საქმე №ას-838-802-2014 19 მარტი, 2015 წელი
ქ.თბილისი

სამოქალაქო საქმეთა პალატა
შემადგენლობა:

ბესარიონ ალავიძე (თავმჯდომარე, მომხსენებელი)
მოსამართლეები:
ზურაბ ძლიერიშვილი, ნინო ბაქაქური

საქმის განხილვის ფორმა – ზეპირი მოსმენის გარეშე


კასატორი – ვ. ლ. (მოსარჩელე)


მოწინააღმდეგე მხარე – ა.გ., ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობა „ი“ (მოპასუხე)


გასაჩივრებული გადაწყვეტილება – თბილისის სააპელაციო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა პალატის 2014 წლის 9 ივნისის გადაწყვეტილება


კასატორის მოთხოვნა – გასაჩივრებული გადაწყვეტილების გაუქმება და სარჩელის დაკმაყოფილება


დავის საგანი – ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის კრების ოქმის ბათილად ცნობა


ა ღ წ ე რ ი ლ ო ბ ი თ ი ნ ა წ ი ლ ი:

ვ. ლ.მა სარჩელი აღძრა სასამართლოში ა.გ.სა და ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობა „ი.ის“ მიმართ ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის 2012 წლის 30 მარტის კრების ოქმის ბათილად ცნობის მოთხოვნით შემდეგ გარემოებათა გამო:
2012 წლის 30 მარტს ამხანაგობამ ამავე ამხანაგობის წევრ ა.გვათუას მისცა თანხმობა მის ინდივიდუალურ საკუთრებაში არსებული სარდაფიდან ვაჟა-ფშაველას გამზირზე გასასვლელის გათხრაზე, კარის გაჭრასა და კიბის მოწყობის თაობაზე. კრების თანხმობის საფუძველზე კი, ამხანაგობის წევრმა ქ.თბილისის არქიტექტურის სამსახურიდან მოიპოვა მოსარჩელის კუთვნილი კომერციული ფართის ფასადის კედელსა და მის საძირკველზე ანტრესოლის, კიბის, ვიტრაჟის, ვიტრინის, კარების, ფანჯრისა და სხვა ღიობის მოწყობის ნებართვა.
აღნიშნულით მოპასუხის ფართი გაიზარდა, რის გამოც კრებაზე საჭირო იყო ამხანაგობის წევრთა 100%-ის, მათ შორის მოსარჩელის თანხმობა. გასაჩივრებული კრების ოქმი კი, მიღებულია ამხანაგობის წევრთა 2/3-ის მიერ. გარდა აღნიშნულისა, დარღვეულია კრების მოწვევასთან დაკავშირებით „ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის შესახებ“ საქართველოს კანონის მოთხოვნები, რაც გამოიხატა კრების თაობაზე მოსარჩელის შეუტყობინებლობაში, რომელიც წერილობით უნდა განხორციელებულიყო, თანახმად ამავე კანონის 27.4 მუხლისა.
კრებაზე მიღებული გადაწყვეტილებით იზღუდება მოსარჩელის უფლება, თავისუფლად ისარგებლოს საკუთრებით, მას ასევე ადგება ზიანი, რაც იმაში გამოიხატება, რომ არქიტექტურის სამსახურის ბრძანება შეუძლებელს ხდის მოსარჩელის კუთვნილი ფართის კომერციული დანიშნულებით გამოყენების შესაძლებლობას. დღეისათვის ნივთი იჯარით აქვს გადაცემული შპს „ვ.ს“ სადაც ფუნქციონირებს მაღაზია „ჯ.“, რომელიც მოპასუხე ა.გ.ს მიერ სამუშაოების დაწყების შემდეგ, უარს აცხადებს, გააგრძელოს საქმიანობა მოსარჩელის ფართში, ამასთან, ა.გ.ს ქონება არის ინდივიდუალურ საკუთრებაში არსებული სარდაფი, რომელსაც დამოუკიდებელი გასასვლელი გააჩნია.
მოსარჩელის განმარტებით, კრების ოქმის თაობაზე მისთვის ცნობილი 2012 წლის 25 ივნისს გახდა, მას შემდეგ, რაც მოპასუხემ დაიწყო საძირკვლის გათხრა.
ბმა „ი.ის“ თავმჯდომარემ სარჩელი არ ცნო და მის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმა მოითხოვა შემდეგი საფუძვლებით:
არასწორია მოსარჩელის მსჯელობა კრების კანონდარღვევით ჩატარების თაობაზე, ამხანაგობის კრებას ესწრებოდა კორპუსის მცხოვრებთა 2/3, რომლებმაც თანხმობა განაცხადეს ა.გ.ს სარდაფის კარის გაჭრაზე, ამასთანავე, საკითხის გადაწყვეტა ამხანაგობის წევრთა ერთობლივი გადაწყვეტილების მიღებას არ საჭიროებს.
კრების მოწვევის თაობაზე მოპასუხემ განმარტა, რომ განცხადება გამოკრული იყო სადარბაზოში და მოსარჩელე უფრო ხშირად თუ გამოცხადდებოდა საკუთარ სახლში, გაეცნობოდა მას, ამასთანავე, გაფრთხილება მოპასუხემ დატოვა მაღაზია „ჯ.ის“ კონსულტანტებთან, რასაც მოსარჩელის რეაგირება არ მოჰყოლია, ამხანაგობის წევრები არ იცნობენ მოსარჩელეს და სწორედ მის ფართში არსებული მაღაზიის მეშვეობით უკავშირდებიან მას.
უსაფუძვლოა მოსარჩელის ის მსჯელობაც, რომელიც ზიანის მიყენებისა და იჯარის ხელშეკრულების მოშლას უკავშირდება, რადგანაც სახელშეკრულებო ურთიერთობა მხარეთა ნებაზეა დამყარებული, ამასთან, მოსარჩელე და შპს „ვ.ის“ ხელმძღვანელობა საერთო ინტერესების მქონე ჯგუფია, რომლებიც დაინტერესებული არიან მიმდებარე ტერიტორიაზე იმავე პროფილის ნაკლები მაღაზიის არსებობით.
ამავე საფუძვლებით არ ცნო სარჩელი ა.გ.მაც და მის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმა მოითხოვა.
თბილისის საქალაქო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა კოლეგიის 2013 წლის 6 მარტის გადაწყვეტილებით ვ.ლ.ის სარჩელი დაკმაყოფილდა, ბათილად იქნა ცნობილი ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობა „ი.ის“ წევრთა კრების ოქმი, რაც სააპელაციო წესით გაასაჩივრეს მოპასუხეებმა.
თბილისის სააპელაციო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა პალატის 2014 წლის 9 ივნისის გადაწყვეტილებით ა.გ.სა და ბმა „ი.ის“ სააპელაციო საჩივარი დაკმაყოფილდა, შეიცვალა თბილისის საქალაქო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა კოლეგიის 2013 წლის 6 მარტის გადაწყვეტილება და ვ.ლ.ის სარჩელი არ დაკმაყოფილდა შემდეგი დასაბუთებით:
სააპელაციო პალატამ დადგენილად მიიჩნია, რომ ქ.თბილისში, მდებარე მრავალბინიანი კორპუსის კედელი, რომელზეც ა.გ.მ გაჭრა კარის ღიობი, წარმოადგენს მზიდ (საყრდენ) კედელს.
