საქმე №ბს-1101(3კ-22) 8 ივნისი, 2023 წელი
ქ. თბილისი

ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატა
შემდეგი შემადგენლობით:

მაია ვაჩაძე (თავმჯდომარე, მომხსენებელი),
მოსამართლეები: გოჩა აბუსერიძე, ბიძინა სტურუა

საქმის განხილვის ფორმა – ზეპირი მოსმენის გარეშე

კასატორები (მოპასუხეები) – ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერია და სსიპ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახური

მოწინააღმდეგე მხარე (მოსარჩელე) – ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობა „...“

მესამე პირი - ქ. გ-ი

გასაჩივრებული განჩინება – თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2022 წლის 30 ივნისის განჩინება

დავის საგანი – ინდივიდუალურ ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტების ბათილად ცნობა


ა ღ წ ე რ ი ლ ო ბ ი თ ი ნ ა წ ი ლ ი:

2020 წლის 5 აგვისტოს ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობა „...-მა“ სასარჩელო განცხადებით მიმართა თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიას, მოპასუხეების - ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიისა და სსიპ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის მიმართ.
მოსარჩელემ სსიპ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის 2019 წლის 28 ოქტომბრის №4727438 გადაწყვეტილებისა და ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის 2020 წლის 18 სექტემბრის №1290 ბრძანების ბათილად ცნობა მოითხოვა.
მოსარჩელის განმარტებით, 2019 წლის 6 სექტემბერს ქ. გ-ის წარმომადგენლის მიერ სსიპ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურში შეტანილი იქნა განცხადება თანდართული მასალებით, რომელიც შეეხებოდა ქ. გ-ის კუთვნილი ფართის ფასადზე სარეკლამო აბრის მოწყობასა და სარეკონსტრუქციო სამუშაოების ჩატარებას. სსიპ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის მიერ შესწავლილი იქნა განცხადება, რომლის შედეგად 2019 წლის 28 ოქტომბრის №4727438 გადაწყვეტილებით ქ. გ-ს თანხმობა მიეცა კუთვნილი ფართის ფასადზე სარეკლამო აბრის მოწყობაზე, თუმცა არქიტექტურის სამსახურის მიერ განცხადებაზე თანდართული ყველა დოკუმენტაციის არსებითად არ შესწავლის გამო, მათ მიერ გაცემული სამუშაოთა შესრულების თანხმობა გაცდა ქ. გ-ის საკუთრების ფარგლებს და გავრცელდა ბმა ,,...“-ის საკუთრებაში არსებულ გამწვანების ზოლზე, რომლის შედეგად განადგურებული იქნა შენობის გარე ფასადზე მოწყობილი გამწვანების ზოლი.
მოსარჩელის მითითებით, ვინაიდან არქიტექტურის სამსახურის 2019 წლის 28 ოქტომბრის №4727438 გადაწყვეტილებით სამუშაოთა შესრულების არეალი გაცდა ქ. გ-ის საკუთრების ფარგლებს და მოიცვა ბმა ,,...“-ის წევრების საერთო საკუთრებაში არსებული შენობის ნაწილი, მათ მიერ აღნიშნული უკანონო გადაწყვეტილება 2020 წლის 18 თებერვალს გასაჩივრებული იქნა ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიაში, თუმცა ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის 2020 წლის 18 სექტემბრის №1290 ბრძანებით საჩივარი არ დაკმაყოფილდა.
ყოველივე ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, მოსარჩელე მიიჩნევს, რომ გასაჩივრებული ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტები გამოცემულია კანონის მოთხოვნათა დარღვევით, რის გამოც ისინი ბათილად უნდა იქნეს ცნობილი.
თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2021 წლის 4 ივნისის განჩინებით, ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 16.2 მუხლის საფუძველზე, საქმეში მესამე პირად ჩაბმულ იქნა ქ. გ-ი.
თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2021 წლის 23 ივლისის გადაწყვეტილებით ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობა „...“-ის სარჩელი დაკმაყოფილდა; ბათილად იქნა ცნობილი სსიპ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის 2019 წლის 28 ოქტომბრის №4727438 გადაწყვეტილება და ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის 2020 წლის 18 სექტემბრის №1290 ბრძანება.
საქალაქო სასამართლომ დადგენილად მიიჩნია, რომ ქ. თბილისში, ...ის ქ. №4ა-ში მდებარე უძრავი ქონება, საკადასტრო კოდით: №..., სადარბაზო 1, სართული 1, კომერციული სათავსო №1, ფართი 104,24 კვ.მ., და საკადასტრო კოდით: №..., სადარბაზო 1, სართული 2, კომერციული სათავსო №7, ფართი 87,00 კვ.მ., 2008 წლის 1 ოქტომბრიდან საკუთრების უფლებით აღრიცხულია ქ. გ-ის სახელზე. ნაკვეთის საკუთრების ტიპი - თანასაკუთრება, ნაკვეთის ფუნქცია - არასასოფლო-სამეურნეო, დაზუსტებული ფართობი: 2812.00კვ.მ., ნაკვეთის წინა ნომერი: 10, შენობა-ნაგებობები: №1, №2, №3, №4, №5, შენობა-ნაგებობ(ებ)ის საერთო ფართი: 15797,45.
2019 წლის 6 სექტემბერს ქ. გ-ის წარმომადგენელმა ნ. გ-მა №AR1705381 გაცხადებით მიმართა ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის სსიპ ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურს და მოითხოვა ქ. თბილისში, ...ის ქუჩა №4ა, №... და №... საკადასტრო კოდებით რეგისტრირებულ უძრავ ფარებთზე I კლასის სამშენებლო სამუშაოების, კერძოდ, სარეკლამო აბრის მოწყობისა და სარეკონსტრუქციო სამუშაოების ჩატარების შესაძლებლობის დადასტურება. ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის სსიპ ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის 2019 წლის 28 ოქტომბრის №4727438 გადაწყვეტილებით დაკმაყოფილდა ქ. გ-ის 2019 წლის 6 სექტემბრის №AR1705381 განცხადება და ქ. თბილისში, ...ის ქუჩა №4ა, №... და №... საკადასტრო კოდებით რეგისტრირებულ უძრავ ფართებზე დადასტურდა I კლასის სამშენებლო სამუშაოების, კერძოდ, სარეკლამო აბრის მოწყობისა და სარეკონსტრუქციო სამუშაოების ჩატარების შესაძლებლობა.
2020 წლის 18 თებერვალს ბმა „...“-ის თავმჯდომარის, ლ. ჯ-ის წარმომადგნელმა, ლ. გ-მა №19/01200493725-01 ადმინისტრაციული საჩივრით მიმართა ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიას და მოითხოვა ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის სსიპ ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის 2019 წლის 28 ოქტომბრის №4727438 გადაწყვეტილების ბათილად ცნობა. ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის 2020 წლის 18 სექტემბრის №1290 ბრძანებით არ დაკმაყოფილდა ბმა „...“-ის თავმჯდომარის, ლ. ჯ-ის წარმომადგნელის, ლ. გ-ის 2020 წლის 18 თებერვლის №19/01200493725-01 ადმინისტრაციული საჩივარი და ძალაში დარჩა ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის სსიპ ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის 2019 წლის 28 ოქტომბრის №4727438 გადაწყვეტილება.
