაციო სასამართლომ საქმის განხილვის დროს და რამაც განაპირობა ფაქტობრივი გარემოებების არასწორად შეფასება-დადგენა, მატერიალურ-სამართლებრივი ნორმის არასწორად გამოყენება ან/და განმარტება. საკასაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ კასატორმა სააპელაციო სასამართლოს განჩინებაზე წარმოადგინა დასაშვები და დასაბუთებული პრეტენზია (შედავება).

განსახილველი დავის ფარგლებში მოსარჩელეები სადავოდ ხდიან ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერის 2013 წლის 4 დეკემბრის №2738 განკარგულებას, სსიპ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის 2013 წლის 5 დეკემბრის №1016629 გადაწყვეტილებას, სსიპ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის 2014 წლის 10 ოქტომბრის №1536409 ბრძანებას, სსიპ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის 2019 წლის 5 დეკემბრის №4779785 ბრძანებას და თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის 2020 წლის 25 ივნისის №639 ბრძანებას.

სადავო პერიოდში მოქმედი „სივრცითი მოწყობისა და ქალაქთმშენებლობის საფუძვლების შესახებ“ საქართველოს კანონის (ძალადაკარგულია - 20.07.2018, №3213) მე-4 მუხლის პირველი პუნქტის „ა“ და „გ“ ქვეპუნქტების თანახმად, ამ კანონის მიზანია დაადგინოს სივრცითი მოწყობისა და ქალაქთმშენებლობის ძირითადი ასპექტები, მათ შორის: ა) მოსახლეობისათვის ჯანსაღი და უსაფრთხო საცხოვრებელი და სამოღვაწეო გარემოს შექმნისათვის; გ) კულტურული მემკვიდრეობისა და ბუნებრივი რესურსების დაცვისა და განვითარებისათვის. ხოლო „მშენებლობის ნებართვის გაცემის წესისა და სანებართვო პირობების შესახებ“ საქართველოს მთავრობის 2009 წლის 24 მარტის №57 დადგენილების (ძალადაკარგულია - საქართველოს მთავრობის 02.03.2020 წ. №139 დადგენილებით) მე-2 მუხლის თანახმად, მშენებლობის ნებართვის გაცემა და სანებართვო პირობების დადგენა ხორციელდება შემდეგი პრინციპებით: ა) სიცოცხლისა და ჯანმრთელობის უსაფრთხოება; ბ) უსაფრთხო გარემოს უზრუნველყოფა; გ) კულტურული მემკვიდრეობის დაცვა და შენარჩუნება; დ) საკუთრების უფლების დაცვა და რეალიზაცია; თ) პასუხისმგებლობის პრინციპი.

ამავე დადგენილების 35-ე მუხლის 1-3 პუნქტების თანახმად, მიწის ნაკვეთისა და შენობა-ნაგებობის კვლევა უნდა განხორციელდეს შენობა-ნაგებობების მშენებლობის განხორციელების დოკუმენტების მომზადებამდე, ზოგიერთ შემთხვევაში – შენობა-ნაგებობების დაპროექტების, მშენებლობის და გამოყენების დროს (შენობა-ნაგებობის მშენებლობის პროცესში ან გამოყენების დროს კვლევისათვის აუცილებელი გარემოებების წარმოქმნის შემთხვევაში). (2) კვლევების მიზანია მიწის ნაკვეთის ბუნებრივი და ფიზიკური პირობებისა და მახასიათებლების გარემოზე ზემოქმედების ფაქტორების განსაზღვრა და მათი ცვლილებების პროგნოზირება. (3) ცალკეულ სახეობათა კვლევების განხორციელების აუცილებლობა, მისი შემადგენლობა, მოცულობა და ჩატარების მეთოდი დამოკიდებულია: ა) შენობა-ნაგებობების დანიშნულებასა და სახეობაზე; ბ) შენობა-ნაგებობების კონსტრუქციულ თავისებურებებზე, ტექნიკურ სირთულესა და ისეთ პოტენციურ საშიშროებაზე, რამაც შესაძლოა გამოიწვიოს შენობა-ნაგებობის დეფორმაცია; გ) ტოპოგრაფიული, საინჟინრო-გეოლოგიური, ეკოლოგიური, კლიმატური პირობების სირთულეებზე, აღნიშნული პირობების შესახებ არსებული კვლევების შედეგების ხარისხსა და ხელმისაწვდომობაზე.

სადავო პერიოდში მოქმედი „მშენებლობის ნებართვის გაცემის წესისა და სანებართვო პირობების შესახებ“ საქართველოს მთავრობის 2009 წლის 24 მარტის №57 დადგენილების (ძალადაკარგული 2020 წლის 4 მარტიდან) 33-ე მუხლის პირველი პუნქტის თანახმად, მშენებლობის განხორციელების სამართლებრივი საფუძველია: ა) ამ დადგენილების შესაბამისად გაცემული მშენებლობის ნებართვა; ბ) ამ მუხლის მე-4 პუნქტით დადგენილი დოკუმენტაცია, რომელიც ცალსახად მიუთითებს მშენებლობის შესაძლებლობაზე; გ) კანონმდებლობა, მათ შორის, ეს დადგენილება, სამშენებლო რეგლამენტი და ტერიტორიების სივრცითი მოწყობისა და ქალაქთმშენებლობითი დოკუმენტების მოთხოვნები. დასახელებული დადგენილების მე-3 მუხლის 43-ე პუნქტის თანახმად, მშენებლობის ნებართვა არის განსაკუთრებული იერარქიის ნებართვა, როგორც წესი, იყოფა სამ ურთიერთდამოკიდებულ, მაგრამ ადმინისტრაციული წარმოების თვალსაზრისით დამოუკიდებელ სტადიად: I სტადია – ქალაქთმშენებლობითი პირობების დადგენა (მიწის ნაკვეთის სამშენებლოდ გამოყენების პირობების დამტკიცება); II სტადია – არქიტექტურულ-სამშენებლო პროექტის შეთანხმება (არქიტექტურული პროექტის, კონსტრუქციული ან/და ტექნოლოგიური სქემის შეთანხმება); III სტადია – მშენებლობის ნებართვის გაცემა.

მითითებული №57 დადგენილების მე-3 მუხლის 36-ე პუნქტის თანახმად, მიწის ნაკვეთის სამშენებლოდ გამოყენების პირობები არის პირობები, რომელთა დაკმაყოფილება აუცილებელია სამშენებლო საქმიანობის განსახორციელებლად კონკრეტულ სამშენებლო მიწის ნაკვეთზე. ამ პირობათა საფუძველზე დგება მშენებლობის განხორციელების დოკუმენტები. ამავე დადგენილების 42-ე მუხლის პირველი პუნქტის თანახმად, მიწის ნაკვეთის სამშენებლოდ გამოყენების პირობებში უნდა აისახოს კანონმდებლობით, მათ შორის, ამ დადგენილებით განსაზღვრული ის სავალდებულო მოთხოვნები, რომლებიც აუცილებელია მშენებლობის განხორციელების დოკუმენტების პროექტების შემუშავებისათვის. 43-ე მუხლის მე-2 პუნქტის თანახმად, ამ მუხლით განსაზღვრული მოთხოვნები ეხება მშენებლობის ნებართვის გამცემ ადმინისტრაციულ ორგანოში წარსადგენ, მიწის ნაკვეთის სამშენებლოდ გამოყენების განაცხადის შემადგენლობას, ხოლო, მე-5 პუნქტის მიხედვით, მიწის ნაკვეთზე შენობა-ნაგებობების მშენებლობის მიმართ ნებართვის მაძიებლის ძირითადი მოთხოვნები მოიცავს: ა) მიწის ნაკვეთის განაშენიანების კოეფიციენტს; ბ) მიწის ნაკვეთის განაშენიანების ინტენსივობის კოეფიციენტს; გ) მიწის ნაკვეთის გამწვანების კოეფიციენტს; დ) შენობა-ნაგებობების ფუნქციურ დანიშნულებას; ვ) შენობა-ნაგებობების სართულიანობასა და გაბარიტებს; ზ) სამშენებლო მოედნის მოწყობას საზოგადოებრივი სივრცის/ტერიტორიის გამოყენების შემთხვევაში; თ) საჭიროების შემთხვევაში, ამ დადგენილების შესაბამისად სხვა მონაცემებს. ამავე მუხლის მე-6 პუნქტის თანახმად კი, იმ შემთხვევაში, როდესაც კონკრეტული მიწის ნაკვეთი ხვდება ტერიტორიების სივრცითი მოწყობის ან/და ქალაქთმშენებლობითი დოკუმენტების მოქმედების არეალში, მაშინ განაცხადი მიწის ნაკვეთის სამშენებლოდ გამოყენების პირობების შესახებ უნდა დაეყრდნოს ასეთი სივრცითი მოწყობის ან/და ქალაქთმშენებლობით დოკუმენტებს.