საქმეში წარმოდგენილი, სსიპ ლევან სამხარაულის სახელობის ექსპერტიზის ეროვნული ბიუროს დასკვნის თანახმად, ქ.თბილისში, მდებარე ხუთსართულიანი სახლის სარდაფში მრავალმალიან ჩარჩოს სვეტებს შორის არსებული ბეტონის კედელი, რომელზეც ა.გ.ს მიერ განხორციელდა კარის ღიობის გაჭრა, წარმოადგენს მზიდ (საყრდენ) კედელს, თუმცა აღნიშნული დასკვნითვე დგინდება, რომ საყრდენ კედელზე მიღებული დატვირთვის გათვალისწინებით, დასაშვებია კარის ღიობის არსებობა, თუკი იგი მოჩარჩოვდება ხისტი რიკინაბეტონის მონოლითური ჩარჩოთი, რომლის ხარისხმაც უნდა უზრუნველყოს კედლის დაძაბული მდგომარეობის ერთგვაროვნება, რათა უზრუნველყოფილ იქნას შენობის კონსტრუქციული ნაწილის საიმედოობა. შპს „ბ.ის“ დასკვნის თანახმად კი, მოქალაქე ა.გ.ს კუთვნილ სარდაფის სართულში, ფასადის მზიდ კედელში, რკინაბეტონის სვეტის გვერდით არსებული სარტყელის კოჭის (რიგელის) ქვეშ გაჭრილი ღიობი მოჩარჩოებულია ფოლადის კუთხოვანებით. გაჭრილი ღიობის თავზე არსებული გადახურვისა და კედლის დატვირთვები გადაეცემა არსებული სარტყელის კოჭს და შემდეგ, კოჭის საშუალებით, რკინაბეტონის სვეტებსა და გარე ბეტონის კედლებს, რომელთა მზიდუნარიანობა მოჩარჩოების გარეშეც საკმარისია მოსული დატვირთვების გადასანაწილებლად.
სასამართლოს შეფასებით, ექპერტიზის დასკვნების შესაბამისად, მართალია, სადავო ღიობი განთავსებულია მზიდ (საყრდენ კედელში), თუმცა იგი იმგვარად არის მოწყობილი, რომ მასზე მოსული დატვირთვა ნაწილდება რკინაბეტონის სვეტებზე (რიგელებზე) და გარე ბეტონის კედელზე, რაც უზრუნველყოფს შენობის მდგრადობას და საფრთხეს არ უქმნის არც მოსარჩელისა და არც სხვა მაცხოვრებლების ინტერესებს.
პალატამ დადგენილად ცნო, რომ ა.გ.სათვის სარდაფის კედელში კარის ღიობის გაჭრის ნებართვას არ სჭირდებოდა ამხანაგობის ყველა წვერის თანხმობა.
ამ თვალსაზრისით, პალატამ მიუთითა, რომ ბმა „ი.ის“ წევრთა კრებამ მიიღო გადაწყვეტილება, რომლითაც ამ ამხანაგობის წევრ ა.გ.ს მიეცა თანხმობა, მის საკუთრებაში არსებული ფართიდან ვაჟა-ფშაველას გამზირზე გასასვლელის გათხრაზე, კარის გაჭრასა და კიბის მოწყობაზე. სადავო კრების ოქმში დაფიქსირებული თანხმობა გამოხატა ბმა „ი.ის“ წევრთა 2/3-მა. აღნიშნული გადაწყვეტილება (თანხმობა) აისახა ბმა „ი.ის“ ოქმში, რომელსაც ხელს აწერდნენ ამხანაგობისა და კრების თავმჯდომარე ქ. კ. და კრების მდივანი ა. ხ. კრების ოქმზე ხელმომწერ პირთა ხელმოწერების ნამდვილობა, 2012 წლის 30 მარტს დაადასტურა ნოტარიუსმა ნ. მ.მა.
პალატამ მიუთითა „ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის შესახებ“ კანონის მე-5 მუხლის პირველი პუნქტის „გ“ ქვეპუნქტზე, ამავე კანონის 101 მუხლზე და განმარტა, რომ სახლის მზიდი და შემომზღუდავი (ფასადის) კონსტრუქციები წარმოადგენს ამხანაგობის საერთო საკუთრებას და არა მოსარჩელის ინდივიდუალურ საკუთრებას. აპელანტის მიერ წარდგენილი ამხანაგობის კრების ოქმის თანახმად, ამხანაგობის წევრთა 2/3-მა თანხმობა განაცხადა ჩასატარებელ სამუშაოებზე, რაც სააპელაციო სასამართლოს შეფასებით, კრების ოქმის „ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის შესახებ“ კანონის მოთხოვნათა დაცვით გაცემულად მიჩნევის წინაპირობას წარმოადგენდა.
სააპელაციო პალატამ მიიჩნია, რომ საქმის მასალებით მოსარჩელისათვის ზიანის მიყენების ფაქტი არ დასტურდებოდა, ამ კუთხით სასამართლომ მიუთითა სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის მე-4 მუხლის პირველ ნაწილზე, 102-ე მუხლის პირველ და მე-2 ნაწილებზე, 105-ე მუხლის მე-2 ნაწილზე და განმარტა შემდეგი: მითითებულ ნორმათა შესაბამისად, ფაქტობრივ გარემოებათა მტკიცების ვალდებულება აკისრიათ მხარეებს, რომლებიც თავის სამართლებრივ მოთხოვნას აფუძნებენ აღნიშნულ გარემოებებს და, შესაბამისად, ისინი მიეთითება მათ მიერ. სამოქალაქო საპროცესო კოდექსი ადგენს მხარეთა მიერ მითითებული ფაქტობრივი გარემოებების მტკიცების ტვირთის განაწილების სტანდარტს: მხარეს, რომელიც თავის მოთხოვნასა თუ შესაგებელს აფუძნებს კონკრეტულ ფაქტობრივ გარემოებას, ეკისრება მითითებული გარემოების მტკიცების ტვირთი.
მოცემულ შემთხვევაში, მოსარჩელე იყო ვალდებული, ემტკიცებინა ზიანის მიყენების ფაქტი, რაც იმაში გამოიხატებოდა, რომ ფასადის ამგვარი რეკონსტრუქცია მოსარჩელეს უსპობდა მის საკუთრებაში არსებული უძრავი ქონების კომერციული დანიშნულებით გამოყენების შესაძლებლობას.
ამ გარემოების დასადასტურებლად მოსარჩელემ წარადგინა შპს „ვ.ის“ წერილი, რომლის თანახმადაც, მოიჯარე შეწყვეტს იჯარის ხელშეკრულებას, თუკი ფასადის რეკონსტრუქცია არ შეწყდება და არ აღდგება პირვანდელი მდგომარეობა, რაც სააპელაციო პალატამ საკმარის მტკიცებულებად არ მიიჩნია. მხარეთა ახსნა-განმარტებით დგინდებოდა, რომ სარეკონსტრუქციო სამუშაოებზე დავა მიმდინარეობდა ორ წელზე მეტი ხნით, მოსარჩელეს არც პირველი ინსტანციის სასამართლოში და არც სააპელაციო სასამართლოში საქმის განხილვისას არ წარუდგენია მტკიცებულება, რომ კიბის უჯრედის მოწყობამ მიაყენა მას ზიანი. იმის გათვალისწინებით, რომ ობიექტი კომერციული დანიშნულებისაა, სასამართლოს შეფასებით, ზიანის დამადასტურებელ მტკიცებულებად შეიძლება მიჩნეულიყო საქონლის ბრუნვისა და მოგების შემცირების დამადასტურებელი მტკიცებულება. მიუხედავად მოიჯარის მხრიდან გაფრთხილებისა, იგი ორი წლის მანძილზე კვლავ აგრძელებს მოსარჩელესთან საიჯარო ურთიერთობას.
მოსარჩელე ასევე მიუთითებდა, რომ მოცემული ფორმით სამუშაოების ჩატარება ამახინჯებდა შენობის ფასადს, რაც ამცირებდა ასევე მისი საკუთრების კომერციულ ღირებულებას. საქმის მასალებით დგინდებოდა, რომ სარემონტო სამუშაოები ჩაუტარდა, როგორც ამხანაგობის საერთო საკუთრებაში არსებულ კედლებს, ასევე ადგილობრივი თვითმმართველი ერთეულის საკუთრებაში არსებულ გზის ნაწილს (ტროტუარს), რაზედაც აპელანტმა მოიპოვა შესაბამისი თანხმობა უფლებამოსილი პირის - თბილისის მერიისაგან. ეს უკანასკნელი ასევე პასუხისმგებელი იყო შენობის იერსახეზე, სასამართლოს შეფასებით კი, ნებართვის გაცემის დროს არქიტექტურის სამსახურის მიერ ნებართვა მოწმდება აღნიშნული კრიტერიუმითაც. ამდენად, მოსარჩელის მითითება შენობის იერსახის (ფასადის) დამახინჯებასთან დაკავშირებით დაუსაბუთებლად იქნა მიჩნეული.