სასამართლომ აღნიშნა, რომ საქმეში წარმოდგენილია არქიტექტორ მ. კ-ას 2020 წლის 4 დეკემბრის საექსპერტო დასკვნა ქ. თბილისში, ...ის ქ. №4ა შენობის I სართულზე მოქ. ქ. გ-ის კუთვნილ ფართზე სარეკლამო აბრის მოწყობისა და ფასადის სარეკონსტრუქციო სამუშაოების ჩატარების არქიტექტურულ პროექტზე, სადაც ცალსახად არის ნათქვამი, რომ ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის 2019 წლის 28 ოქტომბრის №4727438 გადაწყვეტილების მიხედვით, პროექტი ითვალისწინებს მოქ. ქ. გ-ის კუთვნილი ფართის გარეთ არსებული გამწვანებული მყარი მონოლითური მასალისაგან მოწყობილი საყვავილე სივრცის ინსტრუქციას მისი დემონტაჟის გზით და ასევე გათვალისწინებულია მისივე კუთვნილი საერთო ფართის ცვლილება (მომატება) 4,43 მ2-ით.
სასამართლოს მითითებით, „მშენებლობის ნებართვის გაცემის წესისა და სანებართვო პირობების შესახებ“ საქართველოს მთავრობის 2009 წლის 24 მარტის №57 დადგენილების მე-19 მუხლის პირველი პუნქტის თანახმად, ამ დადგენილების მიზნებისათვის შენობა-ნაგებობები და სამშენებლო სამუშაოები მშენებლობის ნებართვის გაცემისა და ექსპლუატაციაში მიღებისათვის იყოფა 5 კლასად: ა) I კლასი – შენობა-ნაგებობები, რომლებიც მშენებლობის ნებართვას არ საჭიროებს; ბ) II კლასი – შენობა-ნაგებობები რისკის დაბალი ფაქტორით; გ) III კლასი – შენობა-ნაგებობები რისკის საშუალო ფაქტორით; დ) IV კლასი – შენობა-ნაგებობები რისკის მაღალი ფაქტორით; ე) V კლასი – შენობა-ნაგებობები რისკის მომეტებული ფაქტორით (განსაკუთრებული მნიშვნელობის შენობა-ნაგებობები). ამავე დადგენილების 65-ე მუხლი კონკრეტულად განსაზღვრავს პირველი კლასის შენობა-ნაგებობის მახასიათებლებს. კერძოდ, დასახელებული მუხლის პირველი პუნქტის „ყ“ ქვეპუნქტის თანახმად, I კლასს განეკუთვნება: ანტრესოლის, კიბის, ვიტრინის, კარის, ფანჯრის და სხვა ღიობების მოწყობა/დემონტაჟი. თუ აღნიშნული სამუშაოები ეხება შენობა-ნაგებობის მზიდ კონსტრუქციებს, ამ დადგენილების 66-ე მუხლით გათვალისწინებული დოკუმენტაციის გარდა, დამკვეთი ვალდებულია სამშენებლო სამუშაოების დაწყებამდე მოიპოვოს შესაბამისი დასკვნა განსახორციელებელი სამუშაოების უსაფრთხოების შესახებ. სასამართლომ აღნიშნა, რომ მითითებული დადგენილების 65-ე და 66-ე მუხლების პირველი პუნქტების თანახმად, I კლასის შენობა-ნაგებობა არ საჭიროებს მშენებლობის ნებართვას, თუმცა 66-ე მუხლის მე-2 პუნქტის თანახმად, I კლასის შენობა-ნაგებობის მშენებლობის მწარმოებელი/დამკვეთი ვალდებულია განზრახული მშენებლობის შესახებ განცხადებით აცნობოს მშენებლობის ნებართვის გამცემ ორგანოს. ხოლო 66-ე მუხლის მე-7 პუნქტის თანახმად, მშენებლობის ნებართვის გამცემი ორგანო 5 დღის ვადაში წარდგენილი სრულყოფილი დოკუმენტ(ებ)ის საფუძველზე წერილობით ადასტურებს დაგეგმილი მშენებლობა/მონტაჟის ქალაქთმშენებლობით დოკუმენტებთან შესაბამისობას და მშენებლობის განხორციელების შესაძლებლობას.
სასამართლოს მითითებით, საქართველოს მთავრობის 2009 წლის 24 მარტის №57 დადგენილებით დამტკიცებული მშენებლობის ნებართვის გაცემის წესისა და სანებართვო პირობების მე-4 მუხლის პირველი პუნქტის თანახმად, მშენებლობის სახეობებია: ა) ახალი მშენებლობა (მათ შორის, მონტაჟი); ბ) რეკონსტრუქცია; გ) რემონტი-შეკეთება, მოპირკეთება/აღჭურვა (არ საჭიროებს ნებართვას); დ) დემონტაჟი; ე) ლანდშაფტური მშენებლობა; ვ) დროებითი შენობა-ნაგებობების მონტაჟი/განთავსება. ამავე მუხლის მე-2 პუნქტის შესაბამისად, შენობა-ნაგებობების ახალი მშენებლობა ისეთი მშენებლობაა, რომელიც ხორციელდება მიწის ნაკვეთის იმ ნაწილში, სადაც არ დგას შენობა-ნაგებობა ან ხდება არსებულის მთლიანად ჩანაცვლება, ხოლო დადგენილების მე-3 მუხლის 50-ე პუნქტის თანახმად, რეკონსტრუქცია არის არსებული შენობა ნაგებობის ან/და მისი ნაწილ(ებ)ის არსობრივად შეცვლა, მათი ფიზიკური, ხარისხობრივი და თვისობრივი განახლების მიზნით.
ამასთან, სასამართლომ განმარტა, რომ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს 2018 წლის 16 თებერვლის №13-35 დადგენილებით დამტკიცებული იქნა „ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის საჯარო სამართლის იურიდიული პირის - ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის დებულება“, რომლის მე-2 მუხლით განსაზღვრულია სამსახურის მიზნები, კერძოდ, დასახელებული მუხლის თანახმად, სამსახურის მიზნებია: ა) მის კომპეტენციას მიკუთვნებულ საკითხებთან დაკავშირებით, ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის ადმინისტრაციულ ტერიტორიულ საზღვრებში ერთიანი საჯარო ხელისუფლების განხორციელება; ბ) თავისი კომპეტენციის ფარგლებში, კანონმდებლობით გათვალისწინებული საქმიანობის განხორციელება. ამავე დებულების 3.1 მუხლის „ა“ ქვეპუნქტის თანახმად, სამსახურის ერთ-ერთ ფუნქციას წარმოადგენს არქიტექტურული პროცესების მართვა - დადგენილი წესით მიწის ნაკვეთის სამშენებლოდ გამოყენების პირობების დადგენა, არქიტექტურულ-სამშენებლო პროექტის შეთანხმება, მშენებლობის ნებართვის გაცემა და კანონმდებლობით დადგენილი წესით, მათში ცვლილებების შეტანა.
სასამართლომ აღნიშნა, რომ ზემოაღნიშნულ უფლებამოსილებათა განხორციელება ადმინისტრაციული ორგანოს მხრიდან ხორციელდება არქიტექტურულ-სამშენებლო სფეროს მარეგულირებელი კანონმდებლობის საფუძველზე. ამასთან, ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის სსიპ ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახური არის ქ. თბილისში არქიტექტურულ-სამშენებლო სფეროში ერთადერთი ერთიანი საჯარო ხელისუფლების განმახორციელებელი ორგანო, იგი ვალდებული არის იზრუნოს ქალაქის მხატვრული იერსახის შემდგომი გაუმჯობესებისათვის და ამ კუთხით იგი სარგებლობს დისკრეციული უფლებამოსილებით. შესაბამისად, დისკრეციული უფლებამოსილების ფარგლებში, შესაძლებლობა აქვს ყოველ კონკრეტულ შემთხვევაში საქმის გარემოებების შესწავლისა და შეფასების შემდგომ განსაზღვროს ამა თუ იმ სამშენებლო სამუშაოების განხორციელების მიზანშეწონილობა და მისი შესაბამისობა სამსახურის მიერ შემუშავებულ ქალაქის განვითარების პოლიტიკასთან.