სადავო პერიოდში მოქმედი ,,სივრცითი მოწყობისა და ქალაქთმშენებლობის საფუძვლების შესახებ’’ საქართველოს კანონის 31.1 მუხლის თანახმად, „განაშენიანების რეგულირების წესებით“ დადგენილი იმ ძირითადი პარამეტრების ზღვრული მაჩვენებლები, რომლებიც მოცემულია ამ კანონის 28-ე მუხლის მე-4 პუნქტში ან დადგენილია იმავე მუხლის მე-5 და მე-6 პუნქტების მიხედვით, შეიცვლება ამ კანონის მოთხოვნათა შესაბამისად დამტკიცებული განაშენიანების რეგულირების გეგმის ან სპეციალური (ზონალური) შეთანხმების საფუძველზე, თუ: ა) ამას მოითხოვს დასახლების სივრცით-ტერიტორიული დაგეგმვისა და არქიტექტურული, აგრეთვე ტერიტორიის განვითარებასთან დაკავშირებული სხვა განსაკუთრებული მიზეზები; ბ) ცვლილება კომპენსირდება სხვა ღონისძიებებით; გ) ამას არ დაუპირისპირდება სხვა საზოგადოებრივი ინტერესები. ამავე კანონის 31.2 მუხლის თანახმად, სპეციალურ (ზონალურ) შეთანხმებას გასცემს შესაბამისი ადგილობრივი მმართველობის ორგანო, ხოლო 31.3 მუხლის შესაბამისად, სპეციალური (ზონალური) შეთანხმების გაცემის წესი დგინდება „განაშენიანების ძირითადი დებულებებითა“ და „განაშენიანების რეგულირების წესებით“.

მითითებული კანონის საფუძველზე, სადავო პერიოდში, ქ. თბილისის საკრებულოს 27.03.2009წ. №4-13 გადაწყვეტილებით დამტკიცებული იყო ,,ქალაქ თბილისის ტერიტორიის გამოყენებისა და განაშენიანების რეგულირების წესები’’. აღნიშნული „წესების“ 25.1 მუხლის თანახმად, სპეციალური ზონალური შეთანხმება ითვალისწინებს კონკრეტული მიწის ნაკვეთებისათვის განაშენიანებისა (კ-1) და განაშენიანების ინტენსიურობის (კ-2) კოეფიციენტების მაჩვენებლების გაზრდას, აგრეთვე გამოყენების ისეთი სახეობის დაშვებას, რომელნიც ამ წესების მოთხოვნებით საჭიროებენ სპეციალურ ზონალურ შეთანხმებას. ამავე მუხლის მე-3 პუნქტის თანახმად, ქალაქ თბილისის ადმინისტრაციულ საზღვრებში სპეციალურ (ზონალურ) შეთანხმებაზე გადაწყვეტილებას იღებს ქ. თბილისის მერი, დასახლებათა ტერიტორიების გამოყენებისა და განაშენიანების რეგულირების საკითხთა კომისიის დასკვნის საფუძველზე. ხოლო, მე-4 პუნქტის თანახმად, სპეციალურ (ზონალურ) შეთანხმებაზე გადაწყვეტილება მიიღება მშენებლობის ნებართვის ნებისმიერ სტადიაზე.

ამავე „წესის“ 24.1 მუხლის თანახმად, განაშენიანების კოეფიციენტისა და განაშენიანების ინტენსივობის კოეფიციენტების მაქსიმალური მაჩვენებლები გადამეტებულ შეიძლება იყოს განაშენიანების რეგულირების გეგმების გადაწყვეტების საფუძველზე, თუ: ა) ამას მოითხოვს დედაქალაქის ქალაქმშენებლობითი და არქიტექტურული, აგრეთვე ქალაქის განვითარებასთან დაკავშირებული სხვა განსაკუთრებული მიზეზები; ბ) გადამეტება წონასწორდება ან კომპენსირდება გარკვეული ზომებით, რომელთა გატარება უზრუნველყოფს ჯანსაღი საცხოვრებელი და სამუშაო პირობების მოთხოვნების შელახვისა და გარემოზე არახელსაყრელი ზემოქმედების თავიდან აცილებას, სატრანსპორტო და საინჟინრო ინფრასტრუქტურის მოთხოვნების დაკმაყოფილებას; გ) ამას არ დაუპირისპირდება სხვა საზოგადოებრივი ინტერესები. ამასთანავე, 24.3 მუხლის თანახმად, ცალკეულ შემთხვევებში, როდესაც სამშენებლო ნაგებობის მშენებლობა გამართლებულია დასახლების სივრცით-ტერიტორიული დაგეგმვისა და არქიტექტურული, აგრეთვე ტერიტორიის განვითარებასთან დაკავშირებული სხვა განსაკუთრებულ მიზეზებთან (სოციალური, ეკონომიკური, კულტურული და ქალაქგეგმარებითი თვალსაზრისით), დასაშვებია კოეფიციენტის (ტერიტორიის განაშენიანებისა (კ-1) და განაშენიანების ინტენსივობის (კ-2) ზღვრული მაჩვენებლის გადამეტება, შესაბამისი ქალაქგეგმარებითი პროექტის, მშენებლობის ნებართვის გამცემის შესაბამისი სამსახურის და ქ. თბილისის ტერიტორიების გამოყენებისა და განაშენიანების საკითხთა საბჭოს დასკვნის საფუძველზე, რომელსაც განკარგულებით ამტკიცებს ქ. თბილისის მერი.

განსახილველ შემთხვევაში დადგენილია, რომ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერის 2013 წლის 4 დეკემბრის №2738 განკარგულებით ქალაქ თბილისში, ...ის ქუჩა №20-ში მდებარე მიწის ნაკვეთისათვის განაშენიანების კოეფიციენტისა (კ1) და განაშენიანების ინტენსივობის კოეფიციენტის (კ2) გადამეტების მიზნით გაიცა სპეციალური ზონალური შეთანხმება საპროექტო წინადადებით წარდგენილი პარამეტრების შესაბამისად და განისაზღვრა: კ1=0,7, კ2=6,5 (ტომი 3, ს.ფ. 52); სსიპ თბილისის არქიტექტურის სამსახურის 2013 წლის 5 დეკემბრის №1016629 გადაწყვეტილებით დადგინდა ქალაქ თბილისში, ...ის ქუჩა №20-ში მდებარე, №... საკადასტრო კოდის 584 კვ.მ მიწის ნაკვეთის სამშენებლოდ გამოყენების პირობები (ტომი 3, ს.ფ. 17-19); სსიპ თბილისის არქიტექტურის სამსახურის 2014 წლის 10 დეკემბრის №1536409 ბრძანებით შეთანხმდა ქალაქ თბილისში, ...ის ქუჩა №20-ში მდებარე მიწის ნაკვეთზე მრავალბინიანი საცხოვრებელი სახლის არქიტექტურული პროექტი. დასახელებული ბრძანებით პროექტის ტექნიკურ-ეკონომიკური მაჩვენებლები შემდეგი სახით მიეთითა: მიწის ნაკვეთის ფართობი - 584 კვ.მ, განაშენიანების ფართობი - 450 კვ.მ, საერთო ფართობი - 4416,5 კვ.მ, საცხოვრებელი ფართობი - 3028,8 კვ.მ, საზაფხულო ფართობი - 642 კვ.მ, კიბის უჯრედისა და სადარბაზოს ფართობი - 451,9 კვ.მ, ავტოსადგომის ფართობი - 293,8 კვ.მ, სამშენებლო მოცულობა - 14959 კუბ.მ, 0,00 ნიშნულის ზევით - 13654 კუბ.მ, 0,00 ნიშნული ქვევით - 1305 კუბ.მ, შენობა-ნაგებობის კონსტრუქციული სიმაღლე - 43,5 მ, 0,00მ ნიშნულის ზევით - 40,7 მ, 0,00 ნიშნულის ქვევით - 2,8, კ1 - 371,2 (კ1=0,6), კ2 - 3801,1, კ3 - 84,1 (ტომი 4, ს.ფ. 54-55);