სასამართლოს განმარტებით, მოცემულ შემთხვევაში, ზიანის მიყენების ფაქტის დადასტურება მნიშნელოვანი იყო იმდენად, რამდენადაც აღძრული იყო აღიარებითი სარჩელი.
სასამართლომ, სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 180-ე მუხლის თანახმად, განმარტა, რომ იურიდიული ინტერესის არსებობისათვის, აუცილებელია, რომ არსებობდეს დავა მხარეთა შორის უფლებებისა თუ სამართლებრივი ურთიერთობების შესახებ. აღიარებით სარჩელს, მიკუთვნებითი სარჩელისაგან განსხვავებით, წაეყენება დამატებითი წინაპირობა - ნამდვილი იურიდიული ინტერესის არსებობა, ანუ რა სამართლებრივი შედეგის მიღწევაა შესაძლებელი, რა არის მოსარჩელის სამართლებრივი დაცვის ინტერესი. აღნიშნული ინტერესის არსებობა წარმოადგენს აღიარებითი სარჩელის დასაშვებობისა და დაკმაყოფილების ძირითად წინაპირობას. აღიარებითი სარჩელის აღძვრის შემთხვევაში მოსარჩელის მიერ მითითებული იურიდიული ინტერესი უნდა იყოს ნამდვილი. ერთია, მოსარჩელის სურვილი, ხოლო მეორე კი - სარჩელის ნამდვილი იურიდიული ინტერესი, რომელთა ერთმანეთთან გაიგივება არ შეიძლება.
სასამართლოს მოსაზრებით, განსახილველ შემთხვევაში, მხარის იურიდიული ინტერესი უნდა გამოიხატებოდეს მისთვის ზიანის მიყენების აღკვეთაში, რაც ვერ განხორციელდება თუკი ვერ დადგინდება ზიანის მიყენების ფაქტი, რაც მოსარჩელემ ვერ დაამტკიცა.
სააპელაციო სასამართლოს გადაწყვეტილება საკასაციო წესით გაასაჩივრა ვ.ლ.მა, მოითხოვა მისი გაუქმება და სარჩელის დაკმაყოფილება შემდეგი საფუძვლებით:
სააპელაციო სასამართლოს გადაწყვეტილება იურიდიულად დაუსაბუთებელია, სააპელაციო სასამართლომ დაადგინა, რომ კედელი, რომელშიც გასასვლელი კარი გაჭრა ა.გ.მ, წარმოადგენს საყრდენ (მზიდ) კედელს. ამ გარემოების დასადგენად სასამართლომ დანიშნა ექსპერტიზა, რომლის ჩატარებაც სსიპ ლ.სამხარაულის სახელობის სასამართლო ექსპერტიზის ეროვნულ ბიუროს დაევალა. ექსპერტმა დადებითად უპასუხა სასამართლოს კითხვას და განმარტა, რომ ზედა სართულებიდან გადმოცემულ დატვირთვებს, კარკასთან ერთად, კედელიც იღებს, ამიტომ საჭიროა, კედელში გაჭრილი ღიობი მოჩარჩოვდეს ხისტი რკინაბეტონის მონოლითური ჩარჩოთი, შესრულების ხარისხმა უნდა უზრუნველყოს კედლის დაძაბული მდგომაროების ერთგვაროვნება. კასატორის მოწინააღმდეგე მხარემ წარმოადგინა კერძო ექსპერტის შპს „ბ.ის“ დასკვნა, რომლის თანახმადაც, ა.გ.ს კუთვნილ ფართში, სარდაფის სართულში, ფასადის მზიდ კედელში, რკინაბეტონის სვეტის გვერდით არსებული სარტყელის კოჭის (რიგელის) ქვეშ გაჭრილია კარის ღიობი, გაბარიტული ზომებით 84X220 სმ, ღიობი მოჩარჩოებულია ფოლადის კუთხოვანებით, პროფილით. სააპელაციო პალატამ ამ გარემოებათა შეფასებით დაასკვნა, რომ მიუხედავად სარდაფის ღიობის საყრდენ კედელში განთავსებისა, იგი იმგვარადაა მოწყობილი, რომ მასზე მოსული დატვირთვა ნაწილდება რკინაბეტონის სვეტებზე და გარე ბეტონის კედელზე, რაც შენობის მდგრადობას უზრუნველყოფს. სასამართლოს ეს დასკვნა დაუსაბუთებელია და არ გამომდინარეობს მტკიცებულებათა სწორი შეფასებიდან, სააპელაციო სასამართლო ექსპერტის ნაცვლად თავად მივიდა სადავო დასკვნამდე.
სააპელაციო სასამართლომ ასევე დაადგინა, რომ განხორციელებული სამუშაო არ საჭიროებდა ამხანაგობის ყველა წევრის თანხმობას. სააპელაციო სასამართლოს ეს დასკვნა ემყარება „ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის შესახებ“ საქართველოს კანონის 101 მუხლს, რომელიც ზოგადი ხასიათის ნორმაა, ხოლო სადავო ურთიერთობის რეგულირებას ითვალისწინებს ამავე კანონის მე-10 მუხლი, რომელიც გადაწყვეტილების მიღებისათვის საჭიროებს ყველა მესაკუთრის თანხმობას, რამდენადაც, ამავე კანონის მე-5 მუხლის მე-4 პუნქტის „გ“ ქვეპუნქტს თანახმად, საერთო ქონებას წარმოადგენს მრავალბინიანი სახლის მზიდი და შემომზღუდავი კონსტრუქციები, ხოლო მე-6 მუხლის მე-5 პუნქტის „დ“ ქვეპუნქტის თანახმად, ამხანაგობის ყველა წევრის მიერ ერთხმად მიღებული გადაწყვეტილების საფუძველზეა შესაძლებელი ამხანაგობის საერთო საკუთრების ობიექტების, მათ შორის მზიდი და შემომზღუდავი კონსტრუქციების საკუთრებაში გადაცემა. ამ თვალსაზრისით სააპელაციო სასამართლოს გადაწყვეტილება განსხვავდება საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მიერ დამკვიდრებული პრაქტიკისაგან.
სააპელაციო სასამართლოს განმარტებით, მოსარჩელისათვის ზიანის მიყენების ფაქტი დადასტურებული არაა, რაც არასწორია. საქმეში წარმოდგენილია სსიპ ლ.სამხარაულის სახელობის სასამართლო ექსპერტიზის ეროვნული ბიუროს დასკვნა კომერციული ფართის საბაზრო ღირებულების შემცირების თაობაზე, რაც სააპელაციო სასამართლოს საერთოდ არ შეუფასებია, ამასთან, კომერციული ფართის საბაზრო ღირებულების შემცირება და ამ ფართის შემდგომი განვითარების შეუძლებლობა კი, სასამართლომ ზიანის მიყენებად არ მიიჩნია. კასატორმა ასევე მიმართა ქ.თბილისის მერიის არქიტექტურის სამმართველოს რეკლამის განთავსების ნებართვის მიღების თხოვნით, რადგანაც კასატორის ფართი იჯარის ხელშეკრულებით გადაცემული აქვს შპს „ვ.ს“, რომელიც პრესტიჟული მაღაზიათა ქსელია და უნდა აკმაყოფილებდეს გარკვეულ სტანდარტებს, მათ შორის მაღაზიის მდებარეობის, იერსახისა და სხვა კუთხით, ბმა „ი.ის“ მიერ გაცემული სადავო თანხმობით სწორედ ამ კრიტერიუმში ჩარევა მოხდა. კასატორს ნებართვის მიღებაზე უარი იმ საფუძვლით ეთქვა, რომ ამ ტერიტორიაზე ნებართვა ა.გ. ჰქონდა მოპოვებული.