სასამართლოს მითითებით, მოსარჩელე მხარე არქიტექტურის სამსახურის 2019 წლის 28 ოქტომბრის №4727438 გადაწყვეტილებას, რომლითაც ქ. თბილისში, ...ის ქუჩა №4ა, №... და №... საკადასტრო კოდებით რეგისტრირებულ უძრავ ფართებზე დადასტურდა I კლასის სამშენებლო სამუშაოების, კერძოდ, სარეკლამო აბრის მოწყობისა და სარეკონსტრუქციო სამუშაოების ჩატარების შესაძლებლობა, არაკანონიერად მიიჩნევს და განმარტავს, რომ მათ მიერ გაცემული სამუშაოთა შესრულების თანხმობა გაცდა ქ. გ-ის საკუთრების ფარგლებს და მოიცვა ბმა ,,...“-ის წევრების საერთო საკუთრებაში არსებული შენობის ნაწილი, გავრცელდა ამხანაგობის საკუთრებაში არსებული გამწვანების ზოლზე, რომლის შედეგად განადგურებული იქნა შენობის გარე ფასადზე მოწყობილი გამწვანების ზოლი.
სასამართლომ გაიზიარა მოსარჩელე მხარის პოზიცია მოცემულ საკითხთან დაკავშირებით და მიუთითა „ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-3 მუხლის „ვ“ ქვეპუნქტზე, რომლის თანახმად, ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის წევრთა საერთო ქონება არის მიწის ნაკვეთი, ამავე ნაკვეთზე განთავსებული მრავალბინიანი სახლი, მასთან დაკავშირებული მომსახურე საინჟინრო ქსელების, მოწყობილობა-დანადგარების, შენობა-ნაგებობებისა და კეთილმოწყობის ობიექტების ერთობლიობა, რომელიც არ იმყოფება ინდივიდუალურ საკუთრებაში. მითითებული კანონის მე-10 მუხლის პირველი პუნქტის თანახმად, ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის წევრთა საერთო ქონების ისეთი განვითარება, რომელიც მნიშვნელოვნად ცვლის ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის წევრთა საერთო ქონებას და გავლენას ახდენს სხვა ბინის მესაკუთრეთა მიერ საერთო ქონების გამოყენებაზე, ხორციელდება ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის წევრთა კრებაზე ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის ყველა წევრის მიერ ერთხმად მიღებული გადაწყვეტილების საფუძველზე. ამავე კანონის 101 მუხლის პირველი პუნქტის შესაბამისად, ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის თანხმობის გარეშე შესაძლებელია ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის წევრის ინდივიდუალურ საკუთრებაში არსებული ქონების ისეთი განვითარება, რომელიც გავლენას ახდენს ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის წევრთა საერთო ქონებაზე, თუმცა არ ითვალისწინებს ინდივიდუალურ საკუთრებაში არსებული ფართობის გაზრდას ან/და ახალი ინდივიდუალური საკუთრების საგნის წარმოშობას. ამავე მუხლის მე-2 პუნქტის თანახმად, თუ ამ მუხლის პირველ პუნქტში აღნიშნული სამშენებლო სამუშაოები ითვალისწინებს ინდივიდუალურ საკუთრებაში არსებული ფართობის გაზრდას ან/და ახალი ინდივიდუალური საკუთრების საგნის წარმოშობას, სამშენებლო სამუშაოების დასაშვებობის შესახებ გადაწყვეტილებას ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობა იღებს წევრთა 2/3-ის ხმებით, ხოლო ამავე მუხლის მე-3 პუნქტის თანახმად, თუ ამ მუხლის პირველ პუნქტში აღნიშნული სამშენებლო სამუშაოები ითვალისწინებს ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის წევრთა საერთო ქონების დემონტაჟს, ამის შესახებ გადაწყვეტილებას ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობა იღებს წევრთა 2/3-ის ხმებით.
მოცემულ შემთხვევაში, საქმეში წარმოდგენილი მტკიცებულებებით (ფოტოსურათებით, საპროექტო გეგმით) და მხარეთა ახსნა-განმარტებებით სასამართლომ ცალსახად დადასტურებულად მიიჩნია, რომ სადავო აქტის საფუძველზე ქ. გ-ის მიერ განხორციელებული სამუშაოები გასცდა მისი საკუთრების ფარგლებს და მოიცვა ბმა ,,...“-ის წევრების საერთო საკუთრებაში არსებული შენობის ნაწილი, განხორციელდა საერთო საკუთრებაში არსებული ფართის რეკონსტრუქცია მისი დემონტაჟის გზით და მოხდა ფართის ცვლილება, რაც „ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-10 და 101 მუხლების საფუძველზე საჭიროებდა ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის წევრთა თანხმობას. აქვე სასამართლომ იმ გარემოებაზეც მიუთითა, რომ სადავო აქტით მოპასუხე ადმინისტრაციული ორგანოს მიერ არ მომხდარა ასევე იმ გარემოების გამოკვლევა, იყო თუ არა სახეზე ექსტერიერის რეკონსტრუქცია, რაც თავის მხრივ მე-2 კლასს განეკუთნება და საჭიროებს არა წერილობით დადასტურებას, არამედ II კლასის შენობა-ნაგებობაზე მშენებლობის ნებართვის გაცემისთვის განკუთვნილ პროცედურებს.
სასამართლომ განსაკუთრებული ყურადღება გაამახვილა საქმეში მტკიცებულების სახით წარმოდგენილ, არქიტექტორ მ. კ-ას 2020 წლის 4 დეკემბრის საექსპერტო დასკვნაზე, რომლის თანახმად, ექსპერტი, არსებული პროექტის შესწავლისა და გაანალიზების საფუძველზე, ცალსახად ადასტურებს, რომ ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის 2019 წლის 28 ოქტომბრის №4727438 გადაწყვეტილების მიხედვით, პროექტი ითვალისწინებს მოქ. ქ. გ-ის კუთვნილი ფართის გარეთ არსებული გამწვანებული მყარი მონოლითური მასალისაგან მოწყობილი საყვავილე სივრცის ინსტრუქციას მისი დემონტაჟის გზით და ასევე გათვალისწინებულია მისივე კუთვნილი საერთო ფართის ცვლილება (მომატება) 4,43 მ2-ით.
ამდენად, აღნიშნულ გადაწყვეტილებაში განვითარებული მსჯელობისა და საქმეში არსებული მტკიცებულებების გათვალისწინებით, სასამართლომ მიიჩია, რომ მოცემულ შემთხვევაში მოპასუხე მხარის მიერ სასამართლო სხდომაზე ვერ იქნა დასაბუთებული მის მიერ გამოცემული აქტის ფაქტობრივი და სამართლებრივი არგუმენტაცია, შესაბამისად, მან ისე მიიღო გადაწყვეტილება, რომ არ გამოიკვლია, არ შეაფასა და არ შეაჯერა ისეთი გარემოებები, რომლებიც მნიშვნელოვანი იყო საკითხის გადასაწყვეტად, რის გამოც სსიპ ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის 2019 წლის 28 ოქტომბრის №4727438 გადაწყვეტილება მიღებული იყო კანონის მოთხოვნათა დარღვევით, რაც პირდაპირ და უშუალო ზიანს აყენებდა მოსარჩელეს და ბათილად უნდა ყოფილიყო ცნობილი.
რაც შეეხება ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის 2020 წლის 18 სექტემბრის №1290 ბრძანებას, რომლითაც ბმა „...“-ის თავმჯდომარის, ლ. ჯ-ის წარმომადგენელს, ლ. გ-ს უარი ეთქვა ადმინისტრაციული საჩივრის დაკმაყოფილებაზე, სასამართლომ მიიჩნია, რომ მოცემულ შემთხვევაში იმდენად, რამდენადაც დადგენილი იქნა, რომ სსიპ ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის 2019 წლის 28 ოქტომბრის №4727438 გადაწყვეტილება, როგორც ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტი, კანონის მოთხოვნათა დარღვევით იყო მიღებული და ის მოსარჩელის კანონიერ ინტერესებს პირდაპირ და უშუალო ზიანს აყენებდა, აღნიშნული გარემოება თავის მხრივ გასაჩივრებული აქტის ბათილად ცნობის სამართლებრივ საფუძველს წარმოადგენდა. შესაბამისად, ბათილად უნდა ყოფილიყო ცნობილი ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის 2020 წლის 18 სექტემბრის №1290 ბრძანება, მით უფრო მაშინ, როდესაც ადმინისტრაციულ საჩივარს, როგორც უფლების დაცვის საშუალებას, მხარისთვის განსაკუთრებული ინტერესი გააჩნია და ადმინისტრაციული წარმოება ადმინისტრაციულ საჩივართან დაკავშირებით გულისხმობს ინდივიდუალურ ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის კანონიერების გადამოწმებას, რომელიც თავის თავში მოიცავს აქტის, როგორც ფორმალური, ისე მატერიალური კანონიერების გადამოწმებას. სასამართლომ მიუთითა, რომ ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიას, როგორც საჩივრის განმხილველ ორგანოს, გასაჩივრებული აქტის კანონიერებისა და მიზანშეწონილობის გადამოწმების ვალდებულება წარმოეშვება მაღალი ხარისხით, რაც გულისხმობს იმას, რომ მის მიერ გამოკვლეული უნდა ყოფილიყო საქმისთვის მნიშვნელობის მქონე ყველა გარემოება და აღნიშნულის საფუძველზე მიღებული უნდა ყოფილიყო გადაწყვეტილება საჩივრის დაკმაყოფილების ან საჩივრის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმის შესახებ.
თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2021 წლის 23 ივლისის გადაწყვეტილება სააპელაციო წესით გაასაჩივრეს ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიამ, სსიპ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურმა და ქ. გ-მა, რომლებმაც გასაჩივრებული გადაწყვეტილების გაუქმება და ახალი გადაწყვეტილებით სარჩელის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმა მოითხოვეს.
თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2022 წლის 30 ივნისის განჩინებით ქ. გ-ის, ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიისა და ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის სსიპ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის სააპელაციო საჩივრები არ დაკმაყოფილდა; უცვლელად დარჩა თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის 2021 წლის 23 ივლისის გადაწყვეტილება.
სააპელაციო სასამართლო სრულად დაეთანხმა და გაიზიარა პირველი ინსტანციის სასამართლოს მიერ საქმეზე დადგენილი ფაქტობრივი გარემოებები, ფაქტობრივი გარემოებების სამართლებრივი შეფასებები, მიუთითა „ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-3 მუხლის „ვ“ ქვეპუნქტზე, მე-10 მუხლის პირველ პუნქტზე, 101 მუხლის პირველ, მე-2 და მე-3 პუნქტებზე და მიიჩნია, რომ იმ პირობებშიც, თუ არ ხდება ინდივიდუალურ საკუთრებაში არსებული ფართობის გაზრდა ან/და ახალი ინდივიდუალური საკუთრების საგნის წარმოშობა, აუცილებელია ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის თანხმობის წარდგენა, მით უფრო იმ პირობებში, როდესაც საკითხი შეეხება ფასადის სარეკონსტრუქციო სამუშაოებს, რომელმაც უდავოდ მოიცვა ბმა ,,...“-ის წევრების საერთო საკუთრებაში არსებული შენობის ნაწილი. ამავეს ადასტურებდა საქმეში წარმოდგენილი 2020 წლის 4 დეკემბრის საექსპერტო დასკვნა, რომლის თანახმად, არსებული პროექტის შესწავლისა და გაანალიზების საფუძველზე, ცალსახად დადასტურდა, რომ ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის 2019 წლის 28 ოქტომბრის №4727438 გადაწყვეტილების მიხედვით, პროექტი ითვალისწინებდა მოქ. ქ. გ-ის კუთვნილი ფართის გარეთ არსებული გამწვანებული მყარი მონოლითური მასალისაგან მოწყობილი საყვავილე სივრცის რეკონსტრუქციას მისი დემონტაჟის გზით და ასევე გათვალისწინებული იყო მისივე კუთვნილი საერთო ფართის ცვლილება (მომატება) 4,43 მ2-ით.
რაც შეეხება აპელანტის მითითებას მასზედ, რომ აღნიშნული საკითხის გადაწყვეტა არქიტექტურის სამსახურის დისკრეციულ უფლებამოსილებას განეკუთვნებოდა, პალატამ გაიზიარა და განმარტა, რომ სამშენებლო სამუშაოების პროექტის (ფოტომონტაჟის) შეთანხმება და კონკრეტული სამუშაოების მიზანშეწონილობის დადგენა ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის სსიპ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის დისკრეციულ უფლებამოსილებას მიეკუთვნება, თუმცა იმ შემთხვევაშიც კი, თუ ადმინისტრაციული ორგანო მოქმედებს დისკრეციული უფლებამოსილების ფარგლებში, იგი ვალდებულია, აქტის დასაბუთებაში მიუთითოს იმ გარემოებებზე, რომლებიც საფუძვლად დაედო მის მიერ მიღებულ გადაწყვეტილებას. დაუშვებელია ადმინისტრაციული ორგანოს გადაწყვეტილების კანონიერების მტკიცება მხოლოდ დისკრეციული უფლებამოსილების არსებობაზე მითითებით. მოცემულ შემთხვევაში კი სადავო აქტი ბმა ,,...“-ის წევრების საერთო საკუთრებაში არსებული შენობის ნაწილს შეეხება და ასევე ვრცელდება ამხანაგობის საკუთრებაში არსებულ გამწვანების ზოლზეც, რაც დასტურდებოდა, როგორც წარმოდგენილი ფოტოსურათებიდან, ასევე ზემოხსენებული ექსპერტის დასკვნიდანაც.
აღნიშნულიდან გამომდინარე, პალატამ გაიზიარა საქალაქო სასამართლოს დასკვნა, რომ არქიტექტურის სამსახურის მიერ დადასტურებული იქნა იმგვარი სამუშაოების განხორციელება (საერთო საკუთრებაში არსებული ფართის რეკონსტრუქცია), რაც ,,ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის შესახებ“ საქართველოს კანონიდან გამომდინარე საჭიროებდა ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის წევრთა თანხმობას. შესაბამისად, იმ პირობებში, როდესაც განმცხადებელი მოითხოვდა სარეკლამო აბრის მოწყობისა და სარეკონსტრუქციო სამუშაოების ჩატარების შესაძლებლობის დადასტურებას თბილისში, ...ის ქ. №4ა-ში მდებარე უძრავი ნივთის ფასადზე, არქიტექტურის სამსახური არ იყო უფლებამოსილი ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის თანხმობის გარეშე მიეღო დადებითი გადაწყვეტილება. ამდენად, პალატის მოსაზრებით, საქალაქო სასამართლომ მართებულად მიიჩნია, რომ ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის სსიპ ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის 2019 წლის 28 ოქტომბრის №4727438 გადაწყვეტილება მიღებული იყო კანონის მოთხოვნათა დარღვევით, რაც პირდაპირ და უშუალო ზიანს აყენებდა მოსარჩელეს, რის გამოც გასაჩივრებული ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტი ბათილად უნდა ყოფილიყო ცნობილი. ამასთან, აღნიშნული აქტის ბათილად ცნობის პირობებში, ასევე მართებულად იქნა ბათილად ცნობილი ადმინისტრაციული საჩივრის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმის თაობაზე მიღებული ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის 2020 წლის 18 სექტემბრის №1290 ბრძანება.
თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2022 წლის 30 ივნისის განჩინება საკასაციო წესით გაასაჩივრეს ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიამ, სსიპ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურმა და ქ. გ-მა, რომლებმაც გასაჩივრებული განჩინების გაუქმება და ახალი გადაწყვეტილებით სარჩელის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმა მოითხოვეს.