საკასაციო სასამართლო განმარტავს, რომ სადავო აქტები არის აღმჭურველი ხასიათის და შესაბამისად მათი ბათილად ცნობისათვის უნდა არსებობდეს კანონმდებლობით მკაცრად განსაზღვრული წინაპირობები. ამასთან აუცილებელია დაცული იქნას თანაზომიერების პრინციპი, ვინაიდან აქტის კანონიერებასა და პირის კანონიერი ნდობის პრინციპებს შორის დაპირისპირებისას არსებითია განისაზღვროს მოსალოდნელი შედეგიდან გამომდინარე ზიანი. ცხადია, რომ კანონიერების პრინციპი პრიორიტეტულია თუ აქტი არსებითად არღვევს სახელმწიფო, საზოგადოებრივ ან სხვა პირის კანონიერ უფლებას ან ინტერესებს. შესაბამისად, მოცემულ შემთხვევაში სადავო აქტების კანონიერების შემოწმებისას მნიშვნელობა აქვს იმას თუ რა სახის ზიანი ადგებათ მოსარჩელეებს. მიყენებული ზიანის მოცულობა უნდა შედარდეს წინამდებარე დავაში მესამე პირის სახით მონაწილე საპროექტო მიწის ნაკვეთის (№... საკადასტრო კოდის მიწის ნაკვეთის) მესაკუთრეების ა. ი-ეის, დ. ჯ-ეის, ე. ზ-ის, ვე. ბ-ის და ს. ფ-ის, ასევე, მიწის ნაკვეთზე აღნაგობის უფლების მქონე შპს „...სათვის“ მიყენებული ზიანის მოცულობას.

დადგენილია, რომ მიწის ნაკვეთის სამშენებლოდ გამოყენების პირობები შეეხება ქალაქ თბილისში, ...ის ქუჩა №20-ში მდებარე, №... საკადასტრო კოდის მქონე მიწის ნაკვეთს. ასევე დადგენილია, რომ საჯარო რეესტრის ამონაწერების მიხედვით მოსარჩელეების გ. კ-ის, ვ. ბ-ის, შ. შ-ას, კ. ბ-ისა და მ. გ-ის საკუთრების უფლება ვრცელდება საპროექტო მიწის ნაკვეთის მიმდებარე შემდეგ უძრავ ქონებებზე: ...ის ქუჩა №81-ში მდებარე ნაგებობის 11,92 კვ.მ ფართი საკადასტრო კოდით №... (მესაკუთრე გ. კ-ი), ...ის ქუჩა №81-ში მდებარე ნაგებობის 80 კვ.მ ფართობის №30 ბინა საკადასრო კოდით №... (მესაკუთრე ვ. ბ-ი), ...ის ქუჩა N81-ში მდებარე ნაგებობის 48,42 კვ.მ ფართი საკადასტრო კოდით №... (მესაკუთრე შ. შ-ა), ...ის ქუჩა №81-ში მდებარე ნაგებობის 5,75 კვ.მ ფართი საკადასტრო კოდით №... (მესაკუთრე შ. შ-ა), ...ის ქუჩა №22-ში მდებარე ნაგებობის №4 ბინა საკადასტრო კოდით №... (მესაკუთრე მ. გ-ი), ...ის ქუჩა №81-ში მდებარე ბინა №14 საკადასრო კოდით №... (მესაკუთრე კ. ბ-ი) (ტომი 3, 125-164);

საკასაციო სასამართლო ყურადღებას მიაქცევს იმ გარემოებას, რომ 2013 წლის 19 ნოემბერს სსიპ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურში წარდგენილ №... განცხადებას (მიწის ნაკვეთის სამშენებლოდ გამოყენების პირობის დადგენის შესახებ, რომლითაც, ასევე, მოთხოვნილ იქნა, განაშენიანების კოეფიციენტი (კ1) განსაზღვრულიყო 0,7, ხოლო განაშენიანების ინტენსივობის კოეფიციენტი (კ2) – 6,5 სიდიდით) თანდართული ჰქონდა - სიტუაციური რუკა; - აეროფოტოგადაღება; - საკვლევი ტერიტორიის მისამართის, წითელი ხაზებისა და ტერიტორიის ფართობის ამსახველი რუკა; - საკვლევი ტერიტორიის ფუნქციური ზონირების ამსახველი რუკა; - საპროექტო ტერიტორიის მიმდებარე შენობების დანიშნულების ამსახველი რუკა; - განსახილველი ტერიტორიის მიმდებარე საკადასტრო ერთეულების ამსახველი რუკა; - ტრასპორტით უზრუნველყოფის სქემა; - ფოტოსურათების გადაღების წერტილების ამსახველი რუკა და ფოტოსურათები; - საპროექტო ნაგებობის სიმაღლის განსაზღვრის სქემა; - გენგეგმა; - საპროექტო ნაგებობის მიწისქვეშა ავტოსადგომების გეგმა; - არსებულ სიტუაციაში საპროექტო ნაგებობის მონტაჟი.

ამავე განცხადებაზე თანდართული განმარტებითი ბარათის მიხედვით, საპროექტო ობიექტი მდებარეობს ქალაქ თბილისში, ...ის ქუჩა №20-ში, შენობას მარცხენა მხრიდან მთელი ქუჩის გაყოლებაზე ემიჯნება 10-12-სართულიანი შენობები, ხოლო მარჯვენა მხარეს - 4-სართულიანი საცხოვრებელი სახლი, ქუჩის სიგანეა 22 მ. საპროექტო შენობა ჰარმონიულად ჯდება არსებულ განაშენიანებაში;

დადგენილია, რომ სსიპ თბილისის არქიტექტურის სამსახურის 2014 წლის 10 დეკემბრის №1536409 ბრძანებით შეთანხმებულ, ქალაქ თბილისში, ...ის ქუჩა №20-ში მდებარე მიწის ნაკვეთზე მრავალბინიანი საცხოვრებელი სახლის არქიტექტურულ პროექტთან დაკავშირებით 2017 წლის აგვისტოსა და 2018 წლის სექტემბერში განხორციელდა შემდეგი კვლევები: - ექსპერტიზა პროექტის კონსტრუქციული ნაწილზე, რის შედეგადაც დადგინდა, რომ პროექტის კონსტრუქციული ნაწილი შესრულებულია საქართველოში მოქმედი სამშენებლო ნორმებისა და წესების მოთხოვნების დაცვით, შესაბამისად, შენობის მდგრადობა უზრუნველყოფილია. ამდენად, აღნიშნული ექსპერტიზის შედეგად პროექტს მიეცა ცალსახად დადებითი შეფასება; - ექსპერტიზა საპროექტო ნაგებობის მომიჯნავე 9-სართულიანი და 4-სართულიანი შენობების მდგრადობის შესახებ, რის შედეგადაც დადგინდა, რომ მომიჯნავე ნაგებობის მდგრადობა იყო უზრუნველყოფილი; - ექსპერტიზა საპროექტო ტერიტორიის უბნის გეოლოგიური პირობების შესახებ, რის შედეგადაც დადგინდა, რომ უბანზე ჩატარებული საინჟინრო-გეოლოგიური სამუშაოები აკმაყოფილებდა იმ მოთხოვნებს, რომლებიც მოცემულია საქართველოში მოქმედი სამშენებლო ნორმებით, ცალკეული შენიშვნების შესაბამისად ანგარიშში შეტანილ იქნა კორექტივები, საბოლოოდ, ანგარიშს მიეცა დადებითი შეფასება (ტომი 4, ს.ფ. 191-206);

საქმეში წარმოდგენნილია შპს „...ის“ საექსპერტო დასკვნა №... საკადასტრო კოდის მიწის ნაკვეთზე გაცემული განაშენიანების ინტენსივობის კოეფიციენტისა და განაშენიანების კოეფიციენტის ...ის ქუჩის განაშენიანებასთან შესაბამისობასა და შეთანხმებული ქალაქთმშენებლობის პირობების, პროექტისა და მშენებლობის ნებართვის საქართველოს კანონმდებლობასთან შესაბამისობის თაობაზე. აღნიშნული დასკვნის მიხედვით, №... საკადასტრო კოდის მიწის ნაკვეთზე გაცემული განაშენიანების ინტენსივობის კოეფიციენტი და განაშენიანების კოეფიციენტი სრულ თანხვედრაშია ...ის ქუჩის განაშენიანებასთან და, ქალაქთმშენებლობის თვალსაზრისით, უნდა მიეცეს დადებითი შეფასება. ამავე დასკვნის მიხედვით, №... საკადასტრო კოდის მიწის ნაკვეთზე კოეფიციენტების გაზრდით არ იკვეთება პირდაპირი და უშუალო ზიანის მიყენების ფაქტი №..., №..., №..., №..., №... და №... საკადასტრო კოდების უძრავი ქონებების მესაკუთრეებისათვის. საყურადღებოა, რომ მითითებული დასკვნა ემყარება არგუმენტებს საპროექტო ტერიტორიაზე არსებული ფუნქციური ზონის - საცხოვრებელი ზონა 6-ის მახასიათებლებსა და არსებული განაშენიანების სახეობასთან დაკავშირებით და ამტკიცებს, რომ მასთან სრულ თანხვედრაშია საპროექტო მიწის ნაკვეთზე მოქმედი კ1 და კ2 კოეფიციენტები, რამეთუ არ იწვევს განაშენიანების შეცვლას (ტომი 3, ს.ფ.255-258, 298-308);