ს ა მ ო ტ ი ვ ა ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი:

საკასაციო სასამართლომ შეისწავლა საკასაციო საჩივრის საფუძვლები, შეამოწმა გასაჩივრებული გადაწყვეტილების იურიდიული დასაბუთებულობა და მიაჩნია, რომ ვ.ლ.ის საკასაციო საჩივარი ნაწილობრივ უნდა დაკმაყოფილდეს შემდეგ გარემოებათა გამო:
მოცემული დავის საგანია ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის კრების გადაწყვეტილების (ოქმის) ბათილად ცნობა, რომლის საფუძველზეც ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობამ მის ერთ-ერთ წევრს, ა.გ.ს ნება დართო, მისსავე საკუთრებაში არსებული ფართიდან (სარდაფიდან) ვაჟა-ფშაველას გამზირზე გაეთხარა გასავლელი, გაეჭრა კარი და მოეწყო კიბე. მოსარჩელის მოთხოვნა კი, მიმართულია ამ კრების გადაწყვეტილების ბათილად ცნობისაკენ იმ საფუძვლით, რომ კრების გადაწყვეტილება არ შეესაბამება კანონმდებლობის მოთხოვნებს, ამასთან, ზიანს აყენებს მოსარჩელის, როგორც ამავე ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის წევრის უფლებებს.
განსახილველი დავის საგნის, სასარჩელო მოთხოვნისა და მის საფუძვლად მოსარჩელის მიერ მითითებული ფაქტობრივი გარემოებების ანალიზის საფუძველზე, საკასაციო პალატა მიდის იმ დასკვნამდე, რომ მოსარჩელის მოთხოვნის მატერიალურ-სამართლებრივ საფუძველს წარმოადგენს როგორც „ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის შესახებ“ საქართველოს კანონი, ისე სამოქალაქო კოდექსით დადგენილი გარიგების ნამდვილობის განმსაზღვრელი ნორმები და აღიარებითი სარჩელის კანონშესაბამისობის მარეგულირებელი საპროცესო-სამართლებრივი წესები, რომელთაგან პირველი წარმოადგენს სადავო ურთიერთობის მარეგულირებელ სპეციალურ კანონს, რამდენადაც „ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის შესახებ“ საქართველოს კანონის პირველი მუხლის თანახმად, ეს კანონი არეგულირებს ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის წევრთა საერთო ქონების მართვასთან დაკავშირებულ ურთიერთობებს, განსაზღვრავს ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის ფორმებსა და ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის წევრთა საკუთრების ფორმებს, აგრეთვე ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის წარმოშობის, ჩამოყალიბების, საქმიანობისა და ლიკვიდაციის ძირითად სამართლებრივ პირობებს. რაც შეეხება სამოქალაქო კოდექსით განსაზღვრულ გარიგების ნამდვილობის მარეგულირებელ ნორმებს, ისინი სამოქალაქო სამართლის სფეროში წარმოშობილი ურთიერთობების მარეგულირებელი ზოგადი ნორმებია, რომელთა მოქმედება ვრცელდება ნებისმიერი გარიგების, მათ შორის ამხანაგობის წევრთა მრავალმხრივი ნების გამოხატვის კანონიერებაზე, თავის მხრივ, ცალმხრივი, ორმხრივი თუ მრავალმხრივი ნების გამოვლენით მიღწეული შეთანხმების ბათილად ცნობის მოთხოვნისას, ბუნებრივია, გადამწყვეტი მნიშვნელობა ენიჭება სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 180-ე მუხლით დადგენილი იურიდიული ინტერესის ნამდვილობას.
საკასაციო პალატა განმარტავს, რომ სამოქალაქო დავის სწორად გადაწყვეტას მნიშვნელოვნად განაპირობებს მოთხოვნის სამართლებრივი საფუძვლის ზუსტად განსაზღვრა, რაც სასამართლოს პრეროგატივაა, თუმცა, ასევე არანაკლებ მნიშვნელოვანია სასამართლომ მართებულად დაადგინოს დავის გადაწყვეტისათვის არსებითი მნიშვნელობის მქონე ფაქტების (მტკიცების საგანში შემავალი ფაქტების) ამომწურავი ჩამონათვალი, რათა მას არ მოუწიოს იმ გარემოებათა დადგენა, რომლებსაც საქმისათვის არანაირი მნიშვნელობა არ აქვთ, და პირიქით, რათა მთელი სამართალწარმოება საძიებელ ფაქტებზე იქნეს ორიენტირებული.
სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 407-ე მუხლის მე-2 ნაწილის მიხედვით, სააპელაციო სასამართლოს მიერ დამტკიცებულად ცნობილი ფაქტობრივი გარემოებები სავალდებულოა საკასაციო სასამართლოსათვის, თუ წამოყენებული არ არის დასაშვები და დასაბუთებული პრეტენზია (შედავება).
აღნიშნული ნორმა იმპერატიულად ადგენს საკასაციო სასამართლოს ვალდებულებას, დასაბუთებული საკასაციო საჩივრის (პრეტენზიის), შემთხვევაში, შეამოწმოს სასამართლოს მიერ დადგენილი ფაქტობრივი გარემოებების შესაბამისობა საქმეში არსებულ მტკიცებულებებთან, ანუ შეამოწმოს, გადაწყვეტილების გამოტანისას დაცულია თუ არა სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 105-ე და 249-ე მუხლების მოთხოვნები.
როგორც საკასაციო საჩივრის შინაარსიდან ირკვევა, კასატორი გასაჩივრებული გადაწყვეტილების გაუქმებას ძირითადად შემდეგი საფუძვლებით მოითხოვს:
სააპელაციო სასამართლომ არასწორად დაადგინა, რომ სარდაფის კარის გასასვლელის ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის თანასაკუთრებაში მყოფი ბეტონის მზიდ კედელში გაჭრით არ დარღვეულა სამშენებლო ნორმები. ამ კუთხით სასამართლომ არასწორად შეფასა საქმეში არსებული ექსპერტიზის დასკვნები და არასწორად დაეყრდნო შპს „ბ.ის“ დასკვნას;