საქართველოს უზენაესი სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2022 წლის 3 ოქტომბრის განჩინებებით საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 34-ე მუხლის მე-3 ნაწილის შესაბამისად, დასაშვებობის შესამოწმებლად წარმოებაში იქნა მიღებული ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიისა და სსიპ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის საკასაციო საჩივრები; ხოლო ქ. გ-ის საკასაციო საჩივარი დარჩა განუხილველი.
კასატორი - ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერია აღნიშნავს, რომ I კლასის სამშენებლო სამუშაოების განსახორციელებლად დამკვეთისთვის არ არის სავალდებულო მშენებლობის ნებართვის გაცემისთვის კანონმდებლობით დადგენილი სამი სტადიის გავლა, თუმცა ამავდროულად, აღნიშნული სამშენებლო სამუშაოების დასაშვებობისათვის აუცილებელია განზრახული მშენებლობის შესახებ მშენებლობის ნებართვის გამცემი უფლებამოსილი ადმინისტრაციული ორგანოსთვის განცხადების წარდგენა და შესაბამისი წერილობითი დასტურის მოპოვება. მოცემულ შემთხვევაში მერიამ მიიჩნია, რომ გასაჩივრებული აქტით დადასტურებული სამშენებლო სამუშაოები მიეკუთვნებოდა პირველ კლასს, რომელიც ნებართვას არ საჭიროებდა, თუმცა საჭირო იყო ნებართვის გამცემი ორგანოს მიერ გაცემული წერილობითი დასტურის მოპოვება. განმცხადებელმა კი არქიტექტურის სამსახურში წარადგინა საჯარო რეესტრის ამონაწერები, არსებული სიტუაციის ამსახველი ფოტოსურათები და ფოტომონტაჟი, რისი სრულყოფილად შესწავლის შემდგომაც არქიტექტურის სამსახურმა გადაწყვეტილება მიიღო მოქმედი რეგულაციებით გათვალისწინებული მოთხოვნების დაცვით.
კასატორის მითითებით, არქიტექტურის სამსახურის მხრიდან აღნიშნული I კლასის სამშენებლო სამუშაოების დადასტურებით მოხდა ქ. გ-ის ინდივიდუალური საკუთრების ისეთი განვითარება, რომელიც გავლენას ახდენს ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის წევრთა საერთო ქონებაზე, თუმცა აღნიშნულით არ მომხდარა ინდივიდუალურ საკუთრებაში არსებული ფართობის გაზრდა ან ახალი ინდივიდუალური საკუთრების საგნის წარმოშობა. ამდენად, არ არსებობდა ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის თანხმობის წარდგენის ვალდებულება.
კასატორის - სსიპ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის მითითებით, სადავო აქტით დადასტურებული სარეკონსტრუქციო სამუშაოები განეკუთვნება I კლასის სამუშაოებს და სასამართლომ უსაფუძვლოდ მიუთითა განსახორციელებელი სამუშაოების II კლასთან დაკავშირებით. კასატორის მითითებით, საქმეში არსებული სიტუაციის ამსახველი ფოტოსურათებით, ფოტომონტაჟით, არსებული და საპროექტო გეგმებით, ცალსახად დგინდებოდა, რომ სარეკონსტრუქციო სამუშაოები მოიცავდა იმ ტიპის სამუშაოებს, რაც განეკუთვნებოდა I კლასს. აღნიშნულს ასევე ადასტურებდა ექსპერტის დასკვნა, რომლის თანახმად, ფასადის რეკონსტრუქციის ფარგლებში გათვალისწინებული იყო არსებული ვიტრაჟების ნაცვლად მსხვილპანელოვანი დეკორატიული ჩარჩოს გამოყენებით ახალი ვიტრაჟების მოწყობის სამუშაოები. აღნიშნული ვიტრაჟების შეცვლა არ იწვევდა ფართის ცვლილებას და იგი მხოლოდ ფასადის დეკორის შემქმნელი იყო.
რაც შეეხება ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის თანხმობის წარდგენის აუცილებლობას, კასატორის განმარტებით, მითითებული უძრავი ნივთები მოქცეული იყო ქ. გ-ის საკუთრებაში, რის გამოც ადგილი ჰქონდა ინდივიდუალური საკუთრების საგნის ისეთ განვითარებას, რაც არ იწვევდა ფართობის გაზრდას ან ახალი საკუთრების საგნის წარმოშობას. ამდენად, არ არსებობდა ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის თანხმობის წარდგენის ვალდებულება. ამასთან, ფართის ის ნაწილი, რომელზეც სასამართლო მიუთითებდა, წარმოადგენდა არაექსპლუატირებად ფართს, ვინაიდან მასში მოხვედრა შეთანხმებული დოკუმენტაციის მიხედვით, შეუძლებელი იყო და იგი მხოლოდ ფასადის დეკორს წარმოადგენდა. ამდენად, არაექსპლუატირებადი ფართი შემხებლობაში არ იყო საერთო ფართთან და მისი მოწყობა არ ხდებოდა ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის საერთო ფართის ხარჯზე, ხოლო გამწვანების ზოლთან მიმართებით, კასატორი უთითებს, რომ საპროექტო დოკუმენტაციით ხდება მისი შენარჩუნება და ამ კუთხითაც ზიანი არ ადგება ამხანაგობის ინტერესებს.
კასატორი ასევე ყურადღებას ამახვილებს იმ გარემოებაზე, რომ განსახილველ შემთხვევაში არქიტექტურის სამსახურის სადავო გადაწყვეტილება წარმოადგენს აღმჭურველ ადმინისტრაციულ-სამართლებრივ აქტს, აღმჭურველი აქტების მიმართ კი ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსი აწესებს განსაკუთრებული დაცვის გარანტიებს, რასთან დაკავშირებითაც კასატორი მიუთითებს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის 601 მუხლის მე-4 და მე-5 ნაწილებზე.
საქართველოს უზენაესი სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2023 წლის 7 თებერვლის განჩინებით ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიისა და სსიპ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის საკასაციო საჩივრების დასაშვებობის საკითხის განხილვა დადგინდა მხარეთა დასწრებით 2023 წლის 23 თებერვალს.
საქართველოს უზენაესი სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2023 წლის 23 თებერვლის საოქმო განჩინებებით კასატორის - სსიპ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურისა და მესამე პირის - ქ. გ-ის შუამდგომლობა საქმეზე ახალი მტკიცებულებების დართვის თაობაზე არ დაკმაყოფილდა და მათვე დაუბრუნდათ მტკიცებულების სახით წარმოდგენილი სასამართლო ექსპერტიზის ეროვნული ბიუროს №008442322 ექსპერტის დასკვნა (9 ფურცელი).
საქართველოს უზენაესი სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2023 წლის 23 თებერვლის სხდომიდან საქმის განხილვა გადაიდო ზეპირი მოსმენის გარეშე, რა დროსაც მხარეებს მიეცათ ვადა მორიგების პირობების შესათანხმებლად და შესაბამისი ინფორმაციის წარმოსადგენად, თუმცა მხარეთა შორის მორიგება ვერ შედგა.
საქართველოს უზენაესი სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2023 წლის 2 მაისის განჩინებით ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიისა და სსიპ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის საკასაციო საჩივრები მიჩნეულ იქნა დასაშვებად და საქმის განხილვა დაინიშნა მხარეთა დასწრების გარეშე.