საკასაციო სასამართლო ყურადღებას გაამახვილებს შპს „მ...ის“ საექსპერტო დასკვნაში დაფიქსირებულ მიმოხილვაზე, სადაც აღნიშნულია შემდეგი: „დედაქალაქის მიწათსარგებლობის გენერალური გეგმის დამტკიცების შესახებ“ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს №39-18 დადგენილებით დამტკიცებული დედაქალაქის მიწათსარგებლობის გენერალური გეგმის გრაფიკულ ნაწილის მიხედვით - №... საკადასტრო კოდით რეგისტრირებული მიწის ნაკვეთი მოქცეულია საცხოვრებელ ზონა 6-ში. ახალი მიწათსარგებლობის გეგნერალური გეგმის დამტკიცებამდე მოქმედი გეგმის (დედაქალაქის მიწათსარგებლობის გენერალური გეგმის დამტკიცების შესახებ ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს 2014 წლის 30 დეკემბრის №20-105 დადგენილება) მიხედვით - №... საკადასტრო კოდით რეგისტრირებული მიწის ნაკვეთი ასევე მოქცეული იყო საცხოვრებელ ზონა 6-ში. ,,ქ. თბილისის ტერიტორიის გამოყენებისა და განაშენიანების რეგულირების წესების დამტკიცების შესახებ’’ ქალაქ თბილისის საკრებულოს 2009 წლის 27 მარტის №4-13 გადაწყვეტილებით დამტკიცებული იქნა N1 დანართი, რომელიც განსაზღვრავდა ქალაქთმშენებლობითი ზონების ტერიტორიების გამოყენების დაშვებული სახეობების ჩამონათვალს. დასახელებული დანართის თანახმად საცხოვრებელი ზონა 6 წარმოადგენს მაღარლი ინტენსივობის საცხოვრებელ ზონას, სადაც განაშენიანების დიმინირებულ სახეობას შეადგენს საცხოვრებელი სახლები. ტერიტორიების გამოყენებისა და განაშენიანების ძირითადი დასაშვები სახეობებია: 1) განაშენიანების საშუალო და მაღალი ინტენსივობის მრავალბინიანი სახლები (დომინირებული სახეობა). შესაბამისად, ცალსახად შეიძლება ითქვას, რომ კl და კ2 კოეფიციენტის გადამეტებით არ ირღვევა არსებული განაშენიანება და პირიქით სრულ თანხვედრაშია მასთან. კოეფიციენტის გადამეტებისას არ უნდა ხდებოდეს კონკრეტული ფუნქციური ზონის დარღვევა, რაც გულისხმობს იმ გარემოებას, რომ იმ შემთხვევაში თუ არსებული ფუნქციური ზონა/ებისთვის ნებადართულია მრავალბინიანი საცხოვრებელი სახლის აშენება, კოეფიციენტის გადამეტებით ვერ მოხდება განაშენიანების შეცვლა, რადგანაც ნორმატიულ დონეზე ისედაც დაშვებულია მრავალბინიანი საცხოვრებელი სახლის მშენებლობა. გარდა აღნიშნული საკითხისა, იმისათვის, რომ წარმოდგენა შგვექმნას, თუ რა ტიპის განაშენიანებაა მიმდებარედ აუცილებელია მიმდებარე მიწის ნაკვეთების მიმოხილვაც, რომლიტაც ნათლად დასტურდება ის გარემოება განაშენიანების ძირითად სახეს წარმოადგენს მრავალბინიანი საცხოვრებელი სახლები. ზემოხსენებული გარემოება დასტურდება აეროფოტოგადაღებებით, მშენებლობის ნებართვებით და საჯარო რეესტრის ამონაწერებით №... საკადასტრო კოდით რეგისტრირებულ მიწის ნაკვეთზე, რომელიც წარმოადგენს მესამე პირების საკუთრებაში არსებული მიწის ნაკვეთის მომიჯნავე მიწის ნაკვეთს აშენებულია 8 სართულიანი საცხოვრებელი სახლი. №... საკადასტრო კოდით რეგისტრირებულ მიწის ნაკვეთზე რომელიც წარმოადგენს მესამე პირების საკუთრებაში არსებული მიწის მიმდებარე მიწის ნაკვეთს აშენებულია 9 სართულიანი საცხოვრებელი სახლი. №... საკადასტრო კოდით რეგისტრირებულ მიწის ნაკვეთზე რომელიც წარმოადგენს მესამე პირების საკუთრებაში არსებული მიწის მოპირდაპირე მიწის ნაკვეთს აშენებულია 7 სართულიანი საცხოვრებელი სახლი. აღსანიშნავია ის გარემეობაც, რომ ზემოხსენებული მიწის ნაკვეთისთვის გაზრდილია პარამეტრები, კერძოდ კ(1) კოეფიციენტი შეადგენს 0,7-ს, ხოლო (კ2) კოეფიციენტი 5,0-ს. №... საკადასტრო კოდით რეგისტრირებულ მიწის ნაკვეთზე რომელიც წარმოადგენს მესამე პირების საკუთრებაში არსებული მიმდებარე მიწის ნაკვეთისთვის გაზრდილია პარამეტრები, კერძოდ კ2 კოეფიციენტი გადამეტებულია 4,2-მდე. არსებული სიტუაციის ანალიზის საფუძველზე ცალსახაა, რომ ...ის ქუჩაზე განაშენიანების დომინირებულ სახეობას წარმოადგენს მრავალბინიანი საცხოვრებელი სახლები და პარამეტრების გადამეტებით არ ხდება არსებული განაშენიანების დარღვევა. აღსანიშნავია ის გარემოებაც, რომ არქიტექტურის სამსახურის №1536409 ბრძანებით მესამე პირების საკუთრებაში არსებულ მიწის ნაკვეთებზე შეთანხმდა არქიტექტურული პროექტი. განაშენიანების თვალსაზრისით ხსენებული არქიტექტურული პროექტი სრულ შესაბამისობაშია არსებულ განაშენინებასთან და ფაქტობრივად ხსენებული მშენებლობით მოხდება №... საკადასტრო კოდით რეგისტრირებულ მიწის ნაკვეთზე არსებული შენობა-ნაგებობის გათანაბრება მომიჯნავე მიწის ნაკვეთზე მდებარე შენობა-ნაგებობასთან. აღსანიშნავია ის გარემოებაც, რომ კოეფიციენტის გადამეტებას მხარი ფაქტობრივად ერთხმად დაუჭირეს ზონალური საბჭოს კომისიის წევრებმაც, რომელიც თავის მხრივ დაკომპლექტებულია შესაბამისი განათლების მქონე პირებით არქიტექტურულ და ურბანულ სფეროში. საჯარო რეესტრის ამონაწერების თანახმად: ა) ქ. თბილისში, ...ის ქუჩაზე ს/კ №...-ით რეგისტრირებული სარდაფის მესაკუთრეს წარმაოდგენს გ. კ-ი; ბ) ქ. თბილისში, ...ის ქუჩაზე ს/კ №...-ით რეგისტრირებული სარდაფის მესაკუთრეს წარმაოდგენს შ. შ-ა; გ) ქ. თბილისში, ...ის ქუჩაზე ს/კ №...-ით რეგისტრირებული სარდაფის მესაკუთრეს წარმაოდგენს შ. შ-ა; დ) ქ. თბილისში, ...ის ქუჩაზე ს/კ №...-ით რეგისტრირებული სარდაფის მესაკუთრეს წარმაოდგენს კ. ბ-ი; ე) ქ. თბილისში, ...ის ქუჩაზე ს/კ №...-ით რეგისტრირებული ფართის მესაკუთრეს წარმოადგენს ვ. ბ-ი; ვ) ქ. თბილისში, ...ის ქუჩაზე ს/კ №...-ით რეგისტრირებული ფართის მესაკუთრეს წარმაოდგენს მ. გ-ი. მოცემულ შემთხვევაში, ზემოხსენებული საკადასტრო ერთეულების უმეტესობა მდებარეობს ...ის ქუჩაზე, რომელსაც არანაირი შემხებლობა არ აქვს ...ის ქუჩაზე მდებარე ობიექტთან. აღსანიშნავია ის გარემოებაც, რომ №...; №... და №... საკადასტრო კოდებით რეგისტრირებული ფართები წარმოადგენს სარდაფებს, რომელთან მიმართებით, რაიმე პირდაპირი და უშუალო ზიანის მიყენება არსებული სიტუაციიდან გამომდიანრე გამოირიცხება. №... საკადასტრო კოდით რეგისტრირებული მიწის ნაკვეთის მესაკუთრეებს თავად აქვთ გაზრდილი განაშენიანების ინტენსივობის კოეფიციენტი 4,3-მდე. შესაბამისად, ხსენებული საკადასტრო კოდით რეგისტრირებული მესაკუთრეებისთვის, №... საკადასტრო კოდზე პარამეტრების გადამეტება პირდაპირ და უშუალო ზიანს ვერ მიაყენებს, რადგანაც, რომ არაფერი ვთქვათ იმაზე, რომ ობიექტები სხვადასხვა ქუჩაზე მდებარეობს, ორივე ქუჩაზე ნორმატიულად დაშვებულია მაღალი ინტესივობით განვითარება. შესაბამისად, ურბანული თვალსაზრისით განაშენიანების რღვევა და პირდაპირი და უშუალო ზიანის მიყენების ფაქტი არ იკვეთება. რაც შეეხება ს/კ №...-ით რეგისტრირებული ფართის მესაკუთრეს. მისი საკუთრება ასევე მოქცეულია საცხოვრებელ ზონა 6-ში, რომელიც წარმოადგენს მაღალი ინტესივობის ზონას, სადაც დაშვებულია მრავალბინიანი საცხოვრებელი სახლების განთავსება. შესაბამისად, ხსენებული ფართის მესაკუთრისთვის პირადაპირი და უშუალო ზიანის მიყენების ფაქტი არ იკვეთება. აღსანიშნავია ის გარემოებაც, რომ დღეის მდგომარეობით მოქმედია ნორმატიული აქტის ის დანაწესი, რომლითაც ხსენებული ტერიტორიები მოქცეულია საცხოვრებელ ზონა 6-ში, რომელიც თავის მხრივ ითვალისწინებს მაღალი ინტესივობით განვითარების შესაძლებლობას. შესაბამისად, ცხადია, რომ №... საკადასტრო კოდით რეგისტრირებულ მიწის ნაკვეთზე პარამეტრების გაზრდა პირდაპირ და უშუალო ზიანს ვერ მიაყენებს ზემოხსენებულ პირებს, ვინაიდან მათი საკუთრება განთავსებულია ...ის ქუჩაზე და იმ შემთხვევაშიც კი, თუ ისინი იქნებოდნენ მომიჯნავე მიწის ნაკვეთის მესაკუთრეები (...ის ქუჩის მხრიდან) პირდაპირი და უშუალო ზიანი ურბანული თვალსაზრისით სახეზე ვერ გვექნებოდა, რადგანაც მიმდებარე ტერიტორია განაშენიანებულია მაღალი ინტენსივობით, რაც თავის მხრივ განმტკიცებულია ნორმატიული აქტით’’.