სააპელაციო სასამართლომ არასწორად გამოიყენა „ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის შესახებ“ საქართველოს კანონის 101 მუხლი, რადგან იგი წარმოადგენს ზოგად ნორმას, ხოლო სადავო ურთიერთობის რეგულირებისათვის სასამართლოს უნდა გამოეყენებინა ამავე კანონის მე-10 მუხლი, რომელიც საერთო ქონების განვითარებისათვის ამხანაგობის ყველა წევრის თანხმობას საჭიროებს, ამ თვალსაზრისით გადაწყვეტილება ეწინააღმდეგება საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მიერ დამკვიდრებულ პრაქტიკას;
სააპელაციო სასამართლომ არასწორად დაადგინა ფაქტობრივი გარემოება მოსარჩელის მიერ ზიანის მიყენების ფაქტის დაუდასტურებლობის თაობაზე, ამ კუთხით სასამართლომ არასწორად შეაფასა საქმეში წარმოდგენილი მტკიცებულებები.
საკასაციო პალატა ვერ გაიზიარებს კასატორის პრეტენზიას მოპასუხის მიერ წარდგენილი შპს „ბ.ის“დასკვნის არასწორად გაზიარების თაობაზე და მიიჩნევს, რომ ამ კუთხით გასაჩივრებული გადაწყვეტილების დასკვნები დასაბუთებულია და საქმეში წარმოდგენილი მტკიცებულებების სრულყოფილ კვლევას ემყარება, პალატა განმარტავს, რომ ექსპერტიზის დასკვნა წარმოადგენს დასაშვები მტკიცებულების ერთ-ერთ სახეს იმგვარად, რომ მას სხვა მტკიცებულებასთან მიმართებით უპირატესი ძალა არ გააჩნია, სასამართლო თავისი მოტივირებული გადაწყვეტილებით ასაბუთებს აღნიშნული მტკიცებულების გაზიარების ან მისი უარყოფის მართლზომიერებას. სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 172-ე მუხლის თანახმად, ექსპერტის დასკვნა სასამართლოსათვის სავალდებულო არ არის და მისი შეფასება ხდება 105-ე მუხლით დადგენილი წესით. ამდენად, სასამართლო სადავო გარემოებათა არსებობა-არარსებობის დადგენისას ინდივიდუალურად და ერთობლიობაში აფასებს საქმეში არსებულ მტკიცებულებებს, რის შედეგად აყალიბებს თავის შინაგან რწმენას გამოსაკვლევი საკითხის მიმართ. გასაჩივრებული გადაწყვეტილება კი, ამ კუთხით დასაბუთებულია, ხოლო საქმეში არ მოიპოვება მტკიცებულება, რომელიც უარყოფდა სააპელაციო პალატის მიერ დადგენილ გარემოებას, რომ მოპასუხის მიერ განხორციელებული კედლის დემონტაჟი საფრთხეს არ უქმნის არც მოსარჩელის და არც სხვა მაცხოვრებლების ინტერესებს.
საკასაციო პალატა ასევე ვერ გაიზიარებს ვ.ლ.ის პრეტენზიას სააპელაციო სასამართლოს მიერ კანონის არასწორად გამოყენების თაობაზე, კერძოდ იმას, რომ სასამართლოს, ნაცვლად „ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის შესახებ“ საქართველოს კანონის 101 მუხლისა, უნდა ეხელმძღვანელა ამავე კანონის მე-10 მუხლით, რომელიც სადავო სამართალურთიერთობის მარეგულირებელი სპეციალური ნორმაა.
საკასაციო პალატა მიუთითებს გასაჩივრებული გადაწყვეტილებით დადგენილ გარემოებაზე, რომ ქ.თბილისში, მდებარე მრავალბინიანი კორპუსის კედელი, რომელზეც ა.გ.მ მის ინდივიდუალურ საკუთრებაში არსებული სარდაფის კარის ღიობი გაჭრა, წარმოადგენს მზიდ (საყრდენ) კედელს. აღნიშნული ფაქტის შეფასებით დადასტურებულია, რომ ა.გ.მ განახორციელა ინდივიდუალურ საკუთრებაში არსებული ფართის რეკონსტრუქცია ამხანაგობის წევრთა საერთო საკუთრებაში არსებული მზიდი (საყრდენი) კედლის დემონტაჟის გზით.
„ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-3 მუხლის „ი“ ქვეპუნქტი განსაზღვრავს ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის წევრთა საერთო ქონების განვითარების ცნებას, ასეთად მიიჩნევა ქმედება, რომელიც მიმართულია ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის წევრთა საერთო ქონების გაუმჯობესებისაკენ, ფუნქციური ცვლილებებისაკენ ან რეკონსტრუქციისაკენ. საკასაციო სასამართლოს შეფასებით, წევრთა საერთო ქონების განვითარების დეფინიციაში გადმოცემული შინაარსი ასევე უნდა გავრცელდეს ინდივიდუალური საკუთრების საგნის განვითარებაზეც, ვინაიდან კანონმდებელი სხვაგვარ განმარტებას არ გვთავაზობს.
მოცემულ შემთხვევაში დასტურდება, რომ სახეზეა სწორედ ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის წევრის ინდივიდუალურ საკუთრებაში არსებული ქონების განვითარება, რომლის რეგულირებისათვის სააპელაციო სასამართლომ მართებულად იხელმძღვანელა კანონის 101 მუხლით, რომლის მე-3 პუნქტის თანახმად, ამხანაგობის წევრის ინდივიდუალურ საკუთრებაში არსებული ქონების ისეთი განვითარებისათვის, რომელიც გავლენას ახდენს ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის წევრთა საერთო ქონებაზე, საჭიროა ამხანაგობის წევრთა 2/3-ის გადაწყვეტილება იმ შემთხვევისათვის, თუ სამშენებლო სამუშაოები ითვალისწინებს ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის წევრთა საერთო ქონების დემონტაჟს.
რაც შეეხება კასატორის მოსაზრებას კანონის მე-10 მუხლის გამოყენების თაობაზე, ამ ნორმით რეგულირდება საერთო ქონების განვითარების პირობები, რაც მოცემულ შემთხვევაში სახეზე არ გვაქვს.