ს ა მ ო ტ ი ვ ა ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი :

საკასაციო სასამართლო საქმის მასალების გაცნობის, საკასაციო საჩივრების საფუძვლების შესწავლისა და გასაჩივრებული განჩინების კანონიერება-დასაბუთებულობის შემოწმების შედეგად მიიჩნევს, რომ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიისა და სსიპ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის საკასაციო საჩივრები არ უნდა დაკმაყოფილდეს და უცვლელად უნდა დარჩეს გასაჩივრებული თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2022 წლის 30 ივნისის განჩინება, შემდეგ გარემოებათა გამო:
სსიპ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის 2019 წლის 28 ოქტომბრის №4727438 სადავო გადაწყვეტილების მიღების დროს საქართველოს ტერიტორიაზე მშენებლობის ნებართვასთან დაკავშირებულ საჯარო სამართლებრივ ურთიერთობათა რეგულირების სფეროს მოიცავდა „მშენებლობის ნებართვის გაცემის წესისა და სანებართვო პირობების შესახებ“ საქართველოს მთავრობის 2009 წლის 24 მარტის №57 დადგენილება, რომელიც არეგულირებდა საქართველოს ტერიტორიაზე მშენებლობის ნებართვის გაცემის, სანებართვო პირობების შესრულებისა და შენობა-ნაგებობის ექსპლუატაციაში მიღების პროცესს. დასახელებული დადგენილების მე-19 მუხლის პირველი პუნქტის თანახმად, ამ დადგენილების მიზნებისათვის შენობა-ნაგებობები და სამშენებლო სამუშაოები მშენებლობის ნებართვის გაცემისა და ექსპლუატაციაში მიღებისათვის იყოფა 5 კლასად: ა) I კლასი – შენობა-ნაგებობები, რომლებიც მშენებლობის ნებართვას არ საჭიროებს; ბ) II კლასი – შენობა-ნაგებობები რისკის დაბალი ფაქტორით; გ) III კლასი – შენობა-ნაგებობები რისკის საშუალო ფაქტორით; დ) IV კლასი – შენობა-ნაგებობები რისკის მაღალი ფაქტორით; ე) V კლასი – შენობა-ნაგებობები რისკის მომეტებული ფაქტორით (განსაკუთრებული მნიშვნელობის შენობა-ნაგებობები).
ამავე დადგენილების 65-ე მუხლი კონკრეტულად განსაზღვრავს პირველი კლასის შენობა-ნაგებობის მახასიათებლებს, კერძოდ, I კლასს განეკუთვნება ანტრესოლის, კიბის, ვიტრინის, კარის, ფანჯრის და სხვა ღიობების მოწყობა/დემონტაჟი. თუ აღნიშნული სამუშაოები ეხება შენობა-ნაგებობის მზიდ კონსტრუქციებს, ამ დადგენილების 66-ე მუხლით გათვალისწინებული დოკუმენტაციის გარდა, დამკვეთი ვალდებულია სამშენებლო სამუშაოების დაწყებამდე მოიპოვოს შესაბამისი დასკვნა განსახორციელებელი სამუშაოების უსაფრთხოების შესახებ. ამასთან, I კლასის შენობა-ნაგებობა არ საჭიროებს მშენებლობის ნებართვას, თუმცა 66-ე მუხლის მე-2 პუნქტის თანახმად, I კლასის შენობა-ნაგებობის მშენებლობის მწარმოებელი/დამკვეთი ვალდებულია განზრახული მშენებლობის შესახებ განცხადებით აცნობოს მშენებლობის ნებართვის გამცემ ორგანოს, ხოლო 66-ე მუხლის მე-7 პუნქტის თანახმად, მშენებლობის ნებართვის გამცემი ორგანო 5 დღის ვადაში წარდგენილი სრულყოფილი დოკუმენტ(ებ)ის საფუძველზე წერილობით ადასტურებს დაგეგმილი მშენებლობა/მონტაჟის ქალაქთმშენებლობით დოკუმენტებთან შესაბამისობას და მშენებლობის განხორციელების შესაძლებლობას.
ამდენად, მართალია, I კლასს მიკუთვნებული განსახორციელებელი სამუშაოები ნებართვას არ საჭიროებდა, თუმცა საჭირო იყო ნებართვის გამცემი ორგანოს მიერ გაცემული წერილობითი დასტურის მოპოვება.
განსახილველ შემთხვევაში დადგენილია, რომ 2019 წლის 6 სექტემბერს ქ. გ-მა №AR1705381 განცხადებით მიმართა სსიპ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურს, წარუდგინა საკუთრების უფლების დამადასტურებელი დოკუმენტაცია, ასევე ფოტომონტაჟი და მოითხოვა ქ. თბილისში, ...ის ქუჩა №4ა, №... და №... საკადასტრო კოდებით რეგისტრირებულ უძრავ ფართებზე I კლასის სამშენებლო სამუშაოების, კერძოდ, სარეკლამო აბრის მოწყობისა და სარეკონსტრუქციო სამუშაოების ჩატარების შესაძლებლობის დადასტურება.
ასევე დადგენილია, რომ სსიპ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის 2019 წლის 28 ოქტომბრის №4727438 გადაწყვეტილებით ქ. თბილისში, ...ის ქუჩა №4ა, №... და №... საკადასტრო კოდებით რეგისტრირებულ უძრავ ფართებზე დადასტურდა I კლასის სამშენებლო სამუშაოების, კერძოდ, სარეკლამო აბრის მოწყობისა და სარეკონსტრუქციო სამუშაოების ჩატარების შესაძლებლობა.
მოსარჩელე ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობა „...“ სადავოდ ხდის სსიპ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის 2019 წლის 28 ოქტომბრის №4727438 გადაწყვეტილების კანონიერებას, რომლითაც დაკმაყოფილდა მესამე პირის ქ. გ-ის მოთხოვნა და მიეცა კუთვნილი ფართის ფასადზე სარეკლამო აბრის მოწყობისა და სარეკონსტრუქციო სამუშაოების ჩატარების შესაძლებლობა. წარმოდგენილი სარჩელით ასევე მოთხოვნილია აღნიშნული აქტის ბათილად ცნობის მოთხოვნით წარდგენილი ადმინისტრაციული საჩივრის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმის შესახებ მიღებული ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის 2020 წლის 18 სექტემბრის №1290 ბრძანების ბათილად ცნობა.
ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობა „...“ წარმოდგენილ სარჩელს ძირითადად აფუძნებს იმ გარემობაზე, რომ არქიტექტურის სამსახურის სადავო გადაწყვეტილებით გაცემული სამუშაოთა შესრულების თანხმობა გაცდა ქ. გ-ის საკუთრების ფარგლებს და გავრცელდა ბმა „...“-ის საკუთრებაში არსებული გამწვანების ზოლზე, რომლის შედეგად განადგურებული იქნა შენობის გარე ფასადზე მოწყობილი გამწვანების ზოლი. თავის მხრივ, კასატორები - ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერია და სსიპ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახური მიუთითებენ იმ გარემოებაზე, რომ ვინაიდან ფართი, რომლის ფასადზეც უნდა განხორციელებულიყო სარეკონსტრუქციო სამუშაოები და აბრის მოწყობა, წარმოადგენდა ქ. გ-ის ინდივიდუალურ საკუთრებას, ამდენად, საჭირო არ იყო ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის თანხმობის წარდგენა.
აღნიშნულიდან გამომდინარე, ვინაიდან სსიპ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის 2019 წლის 28 ოქტომბრის №4727438 სადავო გადაწყვეტილებით ხდება მრავალბინიან საცხოვრებელ სახლზე განსახორციელებელი სამუშაოების დადასტურება, შესაბამისად, სადავო სამართალურთიერთობის შეფასებისას საკასაციო სასამართლო მიუთითებს „ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის შესახებ“ საქართველოს კანონზე, რომელიც არეგულირებს ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის წევრთა საერთო ქონების მართვასთან დაკავშირებულ ურთიერთობებს, განსაზღვრავს ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის ფორმებსა და ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის წევრთა საკუთრების ფორმებს, აგრეთვე ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის წარმოშობის, ჩამოყალიბების, საქმიანობისა და ლიკვიდაციის ძირითად სამართლებრივ პირობებს (მუხლი 1). საკასაციო პალატა აღნიშნავს, რომ „ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის შესახებ“ კანონის თანახმად, ერთმანეთისაგან იმიჯნება ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის წევრთა საკუთრების ფორმები, კანონი ითვალისწინებს მრავალბინიან სახლში როგორც ინდივიდუალური, ასევე საერთო საკუთრების ობიექტების არსებობას. ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის წევრის ინდივიდუალურ საკუთრებად მიიჩნევა ცალკეულ პირთა საკუთრებაში არსებული ბინა, აგრეთვე ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის წევრის მფლობელობაში არსებული მრავალბინიანი სახლის სამეურნეო სათავსები (სარდაფები, სხვენები და ა. შ.) (მუხლი 4.1), ხოლო ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის წევრთა საერთო ქონებას წარმოადგენს: მიწის ნაკვეთი; ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის წევრთა საერთო ქონების მომსახურებისათვის განკუთვნილი შენობა-ნაგებობები და საინჟინრო-კომუნიკაციური მოწყობილობა და გაყვანილობა; მრავალბინიანი სახლის მზიდი და შემომზღუდავი არამზიდი (ფასადის) კონსტრუქციები (საძირკვლები, კარკასი, კედლები, საერთო სარგებლობის აივნები, სართულშუა გადახურვები, პარაპეტები (მოაჯირები), ლავგარდანები (კარნიზები), საწვიმარი მილები და ა. შ.); მრავალბინიანი სახლის ვესტიბიულები, სადარბაზოები, დერეფნები, კიბის უჯრედები, სარდაფები, სხვენები, საქვაბეები, ტექნიკური სართულები, სახურავები, ლიფტები, სხვადასხვა დანიშნულების შახტები, არხები, ნაგავგამტარები, ბუნკერები და ა. შ., რომლებიც არ იმყოფება ინდივიდუალურ საკუთრებაში; სატრანზიტო გაყვანილობა (მუხლი 5.4).