საკასაციო სასამართლო განმარტავს, რომ მართალია შპს „ე...ის“ 2019 წლის დასკვნაში მითითებულია, რომ ზონალური საბჭოს მიერ №1004508 გადაწყვეტილების მიღების დროისათვის კვარტლის ზონის სახეობით გათვალისწინებულისაგან განსხვავებული პარამეტრებით განვითარების რესურსი ამოწურული იყო და სიმჭიდროვის ანალიზის შედეგად დადგინდა, რომ №... საკადასტრო ერთეულისათვის არქიტექტურის სამსახურის მიერ მერის განკარგულებით გათვალისწინებული პარამეტრების დადგენის შემთხვევაში კვარტლის ფაქტობრივი სიმჭიდროვის პარამეტრების შესაბამისობა მოქმედ კანონმდებლობასთან მნიშვნელოვნად გაუარესდება, თუმცა საყურადღებოა, რომ დასკვანაში არ არის მითითებული აღნიშნულით მოსარჩელეებისათვის იმ სახის ზიანი მიყენებაზე, რაც გასაჩივრებული აქტების ბათილად ცნობის საკმარისი საფუძველი შეიძლება იყოს, ამასთან ვინაიდან ნებისმიერი სახის მშენებლობის განვითარება, ყოველთვის იწვევს სიმჭიდროვის პარამეტრების გაუარესებას, მხოლოდ ეს გარემოება ვერ გახდება მშენებლობის ნებართვის გაცემაზე უარის თქმის საფუძველი.

მხარეთა შორის დავას არ იწვევს ის გარემოება, რომ წინამდებარე დავაში მესამე პირის სახით მონაწილე საპროექტო მიწის ნაკვეთის (№... საკადასტრო კოდის მიწის ნაკვეთის) მესაკუთრეებს ა. ი-ეს, დ. ჯ-ეეს, ე. ზ-ის, ვ. ბ-ის და ს. ფ-ის და მეორე მხრივ შპს „...ს“ შორის დადებულია აღნაგობის ხელშეკრულება რომლის თანახმად მესაკუთრეთა თანასაკუთრებაში არსებული მიწის ნაკვეთი დაიტვირთა აღნაგობის უფლებით მოაღნაგის სასარგებლოდ და მესაკუთრეების მიმართ ხელშეკრულებით დადგენილი ვალდებულების შესრულების სანაცვლოდ, კერძოდ, მოაღნაგეს აქვს უფლება და ამასთანავე ვალდებულია მიწის ნაკვეთზე საკუთარი ხარჯით აღმართოს (ააშენოს) მიწის ნაკვეთთან მყარად დაკავშირებული შენობა-ნაგებობა, რომლის ნაწილიც ხელშეკრულებით დადგენილ ვადაში და ხელშეკრულებით დადგენილი პირობებით გადაეცემა მესაკუთრეებს. ამავე ხელშეკრულებით მხარეებმა განსაზღვრეს მიწის ნაკვეთისა და ფართების გაცვლის ვალდებულება, მიწის ნაკვეთზე დაშვების, არსებული შენობა-ნაგებობების დემონტაჟის და მიწის ნაკვეთში წილების განსაზღვრის პირობები, ვალდებულებათა შესრულების ვადები, მესაკუთრეთა უფლების უზრუნველყოფის საკითხები, პირგასამტეხლოსა და ნოტარიუსის სააღსრულებო ფურცლის საფუძველზე აღსრულების საკითხი.