ამდენად, სააპელაციო სასამართლოს დასკვნა იმის შესახებ, რომ სარდაფის კედელში კარის ღიობის გაჭრისათვის ა.გ.ს ამხანაგობის ყველა წევრის თანხმობა არ ესაჭიროებოდა, კანონის სწორად გამოყენებიდან გამომდინარეობს.
მიუხედავად ზემოაღნიშნულისა, საკასაციო სასამართლო სრულად იზიარებს კასატორის არგუმენტს, რომლის მიხედვითაც სააპელაციო პალატამ არასწორად დაადგინა დავის მიმართ მოსარჩელის იურიდიული ინტერესის არარსებობა და სარდაფში ჩასასვლელის მოწყობით მოსარჩელისათვის ზიანის მიყენების ფაქტის დაუდასტურებლობა.
ამ თვალსაზრისით, საკასაციო პალატა განმარტავს შემდეგს:
დავის მიმართ იურიდიული ინტერესის არსებობის შემოწმება განეკუთვნება სამართლის საკითხს, შესაბამისად, ვიდრე საქმის განმხილველი სასამართლო შეამოწმებდეს სარჩელის საფუძვლიანობას, მნიშვნელოვანია პასუხი გაეცეს მთავარ კითხვებს: აქვს მოსარჩელეს ნამდვილი იურიდიული ინტერესი დავის მიმართ? უზრუნველყოფს მოსარჩელის მოთხოვნა ამ ინტერესის დაკმაყოფილებას?
აღიარებითი სარჩელის შემთხვევაში, იურიდიული ინტერესის არსებობა განპირობებულია არა ზოგადად მხარის ინტერესით, არამედ მატერიალურ-სამართლებრივი დანაწესით, რომლის შედეგის რეალიზაცია შესაძლებელია აღიარებითი სარჩელის აღძვრით. მატერიალურ-სამართლებრივი ნორმით განსაზღვრული უფლების დაცვას უნდა ემსახურებოდეს აღიარებითი სარჩელი.
სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 180-ე მუხლი ადგენს აღიარებითი სარჩელის იურიდიული ინტერესის განმსაზღვრელ კრიტერიუმებს რომელთაც განეკუთვნება შემდეგი: ა) მოსარჩელეს უნდა ედავებოდნენ უფლებაში; ბ) დავის არსებობა უნდა ქმნიდეს მოსარჩელის უფლების მომავალში დარღვევის რეალურ საშიშროებას; გ) აღიარებითი სარჩელის გადაწყვეტა დავის გადაწყვეტის საუკეთესო საშუალება უნდა იყოს, კერძოდ, გადაწყვეტილების შედეგად სრულად გარკვეული შედეგი უნდა დგებოდეს მხარისათვის, აღიარებითი სარჩელის დაკმაყოფილება უნდა ქმნიდეს იმ უფლებისა თუ ურთიერთობის განსაზღვრულობას, რაც მოსარჩელესა და მოპასუხეს შორის წარმოშობილი დავის გამო ირღვევა.
საკასაციო პალატის მოსაზრებით, აღიარებითი სარჩელის საფუძვლიანობის განხილვისას მნიშვნელოვანია, გაირკვეს, ხომ არ არსებობს მიკუთვნებითი სარჩელის აღძვრის წინაპირობები, რადგან ამგვარი წინაპირობების არსებობისას, მოსარჩელე ვერ შეძლებს თავისი ნამდვილი მიზნის (უფლების დაცვის) აღიარებითი სარჩელით მიღწევას, რაც საფუძველს აცლის აღიარებით მოთხოვნას. თუკი ამგვარი წინაპირობები არ არსებობს, მაშინ სარჩელის მატერიალურ-სამართლებრივი შედეგი უნდა უკავშირდებოდეს სამართლებრივი ურთიერთობების არსებობა-არარსებობის დადგენას, დოკუმენტების ნამდვილობის აღიარებას ან დოკუმენტების სიყალბის დადგენას.
განსახილველ შემთხვევაში, მოსარჩელე ამხანაგობის კრების ოქმის ბათილად ცნობის მოთხოვნას უკავშირებდა მისი უფლების დარღვევას, რომლის შედეგადაც მას ადგება ზიანი. სადავოს არ წარმოადგენს ის გარემოება, რომ სარდაფის ჩასასვლელი, რომელიც ამხანაგობის გადაწყვეტილებისა და ადმინისტრაციული აქტების საფუძველზე მოაწყო მოპასუხემ, ემიჯნება მოსარჩელის ინდივიდუალური საკუთრების ფართს (ფასადის შემომზღუდავ კედელს), რომელსაც გააჩნია კომერციული დანიშნულება. მოსარჩელის მტკიცებით, განხორციელებული სამშენებლო სამუშაოები უსპობს კუთვნილი ფართის კომერციული მიზნით გამოყენების შესაძლებლობას. დადგენილია ასევე ის გარემოება, მოსარჩელეს კუთვნილი ინდივიდუალური საკუთრების საგანი იჯარით აქვს გადაცემული შპს „ვ. ს“, რომელიც ახორციელებს სამეწარმეო საქმიანობას (ფუნქციონირებს მაღაზია „ჯ.“).
სააპელაციო პალატამ ზიანის არარსებობის ფაქტის დადასტურების მიზნით ინდივიდუალურად შეაფასა მოსარჩელის მიერ წარდგენილი შპს „ვ.-ის“ წერილობითი მიმართვა, რომლითაც მოიჯარე სარდაფში ჩასასვლელის მოწყობით ფართის იერსახის დამახინჯებასა და მის არამომგებიანობაზე მიუთითებს, ამასთან, აღნიშნავს, რომ, ჩასასვლელის მოწყობის გამო, ვერ ხერხდება სარეკლამო ბანერის განთავსება.
გასაჩივრებული გადაწყვეტილების ამ დასკვნის სამართლებრივი დასაბუთების შემოწმების შედეგად, საკასაციო პალატა მიიჩნევს, რომ სააპელაციო სასამართლომ დაარღვია სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 105-ე მუხლის მე-2 ნაწილის მოთხოვნები, რომლის თანახმადაც, სასამართლო აფასებს მტკიცებულებებს თავისი შინაგანი რწმენით, რომელიც უნდა ემყარებოდეს სასამართლო სხდომაზე მათ ყოველმხრივ, სრულ და ობიექტურ განხილვას, რის შედეგადაც მას გამოაქვს დასკვნა საქმისთვის მნიშვნელობის მქონე გარემოებების არსებობის ან არარსებობის შესახებ. საკასაციო პალატა მიიჩნევს, რომ ზიანის არარსებობის თაობაზე დადგენილად მიჩნეული გარემოებები არ ჰპოვებს დადასტურებას საქმეში არსებული შესაბამისი მტკიცებულებებით, შეკრებილ მტკიცებულებებს კი არ მიეცა ობიექტური შეფასება, ამ კუთხით სასამართლოს დასკვნები დაუსაბუთებელია როგორც ფაქტობრივი, ისე სამართლებრივი თვალსაზრისით.