ამასთან, რამდენადაც „ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის შესახებ“ საქართველოს კანონი ერთმანეთისგან განასხვავებს ინდივიდუალურ და საერთო საკუთრებას, შესაბამისად, მათი განვითარების შესაძლებლობისთვის განსხვავებულ რეგულაციებს ითვალისწინებს. საკასაციო პალატა აღნიშნავს, რომ მრავალბინიან სახლში ქონების ყველა სახის განვითარება არ საჭიროებს ამხანაგობის თანხმობას, ამხანაგობის წევრთა კრებაზე გადაწყვეტილების მიღებას. ქონების განვითარებისას ამხანაგობის თანხმობის წარდგენის საჭიროების საფუძვლები განსაზღვრულია „ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის შესახებ“ კანონით, რომლის მე-10 და 101 მუხლები განსაზღვრავს ამხანაგობის წევრთა საერთო ქონების და ინდივიდუალურ საკუთრებაში მყოფი ქონების განვითარების პირობებს, კერძოდ, მე-10 მუხლის პირველი პუნქტის თანახმად, ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის წევრთა საერთო ქონების ისეთი განვითარება, რომელიც მნიშვნელოვნად ცვლის ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის წევრთა საერთო ქონებას და გავლენას ახდენს სხვა ბინის მესაკუთრეთა მიერ საერთო ქონების გამოყენებაზე, ხორციელდება ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის წევრთა კრებაზე ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის ყველა წევრის მიერ ერთხმად მიღებული გადაწყვეტილების საფუძველზე. ამავე კანონის 101 მუხლის პირველი პუნქტის შესაბამისად, ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის თანხმობის გარეშე შესაძლებელია ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის წევრის ინდივიდუალურ საკუთრებაში არსებული ქონების ისეთი განვითარება, რომელიც გავლენას ახდენს ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის წევრთა საერთო ქონებაზე, თუმცა არ ითვალისწინებს ინდივიდუალურ საკუთრებაში არსებული ფართობის გაზრდას ან/და ახალი ინდივიდუალური საკუთრების საგნის წარმოშობას. ამავე მუხლის მე-2 პუნქტის თანახმად, თუ ამ მუხლის პირველ პუნქტში აღნიშნული სამშენებლო სამუშაოები ითვალისწინებს ინდივიდუალურ საკუთრებაში არსებული ფართობის გაზრდას ან/და ახალი ინდივიდუალური საკუთრების საგნის წარმოშობას, სამშენებლო სამუშაოების დასაშვებობის შესახებ გადაწყვეტილებას ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობა იღებს წევრთა 2/3-ის ხმებით, ხოლო ამავე მუხლის მე-3 პუნქტის თანახმად, თუ ამ მუხლის პირველ პუნქტში აღნიშნული სამშენებლო სამუშაოები ითვალისწინებს ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის წევრთა საერთო ქონების დემონტაჟს, ამის შესახებ გადაწყვეტილებას ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობა იღებს წევრთა 2/3-ის ხმებით.
განსახილველ შემთხვევაში ქვედა ინსტანციის სასამართლოების მიერ დადგენილია, რომ სადავო აქტის საფუძველზე ქ. გ-ის მიერ განხორციელებული სამუშაოები გასცდა მისი საკუთრების ფარგლებს და მოიცვა ბმა „...“-ის წევრების საერთო საკუთრებაში არსებული შენობის ნაწილი, რასაც ადასტურებს საქმეში წარმოდგენილი 2020 წლის 4 დეკემბრის საექსპერტო დასკვნა, რომლის თანახმად, არსებული პროექტის შესწავლისა და გაანალიზების საფუძველზე, დადასტურდა, რომ ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის 2019 წლის 28 ოქტომბრის №4727438 გადაწყვეტილების მიხედვით, პროექტი ითვალისწინებდა მოქ. ქ. გ-ის კუთვნილი ფართის გარეთ არსებული გამწვანებული მყარი მონოლითური მასალისაგან მოწყობილი საყვავილე სივრცის რეკონსტრუქციას მისი დემონტაჟის გზით და ასევე გათვალისწინებული იყო მისივე კუთვნილი საერთო ფართის ცვლილება (მომატება) 4,43 მ2-ით. აღნიშნული კი „ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის შესახებ“ საქართველოს კანონის დასახელებული ნორმების საფუძველზე საჭიროებდა ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის წევრთა თანხმობას. აღნიშნულის საწინააღმდეგო გარემოება სადავო აქტების გამომცემი ადმინისტრაციული ორგანოებისა და საქმეში მესამე პირად ჩაბმული ქ. გ-ის მიერ არ დადასტურებულა. მართალია, საკასაციო სასამართლოში საქმის განხილვისას კასატორის - სსიპ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურისა და მესამე პირის - ქ. გ-ის მიერ წარმოდგენილ იქნა ექსპერტის დასკვნა, თუმცა სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 380-ე, 399-ე მუხლების შესაბამისად, რამდენადაც საკასაციო ინსტანციის სასამართლოში დაუშვებელია ახალი მტკიცებულებების მიღება, საქართველოს უზენაესი სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2023 წლის 23 თებერვლის საოქმო განჩინებებით კასატორის - სსიპ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურისა და მესამე პირის - ქ. გ-ის შუამდგომლობა საქმეზე ახალი მტკიცებულებების დართვის თაობაზე არ დაკმაყოფილდა და მათვე დაუბრუნდათ მტკიცებულების სახით წარმოდგენილი სასამართლო ექსპერტიზის ეროვნული ბიუროს №008442322 ექსპერტის დასკვნა (9 ფურცელი).
საკასაციო სასამართლო მიუთითებს საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 407-ე მუხლის მე-2 ნაწილზე, რომლის შესაბამისად, სააპელაციო სასამართლოს მიერ დამტკიცებულად ცნობილი ფაქტობრივი გარემოებები სავალდებულოა საკასაციო სასამართლოსათვის, თუ წამოყენებული არ არის დასაშვები და დასაბუთებული პრეტენზია (შედავება). ამავე მუხლის პირველი ნაწილის თანახმად კი, საკასაციო სასამართლო იმსჯელებს მხარის მხოლოდ იმ ახსნა-განმარტებაზე, რომელიც ასახულია სასამართლოთა გადაწყვეტილებებში ან სხდომათა ოქმებში. საკასაციო სასამართლო განმარტავს, რომ საკასაციო სასამართლო არ წარმოადგენს საქმის ფაქტობრივი გარემოებების დამდგენ სასამართლოს. ამასთან, საპროცესო კანონმდებლობა არ ითვალისწინებს საკასაციო სასამართლოში ახალი ფაქტობრივი გარემოებების დადგენის და მტკიცებულებების მიღების შესაძლებლობას, შესაბამისად, მოცემულ შემთხვევაში საკასაციო სასამართლო ხელმძღვანელობს ქვედა ინსტანციის სასამარლოების მიერ საქმეზე დადგენილი გარემოებებით, რაც საპროცესო კანონმდებლობის შესაბამისად ვერ იქნა გაბათილებული მხარეთა მიერ.