საკასაციო სასამართლო დაუშვებლად მიიჩნევს მოსარჩელეთა ინტერესების უგულებელყოფას, თუმცა ასევე დაუშვებლად მიიჩნევს მესამე პირთა საკუთრების უფლების ხელყოფას, კერძოდ, საკასაციო სასამართლო მიუთითებს, სადავო აქტის გამოცემისას მოქმედ საქართველოს კონსტიტუციის 21-ე მუხლის (ამჟამად მოქმედი რედაქციის მე-19 მუხლი) პირველ პუნქტზე, რომლის თანახმად, საკუთრება და მემკვიდრეობის უფლება აღიარებული და ხელშეუვალია. ,,ადამიანის უფლებათა და ძირითად თავისუფლებათა დაცვის ევროპული კონვენციის“ დამატებითი ოქმის პირველი მუხლის შესაბამისად, ყოველ ფიზიკურ ან იურიდიულ პირს აქვს თავისი საკუთრების შეუფერხებელი სარგებლობის უფლება. მხოლოდ საზოგადოებრივი საჭიროებისათვის შეიძლება ჩამოერთვას ვინმეს თავისი საკუთრება კანონითა და საერთაშორისო სამართლის ზოგადი პრინციპებით გათვალისწინებულ პირობებში. „საქართველოს კონსტიტუციისა და საერთაშორისო სამართლის საყოველთაოდ აღიარებული პრინციპებიდან და ნორმებიდან გამომდინარე, საკუთრების უფლება წარუვალი და უზენაესი ადამიანური ღირებულებაა, საყოველთაოდ აღიარებული ძირითადი უფლება, დემოკრატიული საზოგადოების, სოციალური და სამართლებრივი სახელმწიფოს ქვაკუთხედია“. (საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს 1997 წლის 21 ივლისის №1/51 გადაწყვეტილება). მითითებულ ნორმათა საფუძველზე, სასამართლო განმარტავს, რომ საკუთრების უფლება დაცული და გარანტირებულია საქართველოს კონსტიტუციითა და საერთაშორისო ხელშეკრულებებით. საკუთრების უფლება ვლინდება პირის უფლებაში, ფლობდეს, სარგებლობდეს და განკარგავდეს საკუთრებაში არსებულ ქონებას, კანონისმიერი თუ სახელშეკრულებო ბოჭვის ფარგლებში. ამასთან, „საკუთრება არის ფაქტი და დაუშვებელია ბუნებაში მისი აბსტრაქტული სახით არსებობა. საკითხის საწინააღმდეგოდ გადაწყვეტა ლახავს სამართლებრივ უსაფრთხოებას, ქმნის მდგომარეობას, როდესაც პირი არის საკუთრების უფლების მატარებელი თუმცა არ გააჩნია საკუთრების უფლების ობიექტი, რაც ეწინააღმდეგება საკუთრების უფლების არსს, რადგან არ არსებობს საკუთრების უფლება ამ უფლების ობიექტისაგან დამოუკიდებლად. საგანთა ნამდვილი მდგომარეობა და რეგისტრირებული მონაცემები უნდა იყოს თანხვედრაში, ხოლო დუბლირების და პარალელიზმის გამოვლენის შემთხვევაში უნდა გაირკვეს საკითხი იმის შესახებ, თუ რომელ რეგისტრაციას გააჩნია უკეთესი სამართლებრივი საფუძველი.“ (საქართველოს უზენაესი სასამართლოს 2013 წლის 28 თებერვლის გადაწყვეტილება (საქმეზე №ბს-367-363(კ-12)).

ზემოაღნიშნული მსჯელობიდან გამომდინარე, საკასაციო სასამართლოს მიაჩნია, რომ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერის 2013 წლის 4 დეკემბრის №2738 განკარგულება (რომლითაც ქალაქ თბილისში, ...ის ქუჩა №20-ში მდებარე მიწის ნაკვეთისათვის განაშენიანების კოეფიციენტისა (კ1) და განაშენიანების ინტენსივობის კოეფიციენტის (კ2) გადამეტების მიზნით გაიცა სპეციალური ზონალური შეთანხმება საპროექტო წინადადებით წარდგენილი პარამეტრების შესაბამისად და განისაზღვრა: კ1=0,7, კ2=6,5) წარმოადგენს კოეფიციენტის ისეთ ცვლილებას, რაც უფლებრივი შეზღუდვის სახით ვერ აისახება მოსარჩეელე მხარეებზე. ამასთან, გასათვალისწინებელია ის გარემოება, რომ განსხვავებით მოსარჩელეებისაგან, სადავო აქტების ბათილად ცნობის პირობებში ადგილი ექნება ა. ი-ეის, ე. ზ-ის, ვე. ბ-ის, ზ. ჭ-ას, დ. ჯ-ეის უფლებამონაცვლე გ. კ-ეის და მშენებლობის მწარმოებელი პირისთვის დიდი ოდენობით მატერიალური ზიანის მიყენების ფაქტს, რომლებმაც დადეს ზემოაღნიშული აღნაგობის ხელშეკრულება,

საკასაციო სასამართლო აღნიშნავს, რომ გასაჩივრებული აქტები წარმოადგენს აღმჭურველ ინდივიდუალურ ადმინისტრაციულ-სამართლებრივ აქტებს, რომელთა ბათილად ცნობისათვის მნიშვნელოვანია არსებობდეს კანონმდებლობით მკაცრად დადგენილი წინაპირობები, რადგან რიგ შემთხვევებში ამგვარი აქტის კანონსაწინააღმდეგო ხასიათიც კი ვერ გახდება მისი ბათილად ცნობის საფუძველი. საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის 601 მუხლის მე-4 ნაწილის თანახმად, დაუშვებელია კანონსაწინააღმდეგო აღმჭურველი ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის ბათილად ცნობა, თუ დაინტერესებულ მხარეს კანონიერი ნდობა აქვს ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის მიმართ, გარდა იმ შემთხვევებისა, როდესაც ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტი არსებითად არღვევს სახელმწიფო, საზოგადოებრივ ან სხვა პირთა კანონიერ უფლებებს ან ინტერესებს. ამავე მუხლის მე-5 ნაწილის თანახმად, დაინტერესებული მხარის კანონიერი ნდობა არსებობს იმ შემთხვევაში, თუ მან ადმინისტრაციულ სამართლებრივი აქტის საფუძველზე განახორციელა იურიდიული მნიშვნელობის მოქმედება და უკანონო ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის ბათილად ცნობით მას მიადგება ზიანი. კანონიერი ნდობა არ არსებობს, თუ მას საფუძვლად უდევს დაინტერესებული მხარის უკანონო ქმედება.

სადავო საკითხთან მიმართებაში მნიშვნელოვანია გაირკვეს, გასაჩივრებული აქტები ექცევა თუ არა ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის 601 მუხლის მე-4 ნაწილის პირველი წინადადებით განსაზღვრულ კატეგორიაში, რადგან გატარებული მმართველობითი ღონისძიების სტაბილურობის და პირის კანონიერი ნდობის დაცვის უზრუნველსაყოფად კანონმდებელი განსაკუთრებული სამართლებრივი დაცვის ობიექტად აცხადებს თვით კანონსაწინააღმდეგო აღმჭურველ ადმინისტრაციულ სამართლებრივ აქტს და ადგენს მისი გაბათილების დაუშვებლობის სტანდარტს, პირის კანონიერი ნდობის არსებობის პირობებში. ამავე მუხლის მე-5 ნაწილით განსაზღვრულია, როგორ უნდა შემოწმდეს დაინტერესებული მხარის კანონიერი ნდობის არსებობა, კერძოდ, თუ მხარემ ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის საფუძველზე განახორციელა იურიდიული მნიშვნელობის მოქმედება და უკანონო ადმინისტრაციული-სამართლებრივი აქტის ბათილად ცნობით მას მიადგება ზიანი. ამდენად, შეფასების საგანს წარმოადგენს ადმინისტრაციული სამართლის ასევე უმნიშვნელოვანესი კანონიერებისა და კანონიერი ნდობის პრინციპებს შორის კონფლიქტი. ამ პირობებში თანაზომიერების პრინციპის მეშვეობით უნდა დადგინდეს, თუ რომელი პრინციპის დაცვა არის კონკრეტულ შემთხვევაში პრიორიტეტული, რომელი პრინციპია აღმატებული ხარისხის და რომლის უზრუნველყოფა არის დაცვის ღირსი. სასამართლო მიუთითებს, რომ კანონიერების პრინციპი პრიორიტეტულია კანონიერი ნდობის პრინციპთან მიმართებით, თუ აქტი არსებითად არღვევს სახელმწიფო, საზოგადოებრივ ან სხვა პირის კანონიერ უფლებებს ან ინტერესებს. ამგვარი გარემოებების დადასტურების შემთხვევაში გადის აღმჭურველი აქტი განსაკუთრებული სამართლებრივი დაცვის ქვეშ მყოფი უკანონო აქტების ფარგლებიდან, რამდენადაც ადგილი აქვს საჯარო ინტერესების არსებითად დარღვევას. ამასთან, არსებითი ხასიათის დარღვევა მაშინაა სახეზე, თუ სხვა პირთა უფლებებისა და ინტერესების დაცვა შეუძლებელია მოცემული ადმინისტრაციული აქტის გაუქმების გარეშე.

მოსარჩელეთა ინტერესების დადგენასთან მიმართებით, სასამართლო აღნიშნავს, რომ ზოგადად სადავო საკითხს შეიძლება გავლენა ჰქონდეს მოსარჩელეთა ინტერესსა და უფლებებზე, რამდენადაც დავა ეხება სივრცით-ტერიტორიული განვითარების საკითხს, თუმცა მხარეთა ინტერესების პროპორციულობის კუთხით, არსებითია არა ნებისმიერი კანონით დაცული ინტერესი, არამედ კონკრეტული, სადავო საკითხთან დაკავშირებით მკვეთრად გამოხატული ინტერესი და მისი ხელყოფის ინტენსიურობა. მოცემულ შემთხვევაში მოსარჩელეთა მიერ მითითებული გარემოებები, არ ქმნიან მესამე პირთა სასარგებლოდ ადმინისტრაციული ორგანოს მიერ გაცემული აღმჭურველი აქტის ბათილად ცნობის საფუძველს.

ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის მერის მიერ კოეფიციენტის გაზრდის საკითხზე გადაწყვეტილების მიღება, ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსით გათვალისწნებულ დისკრეციულ უფლებამოსილებათა რიგს განეკუთვნება. „ქ. თბილისის ტერიტორიის გამოყენებისა და განაშენიანების რეგულირების წესების დამტკიცების შესახებ“ ქალაქ თბილისის საკრებულოს გადაწყვეტილების შესაბამისად, კოეფიციენტების გადამეტება შესაძლებელია მხოლოდ გარკვეული პირობების არსებობის შემთხვევაში და ყოველი კონკრეტული შემთხვევა საჭიროებს შესაბამის დასაბუთებას.

აღნიშნულიდან გამომდინარე, ადმინისტრაციულ ორგანოს - ქალაქ თბილისის მერიას სადავო აქტის გამოცემისას მინიჭებული ჰქონდა დისკრეციული უფლებამოსილება კოეფიციენტების მაქსიმალური მაჩვენებლების გადამეტების თაობაზე; განსახილველი დავის ფარგლებში კი, მნიშვნელოვანია შეფასება მიეცეს მერიის მიერ აღნიშნული დისკრეციული უფლებამოსილების კანონის მოთხოვნების შესაბამისად განხორციელებას.

საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის მე-2 მუხლის „ლ“ ქვეპუნქტის თანახმად, დისკრეციული უფლებამოსილება ადმინისტრაციულ ორგანოს ან თანამდებობის პირს ანიჭებს თავისუფლებას საჯარო და კერძო ინტერესების დაცვის საფუძველზე კანონმდებლობის შესაბამისი რამდენიმე გადაწყვეტილებიდან შეარჩიოს ყველაზე მისაღები გადაწყვეტილება. ადმინისტრაციული ორგანოს დისკრეციული უფლებამოსილება არ ნიშნავს თანაზომიერების და კანონიერების პრინციპის უგულებელყოფას. საკასაციო სასამართლო ხაზს უსვამს, რომ დისკრეციული უფლებამოსილების განხოციელების პრინციპია საჯარო და კერძო ინტერესებს შორის სამართლიანი ბალანსის დაცვა. საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის მე-7 მუხლი იმპერატიულად ადგენს დისკრეციული უფლებამოსილების საფუძველზე გადაწყვეტილების მიღებისას ადმინისტრაციული ორგანოს მიერ საჯარო და კერძო ინტერესების პროპორციულობის დაცვის ვალდებულებას.

საკასაციო სასამართლო განმარტავს, რომ საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის მე-7 მუხლის მე-2 ნაწილის თანახმად, დისკრეციული უფლებამოსილების განხორციელებისას გამოცემული ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტით გათვალისწინებულმა ზომებმა არ შეიძლება გამოიწვიოს პირის კანონიერი უფლებებისა და ინტერესების დაუსაბუთებელი შეზღუდვა. საკასაციო სასამართლო აღნიშნავს, რომ ადმინისტრაციული კანონმდებლობა იმპერატიულად ადგენს დისკრეციული უფლებამოსილების საფუძველზე გადაწყვეტილების მიღებისას ადმინისტრაციული ორგანოს მიერ საჯარო და კერძო ინტერესების პროპორციულობის დაცვის ვალდებულებას. შესაბამისად, როდესაც ინტერესების დაპირისპირება აუცდენელია, წარმოიშობა მათი ჰარმონიზაციის, სამართლიანი დაბალანსების აუცილებლობა. აქვე საყურადღებოა ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსით დადგენილი თანასწორობის პრინციპი, რომლის თანახმად, ყველა თანასწორია კანონისა და ადმინისტრაციული ორგანოს წინაშე. დაუშვებელია ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი ურთიერთობის მონაწილე რომელიმე მხარის კანონიერი უფლებისა და თავისუფლების, კანონიერი ინტერესის შეზღუდვა ან მათი განხორციელებისათვის ხელის შეშლა, აგრეთვე მათთვის კანონმდებლობით გაუთვალისწინებელი რაიმე უპირატესობის მინიჭება ან რომელიმე მხარის მიმართ რაიმე დისკრიმინაციული ზომების მიღება. საქმის გარემოებათა იდენტურობის შემთხვევებში დაუშვებელია სხვადასხვა პირის მიმართ განსხვავებული გადაწყვეტილების მიღება, გარდა კანონით გათვალისწინებული საფუძვლის არსებობისას (მე-4 მუხლი).

შესაბამისად, მოცემულ შემთხვევაში, საქმეში არსებული მასალებით არ დასტურდება მოპასუხის მიერ დისკრეციული უფლებამოსილების განხორციელება კანონით დადგენილი ფარგლებს გადაცილებით ან/და იმ მიზნის უგულებელყოფით, რა მიზნითაც მას მინიჭებული აქვს აღნიშნული უფლებამოსილება.

ყოველივე ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, საკასაციო სასამართლო ვერ გაიზიარებს ქვემდგომი ინსტანციის სასამართლოს პოზიციას მასზედ, რომ გასაჩივრებული აქტები გამოცემულია საქმისათვის არსებითი მნიშვნელობის მქონე გარემოებათა შესწავლისა და გამოკვლევის გარეშე. საკასაციო სასამართლოს მოსაზრებით, ...ის ქუჩა №20-ში არსებული მიწის ნაკვეთისთვის განაშენიანების კოეფიციენტის (კ1) და განაშენიანების ინტენსივობის კოეფიციენტის (კ2) გადამეტების მიზნით მიზნით ჩატარებული ადმინისტრაციული წარმოება წარიმართა კანონმდებლობის მოთხოვნათა სრული დაცვით და არ არსებობს მათ საფუძველზე გამოცემული აქტის ბათილად ცნობის ფაქტრობრივ-სამართლებრივი საფუძვლები.

ყოველივე აღნიშნულის გათვალისწინებით, საკასაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის, შპს „...ს“, ა. ი-ეის, ე. ზ-ის, ვე. ბ-ის, ზ. ჭ-ას, დ. ჯ-ეის უფლებამონაცვლე გ. კ-ეის საკასაციო საჩივარი უნდა დაკმაყოფილდეს, გაუქმდეს გასაჩივრებული თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2022 წლის 19 აპრილის გადაწყვეტილება და მიღებულ იქნეს ახალი გადაწყვეტილება, რომლითაც გ. კ-ის, ვ. ბ-ის, შ. შ-ას, კ. ბ-ის და მ. გ-ის სარჩელი არ უნდა დაკმაყოფილდეს.

საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 53-ე მუხლის მე-3 ნაწილის თანახმად, თუ სააპელაციო ან საკასაციო სასამართლო შეცვლის გადაწყვეტილებას ან გამოიტანს ახალ გადაწყვეტილებას, იგი შესაბამისად შეცვლის სასამართლო ხარჯების განაწილებასაც. ამავე მუხლის პირველი ნაწილის შესაბამისად, იმ მხარის მიერ გაღებული ხარჯების გადახდა, რომლის სასარგებლოდაც იქნა გამოტანილი გადაწყვეტილება, ეკისრება მეორე მხარეს, თუნდაც ეს მხარე გათავისუფლებული იყოს სახელმწიფოს ბიუჯეტში სასამართლო ხარჯების გადახდისაგან. ამდენად, სარჩელის დაკმაყოფილებაზე უარის პირობებში, გ. კ-ის, ვ. ბ-ის, შ. შ-ას, კ. ბ-ის და მ. გ-ის მიერ სარჩელზე გადახდილი სახელმწიფო ბაჟი 100 (ასი) ლარის ოდენობით (ტ.1. ს.ფ. 151), უნდა ჩაითვალოს სახელმწიფო ბიუჯეტის სასარგებლოდ გადახდილად. ამასთანავე, გ. კ-ის, ვ. ბ-ის, შ. შ-ას, კ. ბ-ის და მ. გ-ის უნდა დაეკისროთ მესამე პირების შპს „...“-ს, ა. ი-ეის, ე. ზ-ის, ვე. ბ-ის, ზ. ჭ-ას, დ. ჯ-ეის უფლებამონაცვლე გ. კ-ეის სასარგებლოდ, მათ მიერ სააპელაციო სასამართლოში გადახდილი 150-150 ლარის (ტ.5. ს.ფ 177, 308) და საკასაციო სასამართლოში გადახდილი 300-300 ლარის (ტ.6. ს.ფ. 35, 53) (სულ 900 ლარის) ანაზღაურება.