მოსარჩელის მიერ წარმოდგენილია სსიპ თბილისის არქიტექტურის სამსახურის N.... გადაწყვეტილება, რომლითაც ვ.ლ. ს უარი ეთქვა სარეკლამო ბანერის განთავსებაზე იმ საფუძვლით, რომ გაცემულია წერილობითი თანხმობა სარდაფში ჩასასვლელი კიბისა და საჩრდილებლის მოწყობის თაობაზე და, ვინაიდან შეთანხმებული სარეკონსტრუქციო სამუშაოები მოიცავს იმ არეალს, სადაც სარეკლამო ბანერის განთავსებას ითხოვდა განმცხადებელი, აღნიშნულს არქიტექტურის სამსახური არ დაეთანხმა, მით უფრო, რომ წარდგენილი სახით აბრის დამონტაჟება შეუძლებელია. სააპელაციო სასამართლოს გადაწყვეტილება ამ მტკიცებულების თაობაზე შეფასებას არ შეიცავს, უფრო მეტიც, სააპელაციო სამართლაწარმოების ეტაპზე მოსარჩელემ წარადგინა ლ.სამხარაულის სახელობის სასამართლო ექსპერტიზის ეროვნული ბიუროს N..... დასკვნა, რომლის თანახმადაც, ვაჟა ფშაველას გამზირზე მდებარე N...........საკადასტრო კოდის მქონე უძრავი ქონების ფასადის კედელზე სარდაფში ჩასასვლელისა და გადახურვის მოწყობა წარმოადგენს აღნიშნული ობიექტის შემდგომი განვითარების (ნებართვის არსებობის შემთხვევაში) ხელისშემშლელ ფაქტორს, რაც განაპირობებს მისი საბაზრო ღირებულების შემცირებას.
საყურადღებოა, რომ სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 380-ე მუხლის შესაბამისად, სააპელაციო სასამართლომ მოსარჩელის მიერ წარდგენილი დასკვნა დასაშვებ მტკიცებულებად ცნო და დაურთო საქმეს, ხოლო გადაწყვეტილებაში ამ დასკვნის შეფასება არ აუსახავს.
საკასაციო პალატა მიიჩნევს, რომ, მოცემულ შემთხვევაში, დარღვეულია სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 249-ე მუხლის მე-4 ნაწილის იმპერატიული მოთხოვნა - გადაწყვეტილების სამოტივაციო ნაწილში არ არის ასახული სასამართლოს მიერ დადგენილი გარემოებები, მტკიცებულებები, რომლებსაც ემყარება სასამართლოს დასკვნები, მოსაზრებები, რომლებითაც სასამართლო უარყოფს ამა თუ იმ მტკიცებულებას, რადგანაც სააპელაციო სასამართლოს მიერ ერთობლიობაში არ მისცემია შეფასება საქმეში წარმოდგენილ მტკიცებულებებს, შესაბამისად, დაუსაბუთებელია სასამართლოს დასკვნა დავის მიმართ იურიდიული ინტერესის არარსებობის თაობაზე.
სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 393-ე მუხლის მე-3 ნაწილის თანახმად კი, საპროცესო სამართლის ნორმების დარღვევა მხოლოდ მაშინ შეიძლება გახდეს გადაწყვეტილების გაუქმების საფუძველი, თუ ამ დარღვევის შედეგად საქმეზე არასწორი გადაწყვეტილება იქნა გამოტანილი.
საკასაციო პალატა ყურადღებას გაამახვილებს გასაჩივრებული გადაწყვეტილების იმ დასკვნაზეც, რომ სადავო კრების ოქმი „ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის შესახებ“ საქართველოს კანონის მოთხოვნათა სრული დაცვითაა გამოცემული.
განსახილველ შემთხვევაში, მოსარჩელე კრების გადაწყვეტილების ბათილად ცნობის ერთ-ერთ საფუძვლად მიუთითებდა იმასაც, რომ იგი კრებაზე არ ყოფილა მიწვეული, ვ.ლ.ის კრებაზე არყოფნა მოპასუხეების მხრიდან შედავებული არაა, საქმეში წარმოდგენილ შესაგებლებში მითითებულია მხოლოდ ის, რომ კრების თაობაზე ინფორმაცია განთავსდა სადარბაზოში, ასევე შეტყობინება გადაეცათ მაღაზია „ჯ.ის“ კონსულტანტებს, ამ გარემოების დამადასტურებელი მტკიცებულება საქმეში წარმოდგენილი არაა, უფრო მეტიც, პირველი ინსტანციის სასამართლომ აღნიშნა, რომ კრებაზე მოპასუხეებს ასევე უნდა გაეგოთ მოსარჩელის მოსაზრება. სააპელაციო პალატას ამ კუთხით მტკიცებულებები არ შეუფასებია.
საკასაციო პალატა მიუთითებს საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მიერ დამკვიდრებულ ერთგვაროვან პრაქტიკაზე, სადაც სასამართლომ ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის კრებაზე გადაწყვეტილების მიღებისას ამ გადაწყვეტილების კანონიერების თაობაზე განმარტა შემდეგი: „იმისათვის, რომ ამხანაგობის კრების მიერ მიღებული გადაწყვეტილება (მრავალმხრივი გარიგება) ჩაითვალოს დადებულად, ერთ შემთხვევაში საკმარისია ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის წევრების ხმების 2/3, ხოლო მეორე შემთხვევაში კი – საჭიროა ერთხმად მიღებული გადაწყვეტილება. ორივე შემთხვევაში აუცილებელია, ამხანაგობის ყველა წევრს ეცნობოს კრების ჩატარების თაობაზე. ამასთან ერთად გასათვალისწინებელია, რომ იმ გადაწყვეტილების მიღებისათვის, რომლისთვისაც საკმარისია ამხანაგობის წევრთა 2/3, მოქმედებს პრეზუმფცია, რომლის თანახმად ამხანაგობის წევრთა 2/3-ის მიერ გამოვლენილი ნება საკმარისია, მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ ამხანაგობის ყველა წევრი იყო გაფრთხილებული კრების თაობაზე და მოწვეული იყვნენ „ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის შესახებ“ საქართველოს კანონის 27-ე მუხლის მე-4 პუნქტის მოთხოვნათა დაცვით. ამ ნორმის მიზანია უზრუნველყოფილ იქნეს ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის წევრის უფლებათა რეალიზაცია. იმ შემთხვევაში თუ ამხანაგობის წევრები, რომლებიც არ იყვნენ გაფრთხილებული და მოწვეული კრებაზე, შემდეგ ეთანხმებიან მის მიერ მიღებულ გადაწყვეტილებას, მიუთითებს იმაზე, რომ მათი, როგორც ბინათმესაკუთრის უფლებები, რეალიზებულია.