ამდენად, საქმეზე დადგენილი გარემოებების მიხედვით, რამდენადაც ქ. გ-ის მიერ დაგეგმილმა ფასადის სარეკონსტრუქციო სამუშაოებმა მოიცვა ბმა „...“-ის წევრების საერთო საკუთრებაში არსებული შენობის ნაწილი, შესაბამისად, არქიტექტურის სამსახურს სადავო გადაწყვეტილების მიღებისას უნდა ეხელძღვანელა „ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის შესახებ“ საქართველოს კანონის მოთხოვნების შესაბამისად, რა დროსაც ამხანაგობის თანხმობის არარსებობის პირობებში არ უნდა დაეშვა მოთხოვნილი ფორმით სარეკონსტრუქციო სამუშაოების განხორციელების შესაძლებლობა. არქიტექტურის სამსახურის მხრიდან აღნიშნული პირობების დაუცველობა კი ადასტურებს სადავოდ ქცეული სსიპ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის 2019 წლის 28 ოქტომბრის №4727438 გადაწყვეტილების უკანონობას, კანონის იმპერატიული მოთხოვნის გაუთვალისწინებლად საკითხის გადაწყვეტას, რამაც პირდაპირი და უშუალო ზიანი მიაყენა მოსარჩელის ინტერესებს. არქიტექტურის სამსახურის აღნიშნული გადაწყვეტილების უკანონობის პირობებში ასევე უკანონოა ადმინისტრაციული საჩივრის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმის თაობაზე მიღებული ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიის 2020 წლის 18 სექტემბრის №1290 ბრძანება. ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიას, როგორც საჩივრის განმხილველ ორგანოს, გასაჩივრებული აქტის კანონიერებისა და მიზანშეწონილობის გადამოწმების ვალდებულება წარმოეშვება მაღალი ხარისხით, რაც გულისხმობს იმას, რომ მის მიერ გამოკვლეული უნდა ყოფილიყო საქმისთვის მნიშვნელობის მქონე ყველა გარემოება და აღნიშნულის საფუძველზე მიღებული უნდა ყოფილიყო შესაბამისი გადაწყვეტილება.
საკასაციო სასამართლოს მითითებით, კონკრეტული ობიექტების ამხანაგობის საერთო საკუთრებად მიჩნევა მათი მომეტებული მნიშვნელობით არის განპირობებული, რის გამო საერთო საკუთრება ამხანაგობის მეშვეობით მართვას მოითხოვს. შესაბამისად, განსახილველი საკითხის გადაწყვეტამდე არქიტექტურის სამსახურის მიერ შეფასებას საჭიროებდა დაგეგმილი სარეკონსტრუქციო სამუშაოების ხასიათი, მისი შესრულების არეალი და თანმდევი შედეგები. არქიტექტურის სამსახურს უნდა დაედგინა მისი გადაწყვეტილების შესრულება ხომ არ გამოიწვევდა ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის უფლებებისა და კანონიერი ინტერესებისათვის ზიანის მიყენებას, შესაბამისად, უნდა შეეფასებინა დაგეგმილ სარეკონსტრუქციო სამუშაოებზე ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის თანხმობის წარდგენის საჭიროება. განსახილველ შემთხვევაში კი სახეზე არ გვაქვს ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის წევრების „ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის შესახებ“ საქართველოს კანონის შესაბამისად გამოხატული ნება სარეკონსტრუქციო სამუშაოებთან დაკავშირებით.
საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის 96-ე მუხლის პირველი და მეორე ნაწილები ადგენენ ადმინისტრაციული ორგანოს ვალდებულებას ადმინისტრაციული წარმოებისას გამოიკვლიოს საქმისთვის მნიშვნელობის მქონე ყველა გარემოება და გადაწყვეტილება მიიღოს ამ გარემოებათა შეფასებისა და ურთიერთშეჯერების საფუძველზე, დაუშვებელია ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის გამოცემას საფუძვლად დაედოს ისეთი გარემოება ან ფაქტი, რომელიც კანონით დადგენილი წესით არ იყო გამოკვლეული. საკასაციო სასამართლო განმარტავს, იმისათვის, რომ შესრულდეს კანონის მოთხოვნა და ადმინისტრაციული ორგანოს მიერ მიღებული გადაწყვეტილება იყოს კანონშესაბამისი, ინდივიდუალურ ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის გამოცემის მნიშვნელოვანი და სავალდებულო წინაპირობაა საქმისათვის მნიშვნელობის მქონე ყველა გარემოების გამოკვლევა, გაანალიზება, შესწავლა და გადაწყვეტილების მიღება ამ გარემოებათა შეფასების შედეგად, რათა თავიდან იქნეს აცილებული ადმინისტრაციული ორგანოს დაუსაბუთებელი დასკვნის გაკეთება, რაც მოცემულ შემთხვევაში ადმინისტრაციულ ორგანოს სათანადოდ არ განუხორციელებია.
ამასთან, კასატორი - სსიპ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახური წარმოდგენილი სარჩელის დაკმაყოფილების გამოსარიცხად ასევე მიუთითებს სადავო აქტის აღმჭურველ ხასიათზე და გამორიცხავს მოცემულ შემთხვევაში მისი ბათილად ცნობის შესაძლებლობას. განსახილველ შემთხვევაში საკასაციო სასამართლო ადასტურებს, რომ სახეზეა აღმჭურველი ინდივიდუალურ ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტი, რომლის საფუძველზეც განხორციელდა იურიდიული მნიშვნელობის მოქმედება - განხორციელებულია სარეკონსტრუქციო სამუშაოები, თუმცა ამავდროულად, საკასაციო პალატა განმარტავს, რომ აღმჭურველი ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის მიმართ დაინტერესებული პირის კანონიერი ნდობის არსებობა არ გამორიცხავს მისი ბათილად ცნობის შესაძლებლობას იმ შემთხვევაში, თუ დადასტურდება, რომ შესაბამისი აქტით არსებითად დარღვეულია სახელმწიფო, საზოგადოებრივი ან მესამე პირების ინტერესი, კერძოდ, ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის 601.4 მუხლის თანახმად, დაუშვებელია კანონსაწინააღმდეგო აღმჭურველი ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის ბათილად ცნობა, თუ დაინტერესებულ მხარეს კანონიერი ნდობა აქვს ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის მიმართ, გარდა იმ შემთხვევებისა, როდესაც ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტი არსებითად არღვევს სახელმწიფო, საზოგადოებრივ ან სხვა პირის კანონიერ უფლებებს ან ინტერესებს.
საკასაციო სასამართლოს განმარტებით, აღმჭურველი ინდივიდუალურ ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტებით მინიჭებული უფლების დაცვის მნიშვნელოვან წინაპირობას წარმოადგენს კანონიერი ნდობა. ხოლო აღმჭურველი აქტის ბათილად გამოცხადების საფუძველია მმართველობის კანონიერება, მმართველობის კანონიერების პრინციპი მოითხოვს კანონიერების აღდგენის მიზნით უკანონო ინდივიდუალურ ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის გაუქმებას. მმართველობის ორგანოს მიერ დაშვებული შეცდომის გამოსწორება და ამ მიზნით ადრესატისათვის აღმჭურველი გადაწყვეტილების გაუქმება საჭიროებს კანონიერებისა და კანონიერი ნდობის პრინციპების შეპირისპირების შედეგად თანაზომიერი გადაწყვეტილების მიღებას. კანონიერი ნდობა დაცვის ღირსია, უკეთუ დაინტერესებულმა მხარემ ინდივიდუალურ ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის საფუძველზე განახორციელა იურიდიული მნიშვნელობის მოქმედება, განხორციელებული ღონისძიებებით დაინტერესებულმა მხარემ მიიღო სარგებელი და აქტის ბათილად გამოცხადებით მას მიადგება ზიანი. კანონიერი ნდობის დაცვა არ ხდება, უკეთუ ინდივიდუალურ ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტი არსებითად არღვევს სახელმწიფო, საზოგადოებრივ ან სხვა პირის კანონიერ უფლებებსა და ინტერესებს.
განსახილველ შემთხვევაში დადგენილია, რომ არქიტექტურის სამსახურის აღმჭურველი აქტი ეწინააღმდეგება ბმა „...“-ის ინტერესებს, სარეკონსტრუქციო სამუშაოებმა მოიცვა ბმა „...“-ის წევრების საერთო საკუთრებაში არსებული შენობის ნაწილი, შესაბამისად, სადავო ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტები მართებულად იქნა სასამართლოს მიერ ბათილად ცნობილი.
ყოველივე ზემოაღნიშნულის გათვალისწინებით, საკასაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიისა და სსიპ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის საკასაციო საჩივრები არ უნდა დაკმაყოფილდეს და საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 410-ე მუხლის შესაბამისად, უცვლელად უნდა დარჩეს თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2022 წლის 30 ივნისის განჩინება.



ს ა რ ე ზ ო ლ უ ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი :

საკასაციო სასამართლომ იხელმძღვანელა საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის პირველი მუხლის მე-2 ნაწილით, საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 410-ე მუხლით და

დ ა ა დ გ ი ნ ა :

1. ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიისა და სსიპ ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურის სამსახურის საკასაციო საჩივრები არ დაკმაყოფილდეს;
2. უცვლელად დარჩეს თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის 2022 წლის 30 ივნისის განჩინება;
3. საქართველოს უზენაესი სასამართლოს განჩინება საბოლოოა და არ საჩივრდება.



თავმჯდომარე მ. ვაჩაძე


მოსამართლეები: გ. აბუსერიძე


ბ. სტურუა