საკასაციო სასამართლო ასევე აღნიშნავს, რომ თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2020 წლის 16 იანვრის განჩინებით გ. კ-ის, ვ. ბ-ის, შ. შ-ას, კ. ბ-ისა და მ. გ-ის შუამდგომლობა ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის მოქმედების შეჩერების თაობაზე დაკმაყოფილდა; შეჩერდა ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერის 2013 წლის 4 დეკემბრის №2738 განკარგულების მოქმედება მოცემულ საქმეზე საბოლოო გადაწყვეტილების მიღებამდე (ტ.1. ს.ფ. 152); თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2020 წლის 18 მარტის განჩინებით ს. ფ-ი, შპს ,,უ...ის’’ და ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის კერძო საჩივრები არ დაკმაყოფილდა. უცვლელად დარჩა თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2020 წლის 16 იანვრის განჩინება.

თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2020 წლის 13 აპრილის განჩინებით გ. კ-ის, ვ. ბ-ის, შ. შ-ას, კ. ბ-ისა და მ. გ-ის შუამდგომლობა ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტების მოქმედების შეჩერების თაობაზე დაკმაყოფილდა ნაწილობრივ; შეჩერდა სსიპ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის 2019 წლის 5 დეკემბრის №4779785 ბრძანების მოქმედება მოცემულ საქმეზე საბოლოო გადაწყვეტილების მიღებამდე;

თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2020 წლის 14 სექტემბრის განჩინებით გ. კ-ის, ვ. ბ-ის, შ. შ-ას, კ. ბ-ის და მ. გ-ის კერძო საჩივარი დაკმაყოფილდა ნაწილობრივ. გაუქმდა თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2020 წლის 13 აპრილის განჩინება სსიპ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის 2013 წლის 5 დეკემბრის №1016629 გადაწყვეტილებისა და სსიპ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის 2014 წლის 10 ოქტომბრის №1536409 ბრძანების შეჩერებაზე უარის თქმის ნაწილში და ამ ნაწილში მიღებული იქნეს ახალი განჩინება: შეჩერდა სსიპ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის 2014 წლის 10 ოქტომბრის №1536409 ბრძანების მოქმედება. შეჩერდა სსიპ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის 2013 წლის 5 დეკემბრის №1016629 გადაწყვეტილების მოქმედება №... საკადასტრო კოდით არსებული მიწის ნაკვეთისათვის არსებული ქალაქმშენებლობითი პარამეტრების კ1=0.7 კ2=6.5 განსაზღვრის ნაწილში). ამავე განჩინებით შპს „...ს“, დ. ჯ-ეის და ს. ბ-ეის კერძო საჩივარი არ დაკმაყოფილდა. დანარჩენ ნაწილში უცვლელად დარჩა თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2020 წლის 13 აპრილის განჩინება.

საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 1991 მუხლის თანახმად, სარჩელის მიღებაზე უარის თქმის, სარჩელის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმის, სარჩელის განუხილველად დატოვების ან საქმის წარმოების შეწყვეტის შემთხვევაში სასამართლო თავისი გადაწყვეტილებით (განჩინებით) აუქმებს ამ სარჩელთან დაკავშირებით გამოყენებულ უზრუნველყოფის ღონისძიებას.

ამდენად, საკასაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ გ. კ-ის, ვ. ბ-ის, შ. შ-ას, კ. ბ-ის და მ. გ-ის სარჩელის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმის პირობებში სახეზეა თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2020 წლის 16 იანვრის განჩინების, ამავე სასამართლოს 2020 წლის 13 აპრილის განჩინების და თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2020 წლის 14 სექტემბრის გაუქმების სამართლებრივი საფუძვლები.

ს ა რ ე ზ ო ლ უ ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი:

საკასაციო პალატამ იხელმძღვანელა საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის პირველი მუხლის მე-2 ნაწილით, საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 411-ე მუხლით და
გ ა დ ა წ ყ ვ ი ტ ა:

1. ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის, შპს „...ს“, ა. ი-ეის, ე. ზ-ის, ვე. ბ-ის, ზ. ჭ-ას, დ. ჯ-ეის უფლებამონაცვლე გ. კ-ეის საკასაციო საჩივრები დაკმაყოფილდეს;

2. გაუქმდეს თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2022 წლის 19 აპრილის გადაწყვეტილება და მიღებულ იქნეს ახალი გადაწყვეტილება;

3. გ. კ-ის, ვ. ბ-ის, შ. შ-ას, კ. ბ-ისა და მ. გ-ის სარჩელი არ დაკმაყოფილდეს;

4. გ. კ-ის, ვ. ბ-ის, შ. შ-ას, კ. ბ-ისა და მ. გ-ის შპს „...“-ს სასარგებლოდ დაეკისროთ ამ უკანასკნელის მიერ სააპელაციო საჩივარზე და საკასაციო სასამართლოში საქმის განხილვისათვის გადახდილი სახელმწიფო ბაჟის - 450 (ოთხას ორმოცდაათი) ლარის ანაზღაურება;

5. გ. კ-ის, ვ. ბ-ის, შ. შ-ას, კ. ბ-ისა და მ. გ-ის ა. ი-ეის, ე. ზ-ის, ვე. ბ-ის, ზ. ჭ-ასა და გ. კ-ეის სასარგებლოდ დაეკისროთ სააპელაციო საჩივარზე და საკასაციო სასამართლოში საქმის განხილვისათვის გადახდილი სახელმწიფო ბაჟის - 450 (ოთხას ორმოცდაათი) ლარის ანაზღაურება;

6. გაუქმდეს თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2020 წლის 16 იანვრის განჩინებით გამოყენებული სარჩელის უზრუნველყოფის ღონისძიება, რომლითაც გ. კ-ის, ვ. ბ-ის, შ. შ-ას, კ. ბ-ისა და მ. გ-ის შუამდგომლობა ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის მოქმედების შეჩერების თაობაზე დაკმაყოფილდა და შეჩერდა ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერის 2013 წლის 4 დეკემბრის №2738 განკარგულების მოქმედება მოცემულ საქმეზე საბოლოო გადაწყვეტილების მიღებამდე;

7. გაუქმდეს თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2020 წლის 13 აპრილის განჩინებით გამოყენებული სარჩელის უზრუნველყოფის ღონისძიება, რომლითაც გ. კ-ის, ვ. ბ-ის, შ. შ-ას, კ. ბ-ისა და მ. გ-ის შუამდგომლობა ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტების მოქმედების შეჩერების თაობაზე დაკმაყოფილდა ნაწილობრივ და შეჩერდა სსიპ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის 2019 წლის 5 დეკემბრის №4779785 ბრძანების მოქმედება მოცემულ საქმეზე საბოლოო გადაწყვეტილების მიღებამდე;

8. გაუქმდეს თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2020 წლის 14 სექტემბრის განჩინებით გამოყენებული სარჩელის უზრუნველყოფის ღონისძიება, რომლითაც გ. კ-ის, ვ. ბ-ის, შ. შ-ას, კ. ბ-ის და მ. გ-ის კერძო საჩივარი დაკმაყოფილდა ნაწილობრივ; გაუქმდა თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2020 წლის 13 აპრილის განჩინება სსიპ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის 2013 წლის 5 დეკემბრის №1016629 გადაწყვეტილებისა და სსიპ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის 2014 წლის 10 ოქტომბრის №1536409 ბრძანების შეჩერებაზე უარის თქმის ნაწილში და ამ ნაწილში მიღებულ იქნა ახალი განჩინება: შეჩერდა სსიპ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის 2014 წლის 10 ოქტომბრის №1536409 ბრძანების მოქმედება; შეჩერდა სსიპ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის 2013 წლის 5 დეკემბრის №1016629 გადაწყვეტილების მოქმედება ... საკადასტრო კოდით არსებული მიწის ნაკვეთისათვის არსებული ქალაქმშენებლობითი პარამეტრების კ1=0.7 კ2=6.5 განსაზღვრის ნაწილში).

9. საკასაციო სასამართლოს გადაწყვეტილება საბოლოოა და არ საჩივრდება.

თავმჯდომარე გ. მაკარიძე


მოსამართლეები: თ. ოქროპირიძე


ბ. სტურუა