ხმათა 2/3-ით მიღებული გადაწყვეტილება იურიდიული ძალის მქონედ შეიძლება ჩაითვალოს მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ ამხანაგობის ყველა წევრს ეცნობა ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის კრების ჩატარების შესახებ ზემომითითებული კანონით დადგენილი წესების დაცვით, აგრეთვე, იმ შემთხვევაში, თუ ამხანაგობის ის წევრები, რომლებიც გაფრთხილებული არ იყვნენ კრების ჩატარების თაობაზე და შემდეგ საცილოდ არ ხდიან ამ კრებაზე მიღებულ გადაწყვეტილებას“ (იხ. სუსგ Nას-...............).
საკასაციო პალატა მიიჩნევს, რომ კრების გადაწყვეტილების კანონიერება ფაქტის საკითხს არ წარმოადგენს და იმისათვის, რათა დადგინდეს მიღებული გადაწყვეტილება შეესაბამება თუ არა „ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის შესახებ“ საქართველოს კანონის მოთხოვნებს, სასამართლომ უნდა დაადგინოს კანონითვე განსაზღვრული შემადგენლობის არსებობა, წინააღმდეგ შემთხვევაში, სახეზე გვექნება სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 394-ე მუხლის „ე1“ ქვეპუნქტით განსაზღვრული შემთხვევა, რომლის თანახმადაც, გადაწყვეტილება ყოველთვის ჩაითვლება კანონის დარღვევით მიღებულად, თუ გადაწყვეტილების დასაბუთება იმდენად არასრულია, რომ მისი სამართლებრივი საფუძვლიანობის შემოწმება შეუძლებელია. ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის წევრის კრებაზე მოწვევის კანონიერების გამორკვევა მნიშვნელოვანია იმდენად, რამდენადაც, სამოქალაქო კოდექსის 54-ე მუხლის თანახმად, ბათილია გარიგება, რომელიც არღვევს კანონით დადგენილ წესსა და აკრძალვებს, ეწინააღმდეგება საჯარო წესრიგს ან ზნეობის ნორმებს.
საკასაციო პალატის მოსაზრებით, სწორედ ამ საფუძვლიდან გამომდინარეა გასაჩივრებული გადაწყვეტილების კანონიერების შემოწმება შეუძლებელი, ვინაიდან სააპელაციო სასამართლოს არ დაუდგენია დავის გადაწყვეტისათვის არსებითი მნიშვნელობის მქონე (მტკიცების საგანში) შემავალი ფაქტი _ კრების მოწვევისა და გადაწყვეტილების მიღების კანონიერება, ამასთან, სახეზეა ასევე სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 393-ე მუხლის მე-3 ნაწილის დარღვევა, რაც გამოიხატა ზიანის მიყენების თავალსაზრისით წარდგენილი მტკიცებულებების ერთობლივად შეუფასებლობაში.
სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 412-ე მუხლის პირველი ნაწილის თანახმად, საკასაციო სასამართლო აუქმებს გადაწყვეტილებას და საქმეს ხელახლა განსახილველად აბრუნებს სააპელაციო სასამართლოში, თუ:
ა) საქმის გარემოებები საპროცესო ნორმების ისეთი დარღვევითაა დადგენილი, რომ ამ დარღვევების შედეგად საქმეზე არასწორი გადაწყვეტილება იქნა გამოტანილი და საჭიროა მტკიცებულებათა დამატებითი გამოკვლევა;
ბ) არსებობს ამ კოდექსის 394-ე მუხლით გათვალისწინებული საფუძვლები, გარდა აღნიშნული მუხლის „გ“ და „ე“ ქვეპუნქტებისა.
ამდენად, სააპელაციო სასამართლომ საქმის ხელახლა განხილვისას მტკიცებულებათა ყოველმხრივი, სრული და ობიექტური განხილვის შედეგად უნდა დაადგინოს დავის გადაწყვეტისათვის არსებითი მნიშვნელობის მქონე ფაქტობრივი გარემოებები და ამ გარემოებების შესაბამისად გადაწყვიტოს სარჩელის საფუძვლიანობა.
სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 53-ე მუხლის მე-4 ნაწილის თანახმად, თუ სააპელაციო ან საკასაციო სასამართლო დააბრუნებს საქმეს ხელახლა განსახილველად, მთელი სასამართლო ხარჯები, რაც გაწეულია ამ საქმის განხილვასთან დაკავშირებით, სარჩელის აღძვრიდან დაწყებული, უნდა შეჯამდეს და შემდეგ განაწილდეს მხარეთა შორის ამ მუხლის მიხედვით. ზემოაღნიშნულის გათვალისწინებით, საკასაციო პალატა მიიჩნევს, რომ საქმის ხელახლა განხილვისას სასამართლო ხარჯების განაწილების საკითხი უნდა გადაწყდეს შემაჯამებელი გადაწყვეტილების გამოტანისას.

ს ა რ ე ზ ო ლ უ ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი:

საკასაციო პალატამ იხელმძღვანელა სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 53-ე, 412-ე მუხლებით და

დ ა ა დ გ ი ნ ა:

1. ვ.ლ.ის საკასაციო საჩივარი ნაწილობრივ დაკმაყოფილდეს.
2. გაუქმდეს მოცემულ საქმეზე თბილისის სააპელაციო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა პალატის 2014 წლის 9 ივნისის გადაწყვეტილება და საქმე ხელახლა განსახილველად დაუბრუნდეს იმავე სასამართლოს.
3. საკასაციო საჩივარზე სახელმწიფო ბაჟი გადახდილია.
5. საკასაციო პალატის განჩინება საბოლოოა და არ გასაჩივრდება.



თავმჯდომარე ბ. ალავიძე




მოსამართლეები: ზ. ძლიერიშვილი




ნ. ბაქაქური